VETERİNER HİZMETLERİ, BİTKİ SAĞLIĞI, GIDA VE YEM
KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 6589 Kabul
Tarihi: 28/1/2015
MADDE 1 – 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki
Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa 10 uncu maddesinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birlikleri
MADDE 10/A – (1) Hayvan gen kaynaklarının korunması,
araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve
pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel kişi
yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine
tabi ıslah amaçlı yetiştirici birliği kurulabilir.
(2) Islah amaçlı yetiştirici birliği, koyun ve keçi
türlerinde müştereken, diğer hayvan cinslerinde ise aynı türden hayvana
veya arılı kovana sahip en az yedi yetiştiricinin bir araya gelmesiyle
kurulur. İl düzeyinde ıslah amacına yönelik aynı türden yalnızca bir birlik
kurulabilir. Kurucu üyelerce hazırlanıp imzalanan ve Bakanlık tarafından yayımlanan
tip ana sözleşmeye aykırı hükümler içermeyen ana sözleşme Bakanlık il
müdürlüğüne verilir. Birliğin kuruluşuna izin verilmesi hâlinde ana sözleşme,
kurucu üyelerin başvurusu üzerine birliğin bulunduğu yer ticaret sicilinde
tescil ve ilan olunur. Birlik, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik
kazanır ve tescilden itibaren üç ay içinde ilk genel kurul toplantısını
yapar. İlk toplantıda birlik asıl üye sayısının yönetim ve denetleme
kurullarını oluşturacak sayının altında olduğunun tespiti hâlinde, toplantı
tarihinden itibaren bir ay içinde ikinci genel kurul toplantısı yapılır. Bu
toplantıda da yeterli asıl üye sayısına ulaşılamaması hâlinde birlik,
Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Birlikler, ihtiyaç duyulan
yerlerde Bakanlığın izniyle şube veya irtibat bürosu açabilir; birliğin
görevlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyduğu sayıda personel çalıştırabilir.
(3) Ana sözleşmede aşağıda belirtilen hususlara yer
verilir:
a) Birliğin adı, amacı ve görevleri
b) Üyeliğe ilişkin şartlar ve üyeliğin
sonlandırılması
c) Gelir, gider ve diğer mali hükümler
ç) Sorumluluklar
d) Yönetim, sevk ve idare
e) Temsil ve tescil
f) Dağılma ve tasfiye
g) Denetim
ğ) Diğer konular
(4) Birlikler, merkez birliği şeklinde
örgütlenebilir ve faaliyet alanı ile ilgili bir merkez birliği kurabilir.
Merkez birliklerinin kuruluşu ve dağılması birliklerde uygulanan esaslara
tabi olmakla birlikte, kuruluş ve dağılma onayı Bakanlık tarafından
verilir. Merkez birliği en az yedi il birliğinden oluşur. Merkez birliği
genel kurulu, üye birliklerin asıl üye sayısına göre yönetmelikle
belirlenecek oranlarda seçilecek delegelerden oluşur.
(5) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 2 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin organları,
yetki ve sorumlulukları
MADDE 10/B – (1) Birlik; aşağıda belirtilen genel
kurul, yönetim kurulu ve denetleme kurulundan oluşur.
a) Genel kurul, birliği temsil eden en yetkili
organdır. Genel kurul olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak toplanır.
Olağan toplantının dört yılda bir, mali toplantının iki yılda bir yapılması
zorunludur. Genel kurul, asıl üye tam sayısının salt çoğunluğu ile
toplanır. Genel kurulda toplantı için gerekli çoğunluk sağlanamadığı
takdirde, çoğunluk aranmaksızın en geç otuz gün içinde ikinci toplantı
yapılır. Ana sözleşmede nitelikli çoğunluk gerektiren hüküm bulunmadıkça
toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alınır. Birlik, yönetim
kurulu kararıyla doğrudan veya denetleme kurulu, gerektiğinde tasfiye
kurulu ya da asıl üyelerin en az onda birinin noter onaylı talebiyle yönetim
kurulu tarafından olağanüstü genel kurul toplantısına çağrılabilir. Ancak
Bakanlık, genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde
veya kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak genel kurulu
toplantıya çağırma yetkisine sahiptir. Genel kurul, aşağıda belirlenen
yetkilerini devir ve terk edemez:
1) Ana sözleşmeyi değiştirmek
2) Yönetim kurulu ve
denetleme kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek
3) İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir
gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak
4) Yönetim kurulu ve
denetleme kurulunu ibra etmek
5) Kanun veya ana sözleşme ile genel kurulun
yetkisine bırakılmış olan konular hakkında karar vermek
6) Alım, satım ve kiralama hizmetlerinde takip
edilecek usul ile alınacak ürünün niteliğini, azami fiyatını, satılacak ya
da kiralanacak ürün ve hizmetlerin asgari fiyatını belirlemek
b) Yönetim kurulu,
birliğin faaliyetlerini yöneten ve birliği temsil eden icra organıdır.
Yönetim kurulu, genel kurul tarafından en az beş en fazla yedi asıl ve aynı
sayıda yedek üyeden oluşmak üzere, dört yıl için seçilir. Bunların ve
yedeklerinin asıl üye olması şarttır. Yönetim kurulu üyeliğine seçilen
tüzel kişiler, temsilcilerinin isimlerini birliğe bildirir. Yönetim kurulu
üyelerine genel kurulca aylık brüt asgari ücretin iki katını geçmemek üzere
belirlenen huzur hakkı ve yolluk dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme
yapılmaz. Yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır:
1) Türk vatandaşı olmak
2) Farklı hayvan türünde başka bir birliğin yönetim
kurulu üyesi olmamak
3) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene
ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, nitelikli cinsel saldırıda bulunma,
çocukların cinsel istismarı, zimmet, irtikap,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma,
suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık
suçlarından mahkûm olmamak
c) Denetleme kurulu, genel
kurul namına birliğin bütün işlem ve hesaplarını tetkik eder. Genel kurul,
asıl üyeler arasından denetleme organı olarak dört yıl için üç asıl ve üç
yedek üyeyi seçer. Denetleme kurulu üyelerinde, yönetim kurulu üyelerinde
aranan şartlar aranır. Denetleme kurulu üyelerine genel kurulca aylık brüt
asgari ücretin iki katını geçmemek üzere belirlenen huzur hakkı ve yolluk
dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz
(2) Üyelerin yönetim kuruluna üyelik şartlarını
taşıyıp taşımadıkları, denetçiler tarafından araştırılır. Bakanlıkça
yapılan denetimler sonucunda şartları taşımadıkları hâlde seçildiği veya
seçilme yeterliliğini sonradan kaybettiği anlaşılanların üyelikleri yönetim
kurulunca sonlandırılır.
(3) Yönetim kurulu,
birliği temsil ve birlik adına imza atmaya yetkili şahısları, kararla
tespit eder ve bu kararın noterlikçe onaylanmış bir sureti, imzalarla
birlikte tescil edilmek üzere Ticaret Sicili Müdürlüğüne verilir. Gerektiğinde
aynı usule göre hareket edilerek imza yetkisine sahip kişiler
değiştirilebilir. Mali ve birliği taahhüt altına alan konularda, birlik
adına yapılacak yazışmalarda yönetim kurulu başkanı ve birliği temsile
yetki verilen yönetim kurulu üyelerinden en az birisinin imzası gereklidir.
Yönetim kurulu kararıyla, başkanın temsil yetkisi il birliklerinde sorumlu
müdüre, merkez birliklerinde ise genel sekretere devredilebilir. Yetki
devri yapılan sorumlu müdür veya genel sekreter yönetim ve denetleme kurulu
üyesi olamaz.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 3 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin görevleri
MADDE 10/C – (1) Islah amaçlı yetiştirici
birlikleri aşağıda belirtilen görevleri yürütürler:
a) Üyeleri arasında dayanışmayı sağlamak
b) Üyelerin mesleki eğitimlerini sağlamak, bilgi ve
becerilerini artırmak amacıyla kurs, seminer ve benzeri organizasyonları
düzenlemek, eğitim çalışmaları ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak, her
türlü basılı yayım ve diğer yollarla üyeleri arasında iletişim ve
haberleşmeyi sağlamak
c) Bakanlıkça merkez birliğine verilen yetkiler
doğrultusunda, Bakanlığın kontrol ve denetiminde ön soy kütüğü, soy kütüğü,
döl kontrolü ve/veya ıslah programları faaliyetlerini
yürütmek
ç) Üyelerin hayvanlarına suni tohumlama hizmetleri
vermek, suni tohumlama ile ilgili sperma ve benzeri malzemeleri temin
etmek, depolamak, dağıtmak ve pazarlamak
d) Yetiştiricilerin damızlık materyal, alet ve ekipman, kaba yem, kesif yem, yem bitkileri tohumlukları
ve benzeri ihtiyaçlarını sağlamak, depolamak, dağıtmak ve pazarlamak
e) Yurt içinden veya gerekli hâllerde yurt dışından
sağlanan erkek ve dişi hayvan, sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ya
da diğer biyolojik materyali kullanarak ıslah programları ile bütünleşen
her türlü faaliyet için gerekli kadro ve ekipleri oluşturmak, gerekli
hâllerde sperma, yumurta, embriyo, larva, ana arı ve benzeri ıslah
materyallerini üretmek için Bakanlık izniyle ya da Bakanlıktan ruhsatlı
üretim merkezleri ve laboratuvarlar kurmak ve
araştırma kurumlarıyla iş birliği yapmak
f) Hayvanların bakım ve beslenmesi ile ilgili her
türlü girdi temini ile teknik ve idari tedbirleri almak veya aldırmak
g) Üyelerce yetiştirilen damızlık hayvanların
satışını yapmak, satışlarını organize etmek, bunun için müzayede
düzenlemek, fuar, sergi ve panayırlar kurmak ve kurulanlara katılmak,
yarışmalar tertiplemek, ödüller vermek ve yetiştirilen ırkları tanıtmak
ğ) Yetiştiricilerin ürünlerinin değer fiyatına
satışını sağlayacak her türlü pazarlama organizasyonları ve ürün işleme
tesislerini kurmak, kiralamak ve işletmek
h) Hayvanlar ve işletmeleri ile ilgili her türlü
sigorta hizmetlerini yapmak veya yaptırmak
ı) Kredi temini konusunda çalışmalarda bulunmak
i) Kuruluş amacı ile ilgili ihtiyaç duyulan
araştırmaları yapmak veya yaptırmak
j) Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla gerekli
tesisleri kurmak, ortak olmak, işletmek, gerektiğinde bu işler için tüm
hisseleri birliğe ait olmak üzere şirket ve/veya iktisadi işletme kurmak
k) Merkez birliğinin birliğe tahsis etmiş olduğu
sayıda genetik materyali temin etmek ve üye işletmelerde kullanmak veya
kullandırmak
1) Kayıt sistemi ve verim kayıtları için gerekli
girdileri merkez birliği aracılığı ile tedarik etmek, kullanmak ve/veya
kullandırmak
m) Faaliyet alanı ile ilgili olarak üyelerinin
ihtiyaçlarına yönelik iş ve işlemler ile danışmanlık ve projelendirme
hizmetlerini vermek
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 4 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerine üyelik
MADDE 10/Ç – (1) Birlik, Bakanlıkça belirlenen kriterler doğrultusunda asgari sayıda hayvan, kovan gibi
varlığa sahip kendi türünün ıslah programına ve/veya soy kütüğü
sistemlerine dâhil olan asıl üyeler ile bu şartlara sahip olmayan ya da
asıl üye olmaksızın birlik imkânlarından kısıtlı olarak yararlanmak isteyen
aday üyelerden oluşur. Aday üyeler genel kurula katılamaz ve oy kullanamaz.
(2) Asıl üyelerden giriş aidatı ve yıllık aidat
alınır. Giriş aidatı ve yıllık aidat Bakanlıkça belirlenen üst sınırı
geçmemek kaydıyla genel kurul kararı ile tespit olunur. Ayrıca üyelere
verilecek hizmetler karşılığında genel kurulca belirlenecek hizmet bedeli
alınabilir. Birlikler için uygulanan giriş aidatı, yıllık aidat ve hizmet
bedelleriyle ilgili hükümler merkez birlikleri için de geçerlidir.
(3) Üyelik şartları ve üyeliğin kaybedilmesi ile
giriş ve yıllık aidat üst sınırları Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle
belirlenir.”
MADDE 5 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin gelir ve
muafiyetleri
MADDE 10/D – (1) Birliğin gelirleri, üyelerin
birliğe girerken ödemiş oldukları giriş aidatları, yıllık aidatlar, hizmet
bedelleri, bağış, yardım ve diğer gelirlerden oluşur.
(2) Birlik, alacaklılarına karşı tüm mal varlığı ve
aktifleriyle sorumludur.
(3) Birlik, 24/4/1969
tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan kooperatiflere
sağlanan her türlü vergi ve harç muafiyetinden aynı koşullarla yararlanır.”
MADDE 6 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin denetimi
MADDE 10/E – (1) Bakanlık, hayvan gen kaynaklarının
korunması, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ile pazarlanması
faaliyetlerinde, ön soy kütüğü, soy kütüğü gibi kayıt işlemlerinde ve
belgelendirme konularında birliklerle iş birliği ve birliklere yetki devri
yapabilir. Bakanlık, birliklere teknik hizmetler ile sağlık ve eğitim
hizmetleri konusunda gerektiğinde personel ile ayni ve nakdî destek
verebilir, bunların bu Kanun kapsamındaki faaliyetlerini kontrol eder ve
gerekli görmesi hâlinde denetler. Bakanlık, birliklerin ve merkez
birliklerinin genel kurullarında temsilci bulundurur.
(2) Bakanlık, birlikleri ve merkez birliklerini
idari, mali, hukuki ve teknik yönler ile hayvan sağlığı yönünden Bakanlık
müfettiş ve kontrolörleri aracılığıyla denetler. Ayrıca, denetim sonuçları
Bakanlığa bildirilmek şartıyla merkez birlikleri de kendi denetleme
kurulları aracılığıyla üye birliklerini denetleyebilir. Merkez birlikleri
ve birlikler, denetim sonuçlarına göre bu Kanun hükümleri çerçevesinde
Bakanlıkça verilen talimatlara uymak zorundadırlar.
(3) Yapılan denetimler sonucunda, merkez
birliklerinin, birliklerin ve bunların iştiraklerinin yönetim kurulu
üyeleri ile üst düzey yöneticilerinin, Bakanlıkça verilen talimatlar ile
hukuka açıkça aykırı eylem ve işlemlerinin tespit edilmesi durumunda, Bakanlık,
kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alınarak gecikmesinde sakınca
görülen hâllerde ileride telafisi güç veya imkânsız zararlara yol açılmasının
engellenmesi amacıyla bu kişileri belirli bir süre ile görevden
uzaklaştırabilir veya görevlerine tedbiren son verebilir.
Bu durumda Bakanlık, bir yıl
içinde olağanüstü genel kurul toplantısının yapılması için gerekli
tedbirleri alır.
(4) Birliklere kredi veren kurum ve kuruluşlar,
verilen kredilerin gayesine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını, plan
ve projesine uygunluğu, teknik özellikleri ve kalite açısından
denetleyebilir.
(5) Birliklerde görevli bulunanlar bu kuruluşlara
ait mal, para ve para hükmündeki kâğıtları ve gizli de olsa bunlarla ilgili
defter ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kontrolörlere, denetimle
görevlendirilen personele ve kredi kuruluşlarının denetim görevlilerine
göstermek, sayılmasına ve incelenmesine yardımda bulunmak, istenilen bilgileri
gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek ve doğru beyanda bulunmakla yükümlü
oldukları gibi Bakanlıkça kendilerinden istenilen her türlü bilgi, belge ve
kayıtları, tanınan süre içinde tam olarak vermek zorundadır.
(6) Yönetim kurulu üyeleri
ve birlik çalışanları, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan
sorumludurlar. Bunlar, suç teşkil eden fiil ve hareketleri ile birliğin
para ve malları, bilanço, tutanak, rapor ve başka evrak, defter ve
belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi
cezalandırılır.
(7) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 7 – 5996 sayılı Kanuna 10 uncu maddesinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin dağılması
ve tasfiyesi
MADDE 10/F – (1) Birlik; ana sözleşme gereğince,
genel kurul kararıyla, iflasın açılmasıyla, birlik asıl üye sayısının,
yönetim ve denetim kurullarını oluşturacak sayının altına düşmesi
hâllerinde Bakanlık il müdürlüğünün onayı ile dağılır. Kuruluş amacına
ulaşma imkânının kalmadığının Bakanlıkça tespiti hâlinde ise Bakanlık
ilgili genel müdürlüğünün onayı ile dağılır.
(2) Birliklerin dağılması, Ticaret Siciline tescil
ile ilan ettirilir.
(3) Islah amaçlı yetiştirici birliklerinin
kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine
ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu
hükümleri uygulanır.”
MADDE 8 – 5996 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin altıncı
fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 9 – 5996 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“Mevcut ıslah amaçlı hayvan yetiştirici
birliklerinin uyumu
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihte kurulu bulunan ıslah amaçlı hayvan yetiştirici birlikleri ile
merkez birlikleri, faaliyetlerine devam eder. Ancak bu birlikler ve merkez
birlikleri, ana sözleşmelerini Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenen
usul ve esaslara uygun hâle getirmek zorundadırlar. Birlikler dokuz ay
içinde, merkez birlikleri ise on iki ay içinde ana sözleşmelerini
yönetmelikle uyumlu hâle getirmedikleri takdirde kendiliğinden dağılmış
sayılırlar.”
MADDE 10 – Bu Kanun 7/11/2014
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 11 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
16/2/2015
|