Çevre
ve Şehircilik Bakanlığından:
AFET RİSKİ
ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA
KANUNUN
UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA
DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 15/12/2012 tarihli ve
28498 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Afet Riski Altındaki Alanların
Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin adı “6306 sayılı
Kanunun Uygulama Yönetmeliği” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2 – Aynı
Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin ikinci, üçüncü ve
beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Üniversiteler hariç
olmak üzere, lisanslandırılan kurum ve kuruluşlarda riskli yapı tespit
raporunun hazırlanmasında görev alacak mühendislerin, ilgili meslek
odalarına üyeliklerinin devam ediyor olması, mesleklerinde fiilen en az beş
yıl çalışmış olmaları, Bakanlıkça veya Bakanlıkça uygun görülen kurum ve
kuruluşlarca düzenlenecek eğitim programlarına katılmaları, eğitim sonunda
yapılacak yazılı sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alarak katılım
belgesi almış olmaları ve bu hususları belgelendirmeleri gerekir. Lisans
başvurusunda, riskli yapı tespit raporunun hazırlanmasında görev alacak en
az bir inşaat mühendisine ait yukarda belirtilen bilgi ve belgeler ile
riskli yapı tespitinin Kanuna ve bu Yönetmeliğe uygun olarak yapılacağına
dair taahhütname alınır. Lisans başvurusunda bu belgelerden başka herhangi
bir belge istenmez. Yapılan lisanslandırma beş yıl için geçerlidir. Bu
sürenin sonunda vize edilmeyen lisans belgesinin kullanımına izin verilmez.
Vize işlemleri için, mevcut lisans belgesinin geçerlik süresinin bitiminden
en az bir ay önce başvuruda bulunulur. Lisanslandırılan kurum ve
kuruluşlarda riskli yapı tespit raporunun hazırlanmasında görev alacak
mühendislerin herhangi bir sebeple değiştirilmesi halinde görevlendirilen
yeni mühendise ait bilgi ve belgelerin en geç onbeş
gün içinde Bakanlığa bildirilmesi gerekir.
(3) Lisanslı kurum ve kuruluşların;
a) Lisans başvurusunda gerçeğe aykırı bilgi ve belge
sunduğunun tespit edilmesi,
b) Lisanslandırma şartlarının kaybedilmesi,
c) Taahhüde ve gerçeğe aykırı olarak, risksiz bir
yapının riskli veya riskli bir yapının risksiz olarak tespit edilmesi veyahut
mevcut olmayan bir yapı hakkında riskli yapı tespit raporu hazırlanması,
ç) Riskli yapı tespiti neticesini etkilemeye yönelik
olarak, yapıya ilişkin verilerin eksik ve yanlış alınarak hesaplama
yapılması sebebiyle daha önce yazılı olarak uyarılmış olması,
d) Riskli yapı tespitini sürüncemede bırakacak şekilde,
7 nci maddenin dördüncü fıkrasındaki otuz günlük
süre içinde, riskli yapı tespit raporundaki eksikliklerin düzeltilerek
raporun Müdürlüğe sunulmaması,
hallerinde lisansı
Bakanlıkça iptal edilir. Lisansı iptal edilen kurum ve kuruluşlar için beş
yıl süre ile yeni bir lisanslandırma yapılmaz. Lisansı iptal edilen
kuruluşun ortakları, bu kuruluştaki hisselerini devretseler dahi, beş yıl
süre ile başka bir lisanslı kuruluşa ortak olamazlar, riskli yapı tespitinde
görev alamazlar ve bu ortakların kurdukları kuruluşlara lisans verilmez.
Lisansın iptaline sebep olan mühendisin beş yıl süre ile başka bir lisanslı
kurum ve kuruluşta görev almasına izin verilmez. Lisansın iptaline sebep
olan mühendisin durumu ilgili meslek odasına bildirilir. Meslek odası, bu
mühendis hakkında kendi mevzuatına göre işlem yapar. Lisans başvurusunda
gerçeğe aykırı belge sunduğu tespit edilen lisanslı kuruluşun ortakları ve
yöneticileri hakkında, gerçeğe aykırı olarak riskli yapı tespiti yapan
lisanslı kuruluşun ortakları, yöneticileri ve tespiti yapan mühendisi
hakkında ve mevcut olmayan bir yapı hakkında riskli yapı tespit raporu
hazırlayan lisanslı kuruluşun ortakları, yöneticileri ve tespiti yapan
mühendisi ile tespit talebinde bulunan malik hakkında 26/9/2004
tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uyarınca
Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Lisansı iptal edilen
kurum ve kuruluşlar, yeni riskli yapı tespiti işi almamak kaydıyla, daha
önce hazırladıkları raporlarında Müdürlükçe veya riskli yapı tespitine
karşı yapılan itirazı inceleyen teknik heyetçe tespit edilen eksiklikleri
tamamlayıncaya kadar faaliyetlerine devam ederler.”
“(5) Üniversiteler hariç olmak üzere, lisanslı kurum ve
kuruluşlarda riskli yapı tespitinde görev alacak mühendislerin katılacağı
eğitim ve sınav Bakanlığın belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde
Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır. Eğitim programlarına katılıp katılım
belgesi almayan mühendisler riskli yapı tespitinde görev alamaz.”
MADDE 3 – Aynı
Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası,
ikinci fıkrasının (a) bendi ile üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Riskli yapılar, Ek-2’de yer alan Riskli Yapıların
Tespit Edilmesine İlişkin Esaslara göre tespit edilir. Riskli yapı tespiti;
kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine
girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine
veya ibadet etmelerine yarayan yapılar ile hayvanların ve eşyaların
korunmasına yarayan yapılar hakkında yapılır. İnşaat halinde olup ikamet
edilmeyen yapılar ile metruk olması veya bir kısmının yıkılması
sebepleriyle yapı bütünlüğü bozulmuş olan yapılar riskli yapı tespitine
konu edilmez.”
“a) Öncelikle yapı malikleri veya kanunî temsilcileri
tarafından, masrafları kendilerine ait olmak üzere yaptırılır. Maliklerce
yapılacak riskli yapı tespiti talebi, tapu belgesinin ve kimlik belgesinin
fotokopisi ile yapılır. 23/6/1965 tarihli ve 634
sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kat irtifakı veya kat mülkiyeti
kurulmadığı için arsa paylı tapu var ise, arsa üzerinde fiilen bulunan
yapının riskli yapı tespiti, yapının sahibi olan arsa payı sahibince
yaptırılır. Arsa üzerindeki yapının başkasına ait olması ve bunun da tapu kütüğünde
belirtilmiş olması halinde, riskli yapı tespiti lehine şerh olan tarafça
yaptırılır.”
“(3) İtiraz üzerine yeniden rapor tanzim edilmesi
gereken haller ve raporun gerçeğe aykırı düzenlendiğinin tespit edilmesi
halleri hariç olmak üzere, her yapı için sadece bir adet riskli yapı
tespiti raporu düzenlenebilir. Lisanslandırılmış kurum ve kuruluşlar riskli
yapı tespit talebi üzerine, o yapı hakkında daha önce riskli yapı tespit
raporu düzenlenip düzenlenmediğini elektronik yazılım sistemi üzerinden
kontrol eder. Elektronik yazılım sistemi üzerinden yapı kaydı
oluşturulduktan sonra iki ay içerisinde riskli yapı tespitinin yapılmaması
halinde oluşturulan yapı kaydı elektronik yazılım sisteminden silinir.
Riskli yapı tespit raporunda, tespite konu binanın Ulusal Adres Veri
Tabanında belirtilen adresinin ve bina kodunun yer alması zorunludur.
(4) Riskli yapı tespitine ilişkin raporların bir örneği,
tespit tarihinden itibaren en geç on iş günü içinde, tespiti yapan İdarece
veya lisanslandırılmış kurum veya kuruluşça, tespite konu yapının bulunduğu
ildeki Müdürlüğe gönderilir. Raporlar Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar
çerçevesinde Müdürlükçe incelenir ve herhangi bir eksiklik tespit edilmesi
halinde gerekli düzeltmeler yapılmak üzere raporu düzenleyen kurum veya
kuruluşa iade edilir. Yapılan incelemede raporlarda herhangi bir eksiklik
yok ise, riskli yapılar, Müdürlükçe en geç on iş günü içinde, tapu kütüğünün
beyanlar hanesinde belirtilmek üzere, ilgili tapu müdürlüğüne bildirir.
Müdürlükçe veya riskli yapı tespitine karşı yapılan itirazı inceleyen
teknik heyetçe, riskli yapı tespit raporunda tespit edilen eksikliklerin
tamamının, raporu düzenleyen kurum veya kuruluşa bildirildiği tarihten
itibaren otuz gün içinde düzeltilmesi ve raporun Müdürlüğe sunulması zorunludur.
(5) İlgili tapu müdürlüğünce, tapu kütüğüne işlenen
belirtmeler, riskli yapı tespitine karşı tebligat tarihinden itibaren onbeş gün içinde riskli yapının bulunduğu yerdeki
Müdürlüğe itiraz edilebileceği, aksi takdirde İdarece verilecek süre içinde
riskli yapının yıktırılması gerektiği de belirtilmek suretiyle, aynî ve
şahsî hak sahiplerine 11/2/1959 tarihli ve 7201
sayılı Tebligat Kanununa göre tebliğ edilir ve yapılan bu tebligat yazılı
olarak veya elektronik ortamda Müdürlüğe bildirilir. Tapuda kayıtlı malikin
ölmüş olması hâlinde, Bakanlık veya Müdürlük tebligat işlemleri için Türk
Medeni Kanunu hükümlerine göre mirasçılık belgesi çıkartmaya yetkilidir.”
MADDE 4 – Aynı
Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi ile beşinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Altmış günden az olmamak üzere süre verilerek riskli
yapıların yıktırılması yapı maliklerinden istenilir. Maliklere yapılacak
tebligatta, riskli yapıyı kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi kullananlara
tahliye için malik tarafından bildirim yapılması gerektiği belirtilir.”
“(5) Riskli yapının
yıktırılması yerine güçlendirilmesinin istenilmesi durumunda riskli yapının
yıktırılması için ikinci fıkra uyarınca maliklere verilen süreler
içerisinde; maliklerce, güçlendirmenin teknik olarak mümkün olduğunun
tespit ettirilmesi, Kat Mülkiyeti Kanununun 19 uncu maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen şekilde güçlendirme kararı alınması, güçlendirme
projesinin hazırlatılması ve imar mevzuatı çerçevesinde ruhsat alınması
gerekir. Güçlendirme işi, yapılacak güçlendirmenin mahiyetine
göre ruhsatı veren idare tarafından belirlenecek süre içerisinde tamamlandıktan
sonra tapu kaydındaki riskli yapı belirtmesinin kaldırılması için Müdürlüğe
başvurulur.”
MADDE 5 – Aynı
Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(5) Bakanlıkça iki yılda bir ocak ayında teknik heyet
üyelikleri yenilenir. Yeni üyeler görevlendirilinceye kadar mevcut üyeler
görevine devam eder. Görev süresi dolan üye tekrar görevlendirilebilir.”
MADDE 6 – Aynı
Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(7) Teknik heyet, itiraz dilekçesinde gösterilen itiraz
sebebi ile bağlı olmaksızın riskli yapı tespit raporunun Kanuna ve bu
Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığını inceler. Teknik heyet
toplantısı sonunda alınan kararlar, gerekçeleri belirtilerek yazılır,
başkan ve üyelerce imzalanır. Kararlar Bakanlığa, tespiti yapan veya
yaptıran İdareye ve itiraz edene bildirilir.”
MADDE 7 – Aynı
Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“c) Birden fazla konut veya işyeri alma hakkının olması
halinde, birden fazla konut veya işyeri verilmek üzere sözleşme
yapılabilir. Böyle bir durumda, taşınmaz malikinin ilgili kuruma
borçlanması hâlinde ödemeler, verilecek konut veya işyerinin tespitine
yönelik olarak gerçekleştirilecek noter kurası sonrası, ilgili kurumca
belirlenecek takvime göre taksit ile ödenebilir. Taksit ile ödemenin
esasları proje bazında ilgili kurumca belirlenir.”
MADDE 8 – Aynı
Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(1) İlgili kurumca,
uygulama alanındaki taşınmazların maliklerine konut veya işyeri
verilmesinden sonra, arta kalan konut veya işyerlerinin bulunması halinde,
belirtilen yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak, en az bir
yıldır ikamet edenler veya işyeri işletenler ile Kanun uyarınca
taşınmazları kamulaştırılanlara bu konut veya işyerlerinden verilmek üzere
sözleşme yapılabilir.”
MADDE 9 – Aynı
Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının ilk cümlesinde geçen
“noter vasıtası ile yapılacak tebligat ile” ibaresi yürürlükten
kaldırılmış, sekizinci fıkrasının (b) bendi, dokuzuncu fıkrası, onuncu fıkrasının
(a) bendi ve onbirinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve aynı maddenin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“b) Riskli olarak tespit edilen bu yapıların birlikte
değerlendirilebilmesi için, bu yapıların bulunduğu alanın risksiz olan
yapıların bulunduğu alandan ifrazı mümkün ise, ifraz, terk, ihdas ve tapuya
tescil işlemleri Müdürlükçe re’sen yapılır veya
yaptırılır.”
“(9) Üzerindeki yapıların tamamının riskli yapı olarak
tespit edilmiş olması şartı ile tevhidi mümkün olan birden fazla parselin tevhid edilmesi ile terk, ihdas ve tapuya tescil
işlemlerine üzerindeki riskli yapıların yıktırılmasından sonra, her
parselde ayrı ayrı sahip oldukları hisseleri
oranında maliklerin en az üçte iki çoğunluğu ile karar verilir. Bu parsel
veya parsellerin arasında veya bitişiğinde bulunan yapılaşmamış boş
parsellerin, riskli yapıların bulunduğu parsellerle tevhid
edilmek suretiyle birlikte değerlendirilebilmesi için, boş parsellerdeki
bütün maliklerin oybirliği ile karar alması gerekir. Tevhidden
sonra yapılacak uygulamaya tevhid ile oluşan
parselde sahip oldukları hisseleri oranında maliklerin en az üçte iki
çoğunluğu ile karar verilir.”
“a) Malikler tarafından yürütülecek uygulamalarda
parsellerin tevhit edilmesi ile terk, ihdas ve tapuya tescil işlemlerine,
münferit veya birleştirilerek veya imar adası bazında uygulama yapılmasına,
yeniden bina yaptırılmasına, payların satışına, kat karşılığı veya hâsılat
paylaşımı ve diğer usuller ile yeniden değerlendirilmesine,”
“(11) Uygulama alanında zeminden kaynaklanan sebeplerle
veya herhangi bir afet riskinden dolayı veyahut mevzuata göre yapılaşma
hakkının olmamasından dolayı yeni yapı yapılması mümkün değil ise, uygulama
alanındaki yapının yerine yapılacak yeni yapı, uygulama alanı dışında başka
bir parselde yapılabilir. Böyle bir durumda Kanundan kaynaklanan hakların
uygulama alanı dışındaki parselde kullanılacağına dair uygulama alanının
bulunduğu ildeki Müdürlükten yazı alınır. Bu yazı Müdürlükçe ilgili
belediyelere ve tapu müdürlüklerine bildirilir.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin
15/A maddesinin onbirinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“(11) Satış işlemi tamamlanıp komisyonca karara
bağlanmadan evvel, üçte iki çoğunluk ile alınan karara katılmayan
maliklerin, üçte iki çoğunluk ile alınan kararı kabul etmeleri ve üçte iki
çoğunluk ile alınan karar doğrultusunda yapılan sözleşmeyi komisyonca
verilen süre içerisinde imzalayarak Müdürlüğe vermeleri halinde, açık
artırma ile satış işlemi geçersiz sayılır.”
MADDE 11 – Aynı
Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci, ikinci,
üçüncü, dördüncü ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş,
dokuzuncu fıkrasının başında yer alan “Kanun kapsamında” ibaresi “Kanun
uyarınca” olarak değiştirilmiş, aynı fıkraya (c) bendinden sonra gelmek
üzere aşağıdaki (ç) bendi eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül
ettirilmiştir.
“(1) Anlaşma ile tahliye edilen uygulama alanındaki
yapıların maliklerine tahliye tarihinden itibaren Bakanlıkça
kararlaştırılacak aylık kira yardımı yapılabilir. Kira yardımı aylık 600
Türk Lirasını geçemez. Yardım süresi riskli alan dışındaki riskli yapılarda
18 ay ve Kanun kapsamında anlaşma yolu ile kamulaştırılan yapılarda 5
aydır. Riskli alanlarda kira yardımı süresi 36 ayı geçmemek şartı ile
ilgili kurumca belirlenir. Aylık kira bedeli, her yıl Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından yayımlanan Tüketici Fiyatları Endeksi yıllık değişim
oranında güncellenir. Maliklere, kiracılara ve sınırlı ayni hak
sahiplerine, sahip oldukları veya kullandıkları Kanun kapsamındaki bütün
yapılardan dolayı kira yardımı yapılabilir. İnşaat halinde olup içinde
ikamet edilen yapılarda kira yardımı veya faiz desteğinden, sadece inşaat
halindeki yapıda ikamet eden malik, kiracı ve sınırlı ayni hak sahibi
faydalanır. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine mümkün olması
hâlinde, kira yardımı yerine tahliye tarihinden itibaren konut ve işyerlerinin
teslim tarihine kadar geçici konut veya işyeri tahsisi yapılabilir.
(2) Yapılacak kira yardımının beş aylık miktarı, taşınma
masrafları da dikkate alınarak defaten ödenebilir. Bu durumda, yardım
süresi defaten ödemenin yapıldığı aydan itibaren hesap edilir.
(3) Birinci fıkrada belirtilen yapılarda; kiracı olarak
ikamet edenlere veya işyeri işletenlere, birinci fıkraya göre belirlenen
aylık kira bedelinin iki katı kadar, sınırlı aynî hak sahibi olarak ikamet
edenlere veya işyeri işletenlere ise beş katı kadar defaten kira yardımı
yapılabilir.
(4) Kira yardımı başvuruları; tahliye tarihinden
itibaren en geç bir yıl içinde, Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere
istinaden riskli alan veya rezerv yapı alanlarında ilgili kuruma, riskli
alan dışındaki riskli yapılarda ise Müdürlüğe yapılır.”
“(6) Kanun kapsamında kredi kullanacak gerçek veya tüzel
kişilerin bankalardan kullanacağı kredilere; Hazine Müsteşarlığının bağlı
bulunduğu Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenen oranlarda
Dönüşüm Projeleri Özel Hesabından karşılanmak üzere faiz desteği
verilebilir. Faiz desteği verilebilmesi için tahliye tarihinden itibaren en
geç bir yıl içinde kredi almak üzere Bakanlıkla protokol imzalamış
bankalara başvurulmuş olması gerekir.”
“ç) İlgili kurum ile uygulama alanındaki yapıları malik
olarak kullanan gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerince yapılan;
1) Uygulama alanındaki yapıların dönüşüme tabi
tutulmadan önce ilk satışı, devri ve tescili işlemleri ile Kanun kapsamında
yapılacak uygulamalar neticesinde meydana gelen yeni yapıların ilk satışı,
devri ve tescili işlemleri,
2) Kanun kapsamındaki bir yapıdan dolayı, kredi
desteğinden faydalanarak veya tamamen kendi kaynaklarını kullanarak,
uygulama alanında veya uygulama alanı dışındaki parsellerde yeni bir yapı
yapılması ya da mevcut bir yapının satın alınması işlemi,
Kanun uyarınca yapıldığından, bu işlem ve uygulamalar
ile uygulama alanındaki yapılarla ilgili olarak; noterler, tapu ve kadastro
müdürlükleri, belediyeler ve diğer kurum ve kuruluşlar nezdinde Kanun
uyarınca yapılan diğer işlemler hakkında (a) ve (b) bentlerinde belirtilen
vergi, harç ve ücret muafiyetleri uygulanır.”
MADDE 12 – Aynı
Yönetmeliğin 18 inci maddesinin altıncı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 13 – Aynı
Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin
Esasların 1. Kapsam bölümünün 1.3 maddesine
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ayrıca,
çelik binalar ve prefabrike betonarme binaların risk belirlemesi için de DBYBHY’de belirtilen yöntemler kullanılır.”
MADDE 14 – Aynı
Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Katılım belgesi
olan mühendislerin sınava girmesi
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce lisanslandırılmış
kurum ve kuruluşlarda riskli yapı tespitinde görev almak üzere katılım
belgesi alan mühendislerin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
altı ay içinde düzenlenecek yazılı sınava katılarak yüz üzerinden en az
yetmiş puan almaları zorunludur. Aksi takdirde bu mühendisler altı ayın
sonunda riskli yapı tespitinde görev alamazlar.”
MADDE 15 – Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 16 – Bu
Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî
Gazete'nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
15/12/2012
|
28498
|
Yönetmelikte
Değişiklik
Yapan Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî
Gazete'nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
2/7/2013
|
28695
|
|