Radyo
ve Televizyon Üst Kurulundan:
YAYIN
HİZMETİ USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE
DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 2/11/2011 tarihli ve
28103 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yayın Hizmeti Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alt yazı: Program kaydı veya yayın esnasında,
çoğunlukla ekranın alt bölümüne yerleştirilen, sabit ve/veya hareketli
olarak verilen yazılı bilgi, diyalog ve metinleri,
b) Bant reklam: Program yayını esnasında ekrandaki
görüntü üzerinde, programın bütünlüğünü bozmamak kaydıyla, tanıtımı yapılan
ürün, hizmet veya kuruluşun reklamının görüntüyü çerçevelemek yoluyla ya da
alt yazı ile veya logosunu göstermek suretiyle yapılmasını,
c) Bilgi iletişim araçları: Telekomünikasyon alt yapısı
kullanılarak ses, görüntü, mesaj ve benzeri bilgilerin iletimini sağlamakta
kullanılan sistemi,
ç) Bilinçaltı tekniği ile ticari iletişim: Yayın
hizmetlerinde ancak bilinçaltıyla algılanabilecek görüntüler ve sesler
kullanılarak, ürün veya hizmetlerin tanıtılmasına ilişkin mesajlar içeren
ticari iletişimi,
d) Bölünmüş ekran: Televizyon ekranının birden çok
geometrik şekillere bölünmek suretiyle, bu bölümlerin aynı veya farklı
konuların işlenmesi için kullanılmasını,
e) Canlı yayın: Gerçek ya da tüzel kişilerce hazırlanmış
yayın hizmet içeriğinin, anında, naklen veya stüdyodan, iletildiği yayını,
f) Çizgi film: Seri olarak fotoğraflanmış çizim, obje
veya bilgisayar grafikleri vasıtasıyla oluşturulmuş filmi,
g) Editoryal sorumluluk:
Programların içeriği ve seçimi ile radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde
bir yayın akış çizelgesi, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ise bir katalog
içinde sunulmasına ilişkin düzenleme ve kontrol yetkisine sahip olmayı,
ğ) Gizli ticarî iletişim: Medya hizmet sağlayıcı
tarafından reklam yapmak maksadıyla veya kamuyu yönlendirebilecek şekilde;
mal veya hizmet üreticisinin faaliyetinin, ticarî markasının, adının,
hizmetinin ve ürününün reklam kuşakları dışında ve reklam yapıldığına
ilişkin açıklayıcı bir ses veya görüntü bulunmaksızın programlarda
sözcükler veya resimler ile tanıtılmasını,
h) Haber: Kamuoyunu bilgilendirme amacıyla ve nesnel bir
bakış açısıyla izleyici ve dinleyicilere iletilen güncel, toplumsal,
ekonomik, siyasal, kültürel ve benzeri olay, konu ve gelişmeleri,
ı) Haber bülteni: Kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla,
güncel toplumsal, ekonomik, siyasal, kültürel ve benzeri olay, konu ve
gelişmelerin, derlenerek, izleyici veya dinleyicilere, düzenli olarak,
belirli saatlerde sunulduğu program türünü,
i) Haber programları: Kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla
güncel olay, konu ve gelişmeleri ayrıntılarıyla ele alan ve değerlendiren,
bildiri, sunum, söylev, mülakat, söyleşi, tartışma formatında
gerçekleştirilen, belirli yayın gün ve saatinde ve düzenli biçimde izleyici
ya da dinleyicilere sunulan program türünü,
j) İletim: Yayın hizmetlerinin ilk olarak sağlanmasını,
k) İsteğe bağlı yayın hizmeti: Programların kullanıcının
seçtiği bir zamanda ve münferit isteği üzerine medya hizmet sağlayıcı
tarafından düzenlenmiş bir program kataloğuna
bağlı olarak izlendiği veya dinlendiği yayın hizmetini,
l) Kamu spotu: Üst Kurul tarafından tavsiye edilen ve
ücretsiz yayınlanan kamu hizmeti duyurularını,
m) Kısa gösterim: Kamuoyu için önem taşıyan münhasır
yayın hakkı olan güncel bir olayın önemli kısımları hakkında kamuyu
bilgilendirmek amacı taşıyan görüntü ve seslerin kısa geçişlerini,
n) Kanun: 15/2/2011 tarihli ve
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında
Kanunu,
o) Korumalı saatler: Çocuk ve gençlerin, yayınları
izleme veya dinleme ihtimali olan 24:00-05:00 saat
aralığı dışındaki zaman dilimini,
ö) Koruyucu sembol: Yayın hizmetinin içeriği hakkında
izleyicilerin bilgilendirilmesi amacıyla medya hizmet sağlayıcılar
tarafından kullanılan ortak sembolleri,
p) Logo/çağrı işareti: Medya hizmet sağlayıcılarının Üst
Kurul ve ilgili kurumlara tescil ettirmek zorunda oldukları hizmet adının
veya bu adın harf veya sözcüklerinin blok hâlinde grafik tasvirini veya
sesli duyurusunu,
r) Medya hizmet sağlayıcı: Radyo, televizyon ve isteğe
bağlı yayın hizmeti içeriğinin seçiminde editoryal
sorumluluğu bulunan ve bu hizmetin düzenlenme ve yayınlanma biçimine karar
veren tüzel kişiyi,
s) Önemli olaylar: Toplum için büyük önem taşıdığı kabul
edilen ve ülkenin geneline ücretsiz ve şifresiz yayın yapan
televizyonlardan canlı olarak veya nesnel nedenlere bağlı olmak kaydıyla
banttan yayınlanan, münhasır haklara konu olan spor ve kültür olaylarını,
ş) Program destekleme: Yayın hizmetinin sağlanmasıyla
veya görsel-işitsel eserlerin üretimiyle bağlantılı olmayan gerçek veya
tüzel kişilerin adını, markasını, logosunu, imajını, faaliyetlerini veya
ürünlerini tanıtmak amacıyla programlara yönelik yaptığı her türlü katkıyı,
t) Program tanıtımı: Medya hizmet sağlayıcının,
izlenmesini veya dinlenmesini teşvik etmek amacıyla, kendi programlarının
konusunu ve özelliklerini tanıtmak, yayın günü ve saatini duyurmak veya
hatırlatmak üzere yaptığı yayın türünü,
u) Radyo ve televizyon
reklamı: Taşınmazlar, hak ve yükümlülükler dâhil olmak üzere mal veya
hizmetlerin teminini teşvik etmek, bir amaç veya düşünceyi yaymak veya
başka etkileri oluşturmak amacıyla ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle
bağlantılı gerçek ve tüzel kişi tarafından, bir ücret veya benzeri bir
karşılıkla yapılan her türlü duyuru veya öz tanıtım yayınını,
ü) Reklam kapağı: Televizyonlarda reklam kuşaklarının
girişinde ve çıkışında kullanılan, izleyiciyi reklam yapıldığı yönünde
bilgilendirmeye yönelik görüntülü ve sesli uyarıyı,
v) Reklam kuşağı: Bir ya da birden çok reklamın
kesintisiz olarak verildiği reklam programını,
y) Sağlık beyanı: İnsan sağlığına doğrudan veya dolaylı
olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili
olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden
tüm ifadeleri,
z) Tele-alışveriş: Taşınmazlar, hak ve yükümlülükler
dâhil olmak üzere, mal veya hizmetlerin bir ücret karşılığında temini
amacıyla kamuya yönelik doğrudan arz yayınını,
aa)
Tele-alışveriş kapağı: Televizyonlarda tele-alışveriş yayınlarının
girişinde ve çıkışında kullanılan, izleyiciyi tele-alışveriş yayını
yapıldığı yönünde bilgilendirmeye yönelik görüntülü ve sesli uyarıyı,
bb) Tematik
yayın: Günlük yayın süresinin en az yüzde yetmişini haber, belgesel,
eğitim, ekonomi, kültür, tarih, spor, müzik, sinema, dizi film, pazarlama
veya benzeri konularda olmak üzere sadece belli bir türe veya genel
izleyici kitlesi dışında belli bir izleyici kesimini hedef alan programlara
ayıran yayını,
cc)
Ticarî iletişim: Radyo ve televizyon reklamları, program desteklemesi,
tele-alışveriş ve ürün yerleştirmeyi de kapsamak üzere, ekonomik bir
faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişinin, ürün, hizmet veya imajını,
doğrudan veya dolaylı olarak tanıtmak amacıyla tasarlanmış sesli veya
sessiz görüntülerin bir ücret veya benzeri bir karşılıkla ya da öz tanıtım
amacıyla bir programla birlikte ya da bir program içine yerleştirilerek
verilmesini,
çç) Ürün
yerleştirme: Bir ürün, hizmet veya ticarî markanın, ücret veya benzeri bir
karşılıkla program içine dâhil edilerek veya bunlara atıf yapılarak,
program içinde verildiği her tür ticarî iletişimi,
dd) Üst
Kurul: Radyo ve Televizyon Üst Kurulunu,
ee) Yayın
hizmeti: Medya hizmet sağlayıcının editoryal
sorumluluğu altında ve temel amacı kamuoyunu bilgilendirmek, eğlendirmek
veya eğitmek üzere elektronik iletişim şebekeleri yoluyla program sunmak
olan, bireysel iletişim hariç olmak üzere, televizyon yayın hizmeti, isteğe
bağlı yayın hizmeti ve ticarî iletişim ile radyo yayın hizmetini,
ff) Yayın
planı: Kanun ve bu Yönetmelik uyarınca, medya hizmet sağlayıcıların, yayın
hizmetlerinin gün, saat ve sürelerini belirtmek üzere hazırlayacağı yayın
akış düzenini,
gg) Yayıncı:
Televizyon ve/veya radyo yayın hizmeti veren medya hizmet sağlayıcıyı,
ğğ) Yeniden
iletim: Bir medya hizmet sağlayıcı tarafından sunulan yayın hizmetinin
bütününün veya büyük bir bölümünün, kullanılan teknik araç ne olursa olsun
alınmasını ve eş zamanlı olarak değişiklik yapılmadan iletilmesini,
hh) Zararlı
içerik: Yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya
ahlakî gelişimini olumsuz etkileyebilecek türdeki yayın içeriğini,
ıı) Zorunlu
yayın: Kanunlar çerçevesinde yayınlanması mecburi olan ve kamu kurumlarınca
hazırlanıp Üst Kurulca uygun görüşle yayın kuruluşlarına gönderilen
yayınları,
ifade eder.”
MADDE 2 – Aynı
Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(4) Medya hizmet sağlayıcılar, yeniden iletimi
yapılacak yayın hizmetinin başında yayınların kaynak kuruluşu ile programın
ismini belirtir, ayrıca radyolarda sesli olarak yayının başında “Bu bir
yeniden iletimdir.” ifadesini yayınlar. Televizyon yayın hizmetinde yeniden
iletim yayınları boyunca, yayınların kaynak kuruluş logosu yeniden iletimi
yapan kuruluşun logosu ile birlikte ekranda bulundurulur.”
“(5) Yeniden iletimin bir medya hizmet sağlayıcı
tarafından gerçekleştirilmesi halinde, medya hizmet sağlayıcı, yayında
hiçbir değişiklik yapmamak ve yeniden iletilen yayının akışını
değiştirmemek kaydıyla ticari iletişim yerleştirmesi yapabilir.
(6) Yeniden iletimi yapacak medya hizmet sağlayıcı
yeniden iletimini yaptığı yayın hizmetinin editoryal
sorumluluğuna sahiptir.
(7) Bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki yayınların
yeniden iletimi esnasında yayınların Avrupa Sınırötesi
Televizyon Sözleşmesi ve 6112 sayılı Kanun hükümlerini ihlal etmesi
durumunda Üst Kurulca kaynak Devletin ilgili mercileri nezdinde girişimde
bulunulur.
a) Eğer tespit edilen ihlal
önemli toplumsal sorunlar doğuran açık, ciddi ve ağır özellikte ve
Sözleşmenin 7 nci maddesinin 1 inci veya 2 nci paragraflarına, 12 nci
maddesinin birinci paragrafının ilk cümlesine, 13 üncü maddesinin birinci
paragrafının ilk cümlesine, 14 üncü maddesinin birinci veya üçüncü
paragrafına veya 15 inci maddesinin birinci veya üçüncü paragrafına veya
6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) veya (n)
bentlerine, ikinci veya üçüncü fıkralarına, 9 uncu, 10 uncu ve 11 inci
madde hükümlerine aykırı ise ve ihlalin bildirimini takip eden 15 gün
içinde devam ederse Üst Kurul söz konusu yayın hizmetinin yeniden iletimini
altı aya kadar durdurulabilir.
b) (a) bendinde sayılanlar hariç ve Sözleşmenin 7 nci maddesinin üçüncü paragrafı veya 8 inci, 9 uncu
veya 10 uncu maddeler dışındaki hükümleri ile 6112 sayılı Kanunun diğer
hükümlerinin ihlalinin sekiz ay devam etmesi durumunda da Üst Kurul söz
konusu yayın hizmetinin yeniden iletimini altı aya kadar durdurulabilir.
c) Yukarıda belirtilen usulde işlemler tesis edilmesine
rağmen çözüme ulaşılamazsa Sözleşmenin ilgili hükümleri gereğince işlem
yapılır.”
MADDE 3 – Aynı
Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ), (h) ve (ı) bentleri
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ğ) Çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar
içeremez ve şiddeti teşvik edemez. Bunlara karşı her türlü ayrımcılık,
fiziksel, duygusal, sözel ve cinsel şiddet teşvik edilemez. Çocukların yer
aldığı sahnelerin içeriği, bu programlara katılan ya da bunlarda rol alan
çocukların fiziksel, zihinsel veya duygusal gelişimine zarar verecek unsurlar
içeremez. Çocuklara yönelik verilecek ödüller onların yaş aralığına uygun
olmalıdır.
h) Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık
yapıcı madde kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamaz.
Yetkili makamlarca ya da bunların izniyle düzenlenen şans oyunlarının yer
aldığı yayınlar; bu tür oyunların maddi, sosyal veya duygusal açıdan zarara
sebebiyet verecek şekilde oynanmasını teşvik edemez.
ı) Haber bültenleri ve haber programları, tarafsızlık,
gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat
oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri
çerçevesinde mümkün olan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan
emin olunmaksızın yayınlanamaz; haberin verilişinde abartılı ses ve
görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer
verilemez; görüntülerin arşiv veya canlandırma niteliği ile haber
ajanslarından veya başka bir medya kaynağından alınan haberlerin kaynağının
belirtilmesi zorunludur. Canlı yayınların “canlı” olduğu açıkça belirtilir.
Canlı yayınların tekrarında ise kısa mesaj ile programa katılma, telefon
bağlantısı ve benzeri şekilde izleyicilerin mağduriyetine sebep olacak
duyulara yer verilmez.”
MADDE 4 – Aynı
Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (b) bendinde yer alan
“özürlülük” ibaresi “engellilik”
olarak değiştirilmiş, aynı fıkraya (c) bendinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki (ç) bendi eklenmiş, yedinci ve sekizinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aşağıdaki dokuzuncu fıkra eklenmiştir.
“ç) Gıda takviyesi, bitkisel ürünler, çeşitli cihazlar
ve bunlar dışındaki herhangi bir ürünün sağlık beyanı ile ilaç gibi
algılanmasına sebebiyet verilemez.”
“(7) Genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye
edilmeyen yağ, yağa dönüşen asitler, tuz/sodyum ve şeker gibi gıda ve
maddeleri içeren yiyecek ve içeceklerin ticarî iletişimi;
a) Çocuk programlarının başında ve sonunda veya bu
programların içinde yapılamaz.
b) Diğer programlarla birlikte veya bu programların
içinde yapılması durumunda, ekranın alt kısmında izleyiciler tarafından
rahatça okunabilir, akar bant
şeklinde yayınlanacak ve içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik
eden ifadelere yer veren yazılı uyarılarla birlikte yapılır.
c) Genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye
edilmeyen yiyecek ve içeceklerin tespitinde, Sağlık Bakanlığı tarafından
hazırlanan liste esas alınır.
(8) Ticari iletişim yayınlarının ses seviyesi diğer
yayın bölümleri ile aynı seviyede olmak zorundadır. Ticari iletişim yayını
veya program tanıtımı başlamadan önce ses seviyesi yükseltilerek veya
alçaltılarak izleyici veya dinleyici rahatsız edilmemelidir.”
“(9) Siyasi reklamlar bu maddede düzenlenen ticari
iletişimin genel esaslarına ve Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen usul ve
esaslara uygun olmak zorundadır.”
MADDE 5 – Aynı
Yönetmeliğin 9 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 9/A maddesi
eklenmiştir.
“Tele-alışveriş
yayın hizmeti ilkeleri
MADDE 9/A – (1)
Tele-alışveriş yayınlarında, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde yer alan
genel esaslar saklı kalmak kaydıyla;
a) Tüketicinin doğru tercihler yapabilmesini sağlamak
amacıyla, ürün veya hizmete ilişkin kesin bilgiler verilir ve izleyiciler
yanılgıya düşürülemez.
b) Ürüne ait üretici firma ve üretim yeri bilgileri
verilir.
c) Gerçek dışı olarak “ilk kez”, “son”, “sadece tek bir
sefer”, “sınırlı satış”, “hepsi satılmak üzere-satıldı satılacak” gibi
ifadelerle izleyici ürünü satın almaya teşvik edilemez.
ç) Bilimsel ve istatistiki bilgiler
çarpıtılamaz. Klinik test ya da ürünün performansına dair test sonuçları,
bu sonuçların resmî bir kurum tarafından onaylanmış veya akademik ve
bilimsel dergi gibi yerlerde yayınlanmış olması şartıyla sınırlı olarak
verilebilir.
d) Herhangi bir ürünün sağlık beyanı ile ilaç gibi
algılanmasına sebebiyet verecek ifadeler kullanılamaz. Gıda takviyesi
niteliğindeki ürünlere ilişkin her çeşit memnuniyet ve teşekkür yazısı ya
da kişilerin başından geçen ürün tecrübesini anlatan ifade ve görsel
sunumlar kullanılamaz. Ürünün kullanılmaması halinde sağlığın olumsuz
etkileneceği beyanlarına yer verilemez.”
MADDE 6 – Aynı
Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, beşinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki altıncı
fıkra eklenmiştir.
“a) Televizyon reklam ve tele-alışveriş kuşaklarının
önünde ve bitiminde 3 saniye süre ile herhangi bir reklam unsuru içermeyen
reklam veya tele-alışveriş kapağı kullanılır. Medya hizmet sağlayıcıları,
reklam veya tele-alışveriş kapağı tasarımında serbesttirler. Ancak reklam
veya tele-alışveriş kuşaklarının önünde kullanılan reklam kapağı ile
birlikte başlamak üzere 6 saniye süre ile Ek-2’de yer alan reklam veya
tele-alışveriş giriş logosu yayınlanır. Reklam veya tele-alışveriş kuşaklarının
bitiminde kullanılan reklam veya tele-alışveriş kapağı yayını ile son
bulacak şekilde 6 saniye süre ile Ek-2’de yer alan reklam veya
tele-alışveriş çıkış logosu yayınlanır. Üst Kurulca reklam sürelerinden
sayılmayacağına ve ücretsiz olarak yayınlanabileceğine karar verilmiş olan
kamu spotlarının yayını sırasında; Ek-2’de yer alan kamu spotu logosu
sürekli olarak yayınlanır. Zorunlu yayınlarda ise başlangıç ve bitişte 6
saniye süre ile “ZORUNLU YAYIN” ifadesi yayınlanır. Tele-alışveriş
kuşakları yayını boyunca ekranda “TELE-ALIŞVERİŞ” ibaresine yer verilir.”
“(6) Spor karşılaşmalarının doğal araları dışında tek
reklam uygulamasına izin verilmez. Tek reklam uygulamalarında da bu madde
hükümleri uygulanır.”
MADDE 7 – Aynı
Yönetmeliğin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesi yürürlükten
kaldırılmış, dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Program tanıtımlarının oranı, bir saat başından bir
sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde beşi (üç dakikayı) aşamaz.
Bant yoluyla yapılan tanıtımlar da bu süreye dâhildir.”
MADDE 8 – Aynı
Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “reklamlarında” ibaresi “ticari iletişiminde” şeklinde
değiştirilmiş, aynı fıkranın (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
(g) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (ğ) bendi eklenmiştir.
“c) Reçeteye tâbi olmayan ilaçlar ve tedavilerin
reklamları dürüstlük ilkesi çerçevesinde, gerçeği yansıtan ve doğrulanması
mümkün unsurlardan oluşacak şekilde hazırlanır. Bu konuda 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Sınıflandırılmasına Dair Yönetmelik
hükümlerine göre hazırlanan ve her yıl Sağlık Bakanlığınca yayımlanan liste
esas alınır. Reçeteye tabi olmayan ilaç ve tedavilerin reklamlarında;
reçetesiz satış izni olduğuna ve içerdiği etkin maddeye dair açıklama,
televizyonlarda görünür ve okunur şekilde yazı ile radyolarda ise sözlü
olarak yapılır.”
“ğ) Gıda takviyesi, bitkisel ürünler, çeşitli cihazlar
ve bunlar dışındaki herhangi bir ürünün sağlık beyanı ile ilaç gibi
algılanmasına sebebiyet verilemez.”
MADDE 9 – Aynı
Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrası ve üçüncü fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bir program tamamen veya kısmen destek görmüşse,
ana destek verenin ticari kimliği programın başında ve sonunda, program
içindeki reklam kuşaklarına giriş ve çıkışta görsel ve/veya işitsel
unsurlarla 5’er saniye süre ile belirtilir. Kısmi destek verenlerin isim,
marka, logo, ürün görüntüleri ve imajları,
programın sonunda, sadece görsel unsur kullanılarak, sabit şekilde
gösterilen isim, marka ve/veya logolar için en fazla 3 saniye, akan şekilde
gösterilen isim, marka ve/veya logolar için ise, her bir isim, marka
ve/veya logo için 3 saniyeyi aşmamak üzere toplamda en fazla 30 saniye
gösterilebilir. Bu uygulama, haber bültenleri için; sadece sunucu kostümüne
ilişkin ve 3 saniyeyi geçmemek kaydıyla uygulanır. Destek verenin ismi,
markası, logosu, ürün görüntüleri ve imajı dışında hiçbir görüntü ve
ifadeye yer verilemez.”
“(3) Desteklenen programlarda, destek verene veya üçüncü
bir kişiye ait mal ve hizmetlere atıfta bulunulamaz ve bunların alınması,
satılması ve kiralanması teşvik edilemez. Destekleyen firma ismi program
adının bir parçası olarak kullanılamaz. Destek verene ait mal ve hizmetlerin
ürün yerleştirmesi yapılamaz. Desteklenen programda programı destekleyenin
bant reklam uygulaması program destekleyene bir atıf olarak kabul edilmez.”
MADDE 10 – Aynı
Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrası ve üçüncü fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasının sonuna “Radyo yayın hizmetlerinde
de bu ifade sözlü olarak aynı usulle belirtilir.” cümlesi eklenmiş ve
beşinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(1) Sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler
ile spor ve genel eğlence programlarında ürün yerleştirme yapılabilir.
Radyo yayın hizmetlerinde de ürün yerleştirme yapılabilir. Ürün yerleştirme
uygulamaları ticarî iletişimle ilgili genel esaslara tabidir.”
“(3) Genel olarak, ürün yerleştirme, programın
bütünlüğünü bozmamalıdır. Ürün yerleştirmede; program içine yerleştirilen
ürünlere aşırı vurgu yapılmasına izin verilmez. Program
içerisine yerleştirilen ürün ve hizmetlerin tekrarlar halinde sunulması
veya gösterilmesi; ürün veya hizmetin özelliklerinin övülmesi ya da benzeri
diğer ürün ya da hizmetlere göre belli bir ürüne yönelik tercih
bildirilmesi, ürünlere veya hizmetlere özel tanıtıcı atıflar yaparak ürün
veya hizmetlerin kiralanmasının veya satın alınmasının doğrudan teşvik
edilmesi, ürüne ilişkin detaylı bilgi verilmesi ve farklı çekim
teknikleriyle ürünün ön plana çıkarılması yasaktır.”
MADDE 11 – Aynı
Yönetmeliğin 17 nci maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Tematik yayın izni alan kuruluşlar, günlük
yayınlarının ticari iletişim yayınları hariç 06:00-24:00
saatleri arasındaki bölümünün en az %70'inde, lisans belgesinde belirtilen
türe uygun programlara yer vermek zorundadırlar.”
MADDE 12 – Aynı
Yönetmeliğin 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“MADDE 20 –
(1) Kamuoyu için büyük önem taşıyan her tür güncel olayın münhasır yayın
haklarına sahip televizyon yayıncıları, 5/12/1951
tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında, diğer
yayıncılara âdil, makul ve eşitlikçi bir temelde bedeli karşılığında kısa
gösterim hakkı sağlamak zorundadır.
(2) Kamuoyu için önem taşıyan güncel olay birkaç
bağımsız unsurdan oluşuyorsa, her bir unsur ayrı olarak değerlendirilir ve
her bir unsur için bir kısa gösterim hakkı kullanılabilir.
(3) Kamuoyu için önem taşıyan güncel olayın kısa
gösterim hakkı, 90 saniyeyi geçemez.
(4) Münhasır yayın haklarına konu güncel olaylara erişim
hakkının sağlanması, münhasır yayın hakkına sahip televizyon yayıncıları
tarafından hiçbir şarta bağlanamaz. Erişim hakkı talep eden diğer
televizyon yayıncıları talepte bulundukları kısa gösterimleri serbest bir
biçimde seçme hakkına sahiptirler.
(5) Kısa gösterimlerin yayınlanmasında münhasır yayın
hakkına sahip televizyon yayıncısı belirtilir ve yayıncının logosunun
herhangi bir şekilde görülmesine engel olacak uygulamalara yer verilmez.
(6) Kısa gösterimler, ilk yayının ardından azami yirmi
dört saat içerisinde, kaynağını belirtmek suretiyle sadece haber
programları içinde ve isteğe bağlı medya hizmetlerinde ise sadece aynı
programın aynı medya hizmet sağlayıcı tarafından banttan verilmesi
durumunda kullanılır.
(7) Kamuoyu için önem taşıyan güncel olayın kısa
gösterimi, olayın gerçekleşmesini takip eden yirmi dört saat içerisinde
münhasır hakka sahip ilk yayıncı tarafından yayınlanmadığı takdirde ilk
yayıncıdan önce yayınlanabilir.
(8) Kamuoyu için önem taşıyan güncel olayın münhasır
yayın hakkına sahip televizyon yayıncıları, kısa gösterim yayını için diğer
yayıncılardan bedeli dışında herhangi bir ilave ücret talep edemez.”
MADDE 13 – Aynı
Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasının (b) bendinin sonuna
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“(1) Medya hizmet sağlayıcılar izleyici temsilcisi
bulundurmak zorundadır. İzleyici temsilcileri, medya hizmet sağlayıcıları
tarafından, ulusal karasal yayın lisansına sahip medya hizmet sağlayıcılar
tarafından görevlendirilecek medya hizmet sağlayıcılar için yayıncılık
alanında en az on yıllık mesleki tecrübeye sahip kişiler arasından en az
bir yıl süreyle görevlendirilirler. Diğer medya hizmet sağlayıcılar
tarafından görevlendirilecek izleyici temsilcileri için mesleki tecrübeye
ilişkin süre şartı aranmaz. İzleyici temsilcisinin adı ve iletişim
bilgileri ile program hakkında bildirimlerin nereye ve nasıl yapılacağı
programların bitiminde jenerikte uygun yöntemlerle
belirtilir.”
“Resmî
internet sitesinde izleyici temsilcisinin adı, soyadı ve iletişim bilgileri
görünür şekilde yer alır.”
MADDE 14 – Aynı
Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin beşinci fıkrasının birinci ve ikinci
cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bir programın hangi yaş grubuna uygun olduğu ise;
programdan etkilenme düzeyleri göz önüne alınarak oluşturulan Ek-1’de yer
alan “Genel İzleyici”, “7 yaş ve üzeri için uygundur”, “13 yaş ve üzeri
için uygundur” ve “18 yaş ve üzeri için uygundur” sembolleri ile
belirtilir. 13+ ve 18+ sembolleri programın yayını süresince ekranın bir
köşesinde sabit ve sürekli olarak yayınlanır.”
MADDE 15 – Aynı
Yönetmeliğin 23 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki ek maddeler
eklenmiştir.
“Engellilerin
yayın hizmetlerine erişimi
EK MADDE 1
–
(1) Engellilerin yayın hizmetlerine diğer bireylerle eşit koşullarda
erişimini sağlamak
amacıyla;
a) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu kanallarında
yayınlanan sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler ile haber
programlarında; üç yıl içinde yüzde otuza, beş yıl içinde yüzde elliye
ulaşılacak şekilde işitme engellilere yönelik altyazı hizmeti seçeneğine
yer verilmesi zorunludur.
b) Ulusal karasal yayın lisansına sahip özel medya
hizmet sağlayıcı kuruluşlar tarafından yayınlanan sinema ve televizyon için
yapılmış filmler, diziler ile haber programlarında; üç yıl içinde yüzde
yirmiye, beş yıl içinde yüzde kırka ulaşılacak şekilde engellilere yönelik
alt yazı hizmeti seçeneğine geçilmesi zorunludur.
(2) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal karasal
yayın lisansına sahip özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar, engelliler
için getirilen erişim hizmetleriyle ilgili olarak yukarıda sayılan oranlara
ilişkin bir önceki yıla ait istatistiksel verileri, her yılı takip eden ilk
3 ay içerisinde Üst Kurul’un izlemeburo@rtuk.org.tr internet adresine elektronik posta ile
gönderirler.”
“Avrupa eserleri
EK MADDE 2
–
(1) Ulusal karasal yayın lisansına sahip televizyon yayıncıları; haberler,
spor olayları, yarışmalar, reklamlar, tele-alışveriş ve bağlantılı veri
yayınları için ayrılan süre dışında kalan yayın süresinin en az yüzde
ellisini Avrupa eserlerine ayırmak zorundadır.
(2) Avrupa eserleri;
a) Avrupa Birliğine Üye Devletlerde üretilen eserleri,
b) Avrupa Konseyi Sınırötesi
Televizyon Sözleşmesine taraf olan ve aşağıdaki üçüncü fıkrada yer alan
koşulları yerine getiren üçüncü Avrupa devletleri tarafından üretilen
eserleri,
c) Avrupa Birliği ve üçüncü ülkeler arasında
görsel-işitsel sektör ile ilgili akdedilen anlaşmalar çerçevesinde
ortaklaşa üretilen ve bu anlaşmaların her birinde belirtilen koşulları
yerine getiren eserleri,
ifade eder.
(3) İkinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinin uygulanması
Avrupa Birliğine üye devletlerde üretilen eserlerin ilgili üçüncü ülkede
ayrımcı önlemlere tabi olmaması şartına bağlıdır.
(4) İkinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen
eserler, bu hükümlerde belirtilen Devletlerin bir veya birden fazlasında
ikamet eden yazar, senarist ve çalışanlar tarafından üretilen ve esas
olarak aşağıdaki üç koşuldan birine uyan eserlerdir:
a) Bu devletlerin bir veya birden fazlasında ikamet eden
bir veya birden fazla yapımcı tarafından yapılması.
b) Eserlerin yapımının bu devletlerin bir veya birden
fazlasında ikamet eden bir veya birden fazla yapımcı tarafından
denetlenmesi ve kontrol edilmesi.
c) Toplam ortak yapım maliyetleri içinde bu devletlerin
ortak yapımcılarının katkısının hakim olması ve
ortak yapımda adı geçen devletler dışında ikamet eden bir ya da birden
fazla yapımcı tarafından kontrol edilmemesi.
(5) İkinci fıkra kapsamında Avrupa eserleri olmayan
ancak Avrupa Birliğine üye devletler ile üçüncü devletler
arasında akdedilen ikili ortak yapım anlaşmaları çerçevesinde
üretilen eserler, Avrupa Birliğine üye devletler ortak yapımcılarının
üretim toplam maliyetinin çoğunluğunu karşılaması ve yapımın Avrupa
Birliğine üye devletlerin sınırları dışında ikamet eden bir ya da birden
fazla yapımcı tarafından kontrol edilmemesi koşuluyla Avrupa eserleri
olarak sayılır.
(6) Ulusal karasal yayın lisansına sahip televizyon
yayıncıları yıllık yayın sürelerinin en az yüzde onunu bağımsız yapımcılar
tarafından üretilen Avrupa eserlerine ayıracaklardır.
(7) Ulusal karasal yayın lisansına sahip televizyon
yayıncıları tarafından yayınlanacak bağımsız yapımcıların Avrupa
eserlerinin en az yüzde ellisinin son beş yıl içerisinde üretilmiş olması
gerekmektedir.
(8) Yıllık yayın süresine ayrılan süre haberler, spor
olayları, yarışmalar, reklamlar, tele-alışveriş ve bağlantılı veri
yayınları için ayrılan süreyi kapsamaz.
(9) İsteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları Avrupa
eserlerinin üretimini ve erişimini desteklemek için gerekli ve uygun
tedbirleri alacaklardır.
(10) İsteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları, Avrupa
eserlerine, hazırlayacakları program kataloğunda
öncelikli ve görünür bir şekilde yer vereceklerdir.
(11) Ulusal karasal yayın lisansına sahip televizyon
yayıncıları Avrupa eserlerine ilişkin istatistikî bilgileri her yıl Eylül
ayının son iş gününe kadar Üst Kurula bildirmek zorundadır.
(12) Bu maddede yer alan hükümler, Türkiye
Cumhuriyetinin Avrupa Birliğine tam üye olduğu tarihten itibaren
uygulanır.”
MADDE 16 – Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 17 – Bu
Yönetmelik hükümlerini Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yürütür.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî
Gazete'nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
2/11/2011
|
28103
|
|