Sermaye Piyasasý Kurulundan:
YATIRIMCILARIN TAZMÝNÝ ÝLE TEDRÝCÝ TASFÝYE
USUL VE
ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliðin amacý, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayýlý Sermaye Piyasasý Kanununun 82, 84 ve 85 inci maddelerinde düzenlenen yatýrýmcýlarýn tazmini ile 86 ncý maddesinde düzenlenen tedrici tasfiye iþlemlerine iliþkin usul ve esaslarý belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, yatýrým kuruluþlarýnýn yatýrýmcýlarýnýn tazmini ile tedrici tasfiye iþlemlerine iliþkin usul ve esaslarý kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayýlý Sermaye Piyasasý Kanununun 85 ve 86 ncý maddelerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar ve kýsaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliðin uygulamasýnda;
a) BÝAÞ: Borsa Ýstanbul Anonim Þirketini,
b) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasalarý Birliðini,
c) Kanun: 6362
sayýlý Sermaye Piyasasý Kanununu,
ç) KAP: Kamuyu Aydýnlatma Platformunu,
d) Kurul:
Sermaye Piyasasý Kurulunu,
e) MKK: Merkezi
Kayýt Kuruluþu Anonim Þirketini,
f) Takasbank: Ýstanbul Takas ve Saklama Bankasý Anonim Þirketini,
g) Yatýrým kuruluþu : Kanunun 3 üncü maddesinde tanýmlanan yatýrým kuruluþunu,
ð) YTM: Yatýrýmcý Tazmin Merkezini
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Yatýrýmcýlarýn Tazmini
Tazmin kararý ve ilaný
MADDE 5 – (1) Kurul,
yatýrým kuruluþlarýnýn yatýrým hizmet ve faaliyeti veya yan hizmetlerden
kaynaklanan nakit ödeme veya sermaye piyasasý aracý teslim yükümlülüklerini yerine getiremediðinin veya kýsa sürede yerine getiremeyeceðinin tespit edilmesi halinde yatýrýmcýlarý tazmin kararý alýr. Bu karar, söz konusu durumun tespitinden itibaren üç ay içinde alýnýr.
(2) Kurulca
bankalar hakkýnda birinci fýkra uyarýnca tazmin kararý verilebilmesi için Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumunun görüþü alýnýr.
(3) Yatýrým kuruluþlarý hakkýnda verilen yatýrýmcýlarý tazmin kararý, bu kararlarýn alýndýðý gün Kurul tarafýndan yatýrým kuruluþuna, YTM’ye, MKK’ya, BÝAÞ’a, Takasbank’a, Birliðe ve veri depolama kuruluþuna; gerekli görülen durumlarda ise Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumuna, Türkiye Bankalar Birliðine ve Türkiye Katýlým Bankalarý Birliðine bildirilir.
(4) Yatýrýmcýlarýn haklarýný gösterir belgelerle birlikte YTM’ye baþvurmalarýný teminen, tazmin kararlarýnýn 32 nci madde çerçevesinde ilan edilmesine yönelik iþlemler YTM tarafýndan üç iþ günü içinde gerçekleþtirilir. Yatýrýmcýlarýn YTM’ye baþvuru süresi, tazmin süreci ve esaslarý ilanda belirtilir.
(5) Kurul tarafýndan yatýrýmcýlarýn tazmin kararý ile birlikte yatýrým kuruluþunun malvarlýðý hakkýnda Kanunun 83 üncü maddesinin üçüncü fýkrasý veya 97 nci maddesinin üçüncü fýkrasý kapsamýnda tedbir uygulanmasý halinde, ilanda bu hususa da yer verilir.
YTM’nin
tasarruf yetkisi
MADDE 6 – (1) YTM
tarafýndan gerekli görülmesi hâlinde, Kurulca hakkýnda yatýrýmcýlarý tazmin kararý verilen kuruluþun ödemelerinin durmasýna ve tüm mal varlýðý üzerinde sadece YTM tarafýndan tasarruf edilebilmesine karar verilebilir.
(2) Kurul tarafýndan birinci fýkrada belirtilen kararýn alýnmasý durumunda, ilgili yatýrým kuruluþunun tüm malvarlýðý üzerinde sadece YTM tarafýndan tasarruf edilebilir. Yatýrým kuruluþuna yapýlacak tüm ödemeler sadece YTM’ye yapýlýr. Yatýrýmcýlar tarafýndan MKK nezdindeki hesaplarý üzerinde tesis edilmiþ olan blokajlar, YTM’nin talebi üzerine MKK tarafýndan kaldýrýlýr.
(3) Bu maddede
yer alan hükümler bankalar açýsýndan, sermaye piyasasý faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve sermaye piyasasý aracý teslim yükümlülükleri açýsýndan uygulanýr.
Bilgi verme yükümlülüðü
MADDE 7 – (1) Yatýrým kuruluþuna iliþkin tazmin kararýnýn alýndýðý tarihteki yönetim kurulu üyeleri veya yöneticileri, tazmin kararýnýn ilaný tarihinden itibaren yedi gün içinde, yatýrým kuruluþunun mevcut tüm aktif ve pasifini, taahhütlerini, bilanço dýþý yükümlülüklerini, taraf olduðu sözleþmeleri ve hukuki ihtilaflarý, kayýtlarýnda olsun veya olmasýn her türden bilgi dahil olmak üzere, yatýrým kuruluþunun mevcut durumunu gösteren eksiksiz bir raporu YTM’ye vermekle yükümlüdür. YTM gerekli hallerde Kurul onayýyla rapor verme süresini uzatabilir.
(2) Tazmin
kararý verildikten
sonra, yatýrým kuruluþunun yönetici ve personeli, YTM’nin yatýrýmcýlara ödeme yapabilmesi için, merkez ve merkez dýþý örgütlerinde bulunan ve YTM tarafýndan talep edilen elektronik ortamda tutulanlar dâhil her türlü bilgi ve belgeyi ibraz etmek ve YTM’ce verilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.
(3) Bu maddede
belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda, YTM tarafýndan Kurula bildirim yapýlýr ve ilgililer hakkýnda Kurulca Kanunun 111 inci maddesi hükümleri uygulanabilir.
Tazmin baþvurusu
MADDE 8 – (1) Yatýrýmcýlar baþvurularýný ilanda belirtilen süre içerisinde YTM’ye, hak sahipliðinin ispatýna iliþkin belgelerle birlikte, yazýlý olarak yaparlar. Tazmin talebinde bulunma hakký, tazmin kararýnýn ilanýndan itibaren bir yýl sonra zamanaþýmýna uðrar.
Hak sahiplerinin ve alacak tutarlarýnýn tespiti
MADDE 9 – (1) YTM, yatýrým kuruluþunun tazmin kapsamýnda yer alan gerçek hak sahiplerini, alacak ve borç tutarlarýný; Kurul, MKK, Takasbank, yatýrým kuruluþu, veri depolama kuruluþu, merkezi saklama kuruluþu kayýtlarý ile alacaklýlarýn baþvurularýnda sunulan belgeler ve YTM tarafýndan güvenilir bulunan diðer bilgi ve belgelere dayanarak tespit eder.
(2) Tazmin
kararý tarihi itibarýyla yatýrýmcý hesabýnda görülmemekle birlikte, hak sahibi olduðu kesinleþmiþ mahkeme kararýyla tespit edilen veya YTM tarafýndan yatýrýmcýya ait olduðuna karar verilen nakit ve sermaye piyasasý araçlarý da birinci fýkra uyarýnca yapýlacak tespitte dikkate alýnýr.
Alacaklýlar cetveli
MADDE 10 – (1) Yapýlacak nakit ödemelere ve sermaye piyasasý aracý teslimlerine esas olmak üzere; yatýrým kuruluþunun sermaye piyasasý faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve sermaye piyasasý araçlarý teslim yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle alacaklý olanlar ve alacak miktarlarý ile borçlular ve borç miktarlarýný gösteren alacaklýlar cetveli tazmin kararýndan itibaren en geç üç ay içerisinde hazýrlanýr. Bu süre, gerektiðinde YTM önerisi ve Kurulun onayý ile uzatýlabilir.
(2) Alacaklýlar cetvelinin veya içerdiði bilgilerin temin edilebileceði yerlere, itiraz süresine ve usullerine, saklama hesaplarýndaki sermaye piyasasý araçlarýnýn daðýtýmý ile tazmin kapsamýnda YTM tarafýndan yapýlacak olan ödemelerin esaslarýna ve baþlangýç tarihlerine ve borçlu yatýrýmcýlarýn bu borçlarýný ödeme esaslarýna iliþkin bilgiler YTM tarafýndan 32 nci madde çerçevesinde ilan edilir. Ýlgililer tarafýndan alacaklýlar cetveline kendi alacaklarý için ilan tarihinden itibaren otuz gün içinde YTM’ye itiraz edilebilir. Posta yolu ile yapýlan itirazlarda postaya veriliþ tarihi esas alýnýr.
(3) Alacaklýlar cetvelinde yer almayan alacaklar için yapýlan baþvurular, tazmin kararýnýn ilanýndan itibaren bir yýllýk zamanaþýmý süresi içinde dikkate alýnýr. Geç kalmadan kaynaklanan masraflar alacaklýya aittir. Alacaklýlarýn bu masraflarý peþin olarak ödemeleri talep edilebilir. YTM’nin baþvurularý kabul etmesi durumunda alacaklýlar cetveline ek cetvel düzenlenir ve YTM ek cetveli 32 nci madde çerçevesinde ilan eder. Anýlan bir yýllýk süre geçtikten sonra yapýlan baþvurular kabul edilmez.
Saklama hesaplarýndaki sermaye piyasasý araçlarýnýn daðýtýmý
MADDE 11 – (1) Yatýrýmcýlar adýna saklanan sermaye piyasasý araçlarý hak sahiplerine öncelikli olarak daðýtýlýr. Daðýtýma konu olan sermaye piyasasý araçlarý, bulunduklarý her bir hesap bazýnda ve özellikle yerine getirilmemiþ takas yükümlülükleri için mahsup edilir. Bu amaçla yatýrýmcý hesabýnda bulunan sermaye piyasasý araçlarý, münferit hesaplar itibarýyla karþýlaþtýrýlýr.
(2) 10 uncu
maddenin ikinci fýkrasý uyarýnca yapýlan ilanda belirtilen sürede borcunu ödemeyen yatýrýmcýlara ait sermaye piyasasý araçlarýnýn daðýtýmý, yatýrým kuruluþunun bu araçlar üzerinde genel hükümlere göre hapis hakký kullanma ihtimali nedeniyle tazmin sürecinin kapatýlmasýna býrakýlýr ve yapýlacak iþlem kapatma kararýnda belirtilir.
(3) Bu daðýtým sýrasýnda yatýrým kuruluþunun operasyonel maddi hata ve eksiklikleri
nedeniyle, yatýrýmcý hesaplarýnda ortaya çýkan hatalar düzeltilir.
Ýhtilaflý
alacaklar
MADDE 12 – (1) Yapýlacak ödemelerde, ihtilaf konusu alacaklara iliþkin olarak sadece kesinleþmiþ yargý kararlarý dikkate alýnýr. Þu kadar ki, alacaklýlar cetveline itiraz eden yatýrýmcýlarýn itirazlarýnýn uygun görülmemesi halinde, itiraza konu olup yatýrýmcýnýn saklama hesaplarýnda bulunan sermaye piyasasý araçlarý, alacaklýlar cetvelinin ilanýný takip eden dördüncü ayýn sonuna kadar ayný hesapta bloke tutulur. Ýtiraza konu olmayan alacaklar yatýrýmcýya ödenir. Bu süre içinde bloke sermaye piyasasý araçlarýna iliþkin yargý yoluna baþvurulduðu yönünde yatýrýmcýlar tarafýndan YTM’ye bir bilgi ulaþtýrýlmadýðý takdirde, bloke edilen sermaye piyasasý araçlarý yatýrým kuruluþunun malvarlýðýna dâhil edilir. Yargýya baþvurulduðu yönünde YTM’ye bilgi ulaþmasý halinde blokaj yargý kararýnýn kesinleþmesine kadar kaldýrýlmaz.
(2) Haciz
ve/veya tedbir uygulanmýþ yatýrýmcý hesaplarýna iliþkin ödemeler tedbirin veya haczin kaldýrýlmasýna kadar; üzerinde rehin tesis edilmiþ hesaplara iliþkin ödemeler ise rehin hakký son bulana kadar yerine getirilmez.
(3) BÝAÞ, Birlik veya tahkim otoritesi nezdinde uyuþmazlýk baþvurusu bulunan yatýrýmcýlara, uyuþmazlýk konusu alacak için ödeme yapýlmasýnda uyuþmazlýk sonucunun kesinleþmesi beklenir.
(4) Yatýrým kuruluþlarýnýn BÝAÞ’ta gerçekleþtirdiði iþlemler nedeniyle ortaya çýkan yatýrýmcý alacaklarý, bu yatýrým kuruluþlarýnýn ilgili borsalarda teminatlarýnýn bulunmasý durumunda, öncelikle söz konusu teminatlardan karþýlanýr.
Tazmin tutarýnýn
hesaplanmasý
MADDE 13 – (1) Yatýrýmcýlarýn tazmin talepleri, yatýrým kuruluþunca karþýlanmayan nakit ödeme ve sermaye piyasasý araçlarýnýn teslim yükümlülükleri üzerinden hesaplanýr. Tazmin tutarý, kanuni ve akdi þartlar uyarýnca yatýrým kuruluþunun mahsup ve benzeri talepleri de dikkate alýnarak belirlenir.
(2) Tazmin
edilecek sermaye piyasasý araçlarýnýn deðerinin hesaplanmasýnda, Kurulun yatýrým kuruluþlarýnýn sermaye yeterliliðine iliþkin düzenlemelerinde yer verilen deðerleme esaslarý uygulanýr. Söz konusu hesaplama, tazmin karar tarihi itibarýyla yapýlýr.
(3) Bu madde
uyarýnca aynen teslimi
yapýlacak sermaye
piyasasý araçlarýna iliþkin tazmin kararýndan sonra daðýtým tarihine kadar gerçekleþen bedelsiz sermaye artýrýmý, kupon ödemesi ve benzeri iþlemlerden kaynaklanan nakitler de aynen teslim
edilir.
(4) Ayný kiþiye ait borçlar tazmin kapsamýndaki alacaðýndan mahsup edilir. Ödenecek tazmin tutarýnýn hesabýnda mahsuptan sonraki net alacak tutarý esas alýnýr.
Tazmin
MADDE 14 – (1)
Alacaklýlar cetvelinin
ilan tarihini takip eden üç ay içinde tazmin kapsamýndaki ödemeler gerçekleþtirilir. Bu süre zorunlu hallerde Kurulun onayý ile en fazla üç ay daha uzatýlabilir.
(2) Müþterek hesaplar tek hesap kabul edilir. Müþterek hesap sahiplerine yapýlacak ödemelerde, bu hesaplar üzerinde hak sahibi olan her bir yatýrýmcýya hak sahipliði oranýnda; bu oranýn tespit edilememesi durumunda ise her bir yatýrýmcýya eþit oranda ödeme yapýlýr.
(3) Tazmin
karar tarihi ile yatýrýmcýlara ödeme yapýlan tarih arasýnda geçen süreye iliþkin olarak yatýrýmcýlarýn nakit alacaklarýna herhangi bir faiz uygulanmaz.
Tazmin tutarý
MADDE 15 – (1) Hak
sahibi her bir yatýrýmcýya ödenecek azami tazmin tutarý 103.930 TL’dir. Bu tutar her yýl bir önceki yýla iliþkin olarak Vergi Usul Kanununca belirlenen yeniden
deðerleme oranýnda arttýrýlýr. Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafýndan, toplam tazmin tutarý beþ katýna kadar artýrýlabilir. Bu sýnýr, hesap sayýsý, türü ve para birimine bakýlmaksýzýn, bir yatýrýmcýnýn ayný kuruluþtan olan taleplerinin tümünü kapsar. YTM tarafýndan ödenecek azami tutarýn üzerinde kalan tutarýn, bir yatýrýmcý tarafýndan baþka bir yatýrýmcýya ödenmesi amacýyla devredilmiþ olmasý halinde, devralana YTM tarafýndan ödeme yapýlmaz.
(2) Yatýrým kuruluþundan alacaklý görünen ve birlikte hareket ettikleri tespit
edilenlere, toplamý yukarýdaki tutarý aþmamak kaydýyla ödeme yapýlýr.
(3) Yatýrýmcý hesabýnda bulunduðu için aynen daðýtýmý yapýlan nakit ve sermaye piyasasý araçlarý tazmin tutarýnýn hesabýnda dikkate alýnmaz.
Tazmin kapsamý
MADDE 16 – (1)
Tazminin kapsamýný, yatýrýmcýlara ait olan ve yatýrým hizmeti ve faaliyeti veya yan hizmetler ile baðlantýlý olarak yatýrým kuruluþu tarafýndan yatýrýmcý adýna saklanan veya yönetilen nakit ödeme veya sermaye piyasasý aracý teslim yükümlülüklerinin yerine getirilmemesinden kaynaklanan
talepler oluþturur.
(2) Türkiye’de yerleþik yatýrým kuruluþlarýnýn yurtdýþýndaki merkez dýþý örgütleri nezdindeki hesap sahipleri ile yurt dýþýnda ihraç edilen veya çýkarýlan sermaye piyasasý araçlarýna iliþkin tazminin kapsamýna, yalnýzca merkezi saklama veya teminat tutma iþlemleri MKK ve Takasbank’ta gerçekleþtirilen nakit ödeme ve sermaye piyasasý araçlarý teslim yükümlülükleri dâhildir. Tezgahüstü türev araç iþlemleri ise, yatýrým kuruluþlarý tarafýndan bu araçlara iliþkin YTM aidatlarýnýn ödenmiþ olmasý halinde tazmin kapsamýndadýr.
(3) Yatýrýmcýlarý tazmin kararý verilen kuruluþlarýn yatýrýmcýlarý, Kanunun 84 üncü maddesi kapsamýnda tazmin talep etme hakkýna sahiptir. Yatýrýmcýlarýn, yatýrým danýþmanlýðý faaliyetlerinden veya piyasadaki fiyat hareketlerinden
kaynaklanan zararlarý tazmin kapsamýnda deðildir.
(4) Kanunun 106
ve 107 nci maddelerinde yer alan suçlardan veya suçtan kaynaklanan malvarlýðý deðerlerini aklama suçundan mahkûm olan yatýrýmcýlara ait talepler, söz konusu eylemlerle ilgili alacaklarla sýnýrlý olmak üzere, tazmin kapsamý dýþýndadýr. Söz konusu suçlardan dolayý hakkýnda suç duyurusunda bulunulan kiþilere yapýlacak ödemeler, anýlan suçlara iliþkin soruþturmanýn baþlamasýndan mahkeme kararýnýn kesinleþmesine kadar durur.
(5) Bankacýlýk mevzuatý uyarýnca mevduat veya katýlým fonu olarak kabul edilen nakit ödeme yükümlülükleri tazmin kapsamý dýþýndadýr.
Tazmin kapsamýna girmeyen kiþi ve kurumlar
MADDE 17 – (1) Aþaðýda sayýlan kiþi ve kurumlar tazmin kapsamýnda deðildir:
a) Yatýrýmcýlarý tazmin kararý verilen yatýrým kuruluþlarýnýn yönetim kurulu üyeleri, yöneticileri ve þahsen sorumlu ortaklarý, yüzde beþ veya daha fazla paya sahip ortaklarý, denetim kurulu üyeleri veya ilgili yatýrým kuruluþlarý ile ayný grup içinde yer alan diðer þirketlerde benzer konumda olan kiþiler ile bu kiþilerin eþ ve ikinci dereceye kadar kan ve kayýn hýsýmlarý ile bu kiþiler adýna hareket eden üçüncü kiþiler.
b) Yatýrýmcýlarý tazmin kararý verilen yatýrým kuruluþlarý ile ayný grupta yer alan diðer þirketler.
c) (a) bendinde
sayýlan gerçek ve tüzel kiþilerin yüzde yirmi beþ veya daha fazla paya sahip olduðu þirketler.
ç) Yatýrým kuruluþlarýnýn mali sýkýntýya düþmesine neden olan veya finansal durumunun bozulmasýna önemli etkileri olan olaylarda sorumluluðu bulunan veya bu olaylardan menfaat saðlayan kiþiler.
Tazmin sürecini kapatma kararý
MADDE 18 – (1) Kurul,
tazmin sürecinin
tamamlanmasýndan sonra, YTM’nin bildirimi üzerine tazmin sürecini kapatma kararý verir. YTM, tazmin sürecinin sonuçlarýný, yatýrýmcýlarý tazmin kararý alýnan yatýrým kuruluþlarýnýn tedrici tasfiyesinin veya iflasýnýn istenmesinin yararlý olup olmayacaðýna iliþkin gerekçeli önerisiyle birlikte Kurula sunar. Tedrici tasfiye
veya iflas kararý, tazmin sürecinin iþleyiþini engellemez. YTM, yatýrýmcýlarýn haklarýna, ödediði tazmin tutarý kadar halef olur.
(2) Tazmin sürecinin kapatýldýðý Kurul tarafýndan 5 inci maddenin üçüncü fýkrasýnda yer alan kurum ve kuruluþlara bildirilir ve YTM tarafýndan 32 nci madde çerçevesinde ilan edilir.
Yeniden faaliyette bulunabilme
MADDE 19 – (1) Yatýrýmcýlarý kýsmen veya tamamen tazmin edilen yatýrým kuruluþlarýnýn, yeniden yatýrým hizmet ve faaliyetlerinde bulunabilmeleri için, mevzuatta aranan diðer þartlar saklý kalmak üzere, tazminden doðan ve YTM tarafýndan yapýlan tüm ödeme ve giderleri, anapara ve kanuni faizi de dâhil olmak üzere YTM’ye ödemeleri zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tedrici Tasfiye
Tedrici tasfiye kararý ve ilaný
MADDE 20 – (1) Kurul
bankalar hariç olmak üzere, yatýrýmcýlarý tazmin kararý verilenler hakkýnda, tazmin sürecinin kapanmasýna iliþkin kararý ile birlikte tedrici tasfiye kararý da verebilir veya doðrudan iflas talebinde bulunabilir.
(2) Kurul yatýrým kuruluþlarýnýn tazmin ve tedrici tasfiyesine ayný anda karar verebilir. Bu durumda, öncelikli olarak Yönetmeliðin tazmine iliþkin hükümleri uygulanýr.
(3) Haklarýnda tedrici tasfiye kararý verilen yatýrým kuruluþlarýnýn tedrici tasfiye iþlemleri YTM tarafýndan yürütülür.
(4) Tedrici
tasfiyenin amacý, tedrici tasfiyesine karar verilen yatýrým kuruluþlarýnýn malvarlýðýný aynen veya nakde çevirmek suretiyle elde edilen bedeli tahsis ederek,
tazmin sürecinde yatýrýmcýlarýn tazmin edilmeyen bakiye alacaklarý ile YTM’nin yatýrýmcýlara halef olmasýndan kaynaklanan alacaklarýnýn ödenmesidir. Tedricî tasfiye karar ve iþlemlerinde; 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayýlý Türk Ticaret Kanunu, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayýlý Ýcra ve Ýflas Kanunu ve diðer mevzuatýn tasfiye ile ilgili hükümleri uygulanmaz.
(5) Yatýrým kuruluþlarý hakkýnda verilen tedrici tasfiye kararlarý, bu kararlarýn alýndýðý gün Kurul tarafýndan 5 inci maddenin üçüncü fýkrasýnda sayýlan kurumlara bildirilir ve söz konusu tedrici tasfiye kararý YTM tarafýndan 32 nci madde çerçevesinde ilan edilir.
Yasal organlarýn durumu
MADDE 21 – (1)
Tedrici tasfiye kararý verildikten sonra, yatýrým kuruluþunun yasal organlarýnýn görev ve yetkileri, tasfiye sonuçlanýncaya kadar YTM tarafýndan yerine getirilir. Tedrici tasfiyenin sonuçlandýðýnýn ilan edildiði tarihte baþkaca bir iþleme gerek kalmaksýzýn, yatýrým kuruluþunun tedrici tasfiye kararý tarihinden önceki yasal organlarý görev ve yetkilerini yeniden üstlenirler. Yapýlan iþlemlerden tescili gerekli olanlar, YTM’nin talebi üzerine harca tabi olmaksýzýn tescil ve ilan olunur.
Malvarlýðýnýn
korunmasý
MADDE 22 – (1) Hakkýnda tedrici tasfiye kararý alýnan yatýrým kuruluþlarýnýn malvarlýklarý, yetkinin kaldýrýlmasýna iliþkin Kurul kararýnýn alýndýðý tarihten itibaren tedrici tasfiye iþlemlerinin tamamlandýðý ilan edilinceye; tedrici tasfiyeyi takiben veya doðrudan iflas talebinde bulunulmasý halinde, iflas talebinin mahkemece esastan karara
baðlanmasýna kadar, Kurul ve tedrici tasfiye çerçevesinde YTM tarafýndan yapýlacak iþlemler hariç, devredilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, tedbir konulamaz, haczedilemez. Bunlar
hakkýnda yapýlmýþ olan tüm hacizler ve uygulanmýþ tüm ihtiyati tedbirler düþer ve tüm icra ve iflas takipleri kendiliðinden durur, bir takip muamelesi ile kesilebilen
zamanaþýmý ve hak düþüren müddetler iþlemez.
(2) Tedrici
tasfiye kararý, YTM tarafýndan hakkýnda tedrici tasfiye kararý verilen kuruluþun malvarlýðýna dahil menkul ve gayrimenkul mallarýn öðrenilmesini takiben derhal, bu mallarýn kayýtlý bulunduðu tapu dairelerine, trafik þube müdürlüklerine, kuruluþun hesabýnýn bulunduðu bankalar ve diðer mali kuruluþlara, kuruluþ hakkýnda icra takibi varsa ilgili icra dairelerine, dava
varsa ilgili mahkemelere ve ilgili diðer kuruluþlara yazýlý olarak bildirilir.
(3) Hakkýnda tedrici tasfiye kararý verilen yatýrým kuruluþunun bütün ödemeleri durur ve tüm malvarlýðý üzerinde sadece YTM tarafýndan tasarruf edilebilir. Yatýrým kuruluþuna yapýlan tüm ödemeler sadece YTM’ye yapýlýr ve YTM’ye yapýlan ödemeler dýþýndaki ödemeler borcu sona erdirmez. Yatýrým kuruluþunun MKK nezdindeki müþteri hesaplarýnda bu müþteriler tarafýndan tesis edilmiþ blokajlar YTM’nin talebi üzerine MKK tarafýndan kaldýrýlýr.
Portföylerin yönetiminin devri ve baðýmsýz denetim
yükümlülüðü
MADDE 23 – (1)
Haklarýnda tedrici
tasfiye kararý verilen yatýrým kuruluþlarýnýn yönettiði portföylerin yönetiminin, bir baþka kuruluþa devrine Kurulca karar verilebilir.
(2) Hakkýnda tedrici tasfiye kararý verilen yatýrým kuruluþunun, Kurulun farklý bir kararý olmadýkça, sermaye piyasasý mevzuatýndan kaynaklanan baðýmsýz denetim yükümlülüðü sona erer. Baðýmsýz denetim ve uzmanlýk gerektiren nitelikteki sair hizmetlere iliþkin yatýrým kuruluþunun mevcut sözleþmeleri feshedilerek Kurula bilgi verilir. Tedrici
tasfiye amaç ve süresi ile sýnýrlý olmak üzere yatýrým kuruluþunun adýna YTM tarafýndan yeni sözleþmeler akdedilebilir.
Koruma tedbirleri
MADDE 24 – (1) YTM,
gecikmeksizin, tazmin kararý ile birlikte hakkýnda tedrici tasfiye kararý alýnan yatýrým kuruluþunun yönetim ve denetimini doðrudan veya dolaylý olarak, tek baþýna veya birlikte elinde bulunduran ortaklarý ile tüzel kiþi ortaklarýnýn sermayesinin yüzde beþinden fazlasýna sahip gerçek kiþi pay sahiplerinin kendilerine, eþlerine ve velayet altýndaki çocuklarýna ait taþýnmaz mal ve iþtiraklerini, haczi caiz olan taþýnýr mal, hak ve alacaklarýný ve menkul kýymetlerini ve her türlü kazanç ve gelirlerini; ayrýca, tedrici tasfiye kararýnýn ilanýndan önceki iki yýl içinde ivazlý veya ivazsýz olarak iktisap ettikleri veya devrettikleri taþýnmaz mal, haczi caiz taþýnýr mal, hak, alacak ve menkul deðerleri gösterir birer mal beyannamesi vermelerini ister. Söz konusu mal beyannamesinin, YTM talebinin ilgililere
teblið edilmesini takip
eden en geç yedi gün içinde YTM’ye verilmesi zorunludur. Bu mal beyanýnýn hüküm ve sonuçlarý hakkýnda 2004 sayýlý Ýcra ve Ýflas Kanununun ilgili hükümleri geçerlidir.
(2) YTM, yönetim ve denetimini doðrudan veya dolaylý olarak, tek baþýna veya birlikte elinde bulunduran ortaklarýnýn malvarlýklarý üzerine teminat aranmaksýzýn ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz kararlarý ile ilgililerin yurt dýþýna çýkýþ yasaðý dâhil olmak üzere alacaklýlarýn menfaati için zorunlu olan her türlü muhafaza tedbirinin alýnmasýný ilgili mahkemeden istemeye yetkilidir.
(3) Ýkinci fýkra hükümleri çerçevesinde alýnan tedbir ve haciz kararlarýndan itibaren altý ay içinde dava açýlmamasý veya icra veya iflas takibinde bulunulmamasý halinde bu kararlar kendiliðinden ortadan kalkar.
(4) 2004 sayýlý Ýcra ve Ýflas Kanununun 278, 279 ve 280 inci maddelerinde
yazýlý hallerin varlýðý halinde, aciz vesikasý ibrazýna gerek olmaksýzýn YTM tarafýndan iptal davasý açýlabilir.
Malvarlýðýnýn tespiti
MADDE 25 – (1) YTM, yatýrým kuruluþunun aktif ve pasifini tespit eder. Ýlgililerin tedrici tasfiye kararýnýn verilmesinden sonra vadesi gelen sözleþmelerinden doðan hak ve borçlarý da vadeleri itibarýyla belirlenir. Ýlgili mevzuat uyarýnca verilmiþ teminatlar da aktifin hesabýnda dikkate alýnýr.
(2) YTM,
tasfiye kapsamýnda yer alan gerçek hak sahiplerini ve bunlarýn alacak ve borç tutarlarýný tazmin sürecinde elde edilen bilgi ve belgelere dayanarak
tespit eder.
(3) YTM’nin, yatýrýmcýlarýn tazmini dolayýsýyla yatýrýmcýlara halef olmasýndan kaynaklanan alacaklarý ile tasfiye giderleri de aktif ve pasifin
tespitinde YTM alacaðý olarak dikkate alýnýr.
(4) Tedrici
tasfiye kararýný takiben ilgili
mevzuat uyarýnca verilmiþ teminatlar, YTM’nin talebi üzerine ilgili kuruluþ tarafýndan on iþ günü içinde nakde çevrilerek YTM’ye ödenir. Ancak, tedrici tasfiye kararýnýn alýndýðý tarih itibarýyla, ilgili mevzuat uyarýnca yatýrým kuruluþlarýnýn borsalar ve takas kuruluþu nezdinde bulunan teminatlarý; incelemesi devam eden uyuþmazlýklara konu yatýrýmcý alacaklarýnýn cari tutarý ilgili borsa veya takas kuruluþu tarafýndan bloke edilmek suretiyle YTM’ye devredilir.
Nakde çevirme esaslarý
MADDE 26 – (1) Tedrici
tasfiye kapsamýndaki yatýrým kuruluþunun malvarlýðýna dahil sermaye piyasasý araçlarýndan, 13 üncü maddenin ikinci fýkrasý saklý kalmak üzere, borsalar ve teþkilatlanmýþ diðer piyasalarda iþlem görenler ilgili borsa ya da teþkilatlanmýþ piyasada, borsalar ve teþkilatlanmýþ diðer piyasalarda iþlem görmeyenler ise rayiç bedel üzerinden satýlýr.
(2) Sermaye
piyasasý araçlarý dýþýnda kalan menkul ve gayrimenkullerin paraya çevrilmesine iliþkin esaslar Kurulun uygun görüþü alýnmak suretiyle YTM tarafýndan belirlenir.
(3) Kurul, YTM,
MKK, BÝAÞ ve Takasbank’ýn personeli ile bunlarýn eþleri, üçüncü derece dâhil kan ve kayýn hýsýmlarý ve bunlarla doðrudan veya dolaylý iliþkide bulunan kiþiler, ilgili mevzuat hükümleri saklý kalmak kaydýyla, borsalar ve teþkilatlanmýþ diðer piyasalarda yapýlan satýþlar hariç, diðer satýþlardan alým yapamazlar.
Alacaklarýn tahsili
MADDE 27 – (1)
Vadesi gelmiþ alacaklarýn tahsili ve varsa ipoteklerin paraya çevrilmesi için yasal iþlemler YTM tarafýndan yapýlýr. Vadesi gelmemiþ alacaklar için kural olarak vade beklenir. Ancak karþýlýklý anlaþma yoluyla vadeden önce tahsil mümkündür.
(2) Tahsil iþlemlerinin tasfiyenin gecikmesine neden olacaðý anlaþýldýðý takdirde, tahsilat sonucu beklenmeksizin mevcutlarýn daðýtým iþlemleri yapýlýr.
Tasfiye bakiyesi ve daðýtým listesi
MADDE 28 – (1) Tasfiye
halindeki yatýrým kuruluþunun nakit ve YTM tarafýndan nakde çevrilen malvarlýðý tasfiye bakiyesini oluþturur. Tasfiye bakiyesi, tazmin sürecinde alacaðýnýn tamamý karþýlanamayan hak sahiplerinin kalan alacaklarý, kamu alacaklarý, YTM’nin alacaklarý ile varsa diðer alacaklýlarýn alacaklarýnýn ödenmesinde kullanýlýr.
(2) Yatýrým kuruluþu malvarlýðýnýn nakde çevrilmesini takiben, yatýrýmcýlarýn tazmin edilmeyen alacaklarýný gösteren bir daðýtým listesi hazýrlanýr. Bu listenin temin edilebileceði yerler, yapýlacak ödemelerin esaslarý ile ödemelerin yapýlacaðý tarih ve yerler, 32 nci madde çerçevesinde ilan edilir.
Tasfiye bakiyesinin daðýtým esaslarý
MADDE 29 – (1) Tasfiye
bakiyesi yatýrýmcý alacaklarýnýn ödenmesinde kullanýlýr. Bakiye, bu alacaklarýn tamamýnýn karþýlanmasýna yetmezse; ödemeler, tasfiye bakiyesinin söz konusu alacaklar toplamýna bölünmesi suretiyle bulunacak oran dikkate alýnarak garameten yapýlýr.
(2) Ýhtilaf konusu alacaklar için yapýlacak ödemelerde kesinleþmiþ yargý kararlarý esas alýnýr. Ancak 12 nci maddenin birinci fýkrasý kapsamýnda YTM’ye bildirilmiþ davalara konu alacaklarýn bulunmasý halinde bunlar da toplam yatýrýmcý alacaklarýnýn hesaplanmasýnda dikkate alýnýr. Bakiyeden bu alacaklara karþýlýk gelen kýsým yargý kararýnýn kesinleþmesine kadar bloke edilir. Birinci fýkra kapsamýnda garameten ödeme yapýlacak ise yatýrýmcýya düþen oransal tutarýn sadece uyuþmazlýða konu olaný kadar bloke edilir.
(3) Yatýrýmcý alacaklarý tamamen karþýlandýktan sonra artan kýsýmdan, öncelikle garameten kamu alacaklarý ve kalandan YTM’nin Kanunun 85 inci madde kapsamýnda yaptýðý ödemeler ve tasfiye giderleri nedeniyle doðan alacaklarý ödenir. Bakiye, iþçi alacaklarý dâhil diðer alacaklýlara tahsis edilir. YTM alacaðýna tazmin ödemelerinin yapýldýðý günden itibaren, tasfiye giderlerine ise giderin yapýldýðý tarihten itibaren 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayýlý Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine Ýliþkin Kanunun 2 nci maddesi uyarýnca kanuni temerrüt faizi yürütülür.
Tedrici tasfiyenin kapanmasý ve iflas
talebi
MADDE 30 – (1) Kurul,
YTM’nin baþvurusu üzerine tedrici tasfiyenin kapatýlmasýna karar verir. Haklarýnda tedrici tasfiye kararý verilenlerin aktiflerinin, tasfiyenin amacý kapsamýndaki hak sahiplerinin alacaklarýný, tazmin kapsamýnda yapýlan ödemeleri ve tasfiye giderlerini karþýlamaya yetmediðinin tespiti halinde YTM, Kurulun uygun görüþü ile 24 üncü maddenin birinci fýkrasýnda belirtilen kiþilerin iflasýný da isteyebilir. Söz konusu keyfiyet 32 nci madde çerçevesinde ilan edilir ve 5 inci maddede sayýlan kurumlara bildirilir.
(2) Alacaklýlar cetvelinde görünen hak sahiplerine, talep etmeleri halinde, YTM
tarafýndan tasfiyenin
kendileri ile ilgili sonuçlarýný gösterir bir belge verilir.
Tasfiye giderleri
MADDE 31 – (1) Tedrici
tasfiye iþlemlerinin yürütülmesi nedeniyle yapýlan giderler, sözleþmelerde yatýrým kuruluþunun taraf olmasý þartý aranmaksýzýn doðrudan YTM malvarlýðýndan yapýlýr ve tasfiye bakiyesinden YTM’ye yapýlacak ödemelerde YTM alacaðýnýn tespitinde tedrici tasfiye gideri olarak dikkate
alýnýr.
Ýlan
esaslarý
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik çerçevesinde yapýlmasý gereken ilanlar, YTM tarafýndan ülke çapýnda günlük olarak yayýmlanan en az 2 gazete ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile KAP ve YTM tarafýndan uygun görülen diðer yerlerde yapýlýr. Ýlanýn þekli ve içeriði YTM tarafýndan belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Geçiþ hükmü
GEÇÝCÝ MADDE 1 – (1) Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarýnca, Kanunun yayýmý tarihinden önce tedrici tasfiyesine baþlanmýþ olan kurumlarýn tasfiyelerine iliþkin iþ ve iþlemler 21/6/2001 tarihli ve 24439 sayýlý Resmî Gazete’de yayýmlanan Aracý Kurumlarýn Tedrici Tasfiye Usul ve Esaslarý Hakkýnda Yönetmelik hükümleri çerçevesinde MKK tarafýndan yürütülür. Bu iþlemler Kanunun 86 ncý maddesinin altýncý fýkrasý uyarýnca harçtan ve damga vergisinden müstesnadýr.
Yürürlük
MADDE 33 – (1) Bu Yönetmelik yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sermaye Piyasasý Kurulu yürütür.
|