Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
ISLAH AMAÇLI
HAYVAN YETİŞTİRİCİ BİRLİKLERİNİN KURULMASI
VE HİZMETLERİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Hayvan gen kaynaklarının korunması,
araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve
pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla; koyun ve keçi türlerinde
müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı
kovana sahip gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel
kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi birlik ve merkez birliklerinin
kurulması, işleyişi, görevleri, yönetimi ve denetimleriyle ilgili usul ve
esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 11/6/2010
tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem
Kanununun 10/A ilâ 10/F maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aday üye: Asıl üyeliğe dair şartlara sahip
olmayan ya da asıl üye olmaksızın birlik imkânlarından kısıtlı olarak
yararlanmak isteyen gerçek veya tüzel kişi yetiştiricileri,
b) Asıl üye: Bakanlıkça belirlenen kriterler
doğrultusunda asgari sayıda hayvan, kovan gibi varlığa sahip kendi türünün
ıslah programına ve/veya soy kütüğü sistemlerine dâhil olan gerçek veya
tüzel kişi yetiştiricileri,
c) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığını,
ç) Birlik: Hayvan gen kaynaklarının korunması,
araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve
pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel
kişiliği haiz yetiştiriciler tarafından il düzeyinde kurulan tüzel kişiliği
haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi ıslah amaçlı yetiştirici birliklerini,
d) Birlik şubesi: İhtiyaç duyulan yerlerde
Bakanlığın izniyle açılan ve birlik ya da merkez birliği adına faaliyet
yürüten birimleri,
e) Genetik materyal: Damızlık hayvan, sperma, ovum,
embriyo, larva ve ana arı gibi biyolojik materyalleri,
f) Hayvan gen kaynakları: Türkiye’ye özgü ve/veya
özel niteliklere sahip evcil ve yabani hayvan türünü, alt türünü, ırkını,
tipini, ekotipini ve topluluklarını,
g) Hizmet bedeli: Bakanlığın uygun görüşüyle ana
sözleşmede belirtilen ıslah faaliyetlerine yönelik olarak üyelere verilecek
hizmetler karşılığında alınacak ve genel kurulca belirlenecek bedeli,
ğ) Islah programı: Türkiye koşullarına uyumlu
nitelikli damızlıklar elde etmek amacıyla ulusal veya bölgesel olarak
planlanan ıslah çalışmalarını düzenlemek ve yönlendirmek amacıyla yapılan
programı,
h) İl müdürlüğü: Bakanlık il müdürlüklerini,
ı) İrtibat bürosu: İhtiyaç duyulan yerlerde
Bakanlığın izniyle açılan ve birlik ya da merkez birliği adına faaliyet yürüten
birimleri,
i) Kanun: 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki
Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununu,
j) Kayıt sistemi: Islah programına yönelik olarak
tür bazında tutulan kayıt sistemini,
k) Merkez birliği: Ülke genelinde faaliyet yürütmek
üzere birliklerin bir araya gelerek oluşturdukları ve her türden hayvan
için ayrı ayrı kurulmuş üst birlikleri,
l) Ön soy kütüğü: Sadece yetiştirme kayıtları
tutulan işletmelerde mensup olduğu ırkın özelliklerini taşıyan hayvanlar
için oluşturulan kayıt sistemini,
m) Soy kütüğü: Yetiştirme ve verim kayıtları
tutulan işletmelerde mensup olduğu ırkın özelliklerini taşıyan hayvanlar
için oluşturulan kayıt sistemini,
n) Yetiştirici: Islah amacına yönelik hayvanların
mülkiyet hakkını üzerinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Birliğin Kuruluşu, Birliğe Üyelik ve Birliğin
Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Birliğin
kuruluşu
MADDE 4 –
(1) Hayvan gen kaynaklarının
korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması
ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel
kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk
hükümlerine tabi birlik kurulabilir.
(2) Birlik, koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer
hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip en az
yedi yetiştiricinin bir araya gelmesiyle kurulur. İl düzeyinde ıslah
amacına yönelik aynı türden yalnızca bir birlik kurulabilir.
(3) Birliğin kurulabilmesi için, bu Yönetmelikle
belirlenen üyelik şartlarını haiz en az yedi yetiştiricinin bağlı
bulundukları il müdürlüğüne yazılı olarak başvurmaları gerekir.
(4) Birlikler için tip ana sözleşme, Bakanlık
tarafından hazırlanarak yayımlanır. Kurucu üyelerce imzalanan ve Bakanlık
tarafından yayımlanan tip ana sözleşmeye aykırı hükümler içermeyen ana
sözleşme il müdürlüğüne verilir. İl müdürlüğü, başvuruyu değerlendirme
işlemini bir ay içerisinde sonuçlandırır. Birliğin kuruluşuna izin
verilmesi hâlinde ana sözleşme, kurucu üyelerin başvurusu üzerine birliğin
merkezinin bulunduğu yerin ticaret sicilinde tescil ve ilan olunur. Birlik,
ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır.
(5) Ana sözleşmede, aşağıda belirtilen hususlara
ilişkin düzenlemelere yer verilir:
a) Birliğin adı, amacı ve görevleri.
b) Üyeliğe ilişkin şartlar ve üyeliğin
sonlandırılması.
c) Gelir, gider ve diğer mali hükümler.
ç) Sorumluluklar.
d) Yönetim, sevk ve idare.
e) Temsil ve tescil.
f) Dağılma ve tasfiye.
g) Denetim.
ğ) Diğer konular.
(6) Ana sözleşme değişiklikleri de kuruluştaki
usullere bağlıdır.
(7) Birlik, ticaret siciline tescilden itibaren üç
ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapar. İlk toplantıda birlik asıl
üye sayısının yönetim ve denetleme kurullarını oluşturacak sayının altında
olduğunun tespiti hâlinde, toplantı tarihinden itibaren bir ay içinde
ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu toplantıda da yeterli asıl üye
sayısına ulaşılamaması hâlinde birlik, il müdürlüğünün onayı ile dağılır.
Birliğin dağılmasına ilişkin iş ve işlemler ile birlik tüzel kişiliğinin
ticaret sicilinden terkinine yönelik işlemler il müdürlüğünün gözetiminde
kurucu üyeler tarafından gerçekleştirilir. Gerekli görülmesi hâlinde, söz
konusu iş ve işlemler doğrudan il müdürlüğü tarafından da yürütülebilir.
(8) Birlikler, ihtiyaç duyulan yerlerde Bakanlığın
izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; birliğin görevlerini yürütmek
üzere ihtiyaç duyduğu sayıda personel çalıştırabilir.
Birliğe
üyelik şartları
MADDE 5 –
(1) Birlik, asıl ve aday üyelerden
oluşur.
(2) Birliğe asıl üyelikte aşağıdaki şartlar aranır:
a) Bakanlıkça belirlenen sayıda, koyun keçi türünde
müştereken diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana veya arılı
kovana sahip olmak.
b) Kendi türünün ülke genelinde ıslah programına
dahil olmak ve ıslah programının teknik ve mali yükümlülüklerini yerine
getirmek ve/veya soy kütüğü kayıt sistemlerine dâhil olmak.
(3) Birliğe aday üyelikte aşağıdaki şartlar aranır:
a) Bakanlıkça belirlenen sayının altında, koyun
keçi türünde müştereken diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana
veya arılı kovana sahip olmak veya yeterli sayıda hayvana veya arılı kovana
sahip olmakla birlikte asıl üye olmaksızın birlik imkânlarından kısıtlı
olarak yararlanmak istemek.
b) Sığır türünde ön soy kütüğü sistemine,
koyun-keçi türünde sürü kayıt sistemine, manda ve arıda ise Bakanlığın
kayıt sistemine kayıtlı olmak.
(4) Asıl üyelerden giriş aidatı ve yıllık aidat
alınır. Giriş aidatı, aylık brüt asgari ücretin % 10’unu; yıllık aidat ise
aylık brüt asgari ücretin %5’ini geçmemek şartıyla genel kurul tarafından
belirlenir. Giriş aidatının alındığı yıl ayrıca yıllık aidat alınmaz.
(5) Ülke genelinde ıslah programı ve/veya soy
kütüğü kayıt sistemi bulunmayan türlerde kurulan birliklere üyeliklerde,
ikinci fıkranın (b) bendinde belirtilen şartlar aranmaz. Ancak bu fıkra
kapsamındaki yetiştiricilerin asıl üye olabilmesi için koyun keçi türünde
sürü kayıt sistemine, manda ve arıda ise Bakanlığın kayıt sistemine kayıtlı
olması gerekir.
Birlik
üyeliğine kabul
MADDE 6 – (1) Birliğe üye olabilmek için, birlik ana
sözleşmesinde yazılı üyelik hak ve ödevlerinin,
a) Kuruluş aşamasında ana sözleşmeyi imzalayarak,
b) Sonradan girişte, bir üyelik taahhütnamesi
vermek suretiyle,
kabul edilmiş olması gerekir.
(2) Birlik üyeliğine kabul, yönetim kurulu kararı
ile olur. Yönetim kurulu, ana sözleşmede belirtilen üyelik şartlarını
taşıyan yetiştiricileri üyeliğe kabul etmek zorundadır. Üyeliğe kabul
edilenlerden giriş aidatının tamamı tahsil edilir.
(3) Birlik yönetim kurulu, üyelik için yapılan
başvuruyu inceleyerek bir ay içerisinde olumlu veya olumsuz cevaplamakla
yükümlüdür. Cevabın olumsuz olması hâlinde talepte bulunan yetiştiricinin
itirazı, birlik denetleme kurulu aracılığıyla, yapılacak ilk genel kurul
toplantısı gündemine aldırılır. Genel kurulun kararı kesindir. Olumsuz
cevabın birlik denetleme kurulu aracılığıyla ilk genel kurul gündemine
aldırılmaması hâlinde, talep eden, Bakanlık il müdürlüğüne müracaat
edebilir. Bu durumda yetiştiricinin itirazı Bakanlık il müdürlüğü
tarafından incelenir. Bakanlığın, üyeliğin kabulüne dair vereceği kararın
ilgili birliğe tebliği tarihinde üyelik gerçekleşmiş olur.
(4) Tarımsal üretici örgütleri, birliğe tüzel kişi
olarak üye olabilirler; bu durumda kanuni temsilcilerini birliğe bildirmek
zorundadırlar.
(5) Üyelik şartlarını taşımayan yetiştiricileri
üyeliğe kabul eden veya üyelik şartlarını sonradan kaybettiği anlaşılan
yetiştiricilerin üyelikten çıkarılmasına ilişkin iş ve işlemleri yerine
getirmeyen yönetim kurulu üyeleri hakkında 92 nci madde hükümleri
doğrultusunda işlem yapılır.
Birlik
üyeliğinin düşmesi
MADDE 7 – (1) Birlik üyeliği, üyenin ölümü hâlinde düşer.
(2) Üyelikten düşme, yönetim kurulu kararıyla olur
ve üyelik defterine işlenmekle kesinleşir.
(3) Üyeliğin düşmesi, üyenin birliğe olan
borçlarını ortadan kaldırmaz. Yönetim kurulu, üyelikten düşme durumunu
üyenin yasal mirasçılarına tebliğ eder. Yasal mirasçılar, tebliğ tarihinden
itibaren iki ay içerisinde bu borçları ödemekle yükümlüdür.
Birlik
üyeliğinden çıkma
MADDE 8 –
(1) Üyelikten çıkma, üyenin yazılı
talebi üzerine alınan yönetim kurulu kararı ile olur ve bu kararın ilgiliye
tebliği ile kesinleşir. Üyelikten çıkma talebi, başvuruyu takip eden ilk
yönetim kurulu toplantısında karara bağlanır ve gecikmeksizin ilgiliye
tebliğ edilir. Üyelikten çıkılması, üyenin birliğe olan borçlarını ortadan
kaldırmaz. Üyelikten çıkan yetiştirici, birliğe olan borçlarını, üyelikten
çıkma durumunun kesinleşmesinden itibaren iki ay içerisinde ödemekle
yükümlüdür.
(2) Mücbir sebepler dışında asıl üyeler, iki yılı
doldurmadan önce üyelikten çıkmak için başvuru yapamazlar. Ayrıca birliğin
mevcudiyetinin tehlikeye düşmesi hâlinde birlik yönetim kurulu, üyelikten
çıkma taleplerine süre sınırlaması getirebilir. Bu süre iki yılı aşamaz.
(3) Üyelik tarihinden itibaren iki yıllık sürenin
bitiminden sonra ve üyelikle ilgili bir süre sınırlamasının da getirilmediği
hâllerde, usulüne uygun olarak yapılacak üyelikten çıkma başvurusunun
yönetim kurulu tarafından karara bağlanmaması hâlinde üye, üyelikten
çıkmaya ilişkin beyanını noter aracılığı ile birliğe bildirir. Tebliğ
tarihi, üyelikten çıkma tarihi olarak kabul edilir.
Birlik
üyeliğinden çıkarılma
MADDE 9 – (1) Birlik üyeleri, bu Yönetmelikte açıkça
gösterilmeyen sebeplerle üyelikten çıkarılamaz. Bu hükme aykırı hareket edenler
hakkında 92 nci madde hükümleri doğrultusunda işlem yapılır.
(2) Aşağıdaki hâllerde yetiştiriciler üyelikten
çıkarılır:
a) Kanunda ve bu Yönetmelikte düzenlenen üyelik
şartlarını kaybetmiş olmak.
b) Islah programı kapsamında, şahsına kullanım için
tahsis edilmiş olan genetik materyalleri, yazılı olarak uyarılmasına rağmen
kullanmamak veya kullandırmamak.
c) Islah faaliyetleri ile ilgili olarak birlik veya
birlik personelinin yürütmesi gereken çalışmaları engellemek, işletmesinde
çalışılmasına yazılı olarak uyarılmasına rağmen izin vermemek.
ç) Genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına,
yazılı olarak uyarılmasına rağmen uymamak.
d) Giriş aidatını ve/veya yıllık aidatı ya da varsa
yükümlü olduğu hizmet bedelini, yazılı olarak uyarılmasına rağmen ödememek.
(3) Asıl üyenin, Kanunda ve bu Yönetmelikte
düzenlenen üyelik şartlarını kaybetmesi hâlinde, bu durumun yönetim
kurulunca tespit edilmesinden itibaren üyelik şartlarını yeniden
sağlayabilmesi için bu üyeye dört ay süre verilir. Bu sürenin sonunda asıl üyelik
şartlarının sağlanamaması halinde üyenin statüsü, asıl üyelikten aday
üyeliğe düşürülür.
(4) Üyelikten çıkarılmaya, yönetim kurulunca karar
verilir. Çıkarılma kararı, gerekçeleriyle birlikte yönetim kurulu karar
defteri ve üyelik defterine yazılır. Yönetim kurulunun çıkarılma kararının
onaylı örneği çıkarılan üyeye tebliğ edilmek üzere on gün içinde notere
tevdi edilir. Üye, üç ay içerisinde çıkarılmaya ilişkin kararla ilgili
olarak genel kurula itirazda bulunabilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula
sunulmak üzere yönetim kuruluna noter aracılığıyla tebliğ ettirilecek bir
yazıyla yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde yönetim kurulunun
çıkarma kararı aleyhine dava açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca
verilecek karara karşı dava hakkı saklıdır. Üç aylık süre içinde hakkında
genel kurula itiraz edilmeyen veya iptali için dava açılmayan çıkarılma
kararı kesinleşir. Çıkarılmasına karar verilen üye, itirazının görüşüldüğü
genel kurulda kendisiyle ilgili oylamada oy kullanamaz.
(5) Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen
üyelerin hak ve yükümlülükleri çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam
eder.
(6) Birlik üyeliğinden düşen, üyelikten çıkan ve
çıkarılan yetiştiriciler, birliğin mal varlığından herhangi bir hak iddia
edemez. Ancak varsa ödemiş oldukları giriş aidatları üyenin birliğe olan
borçlarına mahsup edildikten sonra kalan kısmı üyeye üç ay içerisinde iade
edilir. Üyelikten düşen, çıkan ve çıkarılan yetiştiricilerin üyelik
dönemlerine ait zararlardan dolayı oluşan sorumluluğu ortadan kalkmaz.
Birliğin
görevleri
MADDE 10
– (1) Birlikler aşağıda belirtilen
görevleri yürütürler:
a) Üyeleri arasında dayanışmayı sağlamak.
b) Üyelerin mesleki eğitimlerini sağlamak, bilgi ve
becerilerini artırmak amacıyla kurs, seminer ve benzeri organizasyonları
düzenlemek, eğitim çalışmaları ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak, her
türlü basılı yayım ve diğer yollarla üyeleri arasında iletişim ve
haberleşmeyi sağlamak.
c) Bakanlıkça merkez birliğine verilen yetkiler
doğrultusunda, Bakanlığın kontrol ve denetiminde ön soy kütüğü, soy kütüğü,
döl kontrolü ve/veya ıslah programları faaliyetlerini yürütmek.
ç) Üyelerin hayvanlarına suni tohumlama hizmetleri
vermek, suni tohumlama ile ilgili sperma ve benzeri malzemeleri temin
etmek, depolamak, dağıtmak ve pazarlamak.
d) Yetiştiricilerin damızlık materyal, alet ve
ekipman, kaba yem, kesif yem, yem bitkileri tohumlukları ve benzeri
ihtiyaçlarını sağlamak, bunları depolamak, dağıtmak ve pazarlamak.
e) Yurt içinden veya gerekli hâllerde yurt dışından
sağlanan erkek ve dişi hayvan, sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ya
da diğer biyolojik materyali kullanarak ıslah programları ile bütünleşen
her türlü faaliyet için gerekli kadro ve ekipleri oluşturmak, gerekli
hâllerde sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ve benzeri ıslah
materyallerini üretmek için Bakanlık izniyle ya da Bakanlıktan ruhsatlı
üretim merkezleri ve laboratuvarlar kurmak ve araştırma kurumlarıyla
işbirliği yapmak.
f) Hayvanların bakım ve beslenmesi ile ilgili her
türlü girdi temini ile teknik ve idari tedbirleri almak veya aldırmak.
g) Üyelerce yetiştirilen damızlık hayvanların
satışını yapmak, satışlarını organize etmek, bunun için müzayede
düzenlemek, fuar, sergi ve panayırlar kurmak ve kurulanlara katılmak,
yarışmalar tertiplemek, ödüller vermek ve yetiştirilen ırkları tanıtmak.
ğ) Yetiştiricilerin ürünlerinin değer fiyatına
satışını sağlayacak her türlü pazarlama organizasyonları ve ürün işleme
tesislerini kurmak, kiralamak ve işletmek.
h) Hayvanlar ve işletmeleri ile ilgili her türlü
sigorta hizmetlerini yapmak veya yaptırmak.
ı) Kredi temini konusunda çalışmalarda bulunmak.
i) Kuruluş amacı ile ilgili ihtiyaç duyulan
araştırmaları yapmak veya yaptırmak.
j) Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla gerekli
tesisleri kurmak, tesislere ortak olmak, işletmek, gerektiğinde bu işler
için tüm hisseleri birliğe ait olmak üzere şirket ve/veya iktisadi işletme
kurmak.
k) Merkez birliğinin birliğe tahsis etmiş olduğu
sayıda genetik materyali temin etmek ve üye işletmelerde kullanmak veya
kullandırmak.
l) Kayıt sistemi ve verim kayıtları için gerekli
girdileri merkez birliği aracılığı ile tedarik etmek, kullanmak ve/veya
kullandırmak.
m) Faaliyet alanı ile ilgili olarak üyelerinin
ihtiyaçlarına yönelik iş ve işlemler ile danışmanlık ve projelendirme
hizmetlerini vermek.
(2) Bu madde hükümleri uyarınca birlikler
tarafından kurulacak şirket ve/veya iktisadi işletmelerin faaliyet alanı,
birliğin faaliyet alanı ile sınırlıdır.
(3) Birlik, genel kurulda karar almak şartıyla
birinci fıkrada belirtilen hizmetlere karşılık olarak üyelerden hizmet
bedeli alabilir.
(4) Birlik, vermediği hizmet karşılığında ücret
talep edemez.
(5) Yurt dışından sağlanması planlanan, genetik
materyal veya hayvan gen kaynakları, yabani ve istilacı bir yabancı türe
ait ise Orman ve Su İşleri Bakanlığının uygun görüşü alınır.
Birliklerde
sorumluluk
MADDE 11
– (1) Üyelerin sorumluluğu ana
sözleşmede belirlenir.
(2) Birlik, alacaklılarına karşı tüm mal varlığı ve
aktifleriyle sorumludur.
Birliklerde
sermaye
MADDE 12
– (1) Birliğin sermayesi üyelerin
birliğe girerken ödemiş oldukları giriş aidatlarından oluşur.
(2) Birliğe ayni sermaye kabul edilemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birliğin Organları ve Görev, Yetki ve
Sorumlulukları
Birliğin organları
MADDE 13
– (1) Birlik, aşağıdaki
organlardan oluşur:
a) Genel kurul.
b) Yönetim kurulu.
c) Denetleme kurulu.
Birlik
genel kurulu
MADDE 14
– (1) Genel kurul, birliği temsil
eden en yetkili organdır.
(2) Birlik genel kuruluna, genel kurul tarihinden
en az doksan gün önce birliğe asıl üye olan ve birliğe karşı
yükümlülüklerini yerine getiren asıl üyeler katılabilir.
(3) Genel kurula katılan her asıl üyenin bir oy
hakkı vardır ve gerçek kişiler vekâleten oy kullanamazlar.
(4) Genel kurul aşağıdaki şekillerde toplanır:
a) Olağan genel kurul.
b) Olağanüstü genel kurul.
Genel
kurulun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 15
– (1) Genel kurul, aşağıda
belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir.
a) Ana sözleşmeyi değiştirmek.
b) Yönetim kurulu ve denetleme kurulu üyeleriyle
gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek.
c) İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir
gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak.
ç) Yönetim kurulu ve denetleme kurulunu ibra etmek.
d) Kanun, bu Yönetmelik veya ana sözleşme ile genel
kurulun yetkisine bırakılmış olan konular hakkında karar vermek.
e) Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip
edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya
da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek.
f) Merkez birliği genel kurulunda birliği temsil
etmek ve oy vermek üzere birliklerin asıl üye sayısına göre aşağıda
belirlenen sayıda asıl ve yedek delege olmak üzere;
1) Asıl üye sayısı 500’e kadar (500 dâhil)
olanlardan 6 delege,
2) Asıl üye sayısı 501’den 1000’e kadar (1000
dâhil) olanlardan 7 delege,
3) Asıl üye sayısı 1001’den 5000’e kadar (5000
dâhil) olanlardan 8 delege,
4) Asıl üye sayısı 5001 ve üzeri olanlardan 8
delegeye ek olarak her 1000 asıl üyeye karşılık 1 delege,
seçmek ve aynı sayılarda yedek delege seçmek.
g) Ana sözleşmede belirlenen diğer görevleri
yapmak.
(2) Genel kurul; Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ana
sözleşme hükümlerine aykırı karar alamaz. Genel kurul tarafından yönetim
kuruluna genel yetki devri yapılamaz.
Birlik olağan
genel kurul toplantısı
MADDE 16
– (1) Yönetim kurulunun daveti
üzerine olağan genel kurul toplantısının dört yılda bir, mali toplantının
ise iki yılda bir, en geç nisan ayının sonuna kadar birliğin bulunduğu il
merkezinde yapılması zorunludur. Olağan genel kurul toplantısının
yapılacağı mekân ve gerekli fiziki donanım, asıl üye sayısı dikkate
alınarak belirlenir. Aday üyeler genel kurula katılamaz ve oy kullanamaz.
Genel kurul, asıl üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Genel
kurulda toplantı için gerekli çoğunluk sağlanamadığı takdirde, çoğunluk
aranmaksızın, en erken yedi en geç otuz gün içerisinde ikinci toplantı
yapılır. Toplantıda, gündem maddeleri ayrı ayrı görüşülerek oylanır ve
karara bağlanır.
Birlik
olağanüstü genel kurul toplantısı
MADDE 17
– (1) Birlik, yönetim kurulu
kararıyla doğrudan veya denetleme kurulu, gerektiğinde tasfiye kurulu ya da
asıl üyelerin en az onda birinin noter onaylı talebiyle yönetim kurulu
tarafından olağanüstü genel kurul toplantısına çağrılabilir. Ancak Bakanlık,
genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde veya kamu
yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak olağanüstü genel kurul çağrısı
yapma yetkisine sahiptir. Çağrı şekli ve gündem hususlarında olağan genel
kurul toplantısında uygulanan esaslar uygulanır.
(2) Bakanlık tarafından da olağanüstü genel kurul
toplantısı çağrısı yapılmaması hâlinde, istek sahipleri birliğin merkezinin
bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine başvurarak genel kurulu bizzat
toplantıya çağırma izni alabilirler.
Çağırma
şekli ve gündem
MADDE 18
– (1) Genel kurul, yönetim kurulu
tarafından, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi belirtilmek üzere ana
sözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır. Toplantı
tarihinden otuz gün önceden başlamak üzere, toplantı sonuçlanana kadar
toplantı ilanı, gündem ve hazır bulunanlar listesi birlik merkezinde, varsa
şube ve irtibat bürolarında askıya çıkarılır, ayrıca toplantı ilanı ve
gündemi ulusal bir gazetede veya il düzeyinde yayımlanan yerel bir gazetede
ilan edilir.
(2) Ana sözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise
yapılacak ilanda değiştirilecek madde numaralarının yazılması ile
yetinilir.
(3) İlanın bir örneği toplantıdan en az on beş gün
önce valiliğe gönderilir. Toplantı için gözlemci olarak Bakanlık temsilcisi
görevlendirilmesi talep edilir. İl müdürlükleri, bildirilen gün ve yerde
temsilci bulundurulmasını sağlar. Genel kurul kararlarını içeren tutanaklar
ile toplantıya katılanların listesi Bakanlık temsilcisi tarafından imzalanır.
Bakanlık temsilcisi genel kurulda, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ana sözleşmeye
aykırı olarak alınan kararlar hakkındaki görüşünü genel kurul tutanağına
geçirtir ve ayrıca keyfiyeti temsilci raporunda belirtir. Temsilciler,
toplantının kanunlara, bu Yönetmeliğe, ana sözleşmeye ve gündeme göre
yürütülmesini gözetim ile görevlidirler.
(4) Usulüne uygun müracaat yapıldığı hâlde,
Bakanlık temsilcisi toplantıya gelmez ise toplantı icrasını temin etmek
üzere, bir saat beklenir. Bakanlık temsilcisi bu sürenin sonunda da gelmez
ise mahallin mülki amirine haber verilmesini müteakip toplantı yeter
sayısının bulunduğunun tespiti ile toplantıya başlanır ve bu durum yönetim
kurulu veya denetleme kurulunca bir tutanakla belirlenir.
(5) Genel kurulda gündemde olmayan hususlar
görüşülemez. Ancak genel kurul toplantısında hazır bulunmaları şartı ile
birliğe kayıtlı asıl üyelerin en az 1/10’unun başkanlık divanının
oluşumundan sonra gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı
ve imzalı teklifte bulunmaları hâlinde, hesap tetkik komisyonunun seçilmesi,
bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, çıkarılan üyeler
hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması ve
kanun, ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına
aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, yönetim ve
denetleme kurulu üyelerinin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile
ilgili hususlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğunun kabulü ile
gündeme alınır. Genel kurulda yönetim ve denetleme kurulunun ibra edilmemesi
veya bilanço, gelir-gider tablolarının onaylanmaması durumunda gündemde
olmasa dahi hesap tektik komisyonu seçilir.
(6) Asıl üyelerin en az 1/10’u tarafından genel
kurul toplantısından en az yirmi gün önce yazılı olarak bildirilecek
hususların gündeme konulması zorunludur.
Toplantıya
başlama
MADDE 19
– (1) Genel kurul toplantıları
Bakanlık temsilcisinin katılması ile açılır ve devam eder. Toplantı,
yönetim kurulu başkanı tarafından, bulunmaması hâlinde yönetim kurulu
üyelerinden biri, o da yoksa denetleme kurulu üyelerinden biri veya
bunların da bulunmaması hâlinde genel kurulca gösterilecek bir üye
tarafından yoklamayı müteakip açılır.
(2) Toplantıda üyelerin gerekli çoğunluğu sağladığı
tespit edilince divan başkanlığının seçimine geçilir.
(3) Toplantıya katılan üyeler arasından bir başkan,
bir başkan vekili ve iki kâtip üye seçilerek divan oluşturulur. Seçimin
gizli yapılması durumunda ayrıca iki oy tasnifçisi seçilir. Divan
başkanlığına, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyeleri, denetleme
kurulu üyeleri ve birlik çalışanları seçilemez.
(4) Toplantı açılıp gündem maddelerinin
görüşülmesine başlandıktan sonra herhangi bir sebeple toplantının devamına
imkân görülmemesi veya divanın çekilmesi hâlinde; gündemi tamamlamak üzere
Genel Kurulda ibra maddesi görüşülmemişse Yönetim Kurulu, görüşülmüşse
Bakanlık, birliğin üyesi olduğu Merkez Birliği veya birliğin merkezinin
bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesi tarafından atanacak kayyım tarafından
yapılacak çağrı üzerine Genel Kurul yeniden toplanır, bu konudaki çağrı ile
ilgili olarak 18 inci madde hükümleri uygulanır.
Hazır
bulunanlar listesi
MADDE 20
– (1) Genel kurul toplantısına
katılacak üyeleri gösteren hazır bulunanlar listesi düzenlenir. Bu listede
üyelerin; üyeliğe kabul tarihi, adı, soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik
numarası, adres ve imza bölümü yer alır. Tüzel kişiliği haiz üyeler için
ise; unvanı, vergi numarası, temsilcinin adı, soyadı, temsilcinin Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numarası, ili, adres ve imza bölümü yer alır.
(2) Liste, toplantıya başlamadan önce toplantıya
katılan üyelere ve tüzel kişiliği haiz üyeler için bunların temsilcilerine
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunan geçerli bir kimlik belgesi
gösterilmesi şartıyla imzalattırılır. Listenin Bakanlık temsilcisi ve divan
başkanlığı tarafından da imzalanması gereklidir.
Karar
yeter sayısı
MADDE 21
– (1) Kanunda, bu Yönetmelikte
veya ana sözleşmede nitelikli çoğunluk gerektiren hüküm bulunmadıkça genel
kurul kararları ve seçimlerde, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile
karar alınır.
(2) Birliğin dağılması, ana sözleşmenin
değiştirilmesi ve merkez birliğine üyelik veya ayrılma ile ilgili kararlarda
hazır bulunanlar listesini imzalayan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Ek
ödeme yükümlülükleri konusunda alınacak kararlar için asıl üye tam
sayısının 3/4'ünün kabul oyu gereklidir.
Bütün
asıl üyelerin hazır bulunması hâli
MADDE 22
– (1) Birliğin bütün asıl
üyelerinin toplantıda hazır bulunması hâlinde, genel kurul toplantısına
dair diğer hükümler saklı kalmak şartı ile toplantıya çağrı hakkındaki
hükümlere uyulmamış olsa dahi, kararlar alınabilir. Bu gibi kararların,
asıl üyeler veya asıl üyelerin kararları imzalamak üzere toplantıda oy
birliği ile seçecekleri temsilcileri tarafından imzalanması gereklidir.
Oylamaya
katılamayacaklar
MADDE 23
– (1) Yönetim kurulu ile birlik
işlerinin görülmesinde yönetim kurulu tarafından görevlendirilenler,
yönetim kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya katılamazlar. Bu hüküm
denetleme kurulu üyeleri hakkında uygulanmaz.
(2) Üyelerden hiçbiri, kendisi veya aralarında
evlilik bağı kalksa bile eşi yahut altsoy ve üstsoyu ile birlik arasındaki
şahsi bir işe veya davaya dair olan görüşmelerde oy hakkını kullanamaz.
Kararların
bozulması
MADDE 24
– (1) Aşağıda belirtilen kimseler;
Kanuna, bu Yönetmeliğe, ana sözleşmeye ve iyi niyet esaslarına aykırı
olduğu iddiasıyla genel kurul kararları aleyhine toplantıyı takip eden
günden başlamak üzere otuz gün içerisinde birlik merkezinin bulunduğu yer
asliye hukuk mahkemesine başvurabilir:
a) Toplantıda hazır bulunup da kararlara
katılmayarak karşı görüşlerini tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına
haksız olarak izin verilmeyen ya da toplantı çağrısının usulüne uygun
yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini veya
genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara
katılmış bulunduklarını iddia eden asıl üyeler.
b) Yönetim kurulu.
c) Kararların yerine getirilmesi yönetim kurulu
üyeleri ile denetleme kurulu üyelerinin şahsi sorumluluklarını
gerektirdiğinde bu üyelerden her biri.
(2) Genel kurul kararları aleyhine dava açıldığı
hususu ve duruşma günleri, yönetim kurulu tarafından ilan olunur.
Yönetim
ve denetleme kurulu üyelikleri ile merkez birliği delegeleri seçimleri
MADDE 25
– (1) Yönetim kurulu ve denetleme
kurulu üyeleri ile merkez birliği delegeleri seçimleri adayların tek
listede toplanması hâlinde açık, birden fazla listede toplanması hâlinde
gizli oy açık tasnif esasına göre yapılır.
(2) Seçimlerin gizli yapılması hâlinde birlik
mührünü taşıyan zarflar, hazır bulunanlar listesini imzalayan üyelere imza
karşılığı oy kullanmak üzere verilir. Üyelerin imzaları divan tarafından
Bakanlık temsilcisinin gözetiminde, Bakanlık temsilcisinin genel kurula
gelmemesi durumunda divanın ve genel kurulca belirlenen üyelerin
gözetiminde kontrol edilerek oyların kullanılması sağlanır. Kullanılan
oylar sayılır ve katılanlara göre oyların fazla çıkması hâlinde oy
pusulaları açılmadan, fazla oylar rastgele seçilerek iptal edilir. Sandık
açılıp oy ayrımı bittikten sonra sonuçlar tutanağa yazılır.
(3) Genel kurulda en çok oy alanlar, yönetim ve
denetim kurulu asıl ve yedek üyelikleri ile merkez birliği asıl ve yedek
delegeliklerine seçilmiş olurlar.
(4) Oy pusulalarının üzeri çizilerek, yönetim ve
denetim kurulu üyelikleri ile merkez birliği delegelikleri için seçilecek
üye sayısından fazla isim yazılması veya oy pusulasındaki isimlerin üzeri
çizilerek yerlerine yenilerinin yazılması hâlinde o oy geçersiz olur.
(5) Yönetim kurulu, genel kurul tarafından en az
beş en fazla yedi asıl ve aynı sayıda yedek üyeden oluşmak üzere, dört yıl
için seçilir. Bunların ve yedeklerinin asıl üye olması şarttır.
(6) Yönetim kurulu üyeliğine seçilen tüzel kişiler,
temsilcilerinin isimlerini birliğe bildirir.
(7) Süreleri biten yönetim kurulu üyelerinin tekrar
seçilmeleri mümkündür. Birbirleriyle veya denetleme kurulu üyeleriyle
üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlıkları olanlar
aynı anda yönetim kurulu üyeliğine seçilemezler.
(8) Olağanüstü genel kurul toplantılarında yönetim
kurulu üyeliğine seçilenler, önceki yönetim kurulunun kalan görev süresini
tamamlar. Yönetim kurulu üyeleri olağan veya olağanüstü genel kurullarda
ibra edilmedikçe yeni yapılacak yönetim kurulu seçimlerinde aday olamazlar.
(9) Denetleme kurulu, dört yıl için genel kurulca
birlik asıl üyelerinden seçilen üç asıl üye ile üç yedek üyeden teşekkül
eder, bu üyelerde de yönetim kurulu üyelerinde bulunması gereken şartlar
aranır.
(10) Süreleri biten denetleme kurulu üyelerinin
tekrar seçilmeleri mümkündür. Birbirleriyle ve yönetim kurulu üyeleriyle
üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlıkları olanlar
aynı anda denetleme kurulu üyeliğine seçilemezler.
(11) Olağanüstü genel kurul toplantılarında
denetleme kurulu üyeliğine seçilenler, önceki denetleme kurulunun kalan
görev süresini tamamlar. Denetleme kurulu üyeleri olağan veya olağanüstü
genel kurullarda ibra edilmedikçe yeni yapılacak denetleme kurulu
seçimlerinde aday olamazlar.
(12) Kanunun 10/E maddesinin üçüncü fıkrasına göre
Bakanlıkça görevlerine tedbiren son verilen yönetim ve denetleme kurulu
üyeleri bir seçim dönemi geçmeden yeniden görev alamazlar.
Genel
kurul toplantısına ait belgelerin gönderilmesi
MADDE 26
– (1) Yeni seçilip göreve başlayan
yönetim kurulu tarafından en geç toplantı gününden itibaren on beş gün
içinde gündem toplantı çağrısı, ilan tutanağı, yönetim kurulu ve denetçiler
raporu, bilanço gider cetveli, Bakanlık temsilcisi tarafından imzalanmış
genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesi, genel kurul toplantı
tutanağı ile bu tutanağın Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan nüshası ve
Bakanlık temsilcisi raporunun her birinden birer nüsha olmak üzere
hazırlanan belgeler il müdürlüğüne verilir. Bu evrakların birer nüshaları
aynı zamanda merkez birliğine gönderilir.
Birlik
yönetim kurulu
MADDE 27
– (1) Yönetim kurulu, Kanun, bu
Yönetmelik ve ana sözleşme hükümleri doğrultusunda birliğin faaliyetlerini
yöneten ve birliği temsil eden icra organıdır.
Birlik
yönetim kurulu üyeliği şartları
MADDE 28
– (1) Yönetim kurulu üyelerinde
aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türk vatandaşı olmak.
b) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal
düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, nitelikli cinsel saldırıda
bulunma, çocukların cinsel istismarı, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,
edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
c) Kısıtlı olmamak.
ç) 18 yaşından küçük olmamak.
d) En az ilkokul mezunu olmak.
e) Farklı hayvan türünde başka bir birliğin yönetim
kurulu üyesi olmamak.
f) Birliğe asıl üye olmak.
g) Bakanlık çalışanı olmamak.
(2) Üyelik şartları denetleme kurulu tarafından
araştırılır. Bu şartları taşımadıkları hâlde seçilenler ile seçilme
yeterliliklerini sonradan kaybedenlerin görevlerine yönetim kurulunca son
verilir. Görevleri sona ermesine rağmen birlik adına iş ve işlem yürüten
üyeler, bu iş ve işlemlerden şahsi olarak sorumludur.
(3) Asıl üyeliği düşen yönetim kurulu üyelerinin
yönetim kurulu üyeliği de düşer.
(4) Birlik personelinin birlik yönetim kurulu
üyeliğine seçilebilmesi için seçimden en az bir yıl önce birlikteki
görevinden ayrılmış olması gerekir.
Birlik
yönetim kurulu iş bölümü ve çalışma şekli
MADDE 29
– (1) Birlik yönetim kurulu ilk
toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkan yardımcısı ve
bir muhasip üye ile sekretaryayı yürütecek bir üye seçer ve diğerleri üye
olarak görev yapar. Aynı toplantıda yönetim kurulunun yapacağı mutat
toplantı tarihi ve yeri belirlenir. Bu toplantıda ayrıca gerektiğinde
zorunlu olabilecek mutat dışı toplantılara çağrının nasıl ve kimler
tarafından yapılacağına dair karar alınır.
(2) İlk toplantıda biri başkan ve biri üye olmak
üzere en az iki kişi, birliği temsile ve birlik adına imza atmaya yönetim
kurulu kararı ile yetkili kılınır. Yönetim kurulu, temsile yetkili kişileri
ve bunların temsil şeklini gösterir kararın noterce onaylanmış bir suretini
tescil ve ilan edilmek üzere ticaret sicili müdürlüğüne verir. Temsile
yetkili kılınan kişilerin noter onaylı imzaları da ticaret sicili
müdürlüğüne verilir.
(3) Gerektiğinde aynı usule göre hareket edilerek
imza yetkisine sahip kişiler değiştirilebilir. Mali konular ile birliği
taahhüt altına alan konularla ilgili olarak birlik adına yapılacak
yazışmalarda yönetim kurulu başkanı ve birliği temsile yetki verilen
yönetim kurulu üyelerinden en az birisinin imzası gereklidir.
(4) Yönetim kurulunda görev değişikliği ile ilgili
olarak yönetim kurulu üyelerinin yapacağı yazılı müracaatlar, yönetim
kurulu başkanı tarafından ilk yönetim kurulu toplantısında görüşülmek üzere
gündeme alınır.
(5) Yönetim kurulu, üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır ve kararlar üye tam sayısının salt çoğunluğuyla
alınır. Oylarda eşitlik hâlinde başkanın olduğu taraf çoğunluğu sağlamış
kabul edilir. Yönetim kurulunda üyeler vekâlet yolu ile oy kullanamaz.
(6) Herhangi bir sebeple yönetim kurulu toplantı
yeter sayısını kaybederse boşalan yönetim kurulu üyeliklerine denetleme kurulu
üyeleri tarafından yönetim kurulu yedek listesinden yeteri kadar üye
çağırılır.
(7) Yönetim kurulu kararları, sayfaları noterce
tasdik edilmiş bir karar defterine sıra numarası ve tarihi ile kayıt edilip
imzalanır. Verilen karara karşı görüşte olanlar veya çekimser kalanlar,
muhalefet sebeplerini kararın altına yazarak imzalamak zorundadırlar.
(8) Yönetim kurulu üyeleri her zaman üyelikten
ayrılabilirler. Ancak ayrılan üyenin iş gördüğü zamana ait sorumluluğu
devam eder. Ayrılan üyenin sorumluluğunun öğrenildiği tarihten itibaren
genel hukuk hükümlerine göre bu üyeye karşı denetleme kurulu tarafından
tazminat davası açılabilir.
(9) Yönetim kurulu üyelerinin toplu olarak
üyelikten ayrılmaları veya mevcut yedeklerin ayrılan üyelerin yerini
dolduramaması hâlinde; Bakanlık tarafından olağanüstü genel kurul
toplantısı çağrısı yapılarak yeniden yönetim kurulu üyelerinin seçilmesi
sağlanır.
(10) Yenileri seçilinceye kadar eski yönetim kurulu
üyelerinin görevleri devam eder. Görevi son bulan eski yönetim kurulu, yeni
yönetim kuruluna seçim gününden başlayarak bir hafta içinde görevini
devretmek zorundadır.
(11) Yönetim ve denetleme kurulu üyeleri; kendi
birliklerinin hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları vakıflarda ve
diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçi olamazlar, personel
olarak ya da başka bir şekilde ücretli olarak çalışamazlar.
(12) On birinci fıkrada belirtilen diğer görevleri
bulunmasına rağmen birliklerin yönetim kurulu üyesi veya denetçi olarak
seçilenler, seçildikleri tarih itibarıyla diğer görevlerinden ayrılmak
zorundadırlar. Bu görevlerinden ayrılmayanların yönetim kurulu üyeliğine
veya denetçiliğe seçilmelerine ilişkin işlemler hükümsüzdür. Seçildikten
sonra on birinci fıkradaki diğer görevleri edinen birliklerin yönetim kurulu
üyeleri ve denetçilerinin sonradan edindikleri görevlere ilişkin seçilme
veya görevlendirme işlemleri ile sözleşmeler de hükümsüzdür. Yönetim kurulu
üyeliğine veya denetçiliğe seçilme işlemleri bu şekilde hükümsüz olanların
yerlerine yedekleri çağrılır.
(13) Birliklerin yönetim ve denetleme kurulu
üyelerinin fiilen bu görevleri yürüttükleri dönemde; bunların eş ve ikinci
derece dâhil kan ve kayın hısımları, birliklerde, merkez birliklerinde ve
bu birliklerin % 50’den fazla hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları
vakıflarda ve diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçisi
olamaz, personel olarak ya da başka bir şekilde ücretli olarak
çalışamazlar.
(14) Mazeretsiz olarak ardı ardına üç mutat
toplantıya gelmeyen üye istifa etmiş sayılır.
(15) Bu madde hükümlerine aykırı uygulamalar
denetleme kurulu üyeleri tarafından araştırılır.
Birlik
yönetim kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 30
– (1) Birlik yönetim kurulu
aşağıda belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Kanunda, bu Yönetmelikte ve ana sözleşmede
belirtilen görevleri yürütmek üzere ayda bir defa düzenli toplantı yapmak,
gerek duyulması hâlinde toplantı sayısını arttırmak.
b) Birlik bütçesini hazırlamak, birliğin her türlü
faaliyet ve kayıt işlerini yürütmek.
c) Soy kütüğü, ön soy kütüğü, ıslah faaliyetleri ve
verim kontrollerini ilgili mevzuata göre yaptırmak ve takip etmek.
ç) Genel kurulu toplantıya çağırmak, çalışmalarını
rapor hâlinde genel kurula sunmak.
d) Gerektiğinde genel kurulu olağanüstü toplantıya
çağırmak.
e) Genel kurulca verilen görevleri yapmak, sonuç
hakkında genel kurula bilgi vermek.
f) Yetiştirici eğitimlerini yapmak, seminerler
düzenlemek, yetiştirme, bakım, besleme, sürü idaresi ve benzeri konularda
yayınlar yapmak.
g) En son hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarına
ilişkin pazar haberlerini üyelerine duyurmak.
ğ) Hayvancılık işletmeleri kurmak isteyenlere proje
hazırlama konusunda yardımcı olmak.
h) Kredi temini konusunda çalışmalarda bulunmak.
ı) Merkez birliği tarafından hazırlanan personel
çalışma usul ve esaslarına uygun olarak personelin tayin, atama ve özlük
işlerini yürütmek.
i) Mevcut bütçe dâhilinde gerekli harcamaları,
ilgili mevzuata göre yapmak.
j) Üyelerinin ürünlerine pazar bulmak, pazarlama
faaliyetlerini yürütmek ve üyelerin ihtiyaçlarını karşılamak için çalışma
yapmak.
k) Kurulduğu il sınırları dâhilinde ihtiyaç duyulan
ilçelerde birlik şubesi veya irtibat bürosu kurulması konusunu incelemek ve
Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açılması uygun görülenlerin
kurulmasını genel kurula teklif etmek.
l) Birlik hizmetlerinin yürütülmesi için kendi
içinde birimler kurmak, bunların faaliyetlerini düzenlemek ve yönetmek.
m) Kanuna, bu Yönetmeliğe, ana sözleşmeye ve iyi
niyet esaslarına aykırı olarak alınan genel kurul kararları aleyhine dava
açmak.
n) Genel kurulca uygulanmasına karar verilen
Bakanlıkça desteklenecek yatırım projelerini hazırlatarak Bakanlığın
onayına sunmak.
o) Birliğin aczi hâlinde genel kurulu toplantıya
davet ederek gerekli mercilere haber vermek.
ö) Eski yönetim kurulu üyeleri ile birlik
çalışanlarının sonradan tespit edilen yolsuzluk ve usulsüzlüklerini ilgili
mercilere haber vermek.
p) Denetim amacı ile Bakanlığın, denetleme
kurulunun veya birliğin kredi aldığı kredi kuruluşlarının denetim
görevlilerinin talebi hâlinde, birliğe ait her türlü defter ve belgeleri
vermek.
r) Her türlü sigorta hizmetlerini yürütmek veya
yürütülmesine yardımcı olmak.
s) Merkez birliği tarafından ıslah programı
kapsamında sağlanacak genetik materyallerin ve girdilerin üyelere ait
hayvanlarda/kovanlarda kullanılmasını sağlamak.
ş) Yürütmekte olduğu ıslah programı ile ilgili her
türlü resmî belgeyi düzenlemek veya düzenlettirmek.
t) Üyelik bilgilerinin güncelleştirilmesini
sağlamak ve takip etmek.
u) Bakanlıkça yapılan denetimler sonucunda şartları
taşımadıkları hâlde seçildiği veya seçilme yeterliliğini sonradan
kaybettiği anlaşılanların üyeliklerine son vermek.
ü) Ana sözleşmede ve bu Yönetmelikte belirlenen
diğer görevleri yapmak.
Birlik
yönetim kurulunun hukuki sorumlulukları ve ücret
MADDE 31
– (1) Görevini yapmadıkları
anlaşılan yönetim kurulu üyelerini genel kurul her zaman azledebilir ve
haklarında takibat kararı verebilir. Birliğin her üyesinin, sorumluluğu
olan yöneticilere münferiden dava açma hakkı saklıdır. Yönetim kurulu
aleyhindeki davalar denetleme kurulunca açılır.
(2) Yönetim kurulu üyelerinden her biri, genel
kurulun kararı şahsi sorumluluğunu gerektirdiği durumlarda karar aleyhine
iptal davası açabilir. Yönetim kurulu üyeleri ve birlik çalışanları kasıtlı
bulunsun veya bulunmasın kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan
sorumludurlar. Suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı bu kişiler
hakkında yasal yollara başvurulur. Yönetim kurulu, tescil ve kayıt için
gerçeğe aykırı beyanda bulunması hâlinde hukuki bakımdan sorumlu olur.
(3) Yönetim veya temsile yetkili şahıslar, birliğe
ait görevlerini yürütmeleri esnasında meydana getirdikleri fiillerden doğan
zararlardan müteselsilen sorumludurlar.
(4) Yönetim kurulu üyelerine genel kurulca aylık
brüt asgarî ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve en
yüksek devlet memurunun aldığı yolluğun iki katını geçmemek üzere
belirlenen yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılamaz.
Birlik
denetleme kurulu
MADDE 32
– (1) Birlik denetleme kurulu,
genel kurul namına birliğin bütün işlem ve hesaplarını inceler.
(2) Denetleme kurulu üyeleri, yönetim kurulu
üyelerinde olması gereken şartlara tabidir.
Birlik
denetleme kurulu iş bölümü ve çalışma şekli
MADDE 33
– (1) Denetleme kurulu üyeleri;
altı ay ara ile yılda iki defa toplanarak birliğin işlemlerini ve hesaplarını
denetler, malları ve kasayı sayar, görülen noksanlıkları, düzensizlikleri
inceleyerek bunları birer rapora bağlar ve bu raporları denetleme kurulu
raporları dosyasında muhafaza eder. Ayrıca aksaklıkları yönetim kuruluna
bildirir.
(2) Denetleme kurulu üyeleri, genel kurul
toplantısından önce bilançoyu, yönetim kurulunun hazırladığı çalışma raporu
ve bütçeyi inceleyerek gerekli gördüğü işlemleri, hesapları ve mevcutları
elden geçirir ve kanaatlerini açık olarak belirten bir rapor hazırlar.
Denetleme kurulu üyeleri, bu raporda yönetim kurulunun çalışma düzenini ve
başarı derecelerini de belirtir.
(3) Denetleme kurulu üyeleri çalışma raporlarını ve
benzer tekliflerini genel kurula sunmaya mecburdur.
(4) Denetleme kurulu üyeleri, görevleri esnasında
işlerin yürütülmesinde gördükleri noksanlıkları, Kanuna, bu Yönetmeliğe
veya ana sözleşmeye aykırı hareketleri, bundan sorumlu olanların bağlı
bulundukları organa ve gerekli hâllerde genel kurula haber vermekle
yükümlüdür.
(5) Denetleme kurulu raporları üye çoğunluğu
tarafından imzalanır. Rapora katılmayan üyeler kanaatini belirterek raporu
imzalamak ve/veya münferit rapor düzenlemek zorundadır.
(6) Genel kurul toplantısında denetleme kurulu
raporu okunmadan bilanço ve ibralar konusunda karar alınamaz.
Birlik
denetleme kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 34
– (1) Birlik denetleme kurulu
aşağıda belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Birliğin işlem ve hesaplarının tetkiki sonunda
buldukları noksan ve hataların giderilmesi için yönetim kuruluna rapor
sunmak, yönetim kurulu gereğini yapmadığında merkez birliğine bildirmek.
b) Bilançonun, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı
Türk Ticaret Kanunu, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve
ilgili diğer mevzuat hükümleri ile Tek Düzen Muhasebe Sistemi Esaslarına
göre hazırlanıp hazırlanmadığını incelemek.
c) Yönetim kurulu üyelerinin üyelik şartlarını
taşıyıp taşımadıklarını araştırmak, bu şartları taşımadıkları hâlde seçilenler
ile sonradan kaybedenlerin görevlerine son verilmesi için keyfiyeti yönetim
kuruluna bildirmek.
ç) Birlik çalışmaları hakkında bilgi almak ve
lüzumlu kayıtların tutulmasını sağlamak maksadıyla birliğin defterlerini
incelemek.
d) Altı ayda bir ara denetimi yapmak ve haber
vermeksizin birlik veznesini denetlemek, inceleme sonuçları olumsuz çıktığı
takdirde düzenlenecek raporun bir örneğini yönetim kurulu başkanına vermek.
e) Birlik üyeleri ve kendileri ile birlik yönetim
kurulu üyeleri arasındaki anlaşmazlıklarla ilgili konuları genel kurul
gündemine aldırmak ve yönetim kurulunun genel kurulu doğrudan toplantıya
çağırmaması durumunda yönetim kurulundan olağanüstü genel kurul toplantısı
çağrısı yapılmasını talep etmek.
f) Üyelerin genel kurul toplantılarına katılmaları
için bu Yönetmelikte ve ana sözleşmede belirtilen gerekli şartları yerine
getirip getirmediklerini incelemek.
g) Yapılacak denetimler sonucunda düzenlenecek
rapora göre hukuki sorumluluğu tespit edilen yönetim kurulu üyeleri
hakkında genel kurul kararına istinaden gerekli hukuk davalarını açmak.
ğ) Üyelik başvurusuna olumsuz cevap verilen
yetiştiricilerin itirazlarını, yapılacak ilk genel kurul toplantısı
gündemine aldırmak.
(2) Denetleme kurulu üyelerinin birinci fıkrada
yazılı kontrol yetkileri genel kurul kararı ile sınırlandırılamaz.
Denetleme kurulu üyeleri ayrıca birlik zararlarını kapatmak için genel
kurula sunulacak teklifleri hazırlayarak toplantı gündemine aldırır.
Birlik
denetleme kurulunun hukuki sorumlulukları ve ücret
MADDE 35
– (1) Denetleme kurulu üyeleri,
Kanun, bu Yönetmelik ve ana sözleşme ile kendilerine yüklenilen görevleri
hiç veya gereği gibi yapmamalarından doğan zararlardan dolayı kusursuz
olduklarını ispat etmedikçe müteselsilen sorumludurlar.
(2) Denetleme kurulu üyelerine, genel kurulca aylık
brüt asgarî ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve en
yüksek devlet memurunun aldığı yolluğun iki katını geçmemek üzere
belirlenen yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılamaz.
Denetleme kurulu üyelerine yapılacak huzur hakkı ödemeleri, toplantı başına
yapılır.
Birlik
denetleme kurulu üyeliğinin açılması ve çekilme
MADDE 36
– (1) Denetleme kurulu üyelerinden
birinin ölümü, çekilmesi, bir engelden dolayı görevlerini yapamayacak hâlde
bulunması, iflası veya kısıtlılık hâli gibi sebeplerle görevlerinin sona
ermesi ya da 28 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen
suçlardan dolayı mahkûm olması hâlinde diğer üyeler genel kurulun ilk toplantısına
kadar görev yapmak üzere boşalan üyenin yerine yedeklerden birini çağırır.
Ancak bir üyelik açık kalıp da yerine geçecek yedek üye bulunamazsa genel
kurul toplantıya çağırılmadan denetleme kurulu tarafından birlik asıl
üyelerinden biri yapılacak ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere
çağırılır.
(2) Denetleme kurulu üyeleri her zaman görevden
çekilebilirler. Ancak toplu çekilme hâlinde genel kurul, yönetim kurulu
tarafından derhal toplantıya çağırılır ve otuz gün içinde denetleme
kurulunun yeni asıl ve yedek üyelerini seçer.
Birlik
denetleme kurulunun inceleme yükümlülüğü
MADDE 37
– (1) Denetleme kurulu üyeleri
işletme hesabıyla bilançonun defterlerle uygunluk hâlinde bulunup
bulunmadığını, defterlerin düzenli bir surette tutulup tutulmadığını ve
işletmenin neticeleriyle mal varlığı hakkında uyulması gerekli olan
hükümlere göre işlem yapılıp yapılmadığını incelemekle yükümlüdür. Üyeleri
şahsen sorumlu veya ek ödeme ile yükümlü olan birliklerde ayrıca üyelerin
verdiği taahhütnameler ile üyelik defterlerinin usulüne uygun olarak tutulup
tutulmadığını da incelemek zorundadırlar.
(2) Yönetim kurulu, birinci fıkra kapsamında
inceleme yapılabilmesi için denetleme kurulu üyelerine defter ve belgeleri
verir; ayrıca denetleme kurulu üyelerinin isteği üzerine müfredat defteri
ve bu defterin hangi esaslara göre düzenlendiği de dâhil istenilen her konu
hakkında da bilgi verir.
(3) Birlik asıl üyeleri, gerekli gördükleri
hususlarda denetleme kurulu üyelerinden yazılı açıklama yapmalarını
isteyebilirler.
Sorumlu
müdür
MADDE 38
– (1) Birlik yönetim kurulunca
veteriner fakültesi veya ziraat fakültesi (zootekni) mezunu sorumlu müdür
atanabilir. Sorumlu müdür, yönetim kurulu kararlarını uygular ve yönetim
kurulu toplantılarına katılabilir ancak sorumlu müdürün oy hakkı yoktur.
Birlik yönetim ve denetleme kurulu üyeleri, birlik sorumlu müdürü ve çalışanı
olamaz.
(2) Sorumlu müdür, yönetim kurulu tarafından
kurulan birimleri yönetir ve çalışmaları konusunda yönetim kuruluna karşı
sorumludur. Yönetim kurulu gerek gördüğünde yeni birimler kurabilir, bu
birimleri kaldırabilir, birimleri birleştirebilir veya sorumlu müdürün
uhdesine verebilir.
(3) Sorumlu müdür, kendisine bağlı birimler ile
aşağıdaki görevleri yapar:
a) Ülkenin hayvancılık politikasına paralel olarak
verilen hedeflere ulaşabilmek amacıyla birlik organlarınca verilen
kararları uygulamak.
b) Ülke hayvancılığı ve birlik üyelerinin
menfaatleri çerçevesinde, Bakanlık ve merkez birliği tarafından yayımlanan
mevzuata uygun olarak tabii ve suni tohumlama, embriyo transferi, genetik
materyallerin üretimi, ıslah edilmiş ırkın muhafazası ve takibi için soy
kütüğü, ön soy kütüğü ve ıslah programlarını yürütmek ve benzeri konularda
hizmet vermek.
c) Merkez birliğince yayımlanan talimatlar
doğrultusunda teknik faaliyetlerin ve görevli teknik personelin çalışmalarını
denetlemek, personel ve yetiştiricilerin teknik alanda mesleki eğitim
çalışmalarını yürütmek.
ç) Hayvan sağlığı ile ilgili faaliyetleri
Bakanlığın konu ile ilgili mevzuatı, merkez birliğinin talimatı ve programları
doğrultusunda yürütmek.
d) Personel ve yetiştiricilerin sağlık alanında
mesleki eğitim çalışmalarını yürütmek.
e) Birliğin personel, idari ve mali işlerini
yürütmek.
f) Damızlık hayvanlar için düzenlenecek sergi,
panayır, fuarlarda dereceye girenlere ödül verilmesi ile ilgili işleri
yürütmek.
g) Borsa ve benzeri konularla ilgili çalışmaları
yürütmek.
ğ) Birliğin hayvan alımı ve nakliye işlerini
yürütmek.
h) Genel kurulun üretim merkezi ve laboratuvar
kurulmasına karar vermesi halinde, bunların inşasını ve faaliyete
geçirilmesini sağlamak.
ı) Soy kütüğü ve ön soy kütüğüne kayıtlı
damızlıkların yurt içi ve yurt dışı satışlarında yetiştiricilere yardımcı
olmak.
i) Birliğin bütçe tasarısını hazırlamak, merkez
birliğinin yayımlayacağı talimatlar kapsamındaki işleri yürütmek.
Birliklerde
dışarıya karşı temsil ve imza yetkisi
MADDE 39
– (1) Yönetim kurulu kararıyla,
resmî dairelerde, mahkemelerde ve üçüncü kişiler nezdinde başkanın temsil
yetkisi sorumlu müdüre devredilebilir. Ancak mali konular ile birliği
taahhüt altına alan konularda, birlik adına yapılacak yazışmalarda yönetim
kurulu başkanı ve birliği temsile yetki verilen yönetim kurulu üyelerinden
en az birisinin imzası gereklidir.
(2) Yönetim kurulu, birliği temsil niteliğinde olan
veya birliği borç altına sokan işler dışında, birlik personeline ikinci
derecede imza yetkisi verebilir. Verilen bu yetkilerin kapsamı yönetim
kurulunca açıkça belirlenir.
(3) Birliği temsile yetkili kılınan kişiler, birlik
adına yapacakları işlemlerde imzalarını yalnızca birlik unvanı altında
kullanır. Aksi durumda verilen taahhütler birliği bağlamaz.
Birliklerde
tescil ve ilan
MADDE 40
– (1) Yönetim kurulu, ilk
toplantısında birliği temsile ve birlik adına imza atmaya yetkili şahısları
tespit eder ve buna dair alınmış kararların noterlikçe onaylanmış bir suretini,
imzalarla birlikte tescil edilmek üzere Ticaret Sicili Müdürlüğüne vererek
tescil ve ilan ettirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Merkez Birliğinin Kuruluşu, Merkez Birliğine Üyelik
ve
Merkez Birliğinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Merkez
birliğinin kuruluşu
MADDE 41
– (1) Koyun ve keçi türlerinde
müştereken, diğer hayvan türlerinde ise aynı türden hayvana veya arılı
kovana sahip yetiştiriciler tarafından kurulmuş bulunan en az yedi il
birliği, ulusal düzeyde ortaklaşa en fazla bir merkez birliği kurabilirler.
(2) Merkez birliğinin kurulabilmesi için, bu
Yönetmelik hükümlerine uygun olarak kurulmuş en az yedi il birliğinin
Bakanlığa yazılı olarak başvurması gerekir.
(3) Merkez birlikleri için tip ana sözleşme,
Bakanlık tarafından hazırlanarak yayımlanır. Kurucu birliklerce imzalanan
ve Bakanlık tarafından yayımlanan tip ana sözleşmeye aykırı hükümler
içermeyen ana sözleşme Bakanlığa verilir. Bakanlık, başvuruyu değerlendirme
işlemini bir ay içerisinde sonuçlandırır. Merkez birliğinin kuruluşuna izin
verilmesi hâlinde ana sözleşme, kurucu birliklerin başvurusu üzerine
ticaret sicilinde tescil ve ilan olunur. Merkez birliği, ticaret siciline
tescil ile tüzel kişilik kazanır.
(4) Merkez birliğinin merkezi ve çalışma adresi
Ankara’dır.
(5) Birliklerin ana sözleşmelerinde yer alacak
hususlara ilişkin hükümler merkez birliği ana sözleşmelerinde de uygulanır.
(6) Merkez birliği, ticaret siciline tescilden
itibaren üç ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapar. İlk toplantıda
merkez birliği üye sayısının yönetim ve denetleme kurullarını oluşturacak
sayının altında olduğunun tespiti hâlinde, toplantı tarihinden itibaren bir
ay içinde ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu toplantıda da yeterli
üye sayısına ulaşılamaması hâlinde merkez birliği, Bakanlığın onayı ile dağılır.
Merkez birliğinin dağılmasına ilişkin iş ve işlemler ile merkez birliği
tüzel kişiliğinin ticaret sicilinden terkinine yönelik işlemler Bakanlığın
gözetiminde kurucu birlikler tarafından gerçekleştirilir. Gerekli görülmesi
hâlinde, söz konusu iş ve işlemler doğrudan Bakanlık tarafından da yürütülebilir.
(7) Merkez birlikleri, ihtiyaç duyulan yerlerde
Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; görevlerini yürütmek
üzere ihtiyaç duydukları sayıda personel çalıştırabilir.
Merkez
birliğine üyelik şartları
MADDE 42
– (1) Birlikler, birliğin
gelişmesi, menfaatlerinin korunması, eğitim ve denetim konusunda hizmet
verilmesi gibi faaliyetlerin yerine getirilmesi için kurulmuş veya
kurulacak olan aynı çalışma konularına sahip ıslah birliklerinin oluşturduğu
merkez birliğine üye olabilir.
(2) Merkez birliğine üyelikte aşağıdaki şartlar
aranır:
a) Koyun ve keçi türlerinde müştereken, diğer
hayvan türlerinde ise aynı türden hayvana veya arılı kovana sahip
yetiştiriciler tarafından kurulmuş olmak.
b) Üyelik için gerekli olan mali yükümlülükleri
yerine getirmiş olmak.
c) Birlik olarak kendi türünün ıslah programını
yürütebilecek imkânlara sahip olmak ile kayıt sistemi ve ıslah programının
yükümlülüklerini taahhüt etmek ve/veya soy kütüğü sistemini yürütebilecek
imkânlara sahip olmak.
(3) Merkez birliği üyelerinden giriş aidatı ve
yıllık aidat alınır. Giriş aidatı yıllık brüt asgari ücretin %10’unu,
yıllık üyelik aidatı ise birlik yıllık aidat gelirlerinin %10’unu geçmemek
üzere genel kurul tarafından belirlenir. Giriş aidatının alındığı yıl
ayrıca yıllık aidat alınmaz.
Merkez
birliği üyeliğine kabul
MADDE 43
– (1) Merkez birliğine üye
olabilmek için merkez birliği ana sözleşmesinde yazılı üyelik hak ve
ödevlerinin; kuruluş aşamasında ana sözleşmeyi imzalayarak; sonradan
girişte ise bir üyelik taahhütnamesi vermek suretiyle kabul edilmiş olması
gerekir. Birlikler, merkez birliğine üye olmak için merkez birliği yönetim
kuruluna başvurur.
(2) Merkez birliği yönetim kurulu, üyelik için
yapılan başvuruyu inceleyerek bir ay içerisinde olumlu veya olumsuz
cevaplamakla yükümlüdür. Cevabın olumsuz olması hâlinde talepte bulunan
birliğin itirazı, merkez birliği denetleme kurulu aracılığıyla, yapılacak
ilk genel kurul toplantısı gündemine aldırılır. Genel kurulun kararı kesindir.
Olumsuz cevabın merkez birliği denetleme kurulu aracılığıyla ilk genel
kurul gündemine aldırılmaması hâlinde, talep eden, Bakanlığa müracaat
edebilir. Bu durumda birliğin itirazı Bakanlık tarafından incelenir.
Bakanlığın, üyeliğin kabulüne dair vereceği kararın ilgili merkez birliğine
tebliği tarihinde üyelik gerçekleşmiş olur.
(3) Merkez birliği üyeliğine kabul, yönetim kurulu
kararı ile olur. Yönetim kurulu, bu Yönetmelikte belirtilen üyelik
şartlarını taşıyan birlikleri üyeliğe kabul etmek zorundadır.
(4) Üyelik şartlarını taşımayan birlikleri üyeliğe
kabul eden veya üyelik şartlarını sonradan kaybettiği anlaşılan birliklerin
üyelikten çıkarılmasına ilişkin iş ve işlemleri yerine getirmeyen yönetim
kurulu üyeleri hakkında 92 nci madde hükümleri doğrultusunda işlem yapılır.
(5) Birlik, merkez birliğine üye olması sonrasında,
Kanuna ve bu Yönetmeliğe göre hazırlanacak ana sözleşmede açıkça
belirtilenler dışında kendi üyelerine başka bir yükümlülük yükleyemez.
Merkez
birliği üyeliğinden çıkma
MADDE 44
– (1) Birlikler, genel
kurullarından alacakları karara istinaden hesap senesi sonundan en az 6 ay
önce merkez birliği yönetim kuruluna yazılı müracaat etmek şartıyla merkez
birliği üyeliğinden çıkabilirler.
(2) Üyelikten çıkma, üyenin yazılı talebi üzerine alınan
yönetim kurulu kararı ile olur. Üyelikten çıkma talebi, başvuruyu takip
eden ilk yönetim kurulu toplantısında karara bağlanır ve ilgili birliğe
tebliğ edilir. Yönetim kurulunun, birliklerin üyelikten çıkma kararının
ilgili birliğe tebliği ile üyelikten çıkma kesinleşir. Üyelikten çıkılması,
birliklerin merkez birliğine olan borçlarını ortadan kaldırmaz. Üyelikten
çıkan birlik, merkez birliğine olan borçlarını, tebliğ tarihinden itibaren
iki ay içerisinde ödemekle yükümlüdür.
(3) Mücbir sebepler dışında üye birlikler, üç yılı
doldurmadan önce üyelikten çıkmak için başvuru yapamazlar. Merkez
birliğinin mevcudiyetinin tehlikeye düşmesi hâlinde merkez birliği yönetim
kurulu, üyelikten çıkma taleplerine süre sınırlaması getirebilir. Bu süre
üç yılı aşamaz.
(4) Üyelik tarihinden itibaren üç yıllık sürenin
bitiminden sonra ve üyelikle ilgili bir süre sınırlamasının da getirilmediği
hâllerde, usulüne uygun olarak yapılacak üyelikten çıkma başvurusunun
yönetim kurulu tarafından karara bağlanmaması hâlinde üye birlik, üyelikten
çıkmaya ilişkin beyanını noter aracılığı ile birliğe bildirir. Tebliğ
tarihi, üyelikten çıkma tarihi olarak kabul edilir.
Merkez
birliği üyeliğinden çıkarılma
MADDE 45
– (1) Merkez birliği üyeleri, bu
Yönetmelikte açıkça gösterilmeyen sebeplerle üyelikten çıkarılamaz. Bu
hükme aykırı hareket edenler hakkında 92 nci madde hükümleri doğrultusunda
işlem yapılır.
(2) Aşağıdaki hâllerde birlikler üyelikten
çıkarılır:
a) Kanunda ve bu Yönetmelikte düzenlenen üyelik
şartlarını kaybetmiş olmak.
b) Islah programı kapsamında, birliğe kullanım için
tahsis edilmiş olan genetik materyalleri, yazılı olarak uyarılmasına rağmen
kullanmamak veya kullandırtmamak.
c) Islah faaliyetleri ile ilgili olarak merkez
birliği veya merkez birliği personelinin yürütmesi gereken çalışmaları
engellemek, merkez birliğinin çalışmalarına yazılı olarak uyarılmasına
rağmen izin vermemek.
ç) Genel kurul ve yönetim kurulu kararlarına,
yazılı olarak uyarılmasına rağmen uymamak.
d) Giriş aidatını ve/veya yıllık aidatı ya da varsa
yükümlü olduğu hizmet bedelini, yazılı olarak uyarılmasına rağmen ödememek.
(3) Üye birliğin, Kanunda ve bu Yönetmelikte
düzenlenen üyelik şartlarını kaybetmesi halinde, bu durumun yönetim
kurulunca tespit edilmesinden itibaren üyelik şartlarını yeniden sağlayabilmesi
için bu birliğe altı ay süre verilir. Bu sürenin sonunda üyelik şartlarının
yeniden sağlanmaması halinde söz konusu birlik merkez birliği üyeliğinden
çıkarılır.
(4) Üyelikten çıkarılmaya, yönetim kurulunca karar
verilir. Çıkarılma kararı gerekçeleriyle birlikte yönetim kurulu karar
defteri ve üyelik defterine yazılır. Yönetim kurulunun çıkarılma kararının
onaylı örneği çıkarılan birliğe tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere
tevdi edilir. Üye birlik, üç ay içerisinde çıkarılmaya ilişkin kararla
ilgili olarak genel kurula itirazda bulunabilir. Bu itiraz, ilk toplanacak
genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna noter aracılığıyla tebliğ
ettirilecek bir yazıyla yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde
yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine dava açılamaz. İtiraz üzerine
genel kurulca verilecek karara karşı dava hakkı saklıdır. Üç aylık süre
içinde hakkında genel kurula itiraz edilmeyen veya iptali için dava
açılmayan çıkarılma kararı kesinleşir. Çıkarılmasına karar verilen birlik
delegeleri, itirazın görüşüldüğü genel kurulda kendileriyle ilgili oylamada
oy kullanamaz.
(5) Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen
birliklerin hak ve yükümlülükleri çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar
devam eder.
(6) Üyelikten çıkarılan birliğin, Kanunda ve bu
Yönetmelikte belirlenen merkez birliğiyle bağlantılı iş ve işlemleri,
Bakanlıkça belirlenen en yakın ilde bulunan ıslah birliği aracılığıyla
yürütülür.
Merkez
birliği üyeliğinden çıkan veya çıkarılan üyelerle mali hesaplaşma
MADDE 46
– (1) Merkez birliği üyeliğinden
çıkan veya çıkarılan birlikler, ayrıldıkları senenin bilanço ve netice
hesaplarının merkez birliği genel kurulunca kabulünden en az bir ay sonra
mali hesaplaşma isteyebilir.
(2) Mali hesaplaşmadan sonra çıkan veya çıkarılan
birliklerin merkez birliğinin yedek akçeleri ve malları üzerinde bir
hakları kalmaz.
(3) Merkez birliğinden hangi sebeple olursa olsun
çıkarılanların üyelik zamanlarına ait zararlardan dolayı sorumlulukları
ayrılmanın tahakkuk ettiği bilanço yılının bitiminden başlayarak iki yıl
devam eder.
Merkez
birliğinin görevleri
MADDE 47
– (1) Merkez birlikleri aşağıda
belirtilen görevleri yürütürler:
a) Birliklerin çıkarlarını korumak, Kanunda, bu
Yönetmelikte ve ana sözleşmede belirtilen amaçlarını gerçekleştirmeleri
doğrultusunda faaliyetlerini yönlendirmek, bu birliklerin gelişmelerine
yardımcı olmak ve gerekli önerilerde bulunmak.
b) Birliklerin, ülke hayvancılık politikası yönünde
çalışmalarını temin etmek, birliklerin istek ve ihtiyaçlarını kamu kurum ve
kuruluşlarına iletmek.
c) Merkez birliği genel kurulu kararı ile
uluslararası hayvancılık birliklerine, enstitülerine üye olmak, hayvan
sergi, panayırlarına katılmak.
ç) Hayvan ve hayvansal ürünlerin ihracatı ile
damızlık ithal ve ihracatı konularında ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde
gerekli girişimlerde bulunmak.
d) Hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarını tespit
komisyonlarında görev almak.
e) Yabancı ülkelerdeki hayvancılık ve hayvancılıkla
ilgili kuruluşların çalışmalarını takip etmek, bu konudaki yenilikleri
yayım ve eğitim yoluyla üyelerine ve ihtiyaç hâlinde tüm yetiştiricilere
iletmek.
f) İlgili mevzuatta yapılması gerekli görülen
değişiklikler için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına önerilerde bulunmak.
g) Hayvancılık konusunda devletçe yapılacak yatırımlara
yardımcı olmak ve önerilerde bulunmak.
ğ) Birliklere iç ve dış kaynaklardan kredi
sağlamak.
h) Birliklerin ihtiyaç duyduğu eğitimleri yapmak,
seminerler düzenlemek, çalıştay, kongre, fuar, sergi, panayır, yarışma,
sempozyum ve benzeri toplantı, organizasyon ve etkinlikler düzenlemek,
yetiştirme konularında yayınlar çıkarmak, gerektiğinde Bakanlıkla bu
konularda müştereken çalışmak.
ı) Merkez birliği ve birliklerin her türlü
ihtiyaçlarını karşılamak, bu işler için gerektiğinde tüm hisseleri merkez
birliğine ait olmak üzere şirket kurmak ya da şirketlere ortak olmak,
sigorta işlemleri yapmak veya yaptırmak.
i) Birliklerin kurulamadığı veya aktif hale
gelemediği illerde; ön soy kütüğü ve soy kütüğü faaliyetlerini yürütmek
amacıyla Bakanlık izniyle şube veya irtibat büroları açmak, bunların
görevlerini komşu birliklerle veya kamu kurum ve kuruluşları ile yapacağı
protokol çerçevesinde ortaklaşa yürütmek.
j) Ulusal düzeyde ıslah programlarının gereklerinin
yerine getirilmesi için gayret göstermek, Bakanlığın hazırlayacağı mevzuat
doğrultusunda damızlık değer tahminlerini yapmak veya yaptırmak ve
yayımlamak.
k) Gen kaynaklarının korunması ve çevre ıslah
programına yönelik olarak kayıt sistemini tutmak, birliklere tutturmak ve
gerekli saha çalışmalarını yürütmek.
l) Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla gerekli
tesisleri kurmak, ortak olmak, işletmek, gerektiğinde bu işler için tüm
hisseleri merkez birliğine ait olmak üzere şirket ve/veya iktisadi işletme
kurmak.
m) Yerli ırk gen kaynaklarının korunması ve ırk
ıslahı konularında Bakanlık ile diğer kurum ve kuruluşlarla birlikte
çalışmak.
n) Faaliyet alanı ile ilgili canlı hayvan, genetik
materyal, her türlü girdi ve hayvansal ürünün ithalat ve ihracatını yapmak
ve yaptırmak.
o) Islah programı için gerekli her türlü girdileri
tedarik etmek, dağıtmak ve pazarlamak.
ö) Bu maddede belirtilen faaliyetlere ek olarak üye
birliklerinin yürüttüğü görevleri ve faaliyetleri denetleme kurulları
aracılığıyla denetlemek, denetim sonuçlarını Bakanlığa bildirmek.
p) Islah programı ve soy kütüğü faaliyetlerini
birliklere uygulatmak ve uygulamayı takip etmek.
r) Islah programı kapsamında sperma, yumurta,
embriyo, larva, ana arı ve benzeri ıslah materyallerini üretmek için
Bakanlık izniyle ya da Bakanlıktan ruhsatlı üretim merkezleri ve
laboratuvarlar kurmak, araştırma kurumlarıyla iş birliği yapmak ve üretilen
ıslah materyallerini depolamak, dağıtmak ve pazarlamak.
s) Üye birliklerin yönetici, personel ve üye
yetiştiricilerinin mesleki eğitimlerini sağlamak, bunların bilgi ve becerilerini
artırmak amacıyla kurs, seminer ve benzeri organizasyonları düzenlemek,
eğitim çalışmaları ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak, her türlü basılı
yayım ve diğer yollarla iletişim ve haberleşmeyi sağlamak.
ş) Faaliyet alanı ile ilgili olarak üyelerinin
ihtiyaçlarına yönelik iş ve işlemler ile danışmanlık ve projelendirme
hizmetlerini vermek.
(2) Bu madde hükümleri uyarınca merkez birlikleri
tarafından kurulacak şirket ve/veya iktisadi işletmelerin faaliyet alanı,
merkez birliğinin faaliyet alanı ile sınırlıdır.
(3) Merkez birliği, birinci fıkrada belirtilen
hizmetlere karşılık genel kurulda karar almak şartıyla üyelerden hizmet
bedeli alabilir.
(4) Merkez birliği, vermediği hizmet karşılığında
ücret talep edemez.
(5) Merkez birliği yönetim ve denetleme kurulu
üyeleri ve çalışanları, merkez birliğinin görevleri kapsamında yurt dışına
yaptıkları ziyaretler sonrasında, Bakanlık hayvancılık politikalarının
uygulanmasına yardımcı olunması, birliklerin bilgi ve deneyimlerinin
artırılması amacıyla yabancı ülke uygulamaları hakkındaki incelemelerini ve
deneyimlerini rapor hâlinde Bakanlığa gönderir.
Merkez
birliklerinde sorumluluk
MADDE 48
– (1) Üye birliklerin sorumluluğu
ana sözleşmede belirlenir.
(2) Merkez birliği, alacaklılarına karşı tüm mal
varlığı ve aktifleriyle sorumludur.
Merkez
birliklerinde sermaye
MADDE 49
– (1) Merkez birliğinin sermayesi,
üyelerin merkez birliğine girerken ödemiş oldukları giriş aidatlarından
oluşur.
(2) Merkez birliğine ayni sermaye kabul edilemez.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Merkez Birliğinin Organları ve Görev, Yetki ve
Sorumlulukları
Merkez
birliğinin organları
MADDE 50
– (1) Merkez birliği, aşağıdaki
organlardan oluşur:
a) Genel kurul.
b) Yönetim kurulu.
c) Denetleme kurulu.
Merkez
birliği genel kurulu
MADDE 51
– (1) Genel kurul, merkez
birliğini temsil eden en yetkili organdır.
(2) Merkez birliği genel kuruluna, üye birlikler
tarafından kendi üyeleri arasından seçilen delegeler katılabilir.
(3) Genel kurula katılan her delegenin bir oy hakkı
vardır ve gerçek kişiler vekâleten oy kullanamazlar.
(4) Genel kurul aşağıdaki şekillerde toplanır:
a) Olağan genel kurul.
b) Olağanüstü genel kurul.
Merkez
birliği genel kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 52
– (1) Genel kurul, aşağıda
belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Ana sözleşmeyi değiştirmek.
b) Yönetim kurulu üyelerini, denetleme kurulu
üyelerini ve gerektiğinde hesap tetkik komisyonu ile tasfiye kurulunu
seçmek.
c) İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir
gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak.
ç) Yönetim kurulu ve denetleme kurulunu ibra etmek
veya etmemek.
d) Kanun, bu Yönetmelik veya ana sözleşme ile genel
kurulun yetkisine bırakılmış olan konular hakkında karar vermek.
e) Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip
edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya
da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek.
f) Ana sözleşmede belirlenen diğer görevleri
yapmak.
(2) Genel kurul; Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ana
sözleşme hükümlerine aykırı karar alamaz. Genel kurul tarafından yönetim
kuruluna genel yetki devri yapılamaz.
Merkez
birliği olağan genel kurul toplantısı
MADDE 53
– (1) Yönetim kurulunun daveti
üzerine olağan genel kurul toplantısının dört yılda bir, mali toplantının
ise iki yılda bir, en geç Ekim ayının sonuna kadar Ankara’da yapılması
zorunludur. Olağan genel kurul toplantısının yapılacağı mekân ve gerekli
fiziki donanım, delege sayısı dikkate alınarak belirlenir. Genel kurul,
toplantıya katılma hakkı olan delegelerin tam sayısının salt çoğunluğu ile
toplanır. Genel kurulda toplantı için gerekli çoğunluk sağlanamadığı
takdirde, çoğunluk aranmaksızın en erken yedi en geç otuz gün içerisinde
ikinci toplantı yapılır. Toplantıda, gündem maddeleri ayrı ayrı görüşülerek
oylanır ve karara bağlanır.
Merkez
birliği olağanüstü genel kurul toplantısı
MADDE 54
– (1) Birlik, yönetim kurulu
kararıyla doğrudan veya denetleme kurulu, gerektiğinde tasfiye kurulu ya da
delege tam sayısının en az onda birinin noter onaylı talebiyle yönetim
kurulu tarafından olağanüstü genel kurul toplantısına çağrılabilir. Ancak
Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde
veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak olağanüstü genel
kurul çağrısı yapma yetkisine sahiptir. Çağrı şekli ve gündem hususlarında
olağan genel kurul toplantısında uygulanan esaslar uygulanır.
(2) Bakanlık tarafından da olağanüstü genel kurul
toplantısı çağrısı yapılmaması hâlinde, istek sahipleri merkez birliğinin merkezinin
bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine başvurarak genel kurulu bizzat
toplantıya çağırma izni alabilirler.
Toplantıya
çağırma şekli ve gündem
MADDE 55
– (1) Genel kurul, yönetim kurulu
tarafından, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi belirtilmek üzere ana
sözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır. Toplantı
tarihinden otuz gün önceden başlamak üzere, toplantı sonuçlanana kadar
toplantı ilanı, gündem ve hazır bulunanlar listesi merkez birliği ilan
panosunda askıya çıkarılır ve merkez birliği internet adresinde yayımlanır,
ayrıca toplantı ilanı ve gündemi ulusal bir gazetede ilan edilir.
(2) Ana sözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise
yapılacak ilanda değiştirilecek madde numaralarının yazılması ile
yetinilir.
(3) İlanın bir örneği toplantıdan en az on beş gün
önce Bakanlığa gönderilir. Toplantı için gözlemci olarak Bakanlık
temsilcisi görevlendirilmesi talep edilir. Bakanlık, bildirilen gün ve
yerde temsilci bulundurulmasını sağlar. Genel kurul kararlarını içeren
tutanaklar ile toplantıya katılanların listesi Bakanlık temsilcisi
tarafından imzalanır. Bakanlık temsilcisi genel kurulda, Kanuna, bu
Yönetmeliğe ve ana sözleşmeye aykırı olarak alınan kararlar hakkındaki
görüşünü genel kurul tutanağına geçirtir ve ayrıca keyfiyeti temsilci
raporunda belirtir. Temsilciler, toplantının kanunlara, bu Yönetmeliğe, ana
sözleşmeye ve gündeme göre yürütülmesini gözetim ile görevlidirler.
(4) Usulüne uygun müracaat yapıldığı hâlde,
Bakanlık temsilcisi toplantıya gelmez ise toplantı icrasını temin etmek
üzere, bir saat beklenir. Bakanlık temsilcisi bu sürenin sonunda da gelmez
ise toplantı yeter sayısının bulunduğunun tespiti ile toplantıya başlanır
ve bu durum yönetim kurulu veya denetleme kurulunca bir tutanakla
belirlenir.
(5) Genel kurulda gündemde olmayan hususlar
görüşülemez. Ancak genel kurul toplantısında hazır bulunmaları şartı ile
merkez birliği delege tam sayısının en az 1/10'unun başkanlık divanının
oluşumundan sonra gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı
ve imzalı teklifte bulunmaları hâlinde, hesap tetkik komisyonunun
seçilmesi, bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, çıkarılan
üyeler hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya
çağrılması ve Kanun, ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul
kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali,
yönetim ve denetleme kurulu üyelerinin azli ve yerlerine yenilerinin
seçilmesi ile ilgili hususlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğunun
kabulü ile gündeme alınır. Genel kurulda yönetim ve denetleme kurulunun
ibra edilmemesi veya bilanço, gelir-gider tablolarının onaylanmaması
durumunda gündemde olmasa dahi hesap tektik komisyonu seçilir.
(6) Genel kurula katılma hakkı bulunan delegelerin
en az 1/10'u tarafından genel kurul toplantısından en az yirmi gün önce
yazılı olarak bildirilecek hususların gündeme konulması zorunludur.
Toplantıya
başlama
MADDE 56
– (1) Genel kurul toplantıları
Bakanlık temsilcisinin katılması ile açılır ve devam eder. Toplantı,
yönetim kurulu başkanı tarafından, bulunmaması hâlinde yönetim kurulu
üyelerinden biri, o da yoksa denetleme kurulu üyelerinden biri veya
bunların da bulunmaması hâlinde genel kurulca gösterilecek bir delege
tarafından yoklamayı müteakip açılır.
(2) Toplantıda delegelerin gerekli çoğunluğu
sağladığı tespit edilince divan başkanlığının seçimine geçilir.
(3) Toplantıya katılan oy verme hakkına sahip
delegeler arasından başkan, bir başkan vekili ve iki kâtip üye seçilerek
divan oluşturulur. Seçimin gizli yapılması durumunda ayrıca iki oy
tasnifçisi seçilir. Divan başkanlığına, yönetim kurulu başkanı, yönetim
kurulu üyeleri, denetleme kurulu üyeleri ve merkez birliği çalışanları
seçilemez.
(4) Toplantı açılıp gündem maddelerinin
görüşülmesine başlandıktan sonra herhangi bir sebeple toplantının devamına
imkân görülmemesi veya Divanın çekilmesi halinde; gündemi tamamlamak üzere
Genel Kurulda ibra maddesi görüşülmemişse Yönetim Kurulu, görüşülmüşse
Bakanlık veya merkez birliğinin merkezinin bulunduğu yer asliye hukuk
mahkemesi tarafından atanacak kayyum tarafından yapılacak çağrı üzerine
Genel Kurul yeniden toplanır, bu konudaki çağrı ile ilgili olarak 55 inci
madde hükümleri uygulanır.
Hazır
bulunanlar listesi
MADDE 57
– (1) Genel Kurul toplantısına katılacak
delegeleri gösteren hazır bulunanlar listesi düzenlenir. Bu listede oy
verme hakkına sahip gerçek kişi delegelerin; adı, soyadı, ili, Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numarası, adres ve imza bölümü ile temsil ettiği
birliğin, merkez birliğine üyelik tarihi yer alır. Tüzel kişiliği haiz
delegeler için ise; unvanı, vergi numarası, temsilcinin adı, soyadı,
temsilcinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, ili, adres ve imza bölümü
yer alır.
(2) Liste, toplantıya başlamadan önce toplantıya
katılan delegelere ve tüzel kişiliği haiz delegeler için bunların
temsilcilerine Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunan geçerli bir
kimlik belgesi gösterilmesi şartıyla imzalattırılır. Listenin Bakanlık
temsilcisi ve divan başkanlığı tarafından da imzalanması gereklidir.
Karar
yeter sayısı
MADDE 58
– (1) Kanunda, bu Yönetmelikte
veya ana sözleşmede nitelikli çoğunluk gerektiren hüküm bulunmadıkça genel
kurul kararları ve seçimlerde, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile
karar alınır.
(2) Merkez birliğinin dağılması, ana sözleşmenin
değiştirilmesi, hayvancılıkla ilgili uluslararası kuruluşlara üye olunması
ya da bu kuruluşlara üyelikten ayrılma kararı alınması ve merkez birliğine
üyelik veya ayrılma ile ilgili kararlarda hazır bulunanlar listesini
imzalayan delegelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Ek ödeme yükümlülükleri
konusunda alınacak kararlar için delege tam sayısının 3/4'ünün kabul oyu
gereklidir.
Bütün
delegelerin hazır bulunması hâli
MADDE 59
– (1) Merkez birliğinin bütün
delegelerinin toplantıda hazır bulunması hâlinde, genel kurul toplantısına
dair diğer hükümler saklı kalmak şartı ile toplantıya çağrı hakkındaki
hükümlere uyulmamış olsa dahi, kararlar alınabilir. Bu gibi kararların,
delegeler tarafından imzalanması gereklidir.
Oylamaya
katılamayacaklar
MADDE 60
– (1) Yönetim kurulu ile merkez
birliği işlerinin görülmesinde yönetim kurulu tarafından görevlendirilenler,
yönetim kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya katılamazlar. Bu hüküm
denetleme kurulu üyeleri hakkında uygulanmaz.
(2) Delegelerden hiçbiri, kendisi veya aralarında
evlilik bağı kalksa bile eşi yahut altsoy ve üstsoyu ile merkez birliği
arasındaki şahsi bir işe veya davaya dair olan görüşmelerde oy hakkını
kullanamaz.
Kararların
bozulması
MADDE 61
– (1) Aşağıda belirtilen kimseler;
Kanuna, bu Yönetmeliğe, ana sözleşmeye ve iyi niyet esaslarına aykırı
olduğu iddiasıyla genel kurul kararları aleyhine toplantıyı takip eden
günden başlamak üzere otuz gün içerisinde merkez birliğinin merkezinin
bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine başvurabilir:
a) Toplantıda hazır bulunup da kararlara
katılmayarak karşı görüşlerini tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına
haksız olarak izin verilmeyen ya da toplantı çağrısının usulüne uygun
yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini veya
genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara
katılmış bulunduklarını iddia eden delegeler.
b) Yönetim kurulu.
c) Kararların yerine getirilmesi yönetim kurulu
üyeleri ile denetleme kurulu üyelerinin şahsi sorumluluklarını gerektirdiğinde
bu üyelerden her biri.
(2) Genel kurul kararları aleyhine dava açıldığı
hususu ve duruşma günleri, yönetim kurulu tarafından ilan olunur.
Merkez
birliği yönetim ve denetleme kurulu üyelikleri seçimleri
MADDE 62
– (1) Yönetim kurulu ve denetleme
kurulu üyeleri seçimleri adayların tek listede toplanması hâlinde açık;
birden fazla listede toplanması hâlinde gizli oy, açık tasnif esasına göre
yapılır.
(2) Seçimlerin gizli yapılması hâlinde merkez
birliği mührünü taşıyan zarflar, hazır bulunanlar listesini imzalayan
delegelere imza karşılığı oy kullanmak üzere verilir. Üyelerin imzaları
divan tarafından Bakanlık temsilcisinin gözetiminde, Bakanlık temsilcisinin
genel kurula gelmemesi durumunda divanın ve genel kurulca belirlenen
üyelerin gözetiminde kontrol edilerek oyların kullanılması sağlanır.
Kullanılan oylar sayılır ve katılanlara göre oyların fazla çıkması hâlinde
oy pusulaları açılmadan, fazla oylar rastgele seçilerek iptal edilir.
Sandık açılıp oy ayrımı bittikten sonra sonuçlar tutanağa yazılır.
(3) Genel Kurulda en çok oy alan delegeler, yönetim
ve denetim kurulu asıl ve yedek üyeliklerine seçilmiş olurlar. Bu
delegeler, merkez birliğinin hayvancılıkla ilgili uluslararası kuruluşlara
üye olması hâlinde bu kuruluşlarda da merkez birliğini temsil eder.
(4) Oy pusulalarının üzeri çizilerek yönetim ve
denetim kurulu için seçilecek üye sayısından fazla isim yazılması veya oy
pusulasındaki isimlerin üzeri çizilerek yerlerine yenilerinin yazılması
hâlinde o oy geçersiz olur.
(5) Yönetim kurulu, genel kurul tarafından yedi
asıl ve yedi yedek üyeden oluşmak üzere, dört yıl için seçilir.
(6) Yönetim kurulu üyeliğine seçilen tüzel kişi
delegeler, temsilcilerinin isimlerini merkez birliğine bildirir.
(7) Süreleri biten yönetim kurulu üyelerinin tekrar
seçilmeleri mümkündür. Birbirleriyle veya denetleme kurulu üyeleriyle
üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlıkları olanlar
aynı anda yönetim kurulu üyeliğine seçilemezler.
(8) Olağanüstü genel kurul toplantılarında yönetim
kurulu üyeliğine seçilenler, önceki yönetim kurulunun kalan görev süresini
tamamlar. Yönetim kurulu üyeleri olağan veya olağanüstü genel kurullarda
ibra edilmedikçe yeni yapılacak yönetim kurulu seçimlerinde aday olamazlar.
(9) Denetleme kurulu, dört yıl için genel kurulca
delegelerden seçilen üç asıl üye ile üç yedek üyeden teşekkül eder; bu
üyelerde de yönetim kurulu üyelerinde bulunması gereken şartlar aranır.
(10) Süreleri biten denetleme kurulu üyelerinin
tekrar seçilmeleri mümkündür. Birbirleriyle ve yönetim kurulu üyeleriyle
üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlıkları olanlar
aynı anda denetleme kurulu üyeliğine seçilemezler.
(11) Olağanüstü genel kurul toplantılarında
denetleme kurulu üyeliğine seçilenler, önceki denetleme kurulunun kalan görev
süresini tamamlar. Denetleme kurulu üyeleri olağan veya olağanüstü genel
kurullarda ibra edilmedikçe yeni yapılacak denetleme kurulu seçimlerinde
aday olamazlar.
(12) Kanunun 10/E maddesinin üçüncü fıkrasına göre
Bakanlıkça görevlerine tedbiren son verilen yönetim ve denetleme kurulu
üyeleri bir seçim dönemi geçmeden yeniden görev alamazlar.
(13) Yönetim kuruluna veya denetleme kuruluna aynı
ilden en fazla bir üye seçilir. Ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa
denetleme kuruluna seçilen üyeler, yönetim kurulu üyelerinin seçildiği
iller dışındaki illerden olmak zorundadır.
Genel
kurul toplantısına ait belgelerin gönderilmesi
MADDE 63
– (1) Yeni seçilip göreve başlayan
yönetim kurulu tarafından en geç toplantı gününden itibaren on beş gün
içinde gündem toplantı çağrısı, ilan tutanağı, yönetim kurulu ve denetçiler
raporu, bilanço gider cetveli, Bakanlık temsilcisi tarafından imzalanmış
genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesi, genel kurul toplantı
tutanağı ile bu tutanağın Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan nüshası ve
Bakanlık temsilcisi raporunun her birinden birer nüsha olmak üzere
hazırlanan belgeler Bakanlığa verilir.
Merkez
birliği yönetim kurulu
MADDE 64
– (1) Yönetim kurulu, Kanun, bu
Yönetmelik ve ana sözleşme hükümleri doğrultusunda merkez birliğinin
faaliyetlerini yöneten ve birliği temsil eden icra organıdır.
Merkez
birliği yönetim kurulu üyeliği şartları
MADDE 65
– (1) Yönetim kurulu üyelerinde
aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türk vatandaşı olmak.
b) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal
düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, nitelikli cinsel saldırıda
bulunma, çocukların cinsel istismarı, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye
fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal
varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
c) Kısıtlı olmamak.
ç) 18 yaşından küçük olmamak.
d) En az ilkokul mezunu olmak.
e) Farklı hayvan türünde başka bir birliğin ya da
merkez birliğinin yönetim kurulu üyesi olmamak.
f) Bakanlık çalışanı olmamak.
(2) Üyelik şartları denetleme kurulu tarafından
araştırılır. Bu şartları taşımadıkları hâlde seçilenler ile seçilme yeterliliklerini
sonradan kaybedenlerin görevlerine yönetim kurulunca son verilir. Görevleri
sona ermesine rağmen merkez birliği adına iş ve işlem yürüten üyeler, bu iş
ve işlemlerden şahsi olarak sorumludur.
(3) Temsil ettikleri birlikteki üyelikleri sona
eren yönetim kurulu üyelerinin merkez birliği yönetim kurulu üyeliği de
sona erer.
Merkez
birliği yönetim kurulu iş bölümü ve çalışma şekli
MADDE 66
– (1) Merkez birliği yönetim
kurulu ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkan
yardımcısı ve bir muhasip üye ile sekretaryayı yürütecek bir üye seçer ve
diğerleri üye olarak görev yapar. Aynı toplantıda yönetim kurulunun
yapacağı mutat toplantı tarihi ve yeri belirlenir. Bu toplantıda ayrıca
gerektiğinde zorunlu olabilecek mutat dışı toplantılara çağrının nasıl ve
kimler tarafından yapılacağına dair karar alınır.
(2) İlk toplantıda biri başkan ve biri üye olmak
üzere en az iki kişi, merkez birliğini temsile ve merkez birliği adına imza
atmaya yönetim kurulu kararı ile yetkili kılınır ve bu kararın noterlikçe
onaylanmış bir sureti, imzalarla birlikte tescil edilmek üzere Ticaret
Sicili Müdürlüğüne verilir.
(3) Gerektiğinde aynı usule göre hareket edilerek
imza yetkisine sahip kişiler değiştirilebilir. Mali konular ile merkez
birliğini taahhüt altına alan konularla ilgili olarak merkez birliği adına
yapılacak yazışmalarda yönetim kurulu başkanı ve merkez birliğini temsile
yetki verilen yönetim kurulu üyelerinden en az birisinin imzası gereklidir.
(4) Yönetim kurulunda görev değişikliği ile ilgili
olarak yönetim kurulu üyelerinin yapacağı yazılı müracaatlar, yönetim
kurulu başkanı tarafından ilk yönetim kurulu toplantısında görüşülmek üzere
gündeme alınır.
(5) Yönetim kurulu, üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır ve kararlar üye tam sayısının salt çoğunluğuyla
alınır. Oylarda eşitlik hâlinde başkanın olduğu taraf çoğunluğu sağlamış
kabul edilir. Yönetim kurulunda üyeler vekâlet yolu ile oy kullanamaz.
(6) Herhangi bir sebeple yönetim kurulu toplantı
yeter sayısını kaybederse boşalan yönetim kurulu üyeliklerine denetleme
kurulu üyeleri tarafından yönetim kurulu yedek listesinden yeteri kadar üye
çağırılır.
(7) Yönetim kurulu kararları, sayfaları noterce
tasdik edilmiş bir karar defterine sıra numarası ve tarihi ile kayıt edilip
imzalanır. Verilen karara karşı görüşte olanlar veya çekimser kalanlar,
muhalefet sebeplerini kararın altına yazarak imzalamak zorundadırlar.
(8) Yönetim kurulu üyeleri her zaman üyelikten
ayrılabilirler. Ancak ayrılan üyenin iş gördüğü zamana ait sorumluluğu
devam eder. Ayrılan üyenin sorumluluğunun öğrenildiği tarihten itibaren
genel hukuk hükümlerine göre bu üyeye karşı denetleme kurulu tarafından
tazminat davası açılabilir.
(9) Yönetim kurulundan ayrılan bir üyenin yerine,
üye sırasına göre yedek üyelerden biri geçer.
(10) Yönetim kurulu üyelerinin toplu olarak
üyelikten ayrılmaları veya mevcut yedeklerin ayrılan üyelerin yerini
dolduramaması hâlinde Bakanlık tarafından olağanüstü genel kurul toplantısı
çağrısı yapılarak yeniden yönetim kurulu üyelerinin seçilmesi sağlanır.
(11) Yenileri seçilinceye kadar eski yönetim kurulu
üyelerinin görevleri devam eder. Görevi son bulan eski yönetim kurulu, yeni
yönetim kuruluna seçim gününden başlayarak bir hafta içinde görevini
devretmek zorundadır.
(12) Yönetim ve denetleme kurulu üyeleri; kendi
merkez birliklerinin hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları
vakıflarda ve diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçi
olamazlar, personel olarak ya da başka bir şekilde ücretli olarak
çalışamazlar.
(13) On ikinci fıkrada belirtilen diğer görevleri
bulunmasına rağmen merkez birliklerinin yönetim kurulu üyesi veya denetçi
olarak seçilenler, seçildikleri tarih itibarıyla diğer görevlerinden
ayrılmak zorundadırlar. Bu görevlerinden ayrılmayanların yönetim kurulu
üyeliğine veya denetçiliğe seçilmelerine ilişkin işlemler hükümsüzdür.
Seçildikten sonra on ikinci fıkradaki diğer görevleri edinen merkez
birlikleri yönetim kurulu üyeleri ve denetçilerinin sonradan edindikleri
görevlere ilişkin seçilme veya görevlendirme işlemleri ile sözleşmeler de
hükümsüzdür. Yönetim kurulu üyeliğine veya denetçiliğe seçilme işlemleri bu
şekilde hükümsüz olanların yerlerine yedekleri çağrılır.
(14) Merkez birliklerinin yönetim ve denetleme
kurulu üyelerinin fiilen bu görevleri yürüttükleri dönemde; bunların eş ve
ikinci derece dâhil kan ve kayın hısımları, merkez birliklerinin ve
bunların %50’den fazla hissedarı oldukları şirketlerde, katıldıkları
vakıflarda ve diğer teşekküllerde yönetim kurulu üyesi veya denetçisi
olamaz, personel olarak ya da başka bir şekilde ücretli olarak
çalışamazlar.
(15) Bu madde hükümlerine aykırı uygulamalar
denetleme kurulu üyeleri tarafından araştırılır.
Merkez
birliği yönetim kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 67
– (1) Merkez birliği yönetim
kurulu aşağıda belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Kanunda, bu Yönetmelikte ve ana sözleşmede
belirtilen görevleri yürütmek üzere ayda bir defa düzenli toplantı yapmak,
gerek duyulması hâlinde toplantı sayısını arttırmak.
b) Merkez birliği bütçesini hazırlamak, merkez
birliğinin her türlü faaliyet ve kayıt işlerini yürütmek.
c) Islah programı ve soy kütüğü faaliyetlerini
birliklere uygulatmak ve uygulamayı takip etmek.
ç) Genel kurulu toplantıya çağırmak, çalışmalarını
rapor hâlinde genel kurula sunmak.
d) Gerektiğinde genel kurulu olağanüstü toplantıya
çağırmak.
e) Genel kurulca verilen görevleri yapmak, sonuç
hakkında genel kurula bilgi vermek.
f) Yetiştirici ve personel eğitimlerini yapmak,
seminerler düzenlemek, yetiştirme, bakım, besleme, sürü idaresi ve benzeri
konularda yayınlar yapmak.
g) En son hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarına
ilişkin pazar haberlerini üyelerine duyurmak.
ğ) Hayvancılık işletmeleri kurmak isteyenlere proje
hazırlama konusunda yardımcı olmak.
h) Kredi temini konusunda çalışmalarda bulunmak.
ı) Merkez birliğinde ve birliklerde görev yapacak
personelin tayin, atama ve özlük işlerini kapsayan personel çalışma usul ve
esaslarını hazırlamak.
i) Mevcut bütçe dâhilinde gerekli harcamaları,
ilgili mevzuata göre yapmak.
j) Üyelerinin ürünlerine pazar bulmak, pazarlama
faaliyetlerini yürütmek ve üyelerin ihtiyaçlarını karşılamak için çalışma
yapmak.
k) İhtiyaç duyulan yerlerde merkez birliği şubesi
veya irtibat bürosu kurulması konusunu incelemek ve Bakanlığın izniyle şube
veya irtibat bürosu açılması uygun görülenlerin kurulmasını genel kurula
teklif etmek.
l) Merkez birliği hizmetlerinin yürütülmesi için
kendi içinde birimler kurmak, bunların faaliyetlerini düzenlemek ve
yönetmek.
m) Kanuna, bu Yönetmeliğe, ana sözleşmeye ve iyi
niyet esaslarına aykırı olarak alınan genel kurul kararları aleyhine dava
açmak.
n) Genel kurulca uygulanmasına karar verilen
Bakanlıkça desteklenecek yatırım projelerini hazırlatarak Bakanlığın
onayına sunmak.
o) Merkez birliğinin aczi hâlinde genel kurulu
toplantıya davet ederek gerekli mercilere haber vermek.
ö) Eski yönetim kurulu üyeleri ile merkez birliği
çalışanlarının sonradan tespit edilen yolsuzluk ve usulsüzlüklerini ilgili
mercilere haber vermek.
p) Denetim amacı ile Bakanlığın, denetleme
kurulunun veya merkez birliğinin kredi aldığı kredi kuruluşlarının denetim
görevlilerinin talebi hâlinde, merkez birliğine ait her türlü defter ve
belgeleri vermek.
r) Her türlü sigorta hizmetlerini yürütmek veya
bunların yürütülmesine yardımcı olmak.
s) Islah programı kapsamında birlik üyelerine ait
hayvanlarda/kovanlarda kullanılmak genetik materyal ve girdi sağlamak.
ş) Üyelik bilgilerinin güncelleştirilmesini
sağlamak ve takip etmek.
t) Bakanlıkça yapılan denetimler sonucunda şartları
taşımadıkları hâlde seçildiği veya seçilme yeterliliğini sonradan
kaybettiği anlaşılanların üyeliklerine son vermek.
u) Denetim sonuçlarını Bakanlığa bildirmek şartıyla
birliklerin denetlenmesini denetleme kurulundan istemek, gerektiğinde
Bakanlıktan veya bağımsız denetim kurumlarından denetim talebinde bulunmak.
ü) Ana sözleşmede ve bu Yönetmelikte belirlenen
diğer görevleri yapmak.
Merkez
birliği yönetim kurulunun hukuki sorumlulukları ve ücret
MADDE 68
– (1) Görevini yapmadıkları
anlaşılan yönetim kurulu üyelerini genel kurul her zaman azledebilir ve
haklarında takibat kararı verebilir. Merkez birliğinin her üyesinin,
sorumluluğu olan yöneticilere münferiden dava açma hakkı saklıdır. Yönetim
kurulu aleyhindeki davalar denetleme kurulunca açılır.
(2) Yönetim kurulu üyelerinden her biri, genel
kurulun kararı şahsi sorumluluğunu gerektirdiği durumlarda karar aleyhine
iptal davası açabilir. Yönetim kurulu üyeleri ve birlik çalışanları kasıtlı
bulunsun veya bulunmasın kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan
sorumludurlar. Suç teşkil eden fiil ve hareketlerden dolayı bu kişiler
hakkında yasal yollara başvurulur. Yönetim kurulu, tescil ve kayıt için
gerçeğe aykırı beyanda bulunması hâlinde hukuki bakımdan sorumlu olur.
(3) Yönetim veya temsile yetkili şahıslar, birliğe
ait görevlerini yürütmeleri esnasında meydana getirdikleri fiillerden doğan
zararlardan müteselsilen sorumludurlar.
(4) Yönetim kurulu üyelerine genel kurulca aylık
brüt asgarî ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve en
yüksek devlet memurunun aldığı yolluğun iki katını geçmemek üzere
belirlenen yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılamaz.
Merkez
birliği denetleme kurulu
MADDE 69
– (1) Merkez birliği denetleme
kurulu, genel kurul namına birliğin bütün işlem ve hesaplarını inceler.
(2) Denetleme kurulu üyeleri, yönetim kurulu
üyelerinde olması gereken şartlara tabidir.
Merkez
birliği denetleme kurulu iş bölümü ve çalışma şekli
MADDE 70
– (1) Denetleme kurulu üyeleri; altı
ay ara ile yılda iki defa toplanarak merkez birliğinin işlemlerini ve
hesaplarını denetler, malları ve kasayı sayar, görülen noksanlıkları,
düzensizlikleri inceleyerek bunları birer rapora bağlar ve bu raporları
denetleme kurulu raporları dosyasında muhafaza eder, aksaklıkları yönetim
kuruluna bildirir.
(2) Denetleme kurulu üyeleri, genel kurul
toplantısından önce bilançoyu, yönetim kurulunun hazırladığı çalışma raporu
ve bütçeyi inceleyerek gerekli gördüğü işlemleri, hesapları ve mevcutları
elden geçirir ve kanaatlerini açık olarak belirten bir rapor hazırlar.
Denetleme kurulu üyeleri, bu raporda yönetim kurulunun çalışma düzenini ve
başarı derecelerini de belirtir.
(3) Denetleme kurulu üyeleri çalışma raporlarını ve
benzer tekliflerini genel kurula sunmaya mecburdurlar.
(4) Denetleme kurulu üyeleri, görevleri esnasında
işlerin yürütülmesinde gördükleri noksanlıkları, Kanuna, bu Yönetmeliğe
veya ana sözleşmeye aykırı hareketleri, bundan sorumlu olanların bağlı
bulundukları organa ve gerekli hâllerde genel kurula haber vermekle
yükümlüdürler.
(5) Denetleme kurulu raporları üye çoğunluğu
tarafından imzalanır. Rapora katılmayan üyeler kanaatini belirterek raporu
imzalamak ve/veya münferit rapor düzenlemek zorundadır.
(6) Genel kurul toplantısında denetleme kurulu
raporu okunmadan bilanço ve ibralar konusunda karar alınamaz.
Merkez
birliği denetleme kurulunun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 71
– (1) Merkez birliği denetleme
kurulu aşağıda belirtilen görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Merkez birliğinin işlem ve hesaplarının tetkiki
sonunda buldukları noksan ve hataların giderilmesi için yönetim kuruluna
rapor sunmak, yönetim kurulu gereğini yapmadığında Bakanlığa bildirmek.
b) Bilançonun, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı
Türk Ticaret Kanunu, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve
ilgili diğer mevzuat hükümleri ile Tek Düzen Muhasebe Sistemi Esaslarına
göre hazırlanıp hazırlanmadığını incelemek.
c) Yönetim kurulu üyelerinin üyelik şartlarını
taşıyıp taşımadıklarını araştırmak, bu şartları taşımadıkları hâlde
seçilenler ile sonradan kaybedenlerin görevlerine son verilmesi için
keyfiyeti yönetim kuruluna bildirmek.
ç) Merkez birliği çalışmaları hakkında bilgi almak
ve lüzumlu kayıtların tutulmasını sağlamak maksadıyla birliğin defterlerini
incelemek.
d) Üç ayda bir ara denetimi yapmak ve haber
vermeksizin merkez birliği veznesini denetlemek, inceleme sonuçları olumsuz
çıktığı takdirde düzenlenecek raporun birer örneğini yönetim kurulu
başkanına vermek.
e) Merkez birliği üyeleri ve kendileri ile birlik
yönetim kurulu üyeleri arasındaki anlaşmazlıklarla ilgili konuları genel
kurul gündemine aldırmak ve yönetim kurulunun genel kurulu doğrudan
toplantıya çağırmaması durumunda yönetim kurulundan olağanüstü genel kurul
toplantısı çağrısı yapılmasını talep etmek.
f) Delegelerin genel kurul toplantılarına
katılmaları için, bu Yönetmelikte ve ana sözleşmede belirtilen gerekli
şartları yerine getirip getirmediğini incelemek.
g) Yapılacak denetimler sonucunda düzenlenecek
rapora göre hukuki sorumluluğu tespit edilen yönetim kurulu üyeleri
hakkında genel kurul kararına istinaden gerekli hukuk davalarını açmak.
ğ) Yönetim kurulunun talebi doğrultusunda denetim
sonuçlarını Bakanlığa bildirmek şartıyla birlikleri denetlemek.
h) Üyelik başvurusuna olumsuz cevap verilen
birliklerin itirazlarını, yapılacak ilk genel kurul toplantısı gündemine
aldırmak.
(2) Denetleme kurulu üyelerinin birinci fıkrada
yazılı kontrol yetkileri, genel kurul kararı ile sınırlandırılamaz.
Denetleme kurulu üyeleri ayrıca merkez birliği zararlarını kapatmak için
genel kurula sunulacak teklifleri hazırlayarak toplantı gündemine
aldırırlar.
Merkez
birliği denetleme kurulunun hukuki sorumlulukları ve ücret
MADDE 72
– (1) Denetleme kurulu üyeleri,
Kanun, bu Yönetmelik ve ana sözleşme ile kendilerine yüklenilen görevleri
hiç veya gereği gibi yapmamalarından doğan zararlardan dolayı kusursuz
olduklarını ispat etmedikçe müteselsilen sorumludurlar.
(2) Denetleme kurulu üyelerine, genel kurulca aylık
brüt asgarî ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve en
yüksek devlet memurunun aldığı yolluğun iki katını geçmemek üzere
belirlenen yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılamaz.
Denetleme kurulu üyelerine yapılacak huzur hakkı ödemeleri, toplantı başına
yapılır.
Merkez birliği
denetleme kurulu üyeliğinin açılması ve çekilme
MADDE 73
– (1) Denetleme kurulu üyelerinden
birinin ölümü, çekilmesi, bir engelden dolayı görevlerini yapamayacak hâlde
bulunması, iflası veya kısıtlılık hâli gibi sebeplerle görevlerinin sona
ermesi ya da 65 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen
suçlardan dolayı mahkûm olması hâlinde diğer üyeler, genel kurulun ilk toplantısına
kadar görev yapmak üzere boşalan üyenin yerine yedeklerden birini çağırır.
Ancak bir üyelik boşaldığında yerine geçecek yedek üye bulunamazsa genel
kurul toplantıya çağırılmadan denetleme kurulu tarafından merkez birliği
delegelerinden bir kişi, yapılacak ilk genel kurula kadar görev yapmak
üzere çağırılır.
(2) Denetleme kurulu üyeleri her zaman görevden
çekilebilirler. Ancak toplu çekilme hâlinde genel kurul, yönetim kurulu
tarafından derhal toplantıya çağırılır ve otuz gün içinde denetleme
kurulunun yeni asıl ve yedek üyelerini seçer.
Merkez
birliği denetleme kurulunun inceleme yükümlülüğü
MADDE 74
– (1) Denetleme kurulu üyeleri
işletme hesabıyla bilançonun defterlerle uygunluk hâlinde bulunup
bulunmadığını, defterlerin düzenli bir surette tutulup tutulmadığını ve
işletmenin neticeleriyle mal varlığı hakkında uyulması gerekli olan
hükümlere göre işlem yapılıp yapılmadığını incelemekle yükümlüdürler.
Üyeleri şahsen sorumlu veya ek ödeme ile yükümlü olan merkez birliklerinde
ayrıca, üyelerin verdiği taahhütnameler ile üyelik defterlerinin usulüne
uygun olarak tutulup tutulmadığını da incelemek zorundadırlar.
(2) Yönetim kurulu, birinci fıkra kapsamında
inceleme yapılabilmesi için denetleme kurulu üyelerine defter ve belgeleri
verir; ayrıca denetleme kurulu üyelerinin isteği üzerine müfredat defteri
ve bu defterin hangi esaslara göre düzenlendiği de dâhil istenilen her konu
hakkında da bilgi verir.
(3) Merkez birliği üyeleri, gerekli gördükleri
hususlarda denetleme kurulu üyelerinden yazılı açıklama yapmalarını
isteyebilirler.
Genel
sekreter
MADDE 75
– (1) Merkez birliği yönetim kurulunca,
veteriner fakültesi veya ziraat fakültesi (zootekni) mezunu genel sekreter
atanabilir. Genel sekreter yönetim kurulu kararlarını uygular ve yönetim
kurulu toplantılarına katılabilir, ancak oy hakkı yoktur. Merkez birliği
yönetim ve denetleme kurulu üyeleri merkez birliği genel sekreteri ve
çalışanı olamaz.
(2) Genel sekreter, yönetim kurulu tarafından
kurulan birimleri yönetir ve çalışmaları konusunda yönetim kuruluna karşı
sorumludur. Yönetim kurulu gerek gördüğünde yeni birimler kurabilir, bu birimleri
kaldırabilir, birimleri birleştirebilir veya genel sekreterin uhdesine
verebilir.
(3) Genel sekreter kendisine bağlı birimler ile
aşağıdaki görevleri yapar:
a) Birlikler tarafından yürütülen görevlerle ilgili
tüm bilgileri toplamak ve değerlendirmek.
b) İlgili mevzuat çerçevesinde damızlık veya
pedigri belgelerini düzenlemek, soy kütüğü, ön soy kütüğü ve ıslah
programları ile ilgili esasları belirlemek, sergi, müsabaka ve benzeri
gösterilerle ilgili kuralları tespit etmek.
c) Bakanlığın belirlediği kriterlere göre türlere
ait ıslah programlarını hazırlamak, soy kütüğünden çıkartılacak hayvanlar
hakkında karar vermek, soy kütüğü ile ilgili son gelişmeleri ve alınacak
tedbirleri belirlemek ve bunları yayımlamak.
ç) Ön soy kütüğü, soy kütüğü ve ıslah programları
ile ilgili olarak birliklerin faaliyetlere katılımını belirlemek ve resmî
belgeleri muhafaza etmek, ıslah programlarını yürütmek ve koordine etmek.
d) Birliklerin teknik konularda eğitim, denetim ve
koordinasyon çalışmalarını yürütmek.
e) Birlikler tarafından yürütülen hayvan sağlığı
programlarının hazırlanmasını sağlamak.
f) Merkez birliğinin ıslah programları kapsamında
sağlık ile ilgili faaliyetlerini düzenlemek.
g) Birliklerin sağlık konusunda eğitim, denetim ve
koordinasyon çalışmalarını yürütmek.
ğ) Merkez birliğinin personel, idari ve mali
işlerini yürütmek.
h) Birliklerde örnek bir idari ve mali yapının
oluşturulması doğrultusunda birlikler arasında koordinasyonu sağlamak.
ı) Birliklerin idari ve mali konularda eğitim,
denetim ve koordinasyon çalışmalarını yürütmek.
Merkez
birliklerinde dışarıya karşı temsil ve imza yetkisi
MADDE 76
– (1) Yönetim kurulu kararıyla,
resmî dairelerde, mahkemelerde ve üçüncü kişiler nezdinde başkanın temsil
yetkisi genel sekretere devredilebilir. Ancak mali konular ile merkez
birliğini taahhüt altına alan konularda, merkez birliği adına yapılacak
yazışmalarda yönetim kurulu başkanı ve merkez birliğini temsile yetki
verilen yönetim kurulu üyelerinden en az birisinin imzası gereklidir.
(2) Yönetim kurulu, merkez birliğini temsil
niteliğinde olan veya merkez birliğini borç altına sokan işler dışında,
merkez birliği personeline ikinci derecede imza yetkisi verebilir. Verilen
bu yetkilerin kapsamı yönetim kurulunca açıkça belirlenir.
(3) Merkez birliğini temsile yetkili kılınan
kimselerin merkez birliği adına yapacakları işlemlerde bu kişilerin
imzaları yalnızca merkez birliği unvanı adına kullanılabilir. Aksi durumda
verilen taahhütler merkez birliğini bağlamaz.
Merkez
birliklerinde tescil ve ilan
MADDE 77
– (1) Yönetim kurulu, ilk
toplantısında merkez birliğini temsile ve merkez birliği adına imza atmaya
yetkili şahısları tespit eder ve buna dair alınmış kararların noterlikçe
onaylanmış bir suretini, imzalarla birlikte tescil edilmek üzere Ticaret
Sicili Müdürlüğüne vererek tescil ve ilan ettirir.
ALTINCI BÖLÜM
Mali Konular
Hesap
yılı
MADDE 78
– (1) Hesap yılı, Ocak ayının
birinci günü başlar, aralık ayının son günü biter. Ancak Vergi Usul
Kanununa göre özel hesap dönemi alınabilir.
Defter
tutma yükümlülüğü
MADDE 79
– (1) Birlik ve merkez birliği,
ekonomik ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her iş yılı
içinde elde edilen neticeleri belirlemek amacıyla nitelik ve öneminin
gerektirdiği bütün defterleri tutmaya mecburdur.
Tasdik
ettirme ve beyanname verme yükümlülüğü
MADDE 80
– (1) Defterler, yönetim kurulunca
kullanılmaya başlanılmadan önce notere tasdik ettirilir.
(2) Birlik ve merkez birliği, tutmaya mecbur olduğu
defterlerle tutmak istediği diğer defterleri lehine delil olarak
kullanabilmek için her birinin cins ve durumları ile sayfa sayısını
gösteren iki nüsha beyannameyi bu defterleri kullanmaya başlamadan önce
ticaret sicil memuruna vermeye mecburdur. Memur bunlardan birini tasdik
ederek geri verir.
Birliğin
ve merkez birliğinin gelirleri
MADDE 81
– (1) Birliğin ve merkez
birliğinin gelirleri şunlardır:
a) Hizmet bedelleri, giriş aidatları ve yıllık
aidatlar.
b) Bu Yönetmelikte ve ana sözleşmede belirtilen
görev ve amaçlar karşılığı yapılan hizmetlerden elde edilen gelirler.
c) İşletme ve hayvan tanımlama hizmeti, verim
kontrolleri, soy kütüğüne kayıt, suni tohumlama, embriyo transferi,
yetiştirme hastalıkları ve diğer hastalıkların takibi için alınacak
ücretler.
ç) Borsa ve benzeri alanlardan elde edilecek
gelirler.
d) Yetiştirici elindeki damızlıkların satışlarından
alınacak komisyonlar.
e) Sigortalama hizmetlerinden elde edilecek
gelirler.
f) Fuar, panayır, kongre, yarışma, sergi, reklam ve
benzeri faaliyetlerden sağlanan gelirler.
g) Tasdik ücreti.
ğ) Yurt içi ve yurt dışı bağışlar ve yardımlar.
h) Eğitim, yayın ve tanıtım gelirleri.
ı) Danışmanlık hizmeti gelirleri.
i) Proje hazırlama hizmeti karşılığı elde edilen
gelirler.
j) İthal edilen ve ıslah faaliyetlerinde
kullanılacak her türlü genetik materyalin kayıt sistemine kaydedilmesinde
sağlanan gelirler.
k) Damızlık, genetik materyal, koloni, kovan gibi
her türlü ürün satışından elde edilen gelirler.
l) Gerçek ve tüzel kişilerden alınan sponsorluk
desteği gelirleri.
m) Diğer gelirler.
(2) Bakanlıkça destekleme ödemelerinin birlikler
aracılığıyla ödenmesi durumunda bu Yönetmelik çerçevesinde yetiştiricilere
teslimi yapılan ıslah amaçlı mallar veya usulüne uygun sunulmuş hizmet
bedelleri dışında, devlet tarafından üye yetiştiricilere ödenmek üzere
birliğe aktarılan destekleme ödemelerinden her ne ad altında olursa olsun
kesinti yapılamaz. Ancak birliklerin birinci fıkrada belirtilen faaliyetler
için yapacağı en yüksek kesinti miktarı ve oranı ana sözleşmede
belirlenebilir. Böyle bir kesinti yapılabilmesi için genel kurulda bu yönde
karar alınması ve üyeden her yıl için yazılı muvafakat alınması gereklidir.
Yıllık
gelir gider farkı ve dağıtılması
MADDE 82
– (1) Birliğin hesap dönemi
içerisinde yaptığı işlemler sonucunda ortaya çıkan olumlu veya olumsuz
farklar yıllık gelir gider farkını oluşturur. Yıllık gelir gider farkı,
yıllık bilançoya göre belirlenir.
(2) Ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa
birliklerde olumlu gelir gider farkından vergiler ve geçen yıllara ait
zararlar düşüldükten sonra geri kalan kısım aşağıdaki nispetler üzerinden
bölünür:
a) % 5 Yasal yedek akçe.
b) % 5 Merkez birliği yardım payı.
c) % 10 Sosyal hizmetler payı.
ç) % 5 Kefalet payı.
d) % 75 Yatırım ve geliştirme payı.
(3) Ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa merkez birliklerinde
olumlu gelir gider farkından vergiler ve geçen yıllara ait zararlar
düşüldükten sonra geri kalan kısım aşağıdaki nispetler üzerinden bölünür:
a) % 5 Yasal yedek akçe.
b) % 75 Yatırım ve geliştirme payı.
c) % 15 Sosyal hizmetler payı.
ç) % 5 Kefalet payı.
(4) Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile birlik
üyelerine gelir gider olumlu farkları üzerinden kazanç verilemez.
(5) Bir yıllık çalışma sonucu gelir gider farkı
menfi olduğu takdirde ortaya çıkan açık, yedek akçelerden veya bunların
yeterli olmaması hâlinde ek ödemelerle ya da sağlanacak bağış ve
yardımlarla kapatılır.
Yatırım
ve geliştirme payı
MADDE 83
– (1) Yatırım ve geliştirme payı
üretim, araştırma ve pazarlama konularında yapılacak yatırımlarda
kullanılır. Merkez birliği birliklerin yatırım ve geliştirme paylarına
katkıda bulunabilir. Merkez birliği yapmış olduğu katkı oranında, birlik
genel kurul kararı ile hak sahibi olabilir.
(2) Yatırım ve geliştirme payının kullanımında veya
birlik imkânları ile yapılacak diğer yatırımlardan yararlanmak için asıl
üyelik şartı aranır.
Merkez
birliğine yardım payı
MADDE 84
– (1) Merkez birliğine yardım payı
olarak ayrılan miktar en geç her yılın Haziran ayı sonuna kadar merkez
birliğine gönderilir.
Sosyal
hizmetler payı
MADDE 85
– (1) Sosyal hizmetler payı,
birliğin üyeleri ve çalışanlarının sosyal ve kültürel ihtiyaçları, birlik
çalışanları için bireysel emeklilik veya yardımlaşma maksadıyla kullanılır.
Kefalet
payı
MADDE 86
– (1) Kefalet payı birlik
kanalıyla üyelerine temin edilecek ayni ve nakdî kredilerin rizikolarını
karşılamak maksadıyla tesis edilir. Kefalet payı;
a) Kamu, gerçek ve tüzel kişilerin yapmış olduğu
bağışlardan,
b) Birliğin müspet gelir-gider farkından ayırdığı
%5 kefalet payından,
oluşur.
(2) Birlik, üyelerinden kefalet miktarının üzerinde
teminat alır. Birliğin vermiş olduğu kefaletlerden bir zarar doğmuş ise bu
zararın, ilgili üyelerin teminatlarından karşılanmasına çalışılır. Buna
rağmen açık kapatılamaz ise sonradan üyeden tahsil edilmek şartı ile
kefalet payı vasıtası ile kapatma yoluna gidilir.
Yasal
yedek akçe
MADDE 87
– (1) Yıllık faaliyetler sonucu
elde edilen olumlu farkın % 5’i, birliğin aktif toplamının yüzde ellisine
ulaşıncaya kadar yasal yedek akçe olarak ayrılır. Ana sözleşmede, olumlu
farkın % 20’sini geçmemek üzere % 5’ten fazla bir tutarın yedek akçe olarak
ayrılabileceği öngörülebilir.
(2) Yasal yedek akçeler, üyelere dağıtılamaz ve
sadece gelir gider olumsuz farklarının kapatılmasında kullanılabilir.
(3) Genel kurul, aktiflerin yeniden sağlanabilmesi
için gerekliyse veya bütün üyelerin menfaatleri dikkate alındığında,
birliğin sürekli gelişimi ve devamlılığı açısından gerekli görülüyorsa bu
Yönetmelikte öngörülenlerden başka yedek akçe ayrılmasına karar verebilir.
Bu fıkra gereğince karar alınabilmesi için genel kurula katılma hakkına
sahip asıl üye tam sayısının salt çoğunluğunun kabul oyu gerekir. Ana
sözleşmede, bu kararların alınması için daha ağır nitelikli çoğunluk
aranması öngörülebilir.
Devletçe
yapılacak katkılar
MADDE 88
– (1) Bakanlık birliklere teknik hizmetler,
sağlık hizmetleri, fuar, kongre ve eğitim konularında gerektiğinde personel
ile ayni ve nakdî destek verebilir.
(2) Bakanlık, hayvan gen kaynaklarının korunması,
ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ile pazarlanması
faaliyetlerinde, ön soy kütüğü, soy kütüğü gibi kayıt işlemlerinde ve
belgelendirme konularında birliklerle iş birliği ve birliklere yetki devri
yapabilir.
(3) Birlikler, gerektiğinde hizmetlerin yürütülmesi
amacıyla ihtiyaç duyulan konularda Bakanlığa destek verebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Dağılma
Birliklerin
ve merkez birliklerinin dağılma sebepleri
MADDE 89
– (1) Birlikler, aşağıdaki
hâllerde il müdürlüğünün onayı ile dağılır:
a) Ana sözleşme gereğince şartların oluşması
hâlinde.
b) Genel kurul kararı alınması hâlinde.
c) İflasın açılması hâlinde.
ç) Üst üste üç defa genel kurulun yapılmaması
hâlinde.
d) Birlik asıl üye sayısının, yönetim ve denetim
kurullarını oluşturacak sayının altına düşmesi hâlinde.
(2) Birlikler; kuruluş amacına ulaşma imkânının
kalmadığının Bakanlıkça tespiti hâlinde, Bakanlık ilgili genel müdürlüğünün
onayı ile dağılır.
(3) Birlik yönetim kurulunun mevcut olmaması veya
oluşturulamaması ya da genel kurulun toplanamaması hâllerinin Bakanlıkça
tespit edilmesi hâlinde, durumunu uygun hale getirmesi için Bakanlık tarafından
birliğe üç ay süre verilir. Bu sürenin sonunda durumun düzeltilmemesi
hallerinde ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Merkez birliklerinin dağılması birliklerde
uygulanan esaslara tabidir. Ancak merkez birliklerinin dağılma onayı her
durumda Bakanlık tarafından verilir.
Tasfiye
işlemleri
MADDE 90
– (1) Genel kurulca tasfiye kurulu
seçilemediği takdirde tasfiye işlemlerini yönetim kurulu yapar. Yönetim
kurulu tasfiye memurlarını ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Tasfiye
kurulu üyelerine, atamayı yapan merci tarafından tespit edilecek miktarda
ücret ödenir.
(2) Tasfiye haline giren birliğin bütün borçları
ödendikten sonra kalan mallar, ana sözleşmede bu husus öngörülmüş olduğu
takdirde üyelere eşit oranda dağıtılır.
(3) Tasfiye hâline giren birlik; üyeleri ile olan
ilişkilerinde dahi tasfiye sonuna kadar tüzel kişiliğini korur ve unvanını
tasfiye hâlinde ibaresini eklemek suretiyle kullanmaya devam eder.
(4) Genel kurul kararı ile atanmış olan tasfiye
kurulu veya bu görevi yapan yönetim kurulu üyeleri genel kurul tarafından
azledilebilir ve yerlerine yenileri seçilebilir. Bu işlem tescil ve ilan
ettirilir.
(5) Tasfiye kurulu göreve başlar başlamaz birliğin
tasfiyesinin başlangıcındaki hâl ve durumunu inceleyerek buna göre envanter
defterleri ile bilançosunu düzenler ve genel kurulun onayına sunar. Tasfiye
hâlinde genel kurul toplantılarında toplantı yeter sayısı aranmaz. Kararlar
oy çokluğu ile verilir.
(6) Tasfiye kurulu, birlik yönetim kurulu ve
denetleme kurulunu davet eder, birliğin mali durumunu gösteren bir envanter
ile bir bilançoyu bunlarla birlikte düzenler. Bu düzenleme işi, sözü edilen
organ üyelerinden katılmayanlar olsa da yerine getirilir.
(7) Tasfiye kurulu, gerek görürse birlik mallarına
değer biçmek için eksperlere başvurabilir. Düzenlenen envanter ile bilanço,
tasfiye kurulunun huzurunda birlik yönetim kurulu tarafından imzalanır.
Envanter ile bilançonun imzalanmasından sonra tasfiye kurulu, dağılma
hâlinde bulunan birliğin envanteri yazılı bütün malları ile evrak defterlerine
el koyar.
(8) Alacaklı oldukları, birlik defteri veya diğer
belgelerden anlaşılan ve ikametgâhları bilinen şahıslar taahhütlü mektupla,
diğer alacaklılar ise Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yapılacak ilanla
birliğin dağılmasından haberdar edilerek alacaklarını beyan etmeye
çağrılırlar. Alacaklı oldukları belli olanlar beyanda bulunmazlarsa
alacaklarının tutarı notere verilir. Birliğin henüz vadesi dolmayan
borçları ile muvazaalı bulunan borçlarının karşılığı olan para birliğin
kurulu olduğu ilde bulunan bir notere verilir.
(9) Tasfiyenin sonucunda evrak ve defterler on yıl
saklanmak üzere birliğin kurulu olduğu ilde bulunan bir notere verilir.
(10) Tasfiyenin sona ermesi üzerine birliğe ait
unvanın ticaret sicilinden çıkarılması tasfiye kurulu tarafından ilgili
ticaret sicil müdürlüğünden talep olunur. Bu talep üzerine sicilden
çıkarılma durumu tescil ve ilan edilir.
(11) Tasfiye kurulu üyeleri tasfiye işlerinin bir
an önce bitirilmesinden sorumludur.
(12) Merkez birliklerinin tasfiye işlemleri birliklerde
uygulanan esaslara tabidir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hüküm
bulunmayan hâller
MADDE 91
– (1) Birlik, 24/4/1969 tarihli ve
1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan kooperatiflere sağlanan her
türlü vergi ve harç muafiyetinden aynı koşullarla yararlanır.
(2) Birliklerin kuruluşu, organları, çalışma usul
ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak Kanun, bu Yönetmelik
ve bu Yönetmeliğe istinaden hazırlanan Ana Sözleşmede hüküm bulunmayan
hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.
Denetim
MADDE 92
– (1) Birlik ve merkez birliği,
Kanun ve bu Yönetmelikle kendilerine verilen görevlerle ilgili olarak
Bakanlığın gözetim ve denetimine tabidir. Bakanlık, birlikleri ve merkez
birliklerini idari, mali, hukuki ve teknik yönler ile hayvan sağlığı
yönünden Bakanlık müfettiş ve kontrolörleri ile Kanunun 10/E maddesinin
beşinci fıkrası hükümleri uyarınca denetimle görevlendirilen personel
aracılığıyla denetler. Ayrıca denetim sonuçları Bakanlığa bildirilmek
şartıyla merkez birlikleri de kendi denetleme kurulları aracılığıyla üye
birliklerini denetleyebilir. Merkez birlikleri ve birlikler, denetim
sonuçlarına göre Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde Bakanlıkça
verilen talimatlara uymak zorundadırlar.
(2) Yapılan denetimler sonucunda, merkez
birliklerinin, birliklerin ve bunların iştiraklerinin yönetim kurulu
üyeleri ile üst düzey yöneticilerinin, Bakanlıkça verilen talimatlar ile
hukuka açıkça aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesi durumunda,
Bakanlık, kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alınarak gecikmesinde
sakınca görülen hâllerde ileride telafisi güç veya imkânsız zararlara yol
açılmasının engellenmesi amacıyla bu kişileri belirli bir süre ile görevden
uzaklaştırabilir veya görevlerine tedbiren son verebilir. Bu durumda
Bakanlık, bir yıl içinde olağanüstü genel kurul toplantısının yapılması
için gerekli tedbirleri alır.
(3) Birliklerde ve merkez birliklerinde görevli
bulunanlar bu kuruluşlara ait mal, para ve para hükmündeki kâğıtları ve
gizli de olsa bunlarla ilgili defter ve belgeleri istenildiğinde
müfettişlere, kontrolörlere, denetimle görevlendirilen personele ve kredi
kuruluşlarının denetim görevlilerine göstermek, sayılmasına ve
incelenmesine yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz
olarak vermek ve doğru beyanda bulunmakla yükümlü oldukları gibi Bakanlıkça
kendilerinden istenilen her türlü bilgi, belge ve kayıtları, tanınan süre
içinde tam olarak vermek zorundadır.
(4) Yönetim kurulu üyeleri ve birlik çalışanları,
kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Bunlar, suç
teşkil eden fiil ve hareketleri ile birliğin para ve malları, bilanço,
tutanak, rapor ve başka evrak, defter ve belgeleri üzerinde işledikleri
suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır.
(5) Bakanlık, denetleme yetkisi kapsamının dışında,
ayrıca ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasına yönelik olarak birliklere
ve merkez birliklerine istişari görüş bildirebilir.
(6) Birliklere kredi veren kurum ve kuruluşlar,
verilen kredilerin gayesine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, plan
ve projesine uygunluğu, teknik özellikleri ve kalite açısından
denetleyebilir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 93
– (1) 8/4/2011 tarihli ve 27899
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici
Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Birlikler, bu
Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren, dokuz ay içinde; merkez birlikleri
ise on iki ay içinde ana sözleşmelerini bu Yönetmelikle belirlenen usul ve
esaslara uyumlu hâle getirmek zorundadırlar. Bu amaçla yapılacak genel
kurul toplantısı bu Yönetmelik hükümlerine göre belirlenen asıl üyeler ile
yapılır.
(2) Birlikler ve merkez birlikleri, birinci fıkrada
belirtilen sürelerin sonunda ana sözleşmelerini bu Yönetmelikte belirlenen
usul ve esaslara uyumlu hale getirmemeleri halinde kendiliğinden dağılmış
sayılır.
(3) Birliklerin ve merkez birliklerinin birinci
fıkra uyarınca yapacakları genel kurul toplantılarında, Kanunda ve bu
Yönetmelikte yer alan hükümler uygulanır.
Yürürlük
MADDE 94
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 95
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
|