Kanun
No. 6740 Kabul
Tarihi: 10/8/2016
MADDE
1- 28/3/2001
tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi
Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Çalışanların
otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesi
EK MADDE
2- Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901
sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olup kırk beş
yaşını doldurmamış olanlardan 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre çalışmaya başlayanlar, işverenin bu
Kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik
planına dâhil edilir. İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için
emeklilik planı düzenleme konusunda Müsteşarlıkça uygun görülen şirketlerden
birinin sunacağı emeklilik planına dâhil edebilir. Bakanlar Kurulu, bu
madde uyarınca emeklilik planına dâhil edilecek işyerleri ile çalışanları
ve bu kapsamdaki uygulama esaslarını belirlemeye yetkilidir.
Çalışan
katkı payı, çalışanın 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesi çerçevesinde belirlenen
prime esas kazancının yüzde üçüne karşılık gelen tutardır. Bu oranı iki
katına kadar artırmaya, yüzde bire kadar azaltmaya veya katkı payına maktu
limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu tutar, en geç çalışanın
ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü, bu Kanun hükümleri uyarınca
işveren tarafından şirkete aktarılır. İşveren bu madde uyarınca katkı
payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın 5 inci maddedeki
hesaplama yöntemi uyarınca varsa birikiminde oluşan parasal kaybından sorumludur.
Çalışan, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen
tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep
edebilir.
Çalışan,
emeklilik planına dâhil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip
iki ay içinde sözleşmeden cayabilir. Cayma hâlinde, ödenen katkı payları,
varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte on iş günü içinde
çalışana iade edilir. Şirket, cayma süresince ödenen katkı paylarının değer
kaybetmemesini sağlayacak şekilde fon yönetiminden sorumludur. Cayma
hakkını kullanmayan çalışan Müsteşarlıkça belirlenen hâllerde katkı payı ödemesine
ara verilmesini talep edebilir.
Bu madde
kapsamında bir emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanın işyerinin değişmesi
hâlinde, yeni işyerinde bu madde kapsamında bir emeklilik planı var ise
çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi yeni
işyerindeki emeklilik sözleşmesine aktarılır. Yeni işyerinde emeklilik
planının bulunmaması hâlinde çalışan, talep ederse önceki işyerinde
düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam edebilir, talep
etmezse bu madde kapsamındaki emeklilik sözleşmesi sonlandırılır. Çalışan
bu yöndeki talebini, işyeri değişikliğini izleyen ayın sonuna kadar şirkete
bildirmek zorundadır.
Çalışan
adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden ek 1 inci
maddedeki usul ve esaslara göre bu madde uyarınca ayrıca Devlet katkısı
sağlanır. Çalışanın bu madde kapsamında cayma hakkını kullanmaması hâlinde,
sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, ek 1 inci maddedeki Devlet
katkısı hak etme ve ödeme koşuluna tabi olmak kaydıyla, bin Türk lirası
tutarında ilave Devlet katkısı sağlanır. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yarısına
kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkilidir. Emeklilik
hakkının kullanılması hâlinde, hesabında bulunan birikimi en az on yıllık,
yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana,
birikiminin yüzde beşi karşılığı ek Devlet katkısı ödemesi yapılır. Bu
madde hükmüne göre çalışan katkı payının takip ve tahsil sorumluluğu
şirkete aittir. Müsteşarlık takip ve tahsil sorumluluğunun bu amaçla
yetkilendirilecek bir kuruluşça yerine getirilmesine karar verebilir.
Bankalar, Sosyal Güvenlik Kurumu ve ilgili diğer kamu kurumları, çalışan
katkı payının takip ve tahsili ile Devlet katkısının hesaplanması için
ihtiyaç duyulan verileri, Müsteşarlıkça belirlenen usul ve esaslara göre
emeklilik gözetim merkezi ile bu maddeye göre takip ve tahsil sorumluluğu
ile yetkilendirilecek kuruluşa aktarır. Emeklilik gözetim merkezi ile bu
maddeye göre yetkilendirilecek kuruluş, söz konusu verileri şirketler ile
paylaşabilir. Bu verilerden kişisel nitelikte olanlar, veri sahibinin açık
rızasının alınmasına gerek olmaksızın ilgili kuruluşlar arasında
paylaşılabilir ve veri paylaşımı, kişisel verilerin korunmasına ilişkin
mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmez.
Bu madde
kapsamında sunulan emeklilik planları kapsamında şirketlerce 7 nci madde uyarınca fon işletim gideri kesintisi dışında
başka bir kesinti yapılamaz. Çalışan katkı payı, işverenin taraf olduğu 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu
kapsamındaki haciz ve iflas yoluyla takip bakımından işçi alacağı
niteliğinde imtiyazlı bir alacaktır. İşverenler bu madde kapsamındaki
yükümlülükleri bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından
denetlenir. İşverenin bu madde kapsamındaki yükümlülüklerine ve bu madde
uyarınca yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması hâlinde, her bir ihlal
için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yüz Türk lirası idari para
cezası uygulanır.
Bakan,
belirleyeceği esaslar dâhilinde bu Kanun kapsamındaki Devlet katkısının ilgililerin
hesaben takip edebilmesini sağlayacak şekilde
taahhüt olarak hesaplanmasına ve taahhüt edilen tutarların ödenmesine karar
vermeye ve mevcut katılımcıların Devlet katkılarının değerlendirilmesine
ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bakan, bu Kanun uyarınca
kurulacak fonların içeriğini belirleyebilir ve fonlara sayı sınırı getirebilir.
Bu Kanun uyarınca yapılacak bildirimler, Müsteşarlığın belirleyeceği usul
ve esaslar çerçevesinde güvenli elektronik iletişim araçları ile de
yapılabilir.
Çalışanın
işvereni aracılığıyla bir emeklilik planına dâhil olması, işveren
tarafından şirket ve plan belirlenmesinde göz önünde bulundurulacak kriterler, katkı paylarının yatırıma yönlendirileceği
fonlar, işverenin şirket ile yapacağı sözleşme, cayma hakkı, çalışanın işyerinin değişmesi hâlinde işverenin
çalışanı bir emeklilik planına dâhil etmesi, işyeri değişikliğinde
birikimin aktarılması, çalışma ilişkisi sona eren çalışanın talebi üzerine
ilgili emeklilik planına ödeme yapması, ara verme, sistemden ayrılma,
Devlet katkısının ödenmesi ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul
ve esaslar Müsteşarlık tarafından belirlenir.”
MADDE
2- 4632 sayılı Kanuna aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 2- Bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kırk beş
yaşını doldurmamış olan çalışanlar, ek 2 nci madde
hükümleri çerçevesinde otomatik olarak emeklilik planına dâhil edilir.”
MADDE
3- Bu Kanun 1/1/2017
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE
4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
24/08/2016