OLAĞANÜSTÜ HAL KAPSAMINDA ALINAN TEDBİRLERE
İLİŞKİN KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABUL EDİLMESİNE DAİR
KANUN
Kanun
No. 6749 Kabul
Tarihi: 18/10/2016
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam
Amaç ve kapsam
MADDE 1-
(1) Bu Kanunun amacı, 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe
teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler
ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
İKİNCİ BÖLÜM
Olağanüstü Halin Uygulanmasına İlişkin Tedbirler
Kapatılan kurum ve kuruluşlara ilişkin tedbirler
MADDE 2- (1)
Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne
(FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı belirlenen;
a) Ekli (I) sayılı listede yer alan özel sağlık
kurum ve kuruluşları,
b) Ekli (II) sayılı listede yer alan özel öğretim
kurum ve kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonları,
c) Ekli (III) sayılı listede yer alan vakıf ve
dernekler ile bunların iktisadi işletmeleri,
ç) Ekli (IV) sayılı listede yer alan vakıf
yükseköğretim kurumları,
d) Ekli (V) sayılı listede yer alan sendika,
federasyon ve konfederasyonlar,
kapatılmıştır.
(2) Kapatılan vakıfların her türlü taşınır ve
taşınmazları ile her türlü mal varlığı, alacak ve hakları, belge ve evrakı
Vakıflar Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilmiş sayılır. Kapatılan
vakıf yükseköğretim kurumlarının sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ve
kapatılan diğer kurum ve kuruluşlara ait olan taşınırlar ile her türlü mal
varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak
devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına, her
türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Birinci
fıkrada sayılanların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden
veya Vakıflar Genel Müdürlüğünden bir hak ve talepte bulunulamaz. Devire
ilişkin işlemler ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle
ilgisine göre Maliye Bakanlığı veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından
yerine getirilir.
(3) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit
edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya
iltisakı ya da bunlarla irtibatı belirlenen ve ekli listelerde yer almayan
özel ve vakıf sağlık kurum ve kuruluşları, özel öğretim kurum ve
kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonları, vakıflar, dernekler,
vakıf yükseköğretim kurumları, sendikalar, federasyonlar ve
konfederasyonlar, ilgili bakanlıklarda bakan tarafından oluşturulacak komisyonun
teklifi üzerine bakan onayı ile kapatılır. Bu fıkra kapsamında kapatılan
kurum ve kuruluşlar hakkında da ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Kapatılan yükseköğretim kurumlarında kayıtlı
öğrenciler, Yükseköğretim Kurulu tarafından Devlet üniversitelerine veya
vakıf üniversitelerine yerleştirilir. Bu şekilde yerleştirilen öğrenciler,
mezun oluncaya kadar vakıf yükseköğretim kurumlarına ödemeleri gereken
ücretleri ilgili üniversiteye ödemeye devam ederler. Bu fıkranın uygulanması
ile ilgili olarak usul ve esasları belirlemeye, uygulamayı yönlendirmeye,
her türlü tedbiri almaya ve ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye
Yükseköğretim Kurulu görevli ve yetkilidir.
Yargı mensupları ile bu meslekten sayılanlara
ilişkin tedbirler
MADDE 3- (1)
Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine
karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara
üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu
değerlendirilen Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında Anayasa Mahkemesi Genel
Kurulunun salt çoğunluğunca; Yargıtay daire başkanı ve üyeleri hakkında
Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunca; Danıştay daire başkanı ve üyeleri
hakkında Danıştay Başkanlık Kurulunca; hâkim ve savcılar hakkında Hâkimler
ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulunca, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi
daire başkanı ve üyeleri hakkında Başkanlar Kurulunca; Askeri Yargıtay
daire başkanı ve üyeleri hakkında Başkanlar Kurulunca; askeri hâkimler
hakkında Millî Savunma Bakanının başkanlığında, Millî Savunma Bakanı
tarafından birinci sınıf askeri hâkimler arasından seçilecek iki askeri
hâkimden oluşan komisyonca ve Sayıştay meslek mensupları hakkında Sayıştay
Başkanının başkanlığında, başkan yardımcıları ile Sayıştay Başkanı
tarafından belirlenecek bir daire başkanı ve bir üyeden oluşan komisyonca meslekte
kalmalarının uygun olmadığına ve meslekten çıkarılmalarına karar verilir.
Bu kararlar, Resmî Gazete’de yayımlanır ve yayımı tarihinde ilgililere
tebliğ edilmiş sayılır. Meslekten çıkarma kararlarına karşı ilgili
kanunlarda yer alan hükümler uyarınca itiraz edilmesi veya yeniden inceleme
talebinde bulunulması üzerine verilen kararlar da Resmî Gazete’de yayımlanır
ve yayımı tarihinde ilgililere tebliğ edilmiş sayılır. Görevden
uzaklaştırılanlar veya görevlerine son verilenlerin silah ruhsatları ve pasaportları
iptal edilir ve bu kişiler oturdukları kamu konutlarından veya vakıf
lojmanlarından on beş gün içinde tahliye edilir.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte adli ve
idari yargı hâkim ve savcı adayı olarak görev yapanlar, adaylıkta
geçirdikleri süreye bakılmaksızın Adalet Bakanlığının teklifi üzerine
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca mesleğe kabul edilmeleri halinde,
hâkimlik ve savcılık mesleğine atanabilirler.
(3) Birinci fıkra uyarınca görevine son verilenler
hakkında da 4 üncü maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.
Kamu görevlilerine ilişkin tedbirler
MADDE 4- (1) Terör örgütlerine veya Milli
Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna
karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı
yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen;
a) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk
Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabi personel, ilgili Kuvvet Komutanının
teklifi, Genelkurmay Başkanının inhası, Millî Savunma Bakanının onayı ile
kamu görevinden çıkarılır.
b) 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı
Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununa tabi personel Jandarma Genel
Komutanının teklifi, İçişleri Bakanının onayı ile kamu görevinden
çıkarılır.
c) 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı
Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununa tabi personel Sahil Güvenlik Komutanının
teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
ç) Millî Savunma Bakanına bağlı
personel Millî Savunma Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
d) 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim
Personel Kanununa tabi personel, Yükseköğretim Kurulu Başkanının teklifi
üzerine Yükseköğretim Kurulunun kararıyla; yükseköğretim kurumları ile
yükseköğretim üst kuruluşlarındaki 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Kanuna
tabi personel bakımından ise yükseköğretim kurumları ile yükseköğretim üst
kuruluşlarının en üst yöneticisinin teklifi üzerine, yükseköğretim
kurumlarında Üniversite Yönetim Kurulunun, yükseköğretim üst kuruluşlarında
ise Yükseköğretim Kurulunun kararıyla kamu görevinden çıkarılır.
e) Mahalli idareler personeli, valinin
başkanlığında toplanan ve vali tarafından belirlenen kurulun teklifi üzerine
İçişleri Bakanının onayıyla kamu görevinden çıkarılır.
f) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ve diğer
mevzuata tabi her türlü kadro, pozisyon ve statüde (işçi dâhil) istihdam
edilen personel, ilgili kurum veya kuruluşun en üst yöneticisi
başkanlığında bağlı, ilgili veya ilişkili olunan bakan tarafından
oluşturulan kurulun teklifi üzerine ilgili bakan onayıyla kamu görevinden
çıkarılır. Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilenlerin işlemleri ise söz
konusu maddedeki usule göre yapılır.
g) Bir bakanlığa bağlı, ilgili veya
ilişkili olmayan diğer kurumlarda her türlü kadro, pozisyon ve statüde
(işçi dâhil) istihdam edilen personel, birim amirinin teklifi üzerine
atamaya yetkili amirin onayıyla kamu görevinden çıkarılır.
ğ) 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş
Kanununa tabi personel, ilgili Kuvvet Komutanının teklifi, Millî Savunma
Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
h) 13/6/2001 tarihli ve 4678 sayılı Türk
Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar
Hakkında Kanuna tabi personel, ilgili Kuvvet Komutanının teklifi, Millî
Savunma Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
ı) 10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli
Erbaş ve Er Kanununa tabi personel, ilgili Kuvvet Komutanının teklifi,
Millî Savunma Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
(2) Birinci fıkra uyarınca
görevine son verilenler bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemez,
doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemezler; görevinden
çıkarılanların uhdelerinde bulunan her türlü mütevelli heyet, kurul,
komisyon, yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu üyeliği ve sair
görevleri de sona ermiş sayılır. Bu fıkrada sayılan görevleri yürütmekle
birlikte kamu görevlisi sıfatını taşımayanlar hakkında da bu fıkra
hükümleri uygulanır.
(3) Bu maddeye göre görevlerine son
verilenlerin silah ruhsatları, gemi
adamlığına ilişkin belgeleri ve pilot lisansları
iptal edilir ve bu kişiler oturdukları kamu konutlarından veya vakıf
lojmanlarından on beş gün içinde tahliye edilir. Bu kişiler özel güvenlik
şirketlerinin kurucusu, ortağı ve çalışanı olamazlar.
(4) Bu madde kapsamında kamu görevi
sona erdirilen personele ait kadro ve pozisyonlara, Merkezi Yönetim Bütçe
Kanunu ve diğer mevzuattaki kısıtlamalara tabi olmaksızın Bakanlar
Kurulunca belirlenecek sayıda kadro ve pozisyon için atama yapılabilir.
Yürütülen soruşturmalarda alınacak tedbirler
MADDE 5-
(1) Millî güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya
gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya iltisakı ya da bunlarla
irtibatı nedeniyle haklarında idari işlem tesis edilenler ile aynı
gerekçeyle haklarında suç soruşturması veya kovuşturması yürütülenler,
işlemi yapan kurum ve kuruluşlarca ilgili pasaport birimine derhal
bildirilir. Bu bildirim üzerine ilgili pasaport birimlerince pasaportlar
iptal edilir.
(2) Birinci fıkraya göre ilgili pasaport birimine
isimleri bildirilen kişilerin eşlerine ait pasaportlar da genel güvenlik
açısından mahzurlu görülmesi halinde aynı tarihte İçişleri Bakanlığınca
iptal edilebilir.
Soruşturma ve kovuşturma işlemleri
MADDE 6-
(1) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap
Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan
suçlar, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına
giren suçlar ve toplu işlenen suçlar bakımından, olağanüstü halin devamı
süresince;
a) Gözaltı süresi, şüphelinin yakalama yerine en
yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama
anından itibaren otuz günü geçemez.
b) Yakalanan asker kişiler adli kolluk
görevlilerine teslim edilir.
c) Yürütülen soruşturmalar kapsamında görev ve
unvan ayrımı yapılmaksızın kamu görevlileri de dâhil olmak üzere bütün
şüpheli, mağdur ve tanık ifadeleri adli kolluk görevlileri tarafından da
alınabilir.
ç) Asker kişiler hakkında verilen tutuklama
kararları, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin
İnfazı Hakkında Kanunun 111 inci maddesinde belirtilen ceza infaz
kurumlarında yerine getirilir.
d) Tutuklu olanların avukatları ile görüşmelerinde,
toplumun ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin tehlikeye düşürülmesi, terör
örgütü veya diğer suç örgütlerinin yönlendirilmesi, bunlara emir ve tâlimat
verilmesi veya yorumlarıyla gizli, açık ya da şifreli mesajlar iletilmesi
ihtimalinin varlığı halinde, Cumhuriyet savcısının kararıyla, görüşmeler
teknik cihazla sesli veya görüntülü olarak kaydedilebilir, tutuklu ile
avukatın yaptığı görüşmeleri izlemek amacıyla görevli hazır
bulundurulabilir, tutuklunun avukatına veya avukatın tutukluya verdiği
belge veya belge örnekleri, dosyalar ve aralarındaki konuşmalara ilişkin
tuttukları kayıtlara elkonulabilir veya görüşmelerin gün ve saatleri
sınırlandırılabilir. Tutuklunun yaptığı görüşmenin, belirtilen amaçla
yapıldığının anlaşılması halinde, görüşmeye derhal son verilerek, bu husus
gerekçesiyle birlikte tutanağa bağlanır. Görüşme başlamadan önce, taraflar
bu hususta uyarılır. Tutuklu hakkında, tutanak tutulması halinde,
Cumhuriyet savcısının istemiyle tutuklunun avukatlarıyla görüşmesi sulh
ceza hâkimliğince yasaklanabilir. Yasaklama kararı, tutuklu ile yeni bir
avukat görevlendirilmesi için derhal ilgili baro başkanlığına bildirilir.
Baro tarafından bildirilen avukatın değiştirilmesi Cumhuriyet savcısı
tarafından istenebilir. Görevlendirilen avukata, 23/3/2005 tarihli ve 5320
sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında
Kanunun 13 üncü maddesine göre ücret ödenir.
e) Tutuklu olanlar, belgelendirilmesi koşuluyla
sadece eşi, ikinci dereceye kadar kan ve birinci derece kayın hısımları ile
vasisi veya kayyımı tarafından ziyaret edilebilir. Adalet Bakanlığı ile
Cumhuriyet başsavcılığının yetkileri saklıdır. Tutuklular telefonla
haberleşme hakkından ancak on beş günde bir ve bu bentte sayılan kişilerle
sınırlı olarak on dakikayı geçmemek üzere faydalanabilirler.
f) Tutuklu olanların bulunduğu ceza infaz
kurumlarında görev yapan kamu görevlileri tarafından düzenlenen
tutanaklara, ilgili görevlinin açık kimliği yerine sadece sicil numarası
yazılır. Kurum görevlilerinin ifadesine başvurulması gerektiği hallerde
çıkarılan davetiye veya çağrı kâğıdı görevlinin işyeri adresine tebliğ
edilir. Bu kişilere ait ifade ve duruşma tutanaklarında işyeri adresi
gösterilir.
g) Yürütülen soruşturmalarda, 4/12/2004 tarihli ve
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 149 uncu maddesine göre seçilen veya
aynı Kanunun 150 nci maddesine göre görevlendirilen müdafi, hakkında bu
maddede sayılan suçlar nedeniyle soruşturma ya da kovuşturma bulunması
halinde müdafilik görevini üstlenmekten yasaklanabilir. Cumhuriyet
savcısının yasaklamaya ilişkin talebi hakkında, sulh ceza hâkimliği
tarafından gecikmeksizin karar verilir. Yasaklama kararı, şüpheliye ve yeni
bir müdafi görevlendirilmesi için ilgili baro başkanlığına derhal
bildirilir.
ğ) Yürütülen soruşturma ve kovuşturmalarda, ifade
alma ve sorgu sırasında veya duruşmada en çok üç avukat hazır bulunabilir.
h) Ceza mahkemelerinde duruşmanın başlamasından
önce iddianame veya iddianame yerine geçen belge okunur ya da özetlenerek
anlatılır.
ı) Tutukluluğun incelenmesi, tutukluluğa itiraz ve
tahliye talepleri dosya üzerinden karara bağlanabilir.
i) Hâkim veya mahkemenin uygun gördüğü durumlarda,
aynı anda görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin kullanılması suretiyle
şüpheli veya sanığın sorgusu yapılabilir veya duruşmalara katılmasına karar
verilebilir.
Vazife malulü aylığı bağlanması ve diğer haklar
MADDE 7-
(1) 15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi
ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemler sebebiyle hayatını kaybeden
veya malul olan sivillere 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci
maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamında bağlanacak aylıklarının
hesabında aynı fıkranın (h) bendi hükümleri esas alınır ve kendileri ile
hak sahipleri, söz konusu (h) bendi kapsamında bulunanlara ilgili
mevzuatında sağlanan diğer haklardan aynı şekilde yararlandırılır. Ancak,
dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarı, malulün ya da ölenin
kendisine bağlanacak aylıktan az olamaz. Ayrıca, bunlar hakkında 3/11/1980
tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun
nakdi tazminat hükümleri uygulanır. Bunların aylık başlangıç tarihine kadar
olan genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı sebebiyle
tahakkuk eden prim ve prime ilişkin her türlü borçları Sosyal Güvenlik
Kurumunca terkin edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamına giren ve 8/6/1949
tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında
emeklilik ikramiyesine müstahak olanların emeklilik ikramiyeleri, en yüksek
Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 115 katından az olmamak üzere,
3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
hükümleri esas alınarak ödenir. Birinci fıkra kapsamına girmekle birlikte
emeklilik ikramiyesine müstahak olmayan sivillerden yaşamak için gereken
hareketleri yapamayacak ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak
derecede malul olanların kendileri ile ölenlerin kanuni mirasçılarına en
yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 170 katı, diğer
malullere ise en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 115
katı tutarında ek tazminat, nakdi tazminata ilişkin esas ve usuller çerçevesinde
ilgili kurumlar tarafından ödenir.
(3) Birinci fıkra kapsamına giren
eylemler sebebiyle hayatını kaybeden, malul olan veya yaralanan kamu görevlileri
ve siviller ile bunların hak sahipleri veya kanuni mirasçılarına, bu madde
veya ilgili mevzuatı uyarınca ödenen gelir, aylık, emekli ikramiyesi, nakdi
tazminat ve ek tazminatlar haczedilemez.
İrtifak ve intifa hakları ile kira sözleşmelerinin
iptali
MADDE 8-
(1) Mülkiyeti 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve
Kontrol Kanununda belirtilen genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile
özel bütçe kapsamındaki idarelere, düzenleyici ve denetleyici kurumlara,
sosyal güvenlik kurumlarına, mahalli idarelerle bu idareler tarafından
kurulan birlik ve işletmelere, özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum,
kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların
bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmeleri ile sermayesinin %50’sinden
fazlası kamuya ait diğer ortaklıklara ve vakıflara ait olan her türlü
taşınmazın yararlanıcıları ile kiracılarının, milli güvenliğe tehdit
oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör
örgütlerine üyeliği veya iltisakı ya da bunlarla irtibatının
değerlendirilmesi halinde irtifak ve intifa hakları ile kira sözleşmeleri
ilgili kurum ve kuruluş tarafından resen iptal edilir. Bu durumda, ilgili kurum ve kuruluşlara ait ve
sözleşme tarihinde mevcut bina, yapı ve tesisler hariç olmak üzere,
taşınmazların üzerinde yapılan bina, yapı ve tesisler ile her türlü
taşınır, alacak ve haklar, belge ve evrak 23/7/2016 tarihinden geçerli
olmak üzere bedelsiz olarak Hazineye devredilmiş sayılır.
Sorumluluk
MADDE 9-
(1) Bu Kanun kapsamında karar alan ve görevleri yerine getiren kişilerin bu
görevleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.
Yürürlüğün durdurulması
MADDE 10-
(1) Bu Kanun kapsamında alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle
açılan davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemez.
Yürürlük
MADDE 11- (1)
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12-
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
28/10/2016
Ekleri için tıklayınız
|