|
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan ve Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:
SİVİL HAVA ARAÇLARI ÜÇÜNCÜ ŞAHIS MALİ SORUMLULUK
SİGORTASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Türk
hava sahasında uçuş gerçekleştiren, 14/10/1983
tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun 50 nci ve 55 inci maddesinde belirtilen sicile kayıtlı
hava araçları ve insansız hava araçları ile yabancı sivil hava araçlarını
işletenlerin, üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlara karşı yaptırmaları
gereken sigortanın usul ve esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, Türk hava sahasını kullanan yerli ve yabancı sivil hava
araçları ile insansız hava araçlarının üçüncü şahıslara vereceği zararları
teminat altına alan malî sorumluluk sigortasını yaptıracak kişileri,
teminat altına alınacak riskleri, azami kalkış ağırlığı itibarıyla hava
araçlarının sahip olması gereken asgari teminat tutarını ve sigortanın
yaptırılmaması ya da yaptırılıp geçersiz hale gelmiş olması durumlarında
uygulanacak yaptırımları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/12/1994
tarihli ve 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun 8 inci maddesi, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk
Sivil Havacılık Kanununun 138, 139 ve 140 ıncı
maddeleri ile 10/11/2005 tarihli ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 4 üncü maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Azami kalkış ağırlığı: Hava aracının işletme el
kitabında ve tip sertifikasında kalkmasına yetki verilen yakıt ve her türlü
yükü ihtiva eden azami kalkış ağırlığını,
b) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığını,
c) Hava aracı: Havalanabilen ve havada seyredebilme
kabiliyetine sahip her türlü aracı,
ç) İHA: İnsansız hava aracını,
d) İşleten: 14/10/1983
tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu ile buna bağlı mevzuat
çerçevesinde, faaliyet göstermesi için Bakanlık tarafından ruhsata sahip
gerçek veya tüzel kişileri, İHA kayıt sistemine veya İHA siciline kaydını
yaptırmış gerçek veya tüzel kişiler ile yabancı tescilli hava araçlarını
geçerli işletme ruhsatında bulunduran veya işleten gerçek veya tüzel
kişileri,
e) Kanun: 14/10/1983
tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununu,
f) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
g) SHGM: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü,
ğ) Sicil: Kanunun 49 uncu maddesinde belirtilen
şartları taşıyan Türk hava araçlarının kayıtlı olduğu ve Bakanlıkça Kanunun
50 nci ve 55 inci maddesine göre tutulan sicili,
h) Sigorta: Sivil hava aracının işletilmesi
nedeniyle, üçüncü şahısların ölümüne, yaralanmasına veya mal veya eşyalarının
zarar görmesine sebebiyet vermesi hallerini teminat altına alan üçüncü
şahıs mali sorumluluk sigortasını,
ı) Türk hava sahası: Türkiye Cumhuriyetinin
egemenliği altındaki ülke ile Türk karasuları üzerindeki sahayı,
i) Üçüncü şahıs: Hava aracının dışında bulunan
gerçek ve tüzel kişileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sorumluluk, Sigorta ve Yaptırımlar
Sorumluluk
MADDE 5 –
(1) Bir hava aracının havada veya
yerde, hareket halinde veya hareketsiz olması fark etmeksizin, bir uçuşun
doğrudan amaçlarına yönelik olarak faaliyete geçirilmesi, hava aracının
işletilmesi şeklinde kabul edilir.
(2) Sicile kayıtlı tüm hava araçları ve işletenleri
ile Türk havaalanlarını veya hava sahasını kullanan yabancı tescilli tüm
hava araçları ve işletenleriyle İHA kayıt sistemine veya İHA siciline
kayıtlı İHA’lara bu Yönetmelik hükümleri
uygulanır.
(3) Ancak bu Yönetmelik hükümleri;
a) 5/6/1945 tarihli ve
4749 sayılı Kanunla onaylanmış olan 7/12/1944 tarihli Milletlerarası Sivil
Havacılık Anlaşmasının 3 üncü maddesinin (b) bendinde ve Kanunun 3 üncü
maddesinin (c) bendinde tanımlanan Devlet hava araçları,
b) Ayak gücü ile iniş ve kalkış yapabilen hava
araçları (motorlu ve motorsuz yelken kanat ve yamaç paraşütü),
c) Savaş ve terör rizikolarına ilişkin sigorta
yükümlülükleri bakımından; ticari olmayan amaçlarla ve uluslararası
sınırlar ihlâl edilmemek kaydıyla yetkili kişilerce uçuş eğitimi vermek
amacıyla ülke içinde gerçekleştirilen uçuşlarda kullanılan, planörler de
dâhil olmak üzere azami kalkış ağırlığı 500 kilogramın altında olan hava
araçları,
hakkında uygulanmaz.
Sigortanın
kapsamı ve sigorta yaptırma yükümlülüğü
MADDE 6 –
(1) İşletenler, faaliyetleri
dolayısıyla üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlardan kaynaklanan sorumluluklarına
karşı; savaş, terör, uçak kaçırma, sabotaj, kanun dışı müsadere ve halk
hareketleri risklerini de teminat altına alacak şekilde sigorta yaptırmak zorundadır.
(2) Üçüncü şahısların maruz kalacağı kâr kaybı ve
kira kaybı dâhil tüm dolaylı zararlar sigorta kapsamı dışındadır.
(3) İşletenler, gerçekleştirdikleri her bir uçuşta
sigortanın sürekliliğini sağlamakla yükümlüdür.
Sigortanın
ispatı
MADDE 7 –
(1) Sigorta yükümlülüğü yerine
getirilmeyen hava araçları ile uçuş yapılması yasaktır. Uçuş yapılırken
sigorta poliçesinin hava aracında bulundurulması esastır. İHA
kullanımlarında pilot, sigorta poliçesini beraberinde bulundurur. İşleten
sigorta poliçesinin bir örneğini ya da sigorta sözleşmesinin varlığını
gösteren ve yetkililerce imzalanmış bir belgeyi (sigorta sertifikası vb.) SHGM’ye ibraz etmek zorundadır.
(2) SHGM gerekli gördüğü takdirde, işleten veya
ilgili sigorta şirketinden, sigorta poliçesinin geçerliliğine dair ilave
belge isteyebilir.
(3) Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri, bu
Yönetmelik kapsamında yaptırılan sigortanın herhangi bir nedenle sonlanması
halinde durumu derhal SHGM’ye bildirir.
Asgari
teminat tutarları
MADDE 8 – (1) Sigorta teminatı, her bir hava aracı
itibarıyla olay başına aşağıda belirtilen tutarlardan az olamaz.
(2) Asgari sigorta teminatı, yukarıda yer alan
tabloda belirtilen teminat tutarlarının;
a) Münhasıran bu bentte yer alan
amaçlarla kullanıldığı süre kapsamında; orman yangınları ile mücadele amaçlı
uçuşlarda kullanılan hava araçları ve ticari faaliyette bulunan şirket
statüsünde olmayan kurumlar tarafından eğitim ve gerçek/tüzel kişilerce
ticari olmayan amaçla kullanılan hava araçları için %20, zirai mücadele
amaçlı uçuşlarda kullanılan hava araçları için 200.000 SDR’yi
geçmemek üzere %5,
b) Ticari amaçlı kullanılan İHA’lar
için 1 inci kategoride belirlenen asgari teminat tutarı üzerinden;
1) İHA0: 0,5-4 kg için
%8,
2) İHA1: 4-25 kg için
%20,
3) İHA2: 25-150 kg için
%40,
4) İHA3: 150-500 kg için
%80 oranında uygulanır.
c) Ticari amaçlı kullanılmayan İHA’lar
için 1 inci kategoride belirlenen asgari teminat tutarı üzerinden;
1) 25 kg’a kadar olan İHA0 ve İHA1’ler için %0,
2) İHA2: 25-150 kg için
%10,
3) İHA3: 150-500 kg için
%20 oranında uygulanır.
ç) Türkiye içinde bir noktadan Türkiye içinde aynı
veya bir başka noktaya uçuş yapacak sicile kayıtlı hava araçları için %60,
d) Türkiye içindeki bir noktadan Türkiye içinde bir
başka noktaya uçacak Kanun kapsamında işletme ruhsatına sahip ticarî hava
taşıma işletmeleri adına işletilen ya da bunların işlettiği hava araçları
için %100,
e) Türkiye içinde bir noktadan Türkiye dışında bir
noktaya uçuş yapacak sicile kayıtlı hava araçları için %100,
f) Türkiye’ye uçuş gerçekleştirecek yabancı
tescilli hava araçları için %100
oranında uygulanır.
Yaptırımlar
MADDE 9 –
(1) Türk havaalanlarını veya hava
sahasını kullanacak işletenin, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklere
riayet etmeden uçuş yapması yasaktır. Bu Yönetmelikte belirtilen sigorta
yükümlülüğü yerine getirilmediği tespit edilen hava aracının Türk hava
sahasını kullanmasına, havaalanlarına inişine ve uçuş halinde bulunmayan
hava aracının kalkışına izin verilmez ve mevzuatın öngördüğü diğer
yaptırımlar uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 10
– (1) 15/11/2005
tarihli ve 25994 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Hava Sahasında Uçuş
Yapan Türk ve Yabancı Sivil Hava Araçlarının Yaptırması Gereken Üçüncü
Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 11
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan ile Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanı müştereken yürütür.
|