|
Gümrük
ve Ticaret Bakanlığından:
TÜKETİCİ
HAKEM HEYETLERİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Genel
Hükümler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
amacı, tüketici hakem heyetlerinin kurulması ve çalışmasına ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek
uyuşmazlıkların çözümü amacıyla kurulan tüketici hakem heyetlerinin iş ve
işlemlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 72 nci ve 84 üncü maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
b) Başkan: Tüketici hakem heyeti başkanını,
c) Genel Müdürlük: Tüketicinin Korunması ve Piyasa
Gözetimi Genel Müdürlüğünü,
ç) Tüketici hakem heyeti: Tüketici işlemleri ile
tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak
amacıyla oluşturulan hakem heyetini,
d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan
ya da yapılması taahhüt edilen mal sağlama dışındaki her türlü tüketici
işleminin konusunu,
e) İl müdürlüğü: Ticaret il müdürlüğünü,
f) Kanun: 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunu,
g) Mal: Alışverişe konu olan; taşınır eşya, konut veya
tatil amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak üzere
hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi malları,
ğ) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil
olmak üzere, ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da
hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil
olmak üzere, ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal
sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
ı) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla
hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
i) Tüketici Bilgi Sistemi: Elektronik ortamda
tüketicilerin şikâyetlerini iletebildikleri ve tüketici hakem heyetlerinin
iş ve işlemlerini gerçekleştirdikleri çevrimiçi sistemi,
j) Tüketici işlemi: Mal veya
hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya
mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden
gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma,
simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil
olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi,
k) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunması amacıyla
kurulan dernek, vakıf veya bunların üst kuruluşlarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş, Görev ve Yetki Alanı
Kuruluş
MADDE 5 – (1) Bakanlık,
tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek
uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezleri ile Bakanlıkça
belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyeti oluşturur.
Bakanlık, hangi ilçelerde tüketici hakem heyeti kurulacağını belirlerken,
başvuru sayısını, nüfus yoğunluğunu, coğrafi şartları ve benzeri hususları
dikkate alır.
Görev alanı
MADDE 6 – (1)
Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurularda değeri:
a) İki bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda
ilçe tüketici hakem heyeti,
b) Büyükşehir statüsünde olan illerde iki bin Türk
Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem
heyeti,
c) Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde
üç bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem
heyeti,
ç) Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerde
iki bin Türk Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il
tüketici hakem heyeti,
görevlidir. Bu
fıkrada belirtilen parasal sınırların üzerindeki uyuşmazlıklar için
tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz.
(2) Görevli tüketici hakem heyetinin tespitinde başvuru
tarihindeki parasal sınırlar dikkate alınır.
(3) Başvurunun, tek bir uyuşmazlıkla ilgili olması ve
uyuşmazlık konusunun bu maddede belirtilen parasal sınırları aşması
halinde, sınırları aşan kısımdan feragat edilerek tüketici hakem heyetine
başvuru yapılabilir. Parasal sınırları aşan kısım için tekrar tüketici
hakem heyetine başvuru yapılamaz.
(4) Bu maddede belirtilen parasal sınırlar her takvim
yılı başından itibaren geçerli olmak üzere, o yıl için 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi
hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında
arttırılarak uygulanır. Bu artışların hesabında on Türk Lirasının küsuru
dikkate alınmaz.
(5) Tüketici hakem heyetleri görev ve yetki alanına
giren başvuruları gereğini yapmak üzere kabul etmek zorundadır. Görev ve
yetki alanı dışında kalan başvuruları, tüketicinin başvuru yapabileceği
yerleri de belirterek başvuru sahibine iade eder.
(6) Bu madde tüketicilerin ilgili mevzuatına göre
alternatif uyuşmazlık çözüm mercilerine başvurmasına engel değildir.
Yetki alanı
MADDE 7 – (1) İl
tüketici hakem heyetleri il sınırları içinde, ilçe tüketici hakem heyetleri
ise ilçe sınırları içinde yetkilidir. Tüketici hakem heyeti kurulmayan
ilçelerde Bakanlıkça o ilçe için belirlenen tüketici hakem heyeti
yetkilidir.
(2) Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu
veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine
yapılabilir.
(3) İkinci fıkra uyarınca başvuru yapılabilecek ilçede
tüketici hakem heyetinin kurulmamış olması halinde tüketiciler o ilçe
kaymakamlığına başvuru yapabilir. Yapılan bu başvurular, kaymakamlıklarca
gereği yapılmak üzere Bakanlıkça belirlenen yetkili tüketici hakem heyetine
intikal ettirilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Başkan, Üye
ve Raportör
Başkan ve
üyeler
MADDE 8 – (1)
Başkanlığı illerde il müdürü, ilçelerde ise kaymakam veya bunların
görevlendireceği bir memur tarafından yürütülen tüketici hakem heyeti;
a) Belediye başkanının konunun uzmanı belediye personeli
arasından görevlendireceği bir üye,
b) Baronun, mensupları arasından görevlendireceği bir
üye,
c) Satıcı veya sağlayıcının tacir olduğu uyuşmazlıklarda
ticaret ve sanayi odasının ya da bunların ayrı ayrı örgütlendiği yerlerde
ticaret odasının; satıcı veya sağlayıcının esnaf ve sanatkâr olduğu
uyuşmazlıklarda, illerde esnaf ve sanatkârlar odaları birliğinin, ilçelerde
ise en fazla üyeye sahip esnaf ve sanatkârlar odasının görevlendireceği bir
üye,
ç) Tüketici örgütlerinin kendi aralarından seçeceği bir
üye,
olmak üzere
başkan dâhil beş üyeden oluşur. Başkan ve üyelerin yedekleri de ilgili
kurum ve kuruluşlarca ayrıca belirlenir.
(2) Başkanın toplantıya katılamadığı durumlarda, baro
temsilcisi üye tüketici hakem heyetine başkanlık eder.
(3) Tüketici hakem heyetinin oluşumunun sağlanamadığı
yerlerde noksan üyelikler, 9 uncu maddede belirtilen şartları taşıyan
devlet memurları arasından illerde il müdürü, ilçelerde ise kaymakam
tarafından görevlendirme yapılarak tamamlanır.
(4) Başkan dışındaki üyelerin görev süresi üç yıldır.
Görev süresi bitenler yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilir.
(5) İstifa, ölüm, altı aydan fazla sürekli hastalık ve
diğer nedenlerle görev süresi dolmadan önce boşalan üyelikler için yedek
üye göreve devam eder ve kalan süreyi tamamlar. Görev süresi sona eren
üyenin üyeliği, yerine görevlendirilen veya seçilen kişi göreve
başlayıncaya kadar devam eder.
(6) Tüketici hakem heyetinin başkan ve üyeleri birden
fazla tüketici hakem heyetinde görev alamaz.
Üyelerde
aranacak şartlar
MADDE 9 – (1)
Tüketici hakem heyeti üyelerinin aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) 18 yaşından küçük olmamak,
c) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci
maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde
düzenlenen şartları taşımak,
ç) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
d) Görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak,
e) En az dört yıllık fakülte mezunu olmak.
(2) Dört yıllık fakülte mezunu olma şartını taşıyan üye
bulunamayan yerlerde, üyeler illerde yüksekokul veya lise, ilçelerde ise en
az ilköğretim mezunları arasından görevlendirilir. Denkliği Yüksek Öğretim
Kurulu ya da Milli Eğitim Bakanlığınca kabul edilen eğitim kurumlarından
birini bitirmiş olanlar da üye olarak görevlendirilebilir veya seçilebilir.
(3) Üyelik şartlarının kaybedildiğinin veya
taşınmadığının sonradan anlaşılması halinde, bu durumun öğrenildiği
tarihten itibaren ilgili üyenin görevi son bulur. Bu husus, ilgili kurum
veya kuruluşa bildirilir. Bu durumda yedek üye göreve devam eder ve yerine
görevlendirildiği üyenin kalan süresini tamamlar.
Tüketici
örgütleri temsilcisinin tespiti
MADDE 10 – (1)
Tüketici hakem heyetinde tüketici örgütlerini temsilen görev yapacak üye,
tüketici örgütleri tarafından seçilir.
(2) Tüketici örgütlerince yapılacak tüketici hakem
heyeti üyesi seçimine;
a) İl tüketici hakem heyeti için il sınırları içinde,
b) İlçe tüketici hakem heyeti için ilçe sınırları
içinde,
c) Büyükşehir statüsündeki il tüketici hakem heyeti için
büyükşehir sınırları içinde, merkezi ya da şubesi bulunan tüketici
örgütleri katılabilir. Tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerde tüketici
örgütünün hem merkezinin hem de şubesinin olması halinde söz konusu
tüketici örgütü, üye seçiminde bir oy hakkına sahiptir.
(3) Bir il veya ilçede
faaliyet gösteren tüketici örgütlerinin sayısı dörtten az ise tamamının,
dört ve dörtten fazla ise en az salt çoğunluğunun kararı ile kendi
aralarından seçecekleri temsilci, o il ya da ilçenin tüketici hakem heyeti
üyesi olarak, seçim sonuçlarını kanıtlayan belgelerle birlikte illerde il
müdürlüğüne, ilçelerde kaymakamlığa bildirilir.
(4) Seçimin yapılması zorunluluğunun doğduğu tarihten
itibaren en geç bir ay içinde bu bildirimin yapılmaması halinde, illerde il
müdürlüğü, ilçelerde kaymakamlık tarafından beşinci fıkrada belirlenen kriterler dâhilinde tüketici hakem heyetine temsilci
gönderecek tüketici örgütü belirlenir.
(5) Tüketici örgütü temsilcisinin tespitinde sırasıyla;
a) Tüketici hakem heyetinin bulunduğu il veya ilçe
merkezinde çalışmalarını faal olarak yürüten,
b) İl veya ilçe merkezinde birden fazla tüketici
örgütünün bulunması halinde, kayıtlı üye sayısı en fazla olan,
c) Ülke düzeyinde kurulan ve faaliyette bulunan şube
sayısı en fazla olan,
tüketici örgütü
dikkate alınır. Bu kriterlere göre tespit edilen
tüketici örgütü yönetim kurulundan, temsilcisini belirleyerek illerde il
müdürlüğüne, ilçelerde ise kaymakamlığa bildirmesi istenir.
(6) Tüketici örgütlerini temsil edecek tüketici hakem
heyeti üyesinin görev süresinin dolması ya da herhangi bir nedenle sona
ermesi halinde, bu durum illerde il müdürlüğü, ilçelerde kaymakamlığın
internet sitesi veya ilan panosu aracılığıyla ilan edilir. Seçim, ayrıca
bir bildirime gerek kalmaksızın ilan tarihini izleyen günden itibaren bir
ay içinde yapılır.
(7) Tüketici örgütünün bulunmadığı ilçelerde tüketici
örgütü temsilcisi o ilçenin bağlı bulunduğu ilde kurulu bulunan tüketici
örgütleri arasından birinci fıkrada belirlenen esaslar çerçevesinde tespit
edilir. Tespit edilen üye, en geç bir ay içinde ilgili kaymakamlığa
bildirilir. Bu süre içinde bildirimin yapılmaması halinde noksan üyelik 8
inci maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde tamamlanır.
(8) Tüketici hakem heyetinin oluşumu sırasında tüketici
örgütü bulunmayan il veya ilçelerde tüketici örgütünün sonradan kurulması
halinde, yedinci fıkra ve 8 inci maddenin üçüncü fıkrasına göre tespit
edilen üyenin görevi sona erer ve yerine seçilen tüketici örgütü temsilcisi
görev alır. Buna ilişkin işlemler başkan tarafından yürütülür.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çalışma
Usul ve Esasları
Başvuru
MADDE 11 – (1) Uyuşmazlıklarla
ilgili başvuru, uyuşmazlık konusunu içeren dilekçenin, varsa delil oluşturan
ilgili belgelerle birlikte tüketici hakem heyetine verilmesiyle yapılır.
Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurular Ek-1’de yer alan başvuru
formu kullanılarak yapılabilir. Başvuru formu kullanılmadan yapılan
başvurularda; başvuru sahibinin adı, soyadı, TC Kimlik Numarası, adresi ve
varsa diğer iletişim bilgileri, uyuşmazlık değeri ve talebi ile şikayet edilene ilişkin bilgilere yer verilmesi
zorunludur.
(2) Tüketici aynı uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak
birden çok tüketici hakem heyetine başvuramaz. Aksi takdirde diğer taraf
lehine derdestlik itirazında bulunma hakkı doğar.
(3) Tüketicinin aynı uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak
aynı tüketici hakem heyetine birden fazla başvuru yapması durumunda da
ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Elektronik ortamda yapılan başvuruların e-devlet
kapısı üzerinden veya Tüketici Bilgi Sistemi ile yapılması zorunludur. Bu
başvuruların geçerli olabilmesi için uyuşmazlıkla ilgili başvuru formunun
eksiksiz olarak doldurulması, varsa bilgi ve belgelerin sisteme yüklenmiş
olması ve yapılan başvurunun başvuru sahibi tarafından, güvenli elektronik
imza veya mobil imza ile imzalanmış olması gerekir.
(5) Güvenli elektronik veya mobil imza ile imzalanmamış
başvuruların geçerli olabilmesi için sistem tarafından oluşturulan başvuru
formunun çıktısının alınarak ıslak imza ile imzalandıktan sonra on beş gün
içinde varsa bilgi ve belgelerle birlikte ilgili tüketici hakem heyetine
posta yoluyla veya elden ulaştırılması gerekir. Aksi halde başvuru işleme
alınmaz.
Bilgi ve
belge isteme yetkisi
MADDE 12 – (1)
Tüketici hakem heyeti, uyuşmazlık konusuna ilişkin her türlü bilgi ve
belgeyi taraflardan, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan isteyebilir.
(2) Bilgi ve belge isteme yazılarının taahhütlü mektupla
gönderilmesi esastır. Gecikmesi halinde zarar doğabilecek işlerde, gerekçe
belirtilmek suretiyle, memur vasıtasıyla tebligat yaptırılabilir.
(3) İstenen bilgi ve belgelerin sunulması için tebliğ tarihinden
itibaren en fazla otuz gün süre verilir. Talep edilmesi ve tüketici hakem
heyeti başkanlığınca uygun görülmesi halinde bu süre uzatılabilir.
(4) Tüketici hakem heyeti başkanlığınca istenilen bilgi
ve belgelerin verilen süre içinde sunulmaması halinde dosyadaki mevcut
bilgi ve belgeler üzerinden karar verilir.
Toplantı
zamanı ve yeri
MADDE 13 – (1) Tüketici hakem heyeti ayda ikiden az
olmamak üzere ihtiyaç duyulduğunda başkanın çağrısı üzerine her zaman
toplanabilir.
(2) Gündemde görüşülecek uyuşmazlık konusu bulunmadığı
takdirde toplantı yapılmaz.
(3) Toplantılar, illerde il müdürlüğünce, ilçelerde ise
kaymakamlıkça belirlenen yerlerde yapılır.
Toplantı
gündemi
MADDE 14 – (1)
Toplantı gündemi başkan tarafından 23 üncü madde hükmü dikkate alınarak belirlenir
ve toplantı başlamadan önce üyelere bildirilir.
Toplantı ve
karar yeter sayısı
MADDE 15 – (1)
Tüketici hakem heyeti, başkan dahil en az üç
üyenin hazır bulunması ile toplanır ve toplantıya katılanların oy çokluğu
ile karar verir.
(2) Üyeler çekimser oy kullanamaz. Oyların eşit olması
halinde başkanın oy kullandığı tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilir.
Toplantılara
katılma mecburiyeti
MADDE 16 – (1)
Tüketici hakem heyeti üyelerinin toplantılara katılması zorunludur. Geçerli
mazeretleri sebebiyle toplantılara katılamayacak üyeler, durumlarını
toplantıdan önce başkana yazılı olarak veya elektronik posta ile bildirir.
(2) Mazeretsiz olarak birbirini takip eden toplam dört
toplantıya veya mazeretli de olsa üç aylık sürede yapılan toplantıların
hiçbirine katılmayanların üyeliği düşer.
(3) Toplantıya katılmamaları nedeniyle üyeliği düşenler,
üyeliğin düştüğü tarihten itibaren bir yıl süreyle tüketici hakem heyeti
üyesi olarak tekrar görev alamazlar.
Toplantıya
katılmama halleri
MADDE 17 – (1)
Tüketici hakem heyeti başkan ve üyeleri;
a) Aralarında evlilik bağı kalksa bile eşin taraf
olduğu,
b) Kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun taraf
olduğu,
c) Nişanlısının taraf olduğu,
ç) Kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın taraf
olduğu,
d) Üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini
oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların taraf
olduğu,
e) İki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyımı veya
yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği,
f) Aynı uyuşmazlıkla ilgili bilirkişi olarak dinlendiği
veya hakem sıfatıyla hareket etmiş olduğu,
g) Kendisinin taraf olduğu veya doğrudan ya da dolaylı
olarak ilgili olduğu,
uyuşmazlıklarla ilgili
toplantılara katılamazlar.
İnceleme
şekli
MADDE 18 – (1)
Tüketici hakem heyeti incelemeyi, raportör
tarafından hazırlanan rapor ve ilgili belgelerin yer aldığı dosya üzerinden
yapar. Gerekli görmesi halinde tüketici hakem heyeti ayrıca tarafları ve
bilirkişiyi dinler.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Bilirkişi
İncelemesi
Bilirkişi
görevlendirilmesi
MADDE 19 – (1)
Tüketici hakem heyeti çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde,
taraflardan birinin talebi üzerine yahut re’sen, bilirkişinin görüşünün
alınmasına karar verebilir. Tüketici hakem heyeti üyelerinin mesleklerinin
gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda
bilirkişiye başvurulamaz.
(2) Tüketici hakem heyeti, bilirkişi olarak yalnızca bir
kişiyi görevlendirebilir. Ancak, gerekçesini açıkça göstermek suretiyle, üç
kişiden oluşan bir bilirkişi kurulu da görevlendirebilir.
(3) Gerekli görülmesi halinde aynı uyuşmazlık için
mevcut bilirkişiden ek rapor istenebilir veya yeniden bilirkişi
görevlendirilebilir.
(4) Bilirkişiler tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu
veya uyuşmazlığın karara bağlanacağı tüketici hakem heyetinin yetki
çevresinden veya tüketici hakem heyetinin bağlı olduğu ilden
görevlendirilir. Bu kişilere ancak, 17 nci maddede yer alan sebeplere veya
tüketici hakem heyetince kabul edilebilir diğer bir sebebe dayanarak görev
verilmeyebilir yahut bu kişiler görevi kabulden kaçınmasını haklı kılacak
mazerete dayanarak, bilirkişilik görevini kabul etmeyebilir.
(5) Kanunların görüş bildirmekle yükümlü kıldığı kişi ve
kuruluşlara, görevlendirildikleri konularda bilirkişi olarak öncelikle
başvurulur. Ancak, kamu görevlilerine, bağlı bulundukları kurumlarla ilgili
uyuşmazlıklarda ve işlerde, bilirkişi olarak görev verilemez.
Bilirkişinin
sorumluluğu
MADDE 20 – (1)
Bilirkişi, süresi içinde, görüşünü içeren raporunu sunmak ve varsa
kendisine incelenmek üzere teslim edilen belgeleri tüketici hakem heyetine
iade etmekle yükümlüdür.
(2) Bilirkişi gerekli görülmesi halinde görüşüne
başvurulmak üzere tüketici hakem heyetince yapılan davete uyup belirlenen
gün ve saatte tüketici hakem heyeti toplantısında hazır bulunmak zorundadır.
(3) Geçerli bir mazereti olmaksızın belirlenen gün ve
saatte tüketici hakem heyeti toplantısında hazır bulunmayan veya görüşüne
ilişkin raporu süresi içinde sunmaktan kaçınan bilirkişiler, gerekli
disiplin işlemlerinin uygulanması amacıyla bağlı bulundukları kurum veya
kuruluşlara bildirilir.
(4) Bilirkişi, görevi sebebiyle yahut görevini yerine
getirirken öğrendiği bilgileri saklamak, kendisi ve başkaları yararına
kullanmaktan kaçınmakla yükümlüdür.
Bilirkişi
raporu
MADDE 21 – (1)
Tüketici hakem heyeti bilirkişinin görevlendirilmesinde, incelenmesini
istediği hususları açıkça belirtir.
(2) Raporun hazırlanması için bilirkişiye verilecek
süre, tüketici hakem heyetinin bilirkişi görevlendirmesine ilişkin
kararının bilirkişiye tebliğinden itibaren on beş iş gününü geçemez.
Bilirkişinin talebi üzerine bu süre tüketici hakem heyeti tarafından on beş
iş gününü geçmemek ve bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir.
(3) Belirlenen süre içinde raporunu vermeyen bilirkişi görevden
alınarak, yerine bir başka bilirkişi görevlendirilebilir.
ALTINCI
BÖLÜM
Tüketici
Hakem Heyeti Kararı
Kararın
niteliği ve kapsamı
MADDE 22 – (1)
Tüketici hakem heyeti, uyuşmazlık ile ilgili karar verirken tarafların
talebiyle bağlıdır. Ancak başvurunun yapıldığı tarihte uyuşmazlık
miktarının tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olmadığı
durumlarda, başvuru sahibinin hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktarı
belirtmesi ve inceleme sürecinde uyuşmazlık miktarının bilgi veya
belgelerle tam olarak tespit edilmesi halinde talep edilen miktardan daha
fazlasına veya daha azına tüketici hakem heyetince karar verilebilir.
Verilen kararın her hâlükârda 6 ncı maddede belirtilen parasal sınırlar dâhilinde
olması gerekir.
(2) Aynı tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla
uyuşmazlık için ayrı ayrı başvuru yapılması durumunda, uyuşmazlığın
değerleri toplamı tüketici hakem heyetinin görev sınırı içinde kalmak
şartıyla, tek bir başvuruda birleştirilerek karar verilebilir. Aynı
tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla uyuşmazlığın değerleri
toplamının görev sınırını aşması durumunda uyuşmazlıklar hakkında ayrı ayrı
karar verilir.
(3) Tüketici hakem heyeti kararında uyuşmazlık bedelinin
Türk Lirası cinsinden belirtilmesi zorunludur. Uyuşmazlık bedelinin döviz
cinsinden olması durumunda başvuru tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankasının belirlediği efektif döviz satış kuru esas alınarak Türk Lirasına
çevrilir.
(4) Uyuşmazlığın tüketici lehine sonuçlandığı
durumlarda, karşı tarafça ödenmesi gereken bilirkişi ve tebligat ücretleri
kararda belirtilir.
(5) Tüketici hakem heyeti kararı tarafları bağlar.
(6) Tüketici hakem heyeti kararı yalnızca verildiği
uyuşmazlık için hüküm ifade eder.
(7) Tüketici hakem heyetlerinde taraflar, avukatla
temsil edilebilir. Tarafların avukatla temsil edilmesi durumunda, tüketici
hakem heyetleri tarafından lehine karar verilen tarafın avukatına vekâlet
ücreti ödenmesine karar verilmez.
(8) Başvuruya konu uyuşmazlığın, tüketici hakem heyeti
tarafından karar verilene kadar çözümlenmesi ve bu durumun ispatına yönelik
bilgi veya belgelerin tüketici hakem heyetine iletilmesi durumunda,
tüketici hakem heyeti uyuşmazlığın konusuz kalması nedeniyle karar
verilmesine yer olmadığına karar verir.
Karar
süresi
MADDE 23 – (1)
Tüketici hakem heyetine yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre
en geç altı ay içinde görüşülür ve karara bağlanır. Yapılan başvurunun
niteliği, başvuru konusu, mal veya hizmetin özelliği gibi hususlar dikkate
alınarak, karar süresi en fazla altı ay daha uzatılabilir.
(2) Tarafların ivedi inceleme talebinde bulunması ve bu
talebin başkan tarafından uygun görülmesi halinde başvuru, tüketici hakem
heyetince öncelikle gündeme alınarak sonuçlandırılır.
(3) Türkiye’de ikametgahı
bulunmayan yabancı uyruklu tüketicilerin uyuşmazlıkları için ikinci fıkra
hükümleri uygulanır.
Karar
tutanağı
MADDE 24 – (1)
Toplantıda alınan kararlar, Ek-2’de yer alan örneğe uygun olarak tutanağa
geçirilir ve toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır. Karar tutanağı
toplantı tarihine ve gündem sırasına göre arşivlenir ve onaylı bir örneği
dosyasında muhafaza edilir.
Kararın
tebliği
MADDE 25 – (1)
Tüketici hakem heyeti kararı, alındığı tarihten itibaren on iş günü içinde
taraflara yazılı olarak ve 11/2/1959 tarihli ve
7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Tarafların
temsilinin avukatla yapılması halinde tebligat avukata yapılır.
(2) Kararların taraflara taahhütlü mektupla gönderilmesi
esastır. Gecikmesi halinde zarar doğabilecek işlerde, gerekçe belirtilmek
suretiyle, memur vasıtasıyla tebligat yaptırılabilir.
Kararın
yerine getirilmesi
MADDE 26 – (1)
Tüketici hakem heyeti kararı, 9/6/1932 tarihli ve
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki
hükümlerine göre yerine getirilir.
Kararın düzeltilmesi
MADDE 27 – (1)
Tarafların kimlik bilgilerine, ticaret unvanlarına ait yanlışlıklar, ifade
ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, tüketici hakem heyetince
re’sen veya taraflardan birinin yazılı talebi üzerine düzeltilebilir.
(2) Düzeltme kararı verildiği takdirde, düzeltilen
hususlara ilişkin ek karar, tüketici hakem heyetinde bulunan nüshaların
altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır ve imzalanır.
Düzeltme kararları on iş günü içinde taraflara tebliğ edilir ve talep edilmesi
halinde taraflara verilmiş olan suretlere de düzeltme kararı yazılır ve
imzalanır.
Karara
itiraz
MADDE 28 – (1)
Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden
itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki
tüketici mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, tüketici hakem heyeti
kararının icrasını durdurmaz. Ancak talep edilmesi şartıyla hâkim, tüketici
hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir.
(2) İtiraz olunan kararın, esas yönünden kanuna uygun
olup da, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmiş olmasından dolayı
itirazın kabul edilmesi gerektiği veya kanuna uymayan husus hakkında
yeniden yargılamayı gerektirmediği takdirde tüketici mahkemesi evrak
üzerinde, kararı değiştirerek veya düzelterek onama kararı verebilir.
Tarafların kimliklerine, ticaret unvanlarına ait yanlışlıklarla, yazı,
hesap veya diğer açık ifade yanlışlıkları hakkında da bu hüküm uygulanır.
Karar, usule ve kanuna uygun olup da gösterilen gerekçe doğru bulunmazsa,
gerekçe değiştirilerek veya düzeltilerek onanır.
(3) Tüketici hakem heyeti kararlarına karşı yapılan
itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir.
(4) Tüketici mahkemelerince verilen kesinleşmiş kararlar,
Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden Bakanlığa iletilir. Tüketici
hakem heyeti kararına karşı yapılan itiraz sonucu verilen karar, kararı
veren mahkeme tarafından ilgili tüketici hakem heyetine gönderilir.
(5) Tüketici hakem heyetinin tüketici lehine verdiği
karara karşı yapılan itirazın kabulü durumunda mahkemece tüketici aleyhine,
avukatlık asgari ücret tarifesine göre nispi tarife üzerinden vekâlet
ücretine hükmedilir. Tarifenin maktu vekâlete ilişkin hükümleri uygulanmaz.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
İstatistiki bilgiler
MADDE 29 – (1) İlçe
tüketici hakem heyetleri, üçer aylık dönemler halinde başvuru ve kararlara
ilişkin istatistiki bilgileri dönemin bitiminden
itibaren on gün içinde il müdürlüklerine gönderir.
(2) İl müdürlükleri, ilçelerden gelen istatistiki
bilgileri, il tüketici hakem heyetinin istatistiki bilgileri ile birlikte,
birinci fıkrada belirtilen sürenin bitiminden itibaren on gün içinde Genel
Müdürlüğe bildirir.
Mali
hükümler
MADDE 30 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasından kaynaklanan bütün giderler, Kanunun 82 nci
maddesi hükmüne göre karşılanır.
(2) Tüketici hakem heyeti başkan ve üyelerine, raportör olarak görevlendirilen diğer kamu personeline
ödenecek huzur hakkı ve huzur ücreti ile bilirkişi ücreti ve bu ödemelere
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça belirlenir.
Tebligat ve
bilirkişi ücretlerinin tahsili
MADDE 31 – (1)
Uyuşmazlıkla ilgili olarak tüketici hakem heyeti tarafından tüketici
aleyhine karar verilmesi veya uyuşmazlığın konusuz kalması nedeniyle karar
verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi hallerinde tebligat ve bilirkişi
ücretleri Bakanlıkça karşılanır.
(2) Uyuşmazlığın tüketici lehine sonuçlanması durumunda,
tebligat ve bilirkişi ücretleri kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde
karşı tarafın bulunduğu yerdeki vergi dairesi müdürlüğüne ödenir.
Ödendiğine ilişkin makbuz, bu süre içinde ilgili tüketici hakem heyetine
ibraz edilir.
(3) Tüketici hakem heyeti; tebligat ve bilirkişi
ücretlerinin süresi içinde ödenmemesi halinde, bu tutarların 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsil edilmesi amacıyla, söz
konusu kararın bir örneği ile bu kararın karşı tarafa tebliğ edildiği
tarihe dair bilgiyi içeren yazıyı ilgili vergi dairesi müdürlüğüne
gönderir.
(4) Tebligat ücreti hesaplanırken, uyuşmazlıkla ilgili
yapılan tüm yazışmalar dikkate alınır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 32 – (1) 1/8/2003 tarihli ve 25186 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
tüketici hakem heyetlerine yapılmış ve henüz karara bağlanmamış başvurular
için de bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 33 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 34 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|