|
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
GELİR VERGİSİ
GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 294)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal
Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 2016 yılı Ekim, Kasım ve
Aralık aylarındaki ücretlerde 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarife nedeniyle net
ücretlerin 1.300,99 TL’nin altına düşmesi sonucu sadece 1.300,99 TL ile
bunun altına düşen tutar arasındaki farkın ilave asgari geçim indirimi
yoluyla telafisine yönelik olarak 26/10/2016 tarihli ve 6753 sayılı Kanunla
193 sayılı Kanuna eklenen geçici 86 ncı maddenin uygulamasına ilişkin
açıklamaların yapılmasıdır.
Yasal
düzenlemeler
MADDE 2 – (1) 26/10/2016 tarihli ve 6753 sayılı Kanunla 193
sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 86 ncı madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 86 – 2016 yılı Ekim, Kasım
ve Aralık aylarına ilişkin net ücretleri bu Kanunun 103 üncü maddesinde
yazılı tarife nedeniyle 32 nci maddedeki esaslara göre sadece kendisi için
asgari geçim indirimi hesaplanan asgari ücretlilere 2016 yılı Ocak ayına
ilişkin ödenen net ücretin altında kalanlara, bu tutar ile 2016 yılı Ekim,
Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak aylık hesaplanan net ücreti
arasındaki fark tutar, ücretlinin asgari geçim indirimine ayrıca ilave
edilir. Bu fıkrada geçen net ücret, yasal kesintiler sonrası ücret tutarına
asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu oluşan ücreti ifade eder.
Bu Kanunun bu maddeye aykırı olan hükümleri 2016
yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları için uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
ile mahsup şeklini ve dönemini belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
(2) 193 sayılı Kanunun 32 nci maddesi aşağıdaki
gibidir:
“Asgarî
geçim indirimi
Madde 32 – Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî
geçim indirimi uygulanır.
Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim
yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük
işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin
kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %
10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %
7,5, üçüncü çocuk için % 10, diğer çocuklar için % 5’idir. Gelirin kısmî
döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye
isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu
fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi
tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan
tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup
edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.
İndirimin uygulamasında "çocuk" tabiri,
mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka
verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan
mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını
doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise, aralarında yasal evlilik
bağı bulunan kişileri ifade eder.
İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin
elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim,
yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret
geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için
eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim
tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.
Ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim
indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve
istisnalar dikkate alınır.
Bakanlar Kurulu, indirim konusu yapılacak toplam
tutarın asgarî ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması şartıyla ikinci
fıkrada belirtilen asgarî geçim indirimi oranlarını artırmaya veya kanunî
oranına kadar indirmeye yetkilidir.
Asgarî geçim indiriminin uygulama dönemleri ve
mahsup şekli ile diğer hususlara ilişkin usûl ve esaslar Maliye
Bakanlığınca belirlenir.”
(3) 4/12/2007 tarihli ve 26720 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 265)’nde asgari
geçim indirimi uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
Esasları
Uygulamadan
faydalanacaklar
MADDE 3 – (1) 2016 yılının Ocak ayından itibaren bekâr ve
çocuksuz olan asgari ücretlilere 1.300,99 TL net ücret ödenmeye
başlanmıştır.
(2) 2016 yılında asgari ücret tutarında yapılan
artış nedeniyle 1.647 TL brüt asgari ücret geliri elde edenler ile 1.751,10
TL’ye kadar brüt ücret geliri olan hizmet erbabının da elde ettiği ücret
gelirleri üzerinden ödemesi gereken gelir vergisi, 2016 yılının Ekim
ayından itibaren 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi
tarifesinin ikinci dilimi de dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu nedenle,
söz konusu ücretlilerden bir kısmının eline geçen net ücret tutarı Ekim
2016 ayından itibaren 1.300,99 TL’nin altına düşmektedir.
(3) 26/10/2016 tarihli ve 6753 sayılı Kanunla 193
sayılı Kanuna eklenen geçici 86 ncı maddede düzenlenen ilave asgari geçim
indirimi uygulamasından, 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin
net ücretleri 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarife
nedeniyle 1.300,99 TL’nin altına düşen hizmet erbabı yararlanacaktır.
(4) Gelir vergisi tarifesi nedeniyle ücretlerinde
düşüş olsa dahi net ücretleri 1.300,99 TL’nin altına düşmeyenler bu
uygulamadan yararlanamayacaklardır.
(5) Hizmet erbabının, ücret aldığı dönemde işe
başlaması veya işten ayrılması, ücretsiz izin ve benzeri nedenlerle net ücretinin
1.300,99 TL’nin altına düşmesi durumunda ilave asgari geçim indirimi
uygulanmayacaktır.
Uygulama
esasları
MADDE 4 – (1) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı
tarife nedeniyle 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin net
ücretleri 1.300,99 TL’nin altına düşen hizmet erbabının ücretleri ilave
asgari geçim indirimi ile 1.300,99 TL’ye tamamlanacaktır.
(2) 193 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yer alan
esaslara göre sadece kendisi için asgari geçim indirimi hesaplanan asgari
ücretlilere 2016 yılı Ocak ayına ilişkin ödenen net ücret 1.300,99 TL’dir.
Ödenen 1.300,99 TL ile 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak
aylık hesaplanan net ücret arasındaki fark tutar, Gelir Vergisi Genel
Tebliği (Seri No: 265)’nde belirtilen esaslara göre düzenlenen “Asgari
Geçim İndirimi Bordrosu”nda hesaplanan asgari geçim indirimine ayrıca ilave
edilecektir.
(3) Asgari geçim indirimi bordrosunda yer alan
ilave tutar dahil toplam asgari geçim indirimi tutarı, ücret ödemesinin
yapıldığı döneme ilişkin ücret bordrosunun "Asgari Geçim
İndirimi" satırına aktarılacaktır.
(4) İkinci fıkrada belirtilen esaslara göre hesaplanan
ilave tutar dahil toplam asgari geçim indirimi tutarı, hizmet erbabının
ücreti üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir. Mahsup
işleminin yapılabilmesi için, söz konusu tutarın ücretlilere ödenmiş olması
gerekmektedir.
(5) Asgari geçim indiriminin toplamı, ücretlinin o
aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla olamayacaktır.
(6) Bu Tebliğin uygulamasında net ücret, yasal
kesintiler sonrası ücret tutarına asgari geçim indiriminin ilavesi sonucu
oluşan ücreti ifade etmektedir.
(7) Asgari geçim indiriminin hesaplanması ve
uygulanmasına ilişkin olarak bu Tebliğde yer almayan hususlar hakkında
Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 265)’nde yer alan açıklamalar dikkate
alınacaktır.
ÖRNEK 1: Bekâr ve çocuksuz olan hizmet erbabı Bay (A)’nın
2016 yılı Ocak ayında asgari geçim indirimi dâhil net ücreti 1.300,99
TL’dir.
193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan
vergi tarifesi nedeniyle Bay (A)’nın, 2016 yılı Ekim ayı net ücreti ise
1.231,08 TL’ye düşmektedir.
Bu hizmet erbabının söz konusu dönemde eline geçen
ücretinin 1.300,99 TL’nin altında kalan kısmı olan (1.300,99-1.231,08=) 69,91 TL asgari
geçim indirimine ilave edilerek hizmet erbabına ödenecektir.
Böylece, örneğimizdeki bekâr ve çocuksuz hizmet
erbabının, 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarında vergi tarifesinin
ikinci dilimine girmesinden kaynaklanan aylık 69,91 TL’lik tutar, asgari
geçim indirimi yoluyla telafi edilecek ve kendisine 1.300,99 TL
ödenecektir.
ÖRNEK 2: Bay (B) asgari ücretli olarak çalışmaktadır. Bay
(B), evli ve 1 çocuklu olup eşi çalışmamaktadır.
Bay (B)’nin 2016 yılı Ocak ayında asgari geçim
indirimi dâhil net ücreti 1.344,22 TL olup Ekim ayı net ücreti ise 193
sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle
1.274,22 TL’ye düşmektedir.
Buna göre, hizmet erbabının söz konusu dönemde
eline geçen ücretinin 1.300,99 TL’nin altında kalan kısmı olan
(1.300,99-1.274,22=) 26,77 TL asgari geçim indirimine ilave edilerek hizmet
erbabına ödenecektir.
Böylece, örneğimizdeki hizmet erbabının, 2016 yılı
Ekim, Kasım ve Aralık aylarında vergi tarifesinin ikinci dilimine
girmesinden kaynaklanan aylık 26,77 TL’lik tutar, asgari geçim indirimi
yoluyla telafi edilecek ve kendisine 1.300,99 TL ödenecektir.
ÖRNEK 3: Evli, eşi ücretli olarak çalışan Bayan (C), 1.700
TL brüt ücret almaktadır. Bayan (C)’nin 2016 yılı Ocak ayında asgari geçim
indirimi dâhil net ücreti 1.338,88 TL’dir. Ekim ayı net ücreti ise 193
sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle
1.266,63 TL’ye düştüğünden (1.300,99-1.266,63=) 34,36 TL’lik fark
ücretlinin asgari geçim indirimine ilave edilecek ve kendisine 1.300,99 TL
ödenecektir.
ÖRNEK 4: Bay (D) asgari ücretle çalışmaktadır. Bay (D) evli
ve 3 çocuklu olup eşi çalışmamaktadır.
Bay (D)’nin 2016 yılı Ocak ayında asgari geçim
indirimi dâhil net ücreti 1.387,45 TL’dir. Ekim ayı net ücreti ise 193
sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi nedeniyle
1.317,45 TL’ye düşmektedir.
Bay (D), Ekim ayı net ücreti 1.300,99 TL’nin altına
düşmediğinden ilave asgari geçim indiriminden yararlanamayacak ve kendisine
1.317,45 TL ödenecektir.
Yürürlük
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ 1/10/2016 tarihinden geçerli olmak
üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
|