Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 91)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 20/6/2013
tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme
Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun uyarınca BDDK’dan alınan faaliyet izni ile faaliyet gösteren ve
bu Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan elektronik para ve ödeme
kuruluşları ile bu kuruluşların şube veya temsilcilerince yapılan ödeme
hizmetlerinin vergilendirilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6493 sayılı Kanun uyarınca BDDK’dan alınan faaliyet izni ile faaliyet gösteren ve
bu Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan elektronik para ve ödeme
kuruluşları ile bunların şube ve temsilcilerinin vergilendirilmesini
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 13/7/1956
tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28, 30, 31 ila 44 üncü
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) BDDK: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumunu,
b) BSMV: Banka ve sigorta muameleleri vergisini,
c) KDV: Katma değer vergisini,
ifade eder.
(2) Elektronik para, elektronik para ihracı,
elektronik para kuruluşu, ödeme hizmeti, ödeme hizmeti kullanıcısı, ödeme
kuruluşu, şube ve temsilci kavramları, 6493 sayılı Kanun ile bu Kanuna
dayanılarak çıkarılan ikincil mevzuattaki tanımları ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Elektronik
para ve ödeme kuruluşlarının mükellefiyeti ve matrah
MADDE 5 – (1) 6493 sayılı
Kanun uyarınca esas itibariyle BDDK tarafından verilen izin çerçevesinde ve
bu Kurum denetimine tabi olarak gerçekleştirilen ödeme hizmetleri, 6802
sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen banka muamele ve hizmetlerinden olduğundan, bu işlemleri anılan
maddenin üçüncü fıkrasına göre esas iştigal konusu olarak yapan elektronik
para ve ödeme kuruluşlarının banker kapsamında BSMV mükellefiyeti doğar.
(2) Elektronik para ve ödeme kuruluşları tarafından
ödeme hizmeti kullanıcısına verilen hizmet nedeniyle tahsil edilen
komisyon, ücret vb. tutarların tamamının vergilendirilmesi esastır.
Komisyon tutarının bir kısmının yurt dışında veya yurt içinde yerleşik bir
kuruluşa aktarılmasının BSMV matrahına etkisi bulunmaz.
(3) Ödeme hizmetlerinde, elektronik para ve ödeme
kuruluşları tarafından diğer mükelleflere işlemle doğrudan bağlantılı
olarak hesaplanıp işlem başına aktarılan bir komisyon tutarı bulunması
halinde bu tutar lehe alınan paranın hesabında işlem maliyeti olarak
dikkate alınabilir. Ancak işlem anında ortaya çıkmayan veya işlem anında
ortaya çıkmakla birlikte tutarı net bir şekilde hesaplanamayan maliyet
unsurları lehe alınan paranın hesabında dikkate alınmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ödeme Hizmetlerinin Vergilendirilmesi
Sanal POS
hizmetlerinde vergilendirme ve matrah
MADDE 6 –
(1) 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında
gerçekleştirilen sanal POS hizmetinde ödeme kuruluşu tarafından lehe alınan
paralar üzerinden BSMV hesaplanması gerekir.
(2) Ödeme kuruluşunun tahsil ettiği komisyonun
belli bir kısmını hizmet aldığı bankaya aktarması halinde bu tutar lehe
alınan paranın hesabında işlem maliyeti olarak dikkate alınabilir.
Örnek: Bay (A), ödeme kuruluşu ile anlaşmalı bir
alışveriş mağazasından 200 TL tutarında bir mal almıştır. Bu işlem
nedeniyle ödeme kuruluşu alışveriş mağazasına verdiği sanal POS hizmeti
nedeniyle bu mağazadan 10 TL komisyon tahsil etmiş olup, bu tutarın 6 TL’sini
verdiği hizmetten dolayı Bay (A)’nın POS
bankasına komisyon olarak aktarmıştır. Buna göre, ödeme kuruluşunun lehe
aldığı 4 TL üzerinden BSMV hesaplaması, POS bankasının da ödeme kuruluşunca
kendisine aktarılan 6 TL üzerinden BSMV hesaplaması gerekir.
Elektronik
para ihracına ilişkin ödeme hizmetlerinde vergilendirme ve matrah
MADDE 7 – (1) 6493 sayılı Kanunun 12 nci
maddesinin birinci fıkrası kapsamında işlem yapan elektronik para
kuruluşunun ödeme hizmeti kullanıcısıyla yapmış olduğu anlaşma uyarınca tahsil
ettiği komisyon tutarları üzerinden BSMV hesaplanması gerekir.
Örnek: Bay (A), elektronik para kuruluşu ile anlaşmalı
bir alışveriş mağazasının internet sitesinden 200 TL tutarında bir mal
almış olup, bu işlem nedeniyle elektronik para kuruluşu söz konusu
mağazadan 10 TL komisyon tahsil etmiştir. Elektronik para kuruluşu tarafından
bu işlem için tahsil edilen 10 TL tutarındaki komisyon üzerinden BSMV
hesaplanması gerekir.
(2) 6493 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin beşinci
fıkrası uyarınca elektronik parayı ihraç eden kuruluşun sadece kendi mağaza
ağında, sadece belirli bir mal veya hizmet grubunun satın alınmasında veya
yapılan bir anlaşma sonucunda sadece belirli bir hizmet ağında
kullanılabilen ön ödemeli araçlar bu Kanun kapsamı dışında sayıldığından mezkur Kanun kapsamında olmayan söz konusu elektronik
para ihracına ilişkin ödeme hizmetlerini sunan kişilerin BSMV mükellefiyeti
oluşmaz.
Para
havalesi hizmetlerinde vergilendirme ve matrah
MADDE 8 –
(1) 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında
gerçekleştirilen ve işleme ilişkin komisyon tutarının gönderenden tahsil
edildiği ödeme hizmetine ilişkin olarak;
a) Türkiye’den yurt dışına doğrudan kendisine bağlı
şubeler aracılığıyla yapılacak para havalesi işlemlerinde, ödeme
kuruluşunun şubelerinin tahsil ettiği komisyon tutarının tamamı üzerinden
ödeme kuruluşu tarafından BSMV hesaplanması gerekir.
Örnek: Bay (B), yurt dışında yaşayan oğluna ödeme
kuruluşunun şubesi aracılığıyla 1.000 TL göndermiş, şube bu işlem için
ayrıca 10 TL komisyon tahsil etmiştir. Buna göre, şubenin tahsil ettiği 10
TL üzerinden ödeme kuruluşunca BSMV hesaplanması gerekir.
b) Türkiye’den yurt dışına yapılacak para havalesi
işlemlerinde, işleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi olan bir kişi
olması halinde; yurt içindeki temsilcinin kendi payına düşen komisyon
tutarı üzerinden, ödeme kuruluşunun ise yurt içindeki temsilcinin kendi
payına düşen komisyonu kestikten sonra kendisine aktarılan komisyon tutarı
üzerinden BSMV hesaplaması gerekir.
Örnek: Bayan (C), yurt dışında yaşayan kızına ödeme
kuruluşunun temsilcisi (B) Bankası aracılığıyla 1.000 TL göndermiş, banka
bu işlem için 10 TL komisyon tahsil etmiştir. Banka tahsil ettiği
komisyonun 3 TL’sini keserek 7 TL’sini ödeme kuruluşuna aktarmıştır. Buna
göre, ödeme kuruluşunun lehe aldığı 7 TL üzerinden BSMV hesaplaması
gerekmektedir. Bankanın ise ödeme kuruluşuna aktardığı tutar dışında kalan
3 TL üzerinden BSMV hesaplaması gerekir.
c) Türkiye’den yurt dışına yapılacak para havalesi
işlemlerinde, işleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi olmayan bir
kişi olması halinde; yurt içindeki temsilcinin kendi payına düşen komisyon
tutarı üzerinden KDV, ödeme kuruluşunun ise yurt içindeki temsilcinin kendi
payına düşen komisyonu kestikten sonra kendisine aktarılan komisyon tutarı
üzerinden BSMV hesaplaması gerekir.
Örnek: Bayan (D), yurt dışında yaşayan kardeşine ödeme
kuruluşunun temsilcisi BSMV mükellefi olmayan (K) A.Ş. aracılığıyla 1.000
TL göndermiş, (K) A.Ş. bu işlem için 10 TL komisyon tahsil etmiştir. (K)
A.Ş. tahsil ettiği komisyonun 3 TL’sini keserek 7 TL’sini ödeme kuruluşuna
aktarmıştır. Buna göre, ödeme kuruluşunun lehe aldığı 7 TL üzerinden BSMV
hesaplaması gerekir. (K) A.Ş.’nin ise ödeme
kuruluşuna aktardığı tutar dışında kalan 3 TL üzerinden KDV hesaplaması
gerekir.
ç) Yurt dışından Türkiye’ye yapılacak para havalesi
işlemlerinde havale tutarının ödeme kuruluşundan veya şubesinden
çekilmesine bağlı olarak yurt dışından aktarılacak komisyon tutarı
üzerinden ödeme kuruluşunca BSMV hesaplanması gerekir.
Örnek: Yurt dışında yaşayan Bay (A), Türkiye’de yaşayan
eşine ödeme kuruluşu aracılığıyla 1.000 TL göndermiş, yurt dışındaki
kuruluş bu işleme ilişkin olarak ödeme kuruluşuna 6 TL komisyon
aktarmıştır. Bay (A)’nın eşi 1.000 TL’yi ödeme
kuruluşunun şubesinden çekmiştir. Buna göre, ödeme kuruluşunun tahsil
ettiği 6 TL üzerinden BSMV hesaplanması gerekir.
d) Yurt dışından Türkiye’ye yapılacak para havalesi
işlemlerinde, işleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi olan bir kişi
olması halinde; yurt içindeki temsilcinin ödeme kuruluşunca kendisine
aktarılan komisyon tutarı üzerinden, ödeme kuruluşunun ise temsilciye aktaracağı
komisyon tutarı dışında kendisine kalan tutar üzerinden BSMV hesaplaması
gerekir.
e) Yurt dışından Türkiye’ye yapılacak para havalesi
işlemlerinde, işleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi olmayan bir
kişi olması halinde; yurt içindeki temsilcinin ödeme kuruluşunca kendisine
aktarılan komisyon tutarı üzerinden KDV, ödeme kuruluşunun ise temsilciye
aktaracağı komisyon tutarı dışında kendisine kalan tutar üzerinden BSMV
hesaplaması gerekir.
f) Yurt içinden yurt içine yapılacak para havalesi
işlemlerinde, işleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi olmayan bir
kişi olması halinde; yurt içindeki temsilcinin kendi payına düşen komisyon
tutarı üzerinden KDV, ödeme kuruluşunun ise yurt içindeki temsilcinin
payına düşen komisyon haricindeki kendisine kalan komisyon tutarı üzerinden
BSMV hesaplaması gerekir.
Örnek: Ankara’da yaşayan Bay (A), İstanbul’da yaşayan
kardeşine ödeme kuruluşunun temsilcisi BSMV mükellefi olmayan (Y) A.Ş.
aracılığıyla 1.000 TL göndermiş, (Y) A.Ş. bu işlem için 10 TL komisyon
tahsil etmiştir. (Y) A.Ş. tahsil ettiği komisyonun 3 TL’sini keserek 7
TL’sini ödeme kuruluşuna aktarmıştır. Ödeme kuruluşu da kendisine aktarılan
7 TL’nin 3 TL’sini paranın çekileceği İstanbul’daki BSMV mükellefi olmayan
(Z) A.Ş.’ye aktarmıştır. Buna göre, ödeme kuruluşunun lehe aldığı 4 TL
üzerinden BSMV hesaplaması gerekir. (Y) ve (Z) A.Ş.’nin
ise 3’er TL üzerinden KDV hesaplamaları gerekir.
(2) İşleme ilişkin komisyon tutarının alıcıdan
tahsil edilmesi halinde de bu maddenin birinci fıkrasında yapılan
açıklamalar çerçevesinde işlem yapılacağı tabiidir.
Mobil
ödeme hizmetlerinde vergilendirme ve matrah
MADDE 9 – (1) 6493 sayılı Kanunun 12 nci
maddesinin birinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen elektronik
haberleşme hizmetleri aracılığıyla sunulan mobil ödeme hizmetlerinde ödeme
kuruluşlarınca lehe alınan paralar üzerinden BSMV hesaplanması gerekir.
(2) Komisyon tutarının bir kısmının ödeme
kuruluşunca başka bir kuruluşa aktarılması halinde söz konusu tutar lehe
alınan paranın hesabında işlem maliyeti olarak dikkate alınabilir.
Örnek: Bayan (A), bir alışveriş mağazasının internet
sayfası üzerinden mobil ödeme seçeneği ile 100 TL tutarında bir mal
almıştır. Ödeme kuruluşu alışveriş mağazası ile yaptığı anlaşma uyarınca
alışveriş mağazasından mal satışına ilişkin aracılık hizmeti nedeniyle 5 TL
komisyon keserek, kalan 95 TL’yi alışveriş mağazasının hesabına
aktarmıştır. Buna göre, ödeme kuruluşunun lehe aldığı 5 TL üzerinden BSMV
hesaplaması gerekir.
Fatura
ödemelerine aracılık hizmetlerinde vergilendirme ve matrah
MADDE 10
– (1) 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında
gerçekleştirilen fatura ödemelerine aracılık hizmetlerinde ödeme
kuruluşlarınca fatura ödemesini yapandan ve/veya faturaya bağlı alacağını
tahsil edenden lehe alınan tutar üzerinden BSMV hesaplanması gerekir.
(2) İşleme aracılık eden temsilcinin BSMV mükellefi
olmayan bir kişi olması halinde temsilci tarafından kendi payına düşen
komisyon tutarı üzerinden KDV hesaplanması gerekir. Ödeme kuruluşunun ise
temsilci tarafından kendisine aktarılan komisyon tutarı üzerinden BSMV
hesaplaması gerekir.
Örnek: Ödeme kuruluşunun temsilcisi (Y) A.Ş. tarafından
500 TL tutarında fatura tahsilatı için fatura
bedeli ve buna ilişkin 3 TL komisyon alınmış olup, tahsil edilen komisyon
tutarının 2 TL’si ödeme kuruluşuna aktarılmıştır. Buna göre, ödeme kuruluşu
tarafından 2 TL üzerinden BSMV hesaplanması, (Y) A.Ş. tarafından da toplam
komisyon tutarı içindeki kendi payına düşen komisyon tutarı olan 1 TL
üzerinden KDV hesaplanması gerekir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Elektronik para ve ödeme kuruluşlarının şubeleri
tarafından verilen ödeme hizmetlerinin
beyanı
MADDE 11
– (1) 6802 sayılı Kanunun 44 üncü
maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden vergilemede
güvenliği ve kolaylığı sağlamak amacıyla elektronik para ve ödeme
kuruluşlarının şubeleri tarafından yapılan işlemler dolayısıyla verilmesi
gereken Hizmet Vergisi (Banka Muameleleri Vergisi) Beyannamelerinin, genel
merkezlerince bağlı bulundukları vergi dairesine verilmesi uygun görülmüştür.
Geçiş
Hükmü
MADDE 12
– (1) Elektronik para ve ödeme
kuruluşlarının bu Tebliğin yürürlüğünden önce ödeme hizmetlerine ilişkin
faaliyetleri dolayısıyla açılan sürekli KDV mükellefiyet kayıtlarının bu
Tebliğin yayımını izleyen ayın sonuna kadar kapatılması gerekmektedir.
Yürürlük
MADDE 13
– (1) Bu Tebliğ yayım tarihini
izleyen ay başından itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14 –
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye
Bakanı yürütür.
|