Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
MEKANİK AYIRMA,
BİYOKURUTMA VE BİYOMETANİZASYON
TESİSLERİ İLE FERMENTE ÜRÜN YÖNETİMİ TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, biyobozunur atıkların;
a) Çevre ve insan sağlığına zarar vermeden
yönetiminin sağlanmasına, düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilecek
miktarının azaltılmasına,
b) Maddesel veya enerji geri kazanım tesisleri olan
mekanik ayırma, biyokurutma ve biyometanizasyon tesislerinin teknik
kriterlerine,
c) Biyometanizasyon tesislerinde elde edilen
fermente ürünün kalite kriterlerine,
ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ, işletmelerin faaliyetlerinden
ve/veya tüketimden kaynaklanan, biyobozunur atıkların atık işleme
tesislerinde işlenmesine, bu Tebliğin Ek-1A Atık Listesinde yer alan
atıkların atık işleme tesislerinde işlenmesinden oluşan ürünün özellikleri
ve kullanımına ilişkin teknik esasları kapsar.
(2) Bu Tebliğ hükümleri;
a) Radyoaktif atıkları,
b) Atık suları,
c) Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan
hayvansal dışkıyı,
ç) 24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İnsan Tüketimi Amacıyla Kullanılmayan Hayvansal Yan
Ürünler Yönetmeliği hükümleri kapsamında yönetilen hayvansal yan ürünleri,
d) Yakıt olarak kullanılabilen biyokütle ile tarım
ve ormancılık ürünlerinin işlenmesi sonucu ortaya çıkan ancak asıl amacı bu
maddenin üretimi olmayan ve TS EN 17225-1 standardını sağlayan maddeler
veya malzemeler olarak tanımlanan yan ürünleri,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ;
a) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun
8, 11 ve 12 nci maddeleri,
b) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin
Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun,
c) 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve
Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 9 uncu maddesi,
ç) 26/3/2010 tarihli ve 27533 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik,
d) 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği,
hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Atık işleme tesisi: Ön işlem ve ara depolama
tesisleri dâhil aktarma istasyonları hariç olmak üzere, atıkları Atık
Yönetimi Yönetmeliği Ek–2/A ve Ek-2/B’deki faaliyetlerle geri kazanan
ve/veya bertaraf eden tesisi,
b) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
c) Bakiye atık: İşlenmek üzere atık işleme tesisine
kabul edilen atıklardan işlenemeyen veya işlenme sonucunda geriye kalan
atıkları,
ç) Biyobozunur atık: Park, bahçe ve evler ile
lokantalar, satış noktaları, gıda üretim ve benzeri tesislerden kaynaklanan
oksijenli veya oksijensiz ortamda bozunmaya uğrayabilen atıkları,
d) Biyogaz: Organik maddelerin anaerobik
fermantasyonu sonucunda oluşan metan, karbondioksit, hidrojen sülfür ile
eser miktarda azot ve hidrojen içeren gazı,
e) Biyokurutma: Biyobozunur atıkların aerobik
çürüme esnasında açığa çıkan ısı ile kurutulmasını,
f) Biyometanizasyon: Organik maddelerin anaerobik
mikroorganizmalarla ayrışması sırasında meydana gelen çok adımlı
biyokimyasal reaksiyonlardan oluşan biyolojik süreci,
g) Çevre lisansı: 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında
düzenlenen lisansı,
ğ) Fermente ürün: Biyobozunur atıklardan oksijensiz
süreçler sonunda elde edilen çürütülmüş sıvı ve/veya katı malzemeyi,
h) İl müdürlüğü: Çevre ve Şehircilik il
müdürlüğünü,
ı) İşletme: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna
neden olan kişi, kurum, kuruluş ve işletme ve/veya atığın bileşiminde veya
yapısında bir değişikliğe neden olacak ön işlem, karıştırma veya diğer
işlemleri yapan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişiyi,
i) İşletmeci: Tesislerin işletilmesinden sorumlu
gerçek veya tüzel kişiyi,
j) Mekanik ayırma tesisleri: İkili toplama
sistemiyle kaynağında ayrı toplanan biyobozunur atıkların işlendiği, bu
atıklardan yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir maddelerin
fiziksel özelliklerine göre ayrılıp geri kazanıldığı tesisleri,
k) Tesis sahibi: Aynı zamanda tesisin işletmecisi
de olabilen, tesisin mülkiyetine sahip gerçek veya tüzel kişiyi,
l) Ürün: Atığın işlenmesi sonucunda elde edilen ve
kullanım amacına uygun olarak belirli kriterleri sağlayan maddeyi,
m) Ürün biriktirme alanı: Ürünün tesiste
bekletildiği yeri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel İlkeler,
Görev, Yetki ve Yükümlülükler
Genel
ilkeler
MADDE 5 – (1) Mekanik ayırma, biyokurutma ve
biyometanizasyon tesisleri ile fermente ürün yönetimine ilişkin genel
ilkeler şunlardır:
a) Biyobozunur atıklar, kaynağında veya
üretildikleri yerde diğer atıklarla karıştırılmaksızın, sınıflandırılarak
ayrı toplanır.
b) Atıklar, görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri
faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı olarak taşınır.
c) Atıkların yönetiminden sorumlu kişi, kurum ve
kuruluşlar, atık yönetiminin her aşamasında çevre ve insan sağlığına zarar
vermesini önleyecek tedbirleri almakla yükümlüdür.
ç) Atıkların düzenli depolama yöntemi ile bertaraf
edilmesi ve depolanacak olan biyobozunur atık miktarı hedefleri için,
Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.
d) Biyobozunur atıkların, bakiye atıkların ve/veya
değerlendirilemeyen ürünün, atıktan türetilmiş yakıt üretiminde
kullanılmasında, 20/6/2014 tarihli ve 29036 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde
Tebliği hükümleri uygulanır.
e) Bu Tebliğin Ek-1B listesinde yer alan
biyobozunur özellikteki arıtma çamurlarının tek tip atık olarak veya Ek-1A
listesinde yer alan biyobozunur atıklar ile karıştırılarak biyokurutma
ve/veya biyometanizasyon tesislerinde işlenmesinde, elde edilen ürünlerin
piyasaya arz edilmemesi ve ilgili mevzuatta bulunan gerekli şartları
sağlamayanların toprakta kullanılmaması şartıyla bu Tebliğ hükümleri
uygulanır. Elde edilen ürünlerin, bakiye atıkların ve/veya
değerlendirilemeyen ürünün kullanılması ve yönetilmesinde ilgili mevzuat
hükümleri uygulanır.
f) Bu Tebliğin Ek-1A ve Ek-1B listesinde yer
almayan hayvansal atıkların tek tip atık olarak veya Ek-1A ve Ek-1B
listesinde yer alan biyobozunur atıklar ile karıştırılarak biyokurutma ve
biyometanizasyon tesislerinde işlenmesinde; elde edilen ürünlerin piyasaya
arz edilmemesi ve ilgili mevzuatta bulunan gerekli şartları sağlamayanların
kullanılmaması şartıyla bu Tebliğ hükümleri uygulanır. Elde edilen
ürünlerin, bakiye atıkların ve/veya değerlendirilemeyen ürünün kullanılması
ve yönetilmesinde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
g) Mekanik ayırma tesislerinden çıkan biyobozunur
atık dışındaki değerlendirilebilecek türdeki atıkların yönetiminde ilgili
mevzuat hükümleri uygulanır.
ğ) Bu Tebliğ kapsamında kurulması planlanan atık
işleme tesislerine ait bu Tebliğin eki Ek-5’te yer alan formata uygun
olarak hazırlanan ön fizibilite raporu ile teknoloji ve projelerin
uygulanmasına ilişkin hazırlanan uygulama projelerine Bakanlıktan uygun
görüş alınması zorunludur.
h) Ön fizibilite raporu ve uygulama projeleri,
çevresel etki değerlendirme yeterlilik belgesine haiz kurum ve kuruluşlar
veya Bakanlıkça yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmaları tarafından
hazırlanır.
ı) Bu Tebliğ kapsamındaki tesisler, Çevre İzin ve
Lisans Yönetmeliğine göre çevre lisansı alır.
(2) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler çevre ve
insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde piyasaya arz edilir.
(3) Fermente ürün, toprak verimliliğine, insan,
hayvan ve kültür bitkilerinin sağlığına zarar vermeyecek ve ekosistemi
tehlikeye düşürmeyecek şekilde kullanılır.
(4) Fermente ürün, görünüş, koku, toz, sızdırma ve
benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde uygun araç ve
ekipman ile taşınır.
(5) Sorumlu olan taraflar, ürünlerin ve atıkların
çevreye olan olumsuz etkilerinin azaltılması ve güvenli bir şekilde
yönetilmesi amacıyla ilgili personeline eğitim vermek/verdirmekle,
kamuoyunda farkındalık yaratmakla, sosyal sorumluluk projeleri ve çevre
eğitim projeleri yapmakla veya katkı sağlamakla, yazılı ve görsel basında
spot yayınlar yapmakla veya bu amaçla yapılan çalışmalara katkı sağlamakla
yükümlüdürler.
(6) Bu Tebliğ kapsamındaki biyobozunur atıkların
işlenmesinden elde edilecek enerjinin üretimi, kullanımı ve piyasaya arzı
konusunda Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili mevzuatına uyulur.
Bakanlığın
görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) Bakanlık;
a) Bu Tebliğin uygulanmasına yönelik işbirliği,
eşgüdümü sağlamak ve gerekli idari tedbirleri almakla,
b) Bu Tebliğ kapsamında kurulması planlanan atık
işleme tesislerine ait ön fizibilite raporu ile uygulama projelerini
değerlendirmek ve uygun görüş vermekle,
c) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre bu
Tebliğ kapsamındaki atık işleme tesislerine çevre lisansı vermek ve
denetlemekle,
ç) Mahalli idarelere, biyobozunur atıkların
yönetimi kapsamında eğiticilerin eğitimini vermekle,
yükümlüdür.
(2) Bakanlık, gerekli gördüğü durumlarda birinci
fıkrada belirtilen yetkilerini il müdürlüklerine devredebilir.
İl
müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 7 – (1) İl müdürlükleri;
a) Bu Tebliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve
eşgüdümü sağlamakla,
b) Bu Tebliğ kapsamındaki bütün faaliyetlerin
uygunluğuna ilişkin denetim yapmakla,
yükümlüdür.
Mahalli
idarelerin, özel ve tüzel kişilerin görev ve yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Büyükşehir belediyeleri, mahalli idare
birlikleri, il ve ilçe belediyeleri, özel ve tüzel kişiler;
a) Sorumlulukları çerçevesinde, biyobozunur
atıkları kaynağında ayrı toplamak/toplattırmakla,
b) Bu Tebliğ kapsamında yer alan biyobozunur atıkların
yetkili olmayan kişiler tarafından toplanmasını, taşınmasını ve işlenmesini
önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almakla,
c) Bu Tebliğ kapsamında kurulması planlanan atık
işleme tesisi için bu Tebliğin eki Ek-5’te yer alan formata uygun olarak ön
fizibilite raporu hazırlatmakla ve Bakanlığa sunarak uygun görüş almakla,
ç) Bu Tebliğ kapsamında kurulması planlanan atık
işleme tesisine ait uygulama projesini hazırlatmak ve projeyi Bakanlığa
sunarak uygun görüş almakla,
d) Tesis inşaatı bitiminde bu Tebliğin eki Ek-6’da
yer alan formata uygun olarak hazırlanan işletme planını Bakanlığa sunmak
ve uygun görüş almakla,
e) Biyobozunur atık yönetiminde görev alan
personelin, gerektiğinde ve periyodik olarak eğitimini sağlamakla, sağlık
muayenelerinin yapılmasını sağlamak ve sağlık kontrolünden geçirmekle;
mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü
tedbirin alınması ve organizasyonunun yapılması ile gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara
uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar
yapmakla ve diğer koruyucu, önleyici tedbirleri almakla,
f) Mahalli idareler yukarıdaki görevleri yerine
getirirken mahalli idarelerin uymakla mükellef oldukları mal, hizmet ve
yapım işlerindeki mevzuat çerçevesinde hareket etmekle,
yükümlüdür.
(2) Mahalli idareler, bu maddenin birinci
fıkrasındaki hükümlere ek olarak, biyobozunur atıkların yönetimi
kapsamında, bu Tebliğ ile sorumluluk verilen taraflarla birlikte
bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri yapar veya katkıda bulunur.
İşletmecinin
yükümlülükleri
MADDE 9 –
(1) İşletmeci;
a) Tesisin işletilmesi ile ilgili işletme planını
uygulamakla,
b) Tesisin faaliyetleri sonucu oluşan atıklar ile
bakiye atıkların ilgili mevzuatta belirtilen hükümlere uygun olarak
yönetimini sağlamakla,
c) İşletme sürecinde sera etkisi de dâhil olmak
üzere tesisten kaynaklanabilecek gazların toplanması, işlenmesi ve
kullanılması işlemlerini çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde
yapmakla,
ç) Tesise, işlenmeye uygun olmayan atıkları kabul
etmemekle,
d) Tesise gelen ve işlenmeye uygun olmayan atıklar
ile tesisten çıkan ve kullanıma uygun olmayan ürünleri ilgili mevzuata
uygun olarak bertaraf etmekle,
e) Acil durumlarda alınacak önlemlerle ilgili
personelin eğitimini sağlamakla, acil durum söz konusu olduğu zaman
Bakanlığa ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlara bilgi vermekle,
f) Tesisin genelinde çalışanlara yönelik iş sağlığı
ve güvenliği önlemlerini almak ve özel risk taşıyan bölümlere yetkili
kişilerin dışında izinsiz girişleri önlemekle,
yükümlüdür.
(2) Tesis sahibi ile işletmecinin farklı kişiler
olması halinde tesislerin bulunduğu alanlarda, tesis hizmet süresini
doldurduktan sonra olası çevresel kirliliğin engellenmesi amacıyla tesis
sahibi tarafından gerekli tedbirler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Atık İşleme
Tesislerinin Özellikleri
Atık
işleme tesislerinin genel özellikleri
MADDE 10
– (1) Tesis sınırının yerleşim
alanlarına en yakın mesafesi 250 metre olacak şekilde, hakim rüzgar yönü de
dikkate alınarak yer seçimi yapılır. Seçilen yerin uygunluğu ile ilgili
Mahalli Çevre Kurulu (MÇK) Kararı alınır. Alıcı ortamın, toprağın, yer üstü
ve yer altı sularının kirlenmesini önleyecek şekilde tesis tasarımı
yapılır.
(2) Tesisten kaynaklanabilecek koku, toz, sızıntı
suyu, gaz ve benzeri olumsuz etkileri asgari düzeye indirmek için her türlü
önleyici tedbir alınır.
(3) Atıklar, çevresel risk oluşturmayacak şekilde
tesise kabul edilir ve atıkların işlendiğinin takip edilmesi için gerekli
kontrol sistemleri kurulur.
(4) Tesiste, araç parkı, kantar, tekerlek yıkama
ünitesi ve idari bina bulunması zorunludur. Tesislerin entegre tesis olması
durumunda bu ünitelerden birer adet olması yeterlidir. Tesisin tüm
birimlerinde uygun yangın söndürme sistemleri yer alır.
(5) Üretim öncesi, atıkların en az bir gün süre ile
biriktirilebileceği büyüklükte atık kabul birimi yapılır.
(6) Atık kabul birimleri meteorolojik olayların
etkilerine karşı üzeri kalıcı yapı malzemesi ile kapalı olarak inşa edilir.
Atık kabul birimi tabanı, sızdırmazlığı sağlayacak şekilde en az 30 cm
kalınlığında, C30 beton ve tutuşmaz malzemeden yapılır. Tabanda atığın yer
altı suyu, kanalizasyon veya yer üstü suyuyla temas etmesini veya sızmasını
engelleyecek şekilde ayrı toplama mekanizması geliştirilir. Atık kabul
alanında oluşacak sızıntı suyunun toplanabilmesi için zemine uygun şekilde
eğim verilir.
(7) Tesiste, atıkların işlenmesi sonucunda oluşan
katı ve sıvı fermente ürünün meteorolojik olaylardan etkilenmeyecek şekilde
en az bir ay süreyle biriktirileceği büyüklükte kapalı ürün deposu teşkil
edilir.
(8) Tesise gelen ve işlenmeye uygun olmayan atıklar
ile tesisten çıkan ve kullanıma uygun olmayan ürün ve bakiye atıklar için
uygun alanlar oluşturulur ve bu atıklar ilgili mevzuata uygun olarak
bertaraf edilir.
(9) Tesise kabul edilen atığın kaynağı, kodu,
miktarı, tesise erişim şekli gibi bilgileri içeren veri kayıt sistemi
oluşturulur.
(10) Tesis genelinde oluşacak yağmur suları, yıkama
ve benzeri atık sulardan ayrı toplanır.
(11) Tesislerde, kokuya neden olan tüm emisyon
kaynaklarında, 19/7/2013 tarihli ve 28712 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik hükümlerine
uyulur.
(12) Tesislerin işletilmesi sırasında oluşan
sızıntı suyu, yıkama suyu ve benzeri atık sular, 31/12/2004 tarihli ve
25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
ve 30/11/2012 tarihli ve 28483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yerüstü Su
Kalitesi Yönetmeliği doğrultusunda deşarj standartlarına uygun hâle getirmek
için arıtılır.
(13) Sızıntı suyu arıtma tesisi bulunmayan
tesislerde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak atık
su altyapı tesisi bulunan yerlerde kanalizasyon sistemine bağlantı
esaslarına uyulması şartıyla bağlantı izni alınır. Alıcı ortamlara
yapılacak deşarjlarda Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği hükümlerine uyulur.
Atık
işleme tesislerinin teknik özellikleri
MADDE 11
– (1) Mekanik ayırma tesislerinde,
bu Tebliğin 10 uncu maddesinde belirtilen hükümlere ek olarak;
a) Ayırma, boyut küçültme/parçalama ve eleme
işlemlerinin yapıldığı üniteler ve gerekli ekipmanlar bulunur.
b) Bu tesisler tam otomatik olarak çalıştırılır.
Elle ayırma yapılmaz.
(2) Biyokurutma tesislerinde, bu Tebliğin 10 uncu
maddesinde belirtilen hükümlere ek olarak;
a) Ayırma işlemi de dahil olmak üzere
mikroorganizmaların gerçekleştirdikleri bozunma işleminin kolaylaştırılması
amacıyla boyut küçültme/parçalama, eleme ve homojenizasyon işlemlerinin
yapıldığı ön şartlandırma ünitesi,
b) Biyokurutma ünitesi,
c) Hava beslemesi yapılması için yeterli kapasite
ve sayıda hava üfleyici,
ç) Proses ortamının sıcaklığının izleneceği
sıcaklık kontrol sistemi,
d) Ortam neminin uzaklaşmasını ve bozunma
işleminden kaynaklı koku ve tozun engellenmesini sağlayan membran örtü,
e) Yoğuşma ve sızıntı sularını toplayan ve ayrı
depolayan borulama ve depo,
bulunur.
(3) Biyometanizasyon tesisleri, bu Tebliğin 10 uncu
maddesi ile 11 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen hükümlere
uymakla yükümlüdür. Bu hükümlere ek olarak;
a) Fermantasyon işleminin gerçekleştiği sızdırmaz
özellikte reaktör,
b) Reaktör sıcaklığının izleneceği sıcaklık kontrol
sistemi,
c) Reaktöre beslenen atıkların, belirlenen bekleme
süresi içerisinde parçalanması ve optimum düzeyde metan gazı oluşması için
uygun karıştırma sistemi,
ç) Elde edilen gazın biriktirileceği gaz depolama
birimi,
d) Fermantasyon sonrasında oluşan ürünün
depolanabileceği ürün depolama alanı,
e) Gaz arıtma sisteminin olduğu birim,
f) Olası gaz kaçaklarının önlenmesi için erken
uyarı sistemi,
bulunur.
(4) Biyometanizasyon tesisinde oluşan biyogaz
toplanıp doğrudan veya işlenerek enerji ve/veya yakıt üretiminde
kullanılır. Elde edilen biyogazın kullanılmaması halinde biyogaz, sera gazı
etkisini azaltacak şekilde uygun kapasiteli meşalelerde yakılır, serbest
olarak atmosfere verilemez.
(5) Fermantasyon işleminin gerçekleştiği reaktör
içerisindeki sıcaklık, basınç, pH, katı madde içeriği, organik yükleme
değerleri, alkalinite, uçucu yağ asitleri ve biyogaz üretimi sürekli olarak
izlenir.
(6) Hayvansal atık kullanılması durumunda, bu
atıkların 55 oC’de
15 gün veya 60 oC’de 7 gün veya 65 oC’de 5 gün veya 70 oC’de 1
saat işlem göreceği hijyenizasyon ünitesi tesiste yer alır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ürünler ve
Bakiye Atıklar
Ürünlerin
genel özellikleri
MADDE 12
– (1) Biyobozunur atıkların
işlenmesiyle elde edilen ürünlerin özelliklerinin belirlenmesinde;
a) Beslenen atığın özelliğine,
b) Atık işleme şartlarına,
c) Ürün kalite gerekliliklerine,
uyulması zorunludur.
(2) Biyometanizasyon sonucunda elde edilen katı
fermente ürünün, toprak iyileştirici olarak kullanılabilmesi için bu
Tebliğin Ek-3 ve Ek-4’ünde yer alan kriterleri sağlaması zorunludur.
(3) Biyometanizasyon tesisleri haricinde,
biyobozunur atıkların mekanik ayırma ve biyokurutma tesislerinde işlenmesi
sonucunda elde edilen malzeme, ilgili mevzuat kapsamında atık olarak
değerlendirilir.
Sıvı ve
katı fermente ürün kalitesi ve kullanılması
MADDE 13
– (1) Fermente ürün, sıvı veya
susuzlaştırılarak katı olarak kullanılabilir. Kuru madde oranları %15’e
kadar olan ürünler sıvı fermente ürün olarak kabul edilir. Sıvı fermente
ürünün susuzlaştırılması durumunda elde edilen katı ürün bu Tebliğin
Ek-4’ünde yer alan kararlılık değerlerini sağlaması için oksijenli işlem
uygulanır.
(2) Biyobozunur atıklardan elde edilen katı
fermente üründe bu Tebliğin Ek-3’ünde yer alan kriterlerin, 29/3/2014
tarihli ve 28956 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımda Kullanılan
Organik, Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyiciler ile Mikrobiyal,
Enzim İçerikli ve Organik Kaynaklı Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı, İhracatı
ve Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sağlanması
gerekir.
(3) Uygun taşıma mesafesinden taşınan sıvı fermente
ürün, bu Tebliğin Ek-2’sinde yer alan değerleri sağlaması ve topraktaki
azami azot miktarının 170 kgN/ha yıl olması şartıyla çevreyi kirletmeyecek
şekilde, uygun araç ve ekipman kullanılarak arazi yüzeyine, yüzey altına
enjeksiyon yöntemiyle uygulanır. Sıvı fermente ürünün bu şartları
sağlayamaması durumunda, katı-sıvı faz ayrımı, kurutma, oluşacak katı ve
sıvı fazın işlenmesi gibi yöntemler kullanılarak bertarafı sağlanır.
(4) Ürünü temsil eden numunelerin alınması,
29/3/2014 tarihli ve 28956 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gübrelerin
Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği çerçevesinde belirtilen numune alma
metotları esasına göre, üçer aylık periyotlarla yılda dört numune olacak
şekilde yapılır. Girdi atık karakterizasyonunun değişmesi halinde her girdi
karakterizasyon veya kaynak değişikliğinde sıvı ve katı fermente ürün
kalitesi için ayrıca numune alınması gereklidir.
(5) Bu Tebliğ kapsamında yer alan sıvı veya katı
fermente ürün ambalajlanmış olarak piyasaya arz edilir. Ambalajların geri
kazanıma uygun olması tercih edilir. Sıvı veya katı fermente ürünün,
doğrudan üreticinin kendi arazisinde veya bir başka arazide kullanılması ve
uygun araçlarla taşınması durumunda bu şart aranmaz.
(6) Sıvı veya katı fermente ürünün piyasaya arz
edilmesi durumunda; Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral Gübreler ve
Toprak Düzenleyiciler ile Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Organik Kaynaklı
Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı, İhracatı ve Piyasaya Arzına Dair
Yönetmelik hükümleri geçerlidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
İdari
yaptırım
MADDE 14
– (1) Bu Tebliğ hükümlerine aykırı
hareket edenler hakkında, 2872 sayılı Kanunun 12 ve 20 nci maddeleri ile
4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde öngörülen müeyyideler uygulanır.
Mevcut
atık işleme tesisleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
yürürlüğe girdiği tarihten önce işletilmeye başlatılan mevcut tesisler, bu
Tebliğde öngörülen fiziksel koşullara bir yıl içerisinde, diğer hükümlere
bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren uyum sağlamakla yükümlüdür.
Yürürlük
MADDE 15
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre
ve Şehircilik Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız
|