Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
EGZOZ GAZI EMİSYONU KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; trafikte seyreden
motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının neden olduğu hava
kirliliğinin etkilerinden canlıları ve çevreyi korumak, egzoz gazı
kirleticilerinin azaltılmasını sağlamak, ölçümler yaparak kontrol etmek ve uygulamaya
ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, trafikte seyreden benzin,
motorin (dizel) ve gaz yakıtla (LPG, CNG, LNG ve benzeri) çalışan motorlu
taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümlerini yapacak olan gerçek veya tüzel
kişilere ait ölçüm istasyonlarını ve bunların açılması, işletilmesi,
yetkilendirilmesi, ölçüm istasyonlarında bulunacak cihaz, araç/gereç,
personel ve bunların niteliklerini, işletme, çalışma ve denetlenmelerine
dair usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı
Çevre Kanununun ek 4 üncü maddesi ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre
ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 8 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Absorpsiyon katsayısı: Duman koyuluğunu gösteren
ve egzoz gazı içinden geçen ışığın soğurulması ile ölçülen katsayıyı,
b) Araç muayene istasyonu: 13/10/1983 tarihli ve
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 35 inci maddesi kapsamında,
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından kendi adına araç
muayenelerini yapmakla yetkilendirilen işleticilere ait sabit yapıdaki
istasyonları,
c) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
ç) Denetim yetkilisi: 2872 sayılı Kanunun 12 nci
maddesinin birinci fıkrasına göre Bakanlık veya il müdürlüğü veya yetki
devri yapılan kamu kurum ve kuruluşlarının yetkili personelini,
d) Egzoz gazı: Bir motorlu taşıtın egzoz borusundan
çıkan gazı,
e) Egzoz gazı kirleticileri: Egzoz gazında bulunan
ve çevreyi kirleten bileşenleri,
f) Egzoz gazı emisyon ölçüm raporu: Trafikte
seyreden motorlu taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümü sonunda, taşıt
emisyonlarının olumlu ya da olumsuz durumunu gösteren belgeyi,
g) Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi: Motorlu
taşıtların egzoz gazı emisyonlarının teknik şartlara ve mevzuata
uygunluğunun ölçülmesi, kayıt altına alınması ve raporlanması ile bu
Yönetmelikte belirtilen iş ve işlemlerin yerine getirilmesi maksadıyla
Bakanlık tarafından kontrol edilen yazılım sistemini,
ğ) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi: Özel
veya yetkili sabit servis istasyonları, muayene kuruluşları ile araç
muayene istasyonu veya seyyar araç muayene istasyonlarına, egzoz gazı
emisyon ölçümü yapabilme yetkisi veren ve il müdürlükleri tarafından
düzenlenen belgeyi,
h) Geçici işletme yetki belgesi: Her bir araç
muayene istasyonu için Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
tarafından işleticiye verilen bir yıl süre ile geçerli belgeyi,
ı) İl müdürlüğü: Çevre ve Şehircilik il
müdürlüğünü,
i) İşletme yetki belgesi: Her bir araç muayene
istasyonu için işleticinin geçici işletme yetki belgesini almasını müteakip
en geç bir yıl içinde ilgili muayene istasyonunun Türk Akreditasyon
Kurumuna akredite ettirilmesi halinde, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı tarafından verilecek belgeyi,
j) Karayolu: Trafik için kamunun yararlanmasına
açık olan arazi şeridi, yol, otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
k) Motorlu taşıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük
taşımaya yarayan ve makine gücüyle yürütülen aracı/taşıtı,
l) Muayene kuruluşu: TS EN ISO/IEC 17020 Çeşitli
Tipteki Muayene Kuruluşlarının Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler
Standardı kapsamında akredite edilmiş olan kuruluşları,
m) Ölçüm kotası: Yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonlarına, egzoz gazı emisyon ölçümü takip sistemi üzerinden bedeli
karşılığında verilen ölçüm yapabilme hakkını,
n) Özel servis: TS 13168 Özel Servisler-Motorlu
Araçlar İçin Kurallar Standardı kapsamında TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi
almış olanları,
o) Seyyar araç muayene istasyonu: Araç muayene
istasyonlarına bağlı olarak hizmet veren ve araç muayene istasyonundan ayrı
olarak egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi verilmiş seyyar yapıdaki
istasyonları,
ö) Taşıt sahibi: Taşıt için adına yetkili idarece
tescil belgesi verilmiş veya sahiplik veya satış belgesi düzenlenmiş kişiyi
veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı
görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde
kiracı, ariyet veya rehin alan kişi ile ilgili tarafından başka bir kişinin
aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve
taşıt üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilen kişiyi,
p) Trafik zabıtası: 2918 sayılı Kanunda trafik
hizmetlerini yürütmekle görevlendirilen kamu personelini,
r) TS 13231 Standardı: TS 13231 Egzoz Gazı Emisyonu
Ölçümü Yapan Yetkili İstasyonlar İçin Kurallar Standardını,
s) Yetkili servis: TS 12047 Yetkili
Servisler-Motorlu Araçlar İçin Kurallar Standardı kapsamında TSE Hizmet
Yeterlilik Belgesi almış olanları,
ş) Yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonu:
Benzin, motorin (dizel) ve gaz yakıtla (LPG, CNG, LNG ve benzeri) çalışan
motorların kullanıldığı motorlu taşıtların egzoz gazı kirleticilerini
ölçmek üzere il müdürlükleri tarafından yetkilendirilen istasyonları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Egzoz Gazı Emisyon Ölçümlerine İlişkin Hükümler
Egzoz
gazı emisyon ölçümleri
MADDE 5 – (1) Egzoz gazı emisyon ölçümleri; yetkili egzoz
gazı emisyon ölçüm istasyonları tarafından yapılır. Talep edilmesi halinde
kamu kurum ve kuruluşları TS 13231 Standardı kapsamında belgelendirilir.
(2) Benzinli, benzin+lpgli taşıtlarda karbon
monoksit (CO), dizel taşıtlarda absorpsiyon katsayısı ölçümleri yapılır.
Egzoz
gazı emisyon ölçümüne tabi motorlu taşıtlar ve ölçüm süreleri
MADDE 6 – (1) Motorlu taşıt sahipleri, sahibi bulundukları
taşıtın egzoz gazı emisyon ölçümlerini bu maddede belirtilen periyotlarda
yaptırmak ve taşıtının egzoz gazı emisyonlarının TS 13231 Standardında
belirtilen sınır değerlere uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür.
(2) Taşıtlar, cinslerine, kullanım amaç ve
şekillerine uygun olarak;
a) Hususi ve resmi otomobiller ilk üç yaş sonunda
ve devamında her iki yılda bir,
b) Diğer motorlu taşıtlar ilk bir yaş sonunda ve
devamında yılda bir,
periyodik egzoz gazı emisyon ölçümüne tabi tutulur.
c) İlk defa egzoz gazı emisyon ölçümü yapılacak
taşıtların ölçüm tarihinin belirlenmesinde Motorlu Araç Trafik Belgesinde
yer alan ilk muayene geçerlilik süresi esas alınır.
(3) Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel
Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı
envanterinde bulunan motorlu taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümleri, bu
Yönetmelikte ve TS 13231 Standardında tanımlanan ölçüm sürelerine, ölçüm
usul ve esaslarına uygun olarak kurumların kendilerine ait egzoz gazı emisyon
ölçüm cihazları ile yapılır. Ölçümler, egzoz gazı emisyon ölçümü takip
sistemine kayıt edilmez.
(4) Taşıt sahipliğinin değişmesi durumunda egzoz
gazı emisyon ölçümünün geçerlilik süresi değişmez. Ancak taşıtın plakasının
değiştirildiği durumda taşıtın eski ve yeni plakasına ait motorlu araç
trafik belgelerinin ve noter satış belgesinin fotokopisi ile birlikte il
müdürlüğüne müracaat edilir. Bu belgelerin ibraz edilememesi veya taşıt
sahibinin talebi halinde ölçüm yenilenir.
(5) Egzoz gazı emisyon ölçüm süresi dolmamış olsa
bile kaza, değişiklik, tadilat ve benzeri nedenlerle taşıt muayenesinin
yenilenmesinin zorunlu olduğu durumlarda egzoz gazı emisyon ölçümleri de
yenilenir.
Egzoz
gazı emisyon ölçümüne tabi olmayan araçlar
MADDE 7 – (1) İş makineleri, traktörler, iki, üç veya dört
tekerlekli motosikletler ve mopetler, elektrikli ve hibrit elektrikli
taşıtlar ile hidrojen yakıtlı taşıtlar, havaalanlarında bulunan özel
kullanıma haiz plakasız taşıtlar ve model yılı 1979 ve öncesi olan dizel motorlu
taşıtlar egzoz gazı emisyon ölçümüne tabi değildir.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm usul ve esasları ile sonuçların değerlendirilmesi
MADDE 8 – (1) Taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümleri Egzoz
Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi üzerinden gerçekleştirilir. Egzoz gazı
emisyon ölçümü için gelen taşıtın trafik tescil bilgileri ile sisteme kaydı
yapılır.
(2) Egzoz gazı emisyon ölçümleri, TS 13231
Standardında tanımlanan usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilir.
(3) Ölçüm sonuçları, TS 13231 Standardında yer alan
sınır değerlere uygun olmak zorundadır.
(4) Egzoz gazı emisyon ölçüm sonucu uygun olan
taşıt sahibine, Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sisteminden ölçüm
sonuçlarının uygun olduğuna dair ölçüm raporu verilir.
(5) Egzoz gazı emisyon ölçüm sonucu, sınır değerlere
uygun çıkmayan taşıt sahibine, Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sisteminden
ölçüm sonuçlarının uygun olmadığına dair ölçüm raporu verilir. Taşıt
sahibi, taşıtının gerekli bakım, onarım ve tamiratını yaptırarak otuz gün
içerisinde egzoz gazı emisyon ölçümünü yeniden yaptırmak zorundadır.
(6) Çift yakıt kullanan motorlu taşıtlarda egzoz
gazı emisyon ölçümü her iki yakıta göre yapılır. Her iki yakıta ait ölçüm
sonuçlarının TS 13231 Standardında yer alan sınır değerlere uygun olması
zorunludur.
(7) Taşıt sahibi, ölçüm raporunu taşıtında
bulundurmak ve istenildiğinde denetim yetkilisine ibraz etmek zorundadır.
(8) Taşıt sahibi, taşıtının egzoz gazı emisyon
ölçümü yaptırmış olduğu tarihi ve geçerlilik süresini e-devlet üzerinden
takip edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm Yetki Belgesi
Egzoz
gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin verilmesi, kullanılması ve yetkili
egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonlarında bulunması gereken fiziki şartlara
ilişkin kriterler
MADDE 9 – (1) TS 13231 Standardını sağladığını belgeleyen
özel veya yetkili servis istasyonları, muayene kuruluşları ile araç muayene
istasyonu veya araç muayene istasyonuna bağlı seyyar araç muayene
istasyonlarına aşağıda belirtilen şartları da yerine getirmeleri halinde il
müdürlükleri tarafından üç yıl süreli egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgesi verilir.
(2) Egzoz gazı emisyonu ölçüm istasyonu açmak
isteyenler;
a) TS 13231 Standardını sağladığına ilişkin
belgenin verildiği kurumca veya noter onaylı bir sureti,
b) Geçici veya daimi işyeri açma ve çalışma
ruhsatının verildiği kurumca veya noter onaylı bir sureti,
c) İmza sirkülerinin noter onaylı bir sureti,
ç) Egzoz gazı emisyon ölçümünde çalıştırılacak
personelin eğitim belgelerinin aslı veya ilgili kurumca onaylı sureti,
d) Egzoz gazı emisyon ölçüm cihazının tip onayı ile
damgalama ve muayenesine yönelik ilgili kurumlardan onaylanmış belge
sureti,
ile birlikte istasyonun bulunduğu il müdürlüğüne
müracaat eder. Belgelerin incelenmesi sonucunda gerekli şartları sağlamış
olan istasyonlar, egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi ücretini
Bakanlığın döner sermaye işletmesi müdürlüğü hesabına yatırır. Ücretin
yatırıldığını gösteren dekontun il müdürlüğüne teslim edildiği tarihten
sonraki on beş gün içinde egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenlenir.
(3) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi
verilmesine esas olan bilgi ve belgelerden herhangi birinin değişmesi
halinde ilgili il müdürlüğüne on beş gün içerisinde müracaat edilmesi
zorunludur.
(4) Yetki devri yapılan veya egzoz gazı emisyon
ölçüm yetkisi verilen kamu kurum ve kuruluşlarından ilgili mevzuat
kapsamında muaf oldukları belgeler talep edilmez.
(5) Egzoz gazı emisyon ölçümü yapmak isteyen araç
muayene istasyonları ile seyyar araç muayene istasyonları, Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca verilen işletme yetki belgesini
alıncaya kadar, geçici işletme yetki belgesi ile işlem yapabilir. Bu
durumda geçici işletme yetki belgesinin ilgili kurumca veya noter onaylı
bir sureti aranır. Geçici işletme yetkisi iptal edilen ve işletme yetki belgesi
alamayan araç muayene istasyonlarının egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgesi iptal edilir.
(6) Emniyet Genel Müdürlüğü, Türk Silahlı
Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı
envanterinde bulunan taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümlerinin yapılması
için ikinci fıkrada belirtilen belgeler talep edilmez.
(7) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi,
yalnızca yetki belgesi üzerinde belirtilen adresteki ölçüm istasyonu için
geçerlidir. Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi, istasyondan ayrı olarak
tek başına devredilemez.
(8) Araç muayene istasyonuna bağlı olarak çalışan
seyyar araç muayene istasyonları, il müdürlüklerince araç muayene
istasyonlarından bağımsız olarak ayrıca yetkilendirilir.
(9) Seyyar araç muayene istasyonları dışındaki
yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonları seyyar araçlarla egzoz gazı
emisyon ölçümü yapamazlar.
(10) Seyyar araç muayene istasyonları,
yetkilendirildikleri il sınırları içerisinde yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonu bulunmayan ilçe, bucak, belde ve köylerde egzoz gazı emisyon
ölçümü yaparlar.
(11) Herhangi bir yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonu bulunmayan illerde egzoz gazı emisyon ölçümleri personel ve ölçüm
cihazı açısından gerekli alt yapıya sahip il müdürlükleri tarafından
yapılabilir.
(12) Süresi biten egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgeleri, istasyon yetkilisinin talebi doğrultusunda, bu Yönetmelikte
belirtilen şartlara uygunluğunun teyit edilmesi halinde, bedeli
karşılığında yeniden düzenlenir.
(13) Yetkili istasyonda isim değişikliği yapılması,
işyerinin başkasına satılması, kiralanması, el değiştirmesi veya
devredilmesi, işyerinin başka yere taşınması gibi hallerde bedeli
karşılığında yeni egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenlenir. Ancak,
ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından sokak, cadde, mahalle ve
benzeri isim değişiklikleri yapılması halinde yeni belge talep edilmez,
ücret alınmadan yetki belgesi yenilenir.
(14) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin
tahrip olması, kaybolması veya çalınması durumunda, yetki belgesi, aynı
tarih ve sayı ile yeniden düzenlenir ve belge bedeli alınmaz.
(15) Geçici süreli işyeri açma ve çalışma ruhsatı
almış olanlar bu ruhsatı yenilemedikleri takdirde, verilen egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesi ruhsatın geçerli olduğu süre sonunda iptal
edilir.
(16) Bu Yönetmelikte belirtilen esaslar
çerçevesinde yetki belgesi verilen, yetki belgesi yenilenen, faaliyeti
durdurulan ve yetki belgesi iptal edilen istasyonların işlemleri Egzoz Gazı
Emisyon Ölçümü Takip Sistemi üzerinden yürütülür.
(17) Egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonları TS 13231
Standardında belirtilen hususlara ilave olarak aşağıda belirtilen fiziki
şartları sağlamak zorundadır:
a) İstasyonun uygun bir yerinde okunabilecek
şekilde “Egzoz Gazı Emisyon Ölçümleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Tarafından Kameralı Sistemle Kayıt Altına Alınmaktadır.” ibaresini
bulundurmak,
b) Ölçüm alanında okunabilecek şekilde TS 13231
Standardı EK-A’yı uygun bir yere asmak,
c) EK-1’de şablonu yer alan “Yetkili Egzoz Gazı
Emisyon Ölçüm İstasyonu” ibaresinin yer aldığı tabelayı istasyon dışında
motorlu taşıt sahiplerinin görebileceği bir yere koymak/asmak ve egzoz gazı
emisyon ölçümlerine yönelik olarak bu ibarenin dışında, herhangi bir ifade
içeren tabela, ilan, reklam veya afiş bulundurmamak,
ç) Cadde ve sokaklar ile istasyon dışındaki
herhangi bir yere egzoz gazı emisyon ölçümü yapıldığına dair yazı, resim,
ilan veya yön levhaları koymamak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ücretler
Egzoz
gazı emisyon ölçüm ve yetki belgesi ücretleri
MADDE 10
– (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm ve
yetki belgesi bedelleri, her yılın Aralık ayında Bakanlıkça belirlenir ve
döner sermaye birim fiyat listesi ile ilan edilir.
(2) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi
ücretleri Bakanlığın döner sermaye işletmesi müdürlüğünün ilgili
hesaplarına yatırılır. Yatırılan ücretlerin tamamı Bakanlık döner sermaye
işletmesi müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilir.
(3) Egzoz gazı emisyon ölçüm ücretlerinin
Bakanlıkça belirlenen oran ve miktarlardaki kısmı Bakanlığın döner sermaye
işletmesi müdürlüğünün ilgili hesaplarına yatırılır. Yatırılan miktar
Bakanlık döner sermaye işletmesi müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilir.
(4) İstasyon yetkilisi, Bakanlıkça belirlenen ölçüm
ücretleri baz alınarak kullanmak istediği miktardaki ölçüm kotası için
gerekli bedeli peşin olarak döner sermaye işletmesi müdürlüğünün ilgili
hesaplarına öder, almış olduğu dekont ile ilgili il müdürlüğüne müracaat
eder ve Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemine gerekli kayıtları
yaptırır.
(5) İl müdürlükleri ödeme dekontuna istinaden
fatura düzenleyerek, yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonuna gönderir.
(6) Her yıl ölçüm bedellerinin Bakanlıkça yeniden
belirlenmesi nedeniyle işlem görmemiş ölçüm kotalarının takip eden yılda
kullanılabilmesi için, yeni ücretler dikkate alınarak kalan kotalar hiçbir
işleme gerek kalmaksızın Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemince
otomatik olarak hesaplanır.
(7) Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sisteminde
ölçüm için yeterli kotaya sahip olmayan istasyonların ölçüm işlemleri
hiçbir işleme gerek kalmaksızın Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi
tarafından durdurulur.
(8) Egzoz gazı emisyon ölçüm ücretleri ilk ölçüme
başlanmadan önce peşin olarak ödenir. Egzoz gazı emisyon ölçüm sonucu sınır
değerlere uygun çıkmayan taşıt sahipleri otuz gün içerisinde aynı
istasyonda ilk ölçümden sonra yapılacak en fazla 2 ölçüm için ücret ödemez.
Egzoz gazı emisyon ölçüm sonucu sınır değerlere uygun çıkmayan taşıt
sahipleri başka bir yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonunda ölçüm
yaptırmak istedikleri takdirde yeniden ücret ödeyerek ölçüm yaptırabilir.
(9) Egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonunun
faaliyetinin sonlandırılması halinde kullanılmamış ölçüm kotasına ilişkin
bedeller istasyon yetkilisine iade edilir.
(10) Yetki belgesi iptal edilen istasyonlara ait
Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi üzerinde kullanılmamış olan ölçüm
kotalarına ait bedeller iade edilir.
(11) Çift yakıt kullanan motorlu taşıtlarda egzoz
gazı emisyon ölçümü her iki yakıta göre yapılır ve tek bir ölçüm ücreti
alınır.
(12) Bakanlıkça belirlenen egzoz gazı emisyon ölçüm
ücretinden farklı bir ücret talep edilemez. Ölçüm bedelinin istasyon
içerisinde görülebilecek ve okunabilecek bir şekilde asılması zorunludur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm Cihazı
Egzoz
gazı emisyon ölçüm cihazı kriterleri
MADDE 11
– (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm
cihazları TS 13231 Standardında tanımlanan esaslara uygun olmak zorundadır.
(2) Bu Yönetmelikle görev verilen kurum ve
kuruluşların yetkilileri ve denetim personelince talep edilmesi halinde
cihazlara ilişkin bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi zorunludur.
(3) Egzoz gazı emisyon ölçüm cihazları sadece yetki
belgesinin düzenlendiği yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonunda ölçüm
için kullanılabilir. Bu Yönetmelikte verilen izinler dışında egzoz gazı
emisyon ölçüm cihazlarıyla istasyon dışında ölçüm yapılması yasaktır.
ALTINCI BÖLÜM
Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm Personeli
Egzoz
gazı emisyon ölçüm personeli kriterleri ve çalışma esasları
MADDE 12
– (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonlarında en az bir istasyon yetkilisi bulunur. Araç muayene
istasyonlarının istasyon yetkilileri aynı zamanda kendisine bağlı olan
seyyar araç muayene istasyonlarının da yetkilisi olarak
görevlendirilebilir.
(2) Yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonlarında egzoz gazı emisyon ölçümü için, en az iki ölçüm personeli
çalıştırılması zorunludur. Araç muayene istasyonuna bağlı olan seyyar araç
muayene istasyonlarında da ayrıca en az iki ölçüm personeli çalıştırılması
zorunludur. Gerekli durumlarda sabit ve ona bağlı seyyar istasyon
personelleri dönüşümlü olarak çalıştırılabilir.
(3) Egzoz gazı emisyon ölçümünde çalıştırılan
personelin;
a) En az mesleki ve teknik eğitim okul ve
kurumlarının motor teknolojisi, motorlu araçlar teknolojisi, makine
teknolojisi, elektrik, elektronik, elektrik teknolojisi, elektronik
teknolojisi, kimya, kimya teknolojisi, soğutma iklimlendirme, tesisat
teknolojisi bölüm ve alanlarından veya ilgili kurumca eşdeğerliği kabul
edilen alanlardan mezun olması veya,
b) Yüksekokulların mesleki ve teknik eğitim veren
bölümlerinden mezun olması veya,
c) En az lise mezunu olup Millî Eğitim Bakanlığı tarafından
verilen motor teknolojisi, motorlu araçlar teknolojisi, makine teknolojisi,
elektrik, elektronik, elektrik teknolojisi, elektronik teknolojisi, kimya,
kimya teknolojisi, soğutma iklimlendirme, tesisat teknolojisi bölüm ve
alanlarından veya ilgili kurumca eşdeğerliği kabul edilen alanlardan en az
ustalık veya dördüncü seviye mesleki yeterlilik belgesi almış olması,
gereklidir.
(4) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim
Kanunu kapsamında bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen mesleklerde
meslek kursu bitirme belgesi almış kişiler, yetkili veya özel servislerde
en az 5 yıl çalıştığını Sosyal Güvenlik Kurumundan belgelendirmesi halinde
egzoz gazı emisyon ölçüm personeli olarak görevlendirilebilir.
(5) Üçüncü ve dördüncü fıkralar kapsamında egzoz
gazı emisyon ölçüm personeli olarak görevlendirileceklerin ayrıca egzoz
gazı emisyon ölçümü konusunda eğitim almaları ve bu eğitimi Millî Eğitim
Bakanlığı onaylı kurs bitirme belgesi ile belgelendirmeleri gerekir. Söz
konusu eğitimler, Bakanlık ile Milli Eğitim Bakanlığının işbirliği ve
koordinasyonu içerisinde bu Bakanlıklar tarafından belirlenen usul ve
esaslar çerçevesinde yürütülür.
(6) Egzoz gazı emisyon ölçüm personeli, egzoz gazı
emisyon ölçüm usul ve esaslarına uymakla yükümlüdür.
(7) Egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonlarında
görevli istasyon yetkilisi ve ölçüm personeli, Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü
Takip Sistemi ile ilgili olarak kendilerine verilen şifre, kullanıcı kodu
ve benzeri bilgileri başkalarına kullandıramaz. Bu bilgilerin kötüye
kullanımından kaynaklı sonuçlardan idari ve cezai olarak doğrudan
sorumludurlar.
(8) Bu maddede tanımlanan yükümlülüklerin yerine
getirilmediğinin tespiti halinde, Egzoz Gazı Emisyon Takip Sistemi üzerinde
bu istasyonların ölçüm yapmalarına izin verilmez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Yaptırımlar
Taşıtların
denetimi
MADDE 13
– (1) 2872 sayılı Kanun uyarınca,
motorlu taşıt sahibi, taşıtının egzoz gazı emisyonlarının TS 13231
Standardında yer alan sınır değerlere uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür.
(2) Taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümünün yapılıp
yapılmadığının denetimi Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi üzerinden
sorgulanarak veya egzoz gazı emisyon ölçüm raporunun ibrazı ile
gerçekleştirilir. Denetimler;
a) İl ve ilçe merkezlerinde trafik zabıtasının denetim
noktalarında trafik zabıtası ve il müdürlüğü personeli ile müşterek
yapılır.
b) İl ve ilçe merkezleri dışında jandarma
sorumluluk bölgelerinde jandarmanın trafik denetimi ile görevli personeli
tarafından yapılır.
(3) Denetimlerde;
a) Egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırılmadığının
tespiti halinde EK-2’de yer alan Egzoz Gazı Emisyon Denetim Tutanağı
düzenlenir, taşıt sahibine 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine göre idari para cezası verilir ve idari yaptırım
kararı il müdürlüğünce uygulanır.
b) Egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırılmadığı tespit
edilen taşıtların egzoz gazı emisyon ölçüm sonuçlarının TS 13231
Standardında yer alan sınır değerlere aykırı olduğunun da tespiti halinde,
EK-2’de yer alan Egzoz Gazı Emisyon Denetim Tutanağı düzenlenir, taşıt
sahibine 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendine göre idari para cezası verilir ve idari yaptırım kararı il
müdürlüğünce uygulanır.
c) Bu Yönetmelik gereğince, 2872 sayılı Kanuna göre
uygulanacak idari para cezalarına ilişkin olarak 3/4/2007 tarihli ve 26482
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununa Göre Verilecek İdari Para
Cezalarında İhlalin Tespiti ve Ceza Verilmesi ile Tahsili Hakkında
Yönetmelik hükümleri uygulanır.
(4) Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel
Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı
envanterinde bulunan taşıtların ölçümün yapıldığına dair ölçüm raporunun
taşıtta bulundurulması esastır.
Yetkili
egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonlarının denetimi
MADDE 14
– (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonlarının TS 13231 Standardına uygunluğu Türk Standardları Enstitüsü
yetkililerince denetlenir. Yapılacak denetimlerde Standartta belirlenen
kurallara uygun olmayan ve/veya belgesi iptal edilen istasyonların
bilgileri resmi yazı ile denetimi gerçekleştiren kurum tarafından aynı gün
içerisinde il müdürlüğüne bildirilir. Tespit edilen eksiklikler
giderilinceye kadar il müdürlüğünce Egzoz Gazı Emisyon Takip Sistemi
üzerinden bu istasyonların ölçüm yapmalarına izin verilmez.
(2) Egzoz gazı emisyon ölçüm cihazlarının
denetimleri, ilgili mevzuat kapsamında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
yetkililerince yerine getirilir. Yapılacak denetimlerde uygun olmadığı
tespit edilerek kullanımdan men edilen cihazların; imalatçısı, markası,
modeli, tipi, seri numarası ile birlikte cihazın kullanıldığı istasyon ve
adres bilgisi resmi yazı ile denetimi gerçekleştiren kurum tarafından aynı
gün içerisinde il müdürlüğüne bildirilir. Tespit edilen eksiklikler
giderilinceye kadar il müdürlüğünce Egzoz Gazı Emisyon Takip Sistemi
üzerinden bu istasyonların ölçüm yapmalarına izin verilmez.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında
belirtilen uygunsuzlukların giderildiğine ilişkin olarak ilgili kurumlar
tarafından düzenlenmiş belgelerin il müdürlüğüne ibrazı halinde Egzoz Gazı
Emisyon Takip Sistemi üzerinde bu istasyonların ölçüm yapmalarına yeniden
izin verilir.
(4) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi verilen
istasyonlar bu Yönetmelik hükümleri kapsamında Bakanlıkça/İl Müdürlüğünce
denetlenir.
(5) Yapılan denetimlerde;
a) TS 13231 Standardında belirtilen usul ve
esaslara uygun olarak egzoz gazı emisyon ölçümü yapılmadığı halde Egzoz
Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi üzerinde taşıtın ölçümünün yapılmış gibi
gösterilmesi,
b) Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Takip Sistemi ile
ilgili olarak istasyon yetkilisinin veya egzoz gazı emisyon ölçümünde
görevlendirilen personelin sistem üzerindeki yetkilerinin başkalarına
kullandırılması, ölçüm yapılan taşıtlara ve sahiplerine ilişkin kişisel
bilgilerin başka amaçla kullanılması, ölçüm yapılan taşıtlar dışındaki
taşıt ve kişisel bilgilerin sorgulanması, bilgilerin değiştirilmesi,
gerçekçi olmayan bilgilerin kayıt edilmesi, bilgilerin silinmesi,
durumlarından herhangi birinin tespiti halinde il
müdürlüğünce istasyonun yetki belgesi bir daha yenilenmemek üzere iptal
edilir ve Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Ölçüm yetkisi
sona erdirilen istasyonda görevli personel hiçbir şekilde başka bir
istasyonda görevlendirilemez.
(6) Yapılan denetimlerde;
a) Ölçüm cihazlarına egzoz gazı emisyon ölçüm
sonuçlarını etkileyecek şekilde müdahalede bulunulması,
b) Bakanlıkça belirlenen egzoz gazı emisyon ölçüm
ücretinden farklı ücret alınması,
c) Egzoz gazı emisyon ölçüm sonucunun olumsuz
çıkması durumunda aynı istasyonda ilk ölçümden sonra verilen ücretsiz 2
ölçüm hakkının kullandırılmaması ve ücret alınması,
ç) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi bulunan
sabit istasyon tarafından seyyar araçla ölçüm yapıldığı/yaptırıldığı
ve/veya egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinde belirtilen adresten
farklı bir adreste ölçüm yapılması,
durumlarından herhangi birinin tespiti halinde il
müdürlüğünce istasyonun yetki belgesi bir daha yenilenmemek üzere iptal
edilir.
(7) Yapılan denetimlerde;
a) Egzoz gazı emisyon ölçüm raporunun taşıt
sahibine verilmemesi,
b) Çift yakıt kullanan motorlu taşıtlarda her iki
yakıta göre de egzoz gazı emisyon ölçümünün yapılmaması,
c) İstasyona yetki verilmesine esas olan bilgi ve
belgelerden herhangi birinin iptal edilmesi ve durumun il müdürlüğüne
bildirilmemesi,
durumlarından herhangi birinin tespiti halinde il
müdürlüğünce istasyonun yetki belgesi iptal edilir. Bu kapsamda, yetki
belgesi iptal edilen ölçüm istasyonlarına, yetki belgesinin iptal edildiği
tarihten itibaren otuz gün boyunca yeniden egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgesi düzenlenmez.
(8) Yapılan denetimlerde;
a) Yetkili ölçüm istasyonunun isim, el değiştirme
ve benzeri bilgilerinde olan değişikliklerin il müdürlüğüne bildirilmemesi,
b) İstasyona yetki verilmesine esas olan bilgi ve
belgelerden herhangi birinin değişmesi ve durumun il müdürlüğüne
bildirilmemesi,
c) EK-1’de şablonu yer alan “Çevre ve Şehircilik
Bakanlığından Yetkili Egzoz Gazı Emisyon Ölçüm İstasyonu” ibaresinin yer
aldığı tabelanın asılmaması, bu tabela dışında ifadeler asılması,
ç) Egzoz gazı emisyon ölçümü yapan personelin sayı
veya niteliklerinde Bakanlıkça belirlenen şartlara uyulmaması,
d) Ölçüm bedelinin istasyon içerisinde
görülebilecek ve okunabilecek bir şekilde asılmaması,
e) TS 13231 Standardı EK-A’nın uygun bir yere
asılmaması,
f) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin
istasyon içerisinde görülebilecek ve okunabilecek bir şekilde asılmaması,
g) “Egzoz Gazı Emisyon Ölçümleri Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı Tarafından Kameralı Sistemle Kayıt Altına
Alınmaktadır” ibaresinin istasyon içerisinde görülebilecek ve okunabilecek
bir şekilde asılmaması,
ğ) Bu maddede tanımlanmayan ancak bu Yönetmelikte
yer alan diğer yükümlülüklere uyulmaması,
durumlarından herhangi birinin tespiti halinde
yetkili egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonunun faaliyeti il müdürlüğünce
geçici olarak durdurulur. Kusurun düzeltildiğinin belgelenmesi halinde bu
istasyonların ölçüm yapmalarına yeniden izin verilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Avrupa
Birliği mevzuatına uyum
MADDE 15
– (1) Bu Yönetmelik, Avrupa
Birliğinin 2009/40/EC sayılı Motorlu Taşıtlar ve Römorklarının Yola
Elverişlilik Muayenesine İlişkin Direktifin EK-2’si dikkate alınarak Avrupa
Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Bilgilendirme,
bilgi paylaşımı ve kurumlar arası işbirliği
MADDE 16
– (1) Trafikte seyreden motorlu
taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinin
etkilerinden canlıları ve çevreyi korumak, egzoz gazı kirleticilerinin
azaltılmasını sağlamak maksadıyla emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt
sahipleri Bakanlık tarafından tespit edilerek, kirliliğin zararları, ölçüm
yapılmasının önemi ve ölçüm yaptırılmaması halinde uygulanacak müeyyideler
konusunda mektup, radyo ve televizyon yayınları yolu ile uyarılabilirler.
(2) Araç muayenelerinin zamanında yapılması, taşıt
sahiplerinin istenilen süre ve zamanda ölçüm yaptırmalarını temin etmek
üzere Bakanlık birimleri ve diğer Bakanlıklar ve ilgili kurum kuruluşlar
ile sistemin sağlıklı ve aksaksız yürütülmesi için gerekli işbirliğini
yapmak ve gerekli tedbirleri almak ve talep edilen bilgi ve belgeleri
istenilen süre ve niteliklerde ilgili görevlilere vermek zorundadırlar.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 17
– (1) 30/11/2013 tarihli ve 28837
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü ile Benzin
ve Motorin Kalitesi Yönetmeliğinin;
a) 12 nci maddesi bu Yönetmeliğin yayımı tarihinde,
b) Diğer maddeleri 1/1/2018 tarihinde,
yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut
belgelerin geçerlilik süresi
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yayımı tarihinden önce verilmiş olan egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgeleri, 1/9/2017 tarihine kadar TS 13231 Standardı kapsamında belge
alınması halinde, yetki belgesinde belirtilen sürenin sonuna kadar
geçerlidir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce
verilmiş olan egzoz gazı emisyon ölçüm pulları ruhsat üzerinde belirtilen
sürenin sonuna kadar geçerlidir.
Yeni
belge başvuruları
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin
yayımı tarihinden sonra yapılan yetki belgesi başvurularında Egzoz Gazı
Emisyonu Kontrolü ile Benzin ve Motorin Kalitesi Yönetmeliğinin 11 inci
maddesinde belirtilen hususlara ek olarak ayrıca TS 13231 Standardı
kapsamında belge alma şartı aranır.
İşlem
görmemiş pul ve ruhsatlar
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) 1/1/2018 tarihi
itibariyle işlem görmemiş ölçüm pulu ve ruhsatları, istasyonun bulunduğu
yerdeki il müdürlüğüne iade edilir ve iade edilen pul ve ruhsat bedeli
karşılığında ölçüm kotası verilir. Teslim edilen ve kullanılmamış olan pul
ve ruhsatlar il müdürlüğü tarafından en az biri şube müdürü olmak üzere
toplam 3 kişiden oluşturulan komisyon tarafından tutanakla imha edilir.
Yürürlük
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmeliğin;
a) 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası, 9 uncu
maddesinin altıncı fıkrası, 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ile geçici
1 inci ve geçici 2 nci maddeleri yayımı tarihinde,
b) Diğer maddeleri ise 1/1/2018 tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|