|
Ekonomi Bakanlığından:
İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN
TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO: 2016/16)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 20/6/2015 tarihli ve 29392
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine
İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2015/25) ile başlatılan ve Ekonomi Bakanlığı
İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen damping
soruşturması neticesinde alınan kararın yürürlüğe konulmasıdır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 14/6/1989
tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun,
20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999
tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin
Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) ABD: Amerika Birleşik Devletlerini,
b) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
c) CCCME: Çin Makine ve Elektronik Ürünler İthalat
ve İhracatı Ticaret Odasını,
ç) Chiller: Kondenserleri ısı değiştiricisi fonksiyonu gören
kompresörlü üniteleri (yalnızca merkezi iklimlendirme ve proses
suyunun soğutulmasında kullanılan chiller - absorbsiyon ve santrifüj kompresörlü olanlar hariç),
d) ÇHC: Çin Halk Cumhuriyetini,
e) Genel Müdürlük: Bakanlık İthalat Genel
Müdürlüğünü,
f) GTİP: Gümrük tarife istatistik pozisyonunu,
g) Midea: Chongqing Midea General Refrigeration Equipment Co.,Ltd. firmasını,
ğ) TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumunu,
h) UTM: Uluslararası Ticaret Merkezini,
ı) ÜFE: Üretici fiyat endeksini,
i) ÜntesRhoss: Üntes Rhoss Soğutma
Sistemleri A.Ş.’yi,
j) Yönetmelik: 30/10/1999
tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliği,
k) YÜD: Yerli üretim dalını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Bilgi ve İşlemler
Soruşturma
MADDE 4 – (1) Şikâyetçi yerli üretici ÜntesRhoss
tarafından yapılan ve Erbay Soğutma Isıtma
Cihazları San. ve Tic. Ltd. Şti., İmas Klima Soğutma Makina
Sanayi Ticaret ve Müm. A.Ş.,
Vatbuz Isıtma Soğutma ve Hav. San. Paz. Tic. Ltd.
Şti. ve İmbat Soğutma Isıtma Makina San. ve Tic.
Ltd. Şti. tarafından desteklenen başvuruda; ÇHC menşeli 8418.69.00.10.00
GTİP altında kayıtlı Chiller’ın dampingli
fiyatlarla ithal edildiği ve bunun YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturduğu
iddiasıyla damping soruşturması açılması talep
edilmiştir.
Yerli
üretim dalı
MADDE 5 – (1) Başvuru aşamasında yapılan incelemede,
Yönetmeliğin 20 nci maddesi çerçevesinde başvuru
sahibi ÜntesRhoss ve başvuruyu destekleyen
firmaların 2014 yılı üretim miktarları dikkate alındığında YÜD’ü temsil niteliğini haiz olduğu tespit edilmiştir.
Soruşturma döneminde şikâyetçi ve şikâyeti destekleyen yerli üreticilerin YÜD’ü temsil niteliğini değiştirecek bir bilgiye
ulaşılmamıştır.
İlgili
tarafların bilgilendirilmesi, bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma
konusu ürünün Bakanlık tarafından bilinen ÇHC’deki
üreticilerine/ihracatçılarına, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve
ayrıca soruşturmaya konu ülkede yerleşik diğer üreticilere/ihracatçılara
iletilebilmesini teminen ÇHC’nin
Ankara Büyükelçiliğine soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimde
bulunulmuştur.
(2) Bildirimde, soruşturma açılış Tebliğine,
başvurunun gizli olmayan metnine ve soru formlarına nereden erişileceği
hususunda bilgi verilmiştir.
(3) Taraflara soru formunu yanıtlamaları için posta
süresi dâhil 37 gün süre tanınmış olup tarafların süre uzatımı yönündeki
makul talepleri karşılanmıştır.
(4) YÜD soruşturma süresince Bakanlığımız ile işbirliği
içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.
(5) Kendilerine soru formu gönderilen 6 ithalatçı
firmanın 3’ünden cevap alınmıştır.
(6) Türkiye’ye ÇHC’den
soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirdiği tespit edilen ve
kendilerine soru formu gönderilen 6 firmadan 1’i soru formlarına cevap
vermiş ve piyasa ekonomisi uygulamayan ülke statüsünde soru formunun ilgili
kısımlarını doldurmuştur. Kendisine soru formu gönderilenler dışında da
herhangi bir ihracatçı işbirliğinde bulunmamıştır. Buna ilave olarak CCCME
de soruşturmaya taraf olmak istediğini beyan etmiştir.
(7) Ayrıca, ilgili taraflardan alınan bilgi ve
belgelerin gizli olmayan özetleri talep eden bütün ilgili tarafların bilgisine
sunulmak üzere hazır tutulmuştur.
(8) Tarafların soruşturma boyunca ortaya koyduğu
tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat
kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu Tebliğin ilgili bölümlerinde
cevap verilmiştir.
Yerinde
doğrulama soruşturması
MADDE 7 – (1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde
başvuru sahibi yerli üretici ÜntesRhoss’un Kazan/Ankara’da
bulunan üretim ve idari tesislerinde yerinde doğrulama soruşturması
gerçekleştirilmiştir.
Soruşturma
ve zarar inceleme dönemleri
MADDE 8 – (1) Damping belirlemesi için 1/1/2014-31/12/2014
tarihleri arası soruşturma dönemi olarak kabul edilmiştir. Zarar
belirlemelerinde ise veri toplama ve analiz için 1/1/2012-31/12/2014
tarihleri arasındaki dönem esas alınmıştır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün
Soruşturma
konusu ürün
MADDE 9 – (1) Soruşturma konusu ürün 8418.69.00.10.00 GTİP’li “Chiller”dır.
(2) Ürün, soğutma ihtiyacı olan binalarda soğutmayı
yapabilmek için sistem içindeki suyu soğutur. Soğutulan su pompa vasıtası
ile klima santrali ve fancoil gibi cihazlara sevk
edilir. Bu cihazların içerisinde bulunan eşanjör
vasıtası ile ısı transferi sağlanarak hava ile mahal soğutulur. Soğutma
grubunu oluşturan evoporatör, kompresör ve kondenserden oluşan üç ana donanım vardır. Ürün, kapalı
devre soğutucu gaz vasıtası ile gazın üç ana ekipmanda faz değişimi yaparak
iklimlendirme sistemi veya proses sisteminde
ihtiyaç duyulan suyu soğutur. Soğutma grupları evaporatör
türüne göre hava soğutmalı ve su soğutmalı olarak ikiye ayrılırlar. Bu iki
tür de kendi içlerinde vidalı ve scroll
kompresörlü olarak adlandırılırlar.
(3) İşbirliğinde bulunan ithalatçı firmalar
ithalatçı soru formuna verdikleri cevaplarda; Türkiye’de yerleşik üreticiler
tarafından tek absorbsiyonlu ve santrifüj kompresörlü soğutma grubu üretimi
yapılmadığını ve dolayısıyla bu ürünlerin soruşturma kapsamı dışında
tutulması gerektiğini; endüstriyel mutfaklarda kullanılan şişe
soğutucuların da aynı GTİP altında ithal edildiğini ve fakat bu ürünün
soruşturma konusu ürünle benzer ürün sayılmaması gerektiğini dile
getirmişlerdir.
(4) YÜD’de
gerçekleştirilen yerinde doğrulama soruşturması sırasında YÜD tarafından absorbsiyonlu ve santrifüj
kompresörlü soğutma grubu üretimi yapılmadığı ve bu tip chillerlar
ile şişe soğutucuların soruşturma konusu ürünle benzer ürün olmadığı tespit
edilmiştir.
(5) Sonuç olarak, yerli
üreticiler tarafından üretilen Chiller ile ÇHC’den ithal edilen Chiller
arasında işlevsel ve fiziki özellikleri, dağıtım kanalları, kullanım
amaçları, tüketicilerin algılaması ve birbirini ikame edebilmeleri açısından
aynı ya da benzer özellikler gösterdiği görülmüş olup ÇHC’den
ithal edilen ürünler ile YÜD tarafından üretilen ürünler Yönetmeliğin 4
üncü maddesi çerçevesinde benzer ürün olarak kabul edilmiştir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Dampinge İlişkin Belirlemeler
Genel
açıklamalar
MADDE 10
– (1) Damping belirlemesi için 1/1/2014-31/12/2014 tarihleri arası soruşturma dönemi
olarak kabul edilmiştir.
Piyasa
ekonomisi değerlendirmesi
MADDE 11
– (1) Yönetmelik Ek Madde 1 hükmü
uyarınca, piyasa ekonomisi uygulamayan ülkelerden yapılan ithalata yönelik damping soruşturmalarında, ilgili ülkedeki soruşturmaya
tabi üreticilerin soruşturma konusu ürünün üretiminde ve satışında bahse
konu maddede belirtilen ölçütler çerçevesinde piyasa ekonomisi koşullarının
geçerli olduğunu yeterli delillerle göstermesi halinde bu üreticiler için
normal değerin tespitinde Yönetmeliğin 5 inci maddesi; aksi durumda ise
Yönetmeliğin 7 nci maddesi uygulanmaktadır.
(2) Bu itibarla, soruşturma kapsamında işbirliğinde
bulunan ÇHC’de yerleşik Midea
piyasa ekonomisi koşullarında faaliyet gösterdiği iddiasında
bulunmadığından normal değerin tespitinde Yönetmeliğin 7 nci maddesi kapsamında oluşturulmuş normal değer
yöntemi kullanılmıştır.
Oluşturulmuş
normal değer
MADDE 12 – (1) Yönetmeliğin 7 nci
maddesi çerçevesinde, ÇHC'de yerleşik
işbirliğinde bulunan firmanın piyasa ekonomisinde faaliyet göstermediği
kabul edildiğinden normal değer, Türkiye'de benzer malın birim imalat
maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir kârın eklenmesiyle
oluşturulmuştur.
(2) Normal değer tespiti yapılırken, ÇHC’li firmaların lehine olacak şekilde yerli
üreticinin sunmuş olduğu farklı ürün tipleri ile ÇHC menşeli ürün tiplerine
mukabil ve/veya daha az soğutma kapasitesine sahip ürün tipleri seçilerek
karşılaştırma yapılmıştır.
İhraç
fiyatı
MADDE 13 – (1) İşbirliği yapan üretici-ihracatçı firma için
ihraç fiyatı kural olarak Türkiye’ye satışlarında bağımsız alıcılarca
fiilen ödenen fiyat esasında belirlenmiştir.
Fiyat
karşılaştırması
MADDE 14 – (1) Adil bir karşılaştırmanın yapılabilmesi için
normal değer ile ihraç fiyatı fabrika çıkış aşamasına getirilerek aynı
aşamada karşılaştırılmıştır.
(2) Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmü gereğince,
ilgili taraflarca fiyat karşılaştırmasını etkilediği ileri sürülen hususlar
değerlendirilmiş ve taşıma, sigorta, yükleme ve bindirme masrafları,
paketleme giderleri, ödeme koşulları, indirim, geri ödeme, banka masrafları
gibi belgelendirilen, uygulanabilir ve haklı görülen ayarlamalar
yapılmıştır.
Damping marjları
Madde 15
– (1) Yönetmeliğin 11 inci maddesi
hükmü çerçevesinde damping marjı, normal değer ile
ihraç fiyatlarının ağırlıklı ortalamalarının karşılaştırılması suretiyle
hesaplanmıştır. Damping marjının belirlenmesinde
kullanılan yöntem ile yapılan hesaplamalar firma özel bildiriminde
ayrıntılı olarak gösterilmiştir. İşbirliğine gelmeyen firmalar için ise
Yönetmeliğin 26 ncı maddesi hükmü uyarınca damping marjı tespiti yapılmıştır.
(2) Buna göre, soru formuna cevap veren Midea için hesaplanan damping
marjı CIF bedelin %36,63’ü düzeyindedir. İşbirliğinde bulunmayan diğer ÇHC’li üretici/ihracatçılar için belirlenen damping marjı ise CIF bedelin %49,64 düzeyindedir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Maddi Zarar Tehdidine İlişkin Belirlemeler
Genel
açıklamalar
MADDE 16 – (1) Maddi zarar tehdidinin varlığı Yönetmeliğin 17
nci maddesi çerçevesinde incelenmiştir. Maddi
zarar tehdidi belirlemesinde esas alınan dönem 2012-2014 yılları olmakla
birlikte, YÜD 2012 yılında çok az miktarda deneme üretimi yaptığından YÜD’ün ekonomik göstergeleri 2013-2014 dönemi
itibariyle analiz edilmiştir.
(2) Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı ile
şikâyete konu ülkeden yapılan ithalatının incelenmesinde TÜİK verileri
kullanılmıştır. İthalat verileri incelenirken 2012- 2014 dönemi dikkate alınmıştır.
(3) Bunlara ilave olarak, ÇHC menşeli ithalatın YÜD’e yönelik maddi zarar tehdidinin boyutunu test
edebilmek için ÇHC’nin söz konusu üründe
kapasite, üretim ve ihracat verileri uluslararası yayınlar ve UTM verileri
esas alınarak incelenmiştir.
Genel
ithalat
MADDE 17 – (1) 2012 yılında 3.638.229 Kg olan şikâyet konusu
ürünün genel ithalatı 2013 yılında 5.280.465 kg ve 2014 yılında 4.571.562
kg seviyesinde gerçekleşmiştir.
(2) Bahse konu ürünün genel ithalatının değer
bazında 2012 yılında 46.564.863 ABD Doları, 2013 yılında 68.695.079 ABD
Doları ve 2014 yılında da 57.998.187 ABD Doları düzeyinde gerçekleştiği
görülmektedir.
(3) Genel ithalatın birim fiyatları ise 2012
yılında 12,80 ABD Doları/Kg, 2013 yılında 13,01 ABD Doları/Kg ve 2014
yılında da 12,69 ABD Doları/Kg olarak gerçekleşmiştir.
Soruşturma
konusu ülkeden ithalat
MADDE 18 – (1) Soruşturma konusu ürünün 2012-2014 yıllarında ÇHC’den ithalatı miktar bazında 2012 yılında 552.050
kg, 2013 yılında 786.995 kg ve 2014 yılında 865.669 kg olmuştur.
Gerçekleşen ithalatın değeri ise 2012 yılında 5.287.133 ABD Doları iken
2013 yılında 7.582.230 ABD Doları ve 2014 yılında da 7.171.081 ABD Doları
seviyesinde gerçekleşmiştir.
(2) ÇHC’den yapılan
ithalatın birim fiyatı ise 2012 yılında 9,58 ABD Doları/Kg iken 2013
yılında 9,63 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 8,28 ABD Doları/Kg olarak
gerçekleşmiştir.
(3) ÇHC kaynaklı ithalatın toplam ithalat içindeki
payı ise 2012 yılında % 15, 2013 yılında % 15 ve 2014 yılında da % 19
seviyesindedir.
Üçüncü
ülkelerden ithalat
MADDE 19 – (1) Soruşturma konusu ürünün üçüncü ülkelerden
ithalatı incelenen dönem itibariyle miktar ve değer bazında dalgalı
seyretmiştir. Buna göre 2012 yılında 3.086.179 kg olan ithalat 2013 yılında
4.493.470 kg ve 2014 yılında 3.705.893 kg olarak gerçekleşmiştir. Yine bu
dönemde gerçekleşen ithalatın değer bazında gelişimi ise 2012 yılında
41.277.730 ABD Doları, 2013 yılında 61.112.849 ABD Doları ve 2014 yılında
da 50.827.106 ABD Doları seviyesindedir. Üçüncü ülkelerden yapılan
ithalatın birim fiyatları ise 2012 yılında 13,38 ABD Doları/Kg, 2013
yılında 13,60 ABD Doları/Kg ve 2014 yılında da 13,72 ABD Doları/Kg düzeyine
yükselmiştir.
Yurt içi
tüketim ve pazar payları
MADDE 20 – (1) Türkiye toplam benzer mal tüketiminin
hesaplanmasında yerli üretici ÜntesRhoss’tan
temin edilen yurt içi satış miktarları ile şikâyeti destekleyen firmaların
yurt içi satış miktarları ve genel ithalat miktarları kilogram bazında
toplanarak ilgili yılda benzer mala ilişkin tüketim elde edilmiştir.
(2) Bu veriler çerçevesinde, Türkiye benzer mal
tüketimi endeks değeri 2013 yılı için 100 olarak alındığında 2014 yılında
102’ye yükselmiştir. Yerli üretimin pazar payı endeksi ise 2013 yılında 100
iken 2014 yılında da 121’e yükselmiştir.
(3) ÇHC’nin benzer mal
tüketimi pazar payı endeksi 2013-2014 yıllarında sırasıyla 100 ve 108
olarak gerçekleşmiştir.
Fiyat
kırılması
MADDE 21 – (1) Fiyat kırılması, ithal ürün fiyatlarının
Türkiye piyasasında YÜD’ün yurt içi satış
fiyatlarının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını gösterir.
(2) Fiyat kırılması analizinde soruşturma konusu
ülkenin CIF ithal fiyatlarının üzerine gümrük vergisi (%2,2) ve diğer
ithalat masrafları (%2) ilave edilerek bulunan soruşturma konusu ürünün
Türkiye piyasasına giriş fiyatları, yerli üretim dalının ortalama yurt içi
satış fiyatları ile karşılaştırılmıştır.
(3) Buna göre ÇHC menşeli ithalatın yerli üretim
dalının fiyatlarını CIF ihraç fiyatına göre 2013 yılında %2 ve 2014 yılında
da %13 düzeyinde kırdığı tespit edilmiştir.
Fiyat
baskısı
MADDE 22 – (1) Fiyat baskısı, dampingli
ithalat fiyatlarının Türkiye piyasasında YÜD’ün
olması gereken satış fiyatının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını
göstermektedir. Buna göre ÇHC menşeli ithalat YÜD’ün
fiyatlarını 2013 yılında %11 ve 2014 yılında ise %23 oranında
baskılamıştır.
Fiyat
bastırması
MADDE 23 – (1) Fiyat bastırması, YÜD’ün
dampingli ithalat sebebiyle artan maliyetlerini
fiyata yansıtamaması veya maliyetlerden daha az oranda yansıtabilmesi veya
maliyetler aynı kalırken fiyatının yıpranması sonucunda kar oranının
azalması ya da maliyet-fiyat oranının yükselmesidir.
(2) YÜD’ün birim ticari
maliyetlerinin birim yurt içi satış fiyatlarına oranı 2013 yılında %99 ve
2014 yılında da %98 düzeyinde seyretmiştir.
Şikâyete
konu ülkenin maddi zarar tehdidinin incelemesi
MADDE 24 – (1) ÇHC’nin şikâyet
konusu ürünün küresel pazara ihracatına ilişkin değerlendirmeler UTM’den temin edilen altılı gümrük tarife pozisyonu
verileri ile Mart 2014 BSRIA Chillers China Raporu’ndan elde edilen veriler çerçevesinde
yapılmıştır.
(2) Buna göre, ÇHC’nin
2012 yılında 114.342 ton olan toplam ihracatı 2013 yılında 105.241 ve 2014
yılında da 110.484 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu toplam ihracatın
değer bazındaki gelişimine bakıldığında ise 2012 yılında 1,2 milyar ABD
Doları düzeyinde iken 2013 yılında 1,05 milyar ABD Doları ve 2014 yılında
da 1,1 milyar ABD Doları düzeyinde seyretmiştir.
(3) ÇHC menşeli ürün ihracatının birim
fiyatlarındaki değişmelere bakıldığında ise 2012 yılında 9,6 ABD Doları/kg
olan ortalama birim fiyatların 2013 yılında 9,9 ABD Doları/Kg ve 2014
yılında da 10,1 ABD Doları/Kg düzeyinde ve Türkiye’ye ihraç fiyatından daha
yüksek seviyede gerçekleşmiştir.
(4) Öte yandan, AB Pazara Giriş Veri Tabanından
yararlanılarak, ÇHC’nin AB’ye şikâyet konusu ürün
ihracatına ilişkin veriler incelenmiştir. Buna göre, 2012
yılında miktar bazında 13.812.200 kg olan ithalatın değeri 90.014.982 Avro
ve birim fiyatı 6,5 Avro/Kg olarak gerçekleşirken 2013 yılında 13.766.700
kg karşılığında 107.323.395 Avro ve 7,8 Avro/Kg ve 2014 yılında da 16.409.400
Kg karşılığında 126.043.130 Avro ve 7,68 Avro/kg olarak gerçekleşmiştir.
(5) Bununla birlikte ÇHC’nin
şikâyet konusu ürün ihracatında başlıca ülke pazarlarının sırasıyla ABD,
Endonezya, Hindistan, Tayland ve Danimarka olduğu anlaşılmaktadır.
(6) ÇHC’de ortak girişim
sermayesi yoluyla çok sayıda yabancı marka soğutma grubu pazarına
girmiştir. Yerli markaların güçlü gelişimine bağlı olarak pazarda iki grup
marka ortaya çıkmıştır. Bunlar, yerel markalar ile küresel markalardır.
(7) Avrupa ve ABD’li markalar ÇHC’de
su ve hava soğutmalı chiller pazarını domine etmektedirler. Japon ve Koreli markalar ise VRF
ve modüler chiller pazarında rekabetçi
durumdadırlar. ÇHC’li yerli üretici olan Midea, Gree ve Haier firmaları hem büyük chiller
hem de VRF pazarında güçlü performans göstermektedirler. Chiller pazarında en büyük 10 üreticinin 7’si yabancı
markalardır. Bunlar arasında, Daikin, York, Hisense Hitachi, McQuay, Carrier, Trane ve Toshiba gibi küresel
çapta faaliyet gösteren firmalar bulunmaktadır.
(8) İlk 10 marka toplam ÇHC pazarının %77’sini
karşılamaktadır. İlk 10’da yer alan 3 yerli firma ise toplam pazarın
%50’sini karşılamaktadır. Türkiye pazarında önemli pay sahibi olan Midea ve Gree gibi ÇHC’li markalar yabancı markalar ile ÇHC pazarında
güçlü bir şekilde rekabet etmektedir.
(9) ÇHC’de büyüme
rakamındaki gerileme merkezi sistem soğutma sanayiini
de olumsuz yönde etkilemektedir. Merkezi soğutma sanayiindeki
gelişim 2015 yılında yoğun baskı altında kalmıştır. Buna ek olarak, biriken
büyük miktardaki stoklar ÇHC menşeli ithalatın neden olabileceği zarara
ilişkin kuvvetli gösterge olduğu değerlendirilmektedir.
(10) 2016 yılının başlarında emtia piyasalarında
yaşanan hareketliliğin ÇHC’de yerleşik kapasite
kullanım oranlarını arttırması beklenmektedir. Söz konusu kapasite kullanım
oranlarının yükselmesi de soruşturma konusu ürün ithalatının tehdit
varlığını yükseltecektir.
(11) Mart 2014 BSRIA Chillers
China Raporu’nda yer alan verilere göre,
soruşturma konusu ürünün ÇHC pazarının 2012-2017 döneminde adet bazında
%63, değer bazında ise %48 oranında büyümesi öngörülmektedir.
(12) Bununla birlikte, Raporda yer aldığına göre her
yıl vidalı chiller üretimine bazı belirli
oyuncular girmekte ve yeni ürünler üretmektedir. TCL Corporation,
Ekim 2013’te chiller pazarına girmiş ve pazarda
oyuncu sayısı artmıştır. Momth, santrifüjlü chiller ile
rekabet edebilir benzer soğutma kapasitesine sahip 500-1800 RT
kapasitesinde vidalı chiller üretimine
başlamıştır. Pazarda benzer ürün üreten firmaların yeni yatırım yapmaları
mevcut maddi zarar tehdidini arttırıcı nitelik arz etmektedir.
Maddi
zarar tehdidine ilişkin değerlendirme
MADDE 25 – (1) ÇHC menşeli
soruşturma konusu ürün ithalatının YÜD üzerinde neden olduğu maddi zarar
tehdidinin incelenmesi neticesinde, ÇHC’nin dünya
chiller pazarında en önemli üretici ve ihracatçı
ülkelerden biri olduğu tespit edilmiş olup, 2015 yılından itibaren ÇHC
ekonomisinin büyüme rakamlarında görülen düşüşün önümüzdeki yıllarda da
devam etmesi halinde ÇHC’de chiller
pazarının istenilen ölçüde büyümeyeceği tahmin edilmektedir. ÇHC chiller pazarındaki
büyümenin geçmiş performansından uzak olması ve 2014 yılında satış
kanallarında biriken büyük miktardaki stoklar nedeniyle ÇHC’li
üreticilerin ihraç pazarlarına daha agresif bir
şekilde yönelmesi beklenmektedir.
(2) Öte yandan, ÇHC iç pazarında birim chiller fiyatında öngörülen gerileme ÇHC’li üretici/ihracatçı firmaların bildikleri, distribütörlük ağı vasıtasıyla iyi tanıdıkları Türkiye
pazarına daha çok yönelmelerine neden olacaktır. ÇHC’de
özelikle vidalı chiller üretimine her yıl bazı
belirli oyuncular girmekte ve yeni ürünler üretilmektedir. TCL Corporation’ın Ekim 2013’te chiller
pazarına girmesiyle ÇHC’de yerleşik önemli chiller üretici sayısı artmıştır. Artan oyuncu sayısı
ve artan kapasite ülkemiz yerli sanayi için maddi zarar tehdidi
oluşturmaktadır.
(3) Bunlara ilaveten, Midea’nın
sunmuş olduğu verilere göre maddi zarar inceleme dönemi itibariyle firmanın
kapasite artırımına gittiği, üretimini ve kapasite kullanım oranını
artırdığı görülmekte olup önümüzdeki dönemde Türkiye piyasası için tehdit
oluşturmaya devam edeceği değerlendirilmektedir.
(4) Türkiye’de özellikle son yıllarda büyük yatırım
projelerinin hayata geçirilmesiyle birlikte soruşturma konusu ürün
pazarının da büyümesi beklenmektedir. Üçüncü havalimanı, şehir hastaneleri,
büyük konut projeleri gibi soruşturma konusu ürünün kullanılacağı mega projelerde ihale almak isteyen ÇHC’li
firmaların daha yoğun bir şekilde ve düşük fiyat odaklı yaklaşımlarıyla YÜD
üzerinde neden oldukları maddi zarar tehdidini artıracakları ve maddi
zararın yakın gelecekte ortaya çıkacağı öngörülmektedir.
(5) Bütün bu unsurlar dikkate alınarak ÇHC menşeli dampingli ithalatın YÜD üzerinde “maddi zarar tehdidi”
oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Yerli
üretim dalının ekonomik göstergeleri
MADDE 26 – (1) YÜD ekonomik göstergelerinin
değerlendirilmesinde şikâyetçi yerli üreticinin verileri kullanılmıştır.
Eğilimlerin sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki
veriler için yıllık ortalama ÜFE kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel
değerler esas alınmış ve veriler 2013 yılı=100 olacak şekilde endekslenmiştir.
YÜD’ün üretime 2012 yılında geçmesi ve bu yılda
sadece çok az miktarda deneme üretimi yapmış olması nedeniyle endeks
değerlerin daha sağlıklı analiz edilebilmesi için baz
yıl olarak 2013 yılı esas alınmıştır.
a) Üretim, kapasite ve kapasite kullanım oranı
1) YÜD’ün ilgili üründe
2013 yılında 100 olan üretim miktar endeksi 2014 yılında da 124 olarak
gerçekleşmiştir.
2) Bu dönemde yerli üreticinin kurulu üretim
kapasitesi değişmemiştir. Kapasite kullanım oranı ise 2012 yılında 100 iken
2014 yılında 128 olarak gerçekleşmiştir.
b) Yurt içi satışlar ve ihracat
1) YÜD tarafından incelenen dönemde üretilen bütün
ürünler yurt içinde satılmış olup söz konusu dönemde stokta ürün tutulmamıştır.
2) 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 124
seviyesine yükselmiştir. Gerçekleşen yurt içi satışların hâsılatı reel
olarak incelendiğinde ise 2014 yılında 100 olan endeks 2014 yılında da
122’ye yükselmiştir. Yurt içi birim satış fiyatları ise 2013 yılı 100 olmak
üzere 2014 yılında 98 olarak gerçekleşmiştir.
3) YÜD bu dönemde yurt dışı satış yapmamıştır.
c) Pazar payı
1) Şikâyet konusu ürünün yurt içi tüketimi 2013
yılı 100 olmak 2014 yılında 91 olarak gerçekleşirken YÜD’ün
pazar payı endeks değerleri ise 2013 yılında 100 olmak üzere 2014 yılında
136’ya yükselmiştir.
ç) Stoklar
1) Şikâyet konusu ürünün proje ve sipariş bazlı üretimi olması nedeniyle stok
bulundurulmamaktadır.
d) İstihdam
1) Yerli üreticinin ilgili üründeki çalışan toplam
işçi sayısı endeksi 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 110 olarak
gerçekleşmiştir.
e) Ücretler
1) YÜD’ün ilgili ürün
üretiminde çalışan işçilerinin aylık giydirilmiş brüt ücret endeksi 2013
yılı 100 alındığında 2014 yılında da 106’ya yükselmiştir.
f) Verimlilik
1) YÜD’ün ilgili ürün
üretiminde çalışan işçi başına verimlilik endeksi 2013 yılında 100 iken
2014 yılında 113’e yükselmiştir.
g) Maliyetler ve kârlılık
1) YÜD’ün ilgili üründe
ağırlıklı ortalama birim ticari maliyet endeksi 2013 yılında 100 iken 2014
yılında 98’e gerilemiştir.
2) YÜD’ün birim ticari
maliyetleri ve ortalama yurt içi satış fiyatları dikkate alınarak
hesaplanan yurt içi ürün birim kârlılık endeksi 2013 yılı 100 alındığında
2014 yılında 123 olarak gerçekleşmiştir.
ğ) Nakit Akışı
1) YÜD’ün ilgili ürün
satışları ile yarattığı nakit akışı endeksi 2013 yılı 100 alındığında 2014
yılında 149 seviyesinde gerçekleşmiştir.
h) Büyüme
1) YÜD’ün bütün
faaliyetleri ile ilgili aktif büyüklüğü 2013 yılı 100 alındığında 2014
yılında da 124’e yükselmiştir.
ı) Sermaye ve yatırımları artırma yeteneği
1) YÜD’ün sermaye artırma
yeteneğini görebilmek amacıyla öz sermayesinin gelişimi incelenmiştir. Buna
göre, 2013 yılı 100 birim olan endeks değeri 2014 yılında da 91’e
gerilemiştir.
i) Yatırımların Seyri
1) YÜD’ün incelenen dönem
itibariyle tevsi yatırımları 2013 yılı 100 olmak üzere 2014 yılında 193
olarak gerçekleşmiştir.
2) Dönem itibariyle yatırımların geri dönüşüm oranı
(kar/özkaynak) ise 2013 yılı 100 olmak üzere 2014
yılında da 185 olarak gerçekleşmiştir.
Yerli
üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi
MADDE 27 – (1) Şikâyetçi yerli üretici 2012 yılında 2 adet
deneme üretimini gerçekleştirip satışını yaptıktan sonra 2013 yılında
gerçek manada üretime başlamış olup 2014 yılında da üretimini ve
satışlarını arttırmıştır.
(2) YÜD mevcut üretim kapasitenin çok altında
üretim yapmaya devam etmektedir. ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının
çok düşük olması nedeniyle YÜD birçok ihaleyi kaybetmiş olup büyüyen
pazardan beklenen oranda pay alamamaktadır. Nitekim kurulu kapasitesinin
henüz sadece %15’ini kullanabilen YÜD mevcut yatırımlarının kurulu
maliyetine katlanmaya devam etmektedir.
(3) Her ne kadar istenilen düzeyde kapasite
kullanım oranlarına erişilemese de YÜD, söz konusu dönemde yatırımlarını
arttırmaya ve bu sayede ölçek ekonomisinden ve ileri teknolojiden faydalanarak
birim maliyetlerini düşürmeye ve üretim ve satışını arttırmaya
çalışmaktadır. Ancak, yukarıda izah edildiği üzere, ÇHC menşeli ithalatın
YÜD üzerinde yarattığı maddi zarar tehdidi YÜD’ün
istenilen düzeyde üretim ve satış rakamlarına ulaşmasını engellemektedir.
ALTINCI BÖLÜM
İlliyet Bağı
Dampingli
ithalat ve maddi zarar tehdidi arasında illiyet bağı
MADDE 28 – (1) İncelenen
dönem itibariyle, soruşturma konusu ülkenin stoklarında, kapasite ve
kapasite kullanım oranlarında yükselme olduğu; YÜD’ün
soruşturma konusu ülke menşeli ihracat dışındaki ülkelerden yapılan ithalattan
zarar görmediği ve diğer tedarikçi ülkelerin ana üreticilerinin ÇHC’de üretime başlamalarıyla bu ülkelerdeki kurulu
kapasitenin ve üretim miktarlarının düşeceği bir arada değerlendirildiğinde
fiyat odaklı pazara giriş stratejisini devam ettiren ÇHC’li
üreticiler dışında YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturacak bir etken
olmadığı görülmüştür.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Maddi
zarar tehdidini etkileyebilecek diğer unsurlar
MADDE 29 – (1) Yapılan
inceleme neticesinde, soruşturmaya konu ürünün kullanım alanı ve tüketici
algısının benzer olduğu, önleme konu ürün ile YÜD tarafından üretilen
ürünün üretim teknolojisinin aynı olduğu, ürünün ithalatında ve ihracatında
Türkiye’de ve şikâyete konu ülkede ticareti kısıtlayıcı bir gelişmenin
gerçekleşmediği tespit edildiğinden, ÇHC menşeli ithalat dışında YÜD
üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturacak bir neden bulunmadığı tespit
edilmiştir.
Karar
MADDE 30
– (1) Soruşturma sonucunda ÇHC
menşeli ithalatın dampingli olduğu, ÇHC’de yerleşik yerel ve uluslararası firmaların ölçek
ekonomisinde üretim yaptığı ve küresel pazarda önemli paya sahip oldukları;
ÇHC pazarındaki daralmaya karşın soruşturma konusu üründe üretim ve stok
miktarlarının artmaya devam ettiği ve Türkiye pazarını iyi bilen ÇHC’li üreticilerin kolaylıkla Türkiye pazarına
yönlendirebilecek kapasite ve stoklarının bulunduğu; mevcut durumun henüz
kurulmuş olan YÜD üzerinde maddi zarar tehdidi oluşturduğu tespit
edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu kararı ve
Ekonomi Bakanının onayı ile soruşturma konusu ürün için aşağıdaki tabloda
belirtilen oranlarda dampinge karşı önlem uygulanmasına karar verilmiştir.
Uygulama
MADDE 31
– (1) Gümrük idareleri, 30 uncu
maddede gümrük tarife istatistik pozisyonu numarası, tanımı ve menşe ülkesi
belirtilen eşyanın, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest
dolaşıma giriş rejimi kapsamındaki ithalatında, 30 uncu maddede bulunan
tabloda gösterilen oranda dampinge karşı kesin
önlemi tahsil ederler.
Yürürlük
MADDE 32
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini
Ekonomi Bakanı yürütür.
|