Kanun No.
6735 Kabul
Tarihi: 28/7/2016
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1 – (1) Bu Kanunun amacı; uluslararası
işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi ile
yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş
ve işlemlerde izlenecek usul ve esasları, yetki ve sorumlulukları ve
uluslararası işgücü alanındaki hak ve yükümlülükleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Kanun; Türkiye’de çalışmak için başvuruda bulunan veya çalışan, bir
işveren yanında mesleki eğitim görmek üzere başvuruda bulunan veya görmekte
olan, staj yapmak üzere başvuruda bulunan veya staj yapan yabancılar ile
Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunumu amacıyla bulunan sınırötesi hizmet sunucusu yabancıları ve yabancı
çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel
kişileri kapsar.
(2)
Çalışma izni almaktan muaf tutulan yabancıların iş ve işlemleri bu Kanun
hükümlerine göre yürütülür.
(3) Bu
Kanunun uygulanmasında, Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı
anlaşmalar ile uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır.
Tanımlar
MADDE
3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a)
Bağımsız çalışma izni: Yabancıya Türkiye’de kendi ad ve hesabına çalışma
hakkı veren çalışma iznini,
b)
Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
c)
Çalışma izni: Bakanlıkça resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik
süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren izni,
ç)
Çalışma izni muafiyeti: Bakanlıkça resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve
geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma izni almaksızın
çalışma ve ikamet hakkı veren muafiyeti,
d) Genel
Müdürlük: Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünü,
e)
Kanuni çalışma izni süresi: Yabancının, kanuni yükümlülüklerinin yerine
getirilmesi suretiyle çalışma izniyle çalıştığı süreyi,
f) Sınırötesi hizmet sunucusu: Türkiye’de geçici nitelikte
olmak üzere ve herhangi bir hizmet sunumu amacıyla bulunan ve ücretini
Türkiye’deki ya da Türkiye dışındaki bir kaynaktan alan yabancıyı,
g)
Süresiz çalışma izni: Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma hakkı veren
çalışma iznini,
ğ) Turkuaz Kart: Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma
hakkı, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına
ise ikamet hakkı veren belgeyi,
h) Uzun
dönem ikamet izni: 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 42 nci
maddesi uyarınca verilen ikamet iznini,
ı)
Yabancı: Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan
kişiyi,
i)
Yetkili aracı kurum: Nitelikleri ve görev çerçevesi yönetmelikle belirlenen
ve Bakanlık tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşu,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uluslararası İşgücü Politikasının Belirlenmesi ve İzlenmesi
Uluslararası
işgücü politikasının belirlenmesi
MADDE 4 – (1) Bakanlık, Uluslararası İşgücü Politikası Danışma
Kurulu kararlarını dikkate alarak uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlemeye ve
belirlenen politikayı uygulamaya yönelik ulusal ve uluslararası düzeyde
faaliyette bulunmaya yetkilidir.
(2) Uluslararası işgücü politikası; uluslararası
işgücü hareketliliği ve bölgesel gelişmeler ile Göç Politikaları Kurulu
kararları, istihdam ve çalışma hayatına ilişkin gelişmeler, sektörel ve ekonomik dönemsel değişiklikler, kalkınma
plan ve programları, yabancının uyruğunda bulunduğu ülkeyle ikili ekonomik,
sosyal ve kültürel ilişkiler, Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok
taraflı anlaşmalar ve uluslararası sözleşmeler, kamu düzeni, kamu güvenliği
ve kamu sağlığı dikkate alınarak belirlenir.
(3)
Bakanlık, uluslararası işgücü politikasının hazırlanmasında ilgili kurum ve
kuruluşların görüşlerini alır.
(4)
Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı başkanlığında, Bakanlık Müsteşarı, Avrupa Birliği, Dışişleri,
Ekonomi, İçişleri, Kalkınma, Kültür ve Turizm bakanlıklarının müsteşarları
ile Uluslararası İşgücü Genel Müdüründen oluşur.
(5)
Toplantı gündemine göre, konuyla ilgili kamu kurumları, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ile Ekonomik ve Sosyal Konseyde temsil
edilen işçi ve işveren konfederasyonlarının temsilcileri Kurul üyesi olarak
toplantıya davet edilir.
(6)
Kurul, uluslararası işgücüne ilişkin mevzuat geliştirme çalışmalarını,
ulusal ve uluslararası gelişmeleri ve uygulamaları izlemek, Türkiye’nin
ekonomik, sektörel ve bölgesel önceliklerine
uygun politika önerilerini Bakanlığa bildirmek ile görevlidir.
(7)
Kurul kararları, uluslararası işgücü politikası esaslarının ve Göç
Politikaları Kuruluna önerilmek üzere Türkiye’nin uluslararası işgücü
ihtiyacının belirlenmesinde Bakanlıkça dikkate alınır.
(8)
Kurul, Başkan tarafından belirlenen gündem ile yılda en az bir kez
toplanır. Kurulun sekretarya hizmetleri Genel Müdürlük tarafından yerine
getirilir.
Uluslararası
işgücünün izlenmesi ve değerlendirilmesi
MADDE
5 – (1) Bakanlık, yabancı
istihdamı taleplerini almak, değerlendirmek ve uluslararası işgücünün etkilerini
izlemek üzere Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemi kurar.
(2)
Bakanlık, kamu güvenliğine ilişkin hususlar saklı kalmak üzere;
yabancılara, yabancı istihdamı ihtiyacına ve bu Kanun kapsamındaki diğer
hususlara ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişilerden bilgi ve belge talep edebilir.
(3)
Bilgi paylaşımına ilişkin usul ve esaslar, ilgili kurum ve kuruluşların
görüşleri alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çalışma İzni ve Muafiyet
Çalışma
izninde yetki ve yükümlülük
MADDE
6 – (1) Çalışma izni, 4 üncü
maddeye göre belirlenen uluslararası işgücü politikası esas alınarak Bakanlıkça
verilir.
(2) Bu
Kanun kapsamında yer alan yabancıların çalışma izni olmaksızın Türkiye’de
çalışmaları veya çalıştırılmaları yasaktır.
(3)
Diğer kanunlarda ya da Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı
anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan
çalışabileceği belirtilen yabancılar, bu Kanuna göre çalışma izni almadan
çalışabilir veya çalıştırılabilirler.
(4) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olanların çalışma hakkı saklıdır.
Çalışma
izni başvurusu ve değerlendirilmesi
MADDE
7 – (1) Çalışma izni başvuruları
yurt içinde doğrudan Bakanlığa, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu
veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri
veya başkonsolosluklarına yapılır. Yurt dışında yapılan çalışma izni
başvuruları Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarınca
Bakanlığa iletilir.
(2) Çalışma
izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.
(3)
Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün
kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi dolmadan yapılır.
Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilir.
(4)
Çalışma izni başvurusu uluslararası işgücü politikasına göre
değerlendirilir.
(5)
Bakanlıkça gerek görülen hâllerde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının görüşleri dikkate alınır.
(6)
Bakanlık, Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu kararları
doğrultusunda çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde ve çalışma
izni puanlama sisteminin oluşturulmasında kullanılacak kriterleri
belirler.
(7)
Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin olması hâlinde, bu eksiklikler
tamamlanıncaya kadar başvurunun değerlendirilmesi ertelenir. Erteleme
süresi, bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanmasını geciktiren mücbir
bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında
otuz günü aşamaz. Erteleme süresi sonunda eksiklikleri tamamlanmayan
başvurular reddedilir.
(8)
Usulüne uygun olarak yapılan başvuruların değerlendirilmesi, bilgi ve
belgelerin tam olması kaydıyla otuz gün içinde tamamlanır.
Ön
izin
MADDE
8 – (1) Mesleki yeterlilik
gerektiren sağlık ve eğitim hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma
izni başvurularının değerlendirilmesinde ön izin alınması zorunludur.
(2)
Sağlık hizmetlerinde Sağlık Bakanlığı, eğitim hizmetlerinde Millî Eğitim
Bakanlığı bu hizmetlerde mesleki faaliyette bulunacak yabancılara ön izin
vermeye yetkili olup ön izin alınması gereken meslekler anılan
bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(3) Ön
izin alan yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu
Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükmü uygulanmaz.
(4) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
34 üncü maddesi uyarınca çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına
çalışma izni, Yükseköğretim Kurulunun ilgili mevzuata göre vereceği ön izne
istinaden Bakanlıkça verilir. Ön izne istinaden çalışacak yabancı öğretim
elemanlarının çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu Kanunun
7 nci maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı
fıkraları ile (f), (g) ve (ğ) bentleri saklı kalmak üzere 9 uncu maddesinin
birinci fıkrası uygulanmaz.
(5)
Çalışma izni uzatma başvuruları da ilgili bakanlığın veya Yükseköğretim
Kurulunun ön iznine tabidir.
(6) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme
ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat
kapsamında Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda
Ar-Ge personeli olarak çalışacak yabancıların
çalışma izni başvuruları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının olumlu
görüşü olması hâlinde değerlendirilir.
Çalışma
izni başvurusunun reddi
MADDE
9 – (1) Bu Kanunun 7 nci maddesine göre yapılan değerlendirme neticesinde;
a)
Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan,
b) Sahte
veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapılan,
c)
Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmeyen,
ç) Diğer
kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan,
d)
Gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan yabancılara ilişkin olan,
e)
Bakanlıkça belirlenen değerlendirme kriterlerini
karşılamayan,
f) 6458
sayılı Kanunun 7 nci, 15 inci ve 54 üncü
maddeleri kapsamında olduğu İçişleri Bakanlığınca bildirilen yabancılara
ilişkin olan,
g) Kamu
düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında
sakınca görülen yabancılara ilişkin olan,
ğ)
Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç, Türkiye
Cumhuriyetinin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke
vatandaşları için yapılan,
h)
Kanuni süresi içinde yapılmayan veya eksiklikleri tamamlanmayan,
başvurular reddedilir.
Çalışma
izni türleri
MADDE
10 – (1) Başvurunun olumlu
değerlendirilmesi hâlinde yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini
aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya
kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki
işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir
yıl geçerli çalışma izni verilir.
(2) Bu
Kanunun 7 nci maddesine göre yapılacak uzatma
başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı
olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma
başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir. Ancak, farklı
bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular bu maddenin birinci
fıkrası kapsamında değerlendirilir.
(3)
Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni
olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının
başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.
(4)
Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm
haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki
düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı
kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak
şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır. Süresiz çalışma
izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile
askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.
(5) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa
göre kurulmuş olan;
a) Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü,
b)
Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi,
c)
Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite
ortağı,
olan yabancılar
çalışma izni alarak çalışabilirler.
(6)
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel
şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.
(7)
Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası doğrultusunda
değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve
teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine
ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile
Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda
Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır.
(8)
Bağımsız çalışma izni, bu maddede yer alan süre sınırlamalarına tabi
olmaksızın süreli olarak düzenlenir.
Turkuaz Kart
MADDE
11 – (1) Uluslararası işgücü politikası
doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye
katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve
istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu
önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun
görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.
(2) Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla
verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen
faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde 15
inci madde uyarınca iptal edilmeyen Turkuaz
Kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılır
ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu başvuru,
geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda
geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi
kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelir.
(3) Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine
göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz
Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge
verilir.
(4) Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen
süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
(5) Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda
uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve
teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış
olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal
ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli
yabancı olarak değerlendirilir.
(6)
Geçici koruma sağlanan yabancılara bu madde hükümleri uygulanmaz.
Çalışma
izninin mahiyeti
MADDE 12 – (1) Bu Kanuna göre verilen çalışma izni veya çalışma
izni muafiyeti, 6458 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca ikamet izni yerine geçer. Ancak,
6458 sayılı Kanunda tanımlanan mülteci ya da ikincil koruma statüsü dışında
yabancının herhangi bir nedenle ikamet izni olması yabancıya çalışma hakkı
vermez.
(2) Yurt
dışından yapılan başvuruya istinaden çalışma izni verilen yabancı, çalışma
izninin geçerliliğinin başladığı tarihten itibaren altı ay içinde
Türkiye’ye gelmek zorundadır. Bu süre içinde Türkiye’ye gelmeyen yabancının
çalışma izni iptal edilir.
(3)
Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerle sağlanan
haklar saklı kalmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde çalışma
izinleri; iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler,
istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür koşullarının gerekli kıldığı hâllerde,
belirli bir süre için tarım, sanayi veya hizmet sektörleri, belirli bir
meslek, işkolu veya mülki ve coğrafi alan itibarıyla sınırlandırılabilir.
Çalışma
izni muafiyeti
MADDE
13 – (1) Çalışma izni muafiyeti
kapsamında olan yabancılar, çalışma izni muafiyeti almak kaydıyla
çalışabilir.
(2)
Çalışma izni muafiyeti başvuruları yurt içinde doğrudan Bakanlığa, yurt
dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki
Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri ya da başkonsolosluklarına yapılır.
Yurt dışında yapılan bu başvurular Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri
veya başkonsolosluklarınca Bakanlığa iletilir.
(3)
Çalışma izni muafiyeti başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da
yapılabilir.
(4) Çalışma
izni muafiyeti başvurusunda bu Kanunun 7 nci
maddesinin dördüncü, beşinci ve yedinci fıkraları uygulanır.
(5)
Başvurusu olumlu değerlendirilen yabancılara Bakanlıkça çalışma izni
muafiyeti düzenlenir.
(6)
Çalışma izni muafiyetiyle geçirilen süreler, kanuni çalışma izni veya
ikamet izni sürelerinin hesabında dikkate alınmaz.
(7) 6102
sayılı Kanuna göre kurulmuş anonim şirketlerin Türkiye’de ikamet etmeyen
yönetim kurulu üyesi ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortağı
ile Türkiye’de gerçekleştirdiği faaliyetleri yüz seksen gün içinde doksan
günü geçmeyen sınırötesi hizmet sunucusu, çalışma
izni muafiyeti kapsamında değerlendirilir.
Dışişleri
Bakanlığına yapılacak başvurular
MADDE
14 – (1) Yabancı ülkelerin
Türkiye’deki diplomatik ve konsüler
temsilciliklerinin;
a) Bağlı
birimi olarak faaliyet gösteren okullarda, kültür kurumlarında ve din
kurumlarında görevli yabancılar, çalışma izni muafiyeti,
b) 18/4/1961 tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana
Sözleşmesi ve 24/4/1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana
Sözleşmesi kapsamında bağlı birimi sayılmayan okul, kültür veya din
kurumlarında görevli yabancılar çalışma izni
almak
kaydıyla çalışabilirler.
(2)
Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler
temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve
teknik kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye’deki uluslararası
kuruluşlarda uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev
yapan kişilerin;
a) Eş ve
çocukları ile karşılıklılık esasına veya ilgili ülkeyle yapılmış bulunan
ikili anlaşmaya göre belirlenmiş yakınları; bu Kanunda, ilgili ikili
anlaşmada ve mevzuatta zikredilen çalışma izni muafiyeti hükümleri saklı
kalmak kaydıyla Türkiye’de çalışma izni alarak,
b) Özel
hizmetinde çalışan yabancılar, çalışma izni muafiyeti alarak,
çalışabilirler.
(3) Bu
maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen yabancıların, aynı
fıkrada belirtilen statüde olmayan işveren yanında çalışmak üzere yurt
içinden yapacakları çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti başvuruları
kabul edilmez.
(4) Bu
madde kapsamındaki başvurular Dışişleri Bakanlığına yapılır. Dışişleri
Bakanlığınca uygun görülen başvurular Bakanlığa iletilir. Bakanlığa
iletilen bu başvurulara çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti düzenlenmesinde
İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü aranır.
Çalışma
izni ve çalışma izni muafiyetinin geçerliliği ve iptali
MADDE
15 – (1) Çalışma izni ve çalışma
izni muafiyeti, sürenin sona ermesi veya Bakanlıkça iptal edilmesiyle
geçerliliğini kaybeder.
(2) Yabancının
veya işverenin talebi dışında çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti,
yabancının;
a)
Çalışma izni veya çalışma izni muafiyetinin geçerlilik tarihinden itibaren
altı ay içinde Türkiye’ye gelmemesi,
b)
İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığının uygun görüşünün bulunması
hâli hariç, pasaportunun veya pasaport yerine geçen belgesinin geçerlilik
süresinin uzatılmaması,
c) Bu
Kanunda belirtilen hükümlere aykırı olarak çalıştığının tespiti,
ç)
Çalışmasının herhangi bir nedenle sona ermesi,
d) Çalışma
izni başvurusunun sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapıldığının
sonradan tespiti,
e) 11
inci madde kapsamında olması ve geçiş süresi içinde talep edilen bilgi ve
belgeleri sunmaması ya da bunların niteliklerini kaybettiğinin anlaşılması,
f) 6458
sayılı Kanunun 7 nci, 15 inci ve 54 üncü
maddeleri kapsamında olduğunun İçişleri Bakanlığınca bildirilmesi,
g) Kamu
düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında
sakınca olduğunun ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilmesi,
ğ)
Sağlık sebepleri veya zorunlu kamu hizmeti gibi mücbir sebepler dışında
süreli çalışma izinlerinde aralıksız olarak altı aydan, bağımsız ve süresiz
çalışma izinlerinde ise aralıksız olarak bir yıldan uzun süre Türkiye
dışında kalması,
h) Turkuaz Kart sahibi olması hâlinde yurt dışında kalış
süresinin Bakanlıkça belirlenen süreyi aşması,
durumlarında iptal edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İstisnalar
Çalışma
izninin istisnai olarak verilebileceği yabancılar
MADDE
16 – (1) Bakanlıkça belirlenen
uluslararası işgücü politikasına uygun olarak;
a)
Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve
benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,
b) Bilim
ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın
büyüklüğü ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli yatırımcı olarak
değerlendirilen,
c)
Belirli bir süre için işvereni tarafından Türkiye’de gerçekleştirilen bir
projede istihdam edilen,
ç)
İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk soylu olduğu
bildirilen,
d) Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı,
e)
Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşı,
f) 6458
sayılı Kanun uyarınca uluslararası koruma başvurusu sahibi, şartlı mülteci,
geçici koruma sağlanan veya vatansız ya da mağdur destek sürecinden
yararlanan insan ticareti mağduru,
g) Bir
Türk vatandaşı ile evli ve eşiyle Türkiye’de evlilik birliği içinde
yaşayan,
ğ)
Yabancı devletlerin ve uluslararası kuruluşların Türkiye’deki
temsilciliklerinde diplomatik dokunulmazlığı olmadan çalışan,
h)
Alanındaki başarısı ile uluslararası düzeyde temayüz etmiş olarak bilimsel,
kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye’ye gelen,
ı) Sınırötesi hizmet sunucusu,
yabancılara bu Kanunun 7 nci, 9 uncu ve 10 uncu
maddelerinin uygulanmasına ilişkin istisnalar tanınabilir.
Uluslararası
koruma kapsamında olan yabancılar
MADDE
17 – (1) 6458 sayılı Kanun
uyarınca uluslararası koruma talebinde bulunan ve henüz başvurusu hakkında
son karar verilmemiş veya şartlı mülteci yabancılar; uluslararası koruma
başvurusu tarihinden, geçici koruma sağlanan yabancılar ise geçici koruma
kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya
çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.
(2)
Birinci fıkra kapsamında çalışma izni veya çalışma izni muafiyetine başvuru
hakkı tanınan yabancılara çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti
verilmesinde İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü aranır.
(3)
Geçerli çalışma izni veya çalışma izni muafiyetine sahip olunması bu
yabancılara Türkiye’de mutlak kalış hakkı sağlamaz.
(4)
Çalışma izni, 10 uncu maddede belirtilen sürelerle verilebilir.
(5) 6458
sayılı Kanunun;
a) 77 nci maddesi uyarınca
uluslararası koruma başvurusunun geri çekilmesi veya geri çekilmiş
sayılması, 85 inci maddesi uyarınca
uluslararası koruma statüsünün sona ermesi veya 86 ncı
maddesi uyarınca uluslararası koruma statüsünün iptali hâlinde İçişleri
Bakanlığının bildirimi üzerine,
b) 91
inci maddesi uyarınca sağlanan geçici korumanın Bakanlar Kurulu kararıyla sonlandırılması
veya bireysel olarak sona ermesi ya da iptali hâlinde Bakanlar Kurulu
kararı veya İçişleri Bakanlığının bildirimi üzerine,
verilmiş
olan çalışma izni veya çalışma izni muafiyetleri Bakanlıkça iptal edilir.
(6) Uluslararası koruma başvuru sahibi,
uluslararası koruma statüsü sahibi ve geçici koruma sağlanan yabancıların
çalışma ve çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti başvurusu hakkının il,
süre, sektör, işkolu, iş ve meslek bakımından Göç Politikaları Kurulu
kararları ve Bakanlığın uluslararası işgücü politikası dikkate alınarak
uygulanması ve sınırlandırılmasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri
Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Serbest
bölgelerde çalışacak yabancılar
MADDE
18 – (1) 6/6/1985
tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında çalışacak
yabancıların çalışma izni başvuruları Ekonomi Bakanlığına yapılır. Ekonomi
Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirme neticesinde çalışma izni alması
uygun görülen yabancılar Bakanlığa bildirilir.
(2) Bu
madde kapsamında Ekonomi Bakanlığınca bildirilen yabancılara, bu Kanunun 9
uncu maddesinin birinci fıkrasının (f), (g) ve (ğ) bentleri hükümleri saklı
kalmak kaydıyla Bakanlıkça çalışma izni düzenlenir.
(3) Bu
Kanunun 21 inci, 22 nci ve 23 üncü maddeleri,
3218 sayılı Kanun kapsamındaki serbest bölgelerde uygulanmaz. Bu maddelerde
düzenlenen konularda 3218 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Yabancı
öğrenciler
MADDE
19 – (1) Türkiye’de bir
yükseköğretim kurumunda örgün öğretim programlarına kayıtlı yabancı öğrenciler,
çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler.
(2)
Yabancı öğrencilerden ön lisans ve lisans düzeyinde öğrenim görmekte
olanlar, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasından sonra çalışma iznine
başvurabilir ve 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı
İş Kanunu uyarınca kısmi süreli çalışabilirler. Örgün öğretim programlarına
kayıtlı lisansüstü öğrenciler için bu sınırlamalar uygulanmaz.
(3)
Yabancı öğrencilere verilen çalışma izinleri, geçerli öğrenci ikamet iznini
ve bu ikamet izninin sağladığı hakları sona erdirmez.
(4)
Yabancı öğrencilerin çalışmasına ilişkin usul ve esaslar Göç Politikaları
Kurulunca belirlenen esaslar dikkate alınmak suretiyle, İçişleri
Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(5)
Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayan yabancının mezuniyet tarihinden
itibaren bir yıl içinde çalışma izni başvurusu yapması hâlinde, başvuru
Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulunca belirlenen esaslar doğrultusunda
değerlendirilir.
Yabancı
mühendis ve mimarlar
MADDE
20 – (1) Öğrenimlerini Türkiye’de
bir yükseköğretim kurumunun mühendislik ve mimarlık fakültelerinde veya
yurt dışında ilgili ülke makamları ve Yükseköğretim Kurulu tarafından
tanınmış bir yükseköğretim kurumunda tamamlayarak mühendis ve mimar
unvanlarını almış olan yabancılar bu Kanuna göre proje bazlı
ve geçici süre ile çalışma izni alarak mühendislik ve mimarlık mesleklerini
icra edebilirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İtiraz, Yükümlülük, Denetim ve Cezalar
İdari
itiraz ve yargı yolu
MADDE
21 – (1) Çalışma izni veya çalışma
izni muafiyeti başvurusunun reddi ve düzenlenen belgelerin iptali
kararları, yabancı çalıştıran işverene veya bağımsız çalışma izni, süresiz
çalışma izni ya da Turkuaz Kart sahibi yabancıya 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu
hükümlerine göre tebliğ edilir.
(2)
Bakanlığın bu Kanun kapsamında verdiği kararlara karşı ilgililer tarafından
tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Bakanlığa itiraz edilebilir.
İtirazın reddedilmesi hâlinde idari yargı yoluna başvurulabilir.
Bildirim
ve sosyal güvenlik yükümlülüğü
MADDE
22 – (1) Yabancı çalıştıran
işverenler ile süresiz veya bağımsız çalışma izni bulunan yabancılar, çalışma
izninin veya çalışma izni muafiyeti kapsamında çalışmanın başlaması ve sona
ermesi durumu ile çalışma izni veya çalışma izni muafiyetinin iptalini
gerektirecek hâlleri on beş gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(2)
Çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti alan yabancılar ile yabancı
çalıştıran işverenler, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan
yükümlülüklerini kanuni süresi içinde 31/5/2006
tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
hükümlerine göre yerine getirirler.
(3)
Türkiye’nin taraf olduğu sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklıdır.
Denetleme
yetkisi
MADDE
23 – (1) Bu Kanun kapsamındaki
yabancıların ve işverenlerin bu Kanundan doğan yükümlülüklerini yerine
getirip getirmedikleri Bakanlık iş müfettişleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu
müfettişleri ve sosyal güvenlik denetmenleri
tarafından denetlenir. Bu Kanun gereğince yapılacak teftiş, denetim ve
soruşturmalar, uygulamakla yükümlü olunan mevzuatın teftiş, denetim ve
soruşturma hükümlerine göre yapılır ve bu hükümlere göre ilgili yaptırımlar
uygulanır.
(2) Kamu
idarelerinin denetim elemanları ile kolluk kuvvetlerinin, kendi mevzuatları
gereğince işyerlerinde yapacakları her türlü denetim, inceleme ve kontrol
sırasında yabancı çalıştıran işverenler ile yabancıların bu Kanundan doğan
yükümlülüklerini yerine getirmediklerini tespit etmeleri hâlinde, durum
Bakanlığa bildirilir.
(3)
Birinci fıkraya göre yapılan denetimler ve ikinci fıkraya göre yapılan
bildirimler üzerine, gönderilen tutanaklara ve denetim raporlarına göre, bu
Kanunda yer alan idari yaptırımlar Çalışma ve İş Kurumu il müdürünce uygulanır.
(4) Bu
Kanuna göre verilen idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde
ödenir.
(5) Bu
Kanuna göre;
a)
Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeksizin,
1)
Bağımsız veya süresiz çalışma izni ile çalışan yabancıya dört yüz Türk
lirası,
2)
Yabancı çalıştıran işverene her bir yabancı için dört yüz Türk lirası,
b)
Çalışma izni olmaksızın,
1) Bir
işverene bağlı olarak çalışan yabancıya iki bin dört yüz Türk lirası,
2)
Bağımsız çalışan yabancıya dört bin sekiz yüz Türk lirası,
3)
Yabancı çalıştıran işverene veya işveren vekiline her bir yabancı için altı
bin Türk lirası,
tutarında
idari para cezası verilir.
(6)
Beşinci fıkrada sayılan fiillerin tekrarı hâlinde idari para cezaları bir
kat artırılarak uygulanır.
(7) Bu
Kanuna göre verilen idari para cezaları genel bütçeye gelir kaydedilir.
(8)
Çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilen yabancılar sınır dışı
edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.
(9)
İşveren veya işveren vekili, çalışma izni bulunmayan yabancının ve varsa eş
ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli
masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır. Bu
gider, masraf ve harcamaların Göç İdaresi Genel Müdürlüğü bütçesinden
karşılanması hâlinde, bu madde gereğince ödenen tutarlar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca işveren veya işveren vekilinden tahsil
edilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri
Bakanlığı ve Bakanlıkça müştereken belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Çalışma
izni ve çalışma izni muafiyetinin düzenlenmesi ve şekli
MADDE
24 – (1) Çalışma izni ve çalışma
izni muafiyeti, yabancının pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerinin
geçerlilik süresinden altmış gün daha kısa süreli ve her yabancı için ayrı
verilir.
(2)
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti belgelerinin şekli ve içeriği
Bakanlıkça belirlenir. Bu belgelerin basım ve dağıtım işlemleri Bakanlıkça
yerine getirilir. Değerli kâğıt bedellerinin tahsiline ilişkin usul ve
esaslar, Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.
Yönetmelik
MADDE
25 – (1) Bu Kanuna ilişkin;
a)
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti başvuru şartları ve işlemleri ile
bunların kapsam, tür ve süreleri,
b)
Çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilecek yabancılar ve çalışma
alanları,
c)
Yabancıdan ve işverenden istenecek bilgi ve belgeler,
ç)
İlgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınmasına ilişkin süre, kapsam,
içerik, bildirim ve benzeri hususlar,
d)
Çalışma izni hükümlerinin istisnai uygulanması ve bu kapsama alınabilecek;
gerçek kişi yabancıların eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve
teknolojiye katkısı, şirket ortaklarının sermaye payı ile tüzel kişilerin
yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri
özellikleri,
e) Bu
Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca çalışma
izinlerinin istisnai olarak uygulanacağı yabancılara, bu Kanunun 7 nci, 9 uncu ve 10 uncu maddeleri hükümlerinin farklı
uygulanmasına ilişkin hususlar,
f)
Çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde, reddinde ve çalışma izni
puanlama sisteminin oluşturulmasında esas alınacak kriterler,
g) Belge
düzenlenmesi ve teslimine ilişkin hususlar,
ğ)
Çalışma izninin iptaline ve geçerliliğini yitirmesine ilişkin hususlar,
h) Sınırötesi hizmet sunucularının tanımı, türleri ile bu
kapsamda sayılanlara ilişkin diğer hususlar,
ı) Bu
Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca projede istihdam
edilmeleri kaydıyla çalışma izinlerinin istisnai olarak verileceği yabancılara
ve bu projelerin niteliklerine ilişkin hususlar,
i)
Yetkili aracı kurumun nitelikleri, görev çerçevesi ve yetkilendirmeye
ilişkin usul ve esaslar,
j)
Benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bu konulara bağlı
bildirimler,
k)
Uygulamaya yönelik diğer hususlar,
Bakanlıkça
çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
(2)
Ekonomi Bakanlığı ve Bakanlıkça çıkarılan müşterek yönetmelikle;
a) 3218
sayılı Kanun gereği serbest bölgelerde çalışacak yabancıların çalışma izni
başvuruları ve çalışma izni belgesi düzenlenmesine ilişkin hususlar,
b) 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanunu kapsamındaki yabancı sermayeli şirket ve kuruluşlarda
çalışma izni verilecek personelin tanımı ile çalışma izinlerine ilişkin
özel nitelikteki diğer usul ve esaslar,
düzenlenir.
Atıf
yapılan hükümler
MADDE
26 – (1) Diğer mevzuatta, 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma
İzinleri Hakkında Kanuna yapılmış olan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
(2)
Diğer mevzuatta yer alan “çalışma izni muafiyet teyit belgesi” veya
“çalışma izni muafiyet belgesi” ibarelerinden bu Kanunda yer alan “çalışma
izni muafiyeti”, “çalışma izni belgesi” ibaresinden ise bu Kanunda yer alan
“çalışma izni” anlaşılır.
Yürürlükten
kaldırılan ve değiştirilen hükümler
MADDE
27 – (1) 27/1/1954
tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun;
a) 34
üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE
34- Yabancı müteahhit veya yabancı kuruluşlar,
Türkiye’de Devlet daireleri ile resmî ve özel kuruluş ve şahıslara karşı
resen veya yerli kuruluşlarla birlikte taahhüt ettikleri mühendislik veya
mimarlıkla ilgili işlerde, yalnız bu işe münhasır kalmak kaydıyla, Odalar
Birliğinin görüşü alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen
çalışma izni ile yabancı mühendis ve mimar çalıştırabilirler. Bu madde
uyarınca verilecek Odalar Birliği görüşünde, diplomalarını yurt dışındaki
yükseköğretim kurumlarından almış yabancı meslek mensuplarının, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu
uyarınca diploma denkliğinin tespitinin yapılması şartı aranmaz.”
b) 35
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE
35- 34 üncü madde kapsamına girmeyen işlerde yabancı mühendisler ve yabancı
mimarlar, Odalar Birliğinin görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca verilen çalışma izni ile çalıştırılabilir.”
(2) 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar
Kanununa bağlı “Değerli Kağıtlar Tablosu”nun (4) numaralı sırası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı Tabloya aşağıdaki sıralar eklenmiştir.
“4. İkamet izni 58,50
TL”
“16. Yabancı çalışma izni belgesi 58,50
TL
17. Çalışma izni muafiyeti belgesi 58,50
TL”
(3) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun;
a) 1 inci
maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine “ikamet tezkeresi”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti,”
ibaresi eklenmiştir.
b)
Altıncı Kısım başlığı “Pasaport, İkamet Tezkeresi, Çalışma İzni, Çalışma
İzni Muafiyeti, Vize ve Dışişleri Bakanlığı Tasdik Harçları” şeklinde
değiştirilmiştir.
c) 83
üncü ve 93 üncü maddelerinin birinci fıkralarına “ikamet tezkeresi,”
ibarelerinden sonra gelmek üzere “çalışma izni, çalışma izni muafiyeti,”
ibareleri eklenmiştir.
ç) 84 üncü,
89 uncu ve 94 üncü maddelerinin birinci fıkralarına “ikamet tezkeresi”
ibarelerinden sonra gelmek üzere “, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti”
ibareleri eklenmiştir.
d) 85
inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesine ve aynı fıkranın (g) bendine
“ikamet tezkereleri” ibarelerinden sonra gelmek üzere “, çalışma izni,
çalışma izni muafiyeti” ibareleri eklenmiştir.
e) 88
inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“h)
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından çalışma izni veya çalışma izni
muafiyeti alanlar.”
“i) Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile bunların yabancı
eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.”
f) 90 ıncı maddesinin birinci fıkrasına “yenilenen ikamet
tezkerelerinden” ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izinlerinden ve
çalışma izni muafiyetlerinden” ibaresi ve “kaybolan ikamet tezkerelerinin”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, çalışma izinlerinin ve çalışma izni
muafiyetlerinin” ibaresi eklenmiştir.
g) (6)
sayılı Tarifesinin başlığı “Pasaport, ikamet tezkeresi, çalışma izni,
çalışma izni muafiyeti, vize ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları”
şeklinde değiştirilmiştir.
ğ) (6)
sayılı Tarifesinin (IV) numaralı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“IV-
Yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti belgeleri:
1.
Süreli çalışma izni belgesi ve çalışma izni muafiyeti belgesi:
1 yıla kadar (1 yıl dâhil) (Süre uzatımları da her
yıl için aynı miktarda harca tabidir.) 500
TL
2. Süresiz çalışma izni belgesi: 5.000
TL
3. Bağımsız çalışma izni belgesi: 5.000
TL
Çalışma
izni belgesi harçlarının tespitine, karşılıklılık ilkesi esası göz önünde
tutularak Dışişleri Bakanlığı yetkilidir. Çalışma izni muafiyeti geçerlilik
süresi üç aydan kısa düzenlenen yabancılar ile Turkuaz
Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin
olmayan veya bağımlı yabancı çocuğundan harç alınmaz.”
(4) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
34 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Yükseköğretim Kurulunca
İçişleri Bakanlığına bildirilir ve iki ay içinde alınacak olumlu görüş
neticesinde” ibaresi “Yükseköğretim Kurulunca verilecek ön izni müteakip
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından alınacak çalışma izni neticesinde”
şeklinde değiştirilmiştir.
(5) 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun;
a) 2 nci maddesinin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül
ettirilmiştir.
“e)
Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlemek ve bu politikanın
uygulanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak,”
b) 8 inci
maddesinin birinci fıkrasına (d) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
bent eklenmiş ve mevcut (e) bendi (f) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.
“e)
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü,”
c) 9
uncu maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
ç) 12 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 12/A
maddesi eklenmiş ve mevcut 12/A maddesi 12/B maddesi olarak teselsül
ettirilmiştir.
“Uluslararası
İşgücü Genel Müdürlüğü
MADDE 12/A-
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a)
Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde
faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetine ilişkin iş ve
işlemleri yürütmek.
b)
Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlemek ve bu politikanın
uygulanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak.
c)
Yabancı ülkelerle imzalanacak işgücü anlaşmaları ve sosyal güvenlik
sözleşmelerinin müzakerelerine, hazırlanmasına ve tadiline katkı sağlamak.
d)
Uluslararası işgücü göçüne ilişkin iş ve işlemleri yapmak.
e)
Uluslararası işgücüne ilişkin konularda ulusal ve uluslararası projeler
hazırlamak ve uygulamak.
f)
Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemini kullanarak yabancı
çalışanlara ve yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının niteliklerine
ilişkin veri toplamak, bunları analiz etmek ve raporlamak.
g)
Ulusal göç politikasının oluşturulmasında görev alanıyla ilgili konularda
çalışmalar yapmak.
h) Görev
alanıyla ilgili faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla yazışmalar
yapmak ve bu kuruluşlarla çalışmalar yürütmek.
i)
Ülkemize rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla uluslararası eğilimleri,
işgücü potansiyelini ve hareketliliğini izlemek ve politikalar geliştirmek.
j) Yüksek
nitelikli işgücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik yurt dışında tanıtım
faaliyetleri yapmak, ulusal ve uluslararası fuar ve organizasyonlara
katılmak, gerektiğinde tanıtım ofisleri açmak.
k)
Kültürel, sanatsal, ekonomik ve sportif alanlarda uluslararası gelişmeleri
izleyerek ilgili kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliğini geliştirmek,
gerektiğinde ortak projeler yürütmek.
l)
Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile stratejik
önemi haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yurt dışında yaşayan nitelikli
insan gücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak.
m)
Bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik
alanlarında yetişmiş yabancı beyin göçünü ülkemize kazandırmak amacıyla
faaliyetlerde bulunmak.
n)
Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulunun sekretarya hizmetlerini
yürütmek.
o)
Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.”
d) 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına “İş Sağlığı ve
Güvenliği Genel Müdürü,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Uluslararası
İşgücü Genel Müdürü,” ibaresi eklenmiştir.
e) Eki
(1) sayılı Cetvelin Ana Hizmet Birimleri Bölümüne (4) numaralı sıradan
sonra gelmek üzere aşağıdaki sıra eklenmiş ve mevcut (5) numaralı sıra (6)
numaralı sıra olarak teselsül ettirilmiştir.
“5.
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü”
(6) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler
Kanununun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun,”
ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
(7) 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma
İzinleri Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
(8) 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanununun 3 üncü maddesinin (g) fıkrasının ikinci, üçüncü ve
dördüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(9) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı
Kanununun 12 nci maddesinin birinci fıkrasına (a)
bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna
göre teselsül ettirilmiştir.
“b) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası
Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca
ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi
yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya
bağımlı yabancı çocuğu.”
(10) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve
Uluslararası Koruma Kanununun;
a) 3
üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“y)
Yetkili aracı kurum: Nitelikleri ve görev çerçevesi yönetmelikle belirlenen
ve Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşu,”
b) 21
inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(7)
İkamet izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.”
c) 27 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi
yürürlükten kaldırılmıştır.
ç) 31
inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiş, maddenin
ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“j)
Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirlenecek kapsam ve
tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin
ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
k) Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları”
“(2)
Kısa dönem ikamet izni, birinci fıkranın (j) ve (k) bentleri hariç olmak
üzere, her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle verilebilir.”
“(5)
Birinci fıkranın (j) ve (k) bentleri kapsamında verilen ikamet izinleri en
fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir.”
d) 33
üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi yürürlükten kaldırılmış ve
maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2)
İkamet izninin yurt dışında kalış süresi bakımından iptaline ilişkin usul
ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”
e) 34
üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “iki yılı” ibaresi “üç yılı”
şeklinde değiştirilmiştir.
f) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi yürürlükten
kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2)
İkamet izninin yurt dışında kalış süresi bakımından iptaline ilişkin usul
ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”
g) 38
inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(5)
Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla gelerek Türkiye’de öğrenim görecek
yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir.”
ğ) 41
inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesine “Türkiye’de”
ibaresinden sonra gelmek üzere “örgün” ibaresi eklenmiş ve fıkranın ikinci
cümlesinde yer alan “haftada yirmi dört saatten fazla olamaz” ibaresi
“ilgili kanunlarla düzenlenir” şeklinde değiştirilmiştir.
h) 105 inci
maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendinde yer alan “Türkiye’nin ihtiyaç
duyduğu yabancı işgücü ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının da
görüşleri doğrultusunda tarım alanlarındaki mevsimlik işler için gelecek
yabancılara” ibaresi “Türkiye’nin yabancı işgücü ihtiyacına” şeklinde
değiştirilmiştir.
(11) Bu
Kanuna ekli listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983
tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı Cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
ait bölümüne eklenmiştir.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten önceki mevzuat hükümlerine göre Bakanlıkça veya diğer
kanunların verdiği yetkiye dayanarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca
verilmiş olan çalışma izinleri, sürelerinin sonuna kadar geçerlidir. Bu
çalışma izinleri 15 inci madde uyarınca süresinin sona ermesi veya iptal
edilmesi hâlinde geçerliliğini kaybeder.
(2) Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuat hükümlerine göre
Bakanlıkça verilmiş ve geçerliliğini sürdüren süresiz çalışma izinleri,
iptal edilmediği sürece geçerlidir.
(3) Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve işlemleri devam eden
çalışma izni başvurularında, bu Kanunla yapılan değişikliklerden önceki
mevzuat hükümlerinin başvuru sahibi lehine olan hükümleri dikkate alınır.
(4) Bu
Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar mevcut
düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam
olunur.
(5) Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay süreyle başka bir
işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkta mevcut genel müdür yardımcısı ve daire
başkanı kadrolarının birimler arasında yeniden dağılımını yapmaya Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanı yetkilidir.
Yürürlük
MADDE
28 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
29 – (1) Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
12/08/2016
LİSTE
KURUMU : ÇALIŞMA
VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
SINIFI
|
UNVANI
|
DERECESİ
|
SERBEST
KADRO ADEDİ
|
TOPLAMI
|
|
GİH
|
Uluslararası İşgücü Genel Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Genel Müdür Yardımcısı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Daire Başkanı
|
1
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Çalışma Uzmanı
|
7
|
50
|
50
|
|
GİH
|
Çalışma Uzman Yardımcısı
|
8
|
50
|
50
|
|
GİH
|
Mütercim
|
8
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Memur
|
10
|
30
|
30
|
|
TH
|
Programcı
|
8
|
5
|
5
|
|
|
TOPLAM
|
|
145
|
145
|