|
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
KÜÇÜK
MİKTARLARDAKİ YUMURTANIN DOĞRUDAN
ARZINA DAİR
YÖNETMELİK
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı,
üreticisi tarafından küçük miktarlardaki yumurtanın son tüketiciye veya son
tüketiciye doğrudan satışını yapan yerel perakendecilere doğrudan arzına
ilişkin hususları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, küçük
miktarlarda ürettiği yumurtanın, tamamını son tüketiciye veya son tüketiciye
doğrudan satışını yapan yerel perakendecilere doğrudan arz eden birincil
üretimden sorumlu gıda işletmecisini kapsar.
(2) Bu Yönetmelik, hayvan sağlığı ve hayvan refahı
konusundaki mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmeyecek şekilde
uygulanır.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli
ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun
44 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) 5996 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesi, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Gıda Hijyeni Yönetmeliği, Gıda
İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik ve 27/12/2011
tarihli ve 28155 sayılı Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları
Yönetmeliğinde yer alan tanımlara ilave olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) İşletme numarası: Bakanlığın bilgisayar destekli
veri tabanına kaydedilirken kanatlı işletmelerine Bakanlık il/ilçe
müdürlükleri tarafından verilen, iki haneli ülke kodu ve iki haneli il
trafik kodunun ardından gelen işletmeye özgü 10 rakamlı bir sayı ile
birlikte toplam 14 haneden oluşan numarayı,
b) Hazır ambalajlı yumurta: Satış yapılan yerde
tüketicinin talebi doğrultusunda paketlenen yumurtalar veya doğrudan satış
için hazır ambalajlı hale getirilmiş yumurtalar hariç olmak üzere; son
tüketiciye veya yerel perakendeciye sunulmak üzere ambalajı yumurtayı/yumurtaları
tamamen kaplayacak şekilde ambalajlanan, ambalajı açılmadan veya
değiştirilmeden içeriği hiçbir şekilde değiştirilemeyecek olan ve satışa
sunulmadan önce konulduğu ambalajın içinde bulunan yumurtayı,
c) Kanatlı işletmesi: Aynı adreste yumurta üretimi
amacıyla kanatlı hayvanların barındırıldığı, yetiştirildiği, bakım ve
beslenmesinin yapıldığı gerçek ve tüzel kişilere ait ticari hayvancılık
işletmesini,
ç) Kümes numarası: Bakanlığın bilgisayar destekli
veri tabanına kaydedilirken kanatlı işletmelerinde bulunan her bir
kümesteki sürülere Bakanlık il/ilçe müdürlükleri tarafından verilen 1, 2,
3, ... gibi sıra numarasını,
d) Yerel pazar yeri: Yumurta üretim tesisi merkez
kabul edilerek 50 kilometrelik yarıçap içerisinde yer alan ve sadece son tüketiciye
doğrudan satışın yapıldığı pazar yerlerini,
e) Yerel perakendeci: Yumurta üretim tesisi merkez
kabul edilerek 50 kilometrelik yarıçap içerisinde yer alan ve sadece son
tüketiciye doğrudan satış yapan perakende gıda işletmecisini,
f) Yetkili merci: Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve
işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık il müdürlüğünü, il müdürlüğünce yetki
verilmesi halinde Bakanlık ilçe müdürlüğünü, bu iş ve işlemlerin tetkik ve
denetiminde Bakanlığı,
ifade eder.
Genel
hükümler
MADDE 5 –
(1) Küçük miktarlardaki yumurtanın
doğrudan arzını gerçekleştiren birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi;
sadece kendi üretiminden elde ettiği yumurtaları, üretiminin tamamını
kapsayacak şekilde son tüketiciye veya yerel perakendeciye doğrudan küçük
miktarlarda arz eder.
(2) Birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi,
evcil tavuk (Gallus gallus var. Domesticus) ve evcil tavuk dışındaki
kanatlılardan elde edilen yumurtaları, üretim yerinde veya yerel pazar
yerlerinde doğrudan son tüketiciye arz eder.
(3) Yerel perakendecilere, sadece evcil tavuklardan
(Gallus gallus var. Domesticus) elde edilen yumurtalar arz edilir.
(4) Yerel perakendeci; birincil üretimden sorumlu
gıda işletmecisinden bu Yönetmelik kapsamında tedarik ettiği yumurtaları
başka bir gıda işletmesine arz edemez, sadece son tüketiciye doğrudan arz
eder veya işletmesinde son tüketiciye satış amacıyla işler, muameleye tabi
tutar veya depolar.
(5) Birincil
üretimden sorumlu gıda işletmecisi, bu Yönetmelik kapsamındaki küçük
miktarlardaki yumurtaları internet üzerinden arz edemez.
(6) Küçük miktarlardaki yumurtayı doğrudan arz
etmek isteyen birincil üretimden sorumlu gıda işletmecileri bu Yönetmeliğin
6 ncı maddesine göre yetkili merciden izin belgesi ve numarası almak
zorundadır.
İzin usul
ve esasları
MADDE 6 –
(1) Küçük miktarlardaki yumurtayı
doğrudan arz etmek isteyen birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi
yetkili mercie ek-1’de yer alan dilekçe ve beyanname ile başvuruda bulunur.
(2) Yetkili merci başvuruyu inceler. Beyannamedeki
bilgilerin eksik veya yanlış olması durumunda, yetkili merci tarafından
eksiklikler resmi yazı ile başvuru sahibine bildirilir. Eksikliklerin bir
ay içerisinde tamamlanmaması halinde başvuru reddedilir.
(3) Başvurunun uygun bulunması halinde birincil
üretimden sorumlu gıda işletmecisine ek-2’de yer alan izin belgesi ve
numarası verilir. Bu izin belgesi ve numarasına sahip olan birincil
üretimden sorumlu gıda işletmecilerine Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay
İşlemlerine Dair Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükümlerine göre işlem
yapılır.
(4) Yetkili merci küçük miktarlardaki yumurtayı
doğrudan arz etmek için Bakanlıktan izin almış birincil üretimden sorumlu
gıda işletmecilerinin listesini oluşturur ve bu listeleri güncel
tutar.
(5) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun faaliyet
göstermeyen birincil üretimden sorumlu gıda işletmecilerinin izin belgeleri
iptal edilir.
Küçük
miktarlar
MADDE 7 –
(1) Birincil üretimden sorumlu
gıda işletmecisi tarafından son tüketiciye ve yerel perakendecilere arz
edilebilecek olan yumurtaların toplam miktarı her bir hayvancılık işletmesi
için haftalık olarak 1.500 adedi geçemez.
(2) Küçük miktarlardaki yumurta; en fazla 250 adet
kanatlı hayvana sahip her bir hayvancılık işletmesinden elde edilen yumurta
miktarıdır.
Genel ve
özel hijyen gereklilikleri
MADDE 8 –
(1) Birincil üretimden sorumlu
gıda işletmecisi, yumurtaların bulaşmaya karşı korunmasını sağlamaya
yönelik gerekli tedbirleri alır.
(2) Birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi,
birincil üretim ve ilgili faaliyetlerde tehlike kontrolüne ilişkin olarak
aşağıdaki hususlar da dâhil olmak üzere, ilgili mevzuatta belirtilen
hükümleri uymak zorundadır:
a) Yem, veteriner tıbbi ürünleri, depolama ve
atıklardan kaynaklanan bulaşmanın kontrolüne ilişkin tedbirleri almak.
b) Zoonozların ve zoonotik etkenlerin kontrolü ve
izlenmesini içeren programlar dâhil olmak üzere, insan sağlığını
etkileyebilecek hayvan sağlığına ilişkin tedbirleri almak.
(3) Birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi
aşağıdaki hususlarda yeterli tedbirleri alır:
a) Birincil üretim veya ilgili faaliyetlerle
bağlantılı bir şekilde kullanılan bütün tesislerin temizlenmesi, temiz
tutulması ve gerekli durumlarda dezenfekte edilmesi.
b) Ekipman, kap, konteyner ile araçların
temizlenmesi, temiz tutulması ve gerekli durumlarda dezenfekte edilmesi.
c) Bulaşmaya sebep olacak diğer hayvanların, haşere
ve kemirgenlerin önlenmesi.
ç) Atıkların bulaşmayı önleyecek şekilde ayrı bir
yerde depolanması ve bertaraf edilmesi.
d) Yem katkı maddelerinin ve veteriner tıbbi
ürünlerinin, ilgili mevzuatında belirtildiği şekilde kullanılması.
(4) Yumurtalar, uygun durumlarda yumurtlamadan
hemen sonra toplanır. Ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda yumurtalar
günde en az bir kere toplanır.
Toplanan yumurtalar hayvanların bulunduğu ortamdan derhal
uzaklaştırılır.
(5) Yumurtalar yıkanamaz veya başka bir yöntemle
temizlenemez, yağlama işlemine tabi tutulamaz ve +5⁰C den daha
düşük sıcaklıklara soğutulamaz.
(6) Yumurtalar; temiz, kuru, yabancı kokulardan ari
olan ve darbelere, bulaşmalara ve doğrudan güneş ışığına maruz kalmayan
ortamlarda, büyük sıcaklık dalgalanmalarından korunarak muhafaza edilir,
depolanır, taşınır ve satışa sunulur.
(7) Birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi
tarafından doğrudan arz edilecek yumurtalar aşağıdaki gereklilikleri
sağlar:
a) Kendine has tat, koku ve renkte olmalı.
b) Çürümüş ve kokuşmuş olmamalı.
c) Yumurta kabukları temiz, yapısal gelişimini tam
olarak tamamlamış ve hasarsız olmalı.
ç) Işık muayenesinde; yumurta sarısı, merkezde
yuvarlak gölge şeklinde görülmeli, yumurtanın döndürülerek hareket
ettirilmesinde merkezden belirgin şekilde ayrılmamalı ve yabancı madde
içermemeli ve yumurtanın hava boşluğu sabit olmalı, evcil tavuk
yumurtasında 6 mm’den yüksek olmamalı.
d) Yumurta akı; berrak, saydam ve jel kıvamında
olmalı, yabancı madde içermemeli.
e) Yumurtalara kuluçka işlemi uygulanmamış olmalı.
f) Yumurta içeriğinde gözle görülebilir embriyo
bulunmamalı.
(8) Yumurtaların taşınması ve muamelesinde
kullanılan araç ve konteynerler ile ambalaj/paketleme malzemeleri yumurta
için bulaşma kaynağı olamaz.
(9) Yumurtalar, yumurtlama tarihinden itibaren en
fazla yirmibir gün içerisinde son tüketiciye ulaştırılır. Yumurtaların son
tüketim tarihi yumurtlama tarihinden itibaren yirmisekiz günden fazla
olamaz. Yumurtlama tarihi farklı olan yumurtaların birlikte satışa
sunulması halinde, son tüketim tarihi belirlenirken ilk yumurtlama tarihi
dikkate alınır.
Ambalajlama
ve etiketleme
MADDE 9 –
(1) Yumurtalar son tüketiciye
aşağıdaki şekillerde arz edilebilir:
a) Son tüketiciye satış sırasında tüketicinin
talebi doğrultusunda, gıda ile temasa uygun tek kullanımlık malzeme veya
tüketici tarafından sağlanan malzeme içerisine yerleştirilerek.
b) Doğrudan satış için hazır ambalajlı hale
getirilerek.
c) Hazır ambalajlı yumurta olarak.
(2) Yumurtalar yerel perakendeciye, gıda ile temasa
uygun tek kullanımlık ambalajlama/paketleme malzemesi içerisinde hazır
ambalajlı yumurta olarak arz edilir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerinde belirtildiği şekilde yumurtaların son tüketiciye arzı sırasında;
aşağıdaki bilgiler, tüketicinin kolaylıkla görebileceği ve okuyabileceği
bir şekilde sunulur:
a) Birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisinin
adı ve soyadı veya ticari unvanı, adresi ile işletme ve kümes numarası.
b) Yumurtaların ait olduğu kanatlı türü.
c) Yumurtlama tarihi.
ç) Yumurtaların son tüketim tarihi.
d) İzin belgesi tarihi ve numarası.
(4) Hazır ambalajlı yumurtaların son tüketiciye
veya yerel perakendeciye arzında üçüncü fıkradaki bilgiler, gıdanın
ambalajı üzerinde veya ambalaja yapıştırılmış bir etiket üzerinde yer alır.
Kayıtların
tutulması
MADDE 10
– (1) Gıda Hijyeni Yönetmeliğinin
9 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında belirtilen kayıtlara ilave
olarak birincil üretimden sorumlu gıda işletmecisi aşağıdaki kayıtları
tutar:
a) İşletmesindeki toplam kanatlı hayvan sayısı.
b) Günlük yumurta üretim miktarı.
c) Doğrudan son tüketiciye sattığı haftalık yumurta
miktarı.
ç) Yumurtaları sattığı yerel perakendecilerin
işletme kayıt numaraları ile her bir perakendeciye sattığı haftalık yumurta
miktarı ve her türlü satış belgesi.
(2) Kayıt ve belgeler birincil üretimden sorumlu
gıda işletmecisi tarafından ait oldukları takvim yılının sonundan itibaren
en az oniki aylık bir süre muhafaza edilir.
Özel
hükümler
MADDE 11
– (1) 20/12/2014 tarihli ve 29211
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği
kapsamında yer alan yumurtaların sınıflandırılması, damgalanması ve
ambalajlanmasına ilişkin hükümler bu Yönetmelik kapsamında arz edilen
yumurtalara uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 12
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
Ekler için tıklayınız
|