İçişleri Bakanlığından:
YATIRIM İZLEME
VE KOORDİNASYON BAŞKANLIĞI
BÜTÇE VE MUHASEBE YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ilgili mevzuata ve
uluslararası standartlara uygun olarak genel kabul görmüş bütçe ve muhasebe
ilkeleri çerçevesinde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının
bütçelerinin hazırlanması, malî kaynaklarının yönetilmesi ve kontrolü, hesap
ve kayıtların tutulması ve raporlanmasında kullanılacak muhasebe
standartlarının ilgili kişilerin bilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak
şekilde düzenlenmesi ve raporlanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri; Başkanlıkların
bütçelerinin hazırlanması, uygulanması, tüm mali işlemlerin
muhasebeleştirilmesi ve raporlanması ile mali kontrolünü kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/2/1985 tarihli ve 3152
sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 28/A
maddesinin beşinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
b) Başkanlık: Yatırım İzleme ve Koordinasyon
Başkanlıklarını (YİKOB),
c) Bütçe: Belirli bir dönemdeki gelir ve gider
tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne
uygun olarak yürürlüğe konulan belgeyi,
ç) Bütçe geliri: Başkanlık bütçesinde ve diğer
mevzuatla gelir olarak tanımlanan her türlü işlemi,
d) Bütçe gideri: Başkanlık bütçesinde ve diğer
mevzuatla gider olarak tanımlanan her türlü işlemi,
e) Gelir: İlk defa hesaplara alınacak varlıklar
dışında, öz kaynakta artışa neden olan her türlü işlemi,
f) Gerçekleştirme görevlisi: Giderin yapılabilmesi
için iş, mal ve hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak
alındığını ve gerçekleştirildiğini onaylayan ve harcama yetkilisi
tarafından belirlenmiş görevliyi,
g) Gider: İlk defa hesaplara alınacak yükümlülükler
dışında, öz kaynakta azalışa neden olan her türlü işlemi,
ğ) Harcama birimi: Başkanlığın bütçesinde ödenek
tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birimi,
h) Harcama yetkilisi: Başkanlık bütçesi ile ödenek
tahsis edilen her birimin en üst yöneticisini,
ı) Malî yıl: Takvim yılını,
i) Muhasebe Birimi: Gelir ve alacakların tahsili,
gider ve borçların hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade
edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere
verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması
ve raporlanmasına ilişkin muhasebe hizmetlerinin yapıldığı birimi,
j) Muhasebe yetkilisi: Muhasebe biriminin
yönetiminden ve yetkili mercilere hesap vermekten sorumlu görevliyi,
k) Ön mali kontrol yetkilisi: Strateji ve
Koordinasyon Müdürlüğü Birim yöneticisini,
l) Ön ödeme: İlgili mevzuatında öngörülen hallerde
avans veya kredi şeklinde yapılan ödemeyi,
m) Üst yönetici: Yatırım İzleme ve Koordinasyon
Başkanını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bütçe, Gelir ve Gider İşlemleri
Bütçe
MADDE 5 – (1) Başkanlıkların bütçesi, mali yıl içindeki
gelir ve gider tahminlerini gösteren ve bunlara ait uygulamanın
yürütülmesine yetki veren belgedir.
(2) Mali yıl bütçesi, izleyen iki yılın gelir ve
gider tahminleri ile birlikte değerlendirilir.
(3) Bütçe, Başkanlıkların plan ve programlarında
yer alan politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde ve fayda-maliyet
analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.
(4) Bütçe, bir metin ile eki cetvellerden oluşur.
Bütçe metninde; gelir tahminleri ve bunların hukuki dayanakları, gider
tahminleri, harcama yetkisinin devrine ilişkin esaslar, parasal limitler,
ödenek kullanımına ilişkin esaslar ve bütçeye ilişkin diğer hususlara yer
verilir.
(5) Bütçeye bağlı cetveller şunlardır:
a) (A) Cetveli: Harcamalar için öngörülen
ödenekleri gösterir.
b) (B) Cetveli: Gelir tahminlerini türleri
itibarıyla gösterir.
c) (F) Cetveli: Nakit imkânları ile bu imkânlardan
harcanması öngörülen tutarı gösterir.
(6) Bütçe, gider, gelir ve finansmanın
sınıflandırmasından oluşur.
(7) Bütçenin hazırlanması ve uygulanmasında, bu
Yönetmelikle düzenlenen hususlar dışında merkezi yönetim kapsamındaki kamu
idareleri için belirlenen analitik bütçe sınıflandırması esas alınır.
(8) Giderin ve gelirin ekonomik sınıflandırmasının
IV. düzeyi ile fonksiyonel sınıflandırmanın IV. düzeyine ilişkin ihtiyaç
duyulacak kodlar ve bu kodların açıklamaları, İçişleri Bakanlığı ile
mutabakat sağlanarak belirlenir.
Bütçe
sınıflandırması
MADDE 6 – (1) Giderin sınıflandırması, kurumsal,
fonksiyonel, finansman tipi ve ekonomik sınıflandırma olmak üzere dört
bölümden oluşur.
(2) Kurumsal sınıflandırma, Ek-1’de yer alan
Kurumsal Sınıflandırma Anahtarı esas alınarak aşağıdaki ilkeler
çerçevesinde oluşturulur.
a) Birinci düzey; kurumun Yatırım İzleme ve
Koordinasyon Başkanlığı olduğunu belirten “49” kodunu içerir.
b) İkinci düzey; Başkanlığın bulunduğu ilin plaka
kodunu ifade eder.
c) Üçüncü düzey; Başkanlıkların hizmet birimlerini
gösterir.
ç) Dördüncü düzey; destek birimlerini gösterir.
(3) Fonksiyonel sınıflandırma, Başkanlıkların
gördüğü hizmetler ve faaliyet türleri esas alınarak oluşturulur.
Başkanlıkların ana fonksiyonu “01-Genel Kamu Hizmetleri”dir. Bakanlıklar ve
diğer merkezi idare kuruluşlarınca yaptırılacak iş karşılığı transfer
edilen kaynaklar ve yapılacak giderler (idari giderler dahil) idareler
itibarıyla ayrı fonksiyonlarda (ilgili idarelerce kullanılan fonksiyonel
kodlarda) izlenir.
(4) Finansman tipi sınıflandırmada; Başkanlıkların
öz gelirleri ve hazine yardımları ile Bakanlıklar ve diğer merkezi idare
kuruluşlarınca yaptırılacak iş karşılığı transfer edilen kaynaklardan
sağlanıyorsa “2- Özel Bütçeli İdareler” kodu kullanılır.
(5) Gelirin ekonomik sınıflandırmasında bütçe gelir
türleri esas alınır. Başkanlık
giderlerinin finansmanı amacıyla Bakanlıktan alınan hazine yardımları
ilgisine göre “04.2.1.01” veya
“04.2.2.01” kodlarına gelir kaydedilir. Bakanlıklar ve diğer merkezi idare
kuruluşlarınca yaptırılacak iş karşılığı transfer edilen kaynaklar ise
“05.9.1.22” koduna gelir kaydedilir.
(6) Finansmanın (gelir-gider farkının)
sınıflandırmasında, bütçe gelirleri ile giderleri arasındaki açığın hangi
kaynaklardan, hangi şartlarla finanse edildiği gösterilir. Başkanlıkların
borçlanma yetkisi olmadığından finansman cetvelinin (F) borçlanmaya ilişkin
bölümleri kullanılmayacak, bütçe denkliğinin nakit imkânlarla sağlanmasının
öngörülmesi halinde söz konusu tutarlar, anılan cetvelin “5.0.0.0” ekonomik
kodunda gösterilecektir.
(7) Bütçe, analitik bütçe sınıflandırmasının tüm
düzeylerini içerecek şekilde hazırlanır. Ancak bütçeler, sınıflandırmanın
tüm düzeyleri ile giderin ekonomik sınıflandırmasının ilk iki düzeyini
içerecek şekilde onaylanır ve uygulanır.
Bütçe
ilkeleri
MADDE 7 – (1) Bütçelerin hazırlanması, uygulanması ve
kontrolünde aşağıdaki ilkelere uyulur.
a) Başkanlıklara bütçeyle verilen harcama yetkisi,
kanunlarla düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla
kullanılır.
b) Bütçeler kalkınma planı ve programlarda yer alan
politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde, fayda-maliyet analizine göre
hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.
c) Bütçeler, izleyen iki yılın bütçe tahminleriyle
birlikte değerlendirilir.
ç) Tüm gelir ve giderler gayri safi olarak
bütçelerde gösterilir.
d) Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması
esastır.
e) Bütçeler, Vali tarafından onaylanmadıkça
uygulanamaz.
f) Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama
sonuçlarının raporlanmasında açıklık, doğruluk ve malî saydamlık esas
alınır.
g) Başkanlıkların tüm gelir ve giderleri
bütçelerinde gösterilir.
ğ) Başkanlıklarca yürütülecek hizmetler,
bütçelerinde yer alan ödeneklerle, mevzuatla belirlenmiş yöntem, ilke ve
amaçlara uygun olarak gerçekleştirilir.
h) Bütçelerde, ödenekler belirli amaçları
gerçekleştirmek üzere tahsis edilir.
Bütçenin
hazırlanması
MADDE 8 – (1) Bütçenin hazırlanmasında; Başkanlığın hedef ve
planları, birimlerin ödenek talepleri, bir önceki yıl gelir gerçekleşmeleri
çerçevesinde öngörülen gelirler ve devredecek nakit imkânları dikkate
alınır.
(2) Başkanlıklar hazine yardımı taleplerini de
içeren bütçe taslaklarına ilişkin çalışmalarını Mayıs ayının sonuna kadar
tamamlar ve bütçe taslaklarını Valinin imzasıyla en geç 15 Haziran tarihine
kadar İçişleri Bakanlığına iletir. Başkanlıkların bütçe taslaklarına
ilişkin İçişleri Bakanlığı ile Başkanlık yetkilileri arasında görüşmeler
yapılabilir.
(3) İçişleri Bakanlığınca uygun görülen hazine
yardımı teklifleri gerekçelerini de içerecek şekilde Bakanlık bütçesi ile
birlikte Maliye Bakanlığına, yılı yatırım teklifleri ise Kalkınma Bakanlığına
iletilir.
(4) İçişleri Bakanlığı, Türkiye Büyük Millet
Meclisine (TBMM) sunulan yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda yer alan
toplam hazine yardımı ödeneği çerçevesinde Başkanlıklar itibarıyla hazine
yardımı miktarlarını belirleyerek ilgili Başkanlıklara iletir. TBMM’deki
bütçe görüşmelerinde Başkanlıklara yapılacak hazine yardımı ödeneklerinde
değişiklik yapılması halinde İçişleri Bakanlığınca Başkanlıklar itibarıyla
hazine yardımı miktarları yeniden belirlenerek Başkanlıklara bildirilir.
Başkanlıklar bildirilen hazine yardımı miktarlarını dikkate alarak bütçe
tekliflerini hazırlar ve Valinin onayına sunar. Merkezi Yönetim Bütçe
Kanununun TBMM Genel Kurulunda kabulünü müteakiben bütçeler Vali tarafından
imzalanarak yürürlüğe konulur.
(5) Başkanlıklar Vali tarafından imzalanarak
yürürlüğe konulan bütçelerinin bir örneğini en geç Ocak ayının 15’ine kadar
İçişleri Bakanlığına gönderir.
(6) Herhangi bir nedenle yılı bütçesi kesinleşmemiş
ise, bütçe kesinleşinceye kadar geçen yıl bütçesinin uygulanmasına devam
olunur. Bütçenin kabulüne kadar yapılan işlemler yeni yıl bütçesine göre
yapılmış sayılır ve kullanılan ödenekler yılı bütçesi ödeneklerinden
düşülür. Tahsil edilen gelirler de yeni yıl bütçesine mal edilir.
Bütçenin
uygulanması
MADDE 9 – (1) İlgili mevzuatına göre tahsil edilen gelirler
(B) cetveline gelir kaydedilir. Bir mali yıl içinde tahakkuk eden gelirler
ve tahsilat o yıl bütçesinin gelirlerini oluşturur. Ancak tahakkuk ettiği
halde yılı içinde tahsil olunmayan miktarlar tahsil edildiği yıl bütçesine
gelir yazılır.
(2) Başkanlıkların harcamaları mevcut gelir ve
nakit imkânları ile İçişleri Bakanlığınca yapılacak hazine yardımları
dikkate alınarak gerçekleştirilir.
(3) Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri
amaçlar doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal ve
hizmetler ile diğer giderlerin karşılanmasında kullanılır. Başkanlıklar,
bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz.
(4) Ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve emanet
hesabına alınamayan zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçları ile ilama
bağlı borçlar cari yıl bütçesinden ödenir.
(5) Bütçe tertipleri arasında ödenek aktarması üst
yöneticinin onayı ile yapılır. Ancak personel giderleri tertibinden,
projeye bağlı sermaye ödeneklerine ilişkin tertiplerden ve ilgili
mevzuatında aktarma yapılmaması öngörülen tertiplerden diğer tertiplere
aktarma yapılamaz.
(6) Başkanlıkların (B) işaretli cetvelde belirtilen
tahmini tutarlar üzerinde gerçekleşen gelirleri ile (F) işaretli
cetvellerinde belirtilen net finansman tutarlarını aşan finansman
gerçekleşme karşılıklarını, bütçelerinin mevcut veya yeni açılacak
tertiplerine ödenek olarak eklemeye üst yönetici yetkilidir. Bu kapsamda
“06-Sermaye Giderleri” ve “07-Sermaye Transferleri” ile ilgili tertiplere
eklenecek ödenekler Kalkınma Bakanlığına bilgi verilmek kaydıyla yatırım
programında yer alan projelerle ilişkilendirilir.
(7) Cari yılda kullanılmayan ödenekler yıl sonunda
iptal edilir.
(8) Yüklenmeye girişilmesi, ertesi yıla geçen
yüklenme ve gelecek yıllara yaygın yüklenmelerde 10/12/2003 tarihli ve 5018
sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ilgili hükümleri kıyasen
uygulanır. İçişleri Bakanlığı tarafından hazine yardımı olarak gönderilen
ödeneklerden gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişilmesinde Bakanlığın
uygun görüşünün alınması zorunludur.
Bağış ve
yardımlar
MADDE 10
– (1) Yapılan her türlü bağış ve
yardımlar gelir kaydedilir. Nakdi olmayan bağış ve yardımlar ilgili
mevzuatına göre değerlendirmeye tabi tutulur ve kayıt altına alınır.
(2) Yapılan şartlı bağış ve yardımlar, üst
yöneticinin onayı ile (B) cetvelinin bağış ve yardımlar bölümüne gelir
kaydedilir ve şart kılındığı amaca uygun olarak harcanmak üzere (A)
cetveline “8- Şartlı Bağış ve Yardımlar” finans koduyla ödenek kaydedilir.
Bu ödenekten amaç dışında başka bir tertibe aktarma yapılamaz.
(3) Bu ödeneklerden malî yılsonuna kadar
harcanmamış olan tutarlar, bağış ve yardımın amacı gerçekleşinceye kadar
ertesi yıl bütçesine devir olunarak ödenek kaydedilir. Ancak, bu
ödeneklerden tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlara
ilişkin ödenekleri iptal etmeye üst yönetici yetkilidir.
(4) Bağış ve yardımlar, kullanılmadığı veya amaç
dışı kullanıldığı için geri istenildiği takdirde, bütçeye gider kaydıyla
ilgilisine geri verilir. Şartlı bağış ve yardımın zamanında kullanılmaması
nedeniyle doğacak zararlar ile amaç dışı kullanım nedeniyle yapılan
harcamalar sorumluluğu tespit edilenlere ödettirilir.
Gelirlerin
toplanması sorumluluğu
MADDE 11
– (1) Gelirlerin tarh, tahakkuk, tahsil
iş ve işlemlerinden sorumlu olan görevliler bu işlemlerin zamanında ve
eksiksiz olarak yapılmasından sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bütçe Kesin
Hesabı
Bütçe
kesin hesabının düzenlenmesi
MADDE 12
– (1) Kesin hesap; Strateji ve
Koordinasyon Müdürlüğü tarafından bütçesine paralel olarak hazırlanarak
mali yılın bitimini takip eden mart ayı içerisinde üst yöneticinin
incelemesine sunulur. Üst Yönetici kesin hesabı en geç nisan ayının sonuna
kadar inceleyip gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlar.
(2) Strateji ve Koordinasyon Müdürlüğü tarafından
imza edilerek üst yöneticiye sunulan ve üst yönetici tarafından imzalanarak
kabul edilen Kesin hesap 15 Hazirana kadar Vali tarafından onaylandıktan
sonra kesinleşir.
Kesin
hesabı oluşturan cetveller
MADDE 13
– (1) Kesin hesabı oluşturan
cetveller şunlardır:
a) Bütçe Gider Kesin Hesap Cetveli,
b) Bütçe Gelir Kesin Hesap Cetveli ,
c) Finansmanın Ekonomik Sınıflandırması Kesin Hesap
Cetveli,
ç) Genel Mizan,
d) Bilanço,
e) Görev Yapan Muhasebe Yetkililerine Ait Liste,
f) Gerek duyulan diğer belgeler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Harcama,
Muhasebe ve Raporlama İşlemleri
Harcama
talimatı ve sorumluluk
MADDE 14
– (1) Bütçelerden harcama
yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür.
Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı,
süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle
görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
(2) Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının
bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata
uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından
ve Kanun çerçevesinde yapılması gereken diğer işlerden sorumludur.
Muhasebe
ve raporlama işlemleri
MADDE 15
– (1) Başkanlıkların muhasebe ve
raporlama işlemleri, 3/12/2014 tarihli ve 2014/7052 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe giren Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği ve 27/5/2016
tarihli ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine
göre yapılır.
(2) Başkanlıklar, Mahalli İdareler Bütçe ve
Muhasebe Yönetmeliğinde yer alan hesap planı ve bu hesap planına göre
oluşturulan detaylı hesap planını kullanırlar.
(3) Hesap planında yer almamakla birlikte Genel
Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Çerçeve Hesap Planında yer alan her hangi bir
hesabın kullanılması gerekliliği ortaya çıkarsa yönetmelikteki hesap
planına hesap eklemeye veya çıkarmaya, Maliye Bakanlığının uygun görüşü
üzerine Bakanlık yetkilidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Kullanılacak
harcama belgeleri
MADDE 16
– (1) Bu Yönetmelikte belirtilen
esaslara uygun olarak yapılacak harcamalara ilişkin belge düzeni için
15/8/2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe
giren Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Taşınır
mal işlemleri
MADDE 17
– (1) Başkanlığın, taşınır
mallarının kaydı, muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi
taşınır yönetim sorumlularıyla bunlar adına görev yapacak olanların
belirlenmesi ve taşınırların bedelsiz devri ile tahsisinde, 28/12/2006
tarihli ve 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren
Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Taşınmaz
mal işlemleri
MADDE 18
– (1) Başkanlığın, mülkiyetinde,
yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydında ve icmal
cetvellerinin düzenlenmesinde, 13/9/2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren Kamu İdarelerine Ait
Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yönetmelikte
hüküm bulunmayan hususlar
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelikte hüküm
bulunmayan hallerde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve
ilgili diğer mevzuat hükümleri kıyasen uygulanır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Başkanlıkların 2017
yılı bütçeleri, bu Yönetmeliğin Resmî Gazete’de yayımını takip eden en geç
60 gün içerisinde hazırlanır ve Valinin onayı ile yürürlüğe girer.
(2) Bu süre içerisinde 8 inci maddede yer alan
hükümler 2017 yılı için uygulanmaz.
Taşınırların
devri
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) 674 sayılı Kanun
Hükümde Kararnamenin yayım tarihi itibariyle; Başkanlıkların kullanımında
bulunan her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme ile borç ve
alacaklar, hak ve yükümlülükler, yazı ve elektronik ortamdaki her türlü
kayıt ve dokümanların devir işlemleri ikinci bir işleme gerek kalmaksızın
Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri uyarınca YİKOB’lar tarafından yürütülür.
Yürürlük
MADDE 20
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
İçişleri Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız
|