Maliye Bakanlığından:
MUHASEBAT GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 47)
AMORTİSMAN VE
TÜKENME PAYLARI
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, genel yönetim kapsamındaki
kamu idarelerinin duran varlıklarından hangilerinin amortisman ve tükenme
payına tabi tutulacağının, buna ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak
amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının belirlenmesidir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 3/12/2014 tarihli ve 2014/7052
sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Genel Yönetim Muhasebe
Yönetmeliğinin 29 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Amortisman
ve tükenme payına tabi duran varlıklar
MADDE 3 – (1) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde
muhasebe sistemine dâhil edilen maddi duran varlıklardan; arazi ve arsalar,
yapım aşamasındaki sabit varlıklar, varlıkların elde edilmesi için verilen
avans ve krediler ile tarihi yapılar, tarihi veya sanat değeri olan
demirbaşlar amortismana tabi değildir.
(2) Aşağıdaki hesaplarda izlenen duran varlıklar,
amortisman ve tükenme payına tabidir:
251 - Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı,
252 - Binalar Hesabı,
253 - Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı,
254 - Taşıtlar Hesabı,
255 - Demirbaşlar Hesabı,
256 - Hizmet İmtiyaz Varlıkları Hesabı,
260 - Haklar Hesabı,
263 - Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hesabı,
264 - Özel Maliyetler Hesabı,
267 - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesabı,
271 - Arama Giderleri Hesabı,
277 - Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Hesabı,
294 - Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran
Varlıklar Hesabı.
Amortisman
ve tükenme payına tabi tutulan varlıkların değeri
MADDE 4 – (1) Duran varlıkların amortisman ve tükenme payına
tabi değerleri maliyet bedelidir. Maliyet bedeli ise, bir varlığın satın
alınması, üretilmesi veya değerinin artırılması için yapılan harcamalar
veya verilen kıymetlerin toplamıdır. Ancak, enflasyon düzeltmesine tabi
tutulmuş olan varlıklar için amortisman ve tükenme payı hesaplamasına esas
alınacak değer, enflasyon düzeltmesi sonucu ortaya çıkan değerdir.
(2) Bir varlık için yapılan harcamaların, kayıtlı
değerine ilave edilmesi halinde, amortisman hesaplaması varlığın yeni değeri
üzerinden yapılır.
Amortisman
ve tükenme payı ayırma yöntemi
MADDE 5 – (1) Duran varlıklar için amortisman ve tükenme
payı ayrılmasında normal amortisman yöntemi uygulanır. Bu yönteme göre
varlıklar için amortisman ve tükenme payı, varlığın yararlanma süresine
göre Ek-1’de yer alan Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları
Listesinde belirlenen oranlarda her yıl eşit olarak ayrılır.
Amortisman
ve tükenme payı süre ve oranları
MADDE 6 – (1) Amortisman ve tükenme payı süresi, duran
varlıkların aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak
hesaplanması için “1” rakamı bu Tebliğ ekinde belirtilen, varlığın
yararlanma süresine göre belirlenmiş orana bölünür. (Örnek: 1/0,20 = 5 yıl;
1/0,025 = 40 yıl)
(2) Ancak, maliyet bedeli, 28/12/2006 tarihli ve 2006/11545
sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Taşınır Mal
Yönetmeliğinin eki listede yer alan dayanıklı taşınırların her biri için
14.000 TL’yi, 13/9/2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına
İlişkin Yönetmelikte yer alan taşınmazlar için 34.000 TL’yi aşmayan duran
varlıklar ile tutarına bakılmaksızın Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Özel
Tükenmeye Tabi Varlıklar hesap gruplarında izlenen varlıklar için
amortisman oranı % 100 olarak belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle maliyet
bedeli bu tutarlara kadar olan duran varlıklar, hesaplara alındığı yılın
sonunda tamamen amorti edilir.
(3) Hesaplarda kayıtlı duran varlıklar için yapılan
harcamalardan yukarıda belirtilen limitleri aşanlar değer artırıcı harcama
olarak kabul edilir.
(4) Bu limitler, yapım aşamasındaki maddi duran
varlıklar için aktifleştirilen maliyetlerin, geçici ve kesin kabule tabi
işlerde geçici kabulün onaylanmasından, diğer hallerde ise işin fiilen
tamamlanmasından sonra ilgili varlık hesabına aktarıldığı toplam tutarı
için geçerlidir.
(5) Bu limitler, gerektiğinde Maliye Bakanlığınca
güncellenerek yılı Kasım ayı sonuna kadar duyurulur.
(6)
Amortismana tabi olup, yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde
değerini tamamen veya kısmen kaybeden varlıkların amortismana tabi
tutulmamış kısmının tamamı ilgili mevzuatı uyarınca oluşturulan komisyonun
kararı üzerine amortismana tabi tutulur.
(7) Çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını
yitiren amortismana tabi maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak
Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin,
amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı amortismana tabi tutulur.
(8) Edinim tarihindeki yıl için belirlenen limitin
üzerinde bir maliyet bedeli olan amortismana tabi tutulmuş bir varlığın
değeri daha sonra belirlenen limitin altında kaldığı takdirde, kalan
amortisman süresine bakılmaksızın varlığın henüz amorti edilmemiş kısmı
tamamen amortismana tabi tutulur.
(9) Maliyet bedeli bu Tebliğde belirtilen
limitlerin üzerinde olan duran varlıklar için değer artırıcı olarak kabul
edilemeyecek harcamalar varlığın maliyet bedeline eklenmeyerek doğrudan
giderleştirilir.
(10) Daha önceki dönemlerde tamamen amorti edilmiş
olan duran varlıklar için yapılan harcamalar varlığın maliyet bedeline
eklenmeksizin doğrudan giderleştirilir.
(11) Henüz amortisman ayırma süresini tamamlamamış
olan duran varlıklar için yapılan değer artırıcı harcamalar, varlığın
maliyet bedeline eklenerek kalan amortisman süresince eşit olarak
amortisman ayrılır.
Tahsisli
taşınmazların amortisman işlemleri
MADDE 7 – (1) Kamu idaresinin mülkiyetinde olup diğer kamu
idarelerine tahsis edilmeyen taşınmazların amortisman işlemleri maliki kamu
idaresinin muhasebe birimi tarafından, diğer kamu idarelerine tahsis edilen
taşınmazların amortisman işlemleri ise taşınmazı kullanan kamu idaresinin
muhasebe birimi tarafından 27/12/2014 tarihli ve 29218 mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra
No: 41) Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Detaylı Hesap Planları
ile ihdas edilen yardımcı hesap kodları kullanılmak suretiyle yapılır.
Amortisman
ve tükenme payının muhasebeleştirilmesi
MADDE 8 – (1) Ayrılan amortisman ve tükenme payları,
630-Giderler Hesabına borç, ilgisine göre 257-Birikmiş Amortismanlar
Hesabı, 268-Birikmiş Amortismanlar Hesabı, 278-Birikmiş Tükenme Payları
Hesabı veya 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydedilir.
Amortismana
tabi duran varlıkların deftere kaydedilmesi
MADDE 9 – (1) Amortismana tabi her bir varlık Ek-2’de yer
alan Duran Varlıklar Amortisman Defterine kaydedilir.
(2) Bu Tebliğde belirlenen limitlerin üzerinde olan
varlıkların ilk kayıtları ile değer artırıcı harcamalara ilişkin kayıtlarının
düzenli olarak tutulabilmesini sağlamak amacıyla harcama birimlerince
muhasebe birimlerine varlıklar taşınır sicil numarası veya taşınmaz
numarası ile bildirilir. Muhasebe yetkilileri de taşınır ve taşınmazları
muhasebe kayıtlarına ve Ek-2’de yer alan Duran Varlıklar Amortisman
Defterine bu limitleri ve bilgileri göz önünde bulundurarak kaydeder.
(3) Tutarları bu Tebliğde belirtilen limitleri
aşmayan duran varlıklar ile 260-Haklar Hesabı, 263-Araştırma ve Geliştirme
Giderleri Hesabı, 264-Özel Maliyetler Hesabı, 267-Diğer Maddi Olmayan Duran
Varlıklar Hesabı, 271-Arama Giderleri Hesabı, 277-Diğer Özel Tükenmeye Tabi
Varlıklar Hesabı ve 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar
Hesabında kayıtlı duran varlıklar bu deftere kaydedilmez.
(4) Tutarına bakılmaksızın taşınırların ilgili
yönetmelikleri çerçevesinde taşınır kayıtlarında; taşınır kayıtlarında
izlenmeyen haklar, lisanslar gibi diğer duran varlıkların ise hesaplardan
çıkarılıncaya kadar idari kayıtlarda izlenmesine devam edilir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 10
– (1) 10/1/2008 tarihli ve 26752
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği
(Sıra No: 28) Amortisman ve Tükenme Payları yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 11
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye
Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız
|