Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
İŞYERLERİNDE İŞVEREN VEYA İŞVEREN VEKİLİ TARAFINDAN
YÜRÜTÜLECEK İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNE
İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; ondan
az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde, iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işveren veya işveren vekili tarafından
yürütülebilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 6 ncı maddesi uyarınca ondan az
çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ile işveren
veya işveren vekillerini kapsar.
(2) Çalışan sayısının ondan az olup olmadığının
tespitinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Aynı işverenin Türkiye genelinde birden fazla
tescilli ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerinin olması halinde, iş
sağlığı ve güvenliği hizmetleri üstlenilebilecek işyerlerinin belirlenmesinde
Sosyal Güvenlik Kurumundaki tescil kayıtları esas alınır.
b) İşverenden iş alan alt işverenlerce çalıştırılan
sigortalılar çalışan sayısına dâhil edilmez.
c) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim
Kanunu ile 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu
kapsamındaki öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, çalışan sayısının
tespitinde dikkate alınmaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanununun 6 ncı ve 30 uncu, 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açıköğretim: Belli bir öğretim mekânına ihtiyaç
duyulmayan, devam zorunluluğu olmayan ve eğitim konularının kitaplar,
radyo, televizyon, internet gibi araçlarla sunulduğu öğretim türünü,
b) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığını,
c) Eğitim programı: Eğitim konularının, içeriği,
araçları, süreleri, eğiticileri gibi unsurlardan ve bu unsurlara ilişkin
her türlü bilgi ve belgeden oluşan programı,
ç) Genel Müdürlük: İş Sağlığı ve Güvenliği Genel
Müdürlüğünü,
d) İSG-KATİP: İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
ile ilgili iş ve işlemlerin Genel Müdürlükçe kayıt, takip ve izlenmesi
amacıyla kullanılan İş Sağlığı ve Güvenliği Kayıt, Takip ve İzleme
Programını,
e) İşveren: Bu Yönetmelik kapsamındaki
işyerlerinde, çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel
kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,
f) İşveren vekili: Bu Yönetmelik kapsamındaki
işyerlerinde, işveren adına hareket eden, işin ve işyerinin bütününün
yönetiminde görev alan kişiyi,
g) Kanun: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanununu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yürütülmesi
İş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işveren veya işveren vekillerince
yürütülmesi
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelikte belirtilen eğitimi tamamlayan
işveren veya işveren vekilleri, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında iş
güvenliği uzmanı veya işyeri hekimine verilen görevleri, 7 ve 8 inci
maddelerde belirtilenler hariç olmak üzere yürütebilir. İşveren veya
işveren vekilleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek
için çalışan başına aylık en az 10 dakika ayırmak zorundadır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında işveren veya işveren
vekilleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin tamamını ya da bir kısmını
hizmet alımı yoluyla da temin edebilir.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında, işyerinde iş sağlığı
ve güvenliği hizmetlerini yürütmek isteyen işveren veya işveren vekillerinin
İSG-KATİP üzerinden sisteme kaydolmaları zorunludur. İşveren veya işveren
vekilinin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütme yükümlülüğü
İSG-KATİP’e kayıt tarihi itibari ile başlar.
(4) Eğitimi tamamlayan işverenin ondan az çalışanı
olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan ayrı bir işyeri açması veya işveren
vekilinin hizmet akdinin sona ererek, ondan az çalışanı olan ve az
tehlikeli sınıfta yer alan başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde;
yeni işyerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilmesi için
işverence İSG-KATİP üzerinden başvuruda bulunulması gerekir. Bu tür
görevlendirmelerde görevlendirilecek kişinin işveren vekili olması esastır.
Aksi takdirde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirme
yapılmamış sayılır.
(5) Birinci fıkrada belirtilen iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerinin üstlenilmesi veya işyeri dışındaki uzman kişi ve
kuruluşlardan hizmet alınması Kanunda ilgili mevzuatta işverenler için
öngörülen yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.
Çalışanların
iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri
MADDE 6 – (1) Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği
eğitimlerinde, 15/5/2013 tarihli ve 28648 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesi hükümleri esas alınır.
(2) İş güvenliği uzmanlığı veya işyeri hekimliği
belgesi sahibi olan işveren veya işveren vekilleri iş sağlığı ve güvenliği
mevzuatı uyarınca çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği
eğitimlerini kendileri verebilir.
Sağlık
gözetimi
MADDE 7 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamında
eğitim alan işveren veya işveren vekillerinin üstleneceği iş sağlığı ve
güvenliği hizmetleri; işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikleri
kapsamaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilen hizmetler, işyeri
hekimlerinden alınabileceği gibi Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası
uyarınca kamu sağlık hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de
alınabilir.
Çalışma
ortamı gözetimi
MADDE 8 – (1) Kanun ve alt düzenlemelerinde yer alan
hükümler uyarınca işyerinde yapılması gereken ölçümler, Bakanlık tarafından
yetkilendirilen laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eğitimin Kapsamı, Eğiticilerin Nitelikleri, Eğitim
Programı ve Programlara Başvuru
Eğitimin
kapsamı ve şekli
MADDE 9 –
(1) Bu Yönetmelik kapsamında;
işveren veya işveren vekillerine verilecek eğitimin programı, asgari
ek-1’de belirtilen konuları içerir.
(2) Eğitim programları açıköğretim yoluyla
düzenlenir.
(3) Ders içerikleri; uluslararası standartlara
uygun, yazılı, işitsel ve görsel materyallerle desteklenmiş bir şekilde
hazırlanır.
Eğitim
verecekler ve eğiticilerin nitelikleri
MADDE 10
– (1) Eğitimler; açıköğretim
sistemi ile eğitim vermede yetkin, her ilde sınav merkezi, büro ve akademik
danışmanlık hizmetleri bulunan üniversitelerce Bakanlıkla protokol yapmak
suretiyle verilir.
(2) Ek-1’deki eğitim konularını hazırlayacak veya
verecek eğiticilerde, uzmanlık alanları dikkate alınmak koşuluyla; öğretim
üyesi olma ve/veya işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitici
belgesine sahip olma şartı aranır.
Eğitim
programı
MADDE 11
– (1) Eğitim programı, Bakanlıkla
protokol yapan üniversiteler tarafından Genel Müdürlüğün onayına sunulur.
(2) Onay verilmeyen eğitim programı ile eğitime
başlanamaz.
(3) Genel Müdürlük, onaya sunulan eğitim
programında değişiklik yapma yetkisine sahiptir.
Eğitim
programlarına başvuru
MADDE 12
– (1) Başvurular, Bakanlıkla
üniversiteler arasında yapılan protokolde belirlendiği şekilde yapılır.
Eğitimin
süresi
MADDE 13
– (1) Eğitim, ek-1’de yer alan
eğitim konularındaki içeriği okuyup, anlayıp, özümsemeye yetecek makul bir
süreye göre tasarlanır. Bu süre her hâlükârda ek-1’ de yer alan ders
saatlerinin toplamından az olamaz.
(2) Her bir eğitim konusunun içeriği bütünlük
oluşturacak şekilde birbiri ardına sıralanır.
Eğitimin
tamamlanması, belgelendirme ve ücreti
MADDE 14
– (1) Bakanlıkla protokol yapan
üniversitelerce; eğitim sonunda yapılacak sınavdan başarılı olanlara, ek-2
örneğindeki içeriğe uygun protokolle belirlenen eğitimi tamamlama belgesi
düzenlenir.
(2) Sınavda, 50 ve üzeri puan alan adaylar başarılı
sayılır.
(3) Sınavda başarılı olanlar; protokolde
belirlendiği şekilde, üniversitelerce Genel Müdürlüğe bildirilir.
(4) Eğitim, sınav ve belgelendirmeyi kapsayan
ücret; net asgari ücretin üçte birini geçmemek koşuluyla, Bakanlıkla
üniversiteler arasında yapılan protokolde belirlenir ve katılımcılar
tarafından ödenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kontrol ve Denetim Yetkisi
Genel
Müdürlüğün yetkisi
MADDE 15
– (1) Genel Müdürlük, eğitimleri
kontrol ve denetleme yetkisine sahiptir.
(2) Eğitimlerde herhangi bir uygunsuzluğun tespiti
halinde uygunsuzluk giderilinceye kadar eğitim programı Genel Müdürlükçe
durdurulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İşyerinin
kapsam dışında kalması
MADDE 16
– (1) İşyerinin tehlike sınıfının değişmesi
ve/veya çalışan sayısının 10 ve üzerine çıkması durumlarında, altmış gün
içerisinde 29/12/2012 tarih ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş
Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda
görevlendirmeler yapılır.
(2) İşveren veya işveren vekilinin iş sağlığı ve
güvenliği hizmetini üstlenmek istememesi halinde de birinci fıkrada
belirtilen Yönetmelik hükümleri doğrultusunda görevlendirmeler yapılır.
Eğitim
tamamlama belgesi bulunmayan işverenler veya işveren vekilleri
MADDE 17
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında
eğitim almak istemeyen veya eğitim tamamlama belgesini almaya hak
kazanamayan işveren veya işveren vekilleri 16 ncı maddede belirtilen
Yönetmelik hükümlerine tabidir.
İşyeri
Hekimliği veya İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesine sahip işveren veya işveren
vekilleri
MADDE 18
– (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki
işyerlerinde iş güvenliği uzmanlığı belgesi bulunan işveren veya işveren
vekilleri, 7 nci ve 8 inci maddelerde belirtilen hizmetler hariç iş sağlığı
ve güvenliği hizmetlerini üstlenebilir.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinde işyeri
hekimliği belgesi bulunan işveren veya işveren vekilleri, iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerini üstlenebilir.
Asıl
işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyeri
MADDE 19
– (1) Asıl işveren-alt işveren
ilişkisi kurulan işyerlerinde her bir işveren veya işveren vekilleri ayrı
ayrı eğitim almak zorundadır.
Yürürlük
MADDE 20
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|