|
Sağlık Bakanlığından:
SAĞLIK
BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARI TARAFINDAN
EVDE SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNULMASINA
DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı;
ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının
evinde ve aile ortamında yapılması, bu kişilere ve aile bireylerine sosyal
ve psikolojik destek hizmetlerinin bir bütün olarak birlikte verilmesi
amacıyla Bakanlık ve bağlı kuruluşları tarafından sunulacak olan evde
sağlık hizmetlerinin teşekkül ettirilmesi, sevk ve idaresi ile ilgili kurum
ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanmasına dair usul ve esasları
belirlemek; bu hizmetlerin, sosyal devlet anlayışına uygun olarak, yurt
genelinde eşit, ulaşılabilir, kaliteli, etkin ve verimli bir şekilde
uygulanmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, Bakanlığa bağlı
olarak evde sağlık hizmeti sunan ve bu hizmetin sunulmasıyla ilgili olan
kurum ve kuruluşlar ile bunların hizmetle ilgili bütün faaliyetlerini
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı
Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü ve 9 uncu maddeleri ile 663 sayılı
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci ve 40 ıncı maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) ADSM: Kamu hastaneleri birliklerine bağlı olarak
faaliyet gösteren ağız ve diş sağlığı merkezini veya hastanesini,
b) Aile hekimi (AH): Kişiye yönelik koruyucu sağlık
hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık
hizmetlerini, yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın, her kişiye
kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekanda vermekle yükümlü, gerektiği
ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile
hekimliği uzmanı veya Kurumun öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya
tabiplerini,
c) Aile sağlığı elemanı (ASE): Aile hekimi ile
birlikte hizmet veren, sözleşmeli olarak çalıştırılan veya Türkiye Halk Sağlığı
Kurumu veya eğitim kurumunca görevlendirilen hemşire, ebe, sağlık memuru
(toplum sağlığı) ve acil tıp teknisyenini,
ç) Aile hekimliği birimi (AHB): Bir hekim ve en az
bir aile sağlığı elemanından oluşan, aile hekimliği hizmetlerinin verildiği
sağlık birimini,
d) Bakan: Sağlık Bakanını,
e) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
f) Birim: Evde sağlık hizmetini sunmak üzere
Bakanlığa bağlı sağlık kuruluşları bünyesinde teşekkül ettirilen birimi,
g) Ekip: Birim tarafından oluşturulan ve evde
sağlık hizmetini birlikte sunmakla görevlendirilen, konu ile ilgili eğitim
almış olan sağlık personelini ve diğer personeli,
ğ) Evde sağlık hizmeti: Çeşitli hastalıklar
nedeniyle evde sağlık hizmeti almaya ihtiyacı olan bireylere evinde ve aile
ortamında sosyal ve psikolojik danışmanlık hizmetlerini de kapsayacak
şekilde verilen muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım, takip ve
rehabilitasyon hizmetlerini,
h) Evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme
komisyonu: İlde sunulan evde sağlık, evde bakım ve destek hizmetlerinin
koordinasyonu için valilik bünyesinde oluşturulan komisyonu,
ı) Genel müdürlük: Sağlık Bakanlığı Sağlık
Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
i) Genel sekreter: Türkiye Kamu Hastaneleri
Kurumuna bağlı kamu hastaneleri birliğinin en üst yöneticisini,
j) Hasta: Yaşam kalitesini ileri düzeyde bozan
hastalığı ve/veya yaşlılığı nedeniyle sağlık hizmetine ulaşmada zorluk
yaşayan, evinde ve aile ortamında sağlık hizmeti almak üzere talepte
bulunan bireyi,
k) Hasta nakil ambulansı: Hastanın evden sağlık
kurumuna veya sağlık kurumundan eve nakli gerektiğinde kullanılmak üzere
7/12/2006 tarihli ve 26369 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ambulanslar ve
Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğine göre tescil
edilmiş ambulansı,
l) HSBS: Halk Sağlığı Bilgi Sistemini,
m) Koordinatör genel sekreter: Bünyesinde birden
fazla kamu hastaneleri birliği olan illerde hizmetlerin koordinasyonu ile
görevlendirilen kamu hastaneleri birliği genel sekreterini,
n) Koordinasyon merkezi: Evde sağlık hizmetleri
kapsamındaki başvuruların karşılandığı ve kayda alındığı; ildeki tüm evde
sağlık hizmet birimleri, toplum sağlığı merkezleri ve aile sağlığı
merkezleri ile irtibatı sağlayacak santral donanımı ve özel telefon hattı
bulunan; evde sağlık hizmetinin hangi seviyede verileceğini belirleyen ve
buna göre yönlendirmesini yapan; evde sağlık birimleri ve ilgili kurum ve
kuruluşlarla koordinasyonu sağlayan; halk sağlığı müdürlükleri bünyesinde
oluşturulan evde sağlık hizmetleri iletişim ve koordinasyon merkezini,
o) Kurum: Türkiye Halk Sağlığı Kurumunu,
ö) Merkez koordinasyon komisyonu: Evde sağlık, evde
bakım ve destek hizmetlerinin ülke düzeyinde koordinasyonu ve hizmet sunumu
sırasında ortaya çıkabilecek sorunların ilk elden çözümü için Bakanlık
bünyesinde oluşturulan Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
temsilcilerinden oluşturulacak olan komisyonu,
p) Müdür: Halk sağlığı müdürünü,
r) Müdürlük: Halk sağlığı müdürlüğünü,
s) Sağlık kuruluşu: Evde sağlık hizmeti vermek
üzere bu Yönetmeliğe uygun olarak yetkilendirilen toplum sağlığı
merkezlerini, kamu hastaneleri birliklerine bağlı hastaneler ile ağız ve
diş sağlığı merkezi ve hastanelerini,
ş) Sorumlu diş tabibi: Evde ağız ve diş sağlığı
hizmetlerinin bir ekip anlayışı içerisinde planlaması ve uygulanmasını
sağlamak amacıyla genel sekreter tarafından evde sağlık biriminin sorumlusu
olarak görevlendirilen diş tabibini,
t) Sorumlu idareci: Evde sağlık hizmetinden sorumlu
olan halk sağlığı müdür yardımcısını ya da başhekim yardımcısını,
u) Sorumlu tabip: Evde sağlık hizmetlerinin bir
ekip anlayışı içerisinde planlaması ve uygulanmasını sağlamak amacıyla
müdür/genel sekreter tarafından evde sağlık biriminin sorumlusu olarak
görevlendirilen tabip ya da uzman tabibi,
ü) Toplum sağlığı merkezi (TSM): Bölgesinde yaşayan
toplumun sağlığını geliştirmeyi ve korumayı ön plana alarak sağlıkla ilgili
risk ve sorunları belirleyen, bu sorunları gidermek için planlama yapan ve
bu planları uygulayan, uygulatan; birinci basamak koruyucu, iyileştirici ve
rehabilite edici sağlık hizmetlerini müdürlüğün sevk ve idaresinde organize
eden, bu hizmetlerin verimli bir şekilde sunulmasını izleyen, değerlendiren
ve destekleyen, bölgesinde bulunan sağlık kuruluşları ile diğer kurum ve
kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlayan sağlık kuruluşunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Evde Sağlık
Hizmetlerinin Teşkili, Sevk ve İdaresi
Evde
sağlık hizmetlerinin teşkilatlanması
MADDE 5 –
(1) Evde sağlık hizmetleri,
Bakanlık ve bağlı kuruluşları bünyesindeki eğitim ve araştırma hastaneleri,
genel hastaneler veya dal hastaneleri, ADSM’ler ve TSM’ler bünyesinde
kurulan birimler ve AHB’ler vasıtası ile sunulur.
(2) Evde sağlık hizmetlerinin koordinasyonundan
müdürlük; ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak etkin bir şekilde
yürütülmesinden, birimlerin bağlı olduğu kurumların il teşkilatları
müştereken sorumludur.
(3) Hizmetin yönetimi, birimler arasındaki iletişim
ve koordinasyon, müdürlük bünyesinde, Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube Müdürlüğüne
bağlı olarak oluşturulan “koordinasyon merkezi” tarafından sağlanır.
Koordinasyon merkezi, faaliyetlerini, Toplum Sağlığı Hizmetleri Şube
Müdürlüğünden sorumlu halk sağlığı müdür yardımcısına bağlı olarak yürütür.
Koordinasyon merkezinin bağlı olduğu halk sağlığı müdür yardımcısı aynı
zamanda evde sağlık hizmetleri komisyonunun da başkanıdır.
(4) Koordinasyon merkezi için müdürlükçe uygun bir
mekân ayrılır. Evde sağlık hizmeti sunan tüm birimler ile irtibatı
sağlayacak; yeterli sayıda; şehir içi, şehirlerarası ve GSM görüşmelere
açık; kayıt ve yönlendirme yapılabilen ve mesaj bırakılabilen sabit ve
mobil telefon ve hattının bulunduğu santral donanımı tahsis edilir. Evde
sağlık hizmetlerine başvuruların alındığı 444 3 833 numaralı telefon hattı
da müdürlüğe bağlı koordinasyon merkezi bünyesinde hizmet verir. İletişim,
haberleşme, kayıt, arşiv ve sekretarya işlemlerinin yürütülebilmesi için
müdürlükçe, yeterli sayı ve nitelikte personel görevlendirilir. Müdürlük
tarafından bir hekim "koordinasyon merkezi sorumlu hekimi" olarak
görevlendirilir.
(5) Koordinasyon merkezi ile evde sağlık hizmetleri
komisyonu işbirliği içerisinde çalışır.
Evde
sağlık hizmetleri komisyonu
MADDE 6 – (1) Evde sağlık hizmetlerinin sunumu sırasında
ortaya çıkan sorun ve aksaklıkların tespiti ve çözüme kavuşturulması, evde
sağlık hizmeti alan birey ve yakınlarının hizmetle ilgili şikâyetlerinin
değerlendirilmesi ve karara bağlanması amacıyla koordinasyon merkezinin
bağlı olduğu halk sağlığı müdür yardımcısının başkanlığında; müdürlükten
toplum sağlığı hizmetleri şube müdürü, aile hekimliği uygulama şube müdürü
ve koordinasyon merkezi sorumlu hekimi; il sağlık müdürlüğünden kamu ve
özel hastaneler şube müdürü, acil sağlık hizmetleri şube müdürü ve hasta
hakları il koordinatörü; kamu hastaneleri birliğinden, genel
sekreter/koordinatör genel sekreter tarafından görevlendirilen evde sağlık
hizmetinden sorumlu bir yönetici ve bir hastane birimi sorumlu hekiminin
katılımıyla oluşan evde sağlık hizmetleri komisyonu kurulur.
(2) Evde sağlık hizmetleri komisyonu, ayda bir
defadan az olmamak üzere, her ayın ilk haftasında, başkanın önceden
belirlediği gündemle toplanır. Bu komisyon acil olarak değerlendirilmesi
gereken durumlarda başkanın daveti üzerine toplanmakla yükümlüdür.
(3) Evde sağlık hizmetleri komisyonu oy çokluğu ile
karar alır. Oylarda eşitlik olması halinde başkanın taraf olduğu karar
geçerlidir. Gereği halinde evde sağlık hizmetleri komisyonuna katılmak
üzere görevlendirilen personel, oylamaya katılmaz. Kararlar tutanağa bağlanır.
(4) Evde sağlık hizmetleri komisyonunun
sekretaryası koordinasyon merkezince yürütülür.
Evde
sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonu
MADDE 7 –
(1) Evde sağlık hizmetinin etkinliğinin
artırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından sunulan sosyal
bakım ve destek hizmetlerinin entegrasyonunun sağlanacağı hizmet modelinin
koordinasyonunu gerçekleştirmek üzere Valilik bünyesinde evde sağlık ve
sosyal hizmetleri değerlendirme komisyonu oluşturulur.
(2) Evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme
komisyonu, valinin daveti üzerine; vali/vali yardımcısının başkanlığında
belediye başkanı/belediye başkan yardımcısı, aile ve sosyal politikalar il
müdürü, il sağlık müdürü, halk sağlığı müdürü, kamu hastaneleri birliği
genel sekreter(ler)i, evde sağlık hizmetlerinin koordinasyonundan sorumlu
halk sağlığı müdür yardımcısı ve ilgili sivil toplum kuruluşu temsilcisinin
katılımıyla yılda en az iki defa toplanır.
(3) Kararlar oy çokluğu ile alınır. Oylarda eşitlik
olması halinde başkanın taraf olduğu karar geçerlidir.
(4) Evde sağlık ve sosyal hizmetleri değerlendirme
komisyonu, müdürlük tarafından hazırlanan, evde sağlık hizmetleri sunumuna
ait sorunları ve çözüm önerilerini de içeren yıllık faaliyet raporunu bir
sonraki yılın Ocak ayı içerisinde karara bağlayarak, merkez koordinasyon
komisyonuna sunulması için Kuruma gönderir.
(5) Sekretarya hizmetleri Müdürlük tarafından
yürütülür.
Merkez
koordinasyon komisyonu
MADDE 8 – (1) Evde sağlık, evde bakım ve destek
hizmetlerinin Ülke düzeyinde koordinasyonunu ve hizmet sunumu sırasında
ortaya çıkabilecek sorunların ilk elden çözümünü gerçekleştirmek üzere
Bakanlık bünyesinde merkez koordinasyon komisyonu oluşturulur.
(2) Merkez koordinasyon komisyonu, Bakanlığın
daveti üzerine; Sağlık Bakanlığı Müsteşarı ya da Müsteşar Yardımcısı
başkanlığında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı ya da Müsteşar
Yardımcısı, Mahalli İdareler Genel Müdürü, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı,
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanı ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu
Başkanının katılımıyla yılda en az bir defa toplanır.
(3) Toplantıda evde sağlık ve sosyal hizmetleri
değerlendirme komisyonlarının, evde sağlık, bakım ve sosyal hizmetler
hakkındaki talepleri ve ilettikleri sorunlar görüşülür.
(4) Sekretarya hizmetleri Kurum tarafından
yürütülür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Evde Sağlık
Hizmet Birimleri
Birim
tipleri
MADDE 9 –
(1) Birimler; başvuruda bulunan
hasta ya da hasta yakınlarının taleplerini değerlendirmek, başvuruları uygun
olarak değerlendirilen hastalara ihtiyacı olan evde sağlık hizmetini
sunmak, gerektiği hallerde hastaların hastaneye naklini sağlamak amacıyla,
bu Yönetmelikte belirtilen kriterler doğrultusunda kurulur.
(2) Birimler üç tipe ayrılır:
a) T Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri: TSM’lere
bağlı olarak kurulan birimlerdir. Evde sağlık hizmetini öncelikli olarak
sunmakla görevlidir. Ekip, evde sağlık hizmeti konusunda eğitilmiş hekim,
yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım teknikeri ve yardımcı sağlık personeli
olmak üzere üç kişiden oluşturulur. Yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım
teknikeri olmadığı hallerde bir yardımcı sağlık personeli ekibe dâhil
edilir. İhtiyaç halinde psikolog, sosyal çalışmacı ve benzeri destek
elemanları da hizmetin sunumunda görev alır. Evde sağlık hizmeti sunulan
günlük hasta sayısı on ve üzerinde olan yerlerde en az bir T tipi birim
kurulur. Birbirine yakın olan küçük ilçelerde aynı kriter doğrultusunda
ortak hizmet birimi açılabilir.
b) H Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri: Türkiye
Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı hastaneler bünyesinde kurulan birimlerdir.
Öncelikli olarak uzman hekim konsültasyonu, fizyoterapi gibi T tipi
birimler tarafından verilmesi mümkün olmayan hizmetlerin sunumuyla
mükelleftir. Koordinasyon Merkezinin planlaması doğrultusunda T tipi
birimleri destekler. Ekip, evde sağlık hizmeti konusunda eğitilmiş
hekim/uzman hekim, yaşlı bakım teknikeri/evde hasta bakım teknikeri ve
yardımcı sağlık personeli olmak üzere üç kişiden oluşturulur. Yaşlı bakım
teknikeri/evde hasta bakım teknikeri olmadığı hallerde bir yardımcı sağlık
personeli ekibe dahil edilir. İhtiyaç halinde psikolog, sosyal çalışmacı,
fizyoterapist, diyetisyen ve benzeri destek elemanları da hizmetin
sunumunda görev alır. Hastanın ihtiyacına göre ekibe uzman hekim ya da
hekimler dâhil edilir. Hastane rollerinin belirlendiği gruplamaya göre A, B
ve C tipi hastanelerin bulunduğu ilçelerde en az bir H tipi birim kurulur.
c) D Tipi Evde Sağlık Hizmet Birimleri: Türkiye
Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı ADSM’ler bünyesinde kurulan birimlerdir.
Ekipte bir diş hekimi ile birlikte bir ağız ve diş sağlığı teknikeri ya da
diş protez teknikeri bulunur.
Birim
açılması ve kapatılması
MADDE 10
– (1) T tipi birimler ihtiyaca
göre, evde sağlık hizmetleri komisyonunun talebi ve müdürlüğün teklifi
üzerine Valilik onayı ile açılır ve aynı yolla kapatılır. H ve D tipi
birimler ise evde sağlık hizmetleri komisyonunun talebi, genel
sekreterliğin uygun görüşü ve müdürlüğün teklifi üzerine Valilik onayı ile
açılır ve aynı yolla kapatılır. Birim tescili, Genel Müdürlük tarafından
yapılır.
(2) Evde sağlık hizmeti verecek sağlık kuruluşu
bünyesinde kayıt, arşiv, sekretarya, iletişim, planlama ve koordinasyon
hizmetlerinin yürütülebileceği genişlikte fiziki mekân ayrılır. Bu
faaliyetlerin gerektirdiği tefriş ve donanım, birimin bünyesinde kurulacak
sağlık kuruluşu tarafından sağlanır.
Asgari
araç-gereç, tıbbi cihaz ve ilaç standardı
MADDE 11
– (1) Evde sağlık hizmetinin
sunulması sırasında, asgari standardı Ek-1 ve Ek-2 ile belirlenen araç-gereç
ve tıbbi cihazların bulundurulması zorunludur.
(2) Evde sağlık hizmeti sunumu esnasında gerekli
olan ilaç ve/veya sarf malzemesi, hizmeti sunan birim tarafından
karşılanır.
(3) Fonksiyonlu hasta karyolası, havalı yatak,
tedaviye yardımcı olabilecek iadeli cihazlar niteliğindeki tıbbi cihazlar,
imkânlar ölçüsünde halk sağlığı müdürlüğü veya genel sekreterlik tarafından
temin edilerek, evde sağlık hizmeti süresince, hasta veya yakını adına
düzenlenen zimmet evrakı karşılığında, 24/3/2013 tarihli ve 28597 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümlerine uygun
olarak sağlık kurulu raporu ile tevsik edilmesi kaydıyla, hastanın
kullanımına tahsis edilebilir. Bu konuda halk sağlığı müdürlüğü ve genel
sekreterlik, ilgili mevzuatı doğrultusunda birbirlerine destek olabilir.
Zimmet karşılığı tahsis edilen malzeme ve/veya cihazlar, evde sağlık
hizmetinin sonlanmasını takiben devir teslim tutanağı ile geri alınır.
Ulaşım
araçlarının tahsisi
MADDE 12
– (1) Birimlere, ekibin hastaya ulaşımını
sağlamak için uygun bir araç ve/veya bir hasta nakil ambulansı tahsisi
yapılır. Hasta sayısı, ulaşım ve benzeri kriterler dikkate alınarak birden
fazla ilçe için bir hasta nakil ambulansı tahsis edilebilir.
(2) Acil sağlık hizmetine gereksinim duyan evde
sağlık hastası, 112 acil hizmetlerinden yararlandırılır. Bu durumda,
ambulans ekibi gelene kadar 112 komuta kontrol merkezinin yönlendirmeleri
doğrultusunda hareket edilir.
(3) Evde sağlık hastalarının naklinde kullanılacak
taşıtlar Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri
Yönetmeliği hükümlerine göre tescil edilmiş olmalıdır. Bu araçlarda, söz
konusu Yönetmelik ile belirlenen araç-gereç, tıbbi malzeme ve ilaçlar, bir
ziyaret çantası düzeninde tertip edilerek hizmete hazır halde bulundurulur.
(4) Hasta nakil hizmetinde kullanılacak araçlar
üzerinde Ek-5’te yer alan Sağlık Bakanlığı Logosu, Evde Sağlık Hizmetleri
Logosu, Evde Sağlık Hizmetleri Başvuru Numarası (444 3 833) ve “Hasta Nakil
Ambulansı” ibaresi olacak şekilde Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile
Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği ile belirlenen standartlara uygun olarak
hizmete özgü giydirilir.
(5) Araçlara, adres bulmayı kolaylaştırmak için
uydu konumlandırma cihazı konulabilir.
(6) Aile hekimi, kendisine kayıtlı olan evde sağlık
hastasına (zor ulaşım koşulları, güvenlik ihtiyacı gibi özel durumlar
haricinde) kendi imkânları ile ulaşır.
(7) Belediyeler, kamu yararına çalışan sivil toplum
kuruluşları ve benzeri tarafından sağlanan araç ya da hasta nakil
ambulansının üzerinde tedarikçi kurum ya da kuruluşun logosu da
bulundurulur.
Personel
görevlendirilmesi
MADDE 13
– (1) Sorumlu tabip, diş tabibi ve
diğer personel, müdür/genel sekreter tarafından görevlendirilir.
(2) Ekipte görevlendirilen personele, zorunlu
haller dışında başka görev verilmez.
(3) Ekipte yer alan sağlık personeli, sürücü olarak
da yetkilendirilebilir.
(4) Birim ya da birimlerin kayıt ve arşiv işlemleri
ile iletişim ve haberleşme işlemlerini gerçekleştirmek üzere bir tıbbi
sekreter ya da uygun nitelikte bir personel görevlendirilebilir.
(5) Evde sağlık hizmetlerinde görevli personel,
hizmet sunumu sırasında, standartları kurum tarafından belirlenecek özel
kıyafet giyer.
Sorumlu
tabibin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 14
– (1) Sorumlu tabip veya diş tabibi
ekibin başı olup görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) İlk ziyareti ekibiyle birlikte gerçekleştirerek
hastanın kapsamlı olarak tıbbi değerlendirmesini yapar.
b) Tanıyı koyup tedaviyi gerçekleştiren müdavi
tabibin bilgilendirme ve önerilerini de dikkate alarak evde sağlık hizmet
planını hazırlar. Müdavi tabibin görüş ve önerilerinin bulunmaması halinde,
gerekiyorsa, ilgili dal uzmanından destek alır.
c) Hazırlamış olduğu plan ve program doğrultusunda;
hastaya, ihtiyacı olan evde sağlık hizmetlerini ekip elemanlarıyla birlikte
sunar ya da ekip elemanları tarafından sunulmasını sağlar. Sunulan bakım ve
takipleri değerlendirir. Ortaya çıkan ihtiyaçlarla ilgili olarak müdavi
tabip veya konsültan tabip ile de görüşerek evde sağlık hizmet planını
revize eder.
ç) Evde sağlık hizmetleri sırasında kullanılacak
ilaç, tıbbi cihaz ve malzemelerin tedariki, uygun koşullarda saklanması,
kullanımı, tıbbi atıkların toplanması ve muhafaza edilmesi,
enfeksiyonlardan ve bulaşıcı hastalıklardan korunma gibi konularda kişi ve
aile bireylerini bilgilendirir ve danışmanlık hizmeti verir.
d) Evde sağlık hizmetleri sırasında kişilere
uygulanan tıbbi işlemlerden, yapılan işlemlerin kayıtlarının tutulmasından
sorumlu olup tespit ettiği aksaklık ve sorunları ve hizmete ilişkin
talepleri hizmetten sorumlu idareciye bildirir.
e) Evde sağlık hizmetleri ile ilgili kayıtların
zamanında ve noksansız olarak tutulmasını ve muhafaza edilmesini sağlar.
f) Evde sağlık hizmetlerinin bir bütün olarak
koordinasyon ve organizasyonunu bu Yönetmelik hükümlerine göre planlar ve
hizmetten sorumlu idarecinin onayına sunar.
g) Kendisine bağlı ekip personeline, evde sağlık
hizmetleri ve uygulamalar konusunda hizmet içi eğitim verir/verdirir,
danışmanlık yapar.
ğ) Hizmet sunumu sırasında tespit ettiği aksaklık
ve noksanlıkları gidermekle ilgili çalışmalar yaparak hizmetin
geliştirilmesi konusunda kararlar alır ve hizmetten sorumlu idarecinin
bilgisi dahilinde uygulatır.
h) Kullanılan araç-gereç ve tıbbi cihazların
temizliğinin, dezenfeksiyon ve sterilizasyonunun, düzenli bakım ve
kalibrasyonunun yapılmasını sağlar.
ı) Gerçekleştirilen hizmetlerle ilgili olarak
hastanın aile hekimine bilgi verir.
i) Evde sağlık hizmetlerinin hasta hakları
mevzuatına, tıbbi deontolojiye, etik ilke ve kurallarına uygun olarak
yürütülmesini sağlar.
Diğer
ekip personelinin görev ve sorumlulukları
MADDE 15
– (1) Ekip personeli, evde sağlık
hizmetlerini 22/5/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık
Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek
Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun
olarak ve konu hakkında almış oldukları özel eğitimler doğrultusunda,
sorumlu hekimin hazırlamış olduğu hizmet planına göre yerine getirmekle
mükelleftirler.
(2) Birimlerde görev yapacak personel, temel yaşam
desteği ve evde sağlık hizmetleri konularında sürekli eğitimlere tabi
tutulur.
Aile
hekimliği biriminin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 16
– (1) Kendisine başvuran ya da
yerinde veya gezici hizmet sunumu esnasında tespit ettiği evde sağlık
hizmetine ihtiyacı olan hastayı koordinasyon merkezine bildirir.
(2) Birimler tarafından evde sağlık hizmet sunumu
tamamlanan ve koordinasyon merkezi tarafından kendisine bildirim yapılan
kayıtlı kişiyi, bildirimi takip eden beş iş günü içerisinde evinde ziyaret
eder.
(3) Evde sağlık hizmet birimi kurulmayan ilçelerle
belde ve köylerdeki evde sağlık hastalarına, koordinasyon merkezinin
yönlendirmesiyle 25/1/2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği ve aile hekimliği
uygulamaları ile ilgili diğer mevzuat gereği evde sağlık hizmetini sunar.
Bu hizmetin sunumunda, sağlık hizmeti ihtiyacının düzeyine göre kendisine
bağlı olarak faaliyet gösteren sağlık evi ebesinden/ebelerinden de
yararlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Evde Sağlık
Hizmetlerinin Sunumu
Başvurunun
yapılması ve değerlendirilmesi
MADDE 17
– (1) Başvuru; hasta, hasta
yakını, diğer kişi veya kurumlar tarafından 444 3 833 numaralı telefon
hattı aranarak ya da Ek-3’te yer alan “Evde Sağlık Hizmeti Başvuru Formu”
doldurularak veya TSM/AHB’ler aracılığıyla il koordinasyon merkezine
yapılır.
(2) Hastaneden taburcu aşamasında olup evde sağlık
hizmet ihtiyacı olduğu değerlendirilen hastalar, müdavi hekim tarafından
koordinasyon merkezine bildirilir.
(3) Koordinasyon merkezi, yapacağı ön değerlendirme
neticesinde taleplerini uygun görülen hasta için, ikamet ettiği yerin
yakınlığını, sağlık hizmeti ihtiyacının düzeyini ve hasta yoğunluğunu dikkate
alarak, uygun gördüğü birimi ya da hastanın kayıtlı olduğu AHB’yi
görevlendirir.
(4) Görevlendirilen birim ya da AHB tarafından
yapılan yerinde değerlendirme sonucunda başvurusu olumsuz neticelenenler
ayrıntılı olarak bilgilendirilir. Hastanın evde sağlık hizmetine kabul
edilip edilmediği koordinasyon merkezine ve kayıtlı olduğu aile hekimine de
iletilir. Hasta, bu neticeye ilişkin yeniden değerlendirme talebiyle evde
sağlık hizmetleri komisyonuna müracaat edebilir.
(5) Hizmetin seviyesi, kapsamı, süresi ve benzeri
hususlarda birimler arasında ihtilafa düşülmesi halinde konu, evde sağlık
hizmetleri komisyonu marifetiyle karara bağlanır. Evde sağlık hizmetleri
komisyonunun gerekçeli kararı hizmeti sunacak birime tebliğ edilir. Evde
sağlık hizmetleri komisyonunun kararı kesindir.
(6) Evde sağlık hizmetleri komisyonu karar alana
kadar koordinasyon merkezinin kararı doğrultusunda hizmet verilir.
(7) Evde sağlık hizmetleri kapsamında olmayan
başvuru sahipleri, koordinasyon merkezi tarafından, talep edilen hizmet ile
ilgili kurum ya da kuruluşlara yönlendirilir.
Çalışma
usul ve esasları
MADDE 18
– (1) Evde sağlık hizmetleri,
birim sorumlu tabibi/diş tabibi ya da AHB tarafından, gerektiği hallerde
müdavi tabip ya da ilgili uzman tabipler ile istişare edilerek hazırlanan
ve koordinasyon merkezi sorumlusu tarafından uygun görülerek onaylanan
çalışma ve iş planına göre yürütülür.
(2) Vakanın durumuna göre günlük, haftalık veya
aylık dilimler halinde önceden hazırlanan, ziyaret gün ve saatlerini,
ekipte yer alacak personelin unvan ve kimlik bilgilerini içeren ziyaret
planı, hizmet verilecek hasta ve/veya aile bireylerine önceden bildirilir.
(3) Birimler, hizmet gerekliliği nedeniyle ziyaret
planında yapacakları değişiklikleri hasta ve/veya aile bireylerine önceden
bildirmekle yükümlüdürler.
(4) Ziyaret saati ve tarihi; kalınan süre; yapılan
tıbbi girişim ve işlemler; kullanılan ilaç, araç-gereç, tıbbi cihaz ve sarf
malzemeleri kayıt altına alınır. Hizmet verilen kişinin durumu ve ziyaretin
seyri raporlanır.
(5) Koordinasyon merkezi tarafından yapılan
görüşmelerin kayıt altına alınması ve veri güvenliğinin sağlanması
zorunludur.
(6) Evde sağlık hizmeti mesai saatleri içerisinde
ve randevu sistemiyle sunulur.
Hizmetin
kapsamı
MADDE 19
– (1) Evde sağlık hizmetleri;
a) Hastaya konulmuş olan tanı ve planlanan tedavi
çerçevesinde, bulunduğu ev ortamında muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi
bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesini,
b) İlacın reçete edilmesindeki özel düzenlemeler
saklı kalmak kaydıyla, uzun süreli kullanımı sağlık raporu ile
belgelendirilen ilaçların reçete edilmesini,
c) Tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına ilişkin
raporların çıkarılmasına yardımcı olunmasını,
ç) Hastanın ve ailesinin, evde bakım sürecinde
üstlenebilecekleri görevler ile hastalık ve bakım süreçleri hakkında
bilgilendirilmesini,
d) Hastaya, evde kullanması gereken tıbbi cihaz ve
ekipmanlar konusunda, eğitim ve danışmanlık gibi hizmetlerin verilmesini,
e) Gerekli görülen hallerde hastanın ilgili sağlık
kuruluşuna ve/veya sağlık kuruluşundan evine naklini,
kapsar.
Konsültasyon
MADDE 20
– (1) Hizmeti sunan birimin
sorumlu hekiminin gerekli görmesi halinde hasta, ilgili dal uzmanına
konsülte ettirilir.
(2) Birim tarafından yapılan konsültasyon ve
yeniden tıbbi değerlendirme talebinin sağlık kuruluşunda görevli ilgili
uzman tabiplerce, zamanında karşılanması zorunludur.
(3) Konsültasyon hizmetini, koordinasyon merkezi ve
ilgili uzman hekimin bulunduğu hastanenin hizmetten sorumlu idarecisi
birlikte planlar.
Sağlık
kuruluşuna sevk
MADDE 21
– (1) İleri tetkik ve tedavi
gerektiren durumlar, sağlık kurulu raporunun yenilenmesi ve benzeri
hallerde hasta, hizmeti sunan birim tarafından hastaneye sevk edilebilir.
(2) Sevk işlemi, evde sağlık hizmetleri için tahsis
edilen hasta nakil ambulansı ile sevke karar veren birim tarafından
gerçekleştirilir.
(3) Hasta nakil ambulanslarının yeterli veya uygun
olmaması halinde koordinasyon merkezi, 112 acil komuta kontrol merkezi ile
görüşerek destek talebinde bulunabilir.
(4) Nakille ilgili giderler hastaya fatura
edilemez.
(5) Hastaya, ilgili sağlık kuruluşundan, mümkünse
hasta yoğunluğunun az olduğu zaman dilimi için, sevkine karar veren birim
tarafından randevu alınır.
(6) Hastanın sağlık kuruluşundaki muayene, tetkik
ve tedavisinin uzun sürmesi ya da sonraki günlere sarkması halinde
mağduriyete mahal verilmemesi için ilgili hastaneler bünyesinde kısa süreli
tedavilerin yapılabileceği veya uygun bir kliniğe geçiş öncesinde hastanın
yatırılabileceği, en az beş yatak kapasiteli, amaca uygun olarak donatılmış
“Evde Sağlık Hizmet Ünitesi” oluşturulur. Bu ünitelerin fiziki yetersizlik
gibi makul gerekçelerle oluşturulamaması durumunda hazırlanan rapor,
değerlendirilmesi için evde sağlık hizmetleri komisyonuna gönderilir ve
komisyonun kararı doğrultusunda hareket edilir. Raporun uygun görülmesi
halinde bahse konu hastaların, durumlarına uygun bir servise yatışlarının
sağlanmasına dair düzenlemeler yapılır. Bu işten, hizmetten sorumlu idareci
bizzat yükümlüdür.
(7) Yeni oluşan acil haller evde sağlık hizmetinin
kapsamına girmez. Bu durumlarda acil sağlık hizmetlerine dair mevzuata göre
işlem tesis edilir.
Kayıtların
tutulması
MADDE 22
– (1) Hastalara ait veriler Halk
Sağlığı Bilgi Sistemi çalışmaları kapsamında oluşturulan Evde Sağlık
Hizmetleri Modülü kullanılarak kayıt altına alınır.
(2) Evde sağlık hizmetlerini müştereken yürütmekle
mükellef olan Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri
Kurumu, kendilerine bağlı sağlık kuruluşlarının mezkûr modülü
kullanmalarını sağlamak, bunun için gerekli olan düzenlemeleri ve
eğitimleri yaptırmakla yükümlüdürler.
Evde
sağlık hizmetinin sunumunda uyulacak ilkeler
MADDE 23
– (1) İlgili mevzuatı gereği evde
sağlık hizmeti alması uygun görülen kişilerin rızasının alınması
zorunludur. Kişinin tıbbi durumunun onay vermeye elverişli olmaması halinde
kanuni temsilcisinin Ek-4’teki “Aydınlatılmış Onam Formu” kullanılarak
rızası alınır.
(2) Hizmetin verilmesi sırasında tıbbi deontoloji
ve mesleki etik ilkeleri ile ahlak ve genel nezaket kurallarına uyulması,
hasta hakları mevzuatına uygun olarak hareket edilmesi zorunludur.
(3) Evde sağlık hizmetinin sunumu sırasında
hastanın yanında ailesinden birinin veya bir yakınının bulunması sağlanır.
Yalnız yaşayan hastaların ziyaretleri, en az iki ekip elemanı tarafından
gerçekleştirilir.
Evde
sağlık hizmetinin sonlandırılması
MADDE 24
– (1) Hastaya sunulan evde sağlık
hizmeti aşağıdaki hallerde sonlandırılır:
a) Evde sağlık hizmeti sunulan hastanın iyileşmesi,
b) Evde sağlık hizmeti sunulan hasta için uygulanan
bakım ve tedavinin, sağlık personeli gerektirmeden yapılabilecek hale
gelmesi,
c) Hastanın kendisinin veya küçük ya da ayırt etme
gücüne sahip olmayan hastanın veli/vasisinin hizmeti sonlandırmayı talep
etmesi,
ç) Hastanın vefat etmesi,
d) Hasta veya yakınlarının tedaviye uyumsuz
davranışları, direnç göstermeleri, önerilere uymamaları halinde sorumlu
tabip, diş tabibi ya da aile hekimi tarafından verilen hizmetin faydası
olmayacağına kanaat getirilmesi,
e) Hasta veya küçük ya da ayırt etme gücüne sahip
olmayan hastanın veli/vasisinin personelin güvenliğine yönelik uygun
olmayan davranışlarda bulunmaları,
f) Evde sağlık hizmeti sunulan hastanın, çeşitli
nedenlerle ikamet ettiği bölgenin değişmesi.
(2) (d) ve (e) bentlerinde belirtilen nedenlerle
hizmetin sonlandırılması kanaatinde olan birim, öncelikle hazırlayacağı
tutanak ile durumu, koordinasyon merkezi aracılığı ile evde sağlık
hizmetleri komisyonuna iletir. Konu, komisyon marifeti ile karara bağlanır.
(3) İkamet yeri değişen hastanın, koordinasyon merkezi
aracılığı ile devri gerçekleştirilerek sunulan hizmetin devamlılığı
sağlanır.
Denetim
ve sorumluluk
MADDE 25
– (1) Evde sağlık hizmetlerinin
koordinasyonu Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından yerine getirilir.
Ayrıca evde sağlık hizmetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak
etkin bir şekilde ve eksiksiz olarak yürütülmesinden Türkiye Halk Sağlığı
Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu müştereken sorumludur.
(2) Birimlerin ve faaliyetlerinin bu Yönetmeliğe
uygunluğu Müdürlükçe denetlenir.
Kamu
kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları arasında evde sağlık,
bakım ve sosyal destek hizmetlerinin işbirliği içerisinde yürütülmesi
MADDE 26
– (1) Evde sağlık, bakım, sosyal
destek ve benzeri diğer kamu hizmetlerinin bütüncül bir anlayışla ve
işbirliği içerisinde vatandaşlara sunumunun sağlanması, hizmetlerin
etkinliğinin artırılması ve tekrarların önlenmesi amacıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları arasında, bilgi güvenliği ve mahremiyeti hakkındaki
mevzuat hükümlerine riayet edilerek ve ilgili ulusal mevzuat hükümleri
dikkate alınarak veri güvenliği ile korunmasına ilişkin gerekli tedbirlerin
alınması koşulu ile elektronik ortamda veri paylaşımını sağlayacak entegre
yazılımlar oluşturulabilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında yapılacak işbirliğine
ilişkin usul ve esaslar, ilgili bakanlıklar ve/veya belediyeler ile diğer
kamu kurum ve kuruluşlarıyla yapılacak protokoller ile belirlenir. Bu
protokollerde, evde bakım ve sosyal destek hizmetleri amacıyla kurulan
dernek, vakıf ve benzeri kuruluşlara, talep etmeleri halinde görev
verilebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Uygulamaya
geçiş
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bakan onayı ile
belirlenecek olan iller, evde sağlık hizmetlerini bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesini müteakiben Yönetmelik hükümlerine uygun olarak verir. Bunların
haricindeki iller ise evde sağlık hizmet sunumunu 1/7/2015 tarihine kadar
bu Yönetmelik hükümlerine uyumlu hale getirir. Bu süre Bakan onayı ile altı
ay uzatılabilir.
(2) Bakan onayı ile belirlenmiş olanların
haricindeki illerden evde sağlık hizmet koordinasyonunun hâlihazırda il
sağlık müdürlüğü tarafından yapıldığı yerlerde;
a) Bu Yönetmelikte müdüre verilen görevleri il
sağlık müdürü, müdürlüğe verilen görevleri ise il sağlık müdürlüğü yerine
getirir.
b) Koordinasyon merkezi, il sağlık müdürü
tarafından görevlendirilecek bir sağlık müdür yardımcısına bağlı olarak
faaliyetlerini sürdürür. Koordinasyon merkezi sorumlusu olan il sağlık
müdür yardımcısı aynı zamanda evde sağlık hizmetleri komisyonunun
başkanlığını da yürütür.
c) Oluşturulacak olan evde sağlık ve sosyal hizmet
değerlendirme komisyonuna halk sağlığı müdürü dâhil edilir.
(3) Bakan onayı ile belirlenmiş olanların
haricindeki illerde, evde sağlık hizmetlerinin hâlihazırda mevcut olan
birim, personel ve taşıtlarla yürütülmesine devam edilir.
(4) Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu
Hastaneleri Kurumu, 22 nci maddede belirtilen işlemleri bu Yönetmeliğin
yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içinde tamamlamak zorundadır.
Yürürlük
MADDE 27
– (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 28
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sağlık Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
|