|
Adalet Bakanlığından:
CEZA
MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı,
uzlaştırmaya ilişkin usul ve esaslar ile uzlaştırma büroları ve Alternatif
Çözümler Daire Başkanlığının çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/12/2004 tarihli ve 5271
sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 253, 254 ve 255 inci maddelerinde
düzenlenen uzlaştırmanın uygulama alanı, uzlaştırmacıların nitelikleri,
eğitimi, sınavı, görev ve sorumlulukları, denetimi, uymak zorunda oldukları
etik ilkeler, uzlaştırmacı eğitimi verecek kişi, kurum ve kuruluşların
nitelikleri ve denetimleri, uzlaştırmacı sicilinin düzenlenmesi,
uzlaştırmacılar ve eğitim kurumlarının listelerinin oluşturulması,
Cumhuriyet başsavcılığı bünyesinde kurulan uzlaştırma bürolarının çalışma
usul ve esasları, uzlaşma teklifi ile müzakere usulü, uzlaşma belgesi ve
uzlaştırma raporunda yer alacak konular, uygulamaya dair diğer hususlar ile
Alternatif Çözümler Daire Başkanlığının çalışma usul ve esaslarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 5271 sayılı
Kanunun 253 üncü maddesi ile 29/3/1984 tarihli ve 2992 sayılı Adalet
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin
Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) Büro: Cumhuriyet başsavcılığı bünyesinde kurulan
uzlaştırma bürosunu,
c) Daire Başkanlığı: Alternatif Çözümler Daire
Başkanlığını,
ç) Eğitim kuruluşları listesi: Daire Başkanlığında
tutulan uzlaştırma eğitimi verme izni alan eğitim kuruluşlarının
kaydedildiği listeyi,
d) Elektronik liste: Uzlaştırma eğitimi verme izni
alan eğitim kuruluşlarının isimlerinin elektronik ortamda tutulduğu
listeyi,
e) Elektronik ortam: Bilişim sistem ve bilişim
ağından oluşan toplam ortamı,
f) Genel Müdürlük: Ceza İşleri Genel Müdürlüğünü,
g) Kanun: 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununu,
ğ) Kayıt: Fiziki veya elektronik ortamda üretilen
ya da bu ortama aktarılan veya taşınan, bilgi, belge ve verinin
saklanmasını,
h) Sicil: Uzlaştırmacı sicilini,
ı) Tarife: Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı
tarafından yıllık olarak hazırlanan Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesini,
i) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda
yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
j) Uzlaşma: Uzlaştırma kapsamına giren bir suç
nedeniyle, şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin Kanun ve
bu Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak anlaşmış olmalarını,
k) Uzlaştırma: Uzlaştırma kapsamına giren bir suç
nedeniyle şüpheli veya sanık ile mağdur, suçtan zarar gören veya kanuni
temsilcisinin, Kanun ve bu Yönetmelikteki usul ve esaslara uygun olarak
uzlaştırmacı tarafından anlaştırılmaları suretiyle uyuşmazlığın giderilmesi
sürecini,
l) Uzlaştırmacı: Şüpheli veya sanık ile mağdur veya
suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten, Cumhuriyet
savcısının onayıyla görevlendirilen avukat veya hukuk öğrenimi görmüş
kişiyi,
m) Uzlaştırma raporu: Uzlaştırma işlemleri
sonuçlandırıldığında uzlaştırmacı tarafından düzenlenen raporu,
n) Uzlaşma belgesi: Uzlaştırmacı görevlendirilmeden
önce veya uzlaşma teklifinin reddedilmesinden sonra tarafların uzlaşmaları
sonucunda aralarında düzenlemiş oldukları belgeyi,
o) Yazılı sınav: Uzlaştırma eğitiminin bitiminde
yapılan sınavı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uzlaştırmaya
İlişkin İlkeler
Temel
ilkeler
MADDE 5 – (1) Uzlaştırma, şüpheli veya sanık ile mağdur veya
suçtan zarar görenin özgür iradeleri ile kabul etmeleri ve karar vermeleri
hâlinde gerçekleştirilir. Bu kişiler anlaşma yapılana kadar iradelerinden
vazgeçebilirler.
(2) Uzlaştırma, şüpheli veya sanık ile mağdur veya
suçtan zarar görenin temel hak ve hürriyetlerine uygun olarak,
menfaatlerinin korunması esası gözetilerek yürütülür.
(3) Uzlaştırmaya katılan şüpheli, sanık, mağdur veya
suçtan zarar gören ile kanunî temsilcileri müzakereler sırasında, Kanunun
tanıdığı temel güvencelere sahiptir.
(4) Şüpheli, sanık, mağdur, suçtan zarar gören veya
bu kişilerin kanunî temsilcileri Türkçe bilmiyorsa veya engelli ise Kanunun
202 nci maddesi hükmü uygulanır.
(5) Uzlaştırma sürecine başlanmadan önce şüpheli
veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar gören; hakları, uzlaşmanın mahiyeti
ve verecekleri kararların hukukî sonuçları hakkında bilgilendirilir.
(6) Şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar
görenin yaşı, olgunluğu, eğitimi, sosyal ve ekonomik durumu gibi belirgin
farklılıklar, uzlaştırma sürecinde göz önüne alınır.
(7) Uzlaştırmacı görevi sebebiyle kendisine verilen
bilgi ve belgelerin gizliliğini korur. Taraflardan birinin verdiği gizli
bilgi ve belgeleri verenin iznini almadan veya kanunen zorunlu olmadıkça
diğer tarafa açıklayamaz. Gizliliği koruma yükümlülüğü uzlaştırmacının
görevi sona erdikten sonra da devam eder.
(8) Uzlaştırmacı müzakerelere başlamadan önce
taraflara; uzlaştırmanın temel ilkelerini, kendisinin tarafsızlığını,
uzlaştırma süreci ve sonuçlarını, uzlaştırmacı ile tarafların
uzlaştırmadaki işlevlerini, gizlilik yükümlülüğünü açıklar ve onların
süreci anlamalarını sağlar.
(9) Uzlaştırmacı tarafların, hüküm ve sonuçlarını
bilerek ve özgür iradeleriyle uzlaşmalarını sağlayacak uygun tedbirleri
alır.
Etik
ilkeler
MADDE 6 – (1) Uzlaştırmacı görevini aşağıdaki etik ilkelere
uygun olarak yerine getirmek zorundadır:
a) Görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde
bağımsız ve tarafsız olarak yerine getirir, tarafların ortak yararlarını
gözetir, tarafların müzakerelerde yeterli ve eşit fırsatlara sahip olmasına
özen gösterir.
b) Adalete hizmet etme bilinciyle, görevini etkin,
zamanında ve verimli biçimde yerine getirmeyi, sunduğu hizmet kalitesini
yükseltmeyi hedefler.
c) Görevini yerine getirirken taraflara nazik ve
saygılı davranır. Tarafların birbirlerine saygılı davranmaları ve
müzakerelere iyi niyetle katılmaları konusunda tarafları bilgilendirir.
ç) Masumiyet karinesi gereğince şüpheli ya da
sanığın suçluluğu hakkında ön yargılı olamaz, şüpheli ya da sanığa karşı
bir tavır takınamaz.
d) Görevini yerine getirirken taraflar arasında
dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve
benzeri sebeplerle ayrım yapamaz, itibar ve güveni sarsıcı davranışlarda
bulunamaz.
e) Taraflardan biriyle herhangi bir kişisel veya iş
ilişkisinin bulunması, uzlaştırmanın sonucuna yönelik doğrudan veya
dolaylı, malî veya diğer menfaatinin bulunması ya da taraflardan biri için uzlaştırma
dışında bir yetkiyle görev yapması gibi bağımsızlığı veya taraflarla
arasındaki menfaat çatışmasını etkileyebilecek ya da bu izlenimi verebilecek
durumları açıklamadan görev yapamaz veya göreve devam edemez.
f) Görev yaptığı olayla ilgili olarak daha sonra
vekil veya müdafii olarak görev üstlenemez.
g) Tarafsızlığından kuşku duyulmasına yol açacak
şekilde kendisine veya bir başkasına doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi
bir menfaat temin edemez.
ğ) Görevinin saygınlığını ve kişilerin adalete olan
güvenini zedeleyen veya şüpheye düşüren her türlü davranıştan kaçınır.
Genel
hükümler
MADDE 7 – (1) Uzlaştırma yoluna gidilebilmesi için mağdur ya
da suçtan zarar görenin gerçek kişi veya özel hukuk tüzel kişisi olması
gerekir.
(2) Aralarında iştirak ilişkisi olsun veya olmasın
birden çok kişi tarafından işlenen suçlarda uzlaştırma hükümleri her bir
şüpheli ya da sanık için ayrı ayrı değerlendirilir, ancak uzlaşan kişi
uzlaşmadan yararlanır.
(3) Birden fazla kişinin mağduriyetine veya zarar
görmesine sebebiyet veren bir suçtan dolayı uzlaştırma yoluna gidilebilmesi
için, mağdur veya suçtan zarar görenlerin hepsinin uzlaşmayı kabul etmesi
gerekir.
(4) Birden fazla suç olmasına rağmen kanunda tek
ceza öngörülen hâllerde her suç için ayrı ayrı uzlaştırma yapılır.
(5) Uzlaştırmanın sonuçsuz kalması hâlinde tekrar
uzlaştırma yoluna gidilemez.
(6) Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, soruşturma veya
kovuşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan
davadan feragat edilmiş sayılır.
(7) Soruşturma evresinde mağdur veya suçtan zarar
görenin ölümü hâlinde uzlaştırma işlemi sonlandırılır. Kovuşturma evresi
için Kanunun 243 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(8) Uzlaşma teklifinde bulunulması veya teklifin
kabul edilmesi, soruşturma ya da kovuşturma konusu suça ilişkin delillerin
toplanmasına ve koruma tedbirlerinin uygulanmasına engel değildir.
(9) Uzlaştırmaya tâbi suçlarda, uzlaştırma
girişiminde bulunulmadan, kamu davasının açılmasının ertelenmesi veya
hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
(10) Şüpheli, sanık, mağdur ya da suçtan zarar
görene Cumhuriyet savcısının onayı ile görevlendirilen uzlaştırmacı uzlaşma
teklifinde bulunur.
(11) Uzlaştırmacı kendisine tevdî edilen görevi
bizzat yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen veya
tamamen başka bir kimseye bırakamaz.
(12) Resmî mercilere beyan edilmiş olup da
soruşturma veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt
dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye,
sanığa veya kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde soruşturma veya
kovuşturma konusu suçla ilgili uzlaştırma yoluna gidilmez.
Uzlaştırma
kapsamındaki suçlar ve istisnaları
MADDE 8 –
(1) Kanunun 253 üncü maddesinin
birinci fıkrasında sayılan suçlarda, şüpheli, sanık, suça sürüklenen çocuk
ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek kişi veya özel hukuk tüzel
kişisinin uzlaştırılması girişiminde bulunulur.
(2) Suça sürüklenen çocuklar bakımından mağdurun
veya suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olması
koşuluyla ayrıca üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adlî para cezasını
gerektiren suçlarda da uzlaştırma girişiminde bulunulur.
(3) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı
olanlar hariç olmak üzere; diğer kanunlarda yer alan suçlarla ilgili olarak
uzlaştırma yoluna gidilebilmesi için, kanunda açık hüküm bulunması gerekir.
(4) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı
olsa bile, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda, uzlaştırma yoluna
gidilemez.
(5) Şüpheli ya da sanık tarafından uzlaştırma
kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte
işlenmesi hâlinde, uzlaştırma yoluna gidilemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Soruşturma
Evresinde Uzlaştırma
Delillerin
toplanması
MADDE 9 – (1) Soruşturmasına başlanılan ve uzlaştırma
kapsamında kalan suçlara ilişkin gerekli araştırma ve soruşturma işlemleri,
soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı tarafından yapılır.
(2) Soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı Kanunun
160 ve devamı maddeleri uyarınca toplanması gereken tüm delilleri toplar.
(3) Çocuk bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı,
soruşturma sırasında gerekli gördüğünde çocuk hakkında 3/7/2005 tarihli ve
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici
tedbirlerin uygulanmasını çocuk hâkiminden isteyebilir.
Dosyanın
büroya gönderilmesi ve kayıt
MADDE 10
– (1) Yapılan soruşturma
neticesinde kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil
elde edilememesi veya kovuşturma imkânının bulunmaması hâlinde soruşturmayı
yürüten Cumhuriyet savcısı dosyayı büroya göndermeksizin sonuçlandırır.
(2) Soruşturmaya konu suçun uzlaştırmaya tâbi
olması ve iddianame düzenlenmesi için yeterli şüphenin bulunması hâlinde,
soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı dosyayı Ek-1’de yer alan gönderme
kararı ile büroya gönderir.
(3) Uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu
kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmiş olduğu ve kapsama
girmeyen suç hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararının verildiği
hâllerde dosya, bu karara karşı itiraz süresinin geçmesi veya itirazın
reddedilmesi üzerine büroya gönderilir.
(4) Soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı
tarafından gönderme kararı verildikten sonra Cumhuriyet başsavcısı veya
görevlendirilen Cumhuriyet başsavcı vekilinin görüldü işlemini müteakip
uzlaştırma bürosu tevzi havuzuna düşen dosya, Cumhuriyet başsavcısı veya
görevlendirilen Cumhuriyet başsavcı vekili tarafından uzlaştırma bürosuna
tevzi edilmesi ile kendiliğinden büro kayıt numarası alır.
Dosyanın
incelenmesi ve iade kararı
MADDE 11
– (1) Uzlaştırmadan sorumlu
Cumhuriyet savcısı tarafından yapılan inceleme sonucunda;
a) Büroya gönderme kararında kabul edilen fiilin
uzlaştırma kapsamında olmadığının anlaşılması,
b) Gönderme kararına konu olan dosya içeriğinden
şüpheli hakkında kamu davası açılması için yeterli şüphenin tespitine
yönelik, suçun sübutuna etki edeceği mutlak sayılan deliller toplanmadan
dosyanın büroya gönderildiğinin anlaşılması,
hâllerinde dosya, Ek-2’de yer alan iade kararı ile
soruşturma bürosuna geri gönderilir.
Uzlaştırmacı
görevlendirilmesi
MADDE 12
– (1) Uzlaştırma bürosuna
gönderilen dosyanın uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından
incelenmesi sonucunda, gönderme kararına esas suçun uzlaştırma kapsamında
kaldığının anlaşılması hâlinde uzlaştırmacı görevlendirmesi, Daire
Başkanlığı tarafından belirlenen listeye göre ilgili Cumhuriyet savcısının
onayıyla yapılır.
(2) Ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı
yargı çevresinde yeteri kadar uzlaştırmacı bulunmaması hâlinde, en yakın
ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı listesinden görevlendirme
yapılabilir.
(3) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra
taraflara bu husus telefon, SMS veya diğer elektronik araçlarla bildirilir.
(4) Uzlaştırma evrakı uzlaştırmacıya tutanakla
teslim edilir ve alındı belgesi dosyasına eklenir.
(5) Uzlaşma teklifi suçun işlendiği tarihten
itibaren bir aylık süre geçmeden yapılamaz.
Uzlaştırmacı
görevlendirilmesinde dosya tevzi kıstasları
MADDE 13
– (1) Tevzide;
a) Uzlaştırmaya konu suçun niteliği ve sayısı,
b) Taraf sayısı ve tarafların bulunduğu yer,
c) Uzlaştırma raporunun verilme süresi,
ç) Uzlaşma teklifinin sonucu,
d) Uzlaştırma sonucu,
gibi hususlar esas alınır.
Uzlaştırma
bürolarında tevzi
MADDE 14
– (1) Uzlaştırmacılara verilecek
dosya Cumhuriyet savcısı veya onun gözetiminde büro personeli tarafından
UYAP tevzi esaslarına göre otomatik olarak belirlenir.
Uzlaştırmacıya
verilebilecek dosya sayısı
MADDE 15
– (1) Uzlaştırmacıya verilecek
aylık azami dosya sayısını Daire Başkanlığı; büroya gelen dosya ve ağır
ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı listesinde kayıtlı uzlaştırmacı
sayısı gibi hususları dikkate almak suretiyle belirleyebilir.
Belgelerin
verilmesi ve gizlilik bildirimi
MADDE 16
– (1) Soruşturma dosyasında yer
alan uzlaştırma konusu suç ya da suçlara ilişkin belgelerden uzlaştırma
için gerekli olup da Cumhuriyet savcısı tarafından uygun görülenlerin birer
örneği büro personeli tarafından uzlaştırmacıya verilir.
(2) Hangi belgelerin verildiği, verilme tarihi ile
soruşturmanın gizliliği konusundaki bildirim, büro personelinin ve
uzlaştırmacının imzasını içeren bir tutanakla tespit edilir.
Uzlaştırma
süresi
MADDE 17
– (1) Uzlaştırmacı, uzlaştırma
evrakını teslim aldıktan sonra otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırır.
Bu süre içerisinde sonuçlandıramazsa durumu açıklayan bir dilekçeyle büroya
başvurması hâlinde bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısının onayını almak
koşuluyla uzlaştırma bürosu bu süreyi en çok yirmi gün daha uzatabilir.
(2) Uzlaşma teklifinin reddedilmesine rağmen,
şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören uzlaştıklarını gösteren belge
ile en geç iddianamenin düzenlendiği tarihe kadar Cumhuriyet savcısına
başvurarak uzlaştıklarını beyan edebilirler.
Uzlaştırma
raporu
MADDE 18
– (1) Uzlaştırmacı, uzlaştırma
işlemlerini sonuçlandırdığında Ek-3’te yer alan Uzlaştırma Raporu Örneği’ne
uygun, tarafların edimlerini ayrı ayrı, şüphe ve tereddüte yer vermeyecek
ve mümkünse sıra numarası içerecek şekilde taraf sayısından bir fazla
olarak hazırladığı raporu, kendisine verilen belge örneklerini ve varsa
yapmış olduğu masrafları gösteren belge, gider pusulası veya rayice uygun
yazılı beyanı UYAP’ta düzenlenecek tutanak ile uzlaştırma bürosuna teslim
eder.
(2) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde, tarafların
imzalarını da içeren raporda, ne suretle uzlaşıldığı ayrıntılı biçimde
açıklanır. Ancak uzlaştırma müzakereleri sırasında suçun işlenmesine
ilişkin olarak yapılan açıklamalara raporda yer verilmez.
(3) Büro, soruşturma dosyasını, raporu ve varsa
yazılı anlaşmayı uzlaştırma bürosundan sorumlu Cumhuriyet savcısına
gecikmeksizin sunar.
(4) Cumhuriyet savcısı, uzlaşmanın tarafların özgür
iradelerine dayandığını ve edimin hukuka ve ahlaka uygun olduğunu
belirlerse raporu veya belgeyi mühür ve imza altına almak suretiyle
onaylar, soruşturma dosyasında muhafaza eder.
(5) Cumhuriyet savcısı raporu veya belgeyi,
uzlaşmanın tarafların özgür iradelerine dayanmaması, edimin hukuka ve
ahlaka uygun olmaması nedeniyle onaylamadığı takdirde gerekçesini rapora
yazar. Edimin hukuka ve ahlaka uygun olmaması nedeniyle raporu onaylamaması
durumunda bu Yönetmeliğin 17 nci maddesindeki süreye uyulması koşuluyla
edimin değiştirilmesini uzlaştırmacıdan isteyebilir.
Uzlaşma
belgesi
MADDE 19
– (1) Uzlaştırmacı
görevlendirilmeden önce veya uzlaşma teklifinin reddedilmesinden sonra,
şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görenin aralarında uzlaşmaları
hâlinde; taraflarca niteliğine uygun düştüğü ölçüde Ek-3’te yer alan
Uzlaştırma Raporu Örneği'ne uygun bir uzlaşma belgesi düzenlenir.
Cumhuriyet savcısı, bu belgeyi 18 inci maddenin dördüncü ve beşinci
fıkralarında belirtilen kıstaslara göre inceler ve değerlendirir.
Soruşturma
evresinde uzlaşmanın hukukî sonuçları
MADDE 20
– (1) Uzlaşma sonucunda şüphelinin
edimini def’aten yerine getirmesi hâlinde, şüpheli hakkında uzlaştırmadan
sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından kovuşturmaya yer olmadığı kararı
verilir. Suça sürüklenen çocuk hakkında gerekli görüldüğünde 5395 sayılı
Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirlerin
uygulanması çocuk hâkiminden istenir.
(2) Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe
bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arzetmesi hâlinde, Kanunun
171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, şüpheli hakkında kamu davasının
açılmasının ertelenmesi kararı verilir. Bu hâlde, edimin yerine getirilip
getirilmediğinin takibi büro tarafından yapılır. Erteleme süresince
zamanaşımı işlemez.
(3) Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmesi hâlinde,
kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
(4) Kamu davasının açılmasının ertelenmesi
kararından sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi hâlinde,
Kanunun 171 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki şart aranmaksızın, kamu
davası açılır.
(5) Şüphelinin, edimini yerine getirmemesi hâlinde
uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı
İcra ve İflâs Kanununun 38 inci maddesinde yazılı ilâm mahiyetine haiz
belgelerden sayılır.
İddianame
düzenlenmesi
MADDE 21
– (1) Uzlaştırma işlemleri
neticesinde uzlaştırmanın sonuçsuz kalması hâlinde şüpheli hakkındaki
iddianame uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından düzenlenir.
(2) Suça sürüklenen çocuk hakkında uzlaştırma
süreci sonunda iddianame düzenlenmesi hâlinde, uzlaştırmadan sorumlu
Cumhuriyet savcısı gerekli gördüğünde, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda
yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirlerin uygulanmasını mahkemeden
ister.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kovuşturma
Evresinde Uzlaştırma
Uzlaştırma
usulü
MADDE 22
– (1) Kamu davası açıldıktan sonra
aşağıdaki durumların varlığı hâlinde, uzlaştırma işlemleri mahkemenin
talebi doğrultusunda Kanunun 253 üncü maddesinde belirtilen esas ve usule
göre uzlaştırma bürosunca yerine getirilir:
a) Kovuşturma konusu suçun hukukî niteliğinin
değişmesi nedeniyle uzlaşma kapsamında olduğunun anlaşılması,
b) Soruşturma evresinde uzlaşma teklifinde
bulunulması gerektiğinin ilk olarak kovuşturma evresinde anlaşılması,
c) Cumhuriyet savcısı tarafından iddianame
düzenlenmeksizin, iddianame yerine geçen belge ile doğrudan mahkeme önüne
gelen uzlaşmaya tâbi bir suçun varlığı,
ç) Kovuşturma evresinde kanun değişikliği nedeniyle
suçun uzlaşma kapsamına girmesi.
(2) Mahkeme tarafından gönderilen dosya büroya
kaydedildikten sonra büro numarası alır.
(3) Uzlaştırma konusu suç ya da suçlara ilişkin
belgelerden uzlaştırma için gerekli olup da hâkim tarafından uygun
görülenler büroya gönderilir. Gönderme ara kararında uzlaştırma
işlemlerinin yapılacağı kişiler ile uzlaştırmaya tabi suçlar açıkça
belirtilir.
(4) Büro personeli tarafından kayıt işlemleri
tamamlandıktan sonra dosya bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısına tevdi
edilir.
(5) Cumhuriyet savcısı mahkemenin gönderme ara
kararında uzlaştırma işleminin yapılacağı kişilerin veya uzlaştırmaya tabi
suçların açıkça belirtilmemesi durumunda bu eksikliklerin giderilmesini
mahkemeden talep edebilir.
(6) Cumhuriyet savcısı tarafından suçun açıkça
uzlaşma kapsamında olmadığının tespit edilmesi hâlinde, mahkemeden ara
kararın yeniden değerlendirilmesi istenebilir.
(7) Uzlaştırmacı görevlendirilmesi, Cumhuriyet
savcısının onayıyla yapılır.
(8) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra
taraflara bu husus telefon, SMS veya diğer elektronik araçlarla bildirilir.
Belgelerin
verilmesi
MADDE 23
– (1) Mahkeme tarafından
gönderilen dosya büro personelince uzlaştırmacıya tutanakla teslim edilir
ve alındı belgesi dosyasına eklenir.
(2) Hangi belgelerin verildiği ve verilme tarihi
büro personelinin ve uzlaştırmacının imzasını içeren bir tutanakla tespit
edilir.
Uzlaştırma
süresi
MADDE 24
– (1) Uzlaştırmacı, uzlaştırma
evrakını teslim aldıktan sonra otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini
sonuçlandırır. Bu süre içerisinde sonuçlandıramazsa durumu açıklayan bir
dilekçeyle büroya başvurması hâlinde bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısının
onayı alınmak koşuluyla büro bu süreyi en çok yirmi gün daha uzatabilir.
Uzlaştırma
raporu
MADDE 25
– (1) Uzlaştırmacı, uzlaştırma
işlemlerinin sonuçlandırıldığı tarihten itibaren Ek-3’te yer alan Uzlaştırma
Raporu Örneği'ne uygun, tarafların edimlerini ayrı ayrı, şüphe ve tereddüte
yer vermeyecek ve mümkünse sıra numarası içerecek şekilde taraf sayısından
bir fazla olarak hazırladığı raporu, kendisine verilen belge örneklerini ve
varsa yapmış olduğu masrafları gösteren belge, gider pusulası veya rayice
uygun yazılı beyanı UYAP’ta düzenlenecek tutanak ile uzlaştırma bürosuna
teslim eder.
(2) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde, tarafların
imzalarını da içeren raporda, ne suretle uzlaşıldığı ayrıntılı biçimde
açıklanır. Ancak uzlaştırma müzakereleri sırasında suçun işlenmesine
ilişkin olarak yapılan açıklamalara raporda yer verilmez.
(3) Bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısı dosyayı ve
raporu üst yazıyla mahkemeye gönderir.
(4) Mahkeme, uzlaşmanın tarafların özgür
iradelerine dayandığını ve edimin hukuka ve ahlaka uygun olduğunu
belirlerse raporu mühür ve imza altına alarak kovuşturma dosyasında
muhafaza eder.
(5) Mahkeme, raporu veya belgeyi, uzlaşmanın
tarafların özgür iradelerine dayanmaması, edimin hukuka ve ahlaka uygun
olmaması nedeniyle onaylamadığı takdirde gerekçesini rapora yazar. Edimin
hukuka ve ahlaka uygun olmaması nedeniyle raporu onaylamaması durumunda bu
Yönetmeliğin 24 üncü maddesindeki süreye uyulması koşuluyla edimin
değiştirilmesi için dosyayı büroya gönderebilir.
(6) Bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısı uzlaştırmacıya
ödenecek ücrete ilişkin sarf kararını raporun onaylanması ya da reddi
sonrası düzenler ve mahkemeye gönderir.
Uzlaşma
belgesi
MADDE 26
– (1) Kovuşturma evresinde
uzlaştırmanın uygulanabileceği hâllerde, yapılan uzlaşma teklifinin
reddedilmesine rağmen hüküm verilinceye kadar sanık ile mağdur, katılan
veya suçtan zarar görenin aralarında uzlaşmaları halinde; taraflarca
niteliğine uygun düştüğü ölçüde Ek-3’te yer alan Uzlaştırma Raporu
Örneği'ne uygun bir uzlaşma belgesi düzenlenir ve mahkemeye sunulursa,
hâkim bu belgeyi 25 inci maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında
belirtilen kıstaslara göre inceler ve değerlendirir.
Kovuşturma
evresinde uzlaşmanın hukukî sonuçları
MADDE 27
– (1) Uzlaşma gerçekleştiği
takdirde, mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini def’aten yerine
getirmesi hâlinde, davanın düşmesine karar verir.
(2) Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe
bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arzetmesi hâlinde; sanık
hakkında, Kanunun 231 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilir. Geri bırakma süresince
zamanaşımı işlemez.
(3) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmesi hâlinde,
açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak davanın düşmesine
karar verilir.
(4) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar
verildikten sonra, uzlaşmanın gereklerinin yerine getirilmemesi hâlinde,
mahkeme tarafından, Kanunun 231 inci maddesinin on birinci fıkrasındaki
şartlar aranmaksızın hüküm açıklanır.
(5) Sanığın, edimini yerine getirmemesi hâlinde
uzlaştırma raporu 2004 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde yazılı ilâm
mahiyetini haiz belgelerden sayılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Uzlaştırmacının
çekinmesi veya reddi
MADDE 28
– (1) Kanunda belirlenen hâkimin
davaya bakamayacağı hâller ile reddi sebepleri, uzlaştırmacı
görevlendirilmesi ile ilgili olarak dikkate alınır.
Uzlaşma
teklifi
MADDE 29
– (1) Uzlaştırmacı; şüpheli,
sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunur.
Şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar görenin reşit olmaması ya
da kısıtlı olması hâli ile mağdur veya suçtan zarar görenin ayırt etme gücü
bulunmaması durumunda, uzlaşma teklifi kanunî temsilcilerine yapılır.
(2) Müştekinin veya suçtan zarar görenin özel hukuk
tüzel kişisi olması hâlinde vekâletnamede özel yetki var ise vekile de
uzlaşma teklifinde bulunulabilir.
(3) Uzlaştırmacı, uzlaşma teklifini büro
aracılığıyla açıklamalı tebligat, istinabe veya Ses ve Görüntü Bilişim
Sistemi (SEGBİS) yoluyla da yapabilir.
(4) Uzlaşma teklif formunun istinabe suretiyle
imzalatılması gereken hâllerde, teklif formu tarafın bulunduğu yer
Cumhuriyet başsavcılığı istinabe bürosu aracılığıyla imzalatılır.
(5) Uzlaştırmacı tarafından yapılacak uzlaşma
teklifi, Ek-4’te yer alan uzlaşmanın mahiyeti ile uzlaşmayı kabul veya
reddetmenin hukukî sonuçlarının bulunduğu Uzlaşma Teklif Formu’nda yer alan
bilgilerin açıklanması ve teklif formunun hazır bulunan ilgiliye
imzalatılarak verilmesi suretiyle yapılır. Uzlaştırmacı tarafından
bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirildiğine ve uzlaşma teklifinde
bulunulduğuna ilişkin formun imzalı örneği uzlaştırma evrakı içine konulur.
(6) Uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı
şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî
temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı
uzlaşma teklifi büro aracılığıyla yapılır. Bu işlem uzlaştırmacının, büroya
başvurarak teklif formunu vermesi üzerine gerçekleştirilir.
(7) Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı;
telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak
suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez.
Uzlaşma
teklifini kabul süresi
MADDE 30
– (1) Uzlaşma teklifinde
bulunulanlardan herhangi biri üç gün içinde teklifi yapan uzlaştırmacıya
kararını bildirmediği takdirde, uzlaşma teklifi reddedilmiş sayılır. Bu
durumda, Kanunun 255 inci maddesi hükmü saklı kalmak üzere, ayrıca
diğerlerine uzlaşma teklifinde bulunulmaz.
Uzlaştırma
müzakereleri
MADDE 31
– (1) Uzlaştırma müzakerelerine
şüpheli, sanık, katılan, mağdur, suçtan zarar gören, kanunî temsilci,
müdafi ve vekil katılabilir. Şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan
zarar görenin kendisi veya kanunî temsilcisi, müdafi ya da vekilinin haklı
bir mazereti olmaksızın müzakerelere katılmaktan imtina etmesi hâlinde,
ilgili taraf uzlaşmayı kabul etmemiş sayılır.
(2) Uzlaşma sağlanabilmesi için birden fazla
müzakere yapılabilir. Uzlaştırmacı, müzakereler sırasında izlenmesi gereken
yöntemle ilgili olarak Cumhuriyet savcısıyla görüşebilir; Cumhuriyet
savcısı, uzlaştırmacıya uzlaştırma müzakerelerinin kanuna uygun yürütülmesi
amacıyla talimat verebilir.
(3) Müzakereler, taraflarla birlikte veya ayrı ayrı
gerçekleştirilecek toplantılarla yürütülebilir.
(4) Müzakereler, görüntülü ve sesli iletişim
tekniğinin kullanılması suretiyle de yapılabilir.
(5) Uzlaştırmacı, raporu taraflara imzalatır.
(6) Uzlaştırma raporunun istinabe suretiyle
imzalatılması gereken hâllerde, rapor tarafın bulunduğu yer Cumhuriyet
başsavcılığı istinabe bürosu aracılığıyla imzalatılır.
(7) Resmî mercilere beyan edilmiş olup da
soruşturma veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt
dışında olma ya da yapılan araştırmaya rağmen adresin belirlenememesi gibi
başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa, katılana
veya bunların kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde bu hususun
tutanakla tespit edilmesinin ardından uzlaştırmacı tarafından uzlaştırma
işlemlerine son verilir.
Uzlaştırma
müzakerelerinin gizliliği
MADDE 32
– (1) Uzlaştırma müzakereleri
gizli olarak yürütülür. Uzlaştırmacı, uzlaştırma sürecinde yapılan
açıklamaları, kendisine aktarılan veya diğer bir şekilde öğrendiği olguları
gizli tutmakla yükümlüdür.
(2) Aksi kararlaştırılmamışsa, taraflar, müdafi ve
vekiller de birinci fıkrada belirtilen gizlilik kuralına uymakla
yükümlüdür.
(3) Uzlaştırma sürecinde yapılan açıklamalar
herhangi bir soruşturma, kovuşturma ya da davada delil olarak kullanılamaz.
Müzakerelere katılanlar bu bilgilere ilişkin olarak tanık olarak
dinlenemez.
(4) Daha önce mevcut olan bir belge veya olgunun,
uzlaştırma müzakereleri sırasında ileri sürülmüş olması, bunların
soruşturma ve kovuşturma sürecinde ya da bir davada delil olarak
kullanılmasına engel teşkil etmez.
Edimin
konusu
MADDE 33
– (1) Taraflar uzlaştırma sonunda
belli bir edimin yerine getirilmesi hususunda anlaşmaya vardıkları takdirde
aşağıdaki edimlerden bir ya da birkaçını veya bunların dışında belirlenen
hukuka ve ahlaka uygun başka bir edimi kararlaştırabilirler:
a) Fiilden kaynaklanan maddî veya manevî zararın
tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hâle getirilmesi,
b) Mağdurun veya suçtan zarar görenin haklarına
halef olan üçüncü kişi ya da kişilerin maddî veya manevî zararlarının
tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hâle getirilmesi,
c) Bir kamu kurumu veya kamu yararına hizmet veren
özel bir kuruluş ile yardıma muhtaç kişi ya da kişilere bağış yapmak gibi
edimlerde bulunulması,
ç) Mağdur, suçtan zarar gören, bunların
gösterecekleri üçüncü şahıs veya bir kamu kurumu ya da kamu yararına hizmet
veren özel bir kuruluşun belirli hizmetlerinin geçici süreyle yerine
getirilmesi,
d) Topluma faydalı birey olmayı sağlayacak bir
programa katılımın sağlanması,
e) Mağdurdan veya suçtan zarar görenden özür
dilenmesi.
(2) Taraflar uzlaştırma süreci sonunda edimsiz
olarak da uzlaşabilirler.
Zamanaşımı
MADDE 34
– (1) Şüpheli, sanık, katılan,
mağdur veya suçtan zarar görenden birine ilk uzlaşma teklifinde bulunulduğu
tarihten itibaren, uzlaştırma girişiminin sonuçsuz kaldığı ve en geç
uzlaştırmacının raporunu düzenleyerek büroya verdiği tarihe kadar dava
zamanaşımı ile kovuşturma koşulu olan dava süresi işlemez.
(2) Uzlaşma teklifine süresi içerisinde cevap
verilmemesi ya da teklifin reddedilmesi hâlinde uzlaştırma girişimi
sonuçsuz kalmış sayılır.
(3) Tarafların veya kanunî temsilcisi ya da
vekilinin uzlaştırma müzakerelerine katılmaktan imtina etmesi, müzakereler
sırasında taraflardan birinin yazılı veya sözlü olarak uzlaşmadan
vazgeçtiğini bildirmesi üzerine düzenlenen raporun büroya verildiği
tarihten itibaren dava zamanaşımı ve kovuşturma koşulu olan dava süresi
yeniden işlemeye başlar.
ALTINCI BÖLÜM
Uzlaştırmanın
Yapılacağı Yer, Zaman, Uzlaştırmacı Ücreti ve Giderler
Uzlaştırmanın
yapılacağı yer ve zaman
MADDE 35
– (1) Uzlaştırma müzakereleri;
a) Adliye binalarında uzlaştırma müzakereleri için
oda tahsis edilmişse bu yerlerde,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarında bu amaçla ayrılan
yerlerde,
c) Tarafların kabul etmesi şartıyla uzlaştırmacının
faaliyetlerini yürüttüğü büroda,
ç) Tarafların menfaatlerine uygun, kendilerini
huzurlu hissedecekleri güvenli bir ortamda veya taraflarca kabul edilen bu
işe uygun başka yerlerde,
gerçekleştirilebilir.
(2) Uzlaştırma müzakerelerinin adliye binalarında
gerçekleştirilmesi hâlinde toplantı odalarının düzenlenmesi, gerekirse
güvenliğinin sağlanması, uzlaştırma toplantıları için tahsis sıra ve
saatlerinin belirlenmesi Cumhuriyet başsavcılığı tarafından yerine
getirilir.
Uzlaştırmacı
ücreti
MADDE 36
– (1) Uzlaştırmacıya her yıl
Adalet Bakanlığınca hazırlanan Tarifeye göre ücret ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücreti, uzlaştırmacının şüpheli
veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin yaşı, eğitimi, sosyal ve
ekonomik durumu gibi belirgin farklılıklarını değerlendirmede ve tarafları
uzlaştırmadaki becerisi, süreçte gösterdiği gayret, taraf sayısı,
uyuşmazlığın kapsam ve niteliği dikkate alınarak tarifedeki alt ve üst
sınırlar arasında belirlenir.
(3) Birden fazla uzlaştırmacının görevlendirildiği
hâllerde uzlaştırmacı ücreti bu kişilere ayrı ayrı ve eşit olarak ödenir.
Uzlaştırmacı
ücretinin ödenmesi
MADDE 37
– (1) Görevlendirilen
uzlaştırmacıya belirlenen ücret uzlaştırma sonunda düzenlenecek raporun
ibrazından sonra makul süre içinde uzlaştırmadan sorumlu Cumhuriyet savcısı
tarafından sarf kararı ile ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücretinin takdirinde uzlaştırma
raporunun tamamlandığı tarihte yürürlükte olan Tarife esas alınır.
Uzlaştırmacı
giderleri
MADDE 38
– (1) Uzlaştırmacı tarafından
zorunlu yol giderleri dâhil olmak üzere yapılan masraflar, ilgili yıl
Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesinin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirlenen miktarın alt sınırını
geçmeyecek şekilde ayrıca ödenir.
(2) Uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma
giderleri, yargılama giderlerinden sayılır ve bu giderler ilgili ödenekten
karşılanır.
(3) Uzlaştırmanın gerçekleşmemesi hâlinde
uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri hakkında Kanunun yargılama
giderlerine ilişkin hükümleri uygulanır.
(4) Uzlaşmanın gerçekleşmesi hâlinde uzlaştırmacı
ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri Devlet Hazinesi tarafından karşılanır.
(5) Uzlaştırmacının çalışması karşılığında ücret
talep etmediği hâllerde bu madde hükümleri uygulanmaz.
YEDİNCİ BÖLÜM
Uzlaştırma
Bürosunun Kurulması, Görev ve Sorumlulukları
Büronun
kurulması
MADDE 39
– (1) Her Cumhuriyet başsavcılığı
bünyesinde uzlaştırma bürosu kurulur ve yeteri kadar Cumhuriyet savcısı ile
personel görevlendirilir.
(2) Büro iş ve işlemleri Cumhuriyet başsavcısı,
Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet savcısının denetimi altında yazı
işleri müdürünün yönetiminde zabıt kâtibi ve diğer görevliler tarafından
yürütülür.
Büro
personelinin görev ve sorumlulukları
MADDE 40
– (1) Yazı işleri müdürünün görev
ve sorumlulukları şunlardır:
a) Uzlaştırma iş ve işlemlerine ilişkin hizmetlerin
yürütülmesini sağlamak ve denetlemek.
b) Zabıt kâtibi ve diğer görevliler arasında iş
bölümü yapmak,
c) Uzlaştırma iş ve işlemlerinin verimli ve düzenli
bir şekilde yürütülmesi için her türlü tedbiri almak.
ç) Cumhuriyet savcısının onayıyla uzlaştırmacı
görevlendirmesi yapmak.
d) Cumhuriyet savcısının uygun göreceği evrakın
havalesini yapmak.
e) Uzlaştırmacıya Cumhuriyet savcısının onayı doğrultusunda
ek süre vermek.
f) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı
tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
(2) Zabıt kâtibinin görev ve sorumlulukları
şunlardır:
a) İş bölümüne göre kendisine verilen işleri
biriktirmeden zamanında yapmak.
b) Dosyaları ve evrakı doğru, eksiksiz ve zamanında
UYAP bilişim sistemine kaydetmek.
c) Uzlaştırma dosyalarını eksiksiz ve düzenli bir
şekilde muhafaza etmek.
ç) Cumhuriyet savcısının onayıyla uzlaştırmacı
görevlendirmesi yapmak.
d) Dosya uzlaştırmacıya tevdi edildikten sonra
taraflara bu hususta SMS yoluyla bilgi vermek.
e) Uzlaştırma konusu suç veya suçlara ilişkin uygun
görülen evrakı uzlaştırmacıya vermek.
f) Uzlaştırmacıya Cumhuriyet savcısının onayı
doğrultusunda ek süre vermek.
g) Uzlaştırmacı tarafından hazırlanan uzlaşma
teklifini içerir açıklamalı tebligat veya istinabe evrakını göndermek.
ğ) Uzlaştırmacı tarafından düzenlenen raporu ve
dosyayı tutanakla teslim almak.
h) Raporu ve dosyayı gerekli iş ve işlemlerin
yapılabilmesi için Cumhuriyet savcısına sunmak.
ı) Her türlü tebligat evrakını hazırlamak.
i) İşi biten dosyaları arşive kaldırmak.
j) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı
ya da yazı işleri müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
İş bölümü
MADDE 41
– (1) Zabıt kâtipleri ve diğer
personel arasındaki iş bölümünü; Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı
vekili veya Cumhuriyet savcısının onayını almak suretiyle yazı işleri
müdürü yapar.
(2) Yazı işleri müdürü ve ilgili personel verilerin
UYAP’a doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden birlikte sorumludur.
Büroların
gözetimi ve denetimi
MADDE 42
– (1) Uzlaştırma bürosu ilgisine
göre Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet
savcısının gözetimi ve denetimi altındadır.
(2) Denetim;
a) Kayıtların düzenli tutulması,
b) Uzlaştırmacı görevlendirmelerinin usulüne uygun
yapılması,
c) Evrak havalesinin süresinde yapılması,
ç) Fiziki ortamda teslimi gereken evrakla ilgili
işlemlerin usulüne uygun yapılması,
d) Kararların ilgililere tebliğinin sağlanması,
e) Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet savcısı
tarafından verilen diğer görevlerin usulüne uygun yapılması,
hususlarını kapsar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Tutulacak Kayıt
ve Kartonlar
Kayıtlar
MADDE 43
– (1) Cumhuriyet başsavcılığı uzlaştırma
bürosunda aşağıda gösterilen kayıtların UYAP’ta; tarih, sıra numarası,
hazırlayan veya onaylayan kişiye göre sorgulanabilir şekilde tutulması
zorunludur:
a) Uzlaştırma kaydı,
b) Denetim ve performans kaydı.
(2) Bu kayıtlardaki verilerin bir veya bir kaçı bir
arada sorgulanıp raporlanabilir.
(3) Bu maddede düzenlenen kayıtlara gerek
görüldüğünde Bakanlık tarafından yeni kayıtlar ve mevcut kayıtlara yeni
sütunlar eklenebilir.
Uzlaştırma
kaydı
MADDE 44
– (1) Cumhuriyet başsavcılığınca
soruşturma ve kovuşturma evresinde yapılan uzlaştırma işlemleri için tek
bir kayıt tutulur.
(2) Uzlaştırma kaydı; sıra numarası, soruşturma
numarası, mahkeme adı ve esas numarası, mağdur, şikâyetçi, katılan,
şüpheli, sanık, müdafi, vekil veya kanunî temsilci ile uzlaştırmacının
kimlik bilgileri, uzlaştırmacının görevi ve mesleği, suçun türü,
kararlaştırılan edimin türü ve süresi, dosyanın uzlaştırmacıya verildiği
tarih, uzlaştırma raporunun teslim edildiği tarih, uzlaştırma işleminin
sonucu ve uzlaştırmacıya ödenen ücret ile düşünceler sütunundan oluşur.
Denetim
ve performans kaydı
MADDE 45
– (1) Uzlaştırmacılar hakkında
Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet savcısı
tarafından yapılacak denetim ve performans değerlendirmeleri ile
sonuçlarının tutulduğu kayıttır.
(2) Bu kayıt; dosyanın uzlaştırmacıda kaldığı süre,
uzlaşma teklifi ve uzlaştırma raporunun sonucu, etik ve temel ilkelere
uyma, uzlaştırma raporunun eksiksiz düzenlenmesi, müzakerelerin gizliliğine
riayet edilmesi, raporun süresi içinde verilmesi ile düşünceler sütunundan
oluşur.
Kartonlar
MADDE 46
– (1) Cumhuriyet başsavcılığı
uzlaştırma bürosunda aşağıda gösterilen kartonların UYAP bilişim sisteminde
tutulması zorunludur.
a) Uzlaştırmacı listesi kartonu: Ağır ceza merkezi
Cumhuriyet başsavcılığı yargı alanında görevli uzlaştırmacıların isim
listesinin saklandığı kartondur.
b) Sarf kararı kartonu: Cumhuriyet başsavcılığınca
uzlaştırma ücreti ve giderleri için düzenlenen kararların saklandığı
kartondur.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Uzlaştırmacı
Sicili, Eğitim, Sınav ve Denetim
Uzlaştırmacı
sicilinin tutulması
MADDE 47
– (1) Uzlaştırmacı olma yetkisini
kazanmış kişilerin sicilleri, sicil numarası verilmek suretiyle Daire
Başkanlığınca tutulur.
(2) Sicilde; kişinin ad ve soyadı, doğum yılı,
mesleği, iş adresi, uzmanlık alanı ve akademik unvanı gibi şahsî bilgileri
yer alır. Bu bilgiler Daire Başkanlığı tarafından Genel Müdürlüğün internet
sitesinde duyurulur.
(3) Uzlaştırmacı, sicilde yer alan kendisine ait
bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay içinde varsa
belgesiyle birlikte Daire Başkanlığına bildirmek zorundadır. Bu
değişiklikler ile ilgili olarak Daire Başkanlığı tarafından elektronik
ortamda gerekli düzeltmeler yapılır.
(4) Daire Başkanlığı uzlaştırmacılar hakkında
ayrıca şahsî sicil dosyası tutar. Bu dosyaya uzlaştırmacının kimliği,
öğrenim ve meslek durumu, bildiği yabancı dil, mesleki eserleri ve
yazıları, disiplin ve ceza soruşturması ve sonuçları gibi hususlara ilişkin
belgeler ile diğer belgeler konulur.
Uzlaştırmacı
siciline kayıt olma şartları
MADDE 48
– (1) Sicile kayıt başvurusu,
Daire Başkanlığına elektronik ortamda başvurmak suretiyle yapılır.
(2) İlgilinin, uzlaştırmacı olarak görev yapmak
istediği ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı ile iletişim
bilgilerini içerir başvuru dilekçesine;
a) Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası,
b) Mezuniyet belgesi ile hukuk fakültesi mezunları
dışındakiler için not dökümüne ilişkin belgenin onaylı örneği,
c) Son altı ay içerisinde çekilmiş vesikalık
fotoğraf,
ç) Varsa kayıtlı olunan oda, çalışılan kurum ve
kuruluşun isimleri,
d) Uzlaştırmacı eğitiminin tamamlandığını gösterir
katılım belgesinin aslı veya onaylı örneği,
eklenir.
(3) Uzlaştırmacı siciline kaydedilebilmek için;
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Tam ehliyetli olmak,
c) Avukatlar yönünden baroya kayıtlı olmak,
ç) Hukuk öğrenimi görmüş kişiler yönünden
üniversitelerin hukuk fakültelerinden mezun olmak veya hukuk ya da hukuk
bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler,
iktisat veya maliye alanlarında en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış
olmak,
d) Kasten işlenmiş bir suçtan mahkûm olmamak,
e) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı
olmamak,
f) Uzlaştırmacı eğitimini tamamlamak ve yazılı
sınavda başarılı olmak,
g) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten
çıkarılmamış ya da geçici olarak yasaklanmamış olmak,
gerekir.
(4) Sicile kayıt için başvuruda bulunacak kişinin
fiilen yürütmekte olduğu asıl mesleğinin ilgili mevzuatında, uzlaştırma
faaliyetini yürütmesine engel bir hüküm bulunmamalıdır.
(5) Üçüncü fıkrada sayılan sicile kayıt şartlarını
taşıdığı anlaşılan ve belgelerinde eksiklik bulunmayan başvuru sahipleri
uzlaştırmacı siciline kaydedilir. İlgililerden, şartları taşımadığı
anlaşılan veya verilen bir aylık süreye rağmen eksik belgelerini sunmayan
başvuru sahiplerinin sicile kaydı yapılmaz.
(6) Başvurular hakkında geliş tarihinden veya eksik
belgenin ikmalinden itibaren iki ay içinde karar verilerek ilgilisine de
tebliğ edilir.
(7) Belge eksikliği nedeniyle sicile kayıt talebi
reddedilen kişiler eksik belgeleri ikmal ederek yeniden sicile kayıt için
başvuruda bulunabilirler.
(8) Uzlaştırmacı, üçüncü fıkrada sayılan şartlarla
ilgili olarak, kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği
bir ay içinde, varsa belgesi ile birlikte Daire Başkanlığına bildirmek
zorundadır.
(9) Sınavda başarılı olanların sınav sonuçları,
yenileme eğitimlerini de tamamlamak şartıyla, sicile kayıt yaptırıncaya
kadar geçerliliğini korur.
Uzlaştırmacı
sicilinden ve listeden çıkarılma
MADDE 49
– (1) Uzlaştırmacı olabilmek için
aranan koşulları taşımadığı hâlde sicile kaydedilen veya daha sonra bu
koşulları kaybeden ya da uzlaştırma göreviyle bağdaşmayan tutum ve
davranışlarda bulunan, Kanunun öngördüğü yükümlülükleri önemli ölçüde veya
sürekli yerine getirmeyen, performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli
bulunmayan, etik ilkelere aykırı davranan, yenileme eğitimini tamamlamayan
uzlaştırmacı Daire Başkanlığınca sicilden ve listeden çıkarılır.
(2) Etik ilkelere aykırı hareket edilmesi halinde
ihlalin niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma yaptırımı yerine
uyarma veya bir yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma yaptırımı
uygulanabilir.
(3) Sicil ve listeden çıkarılma işleminden önce,
uzlaştırmacının yazılı savunması alınır. Uzlaştırmacı, yazılı savunmada
bulunması için kendisine yapılan yazılı bildirimin tebliğinden itibaren on
günlük süre içinde savunmasını vermek zorundadır. Tebliğden imtina eden
veya bu süre içinde savunmada bulunmayan uzlaştırmacı savunma hakkından
vazgeçmiş sayılır.
(4) Etik ilkelere aykırı hareket edilmesi nedeniyle
hakkında uyarma yaptırımı uygulanan uzlaştırmacı, Daire Başkanlığınca
yazılı olarak uyarılır, uyarıya uyulmaması halinde üçüncü fıkra gereğince
savunması alındıktan sonra sicil ve listeden çıkartılmasına karar verilir
ve bu karar ilgilisine tebliğ edilir.
(5) Uzlaştırmacı, sicilden ve listeden
çıkarılmasını her zaman isteyebilir. Bu durumda olanlar, sınav şartları dışındaki
şartları haiz ise yeniden sicile kayıt yaptırabilirler.
Uzlaştırmacı
eğitimi
MADDE 50
– (1) Uzlaştırmacı olarak
görevlendirilecek kişilerin görevlerine başlamadan önce eğitim almaları ve
görev yaptıkları sürece eğitime tâbi tutulmaları sağlanır.
(2) Eğitim; alternatif uyuşmazlık çözümü, iletişim
ve müzakere becerileri ile yöntemlerini geliştirmeyi; mağdur, suçtan zarar
gören, şüpheli ya da sanık ile birlikte çalışmanın özel koşulları ve ceza
adaleti sistemi hakkında bilgi sahibi olma hususlarında yeterlilik
kazandırmayı amaçlar.
(3) Eğitimin konusu; görev yapacak kişilerin sahip
olmaları gereken asgarî nitelikler, bilgi düzeyi ve kişisel yeteneklerinin
geliştirilmesinden oluşur. Uzlaştırmacı olarak görevlendirilecek kişilere,
Daire Başkanlığınca belirlenen konularda teorik ve uygulamalı eğitim
verilir.
(4) Uzlaştırmacı olacak kişilere otuz altı saati
teorik ve on iki saati uygulamalı olmak üzere en az kırk sekiz ders saati
eğitim verilir. Günlük eğitim sekiz saatten fazla olamaz ve eğitim grupları
en fazla otuz kişiden oluşur. Bu sayıdan daha fazla kişiden oluşan gruplar
için Daire Başkanlığından ayrıca izin alınır.
(5) Uygulamalı eğitim; adayların, bireysel ve
gruplar hâlinde iletişim ve müzakere tekniklerini kullanma becerilerini
geliştirmelerini sağlayacak örnek uyuşmazlık çözüm çalışmaları ile uygulama
gözetimi faaliyetlerini içerir. Uzlaştırmacı eğitimi alan kişilerden örnek
bir uyuşmazlık senaryosu ortaya koymaları, uzlaştırma yöntemini kullanarak
sonuçlandırmaları ve eğitmenlerle birlikte grup değerlendirmeleri yapmaları
beklenir.
(6) Uzlaştırmacılara, uzlaştırmacı eğitim izni
verilen kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam sekiz ders saatinden az
olmamak üzere iki yılda en az bir defa yenileme eğitimi verilir.
Uzlaştırmacılar iki yılda bir verilen bu eğitime katılmak zorundadırlar.
(7) Eğitime katılanların, belgeye dayalı ve eğitim
kuruluşlarınca kabul edilen haklı bir mazeretleri olmadıkça uzlaştırmacı
eğitimi süresince verilen ders ve çalışmalara katılımları zorunludur.
Eğitim kuruluşlarınca, adayların derslere devam durumunu gösteren çizelge
düzenlenir ve kabul edilebilir haklı bir mazereti bulunmaksızın derslerin
1/12’sine devam etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir.
(8) Eğitim kuruluşları, eğitimlerini başarı ile
tamamlayan kişilere en geç bir ay içinde uzlaştırmacı eğitimini
tamamladıklarına dair katılım belgesi verirler.
Eğitim
kuruluşlarına izin verilmesi
MADDE 51
– (1) Uzlaştırmacı eğitimi;
üniversitelerin hukuk fakülteleri, Türkiye Barolar Birliği veya Türkiye
Adalet Akademisi tarafından verilir. Bu kuruluşlar Bakanlıktan izin alarak
eğitim verebilirler. İzin verilen eğitim kuruluşlarının listesi elektronik
ortamda yayımlanır.
(2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Başvuruda;
eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin
sayısı, unvanları ve uzmanlıkları ile yeterlilikleri ve eğitim verilecek
mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgiler verilir.
(3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak,
eğitimin amacına ulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların uygunluğu ve
eğitim kuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanacağı tespit
edilirse, ilgili eğitim kuruluşuna en çok beş yıl için geçerli olmak üzere
izin verilir ve eğitim kuruluşları listesine kaydedilir.
(4) İki ve üçüncü fıkralarda belirtilen nitelikleri
taşımadığı anlaşılan eğitim kuruluşunun başvurusu, başvuru talebinin
Bakanlığa ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek reddedilir
ve karar ilgilisine tebliğ edilir. Bakanlıkça iki ay içinde karar
verilemediği takdirde talep reddedilmiş sayılır.
(5) İzin süresi uzatılmayan veya izni iptal edilen
eğitim kuruluşu, eğitim kuruluşları listesi ile elektronik listeden
silinir. Bu eğitim kuruluşuna ait belgeler, dosyasında saklanır.
İzin
süresinin uzatılması
MADDE 52
– (1) Eğitim kuruluşları listesine
kayıtlı olan bir eğitim kuruluşu kayıt süresinin bitiminden en erken bir
yıl ve en geç üç ay önce, eğitim kuruluşları listesindeki kaydın geçerlilik
süresinin uzatılmasını yazılı olarak talep edebilir. Eğitim kuruluşunun 53
üncü maddeye göre sunduğu raporlardan, uzlaştırmacı eğitiminin başarılı
şekilde devam ettiğinin anlaşıldığı ve 54 üncü maddede belirtilen
sebeplerin bulunmadığı hâllerde, verilmiş bulunan iznin geçerlilik süresi
her defasında beş yıl uzatılabilir. Eğitim kuruluşu, süresi içinde yaptığı
başvuru hakkında karar verilinceye kadar listede kayıtlı kalır.
(2) İzin süresinin uzatılmasına ilişkin talepler,
talebin Bakanlığa ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek
karara bağlanır ve karar ilgilisine tebliğ edilir.
Daire
başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 53
– (1) Eğitim kuruluşları, her yıl
ocak ayında bir önceki yıl içinde gerçekleştirdikleri eğitim faaliyetinin
kapsamı, içeriği ve başarısı konusunda Daire Başkanlığına bir rapor sunar.
(2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda
bulunularak bir aylık süre verilir. İhtarda, raporun verilen süreye rağmen
sunulmaması hâlinde eğitim verme izninin iptal edileceği hususu belirtilir.
Eğitim
kuruluşuna verilen iznin iptali
MADDE 54
– (1) Aşağıdaki hâllerde eğitim
kuruluşuna verilmiş olan izin Bakanlık tarafından iptal edilir:
a) İzin verilebilmesi için aranan şartlardan
birinin ortadan kalkması veya mevcut olmadığının tespiti.
b) Eğitimin Yönetmeliğe uygun şekilde
verilmediğinin tespiti.
c) Uzlaştırmacı eğitimi katılım belgesi
düzenlenmesinde sahtecilik veya önemli hatalar yapılması.
ç) 53 üncü maddedeki rapor verme yükümlülüğünün
yapılan ihtara rağmen yerine getirilmemesi.
d) Eğitim faaliyetinin devamlılığının
sağlanmadığının tespiti.
(2) Eğitim kuruluşunun yazılı talebi üzerine
Bakanlıkça her zaman eğitim izninin iptaline karar verilebilir.
Sınav,
yeri, şekli, günü ve konusu
MADDE 55
– (1) Uzlaştırmacı eğitimini
tamamlayanların sicile kayıt olabilmeleri için yazılı sınavda başarılı
olmaları zorunludur.
(2) Sınav yılda en fazla iki kez yapılır. Sınavın
yapılacağı yer, tarih ile saati Daire Başkanlığınca belirlenir ve Genel
Müdürlüğün internet sayfasından yayımlanmak suretiyle duyurulur.
(3) Sınav, uzlaştırmacı eğitimi sırasında verilen
konuları kapsar.
Sınav
başvuru mercii ve şekli
MADDE 56
– (1) Yazılı sınava başvuru Daire
Başkanlığına son başvuru günü mesai bitimine kadar elektronik ortamda
başvurmak suretiyle yapılır.
(2) İlgilinin başvurusuna; T.C. kimlik numarası ve
uzlaştırmacı eğitimini tamamladığını gösteren katılım belgesi ile mezuniyet
belgesi asılları veya onaylı suretleri eklenir.
(3) Başvuru ile ilgili diğer hususlar sınav ilânı
ile belirtilir.
Sınav
başvuru formunun incelenmesi
MADDE 57
– (1) Başvuru formu, ilgilinin
yazılı sınava girebilme hakkını taşıyıp taşımadığının tespiti açısından
incelenir.
(2) Başvuru formundaki soruların bir veya birkaçını
cevapsız bırakanlar ile sınava girebilme hakkını taşımadığı tespit
edilenlerin başvuruları reddedilip, bu durum kendilerine bildirilir.
(3) Yazılı sınava girebilme hakkını taşıyanlara
ilişkin gerekli bilgiler, sınavı yapacak kuruma iletilir. Sınava giriş ve
kimlik belgesi ilgili kurumca başvurana gönderilir.
Sınavın
yapılışı
MADDE 58
– (1) Yazılı sınav, test yöntemi ile
fizikî veya elektronik ortamda yapılır.
(2) Bu sınav, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığı veya yükseköğretim kurumları arasından Bakanlıkça belirlenecek
bir kuruluşa yaptırılabilir.
Sınavda
başarı puanı
MADDE 59
– (1) Yazılı sınavda yüz üzerinden
en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılırlar.
Sınav
sonuçlarının açıklanması ve itiraz
MADDE 60
– (1) Daire Başkanlığı, yazılı
sınav sonuçlarını, sınav sonuçlarının kendisine intikâl ettiği tarihten
itibaren bir ay içinde ilân eder.
(2) İlgililer, sınav sonuçlarının ilânından
itibaren yedi gün içinde Daire Başkanlığına yazılı olarak itiraz edebilirler.
(3) Sınava yapılan itirazlar sınavı yapan kuruma
Başkanlık tarafından yedi gün içinde bildirilir. İtiraz sonuçları da
ilgililere aynı süre zarfında Başkanlıkça yazılı olarak bildirilir.
(4) Sınava yapılan itirazlar, sınavı yapan kurum
tarafından karara bağlanır.
(5) Yapılan sınavlarda hatalı sorulara tekabül eden
puanlar eşit şekilde diğer sorulara dağıtılır. Ancak, soruların yüzde
beşinden fazlasının hatalı olduğunun ikinci fıkrada belirtilen süre içinde
yapılan itirazlar üzerine veya herhangi bir şekilde tespit edilmesi
hâlinde, sınav iptal edilir ve en kısa sürede yeni sınav yapılır.
Sınavın
geçersiz sayılması
MADDE 61
– (1) Sınava girenlerden;
a) İzin almadan sınav salonu veya yerini terk
edenler,
b) Sınavlarda kopya çekenler veya kopya çekmeye
teşebbüs edenler,
c) Sınavlarda kopya verenler veya kopya vermeye
teşebbüs edenler,
ç) Kendi yerine başkasının sınavlara girmesini
sağlayanlar,
d) Sınavların düzenine aykırı davranışta
bulunanlar,
hakkında tutanak düzenlenir ve bunların sınavları
geçersiz sayılır.
(2) Sınavı kazananlardan başvuru formunda gerçeğe
aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavları da geçersiz sayılır.
Bu durumda olanlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar. Ayrıca gerçeğe aykırı
beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında idarî ve yasal işlemler
yapılır.
Sınavda
başarısız kabul edilme
MADDE 62
– (1) Sınava başvuranlardan;
a) Yapılan sınavda yetmiş puandan daha düşük puan
alanlar,
b) Sınavı geçersiz sayılanlar,
c) Sınava katılmayanlar,
başarısız kabul edilirler.
Tekrar
sınav hakkı
MADDE 63
– (1) 61 inci maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi gereğince sınavı geçersiz sayılanlar ile 62 nci
maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereğince sınavda başarısız
kabul edilenler, sınava tekrar girebilme hakkına sahiptirler.
Sınav
evrakının saklanması ve imhası
MADDE 64
– (1) Sınavda başarılı olanlara
ait sınav başvuru evrakı, ilgili olduğu şahsî sicil dosyasına konulur. Sınavda
başarısız olanlara ait sınav başvuru evrakı ise sınav sonuçlarının
ilânından itibaren altı ay içinde talep etmeleri hâlinde iade edilir.
Belirtilen sürede iade edilmeyen evrak tutanak ile imha edilir. Ancak,
idarî yargı yoluna başvuranlar hakkındaki evrakın muhafazasına dava
sonuçlanıncaya kadar devam edilir.
Denetim
usulü
MADDE 65
– (1) Eğitim kuruluşları; Kanun ve
bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek
amacı ile Daire Başkanlığınca denetlenir.
(2) Uzlaştırmacılar; görev yaptıkları yerin
Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya görevlendirilen
Cumhuriyet savcısı tarafından denetlenir.
(3) Eğitim izni verilen kuruluşların ve
uzlaştırmacıların denetimi her yıl yapılır.
(4) İhbar veya şikâyet üzerine uzlaştırmacılar ve
eğitim izni verilen kuruluşlar her zaman denetlenebilir.
Denetim
görevlileri
MADDE 66
– (1) Uzlaştırmacı eğitim
kuruluşlarının denetim işlerinde görevlendirilmek üzere Daire Başkanlığında
yeterli sayıda denetim görevlisi istihdam edilir.
Denetimin
kapsamı
MADDE 67
– (1) Eğitim kuruluşları;
a) Eğitim hizmetlerinin Kanun ve bu Yönetmelik
hükümlerine ve amacına uygun olarak yürütülmesi,
b) Faaliyet izinlerinin ve eğitim görevlilerinin
çalışma izinlerinin mevcut ve geçerli olması,
c) Eğitim programlarının usulüne uygun olarak
hazırlanması, bu programların eğitim süresince gerektiği şekilde ve
eksiksiz olarak uygulanması,
ç) Kayıtların usulüne uygun olarak tutulması,
yönlerinden denetlenir.
(2) Uzlaştırmacılar;
a) Yönetmelikte belirtilen temel ve etik ilkelere
uygun hareket edilmesi,
b) Uzlaşma teklifi ve uzlaştırma raporunun usulüne
uygun düzenlenmesi,
c) Uzlaştırma işlemlerinin süresi içinde
tamamlanması,
ç) Uzlaştırma müzakerelerinin gizliliğine riayet
edilmesi,
d) Kanun ve bu Yönetmeliğin öngördüğü
yükümlülüklere uygun hareket edilmesi,
yönlerinden denetlenir.
Denetim
sonucunun izlenmesi
MADDE 68
– (1) Denetim sonucunda eğitim
kuruluşları yönünden denetim görevlileri, uzlaştırmacılar yönünden ise
ilgili Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili veya Cumhuriyet
savcısı tarafından bir rapor düzenlenir.
(2) Düzenlenen raporun bir sureti denetlenen
kuruluşun veya ilgili Cumhuriyet başsavcılığının arşivinde muhafaza edilir,
diğer sureti de Daire Başkanlığına sunulur.
(3) Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler
Daire Başkanlığınca ilgili eğitim kuruluşlarına yazılı şekilde bildirilerek
bu eksikliklerin giderilmesi için uygun bir süre verilir. Verilen süre
sonunda eksiklikler giderilmediği takdirde veya denetim sonucu konusu suç
teşkil eden uygulamalar tespit edildiğinde adlî ve idarî işlemlere
başlanır.
(4) Suç işlediği tespit edilen uzlaştırmacı veya
eğitim kuruluşları hakkında bu Yönetmeliğin 49 ve 54 üncü maddeleri
uyarınca işlem yapılır.
ONUNCU BÖLÜM
Daire
Başkanlığı
Daire Başkanlığı
MADDE 69
– (1) Daire Başkanlığı, bir daire
başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diğer personelden oluşur.
Daire
Başkanlığının görevleri
MADDE 70
– (1) Daire Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Ön ödeme, uzlaştırma ve kamu davasının
açılmasının ertelenmesi gibi alternatif usullerin etkin şekilde uygulanmasını
sağlamak.
b) Görev alanıyla ilgili olarak uygulamayı takip
etmek ve ortaya çıkan sorunların nedenlerini araştırarak çözüm önerilerini
Bakanlığa sunmak.
c) Uzlaştırmacı temel eğitimine ilişkin usul ve
esaslar ile eğitim verecek kurum ve kuruluşların niteliklerini belirlemek
ve bunlara izin verilmesini Bakanlığın onayına sunmak, bu kurum ve
kuruluşları listelemek ve elektronik ortamda yayımlamak.
ç) Uzlaştırmacı eğitimi sonunda yapılacak sınavın
usul ve esaslarını belirlemek ve sınavları yapmak.
d) Yazılı sınavın süresi, soru sayısı ve konulara
göre ağırlıkları ile puanlama esaslarını belirlemek.
e) Yazılı sınav ile ilgili soruları uzlaştırmacı
eğitimi veren eğitim kuruluşlarına hazırlattırmak.
f) Uzlaştırmacı siciline kabule ilişkin usul ve
esasları belirlemek, uzlaştırmacıların sicile kabulüne ve sicilden
çıkarılmasına karar vermek, sicile kayıtlı uzlaştırmacıları, görev yapmak
istedikleri Cumhuriyet başsavcılıklarına göre listelemek.
g) Uzlaştırmacılara verilecek dosyaların tevzi
esasları ile aylık olarak verilebilecek azami dosya sayısını belirlemek.
ğ) Uzlaştırmacıların denetimine ve performansına
ilişkin usul ve esasları belirlemek.
h) Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları konusunda
kamuoyunu bilgilendirici çalışmalar yapmak.
ı) Ulusal veya uluslararası düzeyde bilimsel
toplantılar düzenlemek, yayınlar yapmak, bu nitelikteki çalışmaları teşvik
etmek ve desteklemek.
i) Görev alanına giren istatistiklerin derlenmesi
ve yayımı konusunda Bakanlığın ilgili birimleriyle iş birliği hâlinde
çalışmak.
j) Görev alanıyla ilgili kamu ya da özel kurum veya
kuruluşlarla iş birliği yapmak.
k) Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesini hazırlamak.
Uzlaştırmacı
listelerinin oluşturulması ve ilânı
MADDE 71
– (1) Daire Başkanlığınca bu
Yönetmeliğin 47 ve 48 inci maddeleri uyarınca sicildeki kayıt sırası,
ilgilinin görev yapmak istediği ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı
yargı çevresi ve uzlaştırmacı ihtiyacı esas alınmak suretiyle uzlaştırmacı
listeleri oluşturulur.
(2) Uzlaştırmacı listeleri, UYAP bilişim sistemine
Daire Başkanlığınca eklenir.
(3) Uzlaştırmacı görevlendirilmesi Cumhuriyet
başsavcılıkları tarafından Daire Başkanlığınca belirlenen listelere göre
yapılır.
(4) Daire Başkanlığınca oluşturulan uzlaştırmacı
listeleri Bakanlıkça ilân edilir.
ON BİRİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Geçiş
hükmü
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde Daire Başkanlığınca
uzlaştırmacı listeleri oluşturulur. Bakanlık tarafından bu listelere uygun
uzlaştırmacı görevlendirmesi amacıyla bir ilân yapılır. İlân yapılıncaya
kadar Kanunun 253 üncü maddesinde 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişiklik
öncesinde öngörülen usule göre belirlenen uzlaştırmacılardan görevlendirme
yapılmasına devam olunur ve bu uzlaştırmacılar görevlerini tamamlar.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 72
– (1) 26/7/2007 tarihli ve 26594
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ceza Muhakemesi Kanununa Göre
Uzlaştırmanın Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 73
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 74
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet
Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|