|
Başbakanlık
(Hazine Müsteşarlığı)’tan:
SİGORTACILIK
KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLECEK FAALİYETLERE,
TÜKETİCİ
LEHİNE YAPILAN SİGORTA SÖZLEŞMELERİ İLE MESAFELİ
AKDEDİLEN SİGORTA SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; sigortacılık faaliyeti ile bu kapsama girmeyen işlerin
sınırlarının tespiti, tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmeleri ve
tarafların karşı karşıya gelmeden akdettikleri sigorta sözleşmelerine
ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik; sigorta şirketleri, reasürans şirketleri ve sigorta teminatı
veren emeklilik şirketleri ile çeşitli isimler altında teminat sağlayan
kişileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik,
3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Abonelik sözleşmesi: Belirli mal veya hizmetin
sürekli veya düzenli aralıklarla teminini sağlayan sözleşmeyi,
b) Doğrudan akdedilen sigorta sözleşmesi: Sigorta
şirketinin veya sigortacılık yapan emeklilik şirketinin merkezinden ya da
bu şirketlerin kendisine bağlı ancak tek başına ticari muamele yapabilen
birimlerinden yapılan sözleşmeyi,
c) Emeklilik şirketi: 28/3/2001 tarihli ve 6432 sayılı
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre kurulan ve
bireysel emeklilik sisteminde faaliyet göstermek üzere emeklilik branşında
ruhsat almış şirketi,
ç) Eser sözleşmesi: Yüklenicinin bir eser meydana
getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstleneceği
sözleşmeyi,
d) Hizmet sözleşmesi: İşçinin, işverene bağımlı olarak
belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona zamana
veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmeyi,
e) İthalatçı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere
mal veya hizmetleri ya da bu malların hammaddelerini yahut ara mallarını
ticari veya mesleki amaçlarla ithal ederek satım, kira, finansal kiralama
veya benzeri bir yolla piyasaya süren gerçek veya tüzel kişiyi,
f) Mesafeli sözleşme: Sözleşme taraflarınca karşı
karşıya gelinmeksizin yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya
diğer iletişim araçları kullanılarak kurulan sözleşmeleri,
g) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
ğ) Reasürans şirketi: Türkiye’de kurulmuş reasürans
şirketi ile yurt dışında kurulmuş reasürans şirketinin Türkiye’deki
teşkilatını,
h) Sigorta ettiren: Sigortacı ile sigorta sözleşmesi
akdederek sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde prim ödemek suretiyle
teminat altına alan kişiyi,
ı) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta şirketi
ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türkiye’deki teşkilatını,
i) Üretici: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere
tüketiciye sunulmuş olan mal ya da bu malların hammaddelerini yahut ara
mallarını üretenler ile mal üzerine markasını, unvanını veya herhangi bir
ayırt edici işaretini koyarak kendisini üretici olarak gösteren gerçek veya
tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sigortacılık Faaliyeti
Başka
faaliyet yasağı
MADDE 5 – (1)
Sigortacılık Kanununun 3 üncü maddesi gereği sigorta şirketleri,
sigortacılık işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan işler
dışında başka işle iştigal edemez.
(2) Sigorta şirketi ile sigortacılık yapan emeklilik şirketleri
yapmış oldukları sözleşmenin konusu ile bağlantılı şekilde borçların
ifasına yönelik yardımcı hizmet sunmaları durumunda, sigorta sözleşmesinden
menfaat sağlayanlar, sözleşmenin konusuna dâhil edilmediği sürece bu
hizmetleri kullanma konusunda zorlanamaz.
(3) Sigorta şirketi ile sigortacılık yapan emeklilik
şirketleri, akdettiği sigorta sözleşmesinin asli edim borcunu oluşturan
risk taşıma ve riziko gerçekleştiğinde tazminat ödeme borcunu başkasına
devredemez.
(4) Reasürans şirketleri hakkında da bu maddedeki
hükümler uygulanır.
Sigortacılık
kapsamında değerlendirilemeyecek sözleşme ve faaliyetler
MADDE 6 – (1) Hizmet
sözleşmesi, eser sözleşmesi veya abonelik sözleşmesinde olduğu gibi konusu,
karşı tarafın zararının giderilmesi yerine, bedeni veya fikri insan emeği
olan ve belli bir ücret karşılığında iş görmeyi amaçlayan sözleşmeler,
sigorta sözleşmesi ve bu kapsamda yapılan faaliyetler de sigortacılık
faaliyeti değildir.
(2) 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanununa dayanılarak çıkarılan 14/6/2003 tarihli ve
25138 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına
Dair Yönetmelik kapsamında verilen bakım, onarım ve kullanıma ilişkin
garanti ile bu garantinin kapsamını genişleten veya süresini uzatan
sözleşmeler ya da garanti belgesi muafiyetine girmekle birlikte üretici
veya ithalatçı tarafından verilen söz konusu hizmetler bir bedel
karşılığında yapılıyor olsa bile sigorta sözleşmesi olarak kabul edilmez.
Sigortacılık
kapsamında değerlendirilecek faaliyetler
MADDE 7 – (1) Her ne
ad altında olursa olsun 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanununun 1401 inci maddesi kapsamında teminat verilmesine yönelik
faaliyetler sigortacılık faaliyetidir.
(2) Sigortacılık faaliyeti, sigorta şirketleri, sigortacılık
yapan emeklilik şirketleri ve reasürans şirketleri ile özel kanunları
gereği sigortacılık yapan kişi ve kurumlar tarafından yürütülür.
(3) Birinci fıkradaki faaliyetlerin ikinci fıkra
dışındaki kişiler tarafından yürütülmesi, Sigortacılık Kanununun 5 inci
maddesi gereği ruhsatsız sigortacılık faaliyeti olup, aynı Kanunun 35 inci
maddesi uyarınca cezai müeyyideye tabidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tüketici
Lehine Sigorta Sözleşmeleri, Mesafeli Akdedilen
Sigorta Sözleşmeleri ve Herkese Açık Öneri
Tüketici
lehine yapılan sigorta sözleşmeleri
MADDE 8 – (1) Belli
bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta
sözleşmelerinde sigorta ettiren, hiç bir şekilde tüketiciye sigorta
teminatının kendisi tarafından verildiğini gösteren veya bu izlenimi
yaratan davranışlarda bulunamaz, tüketici ile yaptığı sözleşmede de bu
yönde ifadelere yer veremez.
(2) Sigorta sözleşmesinin yapılmasına esas teşkil eden
sözleşmede; tüketiciye, sigorta teminatının hangi şirket tarafından
verildiği ile rizikonun gerçekleşmesi hâlinde sigorta tazminatının, riski
üstlenen şirket tarafından sigortacılık mevzuatı uyarınca ödeneceği açıkça
belirtilir. Tüketici lehine sigorta sözleşmesi yapan kişiye, şirket ile
yapılan sigorta sözleşmesinin bir örneği verilir ve ilave bilgilere nereden
ulaşılacağı konusunda tüketici bilgilendirilir.
(3) Tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde,
sigorta ettiren, yaptığı sözleşme karşılığında sigorta şirketinden ya da
emeklilik şirketinden ücret ya da komisyon veya benzeri menfaat temin
edemeyeceği gibi bu şirketler ile arasındaki herhangi bir hukuki ilişki
nedeniyle, sigorta şirketine ya da sigortacılık yapan emeklilik şirketine
prim geliri sağlamak amacıyla tüketici lehine sigorta sözleşmesi akdedemez.
Mesafeli
akdedilen sigorta sözleşmeleri
MADDE 9 – (1)
Sigorta sözleşmeleri, ister doğrudan ister sigorta acentesi vasıtasıyla
olsun, tarafların bir araya gelmeksizin uzlaşmalarına imkân sağlayan her
türlü iletişim araçları kullanılarak akdedilebilir.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında mesafeli sözleşme akdetmek
isteyenlerin, işi yürütebilecek şekilde gerekli organizasyon ve teknik alt
yapıya sahip olması gerekir.
(3) Mesafeli sigorta sözleşmesi akdedecek olanlar,
uygulamaya başlamadan önce, gerekli organizasyon ve teknik alt yapılarına
ilişkin Müsteşarlığa bilgi vermek zorundadır.
(4) 28/10/2007 tarihli ve 26684 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik
hükümleri, mesafeli akdedilen sigorta sözleşmeleri hakkında da uygulanır.
Elektronik ortamda yapılan sigorta sözleşmelerinde, bilgilendirmenin
yapılmış sayılması, elektronik ortamda teyit edilmesine bağlıdır. Ancak,
bilgilendirmeye esas hususların mesafeli sigorta sözleşmesi akdedecek
olanların internet sitesinde yayımlaması ve sigorta sözleşmesinde yer almak
isteyen kişilerin de bu bilgileri kendi hâkimiyet alanı içindeki herhangi
bir elektronik ortama aktarma imkânının verilmesi durumlarında, bilgi verme
yükümlülüğü yerine getirilmiş sayılır.
(5) Mesafeli akdedilen sözleşmelerde de Türk Ticaret
Kanununun 1424 üncü maddesinde öngörülen poliçe verme yükümlülüğü devam
eder. Sigorta sözleşmesinin elektronik ortamda akdedildiği hâllerde, Türk
Ticaret Kanununun 1425 inci maddesine uygun olmak kaydıyla, sigorta
ettirenin kendi hâkimiyet alanı içindeki herhangi bir elektronik ortama
aktarma ve çıktı almasına imkân sağlayacak surette elektronik ortamda da
poliçe düzenlenebilir. Bu durumda sigorta genel şartları bağlantı adresi
göstermek suretiyle de verilebilir.
(6) Poliçelerin elektronik ortamda düzenlendiği
hâllerde, şirketin poliçeyi imzalama yükümlülüğü elektronik imza ile yerine
getirilir.
(7) Reasürans sözleşmeleri de mesafeli olarak
akdedilebilir. Bu durumda reasürans şirketi hakkında da gerekli
organizasyon ve teknik alt yapı ile Müsteşarlığın bilgilendirilmesine
ilişkin bu madde hükümleri uygulanır.
Herkese
açık öneri
MADDE 10 – (1) Ürün
teşhiri gibi yöntemlerle herkese açık öneride bulunmak suretiyle sigorta
sözleşmeleri akdedilebilir. Ancak, bu halde sigortanın konusu, kapsamı ve 17/11/2011
tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 8 inci maddesi gereği prim
miktarı açık ve net olarak gösterilir.
(2) Herkese açık öneriye konu teşkil edecek sigorta
sözleşmeleri ve önerinin uygulama şekli hakkında, uygulamaya geçilmeden bir
ay önce Müsteşarlığa bilgi verilmesi zorunludur. Müsteşarlık sunulan
bilgiler çerçevesinde gerekli değişikliklerin yapılmasını talep edebilir.
(3) Ürün teşhirinin yapıldığı yerlerde, teknik personel
dışındaki kişiler, ürün tanıtımı yapamaz ve satışına yönelik faaliyetlerde
bulunamaz.
(4) Müsteşarlık herkese açık öneride bulunabilme
esaslarını tespite yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
|