Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumundan:
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
AR-GE TEMELLİ KAMU İHTİYAÇLARINA YÖNELİK
DESTEK PROGRAMLARI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, kamunun
Ar-Ge temelli proje veya program bazlı ihtiyaçlarını karşılamak üzere oluşturulacak
destek programlarına ilişkin genel usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca talep edilen Ar-Ge nitelikli proje bazlı
ihtiyaçların,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarının Ar-Ge temelli süreç yönetimi gerektiren proje veya program
bazlı ihtiyaçlarının,
c) Kamu kurum ve kuruluşlarının ürün hedefine
yönelik birden çok proje ve uygulamayı kapsayan şemsiye niteliğindeki Ar-Ge temelli ihtiyaçlarının,
ç) Ulusal strateji belgeleri kapsamında TÜBİTAK
tarafından yürütülmesi uygun bulunan kamunun ihtiyaçlarının,
karşılanmasına yönelik destek programlarını kapsar.
(2) Bu Yönetmelik, birinci fıkrada belirtilen
destek programları sonucunda elde edilen çıktıların millî yarara
dönüştürülmesine ilişkin proje ve program sonuçlarının yaygınlaştırılması,
uygulanması veya etkinleştirilmesine yönelik oluşturulacak yeni destek programlarını
kapsar.
(3) Bu Yönetmelik, proje veya programların ön faz
ve hazırlık süreçlerinin desteklenmesine yönelik oluşturulacak yeni destek
programlarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 17/7/1963
tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
Kurulması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge):
Kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının arttırılması
ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması
için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, ürün tasarımı
veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme
sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları
özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri,
b) Başkanlık: TÜBİTAK Başkanlığını,
c) Bilim Kurulu: 278 sayılı Kanun ile tanımlanan
TÜBİTAK Bilim Kurulunu,
ç) Destek programı: Kapsam, amaç, usul ve esasları
TÜBİTAK tarafından düzenlenen, bu Yönetmelik kapsamında yürütülecek proje
veya programı,
d) Esaslar: Bu Yönetmelik kapsamındaki destek
programlarına ilişkin işlemleri kapsayan ve Bilim Kurulu kararı ile
yürürlüğe giren TÜBİTAK’ın resmî internet sitesinde ilan edilen düzenleyici
mevzuatı,
e) Grup: TÜBİTAK tarafından bu Yönetmelik
kapsamındaki destek programlarının yürütülmesi için görevlendirilen veya
kurulan araştırma destek gruplarını,
f) İzleyici: Projenin veya programın gelişimini
TÜBİTAK adına izlemek ve değerlendirmek amacıyla inceleme yapmak üzere
TÜBİTAK tarafından görevlendirilen ve görevleri, sorumlulukları ve
yetkileri TÜBİTAK tarafından tanımlanan konusunda uzman kişiyi,
g) Kurum hissesi: Projenin yürütülmesi ve
sonuçlandırılması aşamasında proje yürütücüsü kuruluşun imkânlarından
faydalanılması karşılığı, TÜBİTAK tarafından belirlenen esas ve usuller
doğrultusunda hesaplanarak proje bütçesine eklenen tutarı,
ğ) Program: Kamunun Ar-Ge
nitelikli ihtiyaçlarını karşılamak ve kamu görevlerini yerine getirmek
üzere birden fazla projeden oluşan ilişkili ve bütünleyici nitelikli
faaliyetler ile proje ve programların uygulama öncesinde veya sonrasında
etkinliğini, yaygınlığını artırmaya yönelik faaliyetleri,
h) Proje: Kamunun Ar-Ge
nitelikli ihtiyacını gidermek üzere yürütülecek bilimsel araştırma,
teknoloji geliştirme ve Ar-Ge faaliyetlerini,
ı) Sözleşme: Desteklenmesine karar verilen proje
veya program için TÜBİTAK tarafından hazırlanan, TÜBİTAK tarafından
desteklenmesi uygun bulunan proje veya program tarafları ile TÜBİTAK
arasında imzalanan yazılı anlaşmayı,
i) TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumunu,
j) Yürütücü kuruluş: Proje veya program hazırlama
ve yürütme beceri, deneyim ve altyapısına sahip; projenin veya programın
yürütüldüğü kamu Ar-Ge birimini, kamu Ar-Ge merkezini, özel kuruluşu, yükseköğretim kurumunu ve
yükseköğretim kurumu bünyesindeki araştırma birimlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru, Değerlendirme, İzleme ve Sonuçlandırma
Süreçleri
Başvuru
MADDE 5 – (1) Destek programları kapsamında proje veya
programlar için başvurular çağrı, davet usulü veya doğrudan yapılır.
Başvurular dönemsel veya herhangi bir zaman kısıtlaması olmadan alınabilir.
Başvuru koşullarına ilişkin detaylar TÜBİTAK tarafından açıklanır.
(2) Destek programındaki projeye veya programa
ilişkin güvenlik, gizlilik, özel standartlar gibi şartlar Esaslarda veya
gerekli durumlarda ilgili dokümanlarda açıklanır.
(3) Başvurular elektronik ortamda ve/veya basılı
olarak ilgili gruba yapılır.
Değerlendirme
MADDE 6 – (1) TÜBİTAK başvuruların değerlendirilmesinde,
başvurulan proje veya program konusunda uzman kişileri görevlendirebilir,
kurum veya kuruluşlardan yardım alabilir. Başvuruların değerlendirmesi
ilgili destek programında belirlenen çerçevede ve TÜBİTAK tarafından
belirlenen süreçlere uygun olarak yapılır. Proje veya program kapsamında
değerlendirmeye ilişkin ilave hususlar olması durumunda bu hususlar TÜBİTAK
tarafından belirlenir.
(2) TÜBİTAK gerekli gördüğü durumlarda başvuruların
yapıldığı grupları değiştirerek farklı gruplarda da değerlendirme
süreçlerini uygulayabilir.
(3) Değerlendirme süreçleri sonrasında hangi proje
veya programın destekleneceğine TÜBİTAK karar verir.
Sözleşme
MADDE 7 – (1) Desteklenmesine karar verilen proje veya
program için TÜBİTAK tarafından sözleşme hazırlanır. Proje veya program,
ilgili tüm tarafların sözleşmeyi imzalaması sonrası TÜBİTAK tarafından
bildirilen tarihte başlar.
İzleme
MADDE 8 – (1) Desteklenen proje veya programın izlenmesine
ilişkin TÜBİTAK tarafından belirlenen format ve tarihte istenen bilgi,
belge ve rapor ilgili kuruluşlar tarafından gönderilir. TÜBİTAK proje veya
programla ilgili yazışmaları ve izleme sürecini yönetecek kuruluşu
belirler. Belirlenen format ve tarihte gönderilmeyen bilgi, belge ve rapor
için TÜBİTAK yaptırım uygular ve buna ilişkin yapılacak işlemler Esaslarda
düzenlenir.
(2) TÜBİTAK, proje veya programın gelişimini
bilimsel, teknik, idari ve mali açılardan izlemek ve denetlemek üzere,
belirleyeceği kişileri görevlendirebilir, kurum veya kuruluşlardan yardım
alabilir. Bu amaçla gerektiğinde özel komisyonlar oluşturabilir. TÜBİTAK,
gerekli gördüğü hallerde proje veya programın paydaşı olan kuruluşları
gelişmeler ile ilgili olarak bilgi vermeye davet eder, proje veya programa
ilişkin gerekirse yeniden gözden geçirme ve değerlendirme işlemleri yapar.
Sonuçlandırma
MADDE 9 –
(1) Proje veya programın bilimsel
ve teknik tüm gelişimlerini içeren raporlar TÜBİTAK’a sunulduktan sonra
TÜBİTAK sunulan bu raporları ve mali raporu dikkate alarak sonuçlandırma
sürecini başlatır. TÜBİTAK sunulan raporlara ilişkin değişiklik ve düzeltme
talep edebilir. Yapılan değerlendirme sonucunda projenin veya programın
sonuçlandığına TÜBİTAK tarafından karar verilmesi durumunda bu karar ilgili
taraflara iletilir.
(2) TÜBİTAK sonuçlandırdığını belirttiği proje veya
programın, sonuçlarının kullanımı, yaygınlaştırılması ve uygulanmasının
izlenmesine ilişkin süreç geliştirebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Durum Değişiklikleri
Durdurma,
yürürlükten kaldırma, kapsam değişikliği ve iptal
MADDE 10
– (1) Proje veya programın
öngörülen amaç ve hedeflere uygun biçimde yürütülmediğinin veya
sonuçlanmadığının belirlenmesi durumunda; proje veya programa ilişkin durdurulması,
yürürlükten kaldırılması, kapsam değiştirilmesi veya iptal edilmesine
ilişkin işlemler yapılabilir.
(2) Desteklenen proje veya programın; izlenmesine
ilişkin istenen bilgi, belge ve raporların TÜBİTAK tarafından belirlenen
format ve tarihte gönderilmemesi, izleme sonucunda öngörülen amaç ve
çalışma programına uygun biçimde yürütülmediğinin anlaşılması veya mücbir
sebeplerle yürütülmelerinin geçici olarak olanaksız hale gelmesi durumunda,
proje veya programlar TÜBİTAK tarafından durdurulur.
(3) Durdurma gerekçelerinin ortadan kalktığının
TÜBİTAK tarafından tespiti halinde, ilgili grubun görüşü ve Başkanlığın
onayı ile proje veya program yeniden başlatılır. Durdurma süresi bitiş
tarihine ilave edilir.
(4) Durdurma işlemi sonrasında mücbir sebeplerle yürütülmeleri
olanaksız hale geldiğine TÜBİTAK tarafından karar verilen proje veya
program TÜBİTAK kararı ile yürürlükten kaldırılır. Bu durumda yürürlükten
kaldırılan projelere Esasların yürürlükten kaldırılan projelere ilişkin
hükümleri uygulanır.
(5) Durdurma işlemi sonrasında proje veya program
taraflarının kusurları veya ihmalleri nedeniyle olumsuzluk saptanan ve
yürütülemeyeceği anlaşılan proje veya program ile etik ve/veya gizliliğe
aykırı davranışların yapıldığı tespit edilen proje veya program, Bilim
Kurulu kararıyla iptal edilir. Projenin iptal edilmesinde kusuru bulunan
kişi ve kurum/kuruluşlar hakkında Esasların proje iptaline ilişkin
hükümleri uygulanır.
(6) TÜBİTAK’ın gerek görmesi halinde, proje veya
programı durdurmadan da doğrudan yürürlükten kaldırma veya iptal işlemi
yapılabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali, İdari ve Diğer Hususlar
Maliyet
unsurları
MADDE 11
– (1) Proje veya program
kapsamında, genel olarak aşağıdaki gider kalemleri ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde desteklenebilir ve bunlara ilişkin açıklamalar Esaslarda
belirtilir.
a) Personel giderleri,
b) Seyahat giderleri,
c) Alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım giderleri,
ç) Danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alım
giderleri,
d) Malzeme ve sarf giderleri,
e) Bursiyer giderleri.
(2) Birinci fıkrada belirtilenler dışında gerektiği
durumlarda proje veya programa özgü farklı dolaylı veya doğrudan giderler
278 sayılı Kanuna uygun olması ve TÜBİTAK tarafından uygun görülmesi
halinde desteklenebilir.
(3) Desteklenen giderlere uygulanacak kısıtlamalar
ile desteklenmeyecek giderler TÜBİTAK tarafından belirlenir.
(4) Proje veya program kapsamında kurum hissesi
verilebilir ve buna ilişkin detaylar TÜBİTAK tarafından belirlenir.
Mali
hususlar
MADDE 12
– (1) Proje veya programların
bütçeleri TÜBİTAK tarafından belirlenir. Bütçelerde Esaslarda belirlenen
çerçevede değişiklik yapılabilir.
(2) Proje veya program kapsamında yürütücü
kuruluşlara ödenek aktarımı yetkisi verilebilir. Buna ilişkin sınırlar ve
diğer hususlar Esaslarda belirlenir.
(3) İzleme sürecinde proje veya programın
belirlenen amaç ve hedeflere uygun olarak yürütüldüğünün TÜBİTAK tarafından
kabul edilmesi durumunda, ödenek planı ve TÜBİTAK’ın nakit durumuna göre
ödenek transferi yapılır.
İdari ve
diğer hususlar
MADDE 13
– (1) Proje veya program
kapsamında oluşabilecek taleplerin değerlendirilerek sonuçlandırılmasında
Esaslarda yer alan hükümler uygulanır.
(2) TÜBİTAK, sınırları Esaslarda açıkça belirlenen
şekilde proje veya programa ilişkin idari konularda yürütücü kuruluşlara
yetki devredebilir.
Fikri ve sınai mülkiyet hakları
MADDE 14
– (1) Proje ve programların
gerçekleştirilmesi sürecinde veya sonucunda fikri mülkiyete konu olabilecek
buluş (patent, faydalı model ve benzeri), tasarım, eser, entegre
devre topografyası, teknik bilgi gibi bir fikri ürün ortaya çıkması
halinde, buna ilişkin hususlar için Bilim Kurulu kararı ile kabul edilecek
düzenlemeler doğrultusunda hareket edilir.
Etik
kurallara uyma yükümlülüğü
MADDE 15
– (1) Proje veya program
paydaşları ile yürütücü kuruluşlar;
a) Etik davranış ilkelerine ve bunları düzenleyen
mevzuata uymak ve uyulmasını sağlamak,
b) İnsan ve hayvanların deneysel amaçlarla
kullanılmasının gerektiği hallerde konuyla ilgili mevzuat hükümlerine uygun
hareket etmek,
c) Evrensel nitelikli bilimsel araştırma ve
bilimsel yayın yapma kurallarına uymak,
zorundadır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki proje veya programın
değerlendirme ve izlenmesinde görev alan kurum, kuruluş, panelist, hakem,
izleyici, danışman ve benzeri görevliler, bilimsel araştırma ve bilimsel
yayın yapma kuralları ile uymayı taahhüt ettikleri etik kurallara uygun
hareket etmekle yükümlüdür. Aksi durumun tespiti halinde ilgili mevzuat
hükümleri, sözleşme ve taahhütnameler çerçevesinde işlem yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sorumluluklar ve Yeni Destek Programı
Sorumluluklar
MADDE 16
– (1) Proje veya program
paydaşları Esaslarda belirtilen görev ve sorumlulukları ile birlikte;
a) Proje konusu ile ilgili yasal izin ve
bildirimleri, proje önerisini TÜBİTAK’a sunmadan önce tamamlamaktan,
b) Proje kapsamındaki yazışmaları Esaslarda
belirtilen şekilde yapmaktan,
c) Projenin amaç, kapsam ve yönteminde değişiklik
yapılması gereken durumlarda, söz konusu değişiklik talebini TÜBİTAK’a
sunmaktan ve TÜBİTAK’ın bu değişiklik hakkında aldığı karara uymaktan,
ç) Her türlü gizlilik derecesinde yürütülmesi
öngörülen projelerin bilgi, belge, yazışma ve teknik detaylarını ilgili
mevzuata uygun olarak muhafaza etmekten,
d) Bu Yönetmelikte belirtilen iş ve işlemleri,
mevzuat ve sözleşmeye uygun bir şekilde, etkin, verimli ve süresinde yerine
getirmekten,
sorumludur.
(2) Proje veya program tarafı olan veya buna
ilişkin ihtiyaç bildiren kamu kurumunun görev ve sorumluluklarına ilişkin
Esaslarda herhangi bir hüküm bulunmaması durumunda TÜBİTAK tarafından uygun
görülen sorumluluklar belirlenir.
Yeni
destek programı oluşturma
MADDE 17
– (1) TÜBİTAK, bu Yönetmeliğin
amacına ve kapsamına uygun olarak yeni destek programı oluşturabilir,
mevcut destek programları kapsamında değişiklik yapabilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hüküm
bulunmayan haller
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında
yürütülecek proje veya programların kaynak aktarım ve kullanım işlemleri
ile bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde TÜBİTAK’ın ilgili mevzuat
hükümleri uygulanır.
(2) 278 sayılı Kanunda ve ilgili diğer mevzuatta hüküm
bulunmayan hallerde, Bilim Kurulu tarafından alınacak kararlar
doğrultusunda işlem yapılır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 19
– (1) 31/5/2012
tarihli ve 28309 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini
Destekleme Programına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
İşlemdeki
projeler
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte işlemde olan program ve projelere, bu
Yönetmeliğin 19 uncu maddesi ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
hükümleri ve adı geçen Yönetmeliğe dayanılarak yürürlüğe konulan Esaslar,
Bilim Kurulu kararları ve ilgili diğer düzenlemelere göre devam edilir.
Yürürlük
MADDE 20
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
TÜBİTAK Başkanı yürütür.
|