Sağlık
Bakanlığından:
AMBALAJLI
SU SATIŞ YERLERİ İLE AMBALAJLI SU NAKİL ARAÇLARININ
TABİ
OLACAĞI USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Tebliğin amacı, izinli kaynak ve içme suları ile doğal mineralli suların
üretimi sonrasında depolanması, satış yerleri ile su naklinde kullanılacak
araçların sahip olacağı nitelikleri, izin verme şartları, çalışma esasları
ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Tebliğ, izinli kaynak ve içme suları ile doğal mineralli suların satış
yerleri ile su naklinde kullanılacak araçların tabi olacağı usul ve
esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Tebliğ, 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılı Sağlık
Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 40 ıncı maddesi, 11/6/2010
tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem
Kanununun 27 nci maddesi, 17/2/2005 tarihli ve
25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular
Hakkında Yönetmeliğin 46 ve 49 uncu maddeleri ile 1/12/2004 tarihli ve
25657 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doğal Mineralli Sular Hakkında
Yönetmeliğin 38 ve 41 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Tebliğde geçen;
a) Ambalajlı su nakil aracı: Geri dönüşlü ve geri
dönüşsüz kaplarla su satışı ve nakli yapmak amacıyla izin alınan aracı,
b) Ambalajlı su satış yeri: Geri dönüşlü ve geri
dönüşsüz kaplarla su satışı yapmak üzere izin alınan iş yerini,
c) Depo: Geri dönüşlü ve geri dönüşsüz kaplara dolumu
yapılmış suyun dağıtım ve satışının yapılmak üzere muhafaza edildiği yeri,
ç) Doğal mineralli su:
Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak
oluşan, bir veya daha fazla kaynaktan yeryüzüne kendiliğinden çıkan veya
teknik usullerle çıkartılan, mineral içeriği, kalıntı elementleri ve diğer
bileşenleri ile tanımlanan, her türlü kirlenme riskine karşı korunmuş,
mikrobiyolojik yönden uygun ve Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmeliğin
5, 6 ve 7 nci maddelerinde belirtilen özellikleri
haiz olup 8 inci maddeye göre onaylanan suları,
d) Geri dönüşlü kap: Kaynak suyu ve içme suyu ile doğal
mineralli su dolumunda bir defadan fazla
kullanılan ve su ile etkileşim yapmayan cam, metal, krom-nikel, polikarbonat ve benzeri kapları,
e) Geri dönüşsüz kap: Su dolumunda
bir defadan fazla kullanılmayacak pet, cam, metal, krom-nikel ve benzeri
kapları,
f) İçme suyu: Jeolojik
koşulları uygun jeolojik birimlerin içinde doğal olarak oluşan, bir çıkış
noktasından sürekli akan veya teknik usullerle çıkarılan ve Kurumca uygun
görülen dezenfeksiyon, filtrasyon, çöktürme,
saflaştırma ve benzeri işlemler uygulanabilen ve parametre değerlerinin
eksiltilmesi veya arttırılması suretiyle İnsani Tüketim Amaçlı Sular
Hakkında Yönetmelik Ek-1’deki parametre değerleri elde edilen, etiketleme
gerekliliklerini karşılayan ve satış amacı ile ambalajlanarak piyasaya arz
edilen yer altı sularını,
g) Kaynak suyu: Jeolojik
koşulları uygun jeolojik birimlerin içinde doğal olarak oluşan, bir veya
daha fazla çıkış noktasından yeryüzüne kendiliğinden çıkan veya teknik
usullerle çıkartılan ve İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğin
36 ncı maddesinde izin verilenler dışında her
hangi bir işleme tabi tutulmaksızın İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
Yönetmelik Ek-1' deki nitelikleri taşıyan, etiketleme gerekliliklerini
karşılayan ve satış amacı ile ambalajlanarak piyasaya arz edilen yer altı
sularını,
ğ) Kurum: Türkiye Halk Sağlığı Kurumunu,
h) Müdürlük: Halk Sağlığı Müdürlüğünü,
ı) Parti no: Aynı şartlarda üretilen, imal edilen veya
ambalajlanan bir suyun satış birimleri topluluğu için kullanılan sayısal
değeri,
i) Seri no: Aynı şartlarda belirli zaman diliminde
üretilen veya ambalajlanan suyu ayırt etmek için kullanılan sayısal değeri,
j) Teknik rapor: Müdürlük elemanlarınca su satış yeri
ile su nakil aracında yapılan inceleme sonrasında tanzim edilen raporu,
k) Yönetmelik: İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
Yönetmelik ile Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Satış
Yerlerine Ait Hükümler
İzin alma
mecburiyeti
MADDE 5 – (1) Bu
Tebliğde belirtilen esaslara uygun olarak su satış yeri açmak isteyen
gerçek veya tüzel kişiler Müdürlükten izin almak zorundadır.
(2) Bu Tebliğe göre verilen izin, yürürlükteki mevzuat
uyarınca diğer kurum ve kuruluşlardan izin alma zorunluluğunu ortadan
kaldırmaz.
İlk
başvuru, inceleme ve su satış yeri izni
MADDE 6 – (1) Bu
Tebliğde belirtilen suları satmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, su satışı
yapılacak yere ait plan veya kroki ile birlikte Müdürlüğe başvururlar.
(2) Başvuru üzerine; su satışı yapılacak mahalde
Müdürlük elamanlarınca inceleme yapılır ve Ek-1 ve Ek-2’de yer alan
tutanaklar tanzim edilerek konuya ilişkin teknik rapor hazırlanır ve
raporun bir sureti başvuru sahibine gönderilir.
İzin için
gerekli bilgi ve belgeler
MADDE 7 – (1) Su
satış yeri için iki nüsha olarak tanzim edilecek olan başvuru dosyasında
aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler bulunur.
a) Dilekçe,
b) Su satış yerine ilişkin tanzim edilmiş teknik rapor,
c) Satışı yapılacak su listesi ve su üretimi yapan su
işleticileri ile yapılmış sözleşmenin aslı ve noter onaylı sureti,
ç) Su satışı yapılacak iş yerine ait plan ve kroki,
d) İş yeri açma ve çalışma izin belgesi,
e) Su satış yerinde çalışacak personel listesi ve bu
personelin 24/4/1930 tarihli ve 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
gereğince hijyen eğitimi aldığına ilişkin bilgi ve
belgeler ya da hijyen eğitimine müracaat edildiğine dair belge.
(2) Hazırlanan dosyalar Müdürlükçe incelenir ve uygun
görülmesi halinde Ek-4’teki belge düzenlenir. Uygun görülen dosyanın bir
sureti ile su satış yeri izin belgesi başvuru sahibine gönderilir.
Ambalajlı
su satış yerlerinin tabi olacağı şartlar
MADDE 8 – (1) Su
satış ve depolama yerleri aşağıdaki şartları taşır.
a) Geri dönüşlü ve geri dönüşsüz kaplardaki ambalajlı
suların satışı ve depolaması yapılan yerlerin kullanım alanı boş ve dolu
damacanaları muhafaza edecek genişlikte ve iki bölümden oluşur.
b) Taban ve tüm duvarlar kir tutmayan, kolay yıkanabilir
ve temizlenebilir, kontaminasyona yol açmayacak
malzeme ile kaplı olmalıdır. Satış yerinin temizlenmesi ve yıkanmasından
sonra oluşacak atık suyun uzaklaştırılmasını sağlayacak şekilde
kanalizasyona, kanalizasyon bulunmayan yerlerde septik çukurlara bağlı
sifonlu düzenek oluşturulur.
c) Satış ve depolama yerlerinde boş ve dolu
damacanaların depolandığı ve satışa sunulduğu bölümler ayrı tutulur,
doğrudan güneş ışığı, toz, duman, ısı ve diğer vektörlere maruz kalmayacak
şekilde düzenlenir ve açık alanda su satışı ve depolaması yapılamaz.
ç) Su satış ve depolama yerinde satışa sunulan suların
üretim izin belgelerinin birer örneği bulundurulur ve satış yerinde
görülecek bir yere asılır.
d) Piyasaya arz edilen suların; tüp, petrol ve petrol
ürünleri ile hırdavat, her türlü kimyevi maddeler vb. dağıtımını yapan
araçlarda veya bu ürünlerle birlikte nakli ve satışı yapılamaz, bir arada
bulundurulamaz.
e) Su satış ve depolama yerinde ayrı olacak şekilde
tuvalet ve lavabo bulundurulur.
f) Su satış yerinde; suların ısıdan etkilenmemesi için
güneş ışığından etkilenmeyecek şekilde depolanır ve satışa sunulur.
g) Su satış ve depolama yeri dışında boş ve dolu
kaplarla suyun teşhiri ve reklamı yapılamaz.
ğ) Ambalajlı su satış yeri için verilen izin belgesi
ambalajlı su satış yerinde görülecek şekilde asılır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Su Satış ve
Nakil Araçlarına İlişkin Hükümler
İzin alma
mecburiyeti
MADDE 9 – (1) Bu
Tebliğde belirtilen esaslara uygun olarak su satış ve naklinde araç
kullanmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler Müdürlükten izin alırlar.
(2) Bu Tebliğe göre verilen izin, yürürlükteki mevzuat
uyarınca diğer kurum ve kuruluşlardan izin alma zorunluluğunu ortadan
kaldırmaz.
İlk
başvuru, inceleme ve su satış nakil izni
MADDE 10 – (1) Bu
Tebliğde belirtilen suları su nakil araçları ile satmak veya nakletmek
isteyen gerçek veya tüzel kişiler, su satışı veya nakli yapacak araçlara
ait plaka numaraları ve resimleri ile birlikte Müdürlüğe başvurur.
(2) Başvuru üzerine; su satışı ve nakli yapacak araçlar
Müdürlük elemanlarınca mahallinde incelenir ve Ek-2’de yer alan tutanak
tanzim edilerek konuya ilişkin teknik rapor hazırlanır ve raporun bir
sureti başvuru sahibine gönderilir.
İzin için
gerekli bilgi ve belgeler
MADDE 11 – (1) Su
satış ve nakil aracı için iki nüsha olarak tanzim edilecek başvuru
dosyasında aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler bulunur.
a) Dilekçe,
b) Ambalajlı su satış ve naklinde kullanılacak araçlar
için tanzim edilmiş teknik rapor,
c) Ambalajlı su satış ve naklinde kullanılacak araçların
listesi (plaka numaraları ile birlikte),
ç) Ambalajlı su satış ve nakil aracında çalışacak
personel listesi ile bu personelin 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
gereğince hijyen eğitimi aldığına ilişkin bilgi ve
belgeler ya da hijyen eğitimine müracaat edildiğine ilişkin belge,
d) Trafik tescil belgesi.
(2) Hazırlanan dosyalar Müdürlükçe incelenir ve uygun
görülmesi halinde Ek-5’teki ambalajlı su satış ve nakil aracı izin belgesi
verilir. Uygun görülen dosyanın bir sureti ile izin belgesi başvuru
sahibine gönderilir.
Ambalajlı
su nakil araçlarının tabi olacağı şartlar
MADDE 12 – (1)
Ambalajlı su satış ve naklinde kullanılacak araçlar aşağıdaki şartları
taşır.
a) Piyasaya arz edilen suların; tüp, petrol ve petrol
ürünleri ile hırdavat, her türlü kimyevi maddeler vb. dağıtımını yapan
araçlarla veya bu ürünlerle birlikte nakli ve satışı yapılamaz.
b) Su satış yerinden tüketicilere satış yapan araçların
kasaları kapalı kasa ve/veya damacanaların meteorolojik dış etkenlerden
korunacağı bir düzende olur ve açık kasa ile su satışı yapılamaz.
c) Su nakil araçları kaplarda çizilmeye ve bozulmaya
sebep olmayacak ve suyun vasıflarını değiştirmeyecek şekilde düzenlenir.
ç) Ambalajlı su satış ve naklinde kullanılan aracın sağ
ve sol yanlarında, su satış yeri ismi ile izin tarih ve sayısına yer
verilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli
Hükümler
İznin
geçerliliği, izin belgesinin kaybolması veya tahrip olması
MADDE 13 – (1) İzin,
kimin adına düzenlenmiş ise sadece o gerçek veya tüzel kişi için
geçerlidir. İzin belgesinde belirtilen hususlar esas olup; bu hususlardan
herhangi birinin değişmesi veya izin belgesinin kaybolması, okunamayacak ve
yanlış anlamalara sebep olacak şekilde bozulması halinde, yetkilisince
yenilenmek veya değiştirilmek için bir dilekçe ile Müdürlüğe başvurulur.
Dilekçeye değişiklik ile ilgili belge ve bilgiler veya kayıp ilanı verilmiş
gazete veya bozulan izin belgesinin aslı ilave edilir.
(2) Başvuru üzerine Müdürlükçe gerekli inceleme yapılır
ve izin verildiği şartlarda bir değişiklik olmadığının tespit edilmesi halinde
eski tarih sayı ile yeni ambalajlı su satış yeri izin belgesi düzenlenir ve
belge üzerinde gerekli açıklama yapılarak onaylanır.
(3) Ambalajlı su satış yeri ile ambalajlı su nakil
aracında çalışan personelin değişmesi halinde durum 3 (üç) gün içinde Müdürlüğe
bildirilir ve 7 nci maddenin birinci fıkrasının
(e) bendi ile 11 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen
gereklilikler karşılanır.
Denetim
MADDE 14 – (1) Su
satış ve depolama yerleri ile su nakil araçları toplum sağlığı merkezlerince
üçer aylık aralıklarla, Müdürlükçe gerektiğinde denetlenir. Denetimlerde
aşağıdaki hususlara uyulur.
a) Ambalajlı su satış ve depolama yerinde izin
işlemlerine esas belgeler, denetim tutanakları, çalışan personele ilişkin
1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 126 ve 127 nci
maddeleri gereğince istenen belgeler bulundurulur. İşletmeci ilgili
belgeleri istenildiğinde denetçilere ibraz etmek zorundadır.
b) Ambalajlı su satış ve depolama yerinde birden fazla
su satılması halinde, satılan her bir su için su üreticisi ile yapılan
sözleşme ve suya ait üretim izin belgesi ibraz edilir.
c) Ambalajlı su satış ve depolama yerinde damacana
kaplarda satışa sunulan suyun etiket üzerinde yer alan su ismi ile kapak
üzerinde bulunan shiring üzerindeki su isminin
aynı olup olmadığı kontrol edilir.
ç) Damacana kapların organoleptik incelemesi yapılır ve
suyun rengini göstermeyecek şekilde eski, yıpranmış ve deforme olmuş
kapların kullanımı önlenir.
d) Ambalajlı su nakil ve satış yerlerinden üçer aylık periyotlarda Yönetmelik hükümlerine göre numune alınır
ve Ek-3’te yer alan tutanak tanzim edilerek numune alma, taşıma ve nakil
esasları doğrultusunda yetkili laboratuvara
analize gönderilir. Alınan numunelerin uygunsuz bulunması halinde 15 inci
maddede belirtilen işlemler ile Yönetmelikte belirtilen cezai işlemler
uygulanır.
e) Su satış yerinde damacana kaplar ile pet, pvc ve benzeri kaplarda su satışı yapılması halinde
sular satış yeri önünde teşhir edilemez. Bu hükümler büfe, bakkal, market
vb. işyerleri için de geçerlidir.
f) Denetimlerde eksiklik tespit edilmesi halinde
eksikliklerin tamamlanması için 15 gün süre verilir. Verilen süre içinde
eksikliklerini tamamlamayan su satış yerleri ile su nakil araçlarına cezai
işlem uygulanır.
Uygun
çıkmayan suların takibi
MADDE 15 – (1) Su
satış yerlerinde satışa sunulan kaynak ve içme suları ile doğal mineralli
sulardan üç ayda bir su numunesi alınarak kontrol izlemesi parametreleri
ile arsenik, florür, bromat
ve bromoform yönünden analizleri yapılır. Analiz
sonuçları Yönetmelikte belirtilen parametrelere göre değerlendirilir.
(2) Analiz sonuçları herhangi bir parametre yönünden
uygunsuz çıkması halinde, tesis sahipleri aynı parti veya seri nolu suları toplatıp Müdürlüğün denetiminde imha
etmekle yükümlüdür. Uygunsuz ürün başka bir ilde üretilmiş ise durum derhal
o ilin Müdürlüğüne ve üretici firmaya bildirilir.
(3) Ayrıca, uygunsuzluk durumu Kuruma da bildirilir.
Kuruma bildirim sırasında suya ait analiz raporu, numune alma tutanağı,
şahit numune teslimi ve üretimi yapan firmaya itiraz hakkı verilip
verilmediğine ilişkin bilgi ve belgeler de gönderilir.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Yasaklar ve
Müeyyideler
Yasaklar
MADDE 16 – (1) İzin
belgesi alınmadan su satışı ve nakli yapılamaz. İzinsiz su satışı ve nakli
yapılmasından üretici firma da sorumlu tutulur.
Cezai
müeyyideler
MADDE 17 – (1) Bu
Tebliğde belirtilen hükümlere aykırı hareket edenler hakkında 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununda öngörülen cezai
müeyyideler uygulanır.
Yürürlük
MADDE 18 – (1) Bu
Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu
Tebliğ hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|