|
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
ULUSLARARASI KORUMA BAŞVURU SAHİBİ VE ULUSLARARASI
KORUMA
STATÜSÜ SAHİBİ KİŞİLERİN ÇALIŞMASINA DAİR
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 4/4/2013
tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca
başvuru sahibi, mülteci, şartlı mülteci, ikincil koruma statüsü sahibi
sayılan yabancıların Türkiye’de çalışmalarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/4/2013
tarihli ve 6458 sayılı Kanunun 89 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığını,
b) Başvuru sahibi: Uluslararası koruma talebinde
bulunan ve henüz başvurusu hakkında son karar verilmemiş olan kişiyi,
c) İkincil koruma statü sahibi: 6458 sayılı Kanunun
63 üncü maddesinde tanımlanan yabancıyı,
ç) Kanun: 27/2/2003
tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunu,
d) Kimlik belgesi: Başvuru sahibi veya uluslararası
koruma statüsü sahibi olan yabancılar adına 6458 sayılı Kanunun 69 uncu, 76
ncı ve 83 üncü maddeleri uyarınca tanzim edilen
belgeyi,
e) Mülteci: 6458 sayılı Kanunun 61 inci maddesinde
tanımlanan yabancıyı,
f) Şartlı mülteci: 6458 sayılı Kanunun 62 nci maddesinde tanımlanan yabancıyı,
g) Uluslararası koruma statüsü: 6458 sayılı Kanuna
göre verilen mülteci statüsü, şartlı mülteci statüsü veya ikincil koruma
statüsünü,
ğ) Yabancı: Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile
vatandaşlık bağı bulunmayan kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Mülteci
ve ikincil koruma statüsü sahibi kişilerin çalışması
MADDE 4 – (1) Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi
kişiler statü almasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilir.
(2) Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibinin
kimlik belgesi, çalışma izni yerine geçer ve bu durum kimlik belgesine
yazılır.
(3) Statülerin herhangi bir nedenle sona ermesini
veya kimlik belgelerinin iptalini gerektirecek nedenler, yabancının çalışma
hakkını da sona erdirir.
(4) Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi
kişilerin; çalıştığı il, meslek, sektör ile bağımlı veya bağımsız çalışma
durumuna ait güncel bilgiler İçişleri Bakanlığınca Bakanlığa bildirilir.
Başvuru
sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi kişilerin çalışması
MADDE 5 – (1) Başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü
sahibi kişiler çalışmaya başlamadan önce çalışma izni almakla yükümlüdür.
Bu kişilerden başvurusu uygun görülenlere çalışma izni Bakanlık tarafından
verilir.
(2) Geçerli çalışma iznine sahip olmak, başvuru
sahibi ve şartlı mülteci sayılan yabancılara Türkiye’de mutlak kalış hakkı
sağlamaz.
Çalışma
izni başvuru şartları
MADDE 6 – (1) Başvuru sahibi ile şartlı mülteci yetkili
makamlardan alacakları başvurusunu veya statülerini gösteren kimlik
belgeleri ile çalışma iznine başvurabilirler.
(2) Geçerli kimlik belgesi olmadıkça, başvuru
sahibi veya şartlı mülteci statüsü sahibi kişinin geçerli çalışma izninin
olması, farklı bir işveren yanında veya bağımsız olarak çalışma izni
başvurusu yapma hakkı vermez.
(3) Çalışma izni başvurusu uluslararası koruma
başvurusu tarihinden altı ay sonra yapılabilir.
(4) Belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü
getirilen başvuru sahibi ve şartlı mültecinin, bu il sınırları dışında
çalışma izni almak için yaptığı başvurular, İçişleri Bakanlığının görüşü
alınarak sonuçlandırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru Sahibi ve Şartlı Mültecilere Çalışma İzni
Verilmesi
Çalışma
izni başvuru usulü
MADDE 7 – (1) Çalışma izni başvuruları e-Devlet Kapısı
üzerinden Bakanlığa yapılır.
(2) Başvuruda talep edilen belgelerin taranarak
yabancıların çalışma izinleri otomasyon sistemine yüklenmesi ve yabancıya
ve işverene ait bilgilerin girilmesi, istenilen belgelerin Bakanlığa
ulaştırılması gereklidir.
Çalışma
izni uzatma başvurusu
MADDE 8 –
(1) Çalışma izni uzatma başvurusu
aynı işveren yanında çalışmaya devam etmek üzere e-Devlet Kapısı üzerinden
Bakanlığa yapılır. İşveren değişikliği olan uzatma başvuruları reddedilir.
(2) Çalışma izni uzatma başvurusunda başvuru sahibi
veya şartlı mülteciye ilişkin geçerli kimlik belgesinin ibrazı aranır.
(3) Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni
geçerlilik süresi dolmadan yapılır.
(4) Başvuru sahibi veya şartlı mülteci geçerli
kimlik belgesi olmak ve uzatma başvurusu yaptığını belgelemek kaydıyla, çalışma
izni uzatma başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren bu başvuru
sonuçlanıncaya kadar, aynı işyerinde çalışmaya devam edebilir.
Çalışma
izni muafiyeti başvurusu
MADDE 9 – (1) Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde
çalışacak başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi yabancılar,
çalışma izni muafiyeti kapsamındadır. Çalışma izni muafiyeti başvuruları,
uluslararası koruma sağlanan ildeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne
yapılır.
(2) Bakanlıkça, mevsimlik tarım veya hayvancılık
işlerinde çalışacak başvuru sahibi ve şartlı mülteci statüsü sahibi
yabancılara ilişkin il ve kota sınırlaması getirilebilir.
Çalışma
izni başvurularının değerlendirilmesi
MADDE 10
– (1) Çalışma izni başvurularının
değerlendirilmesinde, Kanunda ve 29/8/2003 tarihli
ve 25214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yabancıların Çalışma İzinleri
Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde belirlenen esaslar dâhilinde
Bakanlıkça belirlenecek değerlendirme kriterleri uygulanır.
Çalışma
izni başvurularının reddi
MADDE 11
– (1) Çalışma izni başvurularının
reddinde, Kanunun 14 üncü maddesi hükümleri yanında;
a) Uluslararası koruma başvuru tarihi üzerinden
altı ay geçmediğinin,
b) Bakanlığa gerekli belgelerin teslimi dâhil
başvuru tamamlandığında, kimlik belgesinin geçerlilik süresinin otuz günden
az kaldığının,
c) 6458 sayılı Kanun uyarınca kesinleşmiş sınır
dışı kararı alındığının,
ç) Belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü
getirilen başvuru sahibi ve şartlı mültecinin bu il sınırları dışında
çalışma izni almak için yaptığı başvurularda İçişleri Bakanlığınca olumsuz
görüş bildirildiğinin,
tespiti halinde çalışma izni veya çalışma izni uzatma
başvurusu reddedilir.
Eksik
evrak tespiti
MADDE 12
– (1) Başvurunun eksik evrak ile
yapıldığının tespiti halinde, eksik belgelerin tamamlanması istemiyle
başvuru sahibine bilgi verilir. Eksik evrakın on beş gün içerisinde
yabancıların çalışma izinleri otomasyon sistemine yüklenilmesi veya
Bakanlığa ulaştırılması durumunda değerlendirme süreci devam eder. Aksi
halde başvuru reddedilir.
İlgili
mercilerden görüş alınması
MADDE 13
– (1) Bakanlık çalışma izni
başvurularının değerlendirilmesinde ilgili mercilerden görüş alabilir.
(2) Belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü
getirilen başvuru sahibi veya şartlı mültecinin bu il sınırları dışında
çalışma izni almak için yaptığı başvurulara ilişkin görüş alınması
elektronik ortamda gerçekleştirilir.
(3) İlgili merciler görüşlerini en geç on beş gün
içinde Bakanlığa bildirirler. Süresi içinde bildirilmeyen görüşler
Bakanlıkça olumlu kabul edilir.
Harç
alımı
MADDE 14
– (1) Başvuruları olumlu
değerlendirilen başvuru sahibinden veya şartlı mülteciden ya da bunların
işverenlerinden 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar
Kanunu hükümleri gereğince çalışma izni harcı tahsil edilir.
Çalışma
izni süresi
MADDE 15
– (1) Çalışma izni, 4817 sayılı
Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen sürelerle verilebilir.
(2) Başvuru sahibi veya şartlı mülteci adına
düzenlenen çalışma izni süresinin kimlik belgesi süresinden uzun olması
halinde İl Göç İdaresi Müdürlüğünce çalışma izni süresi esas alınarak yeni
bir kimlik belgesi düzenlenir.
Çalışma
izni verilmesi ve bildirim
MADDE 16
– (1) Başvuru sahibi veya şartlı
mülteci adına Bakanlıkça çalışma izin belgesi veya muafiyet belgesi
düzenlenir ve bu durum İçişleri Bakanlığı ile varsa işverene bildirilir.
(2) Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde
çalışması uygun görülen başvuru sahibi veya şartlı mülteciye çalışma izni
muafiyet belgesi verilir.
(3) Başvuru sahibi veya şartlı mülteci adına
düzenlenen çalışma izni veya çalışma izni muafiyet belgeleri 6458 sayılı
Kanunda düzenlenen ikamet izinleri yerine geçmez.
Ücret
MADDE 17 – (1) Başvuru sahibi veya şartlı mülteciye asgari
ücretin altında ücret ödenemez.
Çalışmanın
sınırlandırılması
MADDE 18
– (1) Başvuru sahibi veya şartlı
mülteciye çalışma izni verilmesi; izin türü, süre, meslek, sektör, işkolu,
mülki ve coğrafi alan bakımından Bakanlıkça sınırlandırılabilir. Ancak,
Türkiye’de üç yıl ikamet eden veya Türk vatandaşıyla evli olan ya da Türk
vatandaşı çocuğu olan mülteci ve ikincil koruma statüsü sahipleri için bu
sınırlamalar uygulanmaz.
Çalışma
izninin iptali
MADDE 19
– (1) Kanunun 15 inci maddesinde
yer alan hallerden birinin ortaya çıkması, başvuru sahibi veya şartlı
mülteci statüsü sahibi kişilerin veya işverenin talebi veya yabancı
hakkında 6458 sayılı Kanun uyarınca kesinleşmiş sınır dışı kararı
alındığının İçişleri Bakanlığınca bildirimi üzerine Bakanlıkça çalışma izni
iptal edilir.
Çalışma
izninin geçersiz hale gelmesi
MADDE 20
– (1) Çalışma izni belgesi
süresinin sona ermesi veya iptal edilmesiyle geçerliliğini kaybeder.
Dernek,
vakıf ve kar amacı gütmeyen kuruluşlarda çalışma
MADDE 21 –
(1) 4/11/2014
tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu uyarınca kamu yararına çalışan
dernek statüsüne sahip dernekler ile 30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması
Hakkında Kanun uyarınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar, insani yardım
hizmeti faaliyetlerinde uluslararası koruma başvuru veya statü sahibi
yabancıları çalıştırmak üzere Bakanlığa başvurabilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında yer almayan dernekler,
dernek şube veya temsilcilikleri, federasyonlar, konfederasyonlar ve
yabancı dernekler ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıf
dışındaki kar amacı gütmeyen kuruluşların Türkiye’deki şube veya
temsilcilikleri uluslararası koruma başvuru veya statüsü sahibi yabancıları
çalıştırmak üzere Bakanlığa başvurabilir. Ancak, başvuru yapan kuruluşa
ilişkin İçişleri Bakanlığının uygun görüşü aranır. Uygun görüş alınamayan
kuruluşlara ait başvurular değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılır.
Mesleki
eğitim
MADDE 22 – (1) Başvuru sahibi veya şartlı mülteci Türkiye İş
Kurumu tarafından aktif işgücü hizmetleri kapsamında düzenlenen kurs ve
programlar kapsamında bir işyerinde mesleki eğitim ve işbaşı eğitimi
görebilir. Bu kişilerin eğitim süresinin sonunda aynı işyerinde çalıştırılacak
olması halinde ilgili işveren tarafından çalışma izni başvurusunda
bulunulmalıdır.
(2) Bu madde kapsamında yapılacak başvurularda,
Bakanlıkça işyeri istihdam kotası farklı uygulanabilir.
Sosyal
güvenlik yükümlülüğü
MADDE 23
– (1) Çalışma izni alan yabancılar
ile yabancı çalıştıran işverenler, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan
yükümlülüklerini yerine getirirler. Bu yükümlüğü yerine getirmeyenler
hakkında 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uyarınca idari
yaptırım uygulanır.
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 24
– (1) Bu Yönetmelikte hüküm
bulunmayan hallerde, Kanunun ve Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında
Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmelik uyarınca belirli bir ilde ikamet etme yükümlülüğü getirilen
başvuru sahibi veya şartlı mültecinin bu il sınırları dışında çalışma izni
almak için yaptığı başvurulara ilişkin görüş alınmasının elektronik ortamda
gerçekleştirilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığı ile Bakanlık arasında uygun
teknik altyapı sağlanıncaya kadar, görüş alınmasında ve karşılıklı
bildirimde bulunulmasında elektronik posta dâhil iletişimi kolaylaştıracak
araç, gereç ve yöntemler kullanılır.
(2) Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerinde uygun
teknik altyapı sağlanıncaya kadar, mevsimlik tarım veya hayvancılık
işlerinde çalışacak başvuru sahibi veya şartlı mültecinin çalışma izni
muafiyet başvuruları Bakanlığa yapılır. Talebi uygun bulunanlara ilişkin
bilgiler Bakanlıkça İçişleri Bakanlığına bildirilir.
Yürürlük
MADDE 25
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
|