Sermaye Piyasası Kurulundan:
MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIKLARINA
İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ
(III-48.5)
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı;
a) Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım
ortaklıklarının kuruluşuna ve kurucularına, paylarının halka arzına, pay
devirlerine, ortaklarında ve yöneticilerinde aranacak niteliklere, yönetim
ilkelerine, faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde
bulunan varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, paylarını geri
almalarına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları bilgilendirme
yükümlülüklerine, menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkmalarına,
kâr payı dağıtımına ve tabi olacakları diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve
esasları,
b) Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım
ortaklıklarının kuruluşuna ve ortaklarına, paylarının ihracına,
izahnameleri ve izahnamelerinin yayımlanmasına, kurucu paylarının devrine
ve itfasına, yatırımcı paylarının itfasına, kurucu paylarına sahip
ortaklarında ve yöneticilerinde aranan niteliklere, yönetim ilkelerine,
faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde bulunan
varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları
bilgilendirme yükümlülüklerine, kâr payı dağıtımına, tasfiye ve sona
ermeleri ile sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının değişken
sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığına dönüşümüne ve tabi olacakları
diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve esasları,
belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununun 48 inci, 49 uncu, 50 nci ve 51 inci maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Asgari net aktif değer: Esas sözleşmesinin
tescilinden itibaren bu Tebliğde belirtilen süre içerisinde değişken
sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığının net aktif değerinin ulaşması
gereken asgari tutarı,
b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
c) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı
Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
ç) Başlangıç sermayesi: Değişken sermayeli menkul
kıymet yatırım ortaklığında kurucu pay sahiplerince ödenmesi gereken asgari
sermaye tutarını,
d) BİAŞ: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
e) Bilgilendirme dokümanları: Ortaklık esas
sözleşmesi, izahname, ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunu,
f) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğini,
g) Borsa: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3
üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde tanımlanan sistemler ve
pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
ğ) Değişken sermayeli ortaklık: Değişken sermayeli
menkul kıymet yatırım ortaklığını,
h) Grup: Doğrudan veya dolaylı olarak aynı gerçek
veya tüzel kişinin yönetim kontrolü altında bulunan ortaklıkların tümünü,
ı) Halka açık pay: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
nezdinde borsada işlem görebilir pay olarak izlenen payları,
i) İhraç: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3
üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde tanımlanan satışı,
j) İhraççı: Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden
veya sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişileri ve 6362
sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi yatırım fonlarını,
k) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye
Piyasası Kanununu,
l) KAP: Kamuyu Aydınlatma Platformunu,
m) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
n) Lider sermayedar: 7 nci ve 8 inci maddede yazılı
şartları taşıyan ortak ya da ortakları,
o) Net aktif değer: Ortaklık varlıklarının
toplamından ortaklık borçlarının toplamının düşülmesi suretiyle bulunan
tutarı,
ö) Nitelikli yatırımcı: Kurulun sermaye piyasası
araçlarının satışına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan kişileri,
p) Ortaklık: Sabit ve değişken sermayeli menkul
kıymet yatırım ortaklıklarını,
r) Portföy: Bu Tebliğ hükümlerine göre yatırım
yapılabilen varlıklardan oluşan malvarlığı bütününü,
s) Portföy değeri: Ortaklık portföyündeki
varlıkların bu Tebliğde ve ilgili diğer mevzuatta belirlenen esaslar
çerçevesinde değerlenmesi neticesinde bulunan değeri,
ş) Portföy saklama hizmeti: Kanunun 56 ncı
maddesinin birinci fıkrasında belirlenmiş olan hizmetleri,
t) Portföy saklama kuruluşu: Kanunun 56 ncı maddesi
kapsamında portföy saklama hizmetini yürüten kuruluşu,
u) Portföy yönetim şirketi: Kurulun portföy yönetim
şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan ve ana faaliyet konusu
yatırım fonlarının kurulması ve yönetimi yanında yatırım ortaklıklarının
portföylerinin yönetimini de kapsayan anonim ortaklıkları,
ü) Sabit sermayeli ortaklık: Sabit sermayeli menkul
kıymet yatırım ortaklığını,
v) SPL: Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim
Kuruluşu Anonim Şirketini,
y) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası
Anonim Şirketini,
z) TCMB: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim
Şirketini,
aa) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk
Ticaret Kanununu,
bb) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini,
cc) Türev araçlar: Kurulca ortaklık portföyüne
alınması uygun görülen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerini,
çç) Yatırım Kuruluşu: Aracı kurumlar ile yatırım
hizmeti ve faaliyetinde bulunmak üzere kuruluş ve faaliyet esasları Kurulca
belirlenen diğer sermaye piyasası kurumlarını ve bankaları,
dd) Yatırımcı Bilgi Formu: Portföyün yapısını,
yatırım stratejisini ve risklerini gösteren özet formu,
ee) Yönetici: Kurulca uygun görülen portföy yönetim
şirketini,
ff) Yönetim kontrolü: Tek başına veya birlikte hareket
ettikleri kişilerle birlikte doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığın oy
haklarının yüzde ellisinden fazlasına veya genel kurulda yönetim kurulu üye
sayısının salt çoğunluğuna karşılık gelen sayıda üyelikler için aday
gösterme hakkı veren imtiyazlı payların çoğunluğuna sahip olunmasını,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Sabit Sermayeli Ortaklıklara İlişkin Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Sabit
sermayeli ortaklık tanımı
MADDE 4 – (1) Sabit sermayeli ortaklık, Kanun hükümleri
uyarınca aşağıda belirtilen varlıklar ve araçlardan oluşan portföyü
işletmek amacıyla anonim ortaklık şeklinde ve kayıtlı sermaye esasına göre
kurulan ve Kanunun 48 inci maddesinde sınırı çizilen faaliyetler
çerçevesinde olmak kaydı ile bu Tebliğde izin verilen diğer faaliyetlerde
bulunabilen sermaye piyasası kurumudur.
a) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil
Türkiye’de kurulu ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma
araçları.
b) 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında
32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı
özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve ihraççı payları.
c) 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli
mevduat ve katılma hesabı.
ç) Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer
kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye
piyasası araçları.
d) Yatırım fonu katılma payları.
e) Repo ve ters repo işlemleri.
f) Kira sertifikaları.
g) Gayrimenkul sertifikaları.
ğ) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile
yatırım kuruluşu sertifikaları.
h) Takasbank para piyasası işlemleri.
ı) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve
primleri.
i) Kurulca portföye alınması uygun görülen özel
tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri.
j) Kurulca portföye alınması uygun görülen diğer
yatırım araçları.
Faaliyet
ve işlemleri
MADDE 5 – (1) Sabit sermayeli ortaklığın başlıca faaliyet ve
işlemleri şunlardır:
a) Portföyünü oluşturmak, işletmek ve gerektiğinde
portföyde değişiklikler yapmak.
b) Portföy çeşitlendirmesi yaparak yatırım riskini,
faaliyet alanlarına ve şirketlerin durumlarına göre en aza indirecek bir
biçimde dağıtmak.
c) Sermaye piyasası araçlarına, mali piyasa ve
kurumlara, şirketlere ilişkin gelişmeleri sürekli izlemek ve portföy
yönetimiyle ilgili olarak gerekli önlemleri almak.
ç) Portföyün değerini korumaya ve artırmaya yönelik
araştırmalar yapmak.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşa İlişkin Esaslar
Kuruluş
şartları
MADDE 6 – (1) Sabit sermayeli ortaklıkların kuruluşlarının
Kurulca uygun görülebilmesi için;
a) Kayıtlı sermayeli anonim ortaklık şeklinde
kurulması,
b) Kurucularının, sabit sermayeli ortaklığın
çıkarılmış sermayesinin asgari %49’u oranındaki paylarının, bu Tebliğde
belirtilen süre ve esaslar dahilinde halka arz edileceğini Kurula taahhüt
etmiş olması,
c) Kuruluş sermayesinin 20 milyon TL’den az
olmaması,
ç) Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay
bedellerinin kuruluş sırasında tam ve nakden ödenmesi,
d) Ticaret unvanında “Menkul Kıymet Yatırım
Ortaklığı” ibaresini taşıması,
e) Kurucularından en az birisinin lider sermayedar
olması,
f) Genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin
belirlenmiş olması ve bu kişilerin bu Tebliğde öngörülen şartları
taşımaları,
g) Kurucu ortaklarının bu Tebliğde öngörülen
şartları haiz olması,
ğ) Esas sözleşmesinin TTK, Kanun ve bu Tebliğ
hükümlerine uygun olması,
h) Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy
saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması,
zorunludur.
Kurucu ve
ortakların nitelikleri
MADDE 7 – (1) Gerçek ve tüzel kişi kurucu ortakların;
a) Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması
ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
b) Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş
kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan
kişilerden olmaması,
c) Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş
mahkumiyetinin bulunmaması,
ç) Mülga 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme
Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnameye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye
kararı verilmemiş olması,
d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten
işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya
da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin
işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye
fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini
engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi
kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından
mahkûm olmaması,
e) Kuruluş için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai
ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak
sağlaması ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali güce
sahip olması,
f) İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip
olması,
g) Muaccel vergi borcu bulunmaması,
ğ) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin
Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum
olmaması,
h) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması,
şarttır. (a) bendinde belirtilen şartlar, iflasın
kaldırılmasına, kapatılmasına veya konkordato teklifinin tasdikine ilişkin
kararın, (b) bendinde yer alan şartlar ise buna ilişkin kararın kesinleşme
tarihinden itibaren 10 yıl geçmesi halinde bu fıkranın uygulanmasında
dikkate alınmaz.
(2) Kuruluş başvurularında; sabit sermayeli
ortaklıkta dolaylı olarak %20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek
kişiler ile dolaylı olarak yönetim kontrolünü sağlayacak oranda imtiyazlı
paya sahip olan gerçek kişilerin, birinci fıkranın (e) bendi dışındaki
bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(3) Bankalar hariç olmak üzere tüzel kişi lider
sermayedarların;
a) Doğrudan veya dolaylı olarak yönetim kontrolüne
sahip olan nihai gerçek kişilerin,
b) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde,
imtiyazlı payların %20’sinden fazlasına sahip gerçek kişilerin,
c) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde,
doğrudan veya dolaylı olarak lider sermayedarda imtiyazlı payların
%20’sinden fazlasına sahip tüzel kişi ortakların imtiyazlı paylarının
%20’sinden fazlasına sahip olan nihai gerçek kişilerin,
birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde
yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(4) Kuruluş başvurularında, kurucunun veya dolaylı
ortağın banka olması halinde, bankanın birinci fıkranın (g) bendinde
belirtilen niteliği taşıdığını tevsik eden bilgi ve belgelerin Kurula
gönderilmesi ve Kurul tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumunun uygun görüşünün alınması yeterlidir. Bankada sahip olunan
doğrudan ve dolaylı pay sahipliği yoluyla sabit sermayeli ortaklıkta
dolaylı pay sahibi olan kişiler için ikinci fıkra hükmü uygulanmaz.
Lider
sermayedar ve lider sermayedara ilişkin özel şartlar
MADDE 8 –
(1) Lider sermayedar, halka arz
sonrasındaki pay edinimleri hariç olmak üzere, sabit sermayeli ortaklıkta
tek başına veya bir araya gelmek suretiyle sermayenin asgari %25’i
oranındaki paylara sahip olan ortak ya da ortaklardır. Birincil halka arzın
sermaye artırımı yoluyla gerçekleştirilmesi halinde, lider sermayedarın
sahip olması gereken asgari sermaye miktarı halka arz öncesindeki sermayeye
göre hesaplanır. Sabit sermayeli ortaklıkta söz konusu asgari sermaye oranı
şartını sağlayan birden fazla ortak bulunması halinde sadece birinin lider
sermayedar olarak belirlenmesi yeterlidir. Birden fazla gerçek ve/veya
tüzel kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde ise, beşinci
fıkradaki durum saklı kalmak üzere, lider sermayedarda aranan şartlar her
biri için ayrı ayrı aranır.
(2) Lider sermayedarın 7 nci maddede yer alan
şartlara ek olarak bu maddede belirtilen şartları da taşıması gereklidir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın ticaret unvanında
doğrudan ismi veya unvanı kullanılan veya doğrudan olmasa da kendisi ile
bağlantılı olduğu izlenimini uyandıran bir ibareye yer verilen gerçek veya
tüzel kişilerin bu Tebliğ kapsamında lider sermayedar olması zorunludur.
(4) Lider sermayedar olacak gerçek ve tüzel
kişilerin sabit sermayeli ortaklık kurucusu ve ortağı olmanın gerektirdiği
mali güç ve finansal piyasalar alanında yeterli tecrübeye sahip olmaları
zorunludur.
(5) Lider sermayedar olacak gerçek kişinin toplam
menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin en az 10 milyon TL
olması, birden fazla gerçek kişinin lider sermayedar olması halinde ise
gerçek kişi lider sermayedarların menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç
değerinin toplamının en az 20 milyon TL olması gereklidir.
(6) Lider sermayedar olacak tüzel kişilerin en az
üç yıllık faaliyet geçmişinin olması, son hesap dönemine ait konsolide ve
bireysel finansal tablolarının bağımsız denetimden geçmiş olması ve bu
finansal tablolarında yer alan özsermayesinin en az kurulacak sabit
sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin iki katı ve aktif toplamının
kurulacak sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin en az üç katı
olması gereklidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalarda özsermaye
şartı için 100 milyon TL, aktif toplamı şartı için ise 200 milyon TL tavan
olarak uygulanır. Birden fazla tüzel kişinin lider sermayedar olarak
belirlenmesi halinde yukarıdaki şartlar her bir tüzel kişi için ayrı ayrı
aranır.
(7) Kamu kurum ve tüzel kişileri ile kamu yararına
faaliyet gösteren tüzel kişilerde kendi özel mevzuatlarında aranan şartlar
dışında lider sermayedara ilişkin mali yeterlilik şartları aranmayabilir.
(8) Bu madde uyarınca hazırlanacak finansal
tabloların Kurul düzenlemelerine uygun olarak düzenlenmiş ve bağımsız
denetimden geçmiş olması zorunludur.
Kuruluş
işlemleri
MADDE 9 –
(1) Kurulacak sabit sermayeli
ortaklıkların kurucularının, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek kuruluş
başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Kurula
başvurmaları zorunludur.
(2) Kurul, başvuruyu Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine
uygunluk yönünden inceler.
(3) Kurulca başvurunun uygun görülmesi halinde,
kuruluşun onaylanması talebi ve sermayenin bu Tebliğ hükümlerine uygun
olarak ödenmiş olduğunu gösterir belgeleri de içeren gerekli tüm belgelerle
birlikte Bakanlığa başvurulur.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar, Bakanlığın kuruluş
iznini vermesinin ardından, TTK’nın ilgili hükümlerine uygun olarak ticaret
siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar.
(5) Kuruluş işlemlerinde esas sözleşmenin konuya
ilişkin Kurul iznini müteakip en geç 30 gün içinde ticaret siciline tescil
ettirilmesi ve TTSG’de ilan için başvurulması zorunludur. İlana ilişkin
TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula
gönderilmesi zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Payların İhracı ve Satışı
Payların
satışı
MADDE 10
– (1) Payların ihracı ve satışında
bu Tebliğde öngörülen özel hükümler dışında Kurulun payların ihracına,
satışına ve izahnamenin onaylanmasına ilişkin düzenleme hükümlerine uyulur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıkların bedelli sermaye
artırımı yapabilmesi ancak, bedelli sermaye artırım kararının kamuya
açıklanmasından önceki 30 gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama
fiyatların ortalaması dikkate alınarak yapılacak hesaplama sonucunda sabit
sermayeli ortaklık paylarının borsa fiyatının 1 TL’nin üzerinde olması
halinde mümkündür. Bununla birlikte, söz konusu ortaklıklar;
a) Belirli pay gruplarına imtiyaz tanınmış olması
durumunda, sermaye artırımına ilişkin Kurulca onaylı izahname ya da ihraç
belgesinin ihraççıya verilmesinden önce, esas sözleşmede gerekli
değişikliklerin yapılması suretiyle imtiyazlara son verilmesi şartıyla
nominal değerin altında pay ihracı yoluyla sermaye artırımı veya,
b) Sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından
önceki 30 güne ilişkin kamuya açıklanan pay başına net aktif değerlerinin
ortalamasından ve her halükarda payların nominal değerinden aşağı olmaması
şartıyla belirlenecek fiyat üzerinden tahsisli sermaye artırımı,
yapabilirler.
(3) İkinci fıkranın (b) bendi kapsamında yapılacak
tahsisli sermaye artırımında, tahsisli sermaye artırımına konu payları
satın alacak kişi veya kişiler, bu payları, payların edinim tarihinden
itibaren bir yıl süreyle Borsada satamazlar. Bu kişilerin Borsa dışında
satacakları bu payları alanlar da bu sınırlamaya tabidir.
Halka arz
MADDE 11
– (1) Kuruluş işlemleri tamamlanan
sabit sermayeli ortaklıkların, paylarını halka arz yoluyla satabilmek için
kuruluşlarının ticaret siciline tescilini takip eden üç ay içinde
faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli olan mekan, donanım ve personeli
temin etmeleri ve organizasyonu kurmaları, 6 ncı maddenin birinci
fıkrasının (f) bendi kapsamında genel müdürü atamaları, şekli ve esasları
Kurulca belirlenecek halka arz başvuru formunu ve formda belirtilen
belgeleri tamamlayarak çıkarılmış sermayelerinin asgari %49’unu temsil eden
payların halka arzına ilişkin izahnamenin onaylanması talebiyle Kurula
başvurmaları zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar halka arz öncesinde
sermaye artırımı yapamazlar.
(3) Birinci fıkrada belirtilen süre içinde halka
arz başvuru formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak Kurula
başvurmayan veya gerekli şartları sağlamadığı için başvurusu Kurulca uygun
görülmeyen sabit sermayeli ortaklıkların, sabit sermayeli ortaklık olarak
faaliyette bulunma hakları ortadan kalkar. Sabit sermayeli ortaklıklar,
ilgili sürenin bitiminden veya Kurulun olumsuz görüşünün kendilerine
bildirildiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde esas sözleşme
hükümlerini sabit sermayeli ortaklık faaliyetlerini kapsamayacak şekilde
değiştirmek üzere Kurula başvurmakla yükümlüdürler. Sabit sermayeli
ortaklıklar bu değişiklikleri yapmadıkları takdirde, TTK’nın 529 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri hükümleri gereğince sona
ermiş sayılır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde
yapılacak halka arz sonucu asgari %49’luk halka açık pay oranına
ulaşıldıktan sonra da, çıkarılmış sermayenin asgari %49’u oranındaki
ortaklık paylarının halka açık pay niteliğinde olması zorunludur.
BİAŞ’a
kotasyon
MADDE 12
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar,
satış süresinin bitimini takip eden 15 gün içinde paylarının BİAŞ kotuna
alınması için gerekli belgenin verilmesi istemiyle Kurula başvururlar. Bu
belgenin alınmasını takip eden 15 gün içinde de payların kote edilmesi
isteği ile BİAŞ’a müracaat edilmesi zorunludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Payların Türü, Niteliği ve Devri
Payların
türü ve niteliği
MADDE 13
– (1) Sabit sermayeli ortaklık
payları nama veya hamiline yazılı olarak ihraç edilebilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar imtiyaz veren
herhangi bir menkul kıymet ihraç edemezler.
(3) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce imtiyaz
veren pay ihraç etmiş olan sabit sermayeli ortaklıklar hiçbir şekilde ilave
imtiyaz yaratamazlar. Faaliyetlerinin makul ve zorunlu kıldığı haller saklı
kalmak kaydıyla, Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış finansal
tablolarına göre üst üste beş yıl dönem zararı eden sabit sermayeli ortaklıklarda,
oy hakkına ve yönetim kurulunda temsil edilmeye ilişkin imtiyazlar Kurul
kararı ile kalkar. Söz konusu imtiyazlı payların kamu kurum ve
kuruluşlarına ait olması halinde bu hüküm uygulanmaz.
(4) Nama yazılı ihraç edilmiş olup borsada işlem
gören paylar hakkında TTK’nın 414 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü
uygulanmaz.
Payların
devri
MADDE 14
– (1) Halka arzdan önce sermayenin
%10 ve daha fazlasını temsil eden payların devirleri ile herhangi bir orana
bakılmaksızın imtiyazlı payların devirleri Kurul iznine tabidir. Bu
kapsamdaki pay devirlerinde, pay edinecek yeni ortaklar için 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartlar aranır.
%10’dan daha az orandaki pay edinimlerinde ortaklıkta pay edinecek yeni
ortaklar, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde
yer alan şartları taşıdıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip
eden 10 iş günü içinde Kurula iletmekle yükümlüdürler.
(2) Payların halka arzından sonraki dönemde,
yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları
sağlamaları zorunludur. Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan
miktardaki imtiyazlı payların devri Kurul iznine tabidir. İmtiyazsız
paylarla yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde ise bu paylara sahip
olan ortakların söz konusu şartları sağladıklarını tevsik edici belgeleri
pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye iletmeleri
zorunludur.
(3) Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan
miktardaki imtiyazlı payların devrinde, imtiyazlı payları devralacak
ortakların, Kurulun pay alım teklifi zorunluluğuna ilişkin hükümleri kapsamında
diğer ortakların paylarını satın almayı sağlayacak mali güce sahip olmaları
ve bu durumu tevsik etmeleri zorunludur. Bu hususta, Kurulun pay alım
teklifi zorunluluğundan muafiyete ilişkin hükümleri saklıdır.
(4) Payların halka arzından sonraki dönemde,
yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların, 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları
sağlayamamaları halinde; yönetim kontrolü sağlayan paylarını, şartları
sağlayamadıkları tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde elden
çıkarmaları zorunludur.
(5) Bankaların bu madde kapsamındaki pay
edinimlerinde 7 nci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan şartların
sağlanması zorunludur.
(6) Birinci, ikinci ve beşinci fıkralarda
belirtilen esaslara aykırı olarak gerçekleştirilen devirler pay defterine
kaydolunmaz. Söz konusu fıkra hükümlerine aykırı olarak pay defterine
yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
(7) Lider sermayedarın asgari sermaye oranını
temsil eden payları, 11 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca ulaşılması
gereken asgari halka açıklık oranını temsil eden payların halka arz
suretiyle satış süresinin bitimini takip eden iki yıl boyunca bir başkasına
devredilemez. Anılan süre dolduktan sonra söz konusu payları devralacak
kişilerde bu Tebliğde lider sermayedara ilişkin öngörülen özel şartlar
aranmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönetim Yapısı
Yönetim
kurulu üyeleri
MADDE 15
– (1) Yönetim kurulu, Kurul
düzenlemeleri ile TTK’nın ilgili maddeleri çerçevesinde seçilir ve görev
yapar.
(2) Yönetim kurulu üyelerinin, 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde; tüzel kişi yönetim
kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında belirlenen gerçek kişilerin ise 7 nci maddenin birinci
fıkrasının (e) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde yer alan şartları
taşımaları gerekmektedir. Yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık
yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları ve finansal piyasalar
alanında en az beş yıllık tecrübeye sahip olmaları zorunludur. Bu
zorunluluğun değerlendirilmesinde, tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri
tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen
gerçek kişiler de dikkate alınır.
(3) Kurul düzenlemeleri dikkate alınarak kurulan
komitelerde görev alacak yönetim kurulu üyelerinin ve tüzel kişi yönetim
kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında belirlenen gerçek kişilerin dört yıllık yüksek öğrenim
kurumlarından mezun olmuş olmaları zorunludur.
(4) Yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca
yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye, bu Tebliğde yer
verilen portföy sınırlamaları ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin
yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, 19 uncu
madde kapsamında dışarıdan hizmet alınması halinde de devam eder.
(5) Yönetim kurulu üyeliği görevine yeni bir atama
yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin ikinci fıkrada yer
alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte atamayı
takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye gönderilir. Tüzel kişi yönetim
kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında belirlenen gerçek kişiler, belirlenen kişinin ikinci fıkrada yer
alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte, TTK’nın
359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan tescile ilişkin ilanı
takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
Yönetim
kurulu üyelerine ilişkin yasaklar
MADDE 16
– (1) Yönetim kurulu üyeleri,
yönetim kurulunun alacağı kararlarda taraf olan kimselerden Kurulun
kurumsal yönetim düzenlemelerine göre bağımsız olmaması durumunda, bu hususu
gerekçeleri ile birlikte yönetim kuruluna bildirmek ve her hâlükârda
toplantı tutanağına işletmekle yükümlüdür. Bu hususta TTK’nın “Müzakereye
katılma yasağı” başlıklı 393 üncü maddesi hükmü saklıdır.
Genel
müdür
MADDE 17
– (1) Genel müdür olarak görev
yapacak kişinin; münhasıran ve tam zamanlı olarak bu görev için istihdam
edilmiş olması, dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş
olması, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer
alan şartları taşıması, finansal piyasalar alanında en az yedi yıllık
mesleki tecrübeye ve Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesine sahip olması
zorunludur.
(2) Genel müdürlük görevine 12 aylık süre
içerisinde üç aydan fazla vekâlet edilemez. Bu sürenin sonunda bu göreve
yeniden vekâleten atama yapılamaz.
(3) Genel müdür, başka kurum ve kuruluşlarda, icrai
nitelikte olmaması ve sabit sermayeli ortaklıktaki görevinin ifasında
zafiyete neden olmaması kaydıyla, yönetim kurulu üyeliği yapabilir. Genel
müdürün sabit sermayeli ortaklıkta portföy yöneticisi olarak görev yapması
münhasıran ve tam zamanlı olarak genel müdürlük görevini sürdürmesine
aykırılık oluşturmaz.
(4) Genel müdürlük görevine yeni bir atama
yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin birinci fıkrada yer
alan şartları sağladığını tevsik edici belgelerle birlikte atamayı takip
eden en geç 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye gönderilir.
Diğer
personel
MADDE 18
– (1) Sabit sermayeli ortaklık
bünyesinde faaliyetlerin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayacak sayıda
nitelikli personelin istihdam edilmesi ve sermaye piyasası mevzuatında
belirtilen görevleri yerine getirecek ihtisas personelinin seçiminde
Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulması zorunludur. Kurul düzenlemeleri
uyarınca oluşturulması gereken komitelerde görevli personelin atanmaları ve
görevden ayrılmaları, atamayı veya görevden ayrılmayı takip eden en geç 10
iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklarda, sabit sermayeli
ortaklık ile yatırımcılar arasındaki iletişimi sağlayan yatırımcı
ilişkileri bölümünün yöneticisinin tam zamanlı olarak çalışması şartı
aranmaz.
(3) Bu madde kapsamındaki personelin 7 nci maddenin
birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan şartı taşıması zorunludur.
ALTINCI BÖLÜM
Faaliyete ve Portföye İlişkin Esaslar
Portföyün
idaresi ve dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar
MADDE 19
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar,
en az bir portföy yöneticisi istihdam etmek kaydıyla kendi portföylerini
yönetebilecekleri gibi, portföy yönetim hizmetini Kurulun onayının alınması
şartıyla ve imzalanacak bir sözleşme ile bir portföy yönetim şirketinden de
alabilirler. Hizmet alınan portföy yönetim şirketinin değiştirilmesi
durumunda, Kurula ilgili yönetim kurulu kararı gönderilerek bildirimde bulunulur.
Alınacak portföy yönetimi hizmetine ilişkin esaslar Kurulun portföy yönetim
şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde belirlenen asgari unsurları içeren
bir sözleşme çerçevesinde belirlenir. Sözleşmenin bir örneğinin, yapıldığı
tarihten itibaren altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi ve sözleşme
imzalanan portföy yönetim şirketi ile sözleşme süresi hakkında KAP’ta
açıklama yapılması zorunludur.
(2) Bir portföy yönetim şirketinden portföy yönetim
hizmeti alınmadığı durumda, sabit sermayeli ortaklıklar nezdinde Kurulun
lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde gerekli lisans belgesine ve
en az üç yıllık tecrübeye sahip en az bir portföy yöneticisi istihdam
edilmesi, portföy yönetimi karar alma sürecine ilişkin yazılı bir prosedür
oluşturulması ve kararlara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sabit
sermayeli ortaklıkların merkezinde en az beş yıl süreyle saklanması
gerekmektedir. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlandığı durumlarda
da ilgili portföy yöneticilerinin anılan lisans ve tecrübe şartlarını
sağlaması zorunludur. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlanmadığı
durumda, Kurulun onayının alınması şartıyla Kuruldan yatırım danışmanlığı
yetki belgesi almış bir portföy yönetim şirketi ile imzalanan bir sözleşme
ve Kurulun yatırım danışmanlığına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde
yatırım danışmanlığı hizmeti sağlanabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti
alınan portföy yönetim şirketi ve sözleşme süresi hakkında sözleşme
tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(3) Sabit sermayeli ortaklıklar muhasebe ve
operasyon gibi hizmetler ile iç kontrolden sorumlu personeli yatırım
kuruluşlarından; kontrolü ve takibi yönetim kurulu tarafından
gerçekleştirilmek şartıyla risk yönetim sistemine ilişkin hizmeti yatırım kuruluşlarından
ve Kurulca uygun görülecek uzmanlaşmış diğer kuruluşlardan sağlayabilirler.
Sabit sermayeli ortaklıklar, bir portföy yönetim şirketinden portföy
yönetim hizmeti almaları halinde, ilgili portföy yönetim şirketinden risk
yönetim sistemi hizmeti de alabilirler. Bu fıkra kapsamında hizmet alınan
kurum ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü
içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur. Risk yönetimi hizmetinin
dışarıdan sağlanması durumunda, risk yönetim sisteminin kontrolü ve
izlenmesi fonksiyonları yönetim kurulu veya yönetim kurulunca
yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye tarafından
gerçekleştirilir.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkrada belirtilmiş
olan dışarıdan sağlanan hizmetler ve personel için ödenen yıllık komisyon
ve ücretlerin toplamı, ilgili yıl için hesaplanan günlük ortalama net aktif
değerin %2'sini geçemez. Bu fıkraya aykırı yapılacak işlemlerden yönetim kurulu
veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye
sorumludur.
(5) Bu maddede belirtilen hizmetlerin alımı için
yıl içinde sözleşme imzalanması halinde dördüncü fıkradaki oran yıl sonuna
kadar kalan süre dikkate alınarak hesaplanır.
(6) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkra kapsamındaki
hizmetler ve personelin dışarıdan sağlanabilmesi için, sabit sermayeli
ortaklıkların esas sözleşmelerinde ayrı bir hüküm bulunması ve yönetim
kurulunca karar alınması gereklidir. Bir portföy yönetim şirketinden hizmet
alınması için Kurulun onayının alınması, ilgili esas sözleşme hükmü için Kurulun
uygun görüşünün alınması suretiyle yerine getirilir.
İç
kontrol sistemi
MADDE 20
– (1) İç kontrol sisteminin sabit
sermayeli ortaklığın tüm iş ve işlemlerinin yönetim stratejisi ve
politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde ilgili
mevzuat ve kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hesap ve kayıt düzeninin
bütünlüğünün ve güvenilirliğinin, veri sistemindeki bilgilerin zamanında ve
doğru bir şekilde elde edilebilirliğinin sağlanması, hata, hile ve
usulsüzlüklerin önlenmesi ve tespiti amacıyla uygulanan organizasyon planı
ile bunlara ilişkin tüm esas ve usuller ile;
a) Faaliyetlerin kanuni düzenlemelere, sabit
sermayeli ortaklığın işlev, amaç ve konusuna, esas sözleşmeye uygun olarak
yapılmasını,
b) Yapılan işlemlerin genel ve özel yetkilere
dayalı olarak gerçekleştirilmesini, ilgili mevzuata ve sözleşmelere uygun
olarak yapılmasını, işlemler için gerekli belgelerin düzenlenmesini,
c) Muhasebe, belge ve kayıt düzeninin etkin bir
şekilde işlemesini,
ç) Usulsüzlüklerden ve hatalardan kaynaklanan
risklerin asgariye indirilebilmesi için risklerin tanımlanmasını ve gerekli
önlemlerin alınmasını,
d) Personelin kendi adına yaptıkları işlemlerin
portföy ile çıkar çatışmasına yol açacak nitelikte olup olmadığının
tespitini,
e) Portföyden yapılan harcamaların belgeye dayalı
ve piyasa rayicine uygun olup olmadığının tespitini,
f) Portföyün değerlemesinin, pay başı net aktif
değerin belirlenmesinin ve portföy oranlarının ilgili mevzuata, esas
sözleşmeye ve izahnameye uygunluğunun kontrolünü,
g) İlişkili taraflar ile yapılacak iş ve işlemler
sırasında uyulacak esasların belirlenmesini,
içerecek şekilde oluşturulması zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde
oluşturulması zorunlu olan iç kontrol sistemine ilişkin tüm politika ve
prosedürlerin yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile yürürlüğe
konulması şarttır. Bu politika ve prosedürlerde yapılacak değişikliklerde
de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın iç kontrol
faaliyetleri, tespit edilen risklerin de izlenmesine olanak verecek şekilde
günlük faaliyetlerin ayrılmaz bir parçası olarak düzenlenir ve sürdürülür.
Etkin bir iç kontrolün sağlanmasında, tüm personelin kendi görevlerini
yazılı prosedürlere uygun olarak yerine getirme yükümlülükleri ile meslek
ilkeleriyle bağdaşmayan uygulamalar ve kurum politikalarına aykırı veya
yasal olmayan faaliyetler gibi hususları üst düzey yönetime aktarmaları
için görev ve yetkileri yazılı olarak tanımlanır ve ilgili personele imza
karşılığında bildirilir. Aynı şekilde personelin görev ve yetkileri ile
yazılı prosedürlerdeki değişiklikler de personele imza karşılığında bildirilir.
Prosedürler her düzeyde personelin etkin bir şekilde iç kontrol sistemine
katılımını sağlayacak şekilde oluşturulur. İç kontrol faaliyetleri ile
ilgili hazırlanacak raporların aylık olarak yönetim kuruluna sunulması
gerekmektedir.
(4) Yönetim kurulu, kendisine bağlı icracı birimler
bulunmayan üyelerinden birini iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi
olarak belirler. İç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi;
a) İç kontrol sisteminin düzenlemelere, meslek
kurallarına ve yazılı prosedürlere uygun çalışmasına, doğabilecek risklerin
tespitine ve yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktan ve bu konuda
yönetim kurulunu bilgilendirmekten,
b) Kurul düzenlemeleri ve sabit sermayeli ortaklık
politikaları çerçevesinde kabul edilebilir risk düzeylerini belirlemekten,
iç kontrol politikaları ile prosedürlerinin hazırlanmasından ve yönetim
kurulunun onayına sunulmasından,
c) İç kontrol hedeflerinin uygunluğu, kontrol
sonuçlarının izlenebilirliği, kontrol faaliyetinin bağımsız ve nesnel
olarak sürdürülmesi ve güvenilirliği konularından,
sorumludur.
(5) İç kontrol sistemi kapsamındaki faaliyetlerin
yerine getirilmesi için en az bir iç kontrol personeli istihdam edilir. İç
kontrol personelinin sermaye piyasaları, muhasebe, vergi, kambiyo, bilgi
sistemleri denetimi, işletme analizi, organizasyonu ile denetimi veya hukuk
konularında en az üç yıllık mesleki tecrübe ile Kurulun lisanslamaya
ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans
belgesine sahip olması zorunludur. İç kontrol personelinin dışarıdan
sağlandığı durumlarda da ilgili personelin anılan bilgi, tecrübe ve lisans
şartlarını sağlaması zorunludur. Altıncı fıkra hükmü saklı kalmak üzere iç
kontrol personeli iç kontrol dışında başka görev ve sorumluluk yüklenemez.
(6) İç kontrol personelinin görev ve
sorumlulukları, tecrübe ve lisans şartını taşımak kaydıyla müfettiş tarafından
da yerine getirilebilir.
Risk
yönetim sistemi
MADDE 21
– (1) 19 uncu maddenin üçüncü
fıkrası kapsamında risk yönetim sistemi hizmetinin dışarıdan sağlanmaması
halinde, risk yönetim sistemlerinin oluşturulması, buna ilişkin
prosedürlerin yazılı hale getirilmesi ve bu prosedürlerin yönetim kurulu
kararına bağlanması zorunludur. Bu prosedürlerde yapılacak değişikliklerde
de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(2) Risk yönetim sisteminin oluşturulması,
prosedürlerinin yazılı hale getirilip yönetim kurulunun onayına sunulması
ile risk yönetim sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesinden iç kontrolden
sorumlu yönetim kurulu üyesi sorumludur.
(3) Risk yönetim sistemi, portföyün
karşılaşabileceği temel risklerin tanımlanmasını, risk tanımlamalarının düzenli
olarak gözden geçirilmesini ve önemli gelişmelere paralel olarak
güncellenmesini ve maruz kalınan risklerin tutarlı bir şekilde
değerlendirilmesini, tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içeren bir risk
ölçüm mekanizmasının oluşturulmasını içerir. Risk yönetim sistemi,
portföyün yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve
risk düzeyine uygun olarak oluşturulur ve iç kontrol sistemi ile bütünlük
arz eder.
(4) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde risk
yönetim hizmetini sağlayan birimin, portföyün yönetiminden sorumlu birimden
bağımsız olması zorunludur. Risk yönetimini gerçekleştirecek birimin
personelinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve Türev
Araçlar Lisansına sahip olması ve sabit sermayeli ortaklıkta başka bir
görev üstlenmemesi gereklidir. Sabit sermayeli ortaklığın türev araç
işlemlerine taraf olmayacağına ilişkin esas sözleşmede hüküm bulunması
halinde, risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Türev
Araçlar Lisansına sahip olması zorunluluğu aranmaz. Risk yönetim personeli
iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine bağlı olarak faaliyet
gösterir.
(5) Risk yönetim birimi;
a) Sabit sermayeli ortaklığın ve yönettiği
portföyün maruz kaldığı veya kalabileceği riskleri tespit etmekle,
b) Risklerin ölçüm yöntemlerini ve bu kapsamda
kullanılacak risk ölçüm modelini bağlı olduğu yönetici ile birlikte
belirleyerek yönetim kuruluna sunmakla, yönetim kurulunca onaylanan risk
ölçüm modelini uygulamaya koymakla, değişen faaliyet ve piyasa koşulları
çerçevesinde modeli düzenli olarak gözden geçirmekle ve varsa modelde
gerekli görülen değişiklik taleplerini bağlı olduğu yöneticiye iletmekle,
c) Yönetim kurulunca belirlenen risk limitlerine
uyulup uyulmadığını günlük olarak izlemekle ve limit aşımlarını bağlı
olduğu yöneticiye aynı gün içinde raporlamakla, gerekli hallerde limitlerde
piyasa ve kurum koşullarına uygun değişikliklerin yapılmasını istemekle,
ç) Günlük olarak tüm işlemlerden kaynaklanan
riskleri takip etmekle, söz konusu risklere, risklerin olası sonuçlarına ve
alınması gereken önlemlere ilişkin günlük olarak bağlı olduğu yöneticiye;
haftalık olarak da yönetim kuruluna yazılı rapor sunmakla,
d) Sabit sermayeli ortaklığın mali durumu açısından
olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespit
edilmesi halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna
sunmakla,
görevlidir.
Teftiş
birimi ve iç kontrol sisteminin gözetimi
MADDE 22
– (1) Sabit sermayeli ortaklık
bünyesinde, günlük faaliyetlerden bağımsız, yönetimin ihtiyaçları ve sabit
sermayeli ortaklığın yapısına göre mevzuat ve sabit sermayeli ortaklık
politikalarına uygunluk denetimlerini içeren, başta iç kontrol sisteminin
ve risk yönetim sisteminin işleyişi olmak üzere sabit sermayeli ortaklığın
tüm faaliyetlerini ve birimlerini kapsayan gözetim ve teftiş fonksiyonunu
yerine getirmek üzere bir teftiş birimi oluşturulması zorunludur.
(2) Teftiş biriminde münhasıran bu birimde çalışmak
üzere, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki
yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip yeter sayıda müfettiş
istihdam edilmesi zorunludur. Aynı grup altında bulunan sabit sermayeli
ortaklıklar, aynı grupta yer alan en fazla iki sabit sermayeli ortaklıkta
istihdam etmek şartıyla müfettiş istihdamını, yarı zamanlı olarak
sağlayabilirler.
(3) Teftiş birimi doğrudan yönetim kuruluna bağlı
ve yönetim kuruluna karşı sorumlu olarak çalışır. Yönetim kurulu teftiş
birimine ilişkin yetkilerini, iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine
veya denetimden sorumlu komiteye devredebilir.
(4) Teftiş sürecinin işleyişine ilişkin usul ve
esaslar sabit sermayeli ortaklık tarafından belirlenerek yönetim kurulunun
onayına sunulur.
(5) Müfettişler tarafından her hesap dönemi için
gerçekleştirilen teftiş çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar en geç
hesap dönemini izleyen üç ay içinde yönetim kuruluna sunulur ve söz konusu
raporlar yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Bu raporların en az beş
yıl süre ile veya bu süre içinde hukuki ihtilafa konu olanların, ihtilafın
sonuçlanmasına kadar sabit sermayeli ortaklık nezdinde saklanması
zorunludur.
(6) Teftiş birimi, sabit sermayeli ortaklığın mali
durumunu zayıflatacak veya olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir
durumun varlığının tespiti ile sabit sermayeli ortaklığın faaliyetlerinin
durdurulmasına veya sona erdirilmesine yol açabilecek mevzuata
aykırılıkların tespiti halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim
kuruluna sunar ve aynı gün bir örneğini Kurula gönderir.
(7) Sabit sermayeli ortaklık tarafından müfettiş
veya müfettişlerin çalışmalarında ve her türlü bilgi ve belgeye
ulaşımlarında kendilerine her türlü kolaylığın sağlanması zorunludur.
(8) Müfettişlerin ücret ve diğer özlük hakları
yönetim kurulu tarafından belirlenir.
(9) Müfettişlerin çalışmaları sırasında tarafsız
olmaları ve sır saklama yükümlülüklerine uymaları gerekmektedir.
(10) Kurul sabit sermayeli ortaklığın
faaliyetlerini göz önünde bulundurarak teftiş birimine ilişkin olarak ilave
yükümlülükler getirmeye ve yukarıda yer verilen yükümlülüklerden muafiyet
sağlamaya yetkilidir.
(11) Müfettiş, tecrübe ve lisans şartını sağlamak
kaydıyla iç kontrol personelinin görev ve sorumluluklarını da yerine
getirebilir.
Yapamayacakları
işler
MADDE 23
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar;
a) Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
b) 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlandığı
üzere mevduat veya katılım fonu toplayamazlar, mevduat veya katılım fonu
toplama sonucunu verebilecek iş ve işlemler yapamazlar.
c) Ticari, sınai ve zirai faaliyetlerde
bulunamazlar.
ç) Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.
d) Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi
yapamazlar.
e) Portföylerindeki varlıkları rehin veremez ve
portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat olarak
gösteremezler. Ancak 31 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde kredi
temini için portföyünün %10’unu teminat olarak gösterebilirler.
f) Günlük operasyonlar ve türev araçlar nedeniyle
gerçekleştirilen işlemlerin teminatı kapsamında gereken miktardan fazla
nakit tutamazlar.
g) Faaliyetlerinin gerektirdiği miktar ve değerden
fazla taşınır ve taşınmaz mal edinemezler.
ğ) Portföylerine hiçbir şekilde rayiç değerinin
üzerinde varlık satın alamaz ve portföyden bu değerin altında varlık
satamazlar. Rayiç değer borsada işlem gören varlıklar için borsa fiyatı,
borsada işlem gören varlıkların borsa dışında yapılacak işlemleri için ise
işlemin gerçekleştirildiği piyasada işlem gününde sabit sermayeli ortaklık
lehine alımda en düşük satışta en yüksek fiyattır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Sınırlamalar
Portföye
alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 24
– (1) Portföye alınacak varlıklar
ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar aşağıda belirtilmiştir:
a) Net aktif değerin %10’undan fazlası bir
ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu araçlara dayalı türev
araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında ipotek ve varlık teminatlı
menkul kıymetler dikkate alınmaz. Bir ihraççının ipotek ve varlık teminatlı
menkul kıymetlerine yapılacak yatırımlar net aktif değerin %25’ini aşamaz
ve bu yatırımlar için (b) bendinde yer alan sınırlama uygulanmaz.
b) Net aktif değerin %5’inden fazla yatırım yapılan
ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif
değerin %40’ını aşamaz.
c) Net aktif değerin %20’sinden fazlası Kurulun
finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan
anlamda, aynı grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
ç) Portföye aynı ihraççının borçlanma araçlarının
tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın
hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının
portföye dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa
değeri esas alınır.
d) TCMB, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve
ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye
piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu
hususta, bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım net aktif
değerin %35’ini aşamaz.
e) Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç
edilen sermaye piyasası araçları için (a) bendinde yer alan %10’luk
sınırlama %25 olarak uygulanır, (b) bendindeki sınırlama ise uygulanmaz. Diğer
taraftan, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç
Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulan varlık kiralama
şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu
fıkradaki sınırlamalar uygulanmaz.
(2) Sabit sermayeli ortaklık tek başına hiçbir
ihraççının sermayesinin ya da tüm oy haklarının %10’undan fazlasına sahip
olamaz.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların;
a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı
hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip
olan ihraççıların,
b) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı
hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip
olan tüzel kişilerin ve söz konusu kurumların yetkililerinin yönetim
hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,
c) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı
hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip
olan gerçek kişilerin yönetim hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,
ihraç ettiği para ve sermaye piyasası araçlarının
toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar;
a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı
hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin ve bu şirketlerin doğrudan
veya dolaylı olarak ortaklık ilişkisi bulunan aracı kurum ve bankaların,
b) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibi olan
aracı kurum ve bankaların,
c) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibinin
aracı kurum ve banka olmaması durumunda; imtiyaz sahibinin, sermayesinin
%10’undan fazlasına sahip bulunduğu aracı kurum ve bankaların,
ç) Yönetim kurulu seçiminde imtiyaz bulunmayan
sabit sermayeli ortaklıklarda, sermayenin %10’undan fazlasına sahip
ortakların ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin %10’undan fazlasına sahip
oldukları aracı kurum ve bankaların,
halka arzına aracılık ettiği sermaye piyasası
araçlarına ihraç miktarının azami %10’u ve net aktif değerin azami %5’i
oranında yatırım yapabilirler.
(5) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile
yatırım kuruluşu sertifikalarına yapılan yatırımların toplamı net aktif
değerin %10’unu aşamaz. Tek bir ihraççı tarafından çıkarılan varantlar ile
yatırım kuruluşu sertifikalarının toplamı ise net aktif değerin %5’ini
aşamaz. Sabit sermayeli ortaklığın açık pozisyonunun hesaplanmasında,
varantlar ile türev araç işlemlerinde aynı varlığa dayalı vadeli işlem
sözleşmelerinde alınan ters pozisyonlar netleştirilir.
(6) Net aktif değerin en fazla %10’u, 12 aydan uzun
vadeli olmamak şartıyla bankalar nezdinde açılan mevduat ve katılma
hesaplarında değerlendirilebilir. Ancak tek bir bankada
değerlendirilebilecek tutar net aktif değerin %3’ünü aşamaz.
(7) Sabit sermayeli ortaklıklar, diğer sabit
sermayeli yatırım ortaklıklarının paylarına yatırım yapamazlar.
(8) Portföye yabancı kıymet alınabilmesi için,
bunların türlerinin, özelliklerinin ve işlem yapılacak borsa veya borsa
dışı organize piyasaların esas sözleşmede belirtilmiş olması şarttır.
(9) Sabit sermayeli ortaklıkta imtiyazlı paylara
sahip olan ortakların ve sermayenin %10’undan fazlasına sahip ortakların,
yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür ve genel müdür
yardımcılarının ayrı ayrı ya da birlikte doğrudan veya dolaylı olarak
sermayesinin %20’sinden fazlasına sahip oldukları ortaklıkların sermaye
piyasası araçlarının toplamı, net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(10) Net aktif değerin en fazla %20’si borsada
işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile kıymetli madenlere dayalı
olarak ihraç edilmiş sermaye piyasası araçlarına yatırılabilir.
Portföye
alınacak katılma paylarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 25
– (1) Net aktif değerin en fazla
%20’si Kanun kapsamında ihracına izin verilen yatırım fonu katılma
paylarına yatırılmak suretiyle değerlendirilir. Ancak tek bir yatırım
fonuna yapılan yatırım tutarı, net aktif değerin %5'ini geçemez. Katılma
payları portföye dahil edilen yatırım fonlarına giriş, çıkış veya erken
çıkış komisyonu ödenemez.
(2) Portföye katılma payı satışına ilişkin
izahnamesi Kurulca onaylanan yatırım fonlarının katılma paylarının dahil
edilmesi esastır. Şu kadar ki yabancı borsalarda işlem gören borsa yatırım
fonlarının katılma payları için birinci fıkrada yer alan sınırlama
dahilinde kalmak kaydıyla söz konusu şart aranmaz.
Portföydeki
varlıkların borsada işlem görme esaslarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 26
– (1) Portföye borsada işlem gören
varlıkların alınması ve bu varlıkların alım satımlarının borsa kanalıyla
yapılması zorunludur. İlk ihraçlarda ise borsada işlem görmesi uygun
görülen sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
(2) Borsada işlem gören dış borçlanma araçlarının,
borsa dışında yapılacak işlemler ile portföye dahil edilmesi veya
portföyden çıkarılması mümkündür.
Repo ve
ters repo işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 27
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar,
portföylerinde yer alan repo işlemine konu olabilecek varlıkların rayiç
bedelinin %10’una kadar borsada veya borsa dışında repo yapabilir.
(2) Portföye ters repo sözleşmelerinin dahil
edilmesi mümkündür.
(3) Borsa dışında taraf olunan ters repo
sözleşmelerine, net aktif değerin en fazla %10’una kadar yatırım yapılabilir.
Bu sözleşmelerin karşı tarafının Kurulun yatırım fonlarına ilişkin
düzenlemelerinde öngörülen derecelendirme notuna sahip olması zorunludur.
(4) Borsa dışı repo–ters repo işlemlerinin vade ve
faiz oranı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Faiz
oranının belirlenmesi, borsada işlem gören benzer vade yapısına sahip
sözleşmelerin faiz oranlarının dikkate alınması şartıyla, yönetim kurulunun
veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas
üyenin sorumluluğundadır. Bu tür sözleşmelere taraf olunması durumunda, en
geç sözleşme tarihini takip eden iş günü içinde sözleşmenin vadesi, faiz
oranı, karşı tarafı ve karşı tarafın derecelendirme notu KAP’ta açıklanır;
ilgili bilgi ve belgeler ayrıca sabit sermayeli ortaklık nezdinde sözleşme
tarihini müteakip beş yıl süreyle saklanır.
Ödünç
işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 28
– (1) Sabit sermayeli ortaklık,
Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde yapılacak bir sözleşme ile
herhangi bir anda portföyündeki sermaye piyasası araçlarının piyasa
değerinin en fazla %50’si tutarındaki sermaye piyasası araçlarını ödünç
verebilir.
(2) Portföyden ödünç verme işlemi en fazla 90 iş
günü süreyle yapılabilir. Portföyden ödünç verme işlemi, ödünç verilen
sermaye piyasası araçlarının en az %100’ü karşılığında Kurulun ilgili
düzenlemelerinde özkaynak olarak kabul edilen varlıkların sabit sermayeli
ortaklık adına Takasbank’ta bloke edilmesi şartıyla yapılabilir. Özkaynağın
değerlemesine ve tamamlanmamasına ilişkin esaslarda Kurulun ilgili
düzenlemelerine uyulur.
(3) Sabit sermayeli ortaklık, Kurul düzenlemeleri
uyarınca yapılacak bir sözleşme çerçevesinde portföyündeki kıymetli madenlerin
piyasa değerlerinin en fazla %75’i tutarındaki kıymetli madenleri
Türkiye’de kurulu borsalarda ödünç verebilir. Ayrıca, piyasada gerçekleşen
ödünç işlemleri karşılığında ödünç alacaklarını temsil etmek üzere
çıkarılan sertifikalar aynı oranda portföye alınabilir. Kıymetli maden
ödünç işlemleri ile kıymetli maden ödünç sertifikası alım–satım işlemleri
ilgili piyasadaki işlem esasları ile teminat sistemi çerçevesinde yapılır.
(4) Sabit sermayeli ortaklığın taraf olduğu sermaye
piyasası aracı ödünç verme sözleşmelerine, sözleşmenin sabit sermayeli
ortaklık lehine tek taraflı olarak feshedilebileceğine ilişkin bir hükmün
konulması zorunludur.
Diğer
sınırlamalar
MADDE 29
– (1) Portföye riskten korunma
ve/veya yatırım amacıyla yatırım stratejisine ve karşılaştırma ölçütüne
uygun olacak şekilde ve Kurulca belirlenecek esaslar çerçevesinde borsada
ve/veya borsa dışında işlem gören türev araçlar dâhil edilebilir. Bu
durumda, portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri
Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine sahip olmaları
zorunludur. Türev araçlar nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon tutarı net
aktif değeri aşamaz. Açık pozisyonun hesaplanmasında, varantlar ve yatırım
kuruluşu sertifikaları ile aynı varlığa dayalı türev araç işlemlerinde
alınan ters pozisyonlar netleştirilir.
(2) Net aktif değerin en fazla %20’si Takasbank
para piyasası işlemlerinden oluşur.
(3) Portföydeki varlıkların değerinin fiyat
hareketleri, kâr payı dağıtımı ve rüçhan haklarının kullanılması nedeniyle,
esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen asgari sınırların altına inmesi
veya azami sınırların üzerine çıkması halinde oranın en geç 30 gün içinde
esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen sınırlara getirilmesi zorunludur.
Belirtilen süre içinde elden çıkartmanın imkansız olması veya büyük zarar
doğuracağının belirlenmesi halinde sabit sermayeli ortaklığın başvurusu
üzerine süre Kurul tarafından uzatılabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Diğer Esaslar
Değerleme
esasları
MADDE 30
– (1) Portföydeki varlıkların
değerlemesinde, Kurulun yatırım fonlarının finansal raporlamalarına ilişkin
düzenlemelerinde yer alan değerlemeye ilişkin esaslara uyulur.
Borçlanma
sınırı
MADDE 31
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar,
kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, kamuya açıkladıkları
son hesap dönemine ilişkin yıllık finansal tablolarında yer alan özkaynak
tutarının %20’sine kadar kredi kullanabilirler veya aynı sınırlar içinde
kalmak suretiyle sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde bono ihraç edebilirler.
Portföydeki
varlıkların saklanması
MADDE 32
– (1) Portföydeki varlıkların,
2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Portföy Saklama
Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği
(III–56.1) çerçevesinde, portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanması
zorunludur.
Performans
sunumu
MADDE 33
– (1) Sabit sermayeli
ortaklıkların Kurulun kolektif yatırım kuruluşlarına ait portföylerin performans
sunumuna ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde performans sunum raporu
hazırlamaları zorunludur.
(2) Performans sunum raporuna ilişkin olarak, ilgili
düzenlemelerde belirtilen cari yıl dönemleri, sabit sermayeli ortaklıklar
için Ocak–Haziran ve Ocak–Aralık olarak uygulanır.
(3) Performans sunum raporlarının ilgili dönemin
bitişini takip eden bir ay içerisinde bağımsız denetimden geçirilmesi
gereklidir.
Sabit
sermayeli ortaklıkların kendi paylarını geri almasına yönelik işlemler
MADDE 34
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar
Kurulun halka açık ortaklıkların paylarının geri alınmasına ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde kendi paylarını satın alabilir ve rehin olarak
kabul edebilirler. Satın alma işlemleri süresince yedinci bölümde
belirtilen sınırlamalara uyumun sağlanması zorunludur.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Kamuyu Aydınlatma ve Yatırımcıların
Bilgilendirilmesi
Haftalık
rapor
MADDE 35
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar
haftalık olarak rapor düzenlerler.
(2) Haftalık raporlar, Kurulun yatırım fonlarının
finansal raporlamalarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan portföy değeri
ve net varlık değeri tablolarından oluşan ve pay başı net aktif değer
hesaplamalarını gösteren raporlardır.
(3) Portföyde yer alan paylara, ilgili ay içinde
hazırlanacak haftalık raporlarda sektörel bazda, ay sonlarında hazırlanacak
haftalık raporlarda ise detaylı olarak yer verilir.
Bilgi
verme ve kamuyu aydınlatma
MADDE 36
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar
Kurulun özel durum açıklamalarına ilişkin düzenlemeleri saklı kalmak
kaydıyla;
a) Finansal tablolarını ve yönetim kurulu faaliyet
raporlarını Kurulun ilgili düzenlemelerinde belirlenen sürelerde,
b) Haftalık raporlarını ilgili dönemi takip eden
ilk iş günü,
c) İşlem yaptıkları aracı kuruluşların unvanı,
sabit sermayeli ortaklık adına ilgili dönemde anılan aracı kuruluşlara
ödenen komisyon tutarı, ortalama komisyon oranı ve ödenen komisyon
tutarının aynı dönemdeki ortalama net aktif değerine oranı bilgilerini,
yılın her üç aylık dönemini takip eden 10 iş günü içerisinde ve takvim yılı
başından itibaren kümülatif olarak,
ç) 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen
yıllık komisyon ve ücretlerin toplamının, ilgili yıl için hesaplanan
ortalama net aktif değere oranını yılın her üç aylık dönemini takip eden 10
iş günü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak,
d) Bağımsız denetimden geçirilen ara dönem ve
yılsonu performans sunum raporlarını ilgili dönemin bitişini takip eden bir
ay içerisinde internet sitesinde ve,
e) Çalışanlarına aylık ücret dışında yapılan her
türlü prim, ikramiye ve benzeri ödemeleri, ödeme yapılan kişinin unvanı ve
ödeme tutarı ile birlikte ödemenin yapılmasını takip eden üç iş günü
içinde,
KAP’ta kamuya açıklamak zorundadırlar.
(2) Sabit sermayeli ortaklık paylarının BİAŞ’ta
oluşan ağırlıklı ortalama fiyatının, pay başına net aktif değerin 2 katını
aşması halinde; izleyen iş gününden itibaren bu durum ortadan kalkıncaya
kadar, sabit sermayeli ortaklığın sektörel bazda hazırlanan portföy değeri
ve net varlık değeri tablolarının her iş günü KAP’ta yayımlanması zorunludur.
(3) Yönetim kurulu, kamunun aydınlatılması ile
ilgili olarak bir bilgilendirme politikası hazırlayarak genel kurulda pay
sahiplerinin bilgisine sunmak ve KAP’ta açıklamak zorundadır. Bilgilendirme
politikası, mevzuat ile belirlenenler dışında kamuya hangi bilgilerin
açıklanacağını, bu bilgilerin ne şekilde, hangi sıklıkta ve hangi yollardan
kamuya duyurulacağını, yönetim kurulunun veya yöneticilerin basın ile hangi
sıklıkta görüşeceğini, kamunun bilgilendirilmesi için hangi sıklıkta
toplantılar düzenleneceğini, sabit sermayeli ortaklığa yöneltilen soruların
yanıtlanmasında nasıl bir yöntem izleneceğini ve benzeri hususları içerir.
Bilgilendirme politikasında bir değişiklik olması halinde, değişiklik
yapılan hususlar ve gerekçeleri yönetim kurulunun onayından geçtikten sonra
genel kurulun bilgisine sunulur ve KAP’ta açıklanır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen belgelerin birer
örnekleri sabit sermayeli ortaklık merkezinde ve internet sitesinde
yatırımcıların incelemesi için hazır bulundurulur, talep etmeleri halinde
masrafı ilgili ortak tarafından karşılanmak üzere ortaklara da gönderilir.
(5) Sabit sermayeli ortaklığın gözetim ve denetimi
ile kamunun etkin bir şekilde aydınlatılmasına yönelik olarak Kurulca talep
edilecek her türlü bilgi ve belgenin Kurulca belirlenecek süre ve esaslar
çerçevesinde gönderilmesi ve Kurulca gerekli görülen hususların kamuya
duyurulması zorunludur.
Tanıtım
ve reklam amaçlı ilanlar
MADDE 37
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar
tarafından payların halka arzı ve satışına ilişkin izahnamenin onaylanması
sürecinde yapılacak tanıtım ve reklam amaçlı ilanlarda Kurulun konuya
ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Halka arz dönemi ve bu dönem dışında yapılacak
ilan ve reklamlarda yer alan bilgilerin, yanlış, yanıltıcı, temelsiz,
abartılı veya eksik olmaması, sabit sermayeli ortaklığın mevcut koşullarına
ilişkin olarak tasarruf sahiplerinin yanlış fikirler edinmelerine neden
olmaması, sabit sermayeli ortaklığın verimliliği, kârlılığı, mali durumu
hakkında yanıltıcı ifadeler içermemesi ve bu ilan ve reklamlarda portföyde
yer alan varlıkların gerçek durumları ile örtüşmeyen yazı, resim, fotoğraf
veya görüntü kullanılmaması gerekir.
(3) Bu maddeye aykırı yapılacak işlemlerden yönetim
kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili
murahhas üye sorumludur.
ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sabit
sermayeli ortaklık statüsünden çıkma
MADDE 38 –
(1) Sabit sermayeli ortaklık
statüsünden çıkma sadece değişken sermayeli ortaklığa dönüşüm suretiyle
mümkündür.
(2) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşmek isteyen
sabit sermayeli ortaklıkların, esas sözleşme değişikliği yapmasına Kurulca
uygun görüş verilebilmesi için genel kurul toplantılarında, değişken
sermayeli ortaklığa dönüşme sonucunu doğuracak esas sözleşme
değişikliklerine olumlu oy kullanan ortaklar dışındaki tüm ortakların sahip
oldukları payların dönüşüm hakkındaki yönetim kurulu kararına ilişkin özel
durum açıklamasının kamuya ilan edildiği tarihten önceki 30 günlük ve altı
aylık dönem içinde oluşan, düzeltilmiş günlük ağırlıklı ortalama borsa
fiyatlarının ortalamaları ile söz konusu altı aylık döneme ilişkin kamuya
açıklanan düzeltilmiş pay başı net aktif değerin ağırlıklı ortalamasından
yüksek olanı ile satın alınacağı yönünde sabit sermayeli ortaklık dışındaki
kişi veya kişilerce bir pay alım teklifinin yapılması zorunludur.
(3) Yönetim kurulu tarafından, asgari olarak
değişken sermayeli ortaklığa dönüşüme ilişkin gerekçeleri, dönüşüm
sonrasında yönetilmesi planlanan portföy türü ve yatırımlara ilişkin
projeksiyonları, dönüşümün sabit sermayeli ortaklığa etkilerinin analizini
içeren bir rapor hazırlanır ve bu rapor Kurula yapılacak başvuru tarihinden
daha geç olmamak üzere KAP’ta ilan edilir.
(4) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşümün
onaylandığı genel kurul kararlarının ilan edildiği TTSG’nin bir nüshasının
ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi
zorunludur.
(5) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşüme ilişkin
Kurul izninin sabit sermayeli ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi
takip eden üç ay içerisinde, değişken sermayeli ortaklığa dönüşüm sonucunu
doğuracak esas sözleşme değişikliklerinin genel kurul toplantısında karara
bağlanmaması halinde dönüşüme ilişkin Kurul izni geçersiz hale gelir.
(6) Bu madde kapsamında yapılacak işlemler
bakımından ayrılma hakkı doğmaz.
Kâr payı
dağıtımına ilişkin esaslar
MADDE 39
– (1) Sabit sermayeli
ortaklıkların net dağıtılabilir kârlarının en az %20’sinin birinci kâr payı
olarak nakden dağıtılması zorunludur. Sabit sermayeli ortaklıkların kâr
payı dağıtımlarında halka açık anonim ortaklıklar için Kurulca belirlenen
esaslara uyulur.
(2) Net dağıtılabilir kâr, hesap dönemi kârından
kanunlara göre ayrılması gereken yedek akçeler ile vergi, fon ve mali
ödemeler ve varsa geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra kalan tutardır.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların finansal
tablolarındaki net dönem ve geçmiş yıl zararlarının uygun özsermaye kalemleriyle
mahsup edilmesi zorunludur. Ancak mevzuat gereği veya vergisel yükümlülük
doğurması nedeniyle mahsup edilemeyen geçmiş yıl zararları net
dağıtılabilir kârın tespitinde indirime konu edilebilir.
Bildirim
yükümlülüğü
MADDE 40
– (1) Sabit sermayeli ortaklık;
a) Murahhas üye tayinine ve bunların yetki ve
sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararları ile
bunlarda yapılan değişiklikleri, ilgili yönetim kurulu kararının alınmasını
izleyen,
b) İletişim bilgileri, internet sitesi, vergi kimlik
numarası ve ticaret sicil numarası bilgileri ile bunlarda meydana gelen
değişiklikleri izleyen,
c) Kurulun bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri
kapsamında seçtiği bağımsız denetim kuruluşuna ilişkin bilgiler ile buna
ilişkin değişiklikleri izleyen,
ç) Merkez adresi ile bunda meydana gelen
değişiklikleri izleyen,
d) Mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana
gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini konuya ilişkin yönetim kurulu
karar tarihini izleyen,
e) Ortakları, yöneticileri, personeli ve diğer
kurumlar aleyhine açtığı dava ve takipler ile bunların ortaklık aleyhine
açtığı dava ve takipleri ve sonuçlarını öğrendikleri tarihi izleyen,
f) Bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların
yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen,
10 iş günü içinde Birliğe bildirmek zorundadır.
(2) Birlik ve SPL bu Tebliğ uyarınca kendilerine
sabit sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında bir
veri tabanı oluşturur ve söz konusu veri tabanını anlık olarak
birbirlerinin ve Kurulun erişimine açar. Birliğe ve SPL’ye yapılacak tüm
bildirimler elektronik imzalı olarak da alınabilir.
(3) SPL, bu Tebliğ uyarınca kendisine sabit
sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında sabit
sermayeli ortaklık, yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında bu Tebliğ
hükümlerine aykırı bir durum tespit etmesi halinde üç iş günü içinde Kurula
yazılı olarak bildirimde bulunur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Değişken Sermayeli Ortaklıklara İlişkin Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Değişken
sermayeli ortaklığın tanımı ile faaliyet ve işlemleri
MADDE 41
– (1) Değişken sermayeli ortaklık,
sermayesi her zaman net aktif değerine eşit olan, Kanun hükümleri uyarınca
aşağıda belirtilen varlıklar ve araçlardan oluşan portföyü işletmek amacıyla
anonim ortaklık şeklinde kurulan ve bu Tebliğde izin verilen diğer
faaliyetlerde bulunabilen sermaye piyasası kurumudur.
a) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil
Türkiye'de kurulan ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma
araçları.
b) 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında
32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen yabancı özel
sektör ve kamu borçlanma araçları ile ihraççı payları.
c) 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli
mevduat ve katılma hesabı.
ç) Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer
kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye
piyasası araçları.
d) Yatırım fonu katılma payları.
e) Repo ve ters repo işlemleri.
f) Kira sertifikaları.
g) Gayrimenkul sertifikaları.
ğ) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile
yatırım kuruluşu sertifikaları.
h) Takasbank para piyasası işlemleri.
ı) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve
primleri.
i) Kurulca uygun görülen özel tasarlanmış yabancı
yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri.
j) Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın başlıca faaliyet
ve işlemleri, bu Tebliğin dışarıdan hizmet alımı ile ilgili hükümleri de
esas alınarak birinci fıkrada yer alan varlıklardan oluşan portföyün
işletilmesi ve gerektiğinde portföyde değişiklikler yapılmasıdır.
Ortaklık
portföyüne ilişkin esaslar
MADDE 42
– (1) Ortaklık portföyünün,
yönetim stratejisi doğrultusunda, portföye dahil edilebilecek varlıklar
konusunda yeterli bilgi ve sermaye piyasası alanında en az üç yıllık
tecrübeye sahip portföy yöneticileri tarafından, yatırımcı lehine ve
yatırımcının çıkarını gözetecek şekilde Kurulun portföy yönetim
şirketlerine ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yönetilmesi zorunludur.
(2) Portföydeki varlıkların, Kurulun portföy
saklama hizmetine ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde bir portföy saklama
kuruluşu nezdinde saklanması zorunludur.
(3) Ortaklık portföyü, portföy hesabına olması ve
esas sözleşmede ve izahnamede hüküm bulunması şartıyla kredi almak, türev
araç işlemleri veya portföy adına taraf olunan benzer nitelikteki
işlemlerde bulunmak haricinde teminat gösterilemez ve rehnedilemez. Bu
fıkra kapsamında yapılacak teminat ve rehin işlemlerinden doğabilecek
yükümlülükler ortaklık portföyü ile sınırlıdır.
(4) Portföyün üçüncü kişilere olan borçları ve
yükümlülükleri ile portföyün aynı üçüncü kişilerden olan alacakları
birbirlerine karşı mahsup edilemez.
Portföy
türleri
MADDE 43
– (1) Esas sözleşmede belirtilmek
şartıyla ortaklık portföyleri aşağıdaki türlerde kurulabilir.
a) Net aktif değerin en az %80’i devamlı olarak;
1) Türk ve/veya yabancı kamu ve/veya özel sektör
borçlanma araçlarına yatırılan portföyler “Borçlanma Araçları Portföyü”,
2) Türk ve/veya yabancı ihraççıların paylarına
yatırılan portföyler “Hisse Senedi Portföyü”,
3) Borsada işlem gören altın ve diğer kıymetli
madenler ile kıymetli madenlere dayalı sermaye piyasası araçlarına
yatırılan portföyler “Kıymetli Madenler Portföyü”,
b) Tamamı devamlı olarak vadesine en fazla 184 gün
kalmış likiditesi yüksek para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan ve
günlük olarak hesaplanan ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olan
portföyler “Para Piyasası Portföyü”,
c) Tamamı devamlı olarak, kira sertifikaları,
katılma hesapları, ortaklık payları, altın ve diğer kıymetli madenler ile
Kurulca uygun görülen diğer faize dayalı olmayan para ve sermaye piyasası
araçlarından oluşan portföyler “Katılım Portföyü”,
ç) Portföy sınırlamaları itibarıyla yukarıdaki
türlerden herhangi birine girmeyen portföyler “Değişken Portföy”,
d) Yatırımcı payları sadece nitelikli yatırımcılara
satılmak üzere kurulmuş olan portföyler “Serbest Portföy”,
e) Tamamı, ortaklık payları, kira sertifikaları,
borçlanma araçları, altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere
dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının en az ikisinden
oluşan ve her birinin değeri fon toplam değerinin %20'sinden az olmayan
portföyler “Dengeli Portföy”,
olarak adlandırılır.
(2) Ortaklık portföyüne türev araçların dahil
edilmesi halinde, bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan
%80’lik oranın hesaplanmasında Kurulun yatırım fonlarına ilişkin
düzenlemeleri esas alınır.
(3) Kurulca uygun görülmesi koşuluyla birinci
fıkrada sayılanlar dışında yeni portföy türleri belirlenebilir.
Portföy
türlerine ilişkin esaslar
MADDE 44
– (1) Ortaklık portföyünün türünü
tanımlayan ifadeler portföyün yatırım stratejisine uygun olmak zorundadır.
(2) Ortaklığın veya portföy yöneticisinin tevsik
edilemeyen niteliklerine veya ortaklık portföyünün diğer portföylerden
üstün olduğunu ima eden benzeri subjektif ifadelere yer verecek şekilde
veya benzeri yollarla yatırımcıların yanıltılmasına yol açacak nitelikte
olamaz.
(3) Portföyün türünü tanımlayan ifadelerde
portföyün vade yapısına yer verilmesi halinde 68 inci maddenin birinci
fıkrasında yer alan esaslara uyulur.
(4) Kurul tarafından uygun görülen bir endeks
kapsamındaki varlıkların tümünden ya da örnekleme yoluyla seçilen bir
kısmından oluşan portföy türlerinde “Endeks” ibaresine yer verilmesi
zorunludur.
(5) Yabancı para ve sermaye piyasası araçlarına net
aktif değerinin en az %80’i oranında yatırım yapan portföy türlerinde
“Yabancı” ibaresine yer verilmesi zorunludur. Portföyün türünü tanımlayan
ifadelerde bu ibareye yer vermeyen hisse senedi ve borçlanma araçları
portföylerinde, net aktif değerin en fazla %20’si oranında yabancı para ve
sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
(6) Kurulun finansal raporlama standartlarına
ilişkin düzenlemeleri kapsamındaki iştiraklerin para ve sermaye piyasası
araçlarından oluşan portföylerin türünü tanımlayan ifadelerde “İştirak”
ibaresine yer verilmesi zorunludur.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşa İlişkin Esaslar
Kuruluş
şartları
MADDE 45 –
(1) Değişken sermayeli
ortaklıkların kuruluşlarının Kurulca uygun görülebilmesi için;
a) Anonim ortaklık şeklinde kurulması,
b) Kurucularının, ortaklığın net aktif değerini, bu
Tebliğde belirtilen süre ve esaslar dahilinde yatırımcı payları ihracıyla
asgari olarak 4 milyon TL’ye artıracağını Kurula taahhüt etmiş olması,
c) Başlangıç sermayesinin 2 milyon TL’den az
olmaması,
ç) Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay
bedellerinin tam ve nakden ödenmesi,
d) Ticaret unvanında “Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı”
ibaresine yer vermesi,
e) 59 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü saklı
kalmak üzere genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin belirlenmiş olması
ve bu kişilerin bu Tebliğde öngörülen şartları taşımaları,
f) Kurucularının bu Tebliğde öngörülen şartları
haiz olması,
g) Esas sözleşmesinin Kanun, bu Tebliğ ve ilgili
mevzuat hükümlerine uygun olması,
ğ) Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy
saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması,
zorunludur.
(2) Değişken sermayeli ortaklık tarafından işletme
adı kullanılmak istenmesi halinde, işletme adında ortaklık portföyü türüne
ve “DSYO” kısaltmasına yer verilmesi zorunludur.
(3) İstenmesi halinde esas sözleşmede azami sermaye
miktarına yer verilebilir.
Kurucuların
nitelikleri
MADDE 46 –
(1) Değişken sermayeli
ortaklıkların kurucu paylarına sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklarının;
a) Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması
ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
b) Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş
kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan
kişilerden olmaması,
c) Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş
mahkûmiyetinin bulunmaması,
ç) Mülga 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme
Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname’ye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye
kararı verilmemiş olması,
d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten
işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya
da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin
işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye
fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini
engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi
kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini
aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından
mahkûm olmaması,
e) Kuruluş için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai
ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak
sağlamaları ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali
güce sahip olmaları,
f) İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip
olması,
g) Muaccel vergi borcu bulunmaması,
ğ) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin
Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum
olmaması,
h) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması,
şarttır. (a) bendinde belirtilen şartlar, iflasın
kaldırılmasına, kapatılmasına veya konkordato teklifinin tasdikine ilişkin
kararın, (b) bendinde yer alan şartlar ise buna ilişkin kararın kesinleşme
tarihinden itibaren 10 yıl geçmesi halinde bu fıkranın uygulanmasında
dikkate alınmaz.
(2) Kuruluş başvurularında; değişken sermayeli
ortaklıkta dolaylı olarak %20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek
kişiler ile değişken sermayeli ortaklıkta dolaylı olarak yönetim kontrolünü
sağlayacak oranda imtiyazlı paya sahip olan gerçek kişilerin, birinci
fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları
zorunludur.
(3) Kuruluş başvurularında, kurucunun veya dolaylı
ortağın banka olması halinde, bankanın birinci fıkranın (g) bendinde
belirtilen niteliği taşıdığını tevsik eden bilgi ve belgelerin Kurula
gönderilmesi ve Kurul tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumunun uygun görüşünün alınması yeterlidir. Bankada sahip olunan
doğrudan ve dolaylı pay sahipliği yoluyla değişken sermayeli ortaklıkta
dolaylı pay sahibi olan kişiler için ikinci fıkra hükmü uygulanmaz.
Kuruluş
işlemleri
MADDE 47
– (1) Kurucuların, şekli ve
esasları Kurulca belirlenecek kuruluş başvuru formu ve bu formda belirtilen
belgelerle birlikte Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Kurul, başvuruyu Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine
uygunluk yönünden inceler.
(3) Kurulca başvurunun uygun görülmesi halinde,
kuruluşun onaylanması talebi ve taahhüt edilen başlangıç sermayesinin bu
Tebliğ hükümlerine uygun olarak ödenmiş olduğunu gösterir belgeleri de
içeren gerekli tüm belgelerle birlikte Bakanlığa başvurulur.
(4) Değişken sermayeli ortaklıklar, Bakanlığın
kuruluş iznini vermesinin ardından, TTK’nın ilgili hükümlerine uygun olarak
ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar.
(5) Kuruluş işlemlerinde esas sözleşmenin konuya
ilişkin Kurul iznini müteakip en geç 30 gün içinde ticaret siciline tescil
ettirilmesi ve TTSG’de ilan için başvurulması zorunludur. İlana ilişkin
TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula
gönderilmesi zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Payların İhracı
Kurucu
paylarının ihracı
MADDE 48
– (1) Değişken sermayeli
ortaklığın kuruluşu sonrasında yeni kurucu paylarının ihraç edilmek istenmesi
halinde, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek başvuru formu ve bu formda
belirtilen belgelerle birlikte Kurula başvurulması zorunludur.
(2) Birinci fıkra kapsamında yapılan ihraçların
mevcut kurucu paylara sahip ortaklar haricindeki kişilere yapılması ve bu
ihraçların değişken sermayeli ortaklıkta yönetim kontrolü değişikliği
yaratması halinde, kurucu payları satın alacak kişilerin 46 ncı maddenin
birinci fıkrasında yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
Yatırımcı
paylarının ihracı
MADDE 49
– (1) Yatırımcı paylarının halka
arz edilmesi veya işyeri, belirli meslek grupları bazında, sektörel bazda
ve benzeri kriterler çerçevesinde belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis
edilmesi ya da nitelikli yatırımcılara satılması zorunludur.
(2) Yatırımcı payı ihracı için Kurulca belirlenen
standartlara uygun olarak izahname ve yatırımcı bilgi formu düzenlenir ve
Kurulca istenen diğer bilgi ve belgelerle birlikte değişken sermayeli
ortaklık tarafından kuruluşa ilişkin esas sözleşmenin ticaret siciline
tescilini takip eden 30 gün içinde Kurula başvurulur. Belirli bir yatırımcı
kitlesine tahsis edilerek ya da nitelikli yatırımcılara yapılacak pay
satışlarında izahname yerine ihraç belgesi düzenlenir, ancak yatırımcı
bilgi formu düzenlenmesi ihtiyaridir.
(3) Payların ihraç edilebilmesi için
izahnamenin/ihraç belgesinin Kurul tarafından onaylanması gereklidir.
İzahnamede bulunması gereken asgari unsurlar EK-1’de yer almaktadır.
İzahname/ihraç belgesi standartları Kurulca belirlenir.
(4) İzahnamenin onaylanması aşamasında aşağıda yer
alan esaslar uygulanır.
a) İzahname Kurula sunulan bilgi ve belgeler
çerçevesinde 20 iş günü içinde incelenir; izahnamede yer alan bilgilerin
tutarlı, anlaşılabilir ve Kurulca belirlenen izahname standardına göre
eksiksiz olduğunun tespiti halinde onaylanır ve keyfiyet ilgililere
bildirilir.
b) Sunulan bilgi ve belgelerin eksik olması veya ek
bilgi ve belgeye ihtiyaç duyulması halinde, başvuru tarihinden itibaren 10
iş günü içinde başvuru sahibi bilgilendirilir. Eksik bilgi ve belgelerin
Kurulca belirlenecek süre içinde tamamlanması gereklidir. Bu takdirde, bu
fıkranın (a) bendinde öngörülen 20 iş günlük süre, eksik bilgi ve
belgelerin Kurula sunulduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. Bu fıkranın
(a) bendi kapsamında yapılan inceleme neticesinde izahnamenin onaylanmaması
halinde bu durum gerekçesi belirtilerek başvuru sahibine bildirilir.
(5) İzahnamenin onaylanması, bu belgede yer alan
bilgilerin doğru olduğunun Kurulca tekeffülü anlamına gelmeyeceği gibi,
değişken sermayeli ortaklık paylarına ilişkin bir tavsiye olarak da kabul
edilemez.
(6) İzahname ve yatırımcı bilgi formu, onay
yazısının değişken sermayeli ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi
izleyen 10 iş günü içinde KAP’ta ve değişken sermayeli ortaklığın resmi
internet sitesinde yayımlanır, ayrıca ticaret siciline tescil ve TTSG’de
ilan edilmez. Ancak, izahnamenin nerede yayımlandığı hususu ticaret
siciline tescil ettirilir ve TTSG’de ilan olunur. Yatırımcı bilgi formunda
söz konusu tescil tarihi belirtilir.
(7) Yatırımcı payları, yatırımcı bilgi formunun
KAP’ta yayımını takiben, bu formdaki esaslar çerçevesinde ve formda
belirtilen satış başlangıç tarihinden itibaren, formda belirtilen dağıtım
kanalları aracılığıyla yatırımcılara sunulur.
(8) Yatırımcı payları karşılığı yatırımcılardan
toplanan para ve diğer varlıkların, takip eden iş günü izahnamede
belirlenen varlıklara ve işlemlere yatırılması zorunludur.
(9) İhraç belgesinin hazırlanması ve Kurul onayına
sunulmasında bu maddede izahname için belirlenen hükümler esas alınır.
(10) Değişken sermayeli ortaklığın esas
sözleşmesinin ticaret siciline tescilini takip eden altı ay içerisinde asgari
net aktif değere ulaşılması zorunludur. Aksi taktirde değişken sermayeli
ortaklıklar TTK’nın 529 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü
gereğince sona ermiş sayılır.
Yatırımcı
bilgi formu
MADDE 50 –
(1) Yatırımcı bilgi formu,
yatırımcıların ortaklık portföyünün yapısını, yatırım stratejisini ve
risklerini makul ölçüde anlayabilmeleri ve bilgiye dayalı olarak yatırım
kararları alabilmeleri amacıyla hazırlanır. Bu form, asgari unsurları ve
standardı Kurul tarafından belirlenen ve yatırım kararının alınmasında
etkili olabilecek nitelikteki temel bilgileri içerir. Değişken sermayeli
ortaklık, bu formun esas sözleşme ve izahname ile tutarlılığından,
içeriğinin doğruluğundan, güncelliğinin sağlanmasından ve bu formda yer
alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan
sorumludur.
(2) Yatırımcı bilgi formunun, ortaklık portföyünün
temel nitelikleri ile ilgili asgari olarak aşağıdaki bilgileri içermesi
zorunludur:
a) Değişken sermayeli ortaklığı tanıtıcı bilgi.
b) Yatırım amaçlarının ve yatırım politikasının
kısa tanımı ile portföy dağılımı.
c) Ortaklık portföyünün varsa geçmiş performansı.
ç) Ortaklık portföyünün yönetim ücreti, komisyon ve
diğer giderleri ile toplam gider oranı.
d) Ortaklık portföyünün maruz kaldığı risklerle
ilgili uygun açıklamaları ve uyarıları içeren risk ve getiri profili.
e) Payların alım satım esasları.
(3) Formda, yatırımcıların değişken sermayeli
ortaklığın esas sözleşmesi, izahname, finansal raporlar ile diğer ek
bilgileri nereden ve ne şekilde elde edebilecekleri belirtilir.
(4) Form kısa, öz ve anlaşılır bir şekilde azami
iki sayfa ve 12 punto olarak hazırlanır. Formda yer verilen bilgilerin
açık, yeterli, değişken sermayeli ortaklığın esas sözleşmesi ve izahname
ile tutarlı olması ve yatırımcıyı yanıltıcı nitelikte olmaması gerekir.
Bilgilendirme
dokümanlarında yapılacak değişiklikler
MADDE 51
– (1) Esas sözleşme
değişikliklerinde Kurulun uygun görüşünün alınması zorunludur.
(2) İzahname/ihraç belgesi değişiklikleri;
a) Yatırımcıların yatırım yapma kararını
etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olunmasını gerektirecek nitelikte
olması halinde 49 uncu maddenin dördüncü fıkrası çerçevesinde Kurul
tarafından incelenerek onaylanır ve aynı maddenin altıncı fıkrası
çerçevesinde ilan edilir. İzahname değişikliklerine ilişkin olarak düzenlenen
duyuru metni, en geç Kurul onay yazısının değişken sermayeli ortaklık
tarafından tebellüğ edildiği tarihi izleyen iş günü KAP’ta ve değişken
sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ilan edilir. Yeni hususların
yürürlüğe giriş tarihi 10 iş gününden az olmamak üzere duyuru metninde
belirtilir.
b) (a) bendi kapsamı dışında ise Kurulun onayı
aranmaksızın değişken sermayeli ortaklık tarafından yapılarak KAP’ta ve
kurucunun resmî internet sitesinde ilan edilir ve yapılan değişiklikler her
takvim yılı sonunu izleyen altı iş günü içinde toplu olarak Kurula
bildirilir.
(3) Yatırımcı bilgi formunda yapılacak
değişiklikler için Kurul onayı aranmaz. Ancak değişikliklerin en az altı iş
günü önceden Kurula bildirilmesi, esas sözleşme ile izahnameye uygun olması
ve değişikliği takip eden iş günü KAP'ta ve değişken sermayeli ortaklığın
resmî internet sitesinde ilan edilmesi zorunludur.
(4) Yatırımcı bilgi formunda yapılacak bir
değişikliğin izahname değişikliğini de gerektirmesi halinde bu maddenin
ikinci, esas sözleşme değişikliğini de gerektirmesi halinde birinci fıkrası
ayrıca uygulanır.
(5) Bilgilendirme dokümanlarında yapılan
açıklamalarda, Kurul onayının Kurul veya kamunun tekeffülü olarak
yorumlanmasına yol açacak açık veya dolaylı bir ifade kullanılamaz.
Payların
değeri
MADDE 52
– (1) Değişken sermayeli ortaklık
paylarının itibari değeri yoktur.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın pay başı net
aktif değeri, ortaklık portföy değerine hazır değerler, alacaklar ve diğer
aktiflerin eklenerek toplam borçların düşülmesi suretiyle bulunan değerin
yatırımcı ve kurucu pay sayısının toplamına bölünmesiyle elde edilir.
(3) Pay başı net aktif değer, payların alım
satımına esas teşkil eden fiyattır.
(4) Pay başı net aktif değerin günlük olarak
hesaplanması ve ilan edilmesi esastır. Bilgilendirme dokümanlarında hüküm
bulunmak kaydı ile aynı gün içinde iki fiyat açıklanabilir. Kurul pay
fiyatının günlük olarak hesaplanmasına ve açıklanmasına bu Tebliğde
belirtilen haller dışında da istisna getirebilir.
(5) Para piyasası portföyleri ile kısa vadeli
borçlanma araçları portföyleri dışındaki ortaklık portföylerinde, pay alım
satım emirleri, emrin verilmesini takip eden ilk hesaplamada bulunacak pay
fiyatı üzerinden yerine getirilir. Para piyasası portföyleri ve kısa vadeli
borçlanma araçları portföylerinde ise, alım satım emirleri en son ilan
edilen birim pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilir. Bununla birlikte,
bilgilendirme dokümanlarında belirtilmek koşuluyla, para piyasası
portföyleri ve kısa vadeli olan borçlanma araçları portföylerinde pay alım
işlemi ve satım işlemi farklı birim pay fiyatı üzerinden
gerçekleştirilebilir.
(6) Bilgilendirme dokümanlarında belirlenen
esaslara göre hesaplanan pay başı net aktif değer, payların alım-satım
yerlerinde duyurulur.
(7) 74 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen
durumlarda, Kurulca uygun görülmesi halinde, pay başı net aktif değer hesaplanmayabilir
ve payların alım satımı durdurulabilir.
(8) Pay sahiplerine kâr payı dağıtılması mümkündür.
Kâr payı dağıtımında ve yedek akçe ayrılmasında TTK’nın yedek akçe
ayrılması ile ilgili hükümleri uygulanmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Payların Niteliği, Devri ve İtfası
Payların
türü ve niteliği
MADDE 53
– (1) Değişken sermayeli ortaklık
payları nama veya hamiline yazılı olarak ihraç edilebilen yatırımcı payları
ile nama yazılı olması zorunlu olan kurucu paylarından oluşur.
(2) Kurucu payları sahibine, kâr payı, tasfiyeden
pay alma, genel kurula katılma, genel kurulda oy kullanma, bilgi alma ve
inceleme, özel denetim isteme, genel kurul kararlarının iptali için dava
açma ve azlık hakkı tanır. Her bir kurucu payı, sahibine, genel kurulda bir
oy hakkı tanır.
(3) Yatırımcı payları sahibine sadece kâr payı ve
tasfiyeden pay alma hakkı tanır. Bunun dışında genel kurula katılma ve
genel kurulda oy kullanma da dahil olmak üzere başka bir hak tanımaz.
(4) Kurucu ve yatırımcı paylarının yeni pay alma
hakkı bulunmamaktadır.
Kurucu
paylarının devri
MADDE 54
– (1) Kurucu payları, sermaye
taahhüdünü yerine getirmek suretiyle değişken sermayeli ortaklığı kuranlara
tahsis edilir.
(2) Yatırımcı paylarının ihracından önce kurucu
paylarının devri herhangi bir orana bakılmaksızın Kurul iznine tabidir. Bu
kapsamdaki pay devirlerinde, değişken sermayeli ortaklıkta pay edinecek
yeni ortaklar için 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki
bentlerinde yer alan şartlar aranır.
(3) Kurucu payları kuruluştan sonra da Kurulun izni
ve genel kurul kararıyla mevcut kurucu ortaklara veya üçüncü kişilere
tahsis edilmek üzere ihraç edilebilir.
(4) Yatırımcı paylarının ihracından sonraki
dönemde, yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki kurucu
payların devri Kurul iznine tabidir. Yönetim kontrolü sağlayan kurucu
paylarına sahip olan ortakların 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e)
bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
Yatırımcı paylarının ihracından sonraki dönemde, yönetim kontrolünün elde
edilmesini sağlayan miktardaki kurucu paylarının devri dışındaki devirler
bildirime tabidir. Bu paylara sahip olan mevcut ortak dışındaki ortakların
46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan
şartları sağlamaları zorunlu olup bu paylara sahip olan ortakların söz
konusu şartları sağladıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip
eden 10 iş günü içinde Kurula göndermeleri gerekmektedir.
(5) Yatırımcı paylarının ihracından sonraki dönemde,
yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların, 46 ncı maddenin
birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları
sağlayamamaları halinde; yönetim kontrolü sağlayan paylarını, şartları
sağlayamadıkları tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde elden
çıkarmaları zorunludur.
(6) Bankaların bu madde kapsamındaki pay
edinimlerinde 46 ncı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan şartların
sağlanması zorunludur.
(7) Bu madde kapsamında Kurul onayı alınmaksızın
gerçekleştirilen kurucu pay devirleri pay defterine kaydolunmaz ve bu hükme
aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
Kurucu
paylarının itfası
MADDE 55
– (1) Kurucu paylarının itfa
edilmesi için kurucu paylara sahip diğer ortakların onayının alınması ve
itfa sonrasındaki kurucu payı tutarının 45 inci maddenin birinci fıkrasının
(c) bendinde belirtilen başlangıç sermayesinin altına düşmemesi zorunludur.
(2) Kurucu paylarının itfa fiyatı, itfanın
gerçekleşeceği tarihte geçerli olan pay başı net aktif değerdir.
Yatırımcı
paylarının alım satımı
MADDE 56
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıklar, pay sahibinin talebi üzerine yatırımcı paylarını itfa etmek ve
sermayede buna karşılık gelen pay bedelini geri ödemekle yükümlüdür. Bu
yükümlülüğün yerine getirilmesini teminen değişken sermayeli ortaklık
tarafından yatırım kuruluşu veya portföy yönetim şirketi yetkilendirilir.
(2) Pay alımı, yatırımcıların paylarının
bilgilendirme dokümanlarında belirlenen esaslara göre pay başı net aktif
değerin tam olarak nakden teslim edilerek ödenmesi; pay satımı,
yatırımcıların paylarının bilgilendirme dokümanlarında belirlenen esaslara
göre değişken sermayeli ortaklığa iade edilmek suretiyle nakde çevrilmesi
şartıyla gerçekleştirilebilir.
(3) Payların günlük olarak alım satımı esastır.
Ortaklık portföyünün türü ve niteliği dikkate alınarak payların günlük
olarak alım satımına Kurulca istisna getirilebilir. İzahnamede/ihraç
belgesinde ve yatırımcı bilgi formunda şartları belirlenmiş olmak koşuluyla
payların yatırımcılar tarafından alım ve satımlarında giriş-çıkış komisyonu
uygulanabilir. Elde edilecek komisyon tutarı portföy yöneticisi, yatırımcı
paylarının alım satımını yapan kuruluşlar veya portföy saklama kuruluşu
arasında paylaştırılabilir. Bu kapsamda uygulanan komisyonlar
izahname/ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunun yanı sıra değişken
sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ve KAP’ta ilan edilir.
Yapılan açıklamada, komisyonların hangi şartlar dahilinde yatırımcılardan
tahsil edileceği bilgisine ayrıntılı olarak yer verilir. Değişken sermayeli
ortaklık, portföy yöneticisi ve yönetim veya sermaye bakımından bunlarla
doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili olanlar tarafından kurulan veya
yönetilen fonların katılma paylarının ortaklık portföyüne dahil edilmesi
halinde bu fonların katılma paylarının alım satımında giriş ve çıkış
komisyonu ödenemez.
(4) Yatırımcı paylarının alım satımı Kurulun ilgili
düzenlemeleri çerçevesinde yatırım kuruluşları ve portföy yönetim
şirketleri tarafından gerçekleştirilir.
(5) Kurul, değişken sermayeli ortaklık paylarının
alım satımının borsalar ve/veya takas kurumları nezdinde kurulmuş Kurulca
uygun görülen merkezi bir dağıtım platformu aracılığıyla da
gerçekleştirilebilmesini teminen, Kurulca uygun görülen değişken sermayeli
ortaklıkların bu platforma dahil edilmesine ve yatırım kuruluşları ve
portföy yönetim şirketleri tarafından bu platformda işlem gören değişken
sermayeli ortaklık paylarının alım satımının yapılmasına ilişkin
düzenlemeler yapabilir.
(6) Değişken sermayeli ortaklık payı alım satımı,
net aktif değerin en az %80’i oranında yabancı para ve sermaye piyasası
araçlarına yatırım yapan ortaklık portföyleri için, TCMB ve Hazine
Müsteşarlığının görüşü ve Kurulun onayı alınmak kaydıyla TCMB tarafından
günlük alım satım kurları ilan edilen yabancı para birimleri üzerinden gerçekleştirilebilir.
Pay
gruplarının oluşturulması
MADDE 57
– (1) Portföy yönetim ücreti,
pazarlama satış dağıtım ücreti ve/veya portföye giriş-çıkış komisyonu
uygulanmak suretiyle farklı pay grupları oluşturulabilir. Bu ücretler ve
komisyonlar değişken sermayeli ortaklık, portföy yöneticisi, değişken
sermayeli ortaklık payı alım satımını yapan kuruluşlar ve portföy saklama
kuruluşu arasında paylaştırılabilir.
(2) Pay grupları oluşturan değişken sermayeli
ortaklıkların kamuyu aydınlatma yükümlülüklerine ilişkin olarak Kurulun
yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerindeki esas ve standartlar uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönetim Yapısı
Yönetim
kurulu üyeleri
MADDE 58
– (1) Yönetim kurulu, Kurul
düzenlemeleri ile TTK’nın ilgili maddeleri çerçevesinde seçilir ve görev
yapar.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklarda görev alacak
yönetim kurulu üyelerinin, 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi
dışındaki bentlerinde; tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın
359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin
ise 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde
yer alan şartları taşımaları gerekmektedir. Ayrıca yönetim kurulu
üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık yükseköğrenim kurumlarından mezun olmuş
olmaları ve en az birisinin finansal piyasalar veya işletmecilik alanında
en az beş yıllık tecrübeye sahip olması zorunludur. Bu zorunluluğun
değerlendirilmesinde, tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın
359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler de
dikkate alınır.
(3) Yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca
yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye, bu Tebliğde yer
verilen portföy sınırlamaları ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin
yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, 60 ıncı
madde kapsamında dışarıdan hizmet alınması halinde de devam eder.
(4) Yönetim kurulu üyeliği görevine yeni bir atama
yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin ikinci fıkrada yer
alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte atamayı
takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye gönderilir. Tüzel kişi yönetim
kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası
kapsamında belirlenen gerçek kişiler, belirlenen kişinin ikinci fıkrada yer
alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte, TTK’nın
359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan tescile ilişkin ilanı
takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
Genel
müdür ve diğer personel
MADDE 59
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıkta görev alacak genel müdüre ilişkin olarak 17 nci madde hükümleri
kıyasen uygulanır.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın 60 ıncı madde
kapsamında bütün hizmetleri ortaklık dışından sağlaması halinde, ortaklıkta
ayrıca genel müdür istihdam edilmeyebilir.
(3) Genel müdürün değişken sermayeli ortaklıkta
yönetim kurulu üyesi veya portföy yöneticisi olarak görev yapması münhasıran
ve tam zamanlı olarak genel müdürlük görevini sürdürmesine aykırılık
oluşturmaz.
(4) Değişken sermayeli ortaklıkta görev alacak
diğer personele ilişkin olarak 18 inci maddenin birinci fıkrasının birinci
cümlesi ve üçüncü fıkrası hükümleri kıyasen uygulanır.
(5) Değişken sermayeli ortaklığın 60 ıncı madde
kapsamında bütün hizmetleri ortaklık dışından sağlaması halinde, ortaklıkta
ayrıca personel istihdam edilmeyebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Faaliyete ve Ortaklık Portföyüne İlişkin Esaslar
Ortaklık
portföyünün idaresi ve dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar
MADDE 60
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıklar, portföy yönetim hizmetini Kurulun onayının alınması şartıyla
ve imzalanacak bir sözleşme ile bir portföy yönetim şirketinden almak
zorundadırlar. Kurul onayı, ilgili esas sözleşme hükmü için Kurulun uygun
görüşünün alınması suretiyle sağlanır. Hizmet alınan portföy yönetim
şirketinin değiştirilmesi durumunda, Kurula ilgili yönetim kurulu kararı
gönderilerek bildirimde bulunulur. Alınacak portföy yönetimi hizmetine
ilişkin esaslar Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin
düzenlemelerinde belirlenen asgari unsurları içeren bir sözleşme
çerçevesinde belirlenir. Sözleşmenin bir örneğinin, imzalandığı tarihten
itibaren altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi ve sözleşme imzalanan
portföy yönetim şirketi ile sözleşme süresi hakkında KAP’ta açıklama
yapılması zorunludur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklar teftiş
hizmetini, iç kontrol hizmetini ve muhasebe ve operasyon gibi hizmetleri
yatırım kuruluşlarından; kontrolü ve takibi yönetim kurulu tarafından
gerçekleştirilmek şartıyla risk yönetim sistemine ilişkin hizmeti yatırım
kuruluşlarından ve Kurulca uygun görülecek uzmanlaşmış diğer kuruluşlardan
sağlayabilirler. İç kontrol elemanının görev ve sorumlulukları, tecrübe
şartını taşımak kaydıyla müfettiş tarafından da yerine getirilebilir.
Değişken sermayeli ortaklıklar, hizmet aldıkları portföy yönetim
şirketinden, söz konusu portföy yönetim şirketinin bünyesinde kurulu olması
şartıyla bu madde kapsamında dışarıdan alınmasına izin verilen diğer hizmetleri
de temin edebilirler. Bu fıkra kapsamında hizmet alınan kurum ve sözleşme
süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama
yapılması zorunludur. Risk yönetimi hizmetinin dışarıdan sağlanması
durumunda, risk yönetim sisteminin kontrolü ve izlenmesi fonksiyonları
yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde
ilgili murahhas üye tarafından gerçekleştirilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki hizmetler
ve personelin dışarıdan sağlanabilmesi için, değişken sermayeli
ortaklıkların esas sözleşmelerinde ayrı bir hüküm bulunması ve yönetim
kurulunca karar alınması gereklidir.
İç
kontrol sistemi
MADDE 61
– (1) İç kontrol sisteminin
değişken sermayeli ortaklığın tüm iş ve işlemlerinin yönetim stratejisi ve
politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde mevzuat
ve kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hesap ve kayıt düzeninin bütünlüğünün
ve güvenilirliğinin, veri sistemindeki bilgilerin zamanında ve doğru bir
şekilde elde edilebilirliğinin sağlanması, hata, hile ve usulsüzlüklerin
önlenmesi ve tespiti amacıyla değişken sermayeli ortaklıkta uygulanan
organizasyon planı ile bunlara ilişkin tüm esas ve usuller ile;
a) Faaliyetlerin kanuni düzenlemelere, değişken
sermayeli ortaklığın işlev, amaç ve konusuna ve bilgilendirme dokümanlarına
uygun olarak yapılmasını,
b) Yapılan işlemlerin genel ve özel yetkilere
dayalı olarak gerçekleştirilmesini, mevzuata ve sözleşmelere uygun olarak
yapılmasını, işlemler için gerekli belgelerin düzenlenmesini,
c) Muhasebe, belge ve kayıt düzeninin etkin bir
şekilde işlemesini,
ç) Usulsüzlüklerden ve hatalardan kaynaklanan
risklerin asgariye indirilebilmesi için risklerin tanımlanmasını ve gerekli
önlemlerin alınmasını,
d) Personelin kendi adına yaptıkları işlemlerin
ortaklık portföyü ile çıkar çatışmasına yol açacak nitelikte olup
olmadığının tespitini,
e) Ortaklık portföyünden yapılan harcamaların
belgeye dayalı ve piyasa rayicine uygun olup olmadığının tespitini,
f) Ortaklık portföyünün değerlemesinin, pay başı
net aktif değerin belirlenmesinin ve portföy sınırlamalarının ilgili
mevzuata ve bilgilendirme dokümanlarına uygunluğunun kontrolünü,
g) İlişkili taraflar ile yapılacak iş ve işlemler
sırasında uyulacak esasların belirlenmesini,
ğ) Dışarıdan alınan hizmetlerin etkin şekilde
işlediğinin kontrolünü,
içerecek şekilde oluşturulması zorunludur.
(2) İç kontrol sistemine ilişkin tüm politika ve
prosedürlerin yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile yürürlüğe
konulması şarttır. Bu politika ve prosedürlerde yapılacak değişikliklerde
de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(3) İç kontrol faaliyetleri, tespit edilen
risklerin de izlenmesine olanak verecek şekilde günlük faaliyetlerin ayrılmaz
bir parçası olarak düzenlenir ve sürdürülür. Etkin bir iç kontrolün
sağlanmasında, tüm personelin kendi görevlerini yazılı prosedürlere uygun
olarak yerine getirme yükümlülükleri ile meslek ilkeleriyle bağdaşmayan
uygulamalar ve kurum politikalarına aykırı veya yasal olmayan faaliyetler
gibi hususları üst düzey yönetime aktarmaları için görev ve yetkileri
yazılı olarak tanımlanır ve ilgili personele imza karşılığında bildirilir.
Aynı şekilde personelin görev ve yetkileri ile yazılı prosedürlerdeki
değişiklikler de personele imza karşılığında bildirilir. Prosedürler her
düzeyde personelin etkin bir şekilde iç kontrol sistemine katılımını
sağlayacak şekilde oluşturulur. İç kontrol faaliyetleri ile ilgili
hazırlanacak raporların aylık olarak yönetim kuruluna sunulması
gerekmektedir.
(4) Yönetim kurulu, kendisine bağlı icracı birimler
bulunmayan üyelerinden birini iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi
olarak belirler. İç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi;
a) İç kontrol sisteminin düzenlemelere, meslek
kurallarına ve yazılı prosedürlere uygun çalışmasına, doğabilecek risklerin
tespitine ve yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktan ve bu konuda
yönetim kurulunu bilgilendirmekten,
b) Kurul düzenlemeleri ve değişken sermayeli
ortaklık politikaları çerçevesinde kabul edilebilir risk düzeylerini
belirlemekten, iç kontrol politikaları ile prosedürlerinin hazırlanmasından
ve yönetim kurulunun onayına sunulmasından,
c) İç kontrol hedeflerinin uygunluğu, kontrol
sonuçlarının izlenebilirliği, kontrol faaliyetinin bağımsız ve nesnel
olarak sürdürülmesi ve güvenilirliği konularından,
sorumludur.
Risk
yönetim sistemi
MADDE 62
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıkların 60 ıncı maddenin ikinci fıkrası kapsamında risk yönetim
hizmetini dışarıdan sağlamamaları halinde, risk yönetim sistemlerini
oluşturmaları, buna ilişkin prosedürleri yazılı hale getirmeleri ve bu
prosedürleri yönetim kurulu kararına bağlamaları zorunludur. Bu
prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması
gerekir.
(2) Risk yönetim sisteminin oluşturulması,
prosedürlerinin yazılı hale getirilip yönetim kurulunun onayına sunulması
ile risk yönetim sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesinden iç kontrolden
sorumlu yönetim kurulu üyesi sorumludur.
(3) Risk yönetim sistemi, ortaklık portföyünün
karşılaşabileceği temel risklerin tanımlanmasını, risk tanımlamalarının
düzenli olarak gözden geçirilmesini ve önemli gelişmelere paralel olarak
güncellenmesini ve maruz kalınan risklerin tutarlı bir şekilde
değerlendirilmesini, tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içeren bir risk
ölçüm mekanizmasının oluşturulmasını içerir. Risk yönetim sistemi, ortaklık
portföyünün yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve
risk düzeyine uygun olarak oluşturulur ve iç kontrol sistemi ile bütünlük
arz eder.
(4) Değişken sermayeli ortaklık bünyesinde risk
yönetim hizmetini sağlayan birimin, ortaklık portföyünün yönetiminden
sorumlu birimden bağımsız olması gerekir. Risk yönetimini gerçekleştirecek
birimin personelinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve
Türev Araçlar Lisansına sahip olması ve değişken sermayeli ortaklıkta başka
bir görev üstlenmemesi gereklidir. Türev araç işlemlerine taraf
olunmayacağına ilişkin esas sözleşmede hüküm bulunması halinde, risk
yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Türev Araçlar Lisansına
sahip olması zorunluluğu bulunmaz. Risk yönetim personeli iç kontrolden
sorumlu yönetim kurulu üyesine bağlı olarak faaliyet gösterir.
(5) Risk yönetim birimi;
a) Değişken sermayeli ortaklığın ve yönettiği
portföyün maruz kaldığı veya kalabileceği riskleri tespit etmekle,
b) Risklerin ölçüm yöntemlerini ve bu kapsamda
kullanılacak risk ölçüm modelini bağlı olduğu yönetici ile birlikte
belirleyerek yönetim kuruluna sunmakla, yönetim kurulunca onaylanan risk
ölçüm modelini uygulamaya koymakla, değişen faaliyet ve piyasa koşulları
çerçevesinde modeli düzenli olarak gözden geçirmekle ve varsa modelde
gerekli görülen değişiklik taleplerini bağlı olduğu yöneticiye iletmekle,
c) Yönetim kurulunca belirlenen risk limitlerine
uyulup uyulmadığını günlük olarak izlemekle ve limit aşımlarını bağlı
olduğu yöneticiye aynı gün içinde raporlamakla, gerekli hallerde limitlerde
piyasa ve kurum koşullarına uygun değişikliklerin yapılmasını istemekle,
ç) Günlük olarak tüm işlemlerden kaynaklanan
riskleri takip etmekle, söz konusu risklere, risklerin olası sonuçlarına ve
alınması gereken önlemlere ilişkin günlük olarak bağlı olduğu yöneticiye;
haftalık olarak da yönetim kuruluna yazılı rapor sunmakla,
d) Değişken sermayeli ortaklığın mali durumu
açısından olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının
tespit edilmesi halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim
kuruluna sunmakla,
görevlidir.
Teftiş
birimi ve iç kontrol sisteminin gözetimi
MADDE 63
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıkların 60 ıncı maddenin ikinci fıkrası kapsamında teftiş hizmetini
dışarıdan sağlamamaları halinde, ortaklık bünyesinde, günlük faaliyetlerden
bağımsız, yönetimin ihtiyaçları ve değişken sermayeli ortaklığın yapısına
göre mevzuat ve değişken sermayeli ortaklığın politikalarına uygunluk
denetimlerini içeren, başta iç kontrol sisteminin ve risk yönetim
sisteminin işleyişi olmak üzere tüm faaliyetleri ve birimleri kapsayan
gözetim ve teftiş fonksiyonunu yerine getirmek üzere bir teftiş birimi
oluşturulması zorunludur.
(2) Teftiş biriminde münhasıran bu birimde çalışmak
üzere, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki
yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip yeter sayıda müfettiş
istihdam edilmesi zorunludur.
(3) Teftiş birimi doğrudan yönetim kuruluna karşı
sorumlu olarak çalışır. Yönetim kurulu teftiş birimine ilişkin yetkilerini,
iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine devredebilir.
(4) Teftiş sürecinin işleyişine ilişkin usul ve
esaslar belirlenerek yönetim kurulunun onayına sunulur.
(5) Müfettişler tarafından her hesap dönemi için
gerçekleştirilen teftiş çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar en geç
hesap dönemini izleyen üç ay içinde yönetim kuruluna sunulur ve söz konusu
raporlar yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Bu raporların en az beş
yıl süre ile veya bu süre içinde hukuki ihtilafa konu olanların, ihtilafın
sonuçlanmasına kadar değişken sermayeli ortaklık nezdinde saklanması zorunludur.
(6) Teftiş birimi, mali durumu zayıflatacak veya
olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespiti ile
faaliyetlerin durdurulmasına veya sona erdirilmesine yol açabilecek
mevzuata aykırılıkların tespiti halinde hazırlayacağı raporu en kısa
zamanda yönetim kuruluna sunar ve aynı gün bir örneğini Kurula gönderir.
(7) Müfettiş veya müfettişlerin çalışmalarında ve
her türlü bilgi ve belgeye ulaşımlarında kendilerine her türlü kolaylığın
sağlanması zorunludur.
(8) Müfettişlerin ücret ve diğer özlük hakları
yönetim kurulu tarafından belirlenir.
(9) Müfettişlerin çalışmaları sırasında tarafsız
olmaları ve sır saklama yükümlülüklerine uymaları gerekmektedir.
(10) Kurul değişken sermayeli ortaklığın
faaliyetlerini göz önünde bulundurarak teftiş birimine ilişkin olarak ilave
yükümlülükler getirmeye ve yukarıda yer verilen yükümlülüklerden muafiyet
sağlamaya yetkilidir.
(11) Müfettiş, tecrübe ve lisans şartını sağlamak
kaydıyla iç kontrol personelinin görev ve sorumluluklarını da yerine getirebilir.
Yapamayacakları
işler
MADDE 64
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıklar;
a) Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
b) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nda tanımlandığı
üzere mevduat veya katılım fonu toplayamazlar, mevduat veya katılım fonu
toplama sonucunu verebilecek iş ve işlemler yapamazlar.
c) Ticari, sınai ve zirai faaliyetlerde
bulunamazlar.
ç) Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.
d) Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi
yapamazlar.
e) Günlük operasyonlar ve türev araçlar nedeniyle
gerçekleştirilen işlemlerin teminatı kapsamında gereken miktardan fazla
nakit tutamazlar.
f) Faaliyetlerinin gerektirdiği miktar ve değerden
fazla taşınır ve taşınmaz mal edinemezler.
g) Ortaklık portföylerine hiçbir şekilde rayiç
değerinin üzerinde varlık satın alamaz ve ortaklık portföyünden bu değerin
altında varlık satamazlar. Rayiç değer borsada işlem gören varlıklar için
borsa fiyatı, borsada işlem gören varlıkların borsa dışında yapılacak
işlemleri için ise işlemin gerçekleştirildiği piyasada işlem gününde
ortaklık lehine alımda en düşük, satışta en yüksek fiyattır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Ortaklık Portföyüne İlişkin Sınırlamalar
Portföye
alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 65
– (1) a) Net aktif değerin
%10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu
araçlara dayalı türev araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında
ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler dikkate alınmaz ve bu
varlıklara yapılacak yatırımlar için birinci cümlede belirtilen oran %25
olarak uygulanır; bu fıkranın (b) bendinde yer alan sınırlama ise
uygulanmaz.
b) Net aktif değerin %5’inden fazlasının
yatırıldığı ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri
net aktif değerin %40’ını aşamaz.
c) Net aktif değerin %20’sinden fazlası Kurulun
finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemeleri kapsamında, aynı
grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
ç) Portföye bir ihraççının borçlanma araçlarının
tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın
hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının
portföye dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa
değeri esas alınır.
d) TCMB, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve
ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye
piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu bent
kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım net aktif değerin %35’ini
aşamaz.
e) Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç
edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkranın; (a) bendinde yer alan
%10’luk sınırlama %25 olarak uygulanır, (b) bendinde yer alan sınırlama ise
uygulanmaz. Diğer taraftan, 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin
Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulan varlık kiralama şirketleri
tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkradaki
sınırlamalar uygulanmaz.
(2) Hiçbir ihraççının sermayesinin ya da tüm oy
haklarının %10’undan fazlasına sahip olunamaz.
(3) Değişken sermayeli ortaklık ile portföy
yöneticisinin;
a) Yönetim hakimiyetine sahip olan,
b) Yönetim hakimiyetine sahip olan tüzel kişiler ve
değişken sermayeli ortaklık ile portföy yöneticisi yetkililerinin yönetim
hakimiyetine sahip olduğu,
c) Yönetim hakimiyetine sahip olan gerçek kişilerin
yönetim hakimiyetine sahip olduğu,
ihraççıların ihraç ettiği para ve sermaye piyasası
araçlarına yapılan yatırımların toplam değeri net aktif değerin %20’sini
aşamaz.
(4) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile
sertifikalara yapılan yatırımların toplamı net aktif değerin %10’unu
aşamaz. Tek bir ihraççı tarafından çıkarılan varantlar ile sertifikaların
toplamı ise net aktif değerin %5’ini aşamaz.
(5) Net aktif değerin en fazla %10’u, 12 aydan uzun
vadeli olmamak şartıyla, bankalar nezdinde açılan mevduat ve katılma
hesaplarında değerlendirilebilir. Ancak tek bir bankada
değerlendirilebilecek tutar net aktif değerin %3’ünü aşamaz. Katılım
portföylerinde bu fıkranın birinci cümlesinde belirtilen oran %25, ikinci
cümlesinde belirtilen oran ise %10 olarak uygulanır.
(6) Kurucu paylarına sahip ortaklar ile portföy
yöneticisinin Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin
düzenlemelerine göre ilişkili taraf konumundaki yatırım kuruluşlarının
borsa dışında halka arzına aracılık ettiği ortaklık paylarına, borsada
işlem görmesi şartıyla, ihraç miktarının azami %10’u ve net aktif değerin
azami %5’i oranında yatırım yapılabilir.
(7) Net aktif değerin en fazla %20’si Takasbank
para piyasası işlemlerinden oluşur.
Portföye
alınacak kolektif yatırım kuruluşu paylarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 66
– (1) Katılma payları bir şemsiye
fona bağlı olarak ihraç edilen yatırım fonu ile borsa yatırım fonu katılma
payları ve diğer sabit ve değişken sermayeli ortaklıkların paylarının
toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(2) Portföye, katılma payı satışına ilişkin
izahnamesi/ihraç belgesi Kurulca onaylanan fonların katılma payları ile
diğer sabit ve değişken sermayeli ortaklıkların paylarının dahil edilmesi
esastır. Şu kadar ki, yabancı borsalarda işlem gören borsa yatırım
fonlarının payları için bu maddenin birinci fıkrasında yer alan sınırlama
dahilinde kalmak kaydıyla söz konusu şart aranmaz.
Portföydeki
varlıkların borsada işlem görme esasları ve borsa dışında taraf olunan
sözleşmelere ilişkin sınırlamalar
MADDE 67
– (1) a) Portföye borsada işlem gören
varlıkların alınması ve bu varlıkların alım satımlarının borsa kanalıyla
yapılması zorunludur. İlk ihraçlarda ise borsada işlem görmesi uygun
görülen sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
b) Portföye dahil edilen katılma payları ve diğer
değişken sermayeli ortaklıkların payları için bu fıkranın (a) bendinde yer
alan şartlar aranmaz.
c) Payların alım satımı nedeniyle, BİAŞ’ın ilgili
piyasasından aynı gün valörü ile aynı gün valörlü işlem saatleri dışında
portföye alım veya portföyden satım zorunluluğu bulunuyorsa, BİAŞ
tarafından belirlenen işlem kurallarına uyulması şarttır.
(2) Borsada işlem gören kamu dış borçlanma
araçlarının, borsa dışında yapılacak işlemler ile portföye dahil edilmesi
veya portföyden çıkarılması mümkündür.
(3) Değişken sermayeli ortaklığın borsa dışında
taraf olduğu sözleşmelerin;
a) Portföyün yatırım stratejisine uygun olması,
b) Karşı taraflarının 75 inci maddede belirtilen
derecelendirme notuna sahip olması,
c) Herhangi bir ilişkiden etkilenmeyecek şekilde
objektif koşullarda yapılması ve adil bir fiyat içermesi,
ç) Portföyün fiyat açıklama dönemlerinde gerçeğe
uygun değeri üzerinden nakde dönüştürülebilir olması,
zorunludur.
(4) Borsa dışında taraf olunan sözleşmelerin bu
maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendinde yer alan ilkelere uygunluğunun
temini için uygulanacak güvenilir yöntemler ve sözleşmelerle ilgili genel
ilkeler esas sözleşme ile izahnamelerde belirlenir ve KAP’ta açıklanır.
Portföye
dahil edilecek varlıkların vade yapısına ilişkin sınırlamalar
MADDE 68
– (1) Esas sözleşmede, borçlanma
araçları portföylerini tanımlayan ifadelerde vade yapısına yer verilmek
istenmesi durumunda, portföyün aylık ağırlıklı ortalama vadesinin;
a) 25-90 gün olması halinde “kısa vadeli”,
b) 91-730 gün olması halinde “orta vadeli”,
c) 730 günden fazla olması halinde “uzun vadeli”,
olduğu belirtilir.
(2) Para piyasası portföyleri ile kısa vadeli olan
borçlanma araçları portföylerine, vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan
varlıklar dahil edilemez.
(3) Orta vadeli ve uzun vadeli borçlanma araçları
portföylerinde, vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan varlıklar, portföye,
en fazla net aktif değerin %20’si oranında dahil edilebilir.
(4) Portföyün ağırlıklı ortalama vadesi, sermaye
piyasası araçlarının vadeleri ayrı ayrı dikkate alınarak hesaplanır. Orta
vadeli ve uzun vadeli borçlanma araçları portföylerinde vadeye kalan gün
sayısı hesaplanamayan varlıklar bu hesaplamada dikkate alınmaz.
Kredi
işlemleri ile repo ve ters repo işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 69
– (1) Portföyde yer alan repo
işlemine konu olabilecek varlıkların rayiç değerinin %10’una kadar borsada
veya borsa dışında repo yapılabilir, net aktif değerin %10’unu geçmemek
üzere portföy hesabına kredi alınabilir ve/veya borçlanma amacıyla
Takasbank Para Piyasası işlemleri yapılabilir. Kredi alınması halinde, en
geç sözleşme tarihini takip eden iş günü, kredinin tutarı, faizi, alındığı
tarih ve kredi alınan kuruluş ile geri ödeneceği tarih KAP’ta açıklanır ve
takiben Kurula bildirilir.
(2) Ters repo sözleşmelerine ilişkin olarak;
a) Portföye borsada veya borsa dışında yapılan ters
repo sözleşmelerinin dahil edilmesi mümkündür.
b) Borsa dışında taraf olunan ters repo sözleşmelerine,
net aktif değerin en fazla %10’una kadar yatırım yapılabilir.
(3) Borsa dışı repo-ters repo işlemlerinin vade ve
faiz oranı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Faiz
oranının belirlenmesi, borsada işlem gören benzer vade yapısına sahip
sözleşmelerin faiz oranlarının dikkate alınması şartıyla, değişken
sermayeli ortaklık ve portföy yöneticisinin sorumluluğundadır. Bu tür
sözleşmelere taraf olunması durumunda, en geç sözleşme tarihini takip eden
iş günü içinde sözleşmenin vadesi, faiz oranı, karşı tarafı ve karşı
tarafın derecelendirme notu KAP’ta açıklanır; ilgili bilgi ve belgeler
değişken sermayeli ortaklık veya portföy yöneticisi merkezinde sözleşme
tarihini müteakip beş yıl süreyle saklanır.
(4) Net aktif değerin en az %80’i oranında yabancı
para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan değişken sermayeli
ortaklıklar tarafından, nakit ihtiyacının karşılanması amacıyla
sözleşmelere konu olabilecek varlıkların ilgili ülkenin merkezi takas ve
saklama kuruluşunda saklanması kaydıyla yurt dışında borsa dışı repo
sözleşmelerine taraf olunabilir.
Ödünç
işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 70
– (1) Kurulun ilgili düzenlemeleri
çerçevesinde yapılacak bir sözleşme ile herhangi bir anda portföydeki sermaye
piyasası araçlarının piyasa değerinin en fazla %50’si tutarındaki sermaye
piyasası araçları ödünç verilebilir.
(2) Portföyden ödünç verme işlemi en fazla 90 iş
günü süreyle yapılabilir. Ödünç verme işlemi, ödünç verilen sermaye
piyasası araçlarının en az %100’ü karşılığında Kurulun ilgili
düzenlemelerinde özkaynak olarak kabul edilen varlıkların değişken
sermayeli ortaklık adına Takasbank’ta bloke edilmesi şartıyla yapılabilir.
Özkaynağın değerlemesine ve tamamlanmamasına ilişkin esaslarda Kurulun ilgili
düzenlemelerine uyulur.
(3) Kurul düzenlemeleri uyarınca yapılacak bir
sözleşme çerçevesinde ortaklık portföyündeki kıymetli madenlerin piyasa
değerlerinin en fazla %75’i tutarındaki kıymetli madenler Türkiye’de kurulu
borsalarda ödünç verilebilir. Ayrıca piyasada gerçekleşen ödünç işlemleri
karşılığında ödünç alacaklarını temsil etmek üzere çıkarılan sertifikalar
aynı oranda ortaklık portföyüne alınabilir. Kıymetli maden ödünç işlemleri
ile kıymetli maden ödünç sertifikası alım-satım işlemleri ilgili piyasadaki
işlem esasları ile teminat sistemi çerçevesinde yapılır.
(4) Taraf olunan sermaye piyasası aracı ödünç verme
sözleşmelerine, sözleşmenin değişken sermayeli ortaklık lehine tek taraflı
olarak feshedilebileceğine ilişkin bir hükmün konulması zorunludur.
Payları
belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis edilmiş veya bir varlık ya da varlık
grubuna yatırım yapan değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin sınırlamalar
MADDE 71
– (1) Payları belirli bir
yatırımcı kitlesine tahsis edilmiş değişken sermayeli ortaklıkların, paylarının
tahsis edildiği şirketlerin ihraç ettikleri para ve sermaye piyasası
araçlarının toplam değeri, tek bir şirket için azami %5 olmak üzere,
toplamda net aktif değerin %25’ini aşamaz.
(2) Portföy türünü “Endeks” ibaresi ile tanımlayan
değişken sermayeli ortaklıklarda, yönetici, portföyü, portföyün getirisi
baz alınan endeksin getirisinden önemli ölçüde sapmayacak şekilde
yönetmekle yükümlüdür. Portföyün temel stratejisi, takip edilen endeksin
performansını yansıtmaktır. Bunun ölçümü, takip farkı ve takip hatasının
EK-2’deki şekilde hesaplanması suretiyle yapılır. Bunun kamuya ilanında,
Kurulun borsa yatırım fonlarına ilişkin düzenlemeleri esas alınır.
(3) Portföy türünü “Endeks” ibaresi ile tanımlayan
değişken sermayeli ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci ve üçüncü
fıkralarında yer alan sınırlamalar ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer
alan %10’luk sınırlama, söz konusu varlıkların baz alınan endekse dahil
olması halinde uygulanmaz.
(4) Belirli bir sektörde yer alan ihraççıların para
ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan değişken sermayeli
ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan
%10’luk sınırlama ilgili sektörde faaliyet gösteren ihraççılar için %20
olarak uygulanır; aynı fıkranın (b) ve (c) bentlerinde yer alan
sınırlamalar ise uygulanmaz.
(5) Portföy türünü “İştirak” ibaresi ile tanımlayan
değişken sermayeli ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci fıkrasının (c)
bendi ile aynı maddenin üçüncü fıkrası uygulanmaz.
Diğer
sınırlamalar
MADDE 72 – (1) Diğer sınırlamalar aşağıda belirtilmiştir:
a) Portföye riskten korunma ve/veya yatırım
amacıyla portföyün türüne ve yatırım stratejisine uygun olacak şekilde ve
Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerinde belirlenen esaslar
çerçevesinde borsada ve/veya borsa dışında işlem gören türev araçlar dâhil
edilebilir. Bu durumda, portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası
Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine
sahip olmaları zorunludur.
b) Türev araçlar nedeniyle maruz kalınan açık
pozisyon tutarı portföy net aktif değerini aşamaz.
(2) Portföydeki varlıkların değerinin fiyat
hareketleri ve kâr payı dağıtımı gibi portföy yöneticisi kontrolü dışında
veya yeni pay alma hakları nedeniyle, bilgilendirme dokümanları ile bu
Tebliğde belirtilen sınırların ihlal edilmesi halinde en geç 30 gün içinde
söz konusu sınırlara uyumun sağlanması zorunludur. Belirtilen süre içinde
uyumun sağlanmasının imkansız olması veya büyük zarar doğuracağının
belirlenmesi halinde süre Kurul tarafından uzatılabilir. Bu süre sonunda
Kurula başvurmayan veya süre verilmesi Kurulca uygun görülmeyen değişken
sermayeli ortaklıkların tasfiyesi Kurul tarafından istenebilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Portföy Türlerine Özel Esaslar
Serbest
portföyler
MADDE 73 – (1) Serbest portföyler 65 ilâ 72 nci maddelerde
yer alan portföy ve işlem sınırlamalarına tabi olmaksızın bilgilendirme
dokümanlarında yer alan yatırım stratejileri ve limitleri dahilinde yatırım
yapabilirler.
(2) Payları serbest portföylere alınacak yabancı
yatırım fonları için ilgili otoriteden izin alınmış olma şartı aranır. Bu
kapsamda, hangi ülkelerde kurulu fonların ortaklık portföyüne
alınabileceğine ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunda yer verilir.
Kurul serbest portföylere alınacak yabancı yatırım fonu paylarına ilişkin
kısıtlamalar getirebilir.
(3) Serbest portföylerin paylarının satışını
yapacak kuruluşlar, pay satışlarının bu konuda yeterli bilgi ve deneyime
sahip satış personeli tarafından gerçekleştirilmesini temin ederler. Söz
konusu kuruluşlar, satış yapılan yatırımcıların nitelikli yatırımcı
vasıflarını haiz olduklarına dair bilgi ve belgeleri temin etmek ve düzenli
olarak tutmakla yükümlüdürler.
(4) Serbest portföylerin portföy yöneticilerinin
tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev
Araçlar Lisans Belgesine ve bu portföyler konusunda gerekli bilgi ve
tecrübeye sahip olmaları gereklidir.
(5) 76 ncı madde ve 77 nci maddenin ikinci fıkrası
serbest portföyler için uygulanmaz.
(6) Serbest portföye 3 üncü maddenin birinci
fıkrasının (cc) bendinde tanımlanan türev araçların yanı sıra swap
sözleşmeleri de dahil edilebilir. Serbest portföylerde yer alan vadeli
işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile swap sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan
risklere ilişkin limitler ihraç belgesinde belirtilir. Limitlerin aşılması
halinde ortaklık yönetim kurulu tarafından limitlere uyumun sağlanması
amacıyla gerekli tedbirler alınır ve pay sahiplerine en uygun haberleşme
vasıtasıyla bildirilir.
(7) 51 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında
yapılacak ihraç belgesi değişiklikleri yürürlüğe giriş tarihinden en az 30
gün önce pay sahiplerine en uygun haberleşme vasıtasıyla bildirilir. Esas
sözleşme ve ihraç belgesi değişikliklerine ilişkin duyuruların KAP’ta ilan
edilmesi hükmü serbest portföyler için uygulanmaz.
(8) Serbest portföylerin pay fiyatlarının en az
ayda bir kere hesaplanması ve yatırımcılara bildirilmesi zorunludur. Net
aktif değerin hesaplanması ve ilan edilmesine ilişkin olarak 52 nci
maddenin dördüncü fıkrası uygulanmaz.
(9) Serbest portföylerin ihraç belgesinde,
yatırımcı paylarının ortaklık portföyüne iadesi için pay fiyatlarının ilan
süresinden daha farklı ve uzun süreler belirlenebilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Diğer Esaslar
Bilgi
verme yükümlülüğü
MADDE 74
– (1) Değişken sermayeli ortaklık
ve portföy yönetim şirketi, 65 inci maddenin üçüncü fıkrasında sayılan kişi
ve ihraççıların unvanları, adresleri ve iştirak oranları ile portföy
saklama kuruluşunun Kanun kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi
için gerekli diğer bilgileri her yılın Ocak ayında ve bunlardaki
değişikliklerin meydana geldiği tarihten itibaren altı iş günü içinde
portföy saklama kuruluşuna yazılı olarak bildirir.
(2) Kurul gerektiğinde, bu Tebliğde yer alan
sürelere bağlı olmaksızın ortaklık portföyü hakkında bilgi verilmesini
isteyebilir.
(3) Savaş, doğal afetler, ekonomik kriz, iletişim
sistemlerinin çökmesi, ortaklık portföyündeki varlıkların ilgili olduğu
pazarın, piyasanın, platformun kapanması, bilgisayar sistemlerinde meydana
gelebilecek arızalar, ortaklık portföyünün mali durumunu etkileyebilecek
önemli bir bilginin ortaya çıkması gibi olağanüstü durumların meydana
gelmesi halinde, değerleme esaslarının tespiti hususunda değişken sermayeli
ortaklık yönetim kurulu karar alabilir. Bu durumda değerleme esaslarının
gerekçeli olarak karar defterine yazılarak, Kurula ve portföy saklama
kuruluşuna bildirilmesi zorunludur. Ayrıca söz konusu olaylarla ilgili
olarak KAP’ta açıklama yapılır.
(4) KAP’ta ilan edilmesi gereken bilgi ve
belgelerin eksiksiz olarak yayımlanması, doğruluğu ve güncel tutulması
yönetim kurulu üyelerinin veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması
halinde ilgili murahhas üyenin sorumluluğundadır.
(5) Değişken sermayeli ortaklığın reklam ve
ilanları ile ilgili olarak Kurulun bu konudaki düzenlemelerine uyulur.
Derecelendirme
notuna ilişkin değerlendirme
MADDE 75
– (1) Bu Tebliğde derecelendirme
notunun arandığı durumlarda, ilgili Kurul düzenlemeleri çerçevesinde
derecelendirme yapmaya yetkili derecelendirme kuruluşları tarafından
yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notuna sahip
olunması zorunludur.
(2) Yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen
derecelendirme notunun değerlendirilmesinde;
a) Türkiye’de yerleşik kuruluşlar için ulusal
derecelendirme notlarının esas alınması,
b) Yurt dışında yerleşik kuruluşlar için ihraççı
notlarının (issuer rating), ülkemizde kurulu derecelendirme kuruluşlarının
ise buna denk derecelendirme notlarının, ortaklık portföyünün ya da taraf
olunan sözleşmenin vadesine uygun olarak uzun ya da kısa vadeli olanın esas
alınması, derecelendirmeyi yapan kuruluşun notlama sisteminde bu not
bazında vade ayrımı yapılmaksızın tek bir notun bulunması durumunda bu
notun esas alınması,
c) Derecelendirme notu, ilgili derecelendirme
kuruluşunun derecelendirme sistemine göre yatırım yapılabilir seviyenin en
alt sınırında olan kuruluşlar için notun görünümünün en az durağan olması
şartının aranması,
ç) Güncel derecelendirme notunun esas alınması,
d) Derecelendirme notunda bir değişiklik olması
halinde yeni derecelendirme notunun değişikliği müteakip iki iş günü içinde
KAP’ta ilan edilmesi,
gerekir.
Toplam
giderin üst sınırının belirlenmesi ve kamuya açıklanması
MADDE 76
– (1) Yönetim ücreti dahil tüm
giderlerin toplamının üst sınırı, EK-3’te portföy türü bazında belirtilen
azami oranları aşmayacak şekilde bilgilendirme dokümanlarında belirlenir.
3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerin son iş günü itibarıyla, belirlenen yıllık
toplam gider oranının ilgili döneme denk gelen kısmının aşılıp aşılmadığı,
ilgili dönem için hesaplanan günlük ortalama net aktif değer esas alınarak
değişken sermayeli ortaklık tarafından kontrol edilir. Bu fıkraya aykırı
yapılacak işlemlerden yönetim kurulu veya yönetim kurulunca
yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumludur.
(2) Toplam gider oranı limiti içinde kalınsa dahi
bu Tebliğ uyarınca yapılabilecek harcamalar dışında gider tahakkuk
ettirilemez.
(3) Yatırımcı paylarının ilgili hesaplama dönemi
içerisinde ilk defa ihraç edilmesi veya değişken sermayeli ortaklığın
tasfiye olması durumunda, birinci fıkrada belirtilen kontroller yatırımcı
paylarının satışa sunulmuş olduğu günler dikkate alınarak yapılır.
(4) Bilgilendirme dokümanlarında belirlenen azami
toplam gider oranı, 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerin bitiminde hesaplanan
toplam gider oranı ile Kurulca belirlenen formatta düzenlenen toplam
giderin dağılımı ilgili dönemin bitimini takip eden altı iş günü içinde
KAP’ta ilan edilir.
(5) Yönetim ücretinin, yatırımcıların kolaylıkla
ulaşabileceği şekilde değişken sermayeli ortaklığın resmî internet
sitesinde ve KAP’ta ilan edilmesi gerekmektedir. Yapılan açıklamada, günlük
ve yıllık yönetim ücreti oranlarının hangi şartlar dahilinde
yatırımcılardan tahsil edileceği bilgilerine ayrıntılı olarak yer
verilmelidir.
Değerleme
ve performans sunumuna ilişkin esaslar
MADDE 77
– (1) Değişken sermayeli
ortaklıkların portföylerindeki varlıkların değerleme ile performans sunumu
esaslarına ilişkin olarak Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerine
uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıkların Kurulun
kolektif yatırım kuruluşlarına ait portföylerin performans sunumuna ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde performans sunum raporu hazırlamaları
gerekmektedir. Performans sunum raporuna ilişkin olarak, ilgili
düzenlemelerde belirtilen cari yıl dönemleri, ortaklık portföyleri için
Ocak-Haziran ve Ocak-Aralık olarak uygulanır. Performans sunum raporlarının
ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde bağımsız denetimden
geçirilmesi ve bağımsız denetimden geçirilen ara dönem ve yılsonu
performans sunum raporlarının ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay
içerisinde değişken sermayeli ortaklığın internet sitesinde ve KAP’ta
kamuya açıklanması zorunludur.
Sona erme
MADDE 78
– (1) Değişken sermayeli ortaklık,
aşağıdaki nedenlerle sona erer:
a) Esas sözleşmede bir süre öngörülmüş ise bu
sürenin sona ermesi.
b) Değişken sermayeli ortaklık süresiz olarak
kurulmuş ise Kurulun uygun görüşü alındıktan sonra altı ay sonrası için
feshi ihbar etmesi.
c) Bu maddenin ikinci ila altıncı fıkra hükümleri
saklı kalmak kaydıyla kuruluş şartlarının kaybedilmesi.
ç) Değişken sermayeli ortaklığın iflas etmesi veya
tasfiye edilmesi.
d) Değişken sermayeli ortaklığın devamının
yatırımcıların yararına olmayacağının Kurulca tespit edilmiş olması.
(2) Kurucu paylarının değerinin asgari kurucu payı
tutarının yarısına düşmesi halinde, yönetim kurulu, bu durumu gecikmeksizin
Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben, gerekli önlemleri almak
üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en geç 30 gün içinde genel
kurul toplanır. Yönetim kurulu bu genel kurula uygun gördüğü iyileştirici
önlemleri sunar. Genel kurulda alınan kararlar hakkında en geç toplantı
tarihini takip eden iş günü KAP’ta açıklama yapılır.
(3) Kurucu paylarının değerinin asgari kurucu payı
tutarının üçte biri ve altına düşmesi halinde, yönetim kurulu, bu durumu
gecikmeksizin Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben, gerekli
önlemleri almak üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en geç 30
gün içinde genel kurul toplanır. Genel kurulda kurucu paylarının asgari
kurucu payı tutarına artırılmasına ya da değişken sermayeli ortaklığın
tasfiyesine karar verilmesi zorunludur. Bu fıkra kapsamında, genel kurulda
değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesine karar verilebilmesi için,
ortaklığın esas sözleşmesinde daha ağır nisaplar öngörülmediği takdirde,
toplantı nisabı aranmaksızın, ortaklık genel kuruluna katılan kurucu
payların çoğunluğunun olumlu oy vermesi zorunludur. Genel kurulda alınan
kararlar hakkında en geç toplantı tarihini takip eden iş günü KAP’ta
açıklama yapılır.
(4) Üçüncü fıkrada belirtilen işlemlerin
gerçekleştirilmemesi halinde Kurul değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesi
dahil her türlü tedbiri almaya yetkilidir. Üçüncü fıkrada belirtilen kurucu
paylarının değerindeki düşüşün savaş, doğal afetler, ekonomik kriz gibi
mücbir sebepler nedeniyle ortaya çıkması halinde Tebliğ kapsamındaki
yükümlülüklerin sağlanması için Kurula ek süre talebinde bulunulabilir.
(5) İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen
durumların dışında, değişken sermayeli ortaklığın mali durumunun
yükümlülüklerini karşılayamayacak kadar zayıflaması halinde, yönetim
kurulu, bu durumu gecikmeksizin Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben,
gerekli önlemleri almak üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en
geç 30 gün içinde genel kurul toplanır. Genel kurulda alınan kararlar
hakkında en geç toplantı tarihini takip eden iş günü KAP’ta açıklama
yapılır. Mali durumdaki zayıflığın giderilememesi veya bu fıkrada
belirtilen işlemlerin yerine getirilmemesi halinde, Kurul değişken
sermayeli ortaklığın tasfiyesi dahil her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(6) Tasfiye işlemlerinin tamamlanması sonrasında
değişken sermayeli ortaklığın ticaret unvanı ticaret sicilinden terkin
ettirilir.
(7) Değişken sermayeli ortaklık, esas sözleşmede
yer alan ilkelere göre tasfiye edilir ve tasfiye bakiyesi pay sahiplerine
payları oranında dağıtılır. Üçüncü fıkra hükmü saklı kalmak üzere, genel
kurulda değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesine karar verilebilmesi için,
ortaklığın esas sözleşmesinde daha ağır bir nisap öngörülmediği takdirde,
ortaklık genel kurulunun toplam kurucu paylarının en az dörtte birini
karşılayan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin varlığıyla toplanması
zorunludur. İlk toplantıda anılan nisaba ulaşılamadığı takdirde, ikinci
toplantının yapılabilmesi için nisap aranmaz. Toplantı nisabı saklı kalmak
üzere, her iki toplantıda da tasfiye kararı genel kurulda hazır bulunan
oyların çoğunluğuyla alınır. Tasfiye durumunda yalnızca pay sahiplerine
ödeme yapılabilir. Fesih ihbarından sonra yeni pay ihraç edilemez. Tasfiye
anından itibaren hiçbir pay ihraç edilemez ve geri alınamaz.
(8) Tasfiye işlemlerine ilişkin olarak, birinci
fıkranın (b) bendinde yer alan altı aylık süre sonunda hala değişken
sermayeli ortaklığa iade edilmemiş payların bulunması halinde, pay
sahiplerinin satış talimatı beklenmeden pay satışları yapılarak elde edilen
tutarlar Kurula bilgi verilmek şartıyla bir yatırım kuruluşu nezdinde
açılacak hesaplarda yatırımcılar adına ters repoda veya Kurulca uygun
görülen diğer sermaye piyasası araçlarında nemalandırılır.
(9) Bu maddede yer alan sona erme ile ilgili
hükümler saklı kalmak üzere, değişken sermayeli ortaklıklar faaliyet
konusunu değiştirmek suretiyle statüden çıkamazlar.
Sabit
sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklığa dönüşmesi
MADDE 79
– (1) Sabit sermayeli ortaklıklar
sadece değişken sermayeli ortaklıklara dönüşebilirler.
(2) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken
sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde 38 inci madde hükümleri uygulanır.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken
sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde, sabit sermayeli ortaklıkta imtiyazlı
pay sahibi olan ortaklar değişken sermayeli ortaklıkta kurucu paylara sahip
ortak olurlar. Sabit sermayeli ortaklığın sermayesini temsil eden paylar
içerisinde imtiyazlı pay bulunmaması halinde yönetim kontrolüne sahip
ortaklar değişken sermayeli ortaklıkta kurucu paylara sahip olurlar.
(4) Üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere,
sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklıklara
dönüşümlerinde, imtiyazlı olmayan paylara sahip ortaklar değişken sermayeli
ortaklıkta yatırımcı paylarına sahip olurlar.
(5) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli
ortaklıklara dönüşümlerinde, dönüşüme ilişkin esas sözleşme
değişikliklerinin ticaret siciline tescilini takip eden altı ay içerisinde,
bu Tebliğdeki değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin asgari başlangıç
sermayesi, asgari net aktif değer, portföy sınırlamaları ve diğer
yükümlülüklere uyum sağlanması zorunludur. Bu şartı sağlayamayan değişken
sermayeli ortaklığa dönüşen ortaklıklar, söz konusu sürenin bitiminden
itibaren üç ay içerisinde 78 inci madde çerçevesinde tasfiye talebi ile
Kurula başvururlar.
Bildirim
yükümlülüğü
MADDE 80
– (1) Değişken sermayeli ortaklık;
a) Murahhas üye tayinine ve bunların yetki ve
sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararları ile
bunlarda yapılan değişiklikleri, ilgili yönetim kurulu kararının alınmasını
izleyen,
b) İletişim bilgileri, internet sitesi, vergi
kimlik numarası ve ticaret sicil numarası bilgileri ile bunlarda meydana
gelen değişiklikleri, izleyen,
c) Kurulun bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri
kapsamında seçtiği bağımsız denetim kuruluşuna ilişkin bilgiler ile buna
ilişkin değişiklikleri, izleyen,
ç) Merkez adresi ile bunda meydana gelen
değişiklikleri, izleyen,
d) Mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana
gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini, konuya ilişkin yönetim kurulu
karar tarihini izleyen,
e) Ortakları, yöneticileri, personeli ve diğer
kurumlar aleyhine açtığı dava ve takipler ile bunların ortaklık aleyhine
açtığı dava ve takipleri ve sonuçlarını, öğrendikleri tarihi izleyen,
f) Bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların
yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen,
10 iş günü içinde Kurula bildirmek zorundadır.
SPL’ye
yapılan bildirimler
MADDE 81
– (1) SPL bu Tebliğ uyarınca
kendisine değişken sermayeli ortaklık tarafından yapılan bildirimler
kapsamında bir veri tabanı oluşturur ve söz konusu veri tabanını anlık
olarak Kurulun erişimine açar. SPL’ye yapılacak tüm bildirimler elektronik
imzalı olarak da alınabilir.
(2) SPL, bu Tebliğ uyarınca kendisine değişken
sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında değişken
sermayeli ortaklık, yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında bu Tebliğ
hükümlerine aykırı bir durum tespit etmesi halinde üç iş günü içinde Kurula
yazılı olarak bildirimde bulunur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Diğer Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Kurul
denetimi
MADDE 82
– (1) Ortaklıklar ile
ortaklıkların yönetici ve portföy saklama kuruluşunun portföye ilişkin
bütün hesap ve işlemleri Kurul denetimine tabidir.
Finansal
raporlama ve Denetçi
MADDE 83 – (1) Ortaklıkların finansal raporlama esasları
hakkında Kurulun finansal raporlamaya ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Ortaklık genel kurulunca her faaliyet dönemi
itibarıyla TTK hükümleri kapsamında bir denetçi seçilir.
Yönetim
kurulu faaliyet raporuna ilişkin esaslar
MADDE 84
– (1) Ortaklıkların yönetim kurulu
faaliyet raporlarına ilişkin olarak, Kurulun finansal raporlamaya ilişkin
düzenlemelerine uyulur.
(2) Yönetim kurulu faaliyet raporlarında ayrıca,
portföy raporları ile ortaklık portföyünde yer alan varlıklara ilişkin
detaylı bilgilere yer verilir.
Unvana
ilişkin yasak
MADDE 85
– (1) Kanun hükümleri ve bu Tebliğ
esasları dahilinde kurulan ve faaliyet gösteren ortaklıklar dışında hiçbir
kuruluş, ticaret unvanında veya ilan ve reklamlarında “yatırım ortaklığı”,
“menkul kıymet/kıymetler yatırım ortaklığı” veya aynı anlama gelen başka
bir ibare kullanamaz.
Esas
sözleşme değişiklikleri
MADDE 86
– (1) Ortaklıkların esas sözleşme
değişikliklerinde Kurulun uygun görüşünün alınması zorunludur.
Başvuru
formları ve standart metinler
MADDE 87
– (1) Kurula yapılan başvurularda
şekli ve esasları Kurulca belirlenen başvuru formları ve standart metinler
kullanılır.
İnternet
sitesi
MADDE 88
– (1) Ortaklıkların internet
sitelerinde, Kurul ve TTK düzenlemeleri uyarınca yer alması gereken
bilgilere ek olarak, sabit sermayeli ortaklıklar için 33 üncü maddenin
birinci ve ikinci fıkralarında; değişken sermayeli ortaklıklar için 77 nci
maddede belirtilen bilgiler ile ortaklık portföyünün yatırım amacı ve
stratejisi ile varsa karşılaştırma ölçütü bilgilerine; imtiyazlı/kurucu pay
sahiplerine ve yönetim kurulu üyelerine ilişkin bilgilere; bilgilendirme
dokümanlarına; bilgilendirme politikasına; genel kurul bilgilerine ve
Kurulca belirlenecek diğer bilgilere yer verilir.
Kurul
ücreti
MADDE 89
– (1) Sabit sermayeli
ortaklıkların Kanunun 130 uncu maddesi uyarınca yatırmak zorunda oldukları
Kurul ücretinin hesaplanmasında Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklar tarafından
Kanunun 130 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca takvim yılı esas
alınarak üçer aylık dönemlerin son iş gününde net aktif değerin yüz binde
beşi oranında hesaplanan ve portföy saklama kuruluşu tarafından onaylanan
ücret, izleyen 10 iş günü içerisinde Kurul hesabına yatırılarak ilgili dekontların
ve hesaplama tablosunun bir örneği Kurula iletilir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen oran aşılmamak
kaydıyla, ortaklık portföyünün niteliği veya vadesi dikkate alınmak
suretiyle Kurul tarafından farklı oranlar belirlenebilir.
Tebliğde
yer alan tutarların yeniden belirlenmesi
MADDE 90
– (1) Kurul bu Tebliğde yer alan
tutarları her yıl yeniden belirleyebilir. Bu durumda yeniden belirlenmiş
tutarlar Kurulca ilan edilir.
Uygulanmayacak
hükümler ve diğer hükümler
MADDE 91
– (1) Ortaklıklara ilişkin olarak
bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde Kanun, TTK ve ilgili mevzuat
hükümlerine uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklarda TTK’nın;
anonim şirketlerde esas sermayeye, asgari sermaye miktarına, esas
sözleşmenin asgari içeriğine, ayni sermaye taahhütlerine, nominal değere,
ortaklığın kendi paylarını iktisap veya rehin olarak kabul etmesine,
sermaye artırım ve azaltımı usulüne, pay taahhüdü ve ödenmesine, pay
devrine ilişkin kısıtlamalarına, kâr zarar hesabı ve kârın dağıtımına,
yedek akçelere ve tasfiyeye ilişkin hükümleri uygulanmaz.
(3) Değişken sermayeli ortaklıklar tarafından
yapılacak işlemler bakımından ayrılma hakkı doğmaz.
(4) Değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin olarak
24/12/2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Önemli
Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği
(II-23.1), 30/12/2013 tarihli ve 28867 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Ortaklıkların Kanun Kapsamından Çıkarılması ve Paylarının
Borsada İşlem Görmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.1) ve
Kurulun pay sahibi sayısı nedeniyle payları halka arz olunmuş sayılan
anonim ortaklıklara ilişkin mevzuat hükümleri uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Geçiş Hükümleri, Yürürlük ve Yürütme
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 92
– (1) 29/8/2013 tarihli ve 28750
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarına
İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.2) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 5/8/2011 tarihinden
önce sabit sermayeli ortaklık statüsünü kazanmış ortaklıklar için lider
sermayedara ilişkin hükümler uygulanmaz.
(2) 29/8/2013 tarihi itibarıyla sabit sermayeli
ortaklıklarda genel müdür olarak çalışanların son bir yıldır bu görevde
bulunmaları ve yurt içi ve yurt dışı sermaye piyasalarında 10 yıl ve üzeri
tecrübeye sahip olmaları halinde, bu kişiler için 17 nci maddenin birinci
fıkrasında belirtilen lisans şartı aranmaz.
(3) 29/8/2013 tarihinden önce kurulmuş sabit
sermayeli ortaklıkların ticaret unvanlarının, 6 ncı maddenin birinci
fıkrasının (d) bendi kapsamında değiştirilmesi zorunlu değildir.
Yürürlük
MADDE 93
– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 94
– (1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurul
yürütür.
Eki için tıklayınız.
|