|
Ekonomi Bakanlığından:
İHRACAT,
TRANSİT TİCARET, İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER İLE
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET VE FAALİYETLERDE VERGİ,
RESİM VE
HARÇ İSTİSNASI HAKKINDA TEBLİĞ
(İHRACAT: 2017/4)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğ, 23/12/1999 tarihli
ve 99/13812 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat,
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve
Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar ve 1/7/1964
tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun ek 2 nci ve 2/7/1964 tarihli
ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1 inci maddelerine istinaden ihracat,
transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı
hizmet ve faaliyetlerde vergi, resim ve harç istisnası uygulaması suretiyle
ihracatı arttırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü
kazandırmak ve ihraç pazarlarını geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ; ihracat, transit
ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetlerde vergi, resim ve harç istisnasının uygulama usul ve
esaslarının belirlenmesi ve yürütülmesini kapsar.
Tanımlar
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
b) Belgeli ihracat kredileri: Dahilde işleme izin
belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında; ithalat,
ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetlerin finansmanı amacıyla kullanılan kredileri,
c) Belgesiz ihracat kredileri: Herhangi bir belge
ile bağlantılı olmaksızın ihracatın finansmanı amacıyla kullanılan
kredileri,
ç) Dar Mükellef Firma: 31/12/1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen firmaları,
d) Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler: 488
sayılı Kanunun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi
çerçevesinde belirlenen ve vergi, resim ve harç istisnasından
yararlandırılan hizmet ve faaliyetleri,
e) Grup firması: Ana ortaklığın doğrudan kendisi
veya ana ortaklığın %50’sinden fazla hissesine sahip gerçek veya tüzel kişi
ortak/ortakları veya diğer grup firmaları veya iştirakleri vasıtasıyla; sermaye
ve yönetim ilişkileri çerçevesinde asgari %50 oranında hisseye veya asgari
%50 oranında oy hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sini
seçme hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sine sahip olduğu
işletmeyi,
f) İhracat: Bir malın yürürlükteki İhracat Mevzuatı
ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya
serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Bakanlıkça ihracat olarak kabul
edilecek sair çıkış ve işlemleri,
g) İhracat sayılan satış ve teslimler: İç piyasada
satışı ihracat sayılan ve vergi, resim ve harç istisnası ile ithalatta
gümrük muafiyetinden yararlandırılan satış ve teslimleri,
ğ) İhracat taahhüdü: Belgeli ve belgesiz ihracat
kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ile bunlarla
ilgili işlemlerde, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak amacıyla
belirli tutarda döviz kazandırma veya ihracat gerçekleştirme yükümlülüğünü,
h) İhracat taahhüdünün gerçekleştirilmesi: Belgesiz
ihracat kredilerinde, ihracı taahhüt edilen malın veya değerin yürürlükteki
İhracat Mevzuatı ile Gümrük Mevzuatına uygun şekilde ihracatının
yapılmasını; ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı
hizmet ve faaliyetlerde mal ve hizmet bedelinin tahsil edilmesini; transit
ticaretin finansmanında kullanılan kredilerde ise, transit ticaret
faaliyetiyle ilgili gelirin tahsil edilmesini,
ı) Ortak Girişim : İhaleye katılmak üzere birden
fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile
oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumları,
i) Taahhüde sayılabilecek döviz: İhracat sayılan
satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin sonucunda
bankalara satışı yapılan döviz ile mal ve hizmet bedeline sayılabilecek
tahsil edilmiş diğer tutarları,
j) Tam mükellef firma: 31/12/1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen firmaları,
k) Tam mükellef imalatçı firma: 31/12/1960 tarihli
ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununa göre mükellefiyetleri tayin ve tespit edilen ve
üretim faaliyetinde bulunan firmaları,
l) Uluslararası ihale: Kamu kurum ve kuruluşları
tarafından yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine
açık olarak çıkılan ve yabancı firmalarca da teklif verilen ihaleyi,
m) Vergi resim harç istisnası belgesi: İhracat
sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi,
resim ve harç istisnasından yararlandırılmasına imkan sağlayan Bakanlıkça
düzenlenen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Vergi, Resim ve
Harç İstisnası
Vergi,
resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 4 – (1) Vergi, resim ve harç istisnası kapsamında;
a) İhracat, ihracat sayılan satış ve teslimler,
döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile transit ticaretin finansmanında
kullanılmak kaydıyla bankalarca kullandırılan her türlü sevk öncesi ve sevk
sonrası krediler (Türk Eximbankın fon temini işlemleri, bu banka tarafından
aracı bankalar vasıtasıyla kullandırılan krediler ve Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankasınca Türk Eximbanka açılan kısa vadeli senet reeskont
kredileri ile Türk Parası Kıymetini Koruma hakkındaki mevzuat uyarınca
ihracat taahhüdüne bağlı olarak kullandırılan altın kredileri dahil) ve
firmaların sağladıkları prefinansmanlar ile bunların geri ödenmesi,
b) İhracatla ilgili işlem yapan bankaların (Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketlerinin, sigorta
şirketlerinin, noterlerin ve diğer kuruluşların ihracat, ihracat sayılan
satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili
olarak yapmış oldukları bütün hizmet ve muameleler (Türk Eximbankın ihracat
kredi sigortası/garantisi ile ilgili işlemleri dahil) dolayısıyla kendi
lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar
ve kambiyo işlemleri,
c) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalat
ve/veya yurt içi alımlar ile ilgili işlemler ve bunların finansmanı
amacıyla kullanılan krediler,
ç) İhracat karşılığı yapılacak her türlü ödemeler,
ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetler ile transit ticaretle ilgili işlemler ve bu işlemler sebebiyle
düzenlenen kağıtlar,
13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri
Kanunu ile ihdas edilen Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden, 1/7/1964
tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile ihdas edilen Damga
Vergisinden, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınan
harçlar ve diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar ile 12/9/1960
tarihli ve 80 sayılı Kanuna göre alınan hal rüsumundan müstesnadır.
(2) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan
ithalat ve/veya yurt içi alımlar, ihracat sayılan satış ve teslimler ile
döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin vergi, resim ve harç
istisnasından yararlandırılabilmesi için Bakanlıktan belge alınması
zorunludur. Bu çerçevede kullandırılan krediler ve uygulanan istisnalar
belgeye kaydedilir. Bunun dışındaki hususlarda vergi, resim ve harç istisnası,
ilgili kurum ve kuruluşlarca resen uygulanır ve herhangi bir belge ile
irtibatlandırılmaz.
(3) Vergi, resim ve harç istisnasından
yararlanılması için belge alınmasının zorunlu olduğu durumlarda belgenin
alınmasından önce veya belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra,
belgeye bağlanan iş ile ilgili olarak yapılan işlemlere vergi, resim ve
harç istisnası uygulanmaz.
Belgesiz
işlemler
MADDE 5 – (1) Aşağıda yazılı işlemler ve bu işlemler
sebebiyle düzenlenen kağıtlara (gümrük idarelerine verilen beyannameler
dahil) ihracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki halinde işlem yapan
kuruluşlarca resen vergi, resim ve harç istisnası uygulanır.
a) İhracat karşılığı yapılacak ödemeler (ihracatın
finansmanında kullanıldığının tevsiki kaydıyla prefinansman, Destekleme ve
Fiyat İstikrar Fonu çerçevesinde yapılan ödemelere ilişkin taahhütnameler
ile temliknameler ve Sosyal Güvenlik Kurumu prim borçları ile genel bütçeli
idarelere olan borçların mahsubu dahil),
b) İhracattan doğan alacağın ihracatçı tarafından
temliki,
c) İhracat bağlantıları için düzenlenecek
anlaşmalar,
ç) Transit ticarete konu malın satın alınması ve
satılması,
d) Tedarik edildikleri şekliyle ihraç edilmek üzere
mal alımı,
e) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 131 inci maddesine istinaden ithalat vergilerinden tam muafiyet
suretiyle geçici ithalat rejimine tabi ambalaj malzemesi ithali ile kati
ihraç edilen mallara ait ambalaj malzemesinin geçici ihracı ve ithali,
f) Dahilde işleme izni kapsamında iznin geçerli
olduğu süre içerisinde yapılan ithalat,
g) Gerçekleştirilen mamul ürün ihracatı karşılığı
olarak bu ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin Toprak Mahsulleri
Ofisinden veya T.C. Şeker Kurumunca tespit edilen şeker fabrikalarından
alımı.
(2) Vergi, resim harç istisnası belgesi almak
amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnameler ile bu Tebliğin 6 ncı
maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (d), (e), (g), (j), (l) ve (o)
bentlerinde sayılan işlem ve faaliyetlere ilişkin sözleşme safhasından
önceki teminatlar ve ihale kararlarına, söz konusu faaliyet ve işlemlerin
ilgili bentlerde belirtilen niteliklerin tamamını aynı anda taşıması
kaydıyla, belge aranmaksızın resen vergi, resim ve harç istisnası
uygulanır.
Belgeli
işlemler
MADDE 6 – (1) Aşağıda belirtilen ihracat, ihracat sayılan
satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler çerçevesinde
vergi, resim ve harç istisnasından yararlanmak isteyen firmalar, Bakanlığa
müracaat ederek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç
istisnası belgesi almak zorundadırlar. Vergi, resim harç istisnası,
belgenin geçerlilik süresi içerisinde ve belgede yer alan tutarla sınırlı
olmak kaydıyla uygulanacak olup, belge müracaat tarihi ile belge tarihi
arasında yapılan işlemlere istisna uygulanmaz. Ancak, bu süre içerisinde
gerçekleştirilen hizmet ve faaliyetler taahhüde sayılır.
(2) İhracat işlemleri; dahilde işleme izin belgesi
kapsamında ve bu belgenin geçerlilik süresi içerisinde, ihracat amaçlı
olmak kaydıyla; yapılan ithalat ile yurt içinde hammadde, yardımcı madde,
yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemesi alımları ve bunlarla ilgili
verilecek her türlü teminat mektupları ile diğer işlemlerdir.
(3) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyetler;
a) Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl
yatırım programında yer alan yatırımlardan ve Milli Savunma Bakanlığı,
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının bu programda
yer almayan kamu yatırımlarından uluslararası ihaleye çıkarılanların
ihalesini kazanan veya yabancı para ile finanse edilenlerin yapımını üstlenen
ana yüklenici firmaların (alt yükleniciler hariç);
1) Tam mükellef firma olması halinde, uluslararası
ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise
yabancı paraya isabet eden oranda yapacakları teslim, hizmet ve faaliyetler
ile tam mükellef imalatçı firmaların, bahse konu işte kullanılmak üzere bu
işin yapımını yüklenen firmaya üreterek yapacakları mal ve malzeme ile
hizmet satış ve teslimleri,
2) Dar mükellef firma olması halinde, söz konusu
firmanın bu işte kullanacağı mal ve malzemeyi üreten tam mükellef imalatçı
firmaların (işi taahhüt eden firmalar dahil) yapacakları satış ve
teslimleri,
3) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı
halinde, tam mükellef firmaya kendi faaliyeti oranında, diğer firmaya ise
(2) numaralı alt bendi çerçevesinde tam mükellef firmaların üreterek
yapacakları satış ve teslimleri,
4) Yukarıda belirtilen (1), (2) ve (3) numaralı alt
bentler çerçevesinde proje sahibi kamu kurumları ile bu projeleri üstlenen firmalara
proje süresince yapılacak teknik müşavirlik, mühendislik ve benzeri hizmet
satışları,
b) Savunma sanayii, güvenlik veya istihbarat
alanında,
1) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan
savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili projeleri üstlenmiş
tam mükellef imalatçı firmalar ile savunma, güvenlik veya istihbarat
alanlarında yapılacak araştırma ve geliştirme projelerini üstlenen tam
mükellef imalatçı firmaların yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve
teslimler sonrası doğan bakım ve onarım hizmetleri,
2) Savunma Sanayii Müsteşarlığınca savunma,
güvenlik veya istihbarat alanları açısından önem arz ettiği belirtilen
savunma, güvenlik ve istihbarata yönelik her türlü platform, sistem,
yazılım, araç ve gereçlerini üreten tam mükellef imalatçı firmalar ile
savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarında yapılacak araştırma ve
geliştirme projelerini üstlenen tam mükellef imalatçı firmaların ülkenin
savunma, güvenlik veya istihbaratı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına
yapacakları satış ve teslimler ile bu satış ve teslimler sonrası doğan
bakım ve onarım hizmetleri,
3) Bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerde
belirtilen firmalara, tam mükellef imalatçı firmaların üreterek yapacakları
satış ve teslimleri,
4) Bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerde
belirtilen işleri yüklenen firmanın dar mükellef firma olması halinde, tam
mükellef imalatçı firmaların bu firmaya üreterek yapacakları satış ve
teslimleri,
c) Tam mükellef imalatçı firmaların, Bakanlıkça
yayımlanan Tebliğ eki yatırım malları listesinde belirtilen malları
üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
ç) Tam mükellef imalatçı firmaların, Yatırım Teşvik
Belgesi kapsamında monte edilmemiş haldeki aksam ve parçaları ithal
edebilecek firmalara, ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek
yapacakları satış ve teslimleri,
d) Yap-İşlet Modeli çerçevesinde yapılacak yatırım
projelerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve
faaliyetleri,
e) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından
uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi veya yurt dışı taşıma işlerini
yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri,
f) Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığından döviz
olarak kazanılan bedellerinin yurda getirilmesi kaydıyla kara, deniz veya
hava ulaştırma hizmet ve faaliyetleri,
g) Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek
müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri,
ğ) Yabancı uyruklulara (diplomatik temsilcilikler
ve mensupları dahil), turistlere veya yurt dışında çalışan Türk
vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, döviz karşılığı verilecek
sağlık hizmetleri,
h) Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin
yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları
döviz karşılığı hizmet satışları,
ı) Bedelleri döviz olarak alınmak kaydıyla yurt
dışında yerleşik firmalar adına gerçekleştirilen bakım ve onarım
hizmetiyle, dış sefere çıkan Türk ve yabancı bayraklı gemi, uçak veya
tırların bakımı ve onarımı, yenileme ve dönüşüm ile bakım, onarım, yenileme
ve dönüşüm kapsamında gerçekleştirilen mal (yakıt ve madeni yağlar hariç)
ve hizmet satışları,
i) Tam mükellef firmalarca, ihraç ürünlerimizin
pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya işletilmesi,
j) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası
ihaleye çıkarılan maden havzalarından rödövans karşılığında maden çıkarımı
ve işletmesiyle ilgili üretim faaliyetleri,
k) Yurt içinde yerleşik haber ajanslarınca, yurt
dışındaki yayın organlarına görüntülü veya görüntüsüz haber satışları,
l) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası
ihaleye çıkarılan ve Bakanlıkça belirlenen yatırım malları, sınai mamuller
ve yazılım hizmetlerine yönelik ihaleleri kazanan tam mükellef imalatçı
firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
m) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşma
hükümlerine göre yurt içinde bulunan yabancı kuruluşların yurt dışından
getirme imkanına sahip bulundukları sınai mamulleri teslim eden tam
mükellef imalatçı firmalar ile uluslararası kuruluşlar, yabancı ülke
temsilcilikleri ve kuruluşlarına ait tesislerin yapımını ve onarımını
üstlenen tam mükellef müteahhit firmaların faaliyet ve teslimleri,
n) İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşmalar
kapsamında Türkiye’de gerçekleştirilen projeleri üstlenen kurum, kuruluş
veya şirketler (bunlar tarafından yurt içinde projenin yürütülmesi amacıyla
kurulan veya ortaklık gerçekleştirilen şirketler dahil) tarafından proje
kapsamında verilen yapım ve teslim işlerini yüklenen firmaların (alt yükleniciler
hariç);
i) Tam mükellef olması halinde, bunların
yapacakları teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların bu
firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
ii) Tam ve dar mükellef firmaların ortaklığı
şeklinde olması halinde, tam mükellef firmanın ortaklığı oranında
gerçekleştireceği teslim ve hizmetleri ile tam mükellef imalatçı firmaların
bu firmalara üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
o) Kamu özel işbirliği kapsamında tesis yapımı ve
yenilenmesi işlerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve
faaliyetleri,
ifade eder.
(4) Bu maddede belirtilen ihracat sayılan satış ve
teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden, 488 sayılı Damga
Vergisi Kanununun ek 2 nci maddesi ve 492 sayılı Harçlar Kanununun ek 1
inci maddesine istinaden yayımlanan İhracat ve Diğer Döviz Kazandırıcı
Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulama Genel Tebliğinde yer
almayanları, damga vergisi ve harç istisnasından yararlandırılmaz.
(5) Belge sahibi firmaların belge konusu işe
ilişkin mal, malzeme veya hizmet temin ettiği kişi ve kurumlarla yapacağı
işlemler ile bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlara damga vergisi ve
harç istisnası uygulanması için, her iki işlem tarafının da o işle ilgili
olarak düzenlenmiş belgeye sahip olması şarttır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Vergi Resim
Harç İstisnası Belgesi
Müracaatların
değerlendirilmesi ve belge düzenlenmesi
MADDE 7 –
(1) Firmaların, vergi resim harç
istisnası belgesi almak üzere Ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerle
birlikte Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir. Firmalar tarafından ibraz edilen
bilgi ve belgeler, aksi sabit oluncaya kadar doğru olarak kabul edilir.
Bakanlıkça, Ek-1’de belirtilen bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda
vergi resim harç istisnası belgesi düzenlenebilir. Belge düzenlenmesi
durumunda, düzenlenen belgenin bir nüshası firmaya gönderilir. Ayrıca,
düzenlenen belgeye ilişkin bilgiler, elektronik ortamda Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankasına gönderilir.
(2) Vergi resim harç istisnası belgeleri ithal
hakkı içermediğinden, ithalata mesnet teşkil etmez.
Belge
süresi ve ek süreler
MADDE 8 –
(1) Vergi resim harç istisnası
belgelerinin süreleri azami 24 (yirmidört) aydır. Ancak, bu Tebliğin 6 ncı
maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (b), (e), (g), (i), (j), (l), (m) ve (n)
bentleri kapsamındaki belgelerin süresi proje süresi kadar, Türk Eximbank
tarafından proje bazında kullandırılan orta ve uzun vadeli kredilere
ilişkin belgelerde ise belge süresi vade süresine paralel olarak tespit
edilebilir. Ayrıca, bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (d) ve
(o) bentleri çerçevesinde düzenlenen belgelerin süresi yatırım projesi
süresi kadardır.
(2) Süre başlangıcı, vergi resim harç istisnası
belgesinin tarihidir. Ayrıca, belge kapsamında ilk istisnanın uygulandığı
tarihe kadar azami 3 (üç) ay olmak üzere vergi resim harç istisnası belgesi
süresi uzatılabilir.
(3) Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının
(a), (b), (d), (e), (g), (j), (l), (m), (n) ve (o) bentleri kapsamındaki
belgelere ihale makamının, 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (i) bendi
kapsamındaki belgelere ilişkin projelere ise Türk Eximbank’ın uygun görüşü
alınarak belge konusu iş tamamlanıncaya kadar ek süre verilebilir. Ayrıca
bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (c) ve (ç) bendi
kapsamındaki belgelere, gerekli bilgi ve belgelerle Bakanlığa müracaat edilmesi
halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu iş tamamlanıncaya
kadar ek süre verilebilir.
(4) Gerekli bilgi ve belgelerle Bakanlığa müracaat
edilmesi halinde, belge süresinin bitimini müteakip belge konusu işe ait
hukuki ve mali işlemler sonuçlanıncaya kadar belge süresinin uzatılması
kaydıyla, istisna uygulamasına devam edilir. Ancak, bu durum kredi
vadesinin uzatılması anlamına gelmez. Nakdi kredilerde kredi süresi, bu
süre ile paralel olarak uzatılmaz ve kredi tasfiye edilememiş ise süreyi
aşan zaman diliminde istisna uygulanmaz.
(5) Firmaların, bu madde kapsamındaki ek sürelerden
yararlanabilmesi için belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde
Bakanlığa müracaat etmeleri gerekmekte olup, belirtilen süre dışında
yapılan müracaatlar değerlendirilmez.
(6) Belge süresi bitiminden sonra yapılan süre
uzatımları belge bitim tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
Belgenin
revizesi
MADDE 9 – (1) Vergi resim harç istisnası belgeleri, ilgili
firmanın müracaatına istinaden belge ihracat taahhüdü kapatılıncaya kadar
Bakanlıkça revize edilebilir.
İhracat
taahhüdünün kapatılması
MADDE 10
– (1) Vergi resim harç istisnası
belgelerine ilişkin ihracat taahhütleri; belge süresi sonundan itibaren 3
(üç) ay içerisinde gerekli bilgi ve belgelerle müracaat edilmesi kaydıyla,
Bakanlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca
belirlenen usuller çerçevesinde, anılan Bankanın ilgili şubesi tarafından
kapatılır. Kapatma işlemi firmaya ve ilgili vergi dairesine bildirilir.
Ayrıca belgenin kapatıldığı bilgisi Bakanlığa elektronik ortamda
gönderilir.
(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında düzenlenen belgelerin ihracat
taahhütlerinin kapatılmasında Katma Değer Vergisi hariç satış fiyatı esas
alınır.
(3) Belge ihracat taahhütleri kapatılırken, döviz
karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı
hizmet ve faaliyetlerde satış ve/veya teslimat belgesi ile döviz alım
belgesinin veya satış ve/veya teslimat bedeli yabancı paranın ilgilinin
hesabına alacak kaydedildiğine dair üzerinde vergi resim harç istisnası
belgesinin tarih ve sayısının da yer aldığı banka dekontunun veya iş
bitirme belgesinin Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve
teslimlerde ise satış ve/veya teslimat belgesinin ibrazı aranır. Ayrıca,
Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat sayılan satış ve teslimlere ilişkin
düzenlenen vergi resim harç istisnası belgelerinde satış ve/veya teslimat
belgesinin düzenlendiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz
satış kuru esas alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Belgeli İhracat
Kredilerinde Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Vergi,
resim ve harç istisnasının süresi
MADDE 11
– (1) Belgeli ihracat kredilerinin
vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi, Bakanlıkça
düzenlenecek dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç istisnası
belgesi süresi (ek süreler dahil) kadardır.
Vergi,
resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 12
– (1) Taahhüt edilen ihracat
gerçekleştirilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan
kaldırmaz.
(2) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan krediler için
vergi resim harç istisnası belgesinin; ihracat ve ihracat sayılan satış ve
teslimlere yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için ithalatın
finansmanında kullanılan kredilerde ise dahilde işleme izin belgesinin
düzenlenmesi gerekir. Dahilde işleme izin belgesi ve/veya vergi resim harç
istisnası belgesinin düzenlenmesinden önce veya belge süresinden sonra,
belgeyle ilgili yapılan işlemlere istisna uygulanmaz.
(3) Belge kapsamında aynı anda kullanılacak
kredilerin toplamı, belgede kayıtlı ihracat taahhüdünü, kredilerin adat
(gün x kredi tutarı) toplamı ise belgede kayıtlı taahhüt tutarı ile belge
süresinin çarpımı sonucu bulunacak adat toplamını aşamaz. Döviz kredisinin
döviz olarak kullandırılması halinde ise, kullandırılan kredi tutarı
taahhüdün %75’ini geçemez. Bu durumda, ihracat taahhüdünün tamamının
gerçekleştirilmiş olması zorunludur.
(4) Belge konusu faaliyetle ilgili olarak
düzenlenen garanti ve teminat mektupları, dahilde işleme izin belgesi
kapsamındaki ithalata ilişkin gümrük idarelerine hitaben düzenlenen teminat
mektupları, ithalat akreditifinin açılması sırasında düzenlenen genel kredi
sözleşmeleri ile yurt içinden mal alımına ilişkin teminat ve garantiler,
belge kapsamında kullanılan kredilerin teminatı için düzenlenen garanti ve
teminat mektupları ile Kambiyo Mevzuatı hükümleri saklı kalmak kaydıyla
ihracat alacağının ihracatçı tarafından kredi veren veya ihracat kredi
sigortası/garantisi yapan kuruluşa temlikine ilişkin temliknameler; teminat
hükmünde olduğundan, herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi, resim ve
harç istisnasından yararlandırılır.
(5) Ancak, belge kapsamında yurt dışı müteahhitlik
hizmetlerinde, işin yapıldığı ülkeye üçüncü ülkeden mal sevkiyatına ilişkin
açılan akreditiflerde, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü aşılamaz.
İhracat
taahhüdünün kapatılması
MADDE 13
– (1) Vergi, resim ve harç
istisnasından yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhütleri,
ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetlerden elde edilen ve belgede taahhüt edilen gelirlerle kapatılır.
Ancak, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetlerde (aynı holding veya grup bünyesinde yer alan pazarlama
şirketleri vasıtasıyla yapılan satışlar hariç) aracı ihracatçı kabul
edilmez.
(2) Bu çerçevede, vergi, resim ve harç istisnasından
yararlandırılan belgeli ihracat kredilerinin ihracat taahhüdünün
kapatılması işlemi;
a) İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında kullanılan kredilerde,
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca vergi resim harç istisnası belgesinin,
b) İhracat ve ihracat sayılan satış ve teslimlere
yönelik gümrük muafiyetli mal ithali için düzenlenen dahilde işleme izin
belgesi kapsamındaki ithalatın finansmanında kullanılan kredilerde ise,
Bakanlık taşra teşkilatında yer alan Bölge Müdürlüklerince dahilde işleme
izin belgesinin,
ihracat taahhüdünün kapatıldığını gösteren taahhüt
kapatma bildirim yazılarına istinaden, ilgili banka tarafından
sonuçlandırılır.
(3) Vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında
kullanılan kredinin belge ihracat taahhüdünden az kullanılmış olması
halinde, kullanılan krediye tekabül eden tutarın gerçekleştirilmesi
yanında, kredi işlemleri dışında vergi, resim ve harç istisnasından
yararlanılmış ise, belgede kayıtlı ihracat taahhüdü ile kullanılan kredi
tutarı arasındaki farkın asgari %10’u tutarında taahhüdün
gerçekleştirilmesi gerekir. Bu tutar, kredi dışındaki işlemler için
yararlandırılan vergi, resim ve harç istisnaları toplamından az olamaz.
Kredi kullanılmaması durumunda ise, yararlandırılan vergi, resim ve harç
istisnası toplamının altında kalmamak kaydıyla belgede kayıtlı ihracat
taahhüdünün %10’unun gerçekleştirilmesi gerekir.
(4) Belgeli ihracatta uygulanan istisnalar; her
işlem için sıra numarası, tarihi, kredi miktarı (döviz olarak kullanılan
döviz kredilerinde düşüm 1/3 fazlası ile yapılır) ve bakiye kısım
belirtilerek dahilde işleme izin belgesi veya vergi resim harç istisnası
belgesine kaydedilir ve uygulanan vergi, resim ve harç istisnaları,
istisnayı uygulayan kurum ve kuruluşlarca ilgilinin bağlı bulunduğu vergi
dairesine bildirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Belgesiz İhracat Kredileri, Transit Ticaret
İşlemleri ile Transit Ticaretin
Finansmanında
Kullandırılan Kredilerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Vergi,
resim ve harç istisnasının süresi ve ek süreler
MADDE 14
– (1) Belgesiz ihracat
kredilerinin, vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi 24
(yirmi dört) aydır. Ayrıca, ilgili firma tarafından taahhüt edilen
ihracatın %50’sinin gerçekleştirildiğinin tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin
taahhüt süresi ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır. Gemi inşa ve
ihracının finansmanı amacıyla kullanılan kredilerde (hazır gemi hariç) ise
gemi inşa faaliyetinin %50’sinin tamamlandığının Deniz Ticaret Odasından
alınan ekspertiz raporuyla tevsiki kaydıyla, krediye ilişkin taahhüt süresi
ilgili banka tarafından 6 (altı) ay uzatılır.
(2) Transit ticarete konu malın satın alınması ve
satılması ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan kredilerin,
vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi transit ticaret alış
bedelinin transfer tarihinden itibaren 18 (on sekiz) aydır. Ancak transit
ticaret alış bedelinin vadeli akreditif vasıtasıyla ödendiği işlemlerde
vergi, resim ve harç istisnasından yararlanma süresi, transit ticaret
işlemlerinin başlangıcından itibaren 18 (on sekiz) aydır.
Vergi,
resim ve harç istisnasının kapsamı
MADDE 15
– (1) Belgesiz ihracat kredileri,
kredi vadesinin 14 üncü ve 17 nci maddelerde belirtilen süreler içerisinde
kalması kaydıyla, vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır. Bu
sürelerin aşılması durumunda, aşılan süre içerisinde tahakkuk eden vergi,
resim ve harçlara istisna uygulanmaz.
(2) Taahhüt edilen ihracat gerçekleştirilmeden
kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz. Transit
ticaretle ilgili işlemlerde ise transit ticaret satış bedeli tahsil
edilmeden kredi riskinin kapatılması, ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.
(3) Kredi vadesi, krediye ilişkin taahhüt süresine paralel
olarak ilgili banka tarafından uzatılabilir. Vadenin uzatılmaması veya
orijinal kredi vadesinin kısa olması sebebiyle kredi riskinin birinci
fıkrada belirtilen sürelerden önce kapatılması halinde ise, bu süreler
içinde yapılan işlemler istisnadan yararlandırılır ve gerçekleştirilen
ihracat taahhüde sayılır. Belgesiz ihracat kredileri ile ilgili olarak
alınan gayri nakdi krediler herhangi bir limite bağlı olmaksızın vergi,
resim ve harç istisnasından yararlandırılır.
(4) Alış ve satış bedelleri arasında aleyhte farkın
olduğu transit ticaret işlemlerinde, aleyhte farka tekabül eden kısma
istisna uygulanmaz.
İhracat
taahhüdünün kapatılması
MADDE 16
– (1) Belgesiz ihracat kredilerine
ilişkin ihracat taahhütleri; Bakanlığın uygun görüşüne istinaden Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen usuller çerçevesinde, krediyi
kullanan firma; ana ortaklıksa kendisinin ve/veya grup firması, grup
firmasıysa kendisinin ve/veya ilgili olduğu ana ortaklık ve/veya ilgili
olduğu ana ortaklığın diğer grup firmaları tarafından gerçekleştirilen
ihracatı tevsik eden gümrük beyannamelerine istinaden ilgili banka
tarafından kapatılır.
(2) İmalatçı ihracatçı firmalar, taahhüt ettikleri
ihracatı bizzat ve/veya grup firmaları ve/veya ilgili olduğu ana ortaklık
aracılığıyla yapabilecekleri gibi başka bir ihracatçı aracılığıyla
yapabilirler. Bu firmaların üretim tesislerinin başka bir firmaya
kiralanmış veya devredilmiş olması halinde ise, imalatçı ihracatçı
firmaların kullandıkları kredilerin taahhütleri üretim tesisini kiralamış
veya devralmış olan firma tarafından kiralama veya devir işleminden sonra
gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.
(3) İmalatçı olmayan ihracatçı firmaların
kullandıkları kredilerin taahhütleri, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından gerçekleştirilen ihracat hariç
olmak üzere, aracı ihracatçı firmalar tarafından gerçekleştirilen ihracat
ile kapatılamaz. Sektörel Dış Ticaret Şirketleri tarafından kullanılan
kredilerin taahhütleri ise şirket ortağı olan imalatçı ihracatçı firmalar
tarafından gerçekleştirilen ihracat ile kapatılabilir.
(4) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında
ithalatın finansmanı amacıyla döviz kredisi kullandırılmış olması halinde;
üzerinde dahilde işleme izin belgesi sayısı ve/veya satır kodu kayıtlı olan
gümrük beyannamesi konusu ihracatın, ithalat bedelinin transferinde
kullanılan kredinin 1/3 fazlasına faiz ve komisyonlar ile varsa diğer
masrafların ilavesiyle bulunacak tutarına tekabül eden kısmı, belgesiz
ihracat kredisinin ihracat taahhüdüne sayılmaz.
(5) İlgili banka tarafından, kullandıracakları
kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Türk Lirası ihracat
kredileri hariç), ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer masraflar
da hesaplamaya dahil edilir.
(6) Vergi, resim ve harç istisnasından
yararlandırılan transit ticaret işlemleri ile transit ticaretin
finansmanında kullandırılan kredilerin ihracat taahhütleri transit ticaret
faaliyetinden elde edilen gelirlerle kapatılır.
(7) Vergi, resim ve harç istisnasından
yararlandırılan transit ticarete ilişkin taahhüt kapatma işlemleri
istisnayı uygulayan banka tarafından sonuçlandırılır.
(8) İhracat taahhüdünün kapatılması için
ilgililerce, transit ticaret alış bedelinin transfer tarihinden, transit
ticaret alış bedelinin vadeli akreditif vasıtasıyla ödendiği işlemlerde ise
transit ticaret işlemlerinin başlangıcından itibaren en geç 18 (on sekiz)
ay içinde alış ve satışa ilişkin faturalar ile satış bedelinin tahsil
edildiğini gösterir belgenin (döviz alım belgesi veya satış bedelinin ilgilinin
hesabına alındığına dair banka yazısı) istisnayı uygulayan bankaya ibrazı
gerekir.
(9) Transit ticaretin finansmanı için kullandırılan
kredilere ilişkin ihracat taahhüdü hesaplanırken (Türk Lirası olarak
kullandırılan krediler hariç) ana para ile birlikte faiz, komisyon ve diğer
masraflar da hesaplamaya dahil edilir.
(10) Taahhüt kapatma sırasında transfer edilen
transit ticaret alış bedelinin, tahsil edilen satış bedelinden fazla olması
halinde eksik tahsil edilen oranda uygulanan istisnaların tahsili için
kapatmayı yapan bankaca gerekli işlem yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Genel Hükümler
Mücbir
sebep ve fevkalade haller
MADDE 17
– (1) Aşağıda belirtilen mücbir
sebep ve fevkalade hallerin vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz
ihracat kredilerinin süresi içinde vukuu halinde, ihracat süresi (ek süre
dahil) bitim tarihinden itibaren 8 inci ve 14 üncü maddelerde belirtilen
sürelere ilave olarak ek süre verilebilir;
a) Deprem, sel, don, fırtına, kasırga vb. tabii
afetler ve yangın (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürlükleri, İtfaiye Müdürlükleri veya ilgili
diğer kurumlardan alınacak yazı ile),
b) Yükümlü firmanın faaliyetinin kamu
otoritelerince kısıtlanması veya durdurulması (firma faaliyetini durduran
kamu kurumundan alınacak yazı ile),
c) Grev ve lokavt (Çalışma ve Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüklerinden alınacak yazı ile),
ç) Ülkemiz veya ithalatçı ülkede Devletçe konulan
yasaklar ile harp ve abluka hali,
d) Yükümlü firmanın iflası ya da konkordato ilan
etmiş olması (Mahkeme Kararı ile),
e) Şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,
f) Karşılığı ihracat süresi içerisinde yerine
getirilmediği için prefinansman hükümlerine tabi hale gelen peşin döviz ile
ilgili ihracatın yapılamaması (ithalatçı firmadan ihracatın belirlenen
süreden daha geç yapılmasının istenildiğine dair alınan yazı veya diğer
haklı sebeplere ilişkin bilgi ve belge ile).
(2) Firmaların mücbir sebep ve fevkalade hallerden
yararlanabilmesi için; vergi resim harç istisnası belgesi kapsamında en geç
belge süresi sonundan itibaren 3 (üç) ay içerisinde Bakanlığa, belgesiz
ihracat kredisi kapsamında ise en geç kredinin istisnadan yararlanma
süresinin sonunu takip eden 1 (bir) ay içerisinde ilgili bankaya müracaat
etmeleri gerekir. Belirtilen süreler dışında yapılan müracaatlar
değerlendirilmez.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendindeki
mücbir sebep ve fevkalade haller Bakanlıkça, diğer bentlerdeki mücbir sebep
ve fevkalade haller ise, ilgili banka tarafından belirlenir.
(4) İlgili bankaca krediye ilişkin ihracat taahhüdü
süresi, mücbir sebep ve fevkalade hale ilişkin ilgili kamu kurumundan
alınacak belgede belirtilen süreler dikkate alınarak ve 1 (bir) yılı
geçmemek üzere uzatılabilir. 1 (bir) yılı aşan süre talepleri ise, ilgili
bankanın onayı olması halinde Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle
sonuçlandırılır.
(5) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen
mücbir sebep ve fevkalade haller yalnız süre uzatımlarında dikkate alınır,
ihracat taahhüdünü ortadan kaldırmaz.
(6) Vergi resim harç istisnası belgesi ve belgesiz
ihracat kredisi kapsamında mücbir sebep ve fevkalade hallere istinaden ek
süre verilmesi halinde, bu ek süreler içinde yapılan işlemler taahhüde
sayılır ve vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılır.
Vergi
resim harç istisnası belgesinin iptali
MADDE 18
– (1) Vergi resim harç istisnası
belgesi, ilgili firmanın talebi üzerine Bakanlıkça iptal edilir.
(2) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankasının ilgili genelgeleri hükümlerine uyulmadığının, vergi resim harç
istisnası belgesinin düzenlenmesi ve revizesi için ibraz edilen bilgi ve
belgeler ile belge kapsamında yapılan işlemlerin gerçek dışı olduğunun ve
ilgili belge üzerinde tahrifat yapıldığının tespiti halinde; ilgili belge
Bakanlıkça iptal edilir ve ilgililer hakkında kanuni işlem yapılır.
(3) Ayrıca, vergi resim harç istisnası belgesi
ihracat taahhüdünün kapatılması için bu Tebliğin 10 uncu maddesinde
belirtilen sürede ilgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine
müracaat edilmemesi halinde, bu hususun anılan Banka tarafından Bakanlığa
elektronik ortamda gönderilmesini müteakip, belge Bakanlıkça iptal edilir.
(4) İptal edilen belge kapsamında uygulanan
istisnaların 19 uncu madde hükmü çerçevesinde iptal işlemi, ilgili Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası şubesine ve istisnaların tahsil edilmesi için
ilgili vergi dairesine bildirilir.
(5) Bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü çerçevesinde
vergi resim harç istisnası belgesinin iptaline ilişkin olarak belge
sahibine yapılan tebligatı müteakip 3 ay içerisinde Bakanlığa başvurulması
halinde, söz konusu belgenin kapatma işleminin yapılabilmesini teminen
(müeyyidenin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) iptal işlemi geri alınabilir.
Müeyyide
MADDE 19
– (1) Bu Tebliğe istinaden
uygulanan istisnaların gerçekleştirilmeyen ihracat taahhüdüne tekabül eden
kısımları, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
(2) Vergi resim harç istisnası belgesinin iptal
edilmesi halinde; belge kapsamında uygulanan istisnalar, 213 sayılı Kanun
ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
(3) Kapatma esnasında ibraz edilen bilgi ve
belgelerin gerçek dışı olduğunun anlaşılması durumunda, bu belge kapsamı
ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslim veya döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyete tekabül eden istisnalar birinci fıkra
hükümleri çerçevesinde geri alınır ve ilgililer hakkında kanuni işlem
yapılır. İnceleme veya soruşturma sonucunda sahtecilik veya tahrifat fiili
sabit olan belge sahibi firma adına 1 (bir) yıl süreyle vergi resim harç
istisnası belgesi düzenlenmez.
(4) Bu Tebliğ ve Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankasının ilgili genelgelerine uymayan, yanlış işlem yapan, belgelerin
ilgiliye ait orijinal nüshasına gerekli meşruhatı kaydetmeden işlem yapan,
yanıltıcı bilgi veren ve bu nedenlerden dolayı vergi kaybına veya verginin
tahsilinde gecikmelere sebep olan kişiler, asıl borçludan alınamayan alacağın
ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu çerçevede amme alacağı,
gecikme süresi de dikkate alınarak 213 sayılı Kanun ve 6183 sayılı Kanun
hükümlerine göre tahsil edilir.
Denetim
MADDE 20
– (1) Bakanlık, bu Tebliğde
belirtilen tedbirlerin uygulanmasına ilişkin her türlü denetimi ve düzenlemeyi
yapabilir, ilgili firma, kamu kurum ve kuruluşları ile bankalardan bilgi ve
belge isteyebilir ve gerekli önlemleri alabilir.
(2) Vergi, resim ve harç istisnaları ile ilgili
işlemler; ihracatla ilgili işlem yapan tüm kamu kurum ve kuruluşları,
bankalar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil), faktoring şirketleri,
sigorta şirketleri, noterler ve diğer kuruluşlar tarafından bu Tebliğ
hükümleri ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası genelgelerinde yer alan
esaslar dahilinde yürütülür.
Belgeli
işlemlerde hizmet ve faaliyetin devri veya gerçekleştirilememesi
MADDE 21
– (1) Belge sahibi firma
tarafından belge konusu döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetin tüm hak ve
yükümlülükleri ile diğer bir firmaya veya ortak girişime devredilmesi ve bu
durumun ihale makamı tarafından uygun görülmesi halinde, devralan firma,
belge konusu faaliyetin kalan kısmı için, bu Tebliğin 7 nci maddesi çerçevesinde
yeni bir vergi resim harç istisnası belgesi almak üzere ihale makamından
alınacak işin kalan bedelini ve süresini belirtir yazı ile birlikte Bakanlığa
müracaat edebilir. Bu durumda devreden firmanın vergi resim harç istisnası
belgesine ilişkin ihracat taahhüdü bu Tebliğin 10 uncu ve 19 uncu maddesi
hükümleri çerçevesinde kapatılır. Bu durumda, belgeli ihracat kredisi
kullanılması halinde bu Tebliğin 13 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(2) Döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetin ortak girişim tarafından üstlenildiği durumlarda, ortaklıktan
ayrılan firma olması ve bu durumun ilgili ihale makamı tarafından uygun
görülmesi halinde, ortaklığa dahil olan yeni firma olup olmadığına
bakılmaksızın, yeni ortaklık, işin kalan kısmı için bu Tebliğin 7 nci
maddesi çerçevesinde yeni bir vergi resim harç istisnası belgesi almak
üzere ihale makamından alınacak işin kalan bedelini ve süresini belirtir
yazı ile birlikte Bakanlığa müracaat edebilir. Bu durumda eski ortaklığa
ait vergi resim harç istisnası belgesine ilişkin ihracat taahhüdü,
ortaklıktan ayrılan firma için, ortaklıktaki payı oranında gerçekleşmeyen
kısma müeyyide uygulanarak bu Tebliğin 10 uncu ve 19 uncu maddesi hükümleri
çerçevesinde kapatılır. Bu durumda, belgeli ihracat kredisi kullanılması
halinde bu Tebliğin 13 üncü maddesi hükmü saklıdır.
(3) Belge kapsamındaki işin, belge sahibi firma
tarafından, bu firmanın da dahil olduğu bir ortak girişime devredilmesi
veya söz konusu işi yüklenen belge sahibi ortak girişime yeni bir veya
birkaç ortak eklenmesi ve bu durumların ilgili ihale makamı tarafından
uygun görülmesi halinde ilgili belge geçerliliğini korur ve yalnızca belge
üzerinde unvan değişikliği yapılır.
(4) Sözleşme imzalandıktan sonra, belge sahibi
firmanın herhangi bir kusurunun bulunmaması halinde, idare tarafından söz
konusu işin yapımından veya tamamlanmasından vazgeçilmesi veya ihalenin
iptal edilmesi veya ihaleye ilişkin düzeltici işlem tesis edilmesi gibi
sebeplerle, belge konusu faaliyetin gerçekleştirilmesinin tamamen veya kısmen
imkansız hale geldiği durumlarda, belge sahibi firma, ilgili idareden
alınacak durumu tevsik eden yazı ile birlikte Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankasının ilgili şubesine taahhüt kapatma müracaatında bulunur. Bu durumda
müracaat konusu vergi, resim ve harç istisnası belgesi, nakdi kredi veya
teminat mektubu kullanılmadığının ve belge kapsamında daha önce uygulanan
müeyyidelerin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla, gerçekleşme değerine
bakılmaksızın müeyyidesiz olarak kapatılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Yetki
MADDE 22
– (1) Bakanlık, bu Tebliğin
uygulanmasına ilişkin izin ve talimat vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip
sonuçlandırmaya ve uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan
çözümlemeye yetkilidir.
(2) Bu Tebliğ ile ilgili olarak Bakanlığın uygun
görüşüne istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bankalara
gönderilen genelgeler bu Tebliğ kapsamında değerlendirilir.
(3) Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü), vergi resim
harç istisnası belgesine yönelik olarak tesis edilen iptal işlemlerini
(müeyyidenin tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla) geri almaya yetkilidir.
Uygulama
ve atıflar
MADDE 23
– (1) Bu Tebliğin yayımı
tarihinden önceki mevzuat hükümlerine göre kullanılan belgesiz ihracat
kredileri, transit ticaretin finansmanında kullandırılan krediler ve
düzenlenen dahilde işleme izin belgeleri ile vergi resim harç istisnası
belgeleri kendi mevzuat hükümlerine tabidir. Ancak, henüz ihracat taahhüdü
kapatılmamış belgeler ile transit ticaretin finansmanında kullandırılan
krediler ve belgesiz ihracat kredilerine bu Tebliğin lehe olan hükümleri
uygulanabilir.
(2) 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Yatırım Ortamının
İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren,
a) Yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya
birlikte iştirakine açık olarak ihaleye çıkılmış olması uluslararası ihale
için tek başına yeterli olmayıp, uluslararası ihaleden bahsedebilmek için
söz konusu ihaleye yabancı firmanın da tek başına veya yerli ve/veya
yabancı firmayla ortak girişim olarak teklif vermiş olması gerekmektedir.
b) Vergi, resim ve harç istisna belgesi almak için
Bakanlığa yapılan başvurularda, faaliyet konusu işin ihale tarihinin
9/8/2016 tarihinden önce olduğunun tevsik edilmesi durumunda, ilgili
başvuruya istinaden işbu Tebliğin yürürlük tarihinden önceki mevzuat
hükümleri çerçevesinde belge tanzim edilir.
c) Uluslararası ihalelerden;
(i) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21 inci
maddesine istinaden pazarlık usulü ile gerçekleştirilenlerde, yabancı firma
veya yabancı firmanın yer aldığı ortak girişimin ihaleye davet edilmesi ve
ihaleye teklif vermesi,
(ii) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 20 nci
maddesine istinaden belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilenlerde,
yabancı firma veya yabancı firmanın yer aldığı ortak girişimin ön yeterlik
değerlendirmesine başvurmasını takiben ön yeterlik değerlendirmesi
sonucunda idarece teklif vermeye davet edilmesi ve ihaleye teklif vermesi,
(iii) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19 uncu
maddesine istinaden açık ihale usulü ile gerçekleştirilenlerde yabancı
firmanın da tek başına veya yerli ve/veya yabancı firmayla ortak girişim
olarak teklif vermesi
gerekmektedir.
(3) Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının
(n) ve (o) bentlerinde düzenlenen faaliyetlere ilişkin damga vergisi ve
harç istisnası, 6728 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(c) ve (ç) bentleri uyarınca Kanunun yayımı tarihi olan 9/8/2016 tarihinden
itibaren yapılan proje ve işlere uygulanacaktır. Söz konusu bentlerde yer
alan proje ve işlere ilişkin olarak istisna uygulanabilmesi için, 9/8/2016
tarihinden itibaren ilk defa yapılan bir proje veya iş olması ya da mevcut
projelerin 9/8/2016 tarihinden itibaren ihale edilen kısmına ilişkin olması
gerekmektedir.
(4) Mevzuatta, 5/12/2008 tarihli ve 27075 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış
ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve
Harç İstisnası Hakkında Tebliğe (İhracat: 2008/6) yapılmış olan atıflar bu
Tebliğe yapılmış sayılır.
Vergi,
resim ve harç istisnası belgelerine ilişkin geçici uygulama
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yayım
tarihinden önce belge süresi sona ermiş veya bu Tebliğin 18 inci maddesinin
üçüncü fıkrası çerçevesinde iptal edilmiş vergi, resim ve harç istisnası
belgelerine (belge kapsamında müeyyide tahsil edilmediğinin tespiti kaydıyla)
bu Tebliğin yayım tarihini takip eden üçüncü ayın son iş gününe kadar
gerekli bilgi ve belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat edilmesi halinde,
bu Tebliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde ek süre
verilebilir.
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat
MADDE 24
– (1) 5/12/2008 tarihli ve 27075
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan
Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi,
Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ (İhracat: 2008/6) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 25
– (1) Bu Tebliğin;
a) 18 inci maddesinin beşinci fıkrası 1/1/2018
tarihinde,
b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ekonomi Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|