|
Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýndan:
TOZLA MÜCADELE ÝLE ÝLGÝLÝ UYGULAMALARA ÝLÝÞKÝN TEBLÝÐ
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliðin amacý; pnömokonyoz
yönünden deðerlendirme yapacak
okuyucularýn eðitimleri, sayýsý, okuyucularýn pnömokonyoz
deðerlendirmedeki süreçleri ve buna baðlý iþveren yükümlülükleri ile pnömokonyoz yönünden deðerlendirilecek
akciðer radyografileri ile ilgili usul ve esaslarý belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) 5/11/2013 tarihli ve
28812 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Tozla Mücadele Yönetmeliði kapsamýndaki iþyerlerine uygulanýr.
Dayanak
MADDE 3 – (1) 20/6/2012 tarihli ve
6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununun 30 uncu maddesi, 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayýlý Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýnýn Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanunun 34 üncü maddesi ile Tozla Mücadele Yönetmeliðine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliðde geçen;
a) Bakanlýk: Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýný,
b) ILO:
Uluslararasý Çalýþma Örgütünü,
c) Genel Müdürlük: Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Genel Müdürlüðünü,
ç) ÝSGÜM: Genel Müdürlüðe baðlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Enstitüsü Müdürlüðünü,
d) Okuyucu: ILO
Uluslararasý Pnömokonyoz
Radyografileri Sýnýflandýrýlmasý konusunda eðitim almýþ hekimi,
e) Rehber: Güncel ILO Pnömokonyoz
Radyografilerinin Uluslararasý Sýnýflandýrmasý rehberini,
f) SGK: Sosyal
Güvenlik Kurumunu,
g) Akciðer radyografisi: En az 35x35 cm ebadýnda ILO
Uluslararasý Pnömokonyoz
Radyografileri Sýnýflandýrýlmasý Rehberindeki kriterlere göre deðerlendirilebilir standart akciðer radyografisini veya dijital akciðer radyografisini,
ð) ILO standart radyografileri: Rehberde yer alan kriterlere göre akciðer radyografilerinin pnömokonyoz
yönünden sýnýflandýrma iþlemi sýrasýnda kullanýlan, ILO’dan temin edilen;
standart radyografileri veya standart radyografilerin dijital görüntülerini,
h) Yönetmelik: Tozla Mücadele Yönetmeliðini,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Okuyucu Eðitimi ve Deðerlendirme
Pnömokonyoz okuyucu
eðitimi
MADDE 5 – (1) Pnömokonyoz
okuyucu eðitimleri aþaðýda belirtildiði þekilde düzenlenir:
a) ILO
Uluslararasý Pnömokonyoz
Radyografi Sýnýflandýrýlmasý okuyucu eðitimi ÝSGÜM tarafýndan düzenlenir.
b) Okuyucu
olmak isteyen hekimler için baþvuru ile ilgili hususlar
ÝSGÜM resmi internet adresinden duyurulur.
(2) 11/10/2008 tarihli ve 27021 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Çalýþma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybý Oraný Tespit Ýþlemleri Yönetmeliðinin 5 inci maddesinde geçen, sigortalýlarýn meslek hastalýðý sonucu meslekte
kazanma gücü kaybý oranlarý tespitinde esas alýnacak saðlýk kurulu raporlarýný düzenlemeye yetkili saðlýk hizmeti sunucularýnda görevli hekimlerin
baþvurularý öncelikli deðerlendirilir.
(3) Eðitimi baþarý ile bitiren hekimlere Yönetmeliðin Ek-4’ündeki örneðe uygun sertifika düzenlenir.
(4) Baþvurular dâhil okuyucu eðitimine dair iþ ve iþlemlerin elektronik ortamda yapýlmasý ile ilgili düzenlemeler ÝSGÜM tarafýndan belirlenir.
Akciðer radyografisi ve pnömokonyoz yönünden deðerlendirme süreci
MADDE 6 – (1) 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununun 15 inci maddesinde belirtilen durumlarda ve pnömokonyoz yapan
tozlara maruz kalan çalýþanlar için iþyeri hekimince belirlenen sýklýkta ILO Uluslararasý Pnömokonyoz
Radyografileri Sýnýflandýrýlmasýna uygun olarak rehberde yer alan standartlarda
akciðer radyografileri çekilir.
(2) Pnömokonyoz yönünden yapýlan periyodik saðlýk muayenelerinde Yönetmeliðin Ek-2’sinde verilen “Pnömokonyoz Taný Þemasý” dikkate alýnýr.
Akciðer radyografisi teknik kalitesi
MADDE 7 – (1) Akciðer radyografisinin
teknik kalitesini deðerlendirmek için kullanýlan derecelendirme kriterleri aþaðýda belirtilmiþtir;
a) 1. Derece: Ýyi kalitede olan radyografi,
b) 2. Derece:
Kabul edilebilir, pnömokonyoz
radyografisi sýnýflandýrmasýný bozmasý muhtemel teknik
hatasý olmayan radyografi,
c) 3. Derece:
Kabul edilebilir, bazý teknik hatalarý olan fakat sýnýflandýrma amaçlarý için hala yeterli nitelikte olan radyografi,
ç) 4. Derece: Sýnýflandýrma amaçlarý için kabul edilemez olan radyografi
olarak ifade edilir.
(2) Eðer teknik kalite 1. derece deðilse, teknik
hatalar hakkýnda bir yorum yapýlmalýdýr.
(3) Çekilen akciðer radyografilerinin teknik kalitesi birinci fýkranýn (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen derecelerden
birinde olmalýdýr.
(4) Sýnýflandýrma için kabul edilemez olan 4. derecede çekilen akciðer radyografilerinin okuyucular tarafýndan deðerlendirmeye alýnmaz.
(5) Okuyucular,
akciðer radyografilerinin teknik kalitesinin 4. derece
olduðunu tespit etmesi durumunda nihai sonuç raporunda belirtir. Ýþveren, nihai sonuç raporunda 4.
derece olarak kendisine bildirilen akciðer radyografisine
sahip çalýþanlarýnýn tekrar akciðer radyografilerinin çektirilmesini saðlar.
Görüntüleme
MADDE 8 – (1) Sýnýflandýrýlacak radyografiler ve standart radyografilerin görüntülenebilmesi için negatoskoplar; okuyucunun çapý sadece bir milimetre olan opasiteleri
görebilmesi için yaklaþýk 250 milimetrelik bir mesafede olmalýdýr. Gerektiðinde bu mesafe iki misline kadar çýkartýlabilir. Ayný zamanda
radyografinin tümünü deðerlendirmek esastýr.
(2) Akciðer radyografisinin konulacaðý negataskop en az iki gözlü olmalýdýr. Sýnýflandýrýlacak radyografi ile ILO standart radyografiler arasý kýyaslamaya olanak veren en az üç gözlü negatoskopun kullanýlmasý önerilmektedir.
(3) Deðerlendirilecek radyografi ortaya, karþýlaþtýrma için kullanýlacak ILO standart radyografileri yanlara konulmalýdýr. Diðer ILO standart radyografileride karþýlaþtýrma için okuyucunun
kolayca eriþebileceði bir mesafede
olmalýdýr.
(4) Dijital
akciðer radyografilerinde rehberdeki kriterlere
ve standartlara uyularak okuma yapýlýr.
(5) Dijital
akciðer radyografilerinin görüntüsünün incelenmesi, deðerlendirilmesi ve
sýnýflandýrýlmasý iþleminde, ILO’dan temin edilen,
ILO standart radyografilerinin dijital görüntüleri kullanýlýr.
(6) Dijital
akciðer radyografi görüntüleri, tanýsal radyoloji için tasarlanmýþ medikal düz panel monitörlerde görüntülenmelidir. Diyagonal ekran, her görüntü için en az 21 inç (54 cm),
maksimuma minimum aydýnlatma oraný en az 50, maksimum
en az 250 kandela/m , piksel aralýðý 210 µm daha büyük olmayacak þekilde ve çözünürlük an az 2,5 çizgi çifti/mm olacak þekilde olmalýdýr. Dijital akciðer radyografi görüntüsü ve ILO standart radyografilerinin dijital görüntüleri, eþ zamanlý, ayný boyutlarda ve yan yana görüntülenmelidir.
(7) Görüntüleme yüzeyleri temiz ve
aydýnlatma yoðunluðu bütün yüzeylerde ayný olmalýdýr.
(8) Odadaki
genel aydýnlatma, doðrudan gün ýþýðý olmaksýzýn düþük düzeyde olmalýdýr. Oda sessiz, rahat ve dikkat daðýtýcý þeylerden uzak olmalý ve radyografi
oturur pozisyonda okunmalýdýr.
Okuyucu sayýsý, rapor ve rapor sonuçlarý ile kayýtlarýn saklama süresi
MADDE 9 – (1) Çalýþanlarýn pnömokonyoz
yönünden akciðer
radyografilerinin deðerlendirilmesi, en az iki okuyucu tarafýndan yapýlýr.
(2)
Okuyuculardan her biri radyografilerin deðerlendirmesini baðýmsýz olarak rehbere göre yapar.
(3) Okuyucular
arasýnda farklýlýk gösteren deðerlendirme sonuçlarý, okuyucular tarafýndan birlikte deðerlendirilerek nihai deðerlendirme sonuçlarý iþverene yazýlý olarak bildirilir.
(4) Okuyucularýn nihai deðerlendirme sonuçlarýna iliþkin raporunu alan iþveren Yönetmeliðin Ek-3’ünde verilen “ILO Uluslararasý Pnömokonyoz
Deðerlendirme Kategorisi Çizelgesi”ne göre;
a) “Kategori 0” olarak deðerlendirilenlerin aralýklý muayenelerle takibinin yapýlmasýný saðlar,
b) “Kategori 1 ve üzeri” olarak deðerlendirilenlerin
raporlarýný rapor sahibi ile birlikte, saðlýk kurulu raporu düzenlemeye
yetkilendirilen saðlýk hizmet sunucularýna sevkini saðlamak üzere SGK il müdürlüðüne gönderir.
(5) Yetkili saðlýk hizmet sunucusu, düzenlediði raporlarýn birer örneðini ilgili iþverene gönderir. Ýþveren, meslek hastalýðý tanýsý konulmasý durumunda yetkili
saðlýk hizmet sunucusunun, çalýþanla ilgili düzenlediði raporda belirtilen hususlarý dikkate alarak
uygun çalýþma koþullarýný saðlar.
(6) Ýþyeri hekimi; muayene ve tetkiklerin sonucuna göre, çalýþanýn toza maruz kalacaðý iþlerde çalýþtýrýlmamasý da dâhil, her türlü koruyucu ve önleyici tedbirleri
belirler ve iþverene tavsiyelerde bulunur.
(7) Çalýþanlarýn saðlýðý ile ilgili düzenlenen her türlü form, tetkik, sonuç ve raporlar çalýþanýn kiþisel saðlýk dosyasýnda saklanýr. Mevzuatta özel olarak belirtilmeyen kiþisel saðlýk dosyalarýnýn kayýtlarý çalýþanýn iþten ayrýlma tarihinden
itibaren 15 yýl süreyle iþveren tarafýndan saklanýr.
(8) Ýþyeri ortamýndaki tozlardan kaynaklanan hastalýklarýn yükümlülük süresinin bu süreyi aþmasý halinde, evraklarýn iþyerinde saklanmasý hastalýklarýn yükümlülük süresine göre uzar.
(9) Dijital
akciðer radyografileri, ILO Rehberinin “ILO sýnýflandýrmasýnýn dijital göðüs radyografi görüntülerinin sýnýflamada kullanýmý” ile ilgili kriterlerine göre arþivlenir.
Dijital akciðer
radyografileri
MADDE 10 – (1) Dijital akciðer radyografileri,
ILO Rehberinin “ILO sýnýflandýrmasýnýn dijital göðüs radyografi görüntülerinin sýnýflamada kullanýmý” ile ilgili kriterlerine
uyulur.
Okuyucu listeleri
MADDE 11 – (1) Okuyucu listeleri, Genel Müdürlük veya ÝSGÜM’ün
internet sayfasýnda ilân edilir.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Teblið yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Teblið hükümlerini Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný yürütür.
|