Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýndan:
FÝNANSAL HÝZMETLERE ÝLÝÞKÝN MESAFELÝ
SÖZLEÞMELER YÖNETMELÝÐÝ
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliðin amacý, finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerin uygulama usul ve esaslarýný düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, finansal
hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmeleri kapsar.
(2) Bir
finansal hizmetin sunulmasýna iliþkin sözleþmenin, hizmet tedarikine iliþkin ilk anlaþma ile buna baðlý ardýþýk iþlemleri veya zaman içinde gerçekleþen ayný nitelikteki farklý iþlemleri kapsamasý halinde, bu Yönetmelik hükümleri sadece ilk anlaþmaya uygulanýr.
(3) Taraflar
arasýnda hizmet tedarikine iliþkin ilk anlaþmanýn olmadýðý ancak ardýþýk iþlemlerin veya zaman içinde ayný nitelikteki farklý iþlemlerin gerçekleþtiði durumlarda 5 inci madde sadece ilk iþleme uygulanýr. Bir yýldan daha uzun süre ayný türden iþlemlerin gerçekleþtirilmemesi halinde ise sonraki ilk iþlem, bunu takip edecek yeni iþlemlerin ilki sayýlýr ve 5 inci madde ilk iþleme uygulanýr.
(4) Ýlgili mevzuatýnda yer alan ön bilgilendirmeye,
sözleþmenin þekli ile zorunlu içeriðine ve sözleþmenin sona erdirilmesine iliþkin hükümler saklý kalmak kaydýyla mesafeli olarak kurulan tüketici kredisi sözleþmelerine; 5 inci madde, 6 ncý maddenin birinci fýkrasý, 7 nci maddenin birinci fýkrasý ve 14 üncü madde uygulanmaz.
(5) Bankacýlýk, kredi, sigorta, bireysel emeklilik ve yatýrým hizmetleri ile ilgili olanlar dýþýndaki ödemeler ile konut finansmaný sözleþmelerine bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik,
7/11/2013 tarihli ve 6502 sayýlý Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanunun 49 ve 84 üncü maddelerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliðin uygulanmasýnda;
a) Finansal
hizmet: Her türlü banka hizmeti, kredi, sigorta, bireysel emeklilik,
yatýrým ve ödeme ile ilgili hizmetleri,
b) Finansal
hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþme: Finansal hizmetlerin uzaktan pazarlanmasýna yönelik olarak kurulmuþ bir sistem çerçevesinde saðlayýcý ile tüketici arasýnda uzaktan iletiþim araçlarýnýn kullanýlmasý suretiyle kurulan sözleþmeleri,
c) Kalýcý veri saklayýcýsý: Tüketicinin gönderdiði veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacýna uygun olarak makul bir süre incelemesine
elverecek þekilde kaydedilmesini ve deðiþtirilmeden kopyalanmasýný saðlayan ve bu bilgiye aynen ulaþýlmasýna imkân veren kýsa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafýza kartý ve benzeri her türlü araç veya ortamý,
ç) Kanun: 6502 sayýlý Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanunu,
d) Saðlayýcý: Kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere ticari veya
mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet
sunan ya da hizmet sunanýn adýna ya da hesabýna hareket eden
gerçek veya tüzel kiþiyi,
e) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kiþiyi,
f) Uzaktan
iletiþim aracý: Mektup, katalog,
telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajý, kýsa mesaj, internet, ATM gibi fiziksel olarak karþý karþýya gelinmeksizin sözleþme kurulmasýna imkan veren her türlü araç veya ortamý,
g) Yan sözleþme: Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþme ile iliþkili olarak; satýcý, saðlayýcý ya da üçüncü bir kiþi tarafýndan sözleþme konusu mal ya da hizmete ilave olarak tüketiciye saðlanan mal veya hizmete iliþkin sözleþmeyi,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Ön Bilgilendirme Yükümlülüðü
Ön bilgilendirme
MADDE 5 – (1) Saðlayýcýnýn, finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmenin kurulmasýna yönelik iradesini açýklamadan önce kullanýlan uzaktan iletiþim aracýna uygun olarak aþaðýdaki hususlarda tüketiciyi
bilgilendirmesi zorunludur:
a) Saðlayýcýnýn ve varsa temsilcisinin esas faaliyet konusu, MERSÝS numarasý, açýk adresi, elektronik posta adresi, telefon numarasý ve varsa diðer iletiþim bilgileri.
b) Finansal
hizmetin tüketiciye saðlanmasýnda saðlayýcý ile tüketici arasýnda bir aracý varsa bu aracýnýn adý, unvaný, açýk adresi ve hangi nitelikle iþlem yapabilme
yetkisine sahip olduðu.
c) Finansal
hizmetin temel nitelikleri.
ç) Finansal hizmetin tüm vergiler dahil
toplam fiyatý, niteliði itibarýyla fiyatý önceden hesaplanamýyorsa fiyatýn hesaplanma usulü, varsa ifaya iliþkin masraflar ile
bunlarýn önceden hesaplanamamasý halinde ek
masraflarýn ödenebileceðine iliþkin bilgiler.
d) Doðasý gereði ya da gerçekleþtirilecek iþlemlere baðlý olarak özel bazý riskler taþýyan veya fiyatlarý saðlayýcýnýn kontrolü dýþýnda finansal piyasadaki dalgalanmalara göre deðiþen veya geçmiþ verileri gelecekte oluþacak deðerler için bir gösterge oluþturmayan finansal araçlarýn finansal hizmetlerde kullanýlmasý halinde, bu araçlara iliþkin bilgiler.
e) Varsa tüketici tarafýndan ödenmesi gereken diðer vergi ve ücretlere iliþkin bilgiler.
f) Sunulan
bilgilerin belirli bir süre geçerli olmasý halinde, bu süreye iliþkin bilgiler.
g) Ödeme ve ifaya iliþkin bilgiler ile varsa bunlara iliþkin taahhütler.
ð) Uzaktan iletiþim aracýnýn kullanýlmasýna iliþkin bazý ek masraflarýn tüketici tarafýndan karþýlanacak olmasý halinde, bu masraflara iliþkin bilgiler.
h) Cayma hakkýnýn kullanýlma þartlarý, süresi, usulü, varsa tüketicinin 11 inci maddeye göre ödemekle yükümlü olacaðý meblaðýn hesaplanma yöntemi.
ý) Cayma bildiriminin yapýlacaðý açýk adres, elektronik posta adresi, telefon numarasý ve varsa diðer iletiþim bilgileri.
i) 13 üncü madde uyarýnca cayma hakkýnýn kullanýlamadýðý durumlarda; tüketicinin cayma hakkýndan faydalanamayacaðýna ya da hangi koþullarda cayma hakkýný kaybedeceðine iliþkin bilgiler.
j) Sürekli veya düzenli aralýklarla tekrarlanan
bir finansal hizmet ediminin söz konusu olmasý halinde, sözleþmenin asgari süresi.
k) Taraflarýn, haklý sebeplerin varlýðý halinde, sözleþmeyi tek taraflý
feshedebileceklerine iliþkin sözleþme þartlarý ve bu durumda
varsa ödenmesi gereken cezai þartlar hakkýnda bilgiler.
Ön bilgilendirme yöntemi
MADDE 6 – (1) Tüketicinin;
finansal hizmetlerin sunulmasýna iliþkin bir mesafeli sözleþmenin kurulmasýna yönelik iradesini açýklamadan önce, 5 inci
maddenin birinci fýkrasýnda belirtilen tüm hususlarda,
kullanýlan uzaktan iletiþim aracýna uygun olarak en az on iki punto büyüklüðünde, açýk, sade, anlaþýlabilir ve okunabilir bir þekilde saðlayýcý tarafýndan yazýlý olarak veya kalýcý veri saklayýcýsý ile bilgilendirilmesi zorunludur.
(2) Finansal
hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmenin sesli iletiþim araçlarý vasýtasýyla veya sýnýrlý alanda ya da zamanda sunulduðu bir ortam yoluyla kurulmasý halinde, 5 inci
maddenin birinci fýkrasýnýn sadece (c), (ç), (h) ve (i)
bentlerinde yer alan bilgilerin bu ortamda verilmesi yeterlidir. Ancak tüketici kredisi sözleþmelerinin bu araç veya ortamlar
yoluyla mesafeli olarak kurulmasý halinde, ilgili
mevzuatýnda yer alan ön bilgilerin tamamýnýn, sözleþme kurulmadan makul bir süre önce yazýlý olarak veya kalýcý veri saklayýcýsý ile verilmesi zorunludur.
(3) Ön bilgilendirmenin kullanýlan uzaktan iletiþim aracýna uygun olarak ticari amaçla yapýldýðýnýn anlaþýlýr olmasý gerekir. Sesli iletiþim araçlarýnýn kullanýldýðý hallerde, saðlayýcý ya da temsilcisi, saðlayýcýnýn ve sesli iletiþimde bulunan kiþinin kimliðini, bu kiþinin saðlayýcýyla olan baðlantýsýna iliþkin bilgiyi ve görüþme talebinin sebebini her görüþme baþýnda belirtmek
zorundadýr.
Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþme
MADDE 7 – (1) Saðlayýcý, 5 inci maddede yer alan bilgilerin yaný sýra aþaðýda belirtilen hususlarý da içeren bir sözleþme düzenlemek ve bu sözleþmenin bütün þartlarýný kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile tüketiciye iletmek
zorundadýr:
a) Tüketicinin adý, soyadý, açýk adresi, varsa elektronik posta adresi, telefon numarasý ve diðer iletiþim bilgileri.
b) Tüketicilerin þikâyet ve itirazlarý konusundaki baþvurularýný tüketici mahkemesine veya tüketici hakem heyetine yapabileceklerine dair bilgi.
c) Varsa
garanti fonu ya da diðer tazminat düzenlemelerine iliþkin bilgi.
ç) Varsa tüketicilerin baþvurabileceði diðer çözüm yollarýna iliþkin bilgi.
d) Varsa ödeme planýna iliþkin bilgi.
(2) Birinci fýkrada yer alan yükümlülük, tüketicinin sözleþmeyi kuran iradesini yöneltmesinden önce veya tüketicinin talebi üzerine yazýlý bilgilendirmeye elveriþli olmayan bir uzaktan iletiþim aracý kullanýlarak sözleþmenin kurulmasý hâlinde ise sözleþmenin kurulmasýndan hemen sonra yerine getirilir.
(3) Tüketici, sözleþme iliþkisinin devam ettiði süre içinde herhangi bir ücret ödemeksizin sözleþmenin kâðýt üzerinde yazýlý bir örneðini talep edebilir. Ayrýca tüketici, finansal hizmetin niteliðiyle baðdaþmasý hâlinde, kullanýlan uzaktan iletiþim aracýný deðiþtirme hakkýna sahiptir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cayma Hakkýnýn Kullanýmý ve Taraflarýn Yükümlülükleri
Cayma hakký
MADDE 8 – (1) Tüketici, finansal
hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerden on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin cayma hakkýna sahiptir.
Sigorta ve bireysel emekliliðe iliþkin sözleþmelerde ise cayma süresi hakkýnda diðer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan hükümler uygulanýr.
(2) Cayma hakký süresi, sözleþmenin kurulduðu tarihte baþlar. Ancak sözleþmenin bütün þartlarýnýn kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile tüketiciye verildiði tarihin sözleþmenin kurulduðu tarihten daha
sonra olmasý durumunda, cayma hakký süresi, tüketicinin sözleþmenin bütün þartlarýný edindiði tarihten itibaren baþlar.
(3) Saðlayýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle
yükümlüdür.
Cayma hakkýnýn kullanýmý
MADDE 9 – (1) Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin cayma hakký süresi içinde, yazýlý olarak veya kalýcý veri saklayýcýsý ile saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir.
(2) Cayma hakkýnýn kullanýlmasýnda tüketici, Ek’te yer alan formu
kullanabileceði gibi cayma kararýný bildiren açýk bir beyanda da bulunabilir. Saðlayýcý, tüketicinin bu formu doldurabilmesi veya cayma beyanýný gönderebilmesi için internet sitesi
üzerinden seçenek de sunabilir.
Ýnternet sitesi üzerinden tüketiciye cayma hakký sunulmasý durumunda saðlayýcý, tüketicilerin cayma taleplerinin kendisine ulaþtýðýna iliþkin teyit
bilgisini, tüketiciye derhal iletmek zorundadýr.
Saðlayýcýnýn yükümlülükleri
MADDE 10 – (1) Saðlayýcý, cayma hakkýnýn kullanýldýðýna iliþkin bildirimin
kendisine ulaþtýðý tarihten itibaren otuz gün içinde, 11 inci maddenin birinci fýkrasýnda belirtilen masraf ve bedeller hariç tüm ödemeleri tüketiciye iade
etmekle yükümlüdür. Sigorta ve bireysel emekliliðe iliþkin sözleþmelerde ise iade süresi hakkýnda diðer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan
hükümler uygulanýr.
(2) Saðlayýcý, birinci fýkrada belirtilen tüm geri ödemeleri, tüketicinin satýn alýrken kullandýðý ödeme aracýna uygun bir þekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak zorundadýr.
(3) Tüketicinin sözleþmenin kurulmasýna dair kabul
beyaný kullanýlan iletiþim araçlarýna uygun olarak fiziki veya elektronik ortamda
tespit veya kayýt edilir. Saðlayýcý, cayma hakkýnýn iletilmesi ile fiziki veya elektronik ortamda yapýlacak tespit veya kayýtlar için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Tüketicinin yükümlülükleri
MADDE 11 – (1) Tüketici, cayma
bildirimini yönelttiði tarihten
itibaren en geç otuz gün içinde sözleþme ve yan sözleþme uyarýnca ifa edilen hizmet bedelleri ile varsa bir kamu
kurum veya kuruluþuna ya da üçüncü kiþilere ödenmiþ olan masraflar ile mevzuat gereði ödenmesi zorunlu olan bedelleri saðlayýcýya iade etmekle yükümlüdür. Bu süre içinde tüketicinin gerekli iade ve ödemeleri yapmamasý halinde sözleþmeden caymadýðý kabul edilir. Ödenmesi gereken
bedel sözleþmede öngörülen hizmetin toplam bedeli ile karþýlaþtýrýldýðýnda, hizmetin ifa edilen payýna düþen miktarýný aþamaz ve herhangi bir þekilde cezai þart olarak yorumlanamaz. Bu fýkranýn uygulanmasýnda diðer mevzuatta yer
alan tüketici lehine olan hükümler saklýdýr.
(2) Tüketicinin cayma hakkýný kullanmasý durumunda saðlayýcý, 5 inci maddenin birinci fýkrasýnýn (h) bendinde yer alan meblaðýn hesaplanma yöntemi hakkýnda tüketiciyi bilgilendirdiðini ispatlayamadýðý takdirde, birinci fýkrada belirtilen bedelleri talep edemez.
Cayma hakkýnýn kullanýmýnýn yan sözleþmelere etkisi
MADDE 12 – (1) Tüketicinin cayma
hakkýný kullanmasý halinde, varsa
yan sözleþme de, herhangi bir tazminat veya cezai þart ödeme yükümlülüðü söz konusu olmaksýzýn sona erer.
(2) Saðlayýcý, tüketicinin cayma hakkýný kullandýðýný yan sözleþmenin tarafý olan üçüncü kiþiye yazýlý olarak veya kalýcý veri saklayýcýsý ile derhal bildirir.
Cayma hakkýnýn istisnalarý
MADDE 13 – (1) Tüketici, aþaðýdaki sözleþmelerde cayma hakkýný kullanamaz:
a) Aþaðýda sayýlan hususlar baþta olmak üzere, bedeli finansal piyasadaki dalgalanmalara baðlý olarak saðlayýcýnýn kontrolü dýþýnda deðiþen ve bu deðiþimin cayma hakký süresi içinde gerçekleþebildiði finansal
hizmetlere iliþkin sözleþmeler:
1) Döviz iþlemleri.
2) Para piyasasý araçlarý.
3) Devredilebilir
menkul kýymetler.
4) Yatýrým ortaklýðý paylarý.
5) Finansal
varlýklara dayalý vadeli iþlem sözleþmeleri ve eþdeðer nakdi uzlaþmaya dayalý finansal araçlar.
6) Vadeli faiz
oraný anlaþmalarý.
7) Faiz, döviz ve hisse senedi swaplarý.
8) Opsiyon iþlemleri ve eþdeðer nakdi uzlaþmaya dayalý finansal araçlar.
b) Diðer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan
hükümler saklý kalmak kaydýyla, geçerlilik süresi bir aydan az
olan seyahat, bagaj sigortasý poliçeleri veya benzeri
kýsa süreli sigorta poliçelerine iliþkin sözleþmeler.
c) Tüketicinin cayma hakkýný kullanmasýndan önce, onun açýk onayý üzerine taraflarca tamamen ifa edilmiþ olan sözleþmeler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeþitli ve Son Hükümler
Sözleþmenin
sona erdirilme yöntemi
MADDE 14 – (1) Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerde, tüketicinin sözleþmeyi sona erdirmesine yönelik talebini herhangi bir uzaktan iletiþim aracýyla saðlayýcýya veya varsa aracýya iletmesi
yeterlidir.
(2) Tüketici, sözleþmeyi sona erdirmek için sözleþmenin tesis edilmesini saðlayan yöntemden daha aðýr koþullar içeren bir yöntem kullanmak
zorunda býrakýlamaz.
Ýspat yükümlülüðü ve
bilgilerin saklanmasý
MADDE 15 – (1) Tüketicinin bu Yönetmelikte yer alan hükümler çerçevesinde bilgilendirildiðine iliþkin ispat yükü saðlayýcýya aittir.
(2) Saðlayýcýnýn; cayma hakký, bilgilendirme ve
diðer hususlardaki yükümlülüklerine iliþkin bilgi ve
belgeleri üç yýl boyunca saklamasý zorunludur.
(3) Oluþturduklarý sistem çerçevesinde, uzaktan iletiþim araçlarýný kullanmak veya kullandýrmak suretiyle saðlayýcý adýna finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþme kurulmasýna aracýlýk edenler, bu Yönetmelikte yer
alan hususlardan dolayý yapýlan iþlemlere iliþkin kayýtlarý üç yýl boyunca tutmak ve istenilmesi halinde bu
bilgileri ilgili kurum, kuruluþ ve tüketicilere vermekle yükümlüdür.
Telefon kullaným ücreti
MADDE 16 – (1) Kurulmuþ olan sözleþmeye iliþkin olarak tüketicilerin saðlayýcý ile iletiþime geçebilmesi amacýyla, saðlayýcý tarafýndan bir telefon
hattý tahsis edilmesi durumunda, bu hat ile ilgili
olarak saðlayýcý, olaðan ücret tarifesinden daha yüksek bir tarife seçemez.
Yürürlük
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik yayýmý tarihinden itibaren üç ay sonra yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakaný yürütür.
EK
ÖRNEK CAYMA FORMU
(Bu form,
sadece sözleþmeden cayma hakký kullanýlmak istendiðinde doldurulup gönderilecektir.)
-Kime: (Saðlayýcý tarafýndan doldurulacak
olan bu kýsýmda saðlayýcýnýn ismi, unvaný, adresi, varsa
faks numarasý ve e-posta adresi yer alacaktýr.)
-Bu formla aþaðýdaki hizmetlerin sunulmasýna iliþkin sözleþmeden cayma hakkýmý kullandýðýmý beyan ederim.
-Ýfa tarihi:
-Cayma hakkýna konu
hizmet:
-Tüketicinin adý soyadý:
-Tüketicinin adresi:
-Tüketicinin imzasý: (Sadece
kâðýt üzerinde gönderilmesi
halinde)
-Tarih:
|