Kültür ve Turizm Bakanlığından:
TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ KORUNMASINA AİT
KATKI PAYINA DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı;
belediyelerin ve il özel idarelerinin görev alanlarında kalan taşınmaz
kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla tahakkuk eden
emlak vergisinin %10’u oranında tarh, tahakkuk ve tahsil edilecek katkı payının
uygulama esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, taşınmaz kültür varlıklarının
korunmasına ait katkı payının tarh, tahakkuk ve tahsiline, tahsil edilen
tutarın katkı payı hesaplarına aktarılmasına ve bu hesaplarda toplanan
tutarın kullanılmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 21/7/1983 tarihli ve 2863
sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 12 nci maddesinin
sekizinci fıkrası ile 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde
Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3 üncü
maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Belediye: Büyükşehir, il, ilçe ve belde
belediyelerini,
c) Esaslı Onarım: Tadilat ve tamirat dışında kalan
ve bilimsel esaslara göre hazırlanmış rölöve, restitüsyon ve restorasyon
projelerine dayalı uygulamaları,
ç) Kamulaştırma bedeli: Anlaşma tutanağı veya
asliye hukuk mahkemelerince yaptırılan tespite göre belirlenen kamulaştırma
bedelini,
d) Kanun: 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununu,
e) Katkı payı: Taşınmaz Kültür Varlıklarının
Korunmasına Ait Katkı Payını,
f) Katkı payı hesabı: İl özel idarelerince bu
amaçla açılacak banka hesabı ile Yatırım İzleme ve Koordinasyon
Başkanlıkları için defterdarlıklar bünyesinde açılan emanet hesabını,
g) Koruma bölge kurulu: Kültür varlıklarını koruma
bölge kurulunu,
ğ) Proje maliyeti: Planlama, projelendirme veya
uygulama işleri (KDV dahil) ihale bedeli, mal veya hizmet satın alma
bedelini,
h) Tadilat ve tamirat: Yapıların yaşamını
sürdürmeyi amaçlayan, 3194 sayılı İmar Kanununun 21 inci maddesi uyarınca
ruhsata tabi olmayan, derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere,
doğrama, döşeme ile mimari öge olarak ve sanat tarihi açısından özellik arz
etmeyen tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı
onarımı ve kiremit aktarılması ve yörenin özelliğine göre belediyelerce
hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru
etkilemeyen müdahaleleri ve bu müdahaleler sırasında yapıdaki ahşap,
madeni, pişmiş toprak, taş gibi çürüyen ya da bozularak eksilen mimari
öğelerin özgün biçimlerine uygun olarak aynı malzeme ile değiştirilmesini,
bozulan iç ve dış sıvaların, kaplamaların, renk ve malzeme uyumu sağlanarak
özgün biçimlerine uygun olarak yenilenmesini,
ı) Taşınmaz kültür varlığı: 2863 sayılı Kanun
kapsamına giren taşınmaz kültür varlıklarını,
i) Tescil kararı: Taşınmazın koruma bölge
kurullarınca, taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmesiyle ilgili
verilen kararı,
j) Yaklaşık maliyet: İşin ihalesi yapılmadan önce
ilgili kurumların birim fiyatlarına veya birim fiyatı bulunmayan iş
kalemleri için piyasa fiyatlarına veya teklif edilen fiyatlara göre
belirlenen projenin KDV dahil tahmini gerçekleşme maliyetini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Katkı Payına İlişkin Esaslar
Katkı
payının tarh, tahakkuku ve tahsili
MADDE 5 –
(1) Katkı payı, bina, arsa ve
araziler için, mükellefiyetin başlangıç yılında tespit edilen vergi değeri
üzerinden; mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren ise,
her yıl, bir önceki yıla ait vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının
yarısı nisbetinde artırılması suretiyle tespit olunacak değer üzerinden,
yıllık olarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilen emlak vergisinin yüzde on
(%10)’u oranında, emlak vergisiyle birlikte tarh, tahakkuk ve tahsil
edilir.
(2) Katkı payının tarh, tahakkuk ve tahsilinde,
29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu, 4/1/1961 tarihli ve
213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Katkı
payı hesabı
MADDE 6 –
(1) Belediyelerce katkı payı
olarak tahsil olunan tutarlar, tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu
günü akşamına kadar il özel idarelerine veya yatırım izleme ve koordinasyon
başkanlıklarına bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde katkı payı
hesabına yatırılır.
(2) Tahsil edilen katkı payının süresi içinde katkı
payı hesabına aktarılmasından belediye başkanı ve hesap işleri müdürü
birlikte sorumludur.
(3) Katkı payı hesabının sekreterya hizmetleri il
özel idareleri ve yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarınca
yürütülür. Valilikçe katkı payı hesabının tahsil ve dağıtımına ilişkin
gerekli kayıt düzeni kurulur.
(4) Tahsil edilen katkı payının süresi içinde katkı
payı hesabına aktarılmaması veya katkı payının başka amaçla kullanılması
halinde sorumlular hakkında yasal işlem yapılır.
Katkı
payının kullanımı
MADDE 7 –
(1) Katkı payı hesabında toplanan
tutar, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi
amacıyla hazırlanan planlama, proje, uygulama ve kamulaştırma işlerinde
kullanılmak üzere, proje sahibi il özel idaresine, yatırım izleme ve
koordinasyon başkanlığına ve il sınırları içindeki belediyelere vali
tarafından aktarılır ve harcamalar vali tarafından denetlenir.
(2) Katkı payları belediyeler, il özel idareleri ve
yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarınca taşınmaz kültür
varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan planlama,
proje, uygulama ve kamulaştırma işlerinin (KDV dahil) maliyetinin katkı
payı hesabında toplanan tutar yeterli olmak şartıyla %95’ini aşmamak
kaydıyla mevcut taşınmaz kültür varlığı sayısı, mevcut durumu, ilin
kültürel değerlerine katkısı dikkate alınarak Valilik tarafından hakkaniyet
ölçüsünde kullandırılır.
(3) İl özel idarelerince ve yatırım izleme ve
koordinasyon başkanlıklarınca bu Yönetmelik kapsamında gerçekleştirilecek
faaliyetlerin tamamı katkı payı hesabında toplanan tutardan karşılanabilir.
Ancak, il özel idarelerince ve yatırım izleme ve koordinasyon
başkanlıklarınca gerçekleştirilen projeler için kullanılan tutar, başvuru
dönemi itibariyle katkı payı hesabında toplanan tutarın %30’unu geçemez.
(4) Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı
bulunan illerde toplanan katkı payı tutarlarının %20’lik kısmı yatırım
izleme ve koordinasyon başkanlığınca Bakanlığın öncelik vereceği projelerde
kullanılır. Bakanlığın öncelik vereceği işlerde 8 inci madde ve 12 nci
maddenin birinci fıkrasındaki şartlar aranmaz. Bakanlığın öncelik vereceği
işlere ait katkı payı tutarları İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerince takip
edilir ve güncel bilgiler İl Kültür ve Turizm Müdürlükleri tarafından her
yıl Ocak ve Temmuz aylarında Bakanlığa bir rapor halinde sunulur. Yıl
içinde proje karşılığı tahsis edilmeyen tutar aynı amaçla kullanılmak üzere
Bakanlık bütçesine aktarılır. Aktarılan bu tutarları aynı amaçla kullanmak
üzere gelecek yıl bütçesine aktarmaya Bakanlık yetkilidir.
(5) İl özel idarelerince açılan katkı payı
hesabından elde edilecek nema ve benzeri gelirler de bu Yönetmelikte
belirtilen amaçlar dışında kullanılamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru, Değerlendirme ve Ödemeye İlişkin Esaslar
Başvuru
yeri ve zamanı
MADDE 8 – (1) Taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve
değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler için katkı payından
yararlanmak amacıyla il özel idaresince, yatırım izleme ve koordinasyon
başkanlığınca ve belediyelerce yapılacak başvurular, yıl içinde
değerlendirmeye esas iki dönem halinde valilerce belirlenecek zamanlarda il
özel idarelerine veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına
yapılır. Başvuru dönemleri valilikçe ocak ayı itibari ile duyurulur. Vali
yıl içindeki başvuru dönemi sayısını dörde kadar artırmaya yetkilidir.
Başvuruda
istenecek belgeler
MADDE 9 – (1) Taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve
değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler kapsamında valiliğe
yapılacak başvurularda aşağıda belirtilen belgeler istenir:
a) Planlama ve projelendirme konusunda;
1) Koruma amaçlı imar planı için planlama alanının
sit sınırlarını gösteren koruma bölge kurulu kararı ve onaylı pafta; teknik
rapor; belediye sınırları içerisinde belediye meclis kararı; il sınırları
içerisinde il genel meclisi kararı; yaklaşık maliyet,
2) Çevre düzenlemesi, kentsel tasarım ve sokak
sağlıklaştırma projeleri için sit sınırlarını gösteren koruma bölge kurulu
kararı; eki pafta ile bunlara ait CD; proje alanının sınırlarını ve
alandaki korunması gerekli öğeleri gösteren koruma bölge kurulu kararı ve
onaylı pafta; proje alanını, çevresini ve önemli yapıları gösteren
panaromikler dahil olmak üzere yeterli sayıda fotoğraf (CD ortamında);
yaklaşık maliyet,
3) Tek yapı ölçeğindeki projeler için yapının
tesciline ilişkin koruma bölge kurulu kararı; yapının konumunu, çevresini
ve yerini gösteren ölçekli harita ve pafta, (CD ortamında); yapının iç, dış
ve çevresini gösteren fotoğraflar, (CD ortamında); yaklaşık maliyet,
4) Yönetim planı için Yönetim alanının sınırlarını
gösteren Kültür ve Turizm Bakanı onaylı harita; yaklaşık maliyet,
5) Bu belgelere ilave olarak Valilikçe gerek
görülen diğer bilgi ve belgeler.
b) Uygulama konusunda;
1) Çevre düzenleme, kentsel tasarım ve sokak
sağlıklaştırmaları için koruma bölge kurulundan onaylı uygulama projesi (CD
ortamında); alanın panaromikleri dahil olmak üzere yeterli sayıda fotoğraf
(CD ortamında); iş programı; yaklaşık maliyet,
2) Tek yapı ölçeğindeki;
i) Esaslı onarım (restorasyon) uygulamaları için,
koruma bölge kurulu onaylı uygulama (restorasyon) projesi ve raporu (CD
ortamında); iş programı; yapının iç, dış ve çevresini gösteren fotoğraflar
(CD ortamında); yaklaşık maliyet,
ii) Tadilat ve tamirat uygulamaları için, koruma
uygulama ve denetim bürosundan (KUDEB) alınmış izin belgesi; iş programı;
yapının iç, dış ve çevresini gösteren fotoğraflar (CD ortamında); yaklaşık
maliyet; koruma, uygulama ve denetim bürosu (KUDEB) bulunmayan yerlerde
tadilat ve tamirat uygulamaları için ilgili koruma bölge kurulu
müdürlüğünden alınmış izin belgesi; iş programı; yapının iç, dış ve
çevresini gösteren fotoğraflar (CD ortamında); yaklaşık maliyet.
c) Kamulaştırma konusunda;
1) Kamulaştırılacak taşınmazın tescil kararı,
2) Kesinleşmiş kamulaştırma kararı,
3) Kamulaştırma bedeli.
(2) Birinci fıkradaki başvuruların tümünde ayrıca,
işin yılı içerisinde mi bitirileceği yoksa mali yıl esasına göre yıllara
sâri olarak mı gerçekleştirileceği belirtilir. Yıllara sari işlerde her yıl
için bitirilecek kısımlarda ayrı keşif özetini içeren mali rapor ile
başvuruyu yapan il özel idaresi, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı
veya belediyenin üstleneceği tutarı gösteren taahhütnameyi sunması
zorunludur.
Katkı
payı aktarılacak projelerin nitelikleri
MADDE 10
– (1) Katkı payı hesabında
toplanan tutar, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi
amacıyla il sınırları içerisinde Bakanlıkça, il özel idarelerince ve
yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarınca, belediye sınırları
içerisinde belediyelerce hazırlanan projeler kapsamında ikinci ve üçüncü
fıkrada belirtilen alanlarda kullandırılır.
(2) Kamulaştırma alanında;
a) Kanunun 15 inci maddesi ile belediyelere verilen
yetkiler kapsamında yapılacak kamulaştırmalar,
b) Koruma amaçlı imar planları veya projelerin
uygulanmasında ihtiyaç duyulan kamulaştırmalar.
(3) Planlama, projelendirme ve uygulama alanında;
a) Koruma amaçlı imar planları,
b) Koruma amaçlı imar planları ile tespit edilmiş
özel proje alanlarının projelendirilmesi,
c) Çevre düzenlemesi, kentsel tasarım ve sokak
sağlıklaştırma projeleri,
ç) Rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri ile
bunlara ilişkin mühendislik projelerinin yaptırılması ve bunların esaslı
onarım (restorasyon) uygulamaları,
d) Yönetim planlarının yaptırılması ve bunların
uygulanması,
e) Tadilat ve tamirat uygulamaları,
f) Tescilli müze binalarının teşhir tanzim proje ve
uygulama işleri,
g) Arkeolojik kazı alanlarında yapılacak bakım,
onarım ve restorasyona yönelik proje ve uygulama işleri.
Değerlendirmede
öncelik sırası
MADDE 11
– (1) 10 uncu maddede sayılan
kamulaştırma, planlama, projelendirme ve uygulama başvurularının
değerlendirilmesinde aşağıdaki öncelik sırası dikkate alınır;
a) Mevcut durumu nedeniyle aciliyet arz eden
taşınmaz kültür varlıkları,
1) Projelendirilmesi ve onarımı devam edenler,
2) Malzeme, taşıyıcı sistem ve zemin
sağlamlaştırılması gerekenler,
b) Koruma amaçlı imar planları,
c) Koruma amaçlı imar planlarında özel proje
uygulama alanı olarak ayrılmış yerlerdeki proje ve uygulamalar,
ç) Çevre düzenlemesi, kentsel tasarım ve sokak
sağlıklaştırma uygulamaları,
d) Kentsel sit alanlarındaki kamuya ait taşınmaz
kültür varlıkları ve anıt yapılar ile koruma alanlarına ilişkin proje ve
uygulamalar,
e) Yönetim planları,
f) Diğer taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin proje
ve uygulamalar,
g) Kamulaştırmalar.
Başvuruların
değerlendirilmesi
MADDE 12
– (1) Katkı payı aktarılacak
projeler, başvuru dönemini takip eden ay sonuna kadar valilerce değerlendirilir.
Gerekli görülmesi halinde başvuruların değerlendirilmesi ve projelerin
öncelik sırasının belirlenmesi amacıyla vali başkanlığında istişari
nitelikte bir komisyon oluşturulur. Bu komisyon, il kültür ve turizm
müdürü, il özel idare genel sekreteri veya yatırım izleme ve koordinasyon
başkanı, proje gönderen belediyelerin başkanları ile il genel meclisinden
ve büyükşehir belediye meclisinden bir üyenin katılımıyla oluşur.
(2) Takip eden yıllarda; yıllara sâri işlerin
ödenek dilimleri ile öngörülmeyen durumlar nedeniyle ortaya çıkan zorunlu
iş artışları (%50’sine kadar) sözleşme hükümleri dikkate alınarak öncelikle
değerlendirilir. Valilik makamının onayı ile yıl içerisinde
gerçekleştirilir.
Ödeme
MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında
gerçekleştirilecek faaliyetler için katkı payı hesabından hangi oranlarda
ödeme yapılacağı valilikçe yazılı olarak ilgili belediyelere, il özel
idaresine veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına bildirilir. Valilikçe
uygun görülen planlama, proje ve uygulama yaklaşık maliyetleri ile kamulaştırmaların
tahmini maliyet bedellerine göre valilikçe uygun görülen tutar, il özel
idarelerince açılan katkı payı hesabında bloke edilir. Proje
sonuçlandırılana kadar bloke devam eder.
(2) Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı
bulunan illerde Bakanlığın öncelik vereceği proje bedellerinin tamamı katkı
payı hesabında toplanan tutarın %20’lik kısmından karşılanabilir.
(3) Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı
bulunan illerde planlama, proje ve uygulama yaklaşık maliyetleri ile
kamulaştırmaların tahmini maliyet bedellerine göre valilikçe uygun görülen
tutar proje sonuçlandırılıncaya kadar valilikçe tahsis edilir.
(4) Ödemeler, kamulaştırmada anlaşma tutanağı veya
asliye hukuk mahkemelerince yaptırılan tespite göre, diğer işlerde ise
fatura ve hak edişlere göre yapılır. Bloke edilen tutar, ödeme tutarından
fazla ise aradaki fark katkı payı hesabına aktarılır.
(5) Katkı payı hesabında tahsis veya bloke edilen
tutar proje sonuçlandırılana kadar yıllara sâri olarak kullanılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Katkı
payından ikinci kez yararlanma
MADDE 14
– (1) Projenin uygulanması
kapsamında katkı payı aktarılan ve tamamlanan bir iş için ikinci defa katkı
payı talep edilebilmesi için, bir önceki işe ilişkin geçici kabulün
yapıldığı yılı takip eden yıldan itibaren en az on yıl geçmesi gerekir.
Ancak tadilat ve tamirat uygulamaları bu madde kapsamında değerlendirilmez.
Katkı
payı hesabının açık olması
MADDE 15
– (1) Başvuruların
değerlendirildiği ayın başında, katkı payı ve katkı payından elde edilen
nema ve benzeri gelirlerden oluşan hesabın son durumu ile bu hesaptan
Bakanlığa, il özel idaresine, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına
ve belediyelere tahsis ve/veya bloke edilen tutar ve bu tutarın
kullanıcılara göre dağılımı, valilikçe kamuoyuna duyurulur.
(2) Valilik, ayrıca birinci fıkrada belirtilen
bilgi ve listeleri Ocak ve Temmuz dönemi olmak üzere yılda iki defa bir
rapor halinde İçişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirir.
Denetim
MADDE 16 – (1) Katkı payının tahsili, katkı payı hesabına
aktarılması ve bu hesaptan yapılacak ödemeler valilerce denetlenir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 17
– (1) 13/4/2005 tarihli ve 25785
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına
Ait Katkı Payına Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
İçişleri Bakanı ile Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.
|