Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
HAFİF YOLCU VE
TİCARİ ARAÇLARDAN ÇIKAN EMİSYONLAR (EURO 5 VE
EURO 6) BAKIMINDAN VE ARAÇ TAMİR VE BAKIM
BİLGİLERİNE ERİŞİM
KONUSUNDA MOTORLU ARAÇLARIN TİP ONAYI İLE İLGİLİ
UYGULAMA
USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO:
SGM-2009/22)’DE
DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: SGM-2017/22)
MADDE 1 – 27/12/2009 tarihli ve 27445 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Hafif Yolcu ve Ticari Araçlardan Çıkan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro
6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu
Araçların Tip Onayı ile İlgili Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ
(Tebliğ No: SGM-2009/22)’in 2 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki
bentler eklenmiştir.
“ll) Gerçek sürüş emisyonu (RDE): Normal kullanım
koşullarında bir aracın neden olduğu emisyonları,
mm) Taşınabilir emisyon ölçüm sistemi (PEMS): Ek
IIIA İlave 1’de belirtilen şartlara uygun bir taşınabilir emisyon ölçüm
sistemini,
nn) Temel emisyon stratejisi (BES): Yardımcı
emisyon stratejisi devreye sokulmadığı sürece, aracın hız ve yük çalışma
aralığı boyunca aktif olan bir emisyon stratejisini,
oo) Yardımcı emisyon stratejisi (AES): Belirli bir
ortam veya çalışma koşulları bütününe yanıt olarak ve belirli bir amaçla
BES’in yerine geçen veya BES’i değiştiren ve sadece bahsi geçen koşullar
mevcut bulunduğu süre boyunca aktif olan bir emisyon stratejisini,”
MADDE 2 –
Aynı Tebliğin 3 üncü maddesine
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(10) İmalatçılar; (AT)715/2007 Yönetmeliği
uyarınca tip onayı almış bir aracın normal ömrü boyunca, Ek IIIA’da
belirtilen şartlar uyarınca yapılan bir RDE deneyinde salınan ve yine aynı
şartlara uygun şekilde belirlenen araca ait emisyonların ilgili değerleri
aşmamasını sağlar. (AT)715/2007 Yönetmeliği kapsamında tip onayı sadece,
araç Ek IIIA’nın İlave 7’sine göre geçerliliği kabul edilmiş bir PEMS deney
ailesine dâhil ise verilebilir. (AT)715/2007 Yönetmeliğinin 9 uncu
maddesinin yedinci ve sekizinci fıkralarında belirtilen tarihlerden üç yıl sonrasına
kadar ve 9 uncu maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında belirtilen
tarihlerden dört yıl sonrasına kadar aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Ek IIIA Madde 2.1’de yer verilen şartlar
uygulanmaz.
b) Özellikle kaydedilecek ve kullanıma sunulacak veriler
ve gerçekleştirilecek RDE deneylerine ilişkin şartlar dâhil olmak üzere EK
IIIA’da yer verilen diğer şartlar sadece, Ek IIIA’nın yayımlanmasından
sonra (AT)715/2007 Yönetmeliğine göre düzenlenen yeni tip onaylarına
uygulanır.
c) Ek IIIA’da yer verilen şartlar, 2 nci maddenin
birinci fıkrasının (ş) bendinde tarif edilen küçük ölçekli imalatçılara
verilen tip onaylarına uygulanmaz.
ç) Ek IIIA’daki İlave 5 ve İlave 6’da belirtilen
şartların sadece bu ilavelerde tarif edilen iki adet veri değerlendirme yönteminden
birine göre yerine getirilmesi halinde aşağıdaki işlemler takip edilir:
1) İlave bir RDE deneyi daha yapılır.
2) Eğer ilgili şartlara, sadece bir adet yöntemde
uygunluk sağlanır ise normallik ve eksiksizlik analizi her iki yöntem için
de kaydedilir ve Ek IIIA’daki Madde 9.3 ile gerekli kılınan hesaplama,
eksiksizlik ve normallik şartlarının sağlandığı yöntemle
sınırlandırılabilir.
d) Hem eksiksizlik ve normallik analizinden hem de
RDE deneylerinden elde edilen veriler, iki değerlendirme yönteminin
sonuçları arasındaki farkların incelenmesinde kullanılması için kaydedilir.
e) Deney aracının tekerleklerinden elde edilen güç,
tekerlek göbeği tork ölçümü ile ya da Ek IIIA’nın İlave 6’sındaki Madde 4’e
göre “Veline (Araç Bazlı CO2 Lineer Denklemi)” kullanılarak
belirlenen CO2 kütle akışı ile belirlenir.”
MADDE 3 –
Aynı Tebliğin 5 inci maddesine
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(11) İmalatçı ayrıca, aşağıdaki bilgileri içeren
genişletilmiş dokümantasyon paketi sunar:
a) AES ile değiştirilen parametreler, AES’nin
devreye girdiği sınır koşullar hakkında açıklama ve bu Tebliğde belirtilen
deney işlemleri koşullarında devrede olacak AES veya BES’in gösterilmesine
ilişkin bir açıklama dâhil olmak üzere tüm AES ve BES’lerin çalışma
ilkelerine ilişkin bilgiler,
b) Tüm işletme modlarında yakıt sistemi kontrol
mantığı, zamanlama stratejileri ve anahtar (açma/kapama) noktaları hakkında
açıklama.
(12) On birinci fıkrada bahsi geçen genişletilmiş
dokümantasyon paketi kesinlikle gizli tutulur. Onay kuruluşu tarafından
saklanabilir veya onay kuruluşunun tasarrufuna bağlı şekilde imalatçıda
bulundurulabilir. Dokümantasyon paketi imalatçı tarafından saklanır ise
paket, gözden geçirilip onaylandıktan sonra onay kuruluşu tarafından
kimliklendirilir ve tarihlendirilir. Dokümantasyon paketi, onay
işlemlerinde ve onayın doğrulanması esnasında onay kuruluşunun incelemesine
sunulur.”
MADDE 4 –
Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin
birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bütün ilgili şartlar karşılanıyorsa, onay
kuruluşu MARTOY’un Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun
olarak tip onayını verir ve tip onayı numarasını yayımlar. MARTOY’un Ek
VII’sinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının Bölüm 3’ü
bu Tebliğin Ek I’inin İlave 6’sına uygun olarak düzenlenir. Onay kuruluşu
aynı numarayı başka bir araç tipine veremez. Aşağıdaki şartların tümüne
uygunluk sağlandığında, (AT)715/2007 Yönetmeliği şartlarına da uygunluk
sağlandığı kabul edilir:
a) Bu Tebliğin 3 üncü maddesinin onuncu fıkrasında
belirtilen şartlara uygunluk sağlanması,
b) Bu Tebliğin 13 üncü maddesinde belirtilen
şartlara uygunluk sağlanması,
c) (AT)715/2007 Yönetmeliğindeki Ek I Çizelge 1’de
verilen Euro 5 emisyon sınırlarının şartlarına göre tip onayı almış olan
araçlar için aracın, 83 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 06 sayılı değişiklik
serisi, 85 sayılı BM/AEK Regülasyonu, 101 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 01
sayılı değişiklik serisi ve sıkıştırma ateşlemeli araçlarda 24 sayılı
BM/AEK Regülasyonunun 03 sayılı değişiklik serisinin Bölüm III’ü uyarınca
onaylanması,
ç) (AT)715/2007 Yönetmeliğindeki Ek I Çizelge 2’de
verilen Euro 6 emisyon sınırlarının şartlarına göre tip onayı almış olan
araçlar için aracın, 83 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 07 sayılı değişiklik
serisi, 85 sayılı BM/AEK Regülasyonu ve eklentileri, 101 sayılı BM/AEK
Regülasyonunun 01 sayılı değişiklik serisi ve eklentilerinden meydana gelen
Revizyon 3’ü ve sıkıştırma ateşlemeli araçlarda 24 sayılı BM/AEK
Regülasyonunun 03 sayılı değişiklik serisinin Bölüm III’ü uyarınca
onaylanması.”
MADDE 5 – Aynı Tebliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bu Tebliğ, hafif yolcu ve ticari araçlardan
çıkan emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) bakımından ve araç tamir ve bakım
bilgilerine erişim konusunda motorlu araçların tip onayına ilişkin Avrupa
Parlamentosu ve Konseyinin (AT) 715/2007 Tüzüğünü değiştiren ve uygulayan
18 Temmuz 2008 tarihli (AT) 692/2008 Komisyon Tüzüğü ile bu Tüzükte
değişiklik yapan (AB) 566/2011, (AB) 459/2012, (AB) 630/2012, (AB)
143/2013, (AB) 195/2013, (AB) 136/2014, (AB) 2016/427 ve (AB) 2016/646
sayılı Komisyon Tüzükleri dikkate alınarak hazırlanmıştır.”
MADDE 6 –
Aynı Tebliğin Ek I’indeki Şekil
I.2.4’e;
(1) “Parçacık kütlesi ve parçacık sayısı (Tip 1
deney)” satırından sonra gelmek üzere aşağıdaki satırlar eklenmiştir.
“
Gaz kirleticiler, RDE (Tip 1A deneyi)
|
Evet
|
Evet
|
Evet
|
Evet (4)
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet
(her iki yakıt)
|
Evet
|
—
|
—
|
Parçacık sayısı, RDE
(Tip 1A deneyi) (6)
|
Evet
|
—
|
—
|
—
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet
(her iki yakıt)
|
Evet
(her iki yakıt)
|
Evet (her iki yakıt)
|
—
|
Evet (her iki yakıt)
|
Evet
|
—
|
—
|
”
(2) Aşağıdaki 6 numaralı dipnot eklenmiştir.
“(6) Parçacık sayısı RDE deneyi sadece,
Euro 6 PN (parçacık sayısı) emisyon sınırları (AT)715/2007 Yönetmeliğinin
Ek I Çizelge 2’sinde belirtilen araçlara uygulanır.”
MADDE 7 –
Aynı Tebliğin Ek I’inin İlave
6’sında yer alan;
(1) Çizelge 1’deki ZD, ZE ve ZF satırları aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“
ZD
|
Euro 6c
|
Euro 6-2
|
M,
N1 sınıf I
|
PI, CI
|
|
1.9.2018/
1.9.2019
(TR’de 1.9.2019 tarihinde ZG satırı (Euro 6d- TEMP) uygulanır)
|
31.8.2019
|
31.8.2019
|
31.8.2020/
1.3.2021
|
ZE
|
Euro 6c
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf II
|
PI, CI
|
|
1.9.2019/
1.9.2019
|
31.8.2020
|
31.8.2020
|
31.8.2021/
1.3.2022
|
ZF
|
Euro 6c
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf III, N2
|
PI, CI
|
|
1.9.2019/
1.9.2019
|
31.8.2020
|
31.8.2020
|
31.8.2021/
1.3.2022
|
”
(2) Çizelge 1’deki ZF satırından sonra gelmek üzere
aşağıdaki ZG ila PLN satırları eklenmiştir.
“
ZG
|
Euro 6d- TEMP
|
Euro 6-2
|
M, N1 sınıf I
|
PI, CI
|
1.9.2017/
1.9.2018
|
1.9.2019/
1.9.2019
|
31.12.2020
|
31.12.2020
|
31.12.2021/
1.7.2022
|
ZH
|
Euro 6d- TEMP
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf II
|
PI, CI
|
1.9.2018/
1.9.2018
|
1.9.2020/
1.9.2020
|
31.12.2021
|
31.12.2021
|
31.12.2022/
1.7.2023
|
ZI
|
Euro 6d- TEMP
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf III, N2
|
PI, CI
|
1.9.2018/
1.9.2018
|
1.9.2020/
1.9.2020
|
31.12.2021
|
31.12.2021
|
31.12.2022/
1.7.2023
|
ZJ
|
Euro 6d
|
Euro 6-2
|
M, N1 sınıf I
|
PI, CI
|
1.1.2020/
1.1.2020
|
1.1.2021/
1.1.2021
|
|
|
|
ZK
|
Euro 6d
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf II
|
PI, CI
|
1.1.2021/
1.1.2021
|
1.1.2022/
1.1.2022
|
|
|
|
PLN
|
Euro 6d
|
Euro 6-2
|
N1 sınıf III, N2
|
PI, CI
|
1.1.2021/
1.1.2021
|
1.1.2022/
1.1.2022
|
|
|
|
”
(3) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmına “Euro 6b
emisyon standardı” ile başlayan paragraftan sonra gelmek üzere aşağıda yer
alan “Euro 6c emisyon standardı” ve Euro 6d-TEMP emisyon standardı” ile
başlayan paragraflar eklenmiştir.
“Euro 6c emisyon standardı = Nicel RDE şartları
haricinde bütün Euro 6 emisyon şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı,
PI araçlar için nihai parçacık sayısı standartları, düzenleyici laboratuvar
deney çevrimine ve sadece izleme amaçlı RDE deneyine göre değerlendirilen
E10 ve B7 referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise) (NTE emisyon
sınırları uygulanmaz).”
“Euro 6d-TEMP emisyon standardı = Bütün Euro 6
emisyon şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı, PI araçlar için nihai
parçacık sayısı standartları, geçici uygunluk faktörlerine karşılık
düzenleyici laboratuvar deney çevrimine ve RDE deneyine göre değerlendirilen
E10 ve B7 referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise).”
(4) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmında “Euro 6c
emisyon standardı” ile başlayan paragraf aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Euro 6d emisyon standardı = Bütün Euro 6 emisyon
şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı, PI araçlar için nihai parçacık
sayısı standartları, nihai uygunluk faktörlerine karşılık düzenleyici
laboratuvar deney çevrimine ve RDE deneyine göre değerlendirilen E10 ve B7
referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise).”
(5) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmına aşağıdaki
not eklenmiştir.
“Not:
Geçici 2 nci maddenin ikinci fıkrası hükmü de geçerli olmak üzere, Avrupa
Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından yetkilendirilmiş teknik
servislerin düzenlediği ve ülkemizde uygulanan emisyon seviyelerine ait
raporlar kabul edilir. 26/10/2016 tarihli ve 29869 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 22 nci
maddesi uygulanır.”
MADDE 8 –
Aynı Tebliğin Ek III’ünden sonra
gelmek üzere, ekte yer alan Ek IIIA eklenmiştir.
MADDE 9 –
Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 10 –
Bu Tebliğ hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
27/12/2009
|
27445
|
Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin
Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
1-
|
25/1/2012
|
28184
|
2-
|
25/1/2014
|
28893
|
3-
|
16/2/2015
|
29269
|
4-
|
22/8/2015
|
29453
|
5-
|
6/1/2016
|
29585
|
Ekleri için tıklayınız
|