Sermaye
Piyasası Kurulundan:
ORTAKLIKTAN
ÇIKARMA VE SATMA HAKLARI TEBLİĞİ
(II-27.2)
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu
Tebliğin amacı, ortaklıklarda hakim ortağın diğer
ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların paylarını hakim
ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu
Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye
Piyasası Kanununun 27 nci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu
Tebliğin uygulanmasında;
a) Birlikte hareket eden kişiler: Ortaklığın yönetim
kontrolüne sahip olmak amacıyla açık ya da zımni, sözlü ya da yazılı bir
anlaşmaya dayanarak işbirliği yapan gerçek ya da tüzel kişileri,
b) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde
tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
c) Gelişen işletmeler piyasası: Borsa mevzuatında
tanımlanan piyasayı,
ç) Hakim ortak: Birlikte veya
tek başına ortaklığın oy haklarının en az %98’ine sahip olan gerçek ya da
tüzel kişileri,
d) Kanun: 6362 sayılı Kanunu,
e) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
f) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,
g) Ortaklık: Payları halka arz edilmiş olan veya halka
arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,
ğ) Pay alım teklifi: Kurulun pay alım teklifine ilişkin
düzenlemelerinde tanımlanan teklifi,
h) Takasbank: İstanbul Takas
ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,
ı) TTK: 13/1/2011 tarihli ve
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
i) TTSG: Türkiye Ticaret Sicil Gazetesini,
j) Yatırım kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde
tanımlanan anonim ortaklıkları,
k) Yönetim kontrolü: Tek başına veya birlikte hareket
ettikleri kişilerle birlikte doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığın oy
haklarının yüzde ellisinden fazlasına veya genel kurulda yönetim kurulu üye
sayısının salt çoğunluğuna karşılık gelen sayıda üyelikler için aday
gösterme hakkı veren imtiyazlı payların çoğunluğuna sahip olunmasını,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Ortaklıktan
Çıkarma ve Satma Haklarının Kullanımı
Oy haklarının
hesaplanma usulü
MADDE 4 – (1) Pay
alım teklifi sonucunda veya birlikte hareket etmek de dahil
olmak üzere herhangi bir şekilde sahip olunan paylara ilişkin oy
haklarının, ortaklığın oy haklarının %98’ine ulaşması veya bu konumda iken
ek pay alınması durumunda, hakim ortak açısından sahip oldukları payların
imtiyazlı olup olmadığı dikkate alınmaksızın diğer pay sahiplerinin
tamamını ortaklıktan çıkarma hakkı, diğer ortaklar açısından da paylarını
hakim ortağa satma hakkı doğar.
(2) Oy haklarına ilişkin oranın tespitinde, hakim ortağın sahip olduğu doğrudan ve dolaylı paylar
dikkate alınır. Oy hakkında imtiyazlar ve paylar üzerinde intifa veya alım
hakkı olan kişilerin sahip olduğu oy hakkı dikkate alınmaz.
(3) Ortaklıkların sermaye piyasası mevzuatı dışında tabi
oldukları diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri saklıdır.
Hakların
kullanımına ilişkin prosedür
MADDE 5 – (1) Hakim ortak tarafından, hakim ortak konumunun
kazanılması veya bu konumda iken ek pay alınması durumunda Kurulun özel
durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya
açıklama yapılır. Söz konusu açıklamayı takip eden üç aylık hak düşürücü
süre içerisinde satma hakkını kullanmak isteyen hakim
ortak dışındaki diğer ortaklar altıncı maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde
belirlenen fiyat üzerinden satma hakkını kullanım taleplerini ortaklığa
yazılı olarak iletir. Üç aylık süre içerisinde hakim
ortağın hakim ortak konumunu kaybetmesi durumunda, sürenin bitimine kadar
satma hakkının kullandırılmasına devam edilir. Hakim
ortak söz konusu üç aylık süre içerisinde, satma hakkının kullanılması
sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak üzere, ek pay alımında bulunamaz.
(2) Ortaklık, satma hakkı kullanım talebinde bulunan pay
sahiplerinin ortaklık sıfatını araştırır ve ilk satma hakkı kullanım
talebinin kendisine ulaşmasını takiben bir ay içinde pay değerlerinin
tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemeleri uyarınca değerleme raporu
hazırlatır.
(3) Ortaklık, pay sahiplerinin taleplerini, talebin
kendisine ulaşmasını izleyen en geç bir ay içinde ve her halükarda
değerleme raporu sonuçlarının kamuya açıklanmasını takip eden en geç üç iş
günü içinde iadeli taahhütlü mektupla veya noter aracılığı ile hakim ortağa bildirir.
(4) Hakim ortağın, satma hakkı
kullanım talebinin kendisine ulaşmasını izleyen en geç üç iş günü içinde
pay bedellerini ortaklık hesabına yatırması gerekir. Satma hakkını
kullanmak isteyen ortakların sahip oldukları payların bedeli, pay
bedellerinin hakim ortak tarafından ortaklık
hesabına yatırılmasını takip eden en geç ikinci iş günü ortaklık tarafından
ödenir ve ödeme ile birlikte pay devir işlemleri sonuçlandırılır. Satma
hakkı yatırım kuruluşu vasıtasıyla kullandırılabilir.
(5) Satma hakkı kullanılmak istendiğinde, sahip olunan
imtiyazlı veya imtiyazsız tüm paylar için kullanılmalıdır.
(6) Satma hakkının kullanımına ilişkin üç aylık hak
düşürücü sürenin sona ermesini takiben en geç üç işgünü içinde ortaklıktan
çıkarma hakkını kullanmak isteyen hakim ortak, bu
hakkını altıncı maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde belirtilen fiyat
üzerinden kullanmak üzere ortaklığa başvurur. Söz konusu başvuruda; hakim ortağın adı soyadı/unvanı, adresi, satım bedeli
ile banka teminat mektubuna yer verilmesi veya ortaklıktan çıkarma hakkı
için kullanılacak fonun özel bir hesapta bloke edilmesi gerekir.
(7) Ortaklık yönetim kurulu diğer ortakların paylarının
iptali ile söz konusu paylar karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracı
amacıyla karar alarak ihraç belgesinin onaylanmasını teminen
Ek’te yer alan belgelerle birlikte Kurula başvurur. Payları borsada işlem
gören ortaklıklar, eş zamanlı olarak ayrıca paylarının borsa kotundan
çıkarılması için borsaya başvurur. Kurula yapılacak başvuru, Kurulun
paylara ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde tahsisli sermaye artırımı
esaslarına göre sonuçlandırılır; ancak bu durumda borsanın toptan satışlar
pazarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan fiyat marjlarına
ilişkin esaslar uygulanmaz.
(8) Hakim ortak, diğer
ortakları ortaklıktan çıkarmaya ilişkin toplam bedeli Kurul onayını takip
eden üç iş günü içinde ortaklığın banka hesabına yatırır. Ortaklık
tarafından hakim ortağa tahsisli olarak yapılacak
sermaye artırımı, hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkına karşılık olarak
bu maddenin altıncı fıkrası kapsamında bloke edilen ortaklığa önceden vermiş
olduğu söz konusu tutara mahsuben gerçekleştirilir. İhraç edilecek yeni
paylar için nominal değerinden aşağı olmamak
kaydıyla ortaklıktan çıkarma hakkı kullanım bedeli üzerinden hesaplanacak
Kurul ücreti, ihraç belgesinin teslim alınmasından önce hakim ortak
tarafından Kurulun ilgili hesabına yatırılır.
(9) Kurulca onaylı ihraç belgesi, ortaklıklar tarafından
Kurul onayını takip eden üç iş günü içerisinde ticaret siciline tescil
edilir ve TTSG’de yayımlanır. Ortaklıktan çıkarma
hakkının kullanımına konu olan önceki paylar, tescil tarihi itibarıyla
iptal edilmiş sayılır.
(10) Payları borsada işlem gören ortaklıklar, hakim ortağın parayı ortaklık hesabına yatırmasını takip
eden iş günü bu bedelin hakim ortak dışındaki ortakların hesabına
aktarılması, söz konusu ortakların paylarının iptali ve yeni ihraç edilecek
payların hakim ortak hesabına aktarılması talebi ile MKK’ya
başvurur. MKK sisteminde kayden izlenen paylara
ilişkin tutarlar, MKK tarafından hakim ortak
dışındaki hak sahipleri hesaplarına aktarılmak üzere ilgili yatırım
kuruluşları hesaplarına transfer edilir. Söz konusu tarih itibarıyla MKK
sisteminde ortaklık nezdinde izlenen paylar ile kaydileştirilmeyen
ve anılan tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilerin paylarına
ilişkin bakiye tutarın, ortaklık tarafından üç yıllık bir süre boyunca
ilgili yatırım kuruluşları vasıtasıyla Takasbank
nezdinde açılacak özel bir bloke hesapta nemalandırılmak suretiyle
tutulması gerekir. Bloke edilecek tutar yerine banka teminat mektubu verilmesi
mümkündür. Payların iptalinden itibaren üç yıllık sürenin sonunda, ilgili
yatırım kuruluşunun Takasbank’a başvurusunu
takiben blokaj kaldırılır. Üç yıl boyunca Takasbank nezdinde bloke olarak tutulan tutarın neması
ile hesapta kalan bakiye, üç yıllık sürenin sonunda talep üzerine ortaklığa
iade edilir. Bu tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilere
payları karşılığında ödenecek pay bedelleri ortaklık tarafından karşılanır.
Bu fıkranın uygulanmasında bloke hesapta yer alan tutarın nemalandırılması,
aracılık işlemlerinde uygulanacak takas esasları ve blokajın
kaldırılmasına ilişkin esaslar Takasbank
tarafından Kurulun onayı ile belirlenir.
(11) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar; hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanacağını,
ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılması sebebi ile payların iptal
edileceğini ve pay sahibi olan ortakların satım bedeli karşılığında sahip
oldukları pay senetlerinin imhası için ortaklığa başvurmaları gerektiğini
Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri
çerçevesinde kamuya açıklar ve ortaklık merkezinin bulunduğu yerde
yayımlanan en yüksek tirajlı yerel süreli yayınlardan birinde veya ulusal
bir gazetede ilan eder. Teslim olunan pay senetlerinin bedelleri aynı gün
içerisinde tam ve nakden ödenir. Pay senetleri ilgili kuponlarla birlikte
noter huzurunda fiziken iptal ve imha edilir ve
bu durum noter tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit ettirilir. Söz
konusu ortaklıklar; ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan ve
iptal edilmiş sayılan önceki payları, herhangi bir süre sınırı olmaksızın
sahiplerinin yapacakları başvuru üzerine satın almakla yükümlüdür.
(12) Onuncu fıkrada belirtilen MKK sürecinin
tamamlanmasının ardından, borsa tarafından konuya ilişkin başvuru
değerlendirilerek ortaklık paylarının borsa kotundan çıkarılmasına ve işlem
görmekten sürekli men edilmesine karar verilir; anılan karar, kararın borsa
tarafından KAP’ta duyurulmasını izleyen ilk iş
günü yürürlüğe girer.
(13) Hakim ortak tarafından
ortaklıktan çıkarma hakkının kullanıldığı ortaklıklar, Kurul tarafından
resen Kanun kapsamından çıkarılır.
(14) Bu madde kapsamında yapılacak borsa kotundan
çıkarılma işlemleri, ayrılma hakkının doğmadığı haller arasında kabul
edilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Ortaklıktan
Çıkarma ve Satma Hakkı Kullanım Bedeli
Hakların
kullanım bedeli
MADDE 6 – (1)
Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin süreçte bedel
Türk Lirası olarak tam ve nakden ödenir.
(2) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasında satım
bedeli olarak;
a) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için;
1) Borsada işlem gören pay gruplarının her biri için, hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak
konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki
otuz gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik
ortalaması,
2) Borsada işlem görmeyen
pay gruplarının her biri için; işlem gören sadece bir pay grubu bulunması
durumunda bu gruba ilişkin olarak bu fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt
bendi hükmü çerçevesinde tespit edilen fiyat, işlem gören birden fazla pay
grubu bulunması durumunda ise bu gruplara ilişkin olarak bu fıkranın (a)
bendinin (1) numaralı alt bendi hükmü çerçevesinde tespit edilen fiyatların
aritmetik ortalaması,
b) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için, her
bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme
raporunda belirlenen bedel
dikkate alınır.
(3) Satma hakkının kullanımına ilişkin adil bedel ise,
a) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için bu
maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde hesaplanacak fiyat, her bir pay
grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda
belirlenen bedel, hakim ortak konumunun
kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya
açıklandığı tarihten önceki bir yıl içinde Kanunun 26 ncı
maddesi çerçevesinde zorunlu pay alım teklifi yapılmış ise bu fiyat ile
hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek
pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki son altı ay, bir yıl ve beş
yıl içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatlarının ortalaması
karşılaştırılarak bulunan en yüksek bedel,
b) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için bu
maddenin ikinci fıkrası çerçevesince hazırlanan değerleme raporunda
belirtilen bedel ile hakim ortak konumunun
kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya
açıklandığı tarihten önceki bir yıl içinde Kanunun 26 ncı
maddesi çerçevesinde zorunlu pay alım teklifi yapılmış ise bu fiyatın
karşılaştırılarak bulunan en yüksek bedel
olarak kabul
edilir. Bu maddede belirtilen süreler içinde gerçekleştirilen işlemler ile
ilgili olarak Kurulca Kanunun 101 ve 107 nci
maddeleri uyarınca işlem yapılmasına karar verilmesi durumunda, bu süreler
hesaplama dönemlerine dahil edilmez.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Kamuyu
aydınlatma
MADDE 7 – (1) Hakim ortak tarafından, hakim ortak konumunun
kazanılması veya bu konumda iken ek pay alınması, bu konumun kaybedilmesi,
ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına karar verilmesi, hakkın
kullanım bedeli ile birlikte Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına
ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanır.
(2) Aşağıdaki hususlar, Kurulun özel durumların kamuya
açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ortaklık tarafından kamuya
açıklanır:
a) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımı talebinde
bulunulması amacıyla ortaklığa başvurulması, ortaklıktan çıkarma süreci ve
ortaklıktan çıkarma sürecinin sonuçlarına ilişkin bilgi,
b) Satma hakkının doğması, satma hakkının kullanımı
talebiyle ortaklığa başvuruda bulunulması halinde, başvuru geldiği sürece
günlük olarak, bu hakkı kullanmayı talep eden ortakların sayısı,
sermayedeki pay oranları ile toplam satma hakkı bedeli,
c) Bedelinin tespitine ilişkin olarak hazırlanan
değerleme raporunun özet veya sonuç kısmı dahil
satma hakkı bedeli,
ç) Satma hakkının kullanım süresi sonucunda, bu hakkı
kullanan ortakların sayısı ve sermayedeki pay oranları ile hakim ortağın sermayedeki pay oranı.
(3) Satma hakkının kullanımı amacıyla ortaklığa başvuruda
bulunulması sırasında değerleme raporu sonucuna göre pay bedeli belli değil
ise, altıncı maddede belirtilen diğer kriterlere
göre belirlenen fiyatların satma hakkı talebinde bulunulduğuna ilişkin
bilgi ile birlikte kamuya açıklanması gerekir.
İstisnalar
MADDE 8 – (1) Kamu
kurum veya kuruluşlarının pay sahibi olduğu ortaklıklarda, ilgili kamu
kurum veya kuruluşlarının aksi yönde talepleri olmadığı sürece kamunun
sahip olduğu paylar için bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.
(2) Yatırım ortaklıklarına ilişkin hükümler saklıdır.
Ortaklıktan
çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin sınırlama
MADDE 9 – (1)
Ortaklık paylarının borsada işlem görmeye başlamasından itibaren iki yıl
süreyle ortaklıktan çıkarma veya satma hakkı kullanılamaz.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 10 – (1) 2/1/2014 tarihli ve 28870 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.1)
yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Kurulun diğer düzenlemelerinde birinci fıkrada
belirtilen tebliğe yapılan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.
Mevcut
durumda hakim ortak konumunda bulunan ortaklara
ilişkin hükümler
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlük tarihi itibarıyla hakim ortak konumunda bulunan ortaklar açısından,
ortaklıktan çıkarma hakkı kendiliğinden doğmaz. Bu durumda satma hakkı da
kullanılamaz. Ancak hakim ortak tarafından
yapılacak ek bir pay alımı ile bu haklar kullanılabilir hale gelir.
Kurula
yapılmış mevcut başvurular
GEÇİCİ
MADDE 2 – (1) Kurula ortaklıktan çıkarma hakkının
kullanılabilmesine yönelik olarak yapılmış başvuruların
sonuçlandırılmasında, hakim ortağa ortaklıktan
çıkarma hakkını kullanıp kullanmak istemediğini yeniden değerlendirebilmesi
için bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren bir aylık süre tanınır. Bu
sürede satma hakkı kullanılamaz. Hakim ortağın
ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmaktan vazgeçtiğini kamuya açıklaması
durumunda satma hakkının kullanılmasına başlanılması için hakim ortağın ek
pay alması gerekir. Hakim ortağın ortaklıktan
çıkarma hakkını kullanmak istediğini kamuya açıklaması durumunda ise, satma
hakkının kullanımına ilişkin hak düşürücü süre kamuya yapılan söz konusu
açıklama tarihi itibariyle başlar. Hakların kullanım bedelinin
hesaplanmasında başlangıç tarihi olarak ise hakim
ortağın ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına ilişkin kamuya yaptığı ilk
açıklama tarihi esas alınır.
Oy
oranlarının belirlenmesine ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının
kullanılabilmesi için şart olan ve dördüncü maddede belirtilen %98’lik oy
hakkı oranı, 31/12/2014 tarihine kadar doğmuş olan
ve doğacak hakların kullanımında %95, 31/12/2017 tarihine kadar doğacak
hakların kullanımında ise %97 olarak dikkate alınır.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu
Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu
Tebliğ hükümlerini Kurul yürütür.
EK
ORTAKLIKTAN
ÇIKARMA HAKKININ KULLANIMI İÇİN KURULA YAPILACAK BAŞVURULARDA İSTENEN BİLGİ
VE BELGELER
1. Yürürlükte bulunan tüm değişiklikleri içeren ve tek
bir metin haline getirilmiş, ortaklığı temsile yetkili kişilerce imzalı
esas sözleşme,
2. Esas sözleşmede yer alan pay gruplarına ve bu
gruplara tanınan imtiyaz ve kısıtlamalara ilişkin bilgiler,
3. Hakim ortağın adı
soyadı/unvanı, adresi ve satım bedeli,
4. Pay değerlerinin tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemelerine
göre hazırlanmış değerleme raporu,
5. Türkiye’de bankacılık faaliyetinde bulunma yetkisine
sahip bir banka tarafından verilen teminat mektubuna veya ortaklıktan
çıkarma hakkı için kullanılacak özel bir hesapta bloke edilmiş fona ilişkin
bilgi ve belgeler,
6. Yönetim kurulunun diğer ortakların paylarının iptali
ile söz konusu paylar karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracına
ilişkin kararı,
7. İhraç belgesi,
8. Esas sermaye sistemindeki ortaklıklarda sermaye
maddesinin değişikliğine ilişkin madde tadil tasarısı,
9. Kayıtlı sermaye sistemindeki ortaklıklarda, Kanunun
18 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca tescil ve ilan ettirilecek
çıkarılmış sermayeyi gösteren esas sözleşmenin sermayeye ilişkin maddesinin
yeni şekli,
10. Ortaklığın mevcut sermayesinin ödendiğinin tespitine
ilişkin mali müşavir raporu,
11. Ortaklığın son durum itibarıyla yüzde beş ve üzeri
pay sahiplerini gösterir şekilde ortaklık yapısı ile mevcut yönetim kurulu
üyeleri hakkında bilgi,
12. Ortaklığın yaptığı son sermaye artırımı tescilinin
ilanına ilişkin TTSG,
13. Ortaklığı temsile yetkili kişilerin noter onaylı
imza sirküleri,
14. Kurulca istenecek diğer bilgi ve belgeler.
|