|
OLAĞANÜSTÜ HAL KAPSAMINDA ALINAN TEDBİRLERE İLİŞKİN
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME
Karar Sayısı: KHK/667
Olağanüstü hal kapsamında bazı tedbirler alınması; Anayasanın
121 inci maddesi ile 25/10/1983 tarihli ve 2935 sayılı Olağanüstü Hal
Kanununun 4 üncü maddesine göre, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan
Bakanlar Kurulu’nca 22/7/2016 tarihinde kararlaştırılmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı,
20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke
genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe teşebbüsü ve terörle
mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler ile bunlara ilişkin
usul ve esasları belirlemektir.
İKİNCİ BÖLÜM
Olağanüstü Halin Uygulanmasına İlişkin Tedbirler
Kapatılan
kurum ve kuruluşlara ilişkin tedbirler
MADDE 2 –
(1) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu
tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya
irtibatı belirlenen;
a) Ekli (I) sayılı listede yer alan özel sağlık
kurum ve kuruluşları,
b) Ekli (II) sayılı listede yer alan özel öğretim
kurum ve kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonları,
c) Ekli (III) sayılı listede yer alan vakıf ve
dernekler ile bunların iktisadi işletmeleri,
ç) Ekli (IV) sayılı listede yer alan vakıf
yükseköğretim kurumları,
d) Ekli (V) sayılı listede yer alan sendika,
federasyon ve konfederasyonlar,
kapatılmıştır.
(2) Kapatılan vakıfların her türlü taşınır ve
taşınmazları ile her türlü mal varlığı, alacak ve hakları, belge ve evrakı
Vakıflar Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilmiş sayılır. Kapatılan
vakıf yükseköğretim kurumlarının sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ve
kapatılan diğer kurum ve kuruluşlara ait olan taşınırlar ile her türlü mal
varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak
devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına, her
türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Birinci
fıkrada sayılanların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden
bir hak ve talepte bulunulamaz. Devire ilişkin işlemler ilgili tüm
kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle ilgisine göre Maliye Bakanlığı
veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
(3) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit
edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya
iltisakı ya da bunlarla irtibatı belirlenen ve ekli listelerde yer almayan
özel ve vakıf sağlık kurum ve kuruluşları, özel öğretim kurum ve
kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonları, vakıflar, dernekler,
vakıf yükseköğretim kurumları, sendikalar, federasyonlar ve konfederasyonlar,
ilgili bakanlıklarda bakan tarafından oluşturulacak komisyonun teklifi
üzerine bakan onayı ile kapatılır. Bu fıkra kapsamında kapatılan kurum ve
kuruluşlar hakkında da ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Kapatılan yükseköğretim kurumlarında kayıtlı
öğrenciler, Yükseköğretim Kurulu tarafından Devlet üniversitelerine veya
vakıf üniversitelerine yerleştirilir. Bu şekilde yerleştirilen öğrenciler,
mezun oluncaya kadar vakıf yükseköğretim kurumlarına ödemeleri gereken
ücretleri ilgili üniversiteye ödemeye devam ederler. Bu fıkranın uygulanması
ile ilgili olarak usul ve esasları belirlemeye, uygulamayı yönlendirmeye,
her türlü tedbiri almaya ve ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye
Yükseköğretim Kurulu görevli ve yetkilidir.
Yargı
mensupları ile bu meslekten sayılanlara ilişkin tedbirler
MADDE 3 –
(1) Terör örgütlerine veya Milli
Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna
karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı
yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen Anayasa Mahkemesi üyeleri
hakkında Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun salt çoğunluğunca; Yargıtay
daire başkanı ve üyeleri hakkında Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunca;
Danıştay daire başkanı ve üyeleri hakkında Danıştay Başkanlık Kurulunca;
hâkim ve savcılar hakkında Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel
Kurulunca ve Sayıştay meslek mensupları hakkında Sayıştay Başkanının
başkanlığında, başkan yardımcıları ile Sayıştay Başkanı tarafından
belirlenecek bir daire başkanı ve bir üyeden oluşan komisyonca meslekte
kalmalarının uygun olmadığına ve meslekten çıkarılmalarına karar verilir.
Görevlerine son verilenlerin silah ruhsatları ve hususi damgalı
pasaportları iptal edilir ve bu kişiler oturdukları kamu konutlarından veya
vakıf lojmanlarından onbeş gün içinde tahliye edilir.
(2) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe
girdiği tarihte adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayı olarak görev
yapanlar, adaylıkta geçirdikleri süreye bakılmaksızın Adalet Bakanlığının
teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca mesleğe kabul
edilmeleri halinde, hâkimlik ve savcılık mesleğine atanabilirler.
Kamu
görevlilerine ilişkin tedbirler
MADDE 4 – (1) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik
Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar
verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut
bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen;
a) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri Personel Kanununa tabi personel, ilgili Kuvvet Komutanının
teklifi, Genelkurmay Başkanının inhası, Milli Savunma Bakanının onayı ile
kamu görevinden çıkarılır,
b) 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma
Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununa tabi personel Jandarma Genel
Komutanının teklifi, İçişleri Bakanının onayı ile kamu görevinden
çıkarılır,
c) 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik
Komutanlığı Kanununa tabi personel Sahil Güvenlik Komutanının teklifi ve
İçişleri Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır,
ç) Milli Savunma Bakanına bağlı personel Milli
Savunma Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır,
d) 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim
Personel Kanununa tabi personel, Yükseköğretim Kurulu Başkanının teklifi
üzerine Yükseköğretim Kurulunun kararıyla kamu görevinden çıkarılır,
e) Mahalli idareler personeli, valinin
başkanlığında toplanan ve vali tarafından belirlenen kurulun teklifi üzerine
İçişleri Bakanının onayıyla kamu görevinden çıkarılır,
f) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu ile bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinde belirtilenler
hariç diğer mevzuata tabi her türlü kadro, pozisyon ve statüde (işçi dahil)
istihdam edilen personel, ilgili kurum veya kuruluşun en üst yöneticisi
başkanlığında bağlı, ilgili veya ilişkili bakan tarafından oluşturulan
kurulun teklifi üzerine ilgisine göre ilgili bakan onayıyla kamu görevinden
çıkarılır,
g) Bir bakanlığa bağlı, ilgili veya ilişkili
olmayan diğer kurumlarda her türlü kadro, pozisyon ve statüde (işçi dahil)
istihdam edilen personel, birim amirinin teklifi üzerine atamaya yetkili
amirin onayıyla kamu görevinden çıkarılır.
(2) Birinci fıkra uyarınca görevine son verilenler
bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemez, doğrudan veya dolaylı olarak
görevlendirilemezler; görevinden çıkarılanların uhdelerinde bulunan her
türlü mütevelli heyet, kurul, komisyon, yönetim kurulu, denetim kurulu,
tasfiye kurulu üyeliği ve sair görevleri de sona ermiş sayılır. Bu fıkrada
sayılan görevleri yürütmekle birlikte kamu görevlisi sıfatını taşımayanlar
hakkında da bu fıkra hükümleri uygulanır.
(3) Bu maddeye göre görevlerine son verilenlerin
silah ruhsatları ve pilot lisansları iptal edilir ve bu kişiler oturdukları
kamu konutlarından veya vakıf lojmanlarından onbeş gün içinde tahliye
edilir. Bu kişiler özel güvenlik şirketlerinin kurucusu, ortağı ve çalışanı
olamazlar.
(4) Bu madde kapsamında kamu görevi sona erdirilen
personele ait kadro ve pozisyonlara, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ve diğer
mevzuattaki kısıtlamalara tabi olmaksızın Bakanlar Kurulunca belirlenecek
sayıda kadro ve pozisyon için atama yapılabilir.
Yürütülen
soruşturmalarda alınacak tedbirler
MADDE 5 – (1) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit
edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya iltisakı
ya da bunlarla irtibatı nedeniyle haklarında idari işlem tesis edilenler
ile aynı gerekçeyle haklarında suç soruşturması veya kovuşturması
yürütülenler, işlemi yapan kurum ve kuruluşlarca ilgili pasaport birimine
derhal bildirilir. Bu bildirim üzerine ilgili pasaport birimlerince
pasaportlar iptal edilir.
Soruşturma
ve kovuşturma işlemleri
MADDE 6 – (1) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci
Bölümünde tanımlanan suçlar, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve toplu işlenen suçlar bakımından,
olağanüstü halin devamı süresince;
a) Gözaltı süresi, şüphelinin yakalama yerine en
yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama
anından itibaren otuz günü geçemez.
b) Yakalanan asker kişiler adli kolluk
görevlilerine teslim edilir.
c) Yürütülen soruşturmalar kapsamında görev ve
unvan ayrımı yapılmaksızın kamu görevlileri de dâhil olmak üzere bütün
şüpheli, mağdur ve tanık ifadeleri adli kolluk görevlileri tarafından da
alınabilir.
ç) Asker kişiler hakkında verilen tutuklama
kararları, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin
İnfazı Hakkında Kanunun 111 inci maddesinde belirtilen ceza infaz kurumlarında
yerine getirilir.
d) Tutuklu olanların avukatları ile görüşmelerinde,
toplumun ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin tehlikeye düşürülmesi, terör
örgütü veya diğer suç örgütlerinin yönlendirilmesi, bunlara emir ve tâlimat
verilmesi veya yorumlarıyla gizli, açık ya da şifreli mesajlar iletilmesi
ihtimalinin varlığı halinde, Cumhuriyet savcısının kararıyla, görüşmeler
teknik cihazla sesli veya görüntülü olarak kaydedilebilir, tutuklu ile
avukatın yaptığı görüşmeleri izlemek amacıyla görevli hazır bulundurulabilir,
tutuklunun avukatına veya avukatın tutukluya verdiği belge veya belge
örnekleri, dosyalar ve aralarındaki konuşmalara ilişkin tuttukları
kayıtlara elkonulabilir veya görüşmelerin gün ve saatleri sınırlandırılabilir.
Tutuklunun yaptığı görüşmenin, belirtilen amaçla yapıldığının anlaşılması
hâlinde, görüşmeye derhal son verilerek, bu husus gerekçesiyle birlikte
tutanağa bağlanır. Görüşme başlamadan önce, taraflar bu hususta uyarılır.
Tutuklu hakkında, tutanak tutulması hâlinde, Cumhuriyet savcısının
istemiyle tutuklunun avukatlarıyla görüşmesi sulh ceza hâkimliğince
yasaklanabilir. Yasaklama kararı, tutuklu ile yeni bir avukat
görevlendirilmesi için derhal ilgili baro başkanlığına bildirilir. Baro
tarafından bildirilen avukatın değiştirilmesi Cumhuriyet savcısı tarafından
istenebilir. Görevlendirilen avukata, 23/3/2005 tarihli ve 5320 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 13 üncü
maddesine göre ücret ödenir.
e) Tutuklu olanlar, belgelendirilmesi koşuluyla
sadece eşi, ikinci dereceye kadar kan ve birinci derece kayın hısımları ile
vasisi veya kayyımı tarafından ziyaret edilebilir. Adalet Bakanlığı ile
Cumhuriyet başsavcılığının yetkileri saklıdır. Tutuklular telefonla
haberleşme hakkından ancak onbeş günde bir ve bu bentte sayılan kişilerle
sınırlı olarak on dakikayı geçmemek üzere faydalanabilirler.
f) Tutuklu olanların bulunduğu ceza infaz
kurumlarında görev yapan kamu görevlileri tarafından düzenlenen
tutanaklara, ilgili görevlinin açık kimliği yerine sadece sicil numarası
yazılır. Kurum görevlilerinin ifadesine başvurulması gerektiği hallerde
çıkarılan davetiye veya çağrı kâğıdı görevlinin işyeri adresine tebliğ
edilir. Bu kişilere ait ifade ve duruşma tutanaklarında işyeri adresi
gösterilir.
g) Yürütülen soruşturmalarda, 4/12/2004 tarihli ve
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 149 uncu maddesine göre seçilen veya
aynı Kanunun 150 nci maddesine göre görevlendirilen müdafi, hakkında bu
maddede sayılan suçlar nedeniyle soruşturma ya da kovuşturma bulunması
halinde müdafilik görevini üstlenmekten yasaklanabilir. Cumhuriyet
savcısının yasaklamaya ilişkin talebi hakkında, sulh ceza hâkimliği
tarafından gecikmeksizin karar verilir. Yasaklama kararı, şüpheliye ve yeni
bir müdafi görevlendirilmesi için ilgili baro başkanlığına derhal
bildirilir.
ğ) Yürütülen soruşturma ve kovuşturmalarda, ifade
alma ve sorgu sırasında veya duruşmada en çok üç avukat hazır bulunabilir.
h) Ceza mahkemelerinde duruşmanın başlamasından
önce iddianame veya iddianame yerine geçen belge okunur ya da özetlenerek
anlatılır.
ı) Tutukluluğun incelenmesi, tutukluluğa itiraz ve
tahliye talepleri dosya üzerinden karara bağlanabilir.
i) Hâkim veya mahkemenin uygun gördüğü durumlarda,
aynı anda görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin kullanılması suretiyle
şüpheli veya sanığın sorgusu yapılabilir veya duruşmalara katılmasına karar
verilebilir.
Vazife
malulü aylığı bağlanması ve diğer haklar
MADDE 7 – (1) 15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe
teşebbüsü ve terör eylemi ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemler
sebebiyle hayatını kaybeden veya malul olan sivillere 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi
kapsamında bağlanacak aylıklarının hesabında aynı fıkranın (h) bendi
hükümleri esas alınır ve kendileri ile hak sahipleri, söz konusu (h) bendi
kapsamında bulunanlara ilgili mevzuatında sağlanan diğer haklardan aynı
şekilde yararlandırılır. Ancak, dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın
toplam tutarı, malulün ya da ölenin kendisine bağlanacak aylıktan az
olamaz. Ayrıca, bunlar ile bu eylemler sebebiyle yaralananlar hakkında
3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması
Hakkında Kanunun nakdi tazminat hükümleri uygulanır. Bu şekilde bağlanacak
aylıklarda, genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin borç
olmama şartı aranmaz.
(2) Birinci fıkra kapsamına giren ve 8/6/1949
tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında
emeklilik ikramiyesine müstahak olanların emeklilik ikramiyeleri, en yüksek
Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 115 katından az olmamak üzere,
3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
hükümleri esas alınarak ödenir. Birinci fıkra kapsamına girmekle birlikte
emeklilik ikramiyesine müstahak olmayan sivillerden yaşamak için gereken
hareketleri yapamayacak ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak
derecede malul olanların kendileri ile ölenlerin kanuni mirasçılarına en
yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 170 katı, diğer
malullere ise en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) 115
katı tutarında ek tazminat, nakdi tazminata ilişkin esas ve usuller
çerçevesinde ilgili kurumlar tarafından ödenir.
İrtifak
ve intifa hakları ile kira sözleşmelerinin iptali
MADDE 8 – (1) Mülkiyeti 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı
Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen genel bütçe kapsamındaki
kamu idareleri ile özel bütçe kapsamındaki idarelere, düzenleyici ve
denetleyici kurumlara, sosyal güvenlik kurumlarına, mahalli idarelerle bu idareler
tarafından kurulan birlik ve işletmelere, özel kanunla kurulmuş diğer kamu
kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve
bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmeleri ile sermayesinin
%50'sinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklara ve vakıflara ait olan her
türlü taşınmazın yararlanıcıları ile kiracılarının, milli güvenliğe tehdit
oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör
örgütlerine üyeliği veya iltisakı ya da bunlarla irtibatının değerlendirilmesi
halinde irtifak ve intifa hakları ile kira sözleşmeleri ilgili kurum ve
kuruluş tarafından resen iptal edilir.
Sorumluluk
MADDE 9 – (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamında karar
alan ve görevleri yerine getiren kişilerin bu görevleri nedeniyle hukuki,
idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.
Yürürlüğün
durdurulması
MADDE 10
– (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname
kapsamında alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle açılan davalarda
yürütmenin durdurulmasına karar verilemez.
Yürürlük
MADDE 11
– (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12
– (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Recep
Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
Binali YILDIRIM
Başbakan
N. CANİKLİ N.
AĞBAL N.
KURTULMUŞ Y.
T. TÜRKEŞ
Başbakan Yardımcısı Başbakan
Yardımcısı V. Başbakan
Yardımcısı Başbakan
Yardımcısı
V. KAYNAK B.
BOZDAĞ F.
B. SAYAN KAYA Ö.
ÇELİK
Başbakan Yardımcısı Adalet
Bakanı Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanı Avrupa
Birliği Bakanı
F. ÖZLÜ S.
SOYLU M.
ÖZHASEKİ M.
ÇAVUŞOĞLU
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı
N. ZEYBEKCİ B.
ALBAYRAK A.
Ç. KILIÇ F.
ÇELİK
Ekonomi Bakanı Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik
ve Spor Bakanı Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanı
B. TÜFENKCİ E.
ALA L.
ELVAN S.
SOYLU
Gümrük ve Ticaret Bakanı İçişleri
Bakanı Kalkınma
Bakanı Kültür ve
Turizm Bakanı V.
N.
AĞBAL İ.
YILMAZ F.
IŞIK
Maliye
Bakanı Millî
Eğitim Bakanı Millî
Savunma Bakanı
V.
EROĞLU R.
AKDAĞ A.
ARSLAN
Orman ve Su İşleri
Bakanı Sağlık
Bakanı Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
Listeleri PDF formatında görmek için tıklayınız.
|