Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðýndan:
TÜRK PETROL KANUNU UYGULAMA YÖNETMELÝÐÝ
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliðin amacý, 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayýlý Türk Petrol Kanununun uygulanmasý ile ilgili usul ve esaslarý düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, petrol arama ve iþletme ruhsatý, araþtýrma izni iþlemlerine yönelik; görev, yetki, hak ve yükümlülüklere, baþvurulara, ruhsatlandýrmaya, tescil ve ilana, raporlara, saha verilerinin
toplanmasýna arþivlenmesine ve pazarlanmasýna, petrol haklarýnýn devrine, teminatlara, devlet hissesine, kullanma
hakkýna, tesislerin
kaldýrýlmasýna, vergilendirmeye, iktisadi kýymetlere, sermaye ve kâr transferine, malzeme ithalat ve ihracatýna, Genel Müdürlüðe yapýlacak bildirimlere, mali yeterlilik, iþ ve yatýrým programý deðerlendirme kriterlerine, faaliyetlerin incelenmesi
ve denetlenmesine, Kanunun uygulanmasýyla ilgili diðer hususlara iliþkin usul ve esaslarý kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 6491 sayýlý Türk Petrol Kanununun 25 inci maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmeliðin uygulanmasýnda;
a) Arama: Araþtýrma, arama sondajý, tespit sondajý ve araþtýrma sondajýnýn hepsini,
b) Arama
giderleri: Ekonomik ömrü bir yýldan fazla olan malzeme ve tesisat giderleri hariç, arama faaliyetleri için yapýlan masraflarý,
c) Arama ruhsatý: Kanuna göre verilen petrol arama ruhsatýný,
ç) Arama sahasý: Bir arama ruhsatýnýn kapsadýðý sahayý,
d) Arama sondajý: Petrol bulmak amacýyla yapýlan sondajlarý,
e) Araþtýrýcý: Araþtýrma izni sahibini,
f) Araþtýrma: Petrol aramak üzere arazinin, yerden ve havadan topografik,
jeolojik, jeofizik, jeokimyasal ve benzeri yöntemlerle veri toplanarak incelenmesi, arama
sondajlarý hariç jeolojik bilgi edinmek için sondajlar yapýlmasý iþlemlerini,
g) Araþtýrma izni: Sýnýrlarý belli bir alanda araþtýrma yapmak üzere Genel Müdürlükçe verilen izni,
ð) Araþtýrma sondajý: Araþtýrma sahasýnda jeolojik bilgi edinmek amacýyla yapýlan sondajlarý,
h) Atýk: Her türlü petrol iþlemi sýrasýnda ve sonunda oluþabilen, bünyelerindeki fiziksel, kimyasal, bakteriyolojik özellikleri nedeniyle karýþtýklarý alýcý ortamlarýn bileþimi ve özelliklerinin deðiþmesine yol açarak dolaylý ve doðrudan zararlara neden olabilen ve ortamýn kullaným potansiyelini etkileyebilecek katý, sývý ve gaz halindeki maddeleri,
ý) Atýk su: Arama ve üretim faaliyetleri sýrasýnda, petrol ile birlikte ya da baðýmsýz olarak gelen suyu ve atýklarýn sývý fazýný,
i) Atýk su enjeksiyonu: Atýk suyun tatlý su kaynaklarýnda ya da tatlý su içeren formasyonlarda yeterli koruma saðlayan bir geçirimsiz tabaka ile ayrýlmýþ tatlý su üretmeyen rezervuara basýlmasýný,
j) Bakan:
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanýný,
k) Bakanlýk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðýný,
l) Boru hattý inþa izni: Petrol üreticisinin, ürettiði petrolü nakletmek üzere, petrollü saha içindeki toplama hatlarýyla en yakýn rafinerilere ya da ana iletim hatlarýna ve satýþ noktalarýna kadar inþa edeceði baðlantý hatlarý için Genel Müdürlükçe verilecek izni,
m) Bölge: Kara ve deniz bölgelerini, deniz bölgeleri ise karasularý içi ve karasularý dýþýný,
n) Buharlaþtýrma: Üretilen atýk suyun havuzlarda toplanarak buharlaþtýrýlmasýný,
o) Devlet
hissesi: Üretilen petrol üzerinden Devlete verilecek hisseyi,
ö) Doðal gaz: Yerden çýkan veya çýkarýlabilen gaz halindeki doðal hidrokarbonlarý,
p) Enjeksiyon
kuyusu: Atýk suyun tahliye
edilmesi veya üretimi artýrmak amacýyla kullanýlan kuyuyu,
r) Enjeksiyon
sondajý: Enjeksiyon
kuyusu olarak kullanýlmak amacýyla yapýlan sondajý,
s) Gaz hidrat:
Deniz tabanýnda yer alan su buzunda hapsedilmiþ doðal gazý,
þ) Geleneksel olmayan kaynaklarýn aranmasý ve üretilmesi: Þeyl gazý, þeyl petrolü, geçirimsiz formasyon gazý, gaz hidratlar ve bitümlü kayaçlar gibi geleneksel olmayan kaynaklarýn, doðrudan türediði kaynak kayada aranmasý ve üretiminin yapýlmasýný,
t) Geliþtirme: Petrollü arazinin deðerlendirilmesi için gerektiði kadar kuyu açýlmasýný, yer üstü tesislerinin, taþýma hatlarýnýn ve yer üstü depolarýnýn kurulmasýný,
u) Genel Müdür: Petrol Ýþleri Genel Müdürünü,
ü) Genel Müdürlük: Petrol Ýþleri Genel Müdürlüðünü,
v) Ham petrol:
Yerden çýkan veya çýkarýlabilen sývý haldeki doðal hidrokarbonlarý,
y) Ýþ ve yatýrým programý: Ruhsat baþvurularýnda, ruhsat temditlerinde verilecek olan, ruhsat
sahasýnda yýllar bazýnda yapýlmasý taahhüt edilen arama ve üretim faaliyetlerine iliþkin detaylý çalýþma ve mali yatýrým programýný,
z) Ýþletme ruhsatý: Bu Kanuna göre belirlenen alanda üretim faaliyeti yapýlmasý için verilen izin belgesini,
aa) Ýþletmeci: Ýþletme ruhsatý sahibini,
bb) Ýyiniyet: Bir petrol iþleminin yapýlmasýnda, petrol endüstrisinin gerektirdiði gayret, ehliyet, tedbirlilik, verimlilik ve
basireti,
cc) Kanun: 6491
sayýlý Türk Petrol Kanununu,
çç) Kaynak dosya: Baþvuru ve hak sahipleri ile ilgili bilgi ve
belgelerin yer aldýðý güncel dosyayý,
dd) Keþif: Ýþletmeye elveriþli bir petrol birikiminin bulunmasýný,
ee) Kullanma
hakký: Bir petrol iþlemi ile ilgili araziyi kiralama ve bu arazi üzerinde tesisi mümkün olan intifa ve irtifak haklarýný,
ff) Malzeme:
Petrol iþleminde kullanýlmak üzere petrol akaryakýt, ham, yarý mamul veya mamul tüm maddeler, eþya, donaným, alet, edevat, makine, nakil ve diðer vasýtalar ile bunlara ait yedek parçalarý,
gg) Müþterek temsilci: Ayný petrol hakkýna hisselerle ortak olan veya petrol hakký üzerinde hak sahipliði petrol siciline tescil edilen tüzel kiþilerin, söz konusu petrol hakký ile ilgili kanuni iþlemlerini yürütmek üzere müþtereken tayin ettikleri kanuni temsilciyi,
ðð) Operatör: Bir arama ruhsatý veya iþletme ruhsatýnda müþtereken petrol hakký sahibi olan þirketlerin aralarýnda yapacaklarý ve Genel Müdürlük tarafýndan da onaylanan bir anlaþmaya göre tüm bu þirketler adýna petrol iþlemlerini yürütecek, ilgili ruhsatta hisse veya hak sahibi olan þirketi,
hh) Petrol: Ham
petrol ve doðal gazý,
ýý) Petrol birimi: 15,5 santigrat derecede ve 1
atmosfer basýnç altýnda ölçülen 158,984 litre (bir varil) ham petrolü veya 15,5 santigrat derecede ve 1 atmosfer basýnç altýnda ölçülen 1 metreküp doðal gazý,
ii) Petrol
bulgusu: Sondajlý arama faaliyetleri sýrasýnda tespit edilen petrol varlýðýný,
jj) Petrol hakký: Araþtýrma izni, arama ruhsatý veya iþletme ruhsatýndan doðan haklardan herhangi birini,
kk) Petrol iþlemi: Arama, üretim ile yurt içinde üretilen petrolün satýlmasýný, bu iþlemlerden herhangi biri için lüzumlu enerji ve su tesisleri ile üretilen petrolün saha içinde veya ana iletim hattý veya yakýnýndaki rafineriye veya doðal gazýn serbest tüketiciye teslimine kadar taþýnmasýný saðlayan boru hatlarýnýn, bina, kamp ve diðer tüm tesislerle teçhizatýn inþasýný, kurulmasýný ve iþletilmesini ve bu faaliyetlere iliþkin mali, ticari ve idari faaliyetleri,
ll) Petrol iþleminde kullanýlacak petrol: Petrol hakký sahibinin kendi ürettiði petrolden, piyasa faaliyetlerinin sübvanse edilmesine yol açmayacak þekilde petrol iþlemlerinin daha verimli ve kýsa sürede yapýlabilmesi için gerekli olan ve Genel Müdürlüðün uygun göreceði miktardaki petrolü,
mm) Petrol
sicili: Araþtýrma izni, arama ve
iþletme ruhsat baþvurularý, bunlarýn sonuç ve kararlarý ile verilmiþ olan petrol haklarýna iliþkin Genel Müdürlükçe tutulmasý gereken kayýtlarý,
nn) Petrollü arazi: Ýþletmeye elveriþli miktarda bir petrol varlýðýnýn belirlendiði arz parçasýný,
oo) Piyasa
fiyatý: Bir petrol
birimi üzerinden üretilen ham petrolde varil baþýna 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayýlý Petrol Piyasasý Kanununun 10 uncu maddesinde düzenlenen yerli ham petrolün piyasa fiyatýný, doðal gazda ise daðýtým þirketlerine veya serbest tüketicilere yapýlan satýþ fiyatýný,
öö) Ruhsat: Arama veya iþletme ruhsatýný,
pp) Sermaye
mevcutlarý: 4/1/1961 tarihli
ve 213 sayýlý Vergi Usul Kanununda deðerleme ölçüleri gösterilen ekonomik iþletmelere dâhil kýymetler ile ilgili petrol hakký sahibinin ayný Kanun hükümleri gereðince sermaye hesabýna alýp aktifleþtirdiði arama giderleri, sondaj ferî giderleri ve yurt ekonomisi yönünden verimi olmayan kuyularýn açýlma giderlerini,
rr) Sermaye
mevcutlarý esasý: Petrol hakký sahibinin, Türkiye’deki petrol iþlemi ile ilgili olarak kullanmaya tahsis ettiði sermaye mevcutlarýnýn 213 sayýlý Vergi Usul Kanununa göre hesaplanmýþ kýymetini,
ss) Sondaj ferî giderleri: Ekonomik ömrü bir yýldan fazla olup tesis edilmemiþ veya kullanýlmamýþ olan veya tesisinden veya kullanýlmasýna baþlanmasýndan itibaren bir yýl sonunda kullanýlabilecek durumda olan veya hurda halinde olan
tesisat veya malzeme masraflarý hariç olmak üzere kuyu açma, temizleme, derinleþtirme, bitirme veya bu iþlemlere hazýrlýk için ve bunlara iliþkin olarak yapýlan tüm iþçilik, yakýt, tamir, bakým, nakliye, ikmal, kira ve malzeme masraflarýný,
þþ) Tebligat: Baþvuru ve hak sahiplerine veya bunlarýn kanuni temsilcilerine, Kanun ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapýlan bildirimleri,
tt) Tehlikeli
fiil: Petrol iþleminin yapýlmasýnda, bunlarýn yapýldýðý mahalde veya
yakýnýnda bulunan bir kimsenin ölümüne, sakatlanmasýna veya saðlýðýnýn bozulmasýna, çevrenin kirlenmesine, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayýlý Kültür ve Tabiat Varlýklarýný Koruma Kanunu kapsamýndaki varlýklarýn veya yerlerin tahribine veya yok olmasýna sebep olan veya olabilecek nitelikte bulunan bir
fiil veya ihmali,
uu) Tesis
sorumlusu: Petrol iþleminin, tesis ve çevresinde ilgili mevzuatlara uygun olarak yürütülmesinden sorumlu olan ve petrol hakký sahibinin yükümlülüklerinin yerine getirilmesi hususunda yapýlacak denetimlerde o tesiste yürütülen petrol iþlemiyle ilgili her türlü bilgi ve belgeyi denetçilere hazýrlamak ve sunmakla görevli kiþiyi,
üü) Tespit sondajý: Keþif yapýlan bir petrollü arazinin boyutlarýný tespit etmek amacýyla açýlan ve Genel Müdürlüðün onay verdiði teknik kriterler dâhilinde açýlmasý gereken sýnýrlý sayýdaki sondajý,
vv) Türkiye arazisi: Türkiye Cumhuriyetinin topraklarýný, iç sularýný, kara sularýný ve bunlarýn ötesinde sýnýrlarý uluslararasý hukuka uygun biçimde belirlenmiþ kýta sahanlýðý ve münhasýr ekonomik bölge alanlarýný,
yy) Ülke ekonomisi yönünden verimli olmayan kuyularýn açýlma ve terk giderleri: Sondaj aletleri ve benzeri
teçhizat hariç olmak üzere sondaj ferî giderleri ile üretim bakýmýndan ekonomik olmayan kuyularýn açýlmasýnda kullanýlan veya gerekli olan herhangi bir maddi ekonomik
deðer için yapýlan giderleri,
zz) Üretim: Üretim sondajý ve geliþtirme faaliyetlerini, petrolün çýkarýlmasýný, ön iþlenmesini, saha dâhilinde veya civarýnda depolanmasýný, bu depolara, iletim hattýna veya rafineriye boru hattý ve diðer vasýtalarla taþýnmasýný,
aaa) Üretim artýrma yöntemi: Üretim yapýlan bir sahada, rezervuardaki petrolün akýþkanlýðýný artýrmak ve/veya azalmakta olan rezervuar enerjisinin
artýrýlmasý amacýyla itim desteði saðlanarak ilave üretim elde etmek üzere kullanýlan metotlarý,
bbb) Üretim sahasý: Arama ve iþletme ruhsatý içindeki petrollü araziyi,
ccc) Üretim sondajý: Petrollü arazide üretim amacýyla kuyu açýlmasýný,
ççç) Yatýrým teminatý: Arama ruhsatý baþvurusu sahibinden sunmuþ olduðu iþ ve yatýrým programý için gerekli olan, mali yatýrým tutarý üzerinden alýnmasý gereken teminatý,
ddd) Yastýk gazý: Yeraltý gaz deposunun depolama faaliyetine hizmet edebilmesi
için rezervuarlarda
asgari tutulmasý gereken, üretilmeyen yerindeki gazý,
eee) Yeraltý doðal gaz depolama tesisi: Ýþletmecinin üretmiþ olduðu ya da dýþarýdan temin ettiði gazý kendi petrol rezervuarlarýnda depolamaya mahsus tesisi,
fff) Yerleþik temsilci: Petrol hakký sahibi þirketin kanuni temsilcisi olarak Türkiye’de ikamet eden ve petrol hakký sahibinin kanuni sorumluluðunu taþýyan þahsý,
ggg) Yüklenici: Petrol iþlemleri ile ilgili olarak petrol hakký sahibine bir sözleþme karþýlýðý mal veya hizmet veren gerçek veya tüzel kiþilere veya bunlarýn oluþturduðu ortaklarý,
ððð) Zarar ziyan teminatý: Petrol iþlemi esnasýnda ortaya çýkabilecek çevreye, can ve mal emniyetine, üçüncü þahýslara verilebilecek zarar ve ziyaný karþýlamak üzere baþvuru sahibinden alýnan teminatý,
hhh) Zayi
petrol: Petrolün çýkarýlmasý, taþýnmasý, depolanmasý ve özel iþleme tabi tutulmasý esnasýnda her bir üretim sahasýndaki toplam üretimin azami binde beþini geçmeyen miktardaki petrolü,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Yetkiler
Bakan
MADDE 4 – (1) Bakan,
Kanunun kendisine verdiði görevi yaparken gerekli gördüðü her türlü soruþturmayý yapmaya veya yaptýrmaya; delilleri tetkike ve soruþturma ile ilgili petrol hakký sahiplerinin bütün iþlem, hesap ve kayýtlarýný tetkike, petrol iþlemi ve tesisatýný denetlemeye yetkilidir.
Genel Müdürlük
MADDE 5 – (1) Genel Müdürlük Kanunun uygulanmasýndan sorumludur.
(2) Kanun ve bu
Yönetmeliðe göre yapýlmasý gereken her türlü teblið, ilan ve tescil iþlerini yapar.
(3) Kanunun ve
bu Yönetmeliðin Resmî Gazete’de yayýmlanmasýný zorunlu saydýðý iþlemler dýþýnda kalanlardan hangilerinin Resmî Gazete’de ilan edileceðini, hangilerinin diðer usullerle teblið edileceðini belirler.
(4) Kanunun ve
bu Yönetmeliðin, yapýlmasýný diðer kurum ve kuruluþlara býraktýðý iþlerin süratle yürütülmesi için bu makamlarla iþbirliði ve koordinasyonu saðlar.
(5) Baþvuru sahipleri ile petrol hakký sahiplerinin verecekleri dilekçe, rapor, harita, numune, beyanname, form ve
benzeri belgeler ile bildirimlere iliþkin düzenlemeleri yapar.
(6) Baþvuranlara veya petrol hakký sahiplerine bildirmek istediði her türlü karar, davet, duyuru veya genelgeleri yazýlý olarak ve 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayýlý Tebligat Kanunu hükümlerine göre bildirir. Yapýlacak bu tebligatlar için Kanunda ve bu Yönetmelikte özel bir süre gösterilmemiþse, konunun özelliðine göre uygun süreler belirleyerek ilgililerden bu sürelere uyulmasýný ister.
(7) Bu Kanunun
amacýna uygun olarak
petrol varlýðýnýn korunmasýna, savurganlýðýn önlenmesine, petrol sahalarýnýn iyiniyetle iþletilmesinin yaný sýra iþ saðlýðý ve güvenliðinin saðlanmasý ile çevrenin korunmasýna iliþkin hak sahiplerince mevzuat hükümleri çerçevesinde alýnan önlemleri izlemeye, denetlemeye ve uygunsuzluklarýn bulunmasý halinde giderilmesini saðlamaya yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Petrol Haklarý Baþvuru Usul ve Esaslarý, Ýlk Baþvuru,
Kaynak Dosya,
Baþvuru, Ýnceleme ve Deðerlendirme, Sonuçlandýrma
Ýlk baþvuru
MADDE 6 – (1) Kanunda öngörülen bir hakkýn kazanýlmasý için 492 sayýlý Harçlar Kanununa göre belirlenen gerekli baþvuru harcý yatýrýlarak ek-1’de yer alan baþvuru formu ile;
a) Araþtýrma izni için ek-2, ek-3 ve ek-7’deki,
b) Arama ruhsatý için ek-2, ek-4, ek-7 ve ek-8’deki,
c) Ýþletme ruhsatý için ek-2, ek-5, ek-7 ve ek-9’daki
formlarda
belirtilen bilgi ve belgeleri ek-6’ya uygun hazýrlayarak, bir asýl ve bir suret olmak üzere Genel Müdürlüðe doðrudan veya Genel Müdürlük internet sayfasýnda yayýmlanan baþvuru formu ile internet ortamýnda baþvurulur.
(2) Baþvuru sahibi yabancý bir þirket ise Türkiye’de tescil edildiðine dair bilgi ve belgeleri petrol hakký sahibi olmasýný izleyen altmýþ gün içinde verir.
Kaynak dosya
MADDE 7 – (1) Þirketler ilk baþvuru esnasýnda ek-2 formda istenen bilgi, belge ve dokümanlarý içeren kaynak dosyayý Genel Müdürlüðe verir. Kaynak dosyada yer alan bilgi ve
belgelerdeki deðiþikliklerin otuz gün içinde Genel Müdürlüðe bildirilmesi zorunludur.
Petrol hakký sahibinin yapacaðý baþvurular
MADDE 8 – (1) Kanunda öngörülen bir hakkýn edinilmesinden sonra, araþtýrma izni, arama ve iþletme ruhsatý baþvurularý ile mevcut ruhsatlara iliþkin; süre uzatýmlarý, hisse devri, hak tesisi, kamulaþtýrma ve kullanma hakký, saha terk, kýsmi terk, sahaya ilave hususlarýnda Genel Müdürlüðe ek-10’da örneði verilen dilekçe ile
a) Araþtýrma izni için ek-3 ve ek-7’de,
b) Arama ruhsatý için ek-4, ek-7 ve ek-8’de,
c) Ýþletme ruhsatý için ek-5, ek-7 ve ek-9’da,
ç) Süre uzatýmý için ek-11’de,
d) Hisse devri
ve hak tesisi için ek-12’de,
e) Kamulaþtýrma ve kullanma hakký için ek-13’te,
f) Kýsmi terk ve ilave için ek-14’te
belirtilen
bilgi ve belgeler ek-6’ya uygun hazýrlanarak baþvurulur.
(2) Kara ve
karasularý içi arama ruhsat sahasýna yapýlacak kýsmi terk veya ilaveler ayný 1/50.000 ölçekli pafta içinde kalmak þartýyla 1/25.000 ölçekli pafta bazýnda yapýlýr.
(3) Münhasýr ekonomik bölge sýnýrlarý içinde arama ruhsat sahasýna yapýlacak kýsmi terk veya ilaveler bir derecelik alan içinde kalmak þartýyla 1/100.000 ölçekli pafta bazýnda yapýlýr.
(4) Ýþletme ruhsatýna yapýlacak olan kýsmi terk ve ilaveler 1/50.000 ölçekli pafta içerisinde kalmak þartýyla 1/25.000 ölçekli paftalar içinde doðu-batý, kuzey-güney yönünde dörtkenardan oluþacak þekilde yapýlýr.
Ýnceleme
ve deðerlendirme
MADDE 9 – (1) Arama
ruhsatýnýn alýnmasý için açýk bir sahaya yapýlan ilk baþvurunun kapsadýðý alan Resmî Gazete’de ilan edilir.
(2) Bu baþvuru ve ayný sahayý tamamen kapsayan diðer baþvurulara iliþkin iþ ve yatýrým programlarý en geç doksanýncý gün mesai bitimine kadar kapalý zarfta Genel Müdürlüðe verilir. Genel Müdürlüðe verilen iþ ve yatýrým programlarý bu süre zarfýnda gizli tutulur. Ýþ ve yatýrým programlarýna iliþkin zarf baþvuru sahibinin katýlýmýyla açýlýr ve tutanaða baðlanýr. Bu süre içerisinde ayný arazi parçasýný kýsmen kapsayan arama ruhsatý baþvurularý ile doksan günden sonra ayný sahaya yapýlan baþvurular deðerlendirmeye alýnmaz. Genel Müdürlükçe mevzuata uygun olarak eksiksiz yapýldýðý saptanan baþvurular incelemeye alýnýr.
(3) Baþvurularda öncelikle ruhsat sahasýnda taahhüt edilen iþ ve yatýrým programý ve bu programýn yýllar bazýnda gerçekleþtirme planý dikkate alýnýr. Verilen iþ ve yatýrým programýnýn petrol endüstrisinin gereklerine uygunluðu aranýr. Baþvurunun deðerlendirilmesinde þirketin; mali gücü, teknik kapasitesi, insan kaynaklarý yeterliliði, sektördeki tecrübesi, varsa faaliyet gösterilen diðer sektörlerdeki baþarýsý dikkate alýnýr.
(4) Ayný sahaya birden fazla baþvuru yapýlmasý durumunda verilen iþ ve yatýrým programýnýn bu Kanunda öngörülen amaçlara uygunluðu göz önünde bulundurulur.
(5) Taahhüt edilen yatýrýmlarýn gerçekleþtirilebilmesi amacýyla gerekli olan mali kaynak için öncelikle þirketin öz kaynaklarýna bakýlýr. Öz kaynaklarýnýn yetmediði durumlarda ilave mali kaynak gösterilmesi zorunludur.
(6) Mali
yeterlilik için þirketin
gayrimenkulleri, menkulleri, banka mevduatý, hisse senedi, ortaklýk payý, sermaye piyasasý araçlarý, iþ makineleri ve taþýt araçlarý gibi varlýklarý göz önünde bulundurulur.
(7) Bir ruhsat
baþvurusu için verilen yatýrým tutarýnýn deðerlendirilmesinde baþvuranýn varsa sahip olduðu ruhsatlarý için taahhüt ettiði yatýrým tutarý ve gerçekleþme durumu dikkate alýnýr.
(8) Ruhsat baþvurusunun inceleme ve deðerlendirmeye alýnmasý, ruhsat almaya hak kazanýldýðý anlamýný taþýmaz.
(9) Ýncelemenin sonuçlandýrýlabilmesi için baþvuru sahibinden, ihtiyaç duyulmasý halinde mali gücü, teknik kapasitesi, insan kaynaklarý yeterliliði, sektördeki tecrübesi, varsa faaliyet gösterilen diðer sektörlerdeki baþarýsýný gösteren ek bilgi ve belgeler ayrýca istenebilir. Baþvuru sahibi veya yetkili temsilcisi görüþmeye çaðrýlabilir.
Baþvurularýn sonuçlandýrýlmasý
MADDE 10 – (1) Baþvurular arasýndan uygun bulunarak ruhsat verilmesine karar
verilen baþvuru sahibi, Kanunun
22 nci maddesinin sekizinci fýkrasý gereðince vermesi gereken zarar ziyan teminatýný, kararýn kendisine teblið edilmesinden itibaren en geç on beþ gün içinde Genel Müdürlüðe verir.
(2) Zarar ziyan
teminatýnýn belirtilen sürede verilmemesi veya eksik verilmesi durumunda, baþvuru sahibi talebinden vazgeçmiþ sayýlýr. Genel Müdürlük ayný ruhsatý varsa bir sonraki sýrada yer alan baþvuru sahibine teklif edebilir. Kanunda Bakanlar
Kurulunun yetkisine giren yerlerdeki baþvurulara da ayný iþlem uygulanýr.
(3) Baþvurunun reddedilmesi durumunda ret gerekçeleri bu Yönetmeliðin tebligat hükümlerine göre ilgiliye teblið edilir.
(4) Kararýn Resmî Gazete’de yayýmlanmasýndan itibaren Kanunun 7 nci maddesinin üçüncü fýkrasý gereðince vermesi gereken yatýrým teminatýný otuz gün içinde verir. Aksi halde ruhsat iptal edilir.
Hak ve yükümlülükler
MADDE 11 – (1) Ruhsat ve
izin sahibi, Kanun ve bu Yönetmelikte yer alan hak ve yükümlülüklere ilave olarak;
a) Petrol iþlemlerine iliþkin taahhütlere giriþmek,
b)
Faaliyetlerini yüklenicileri aracýlýðý ile yürütmek,
c) Faaliyetleri
için gerekli olacak
tesislerin tasarým, yapým ve iþletimine iliþkin olarak mevzuatta belirlenen usul ve esaslara uymak,
ç) Petrol iþlemleri esnasýnda her türlü tehlikeli fiilden kaçýnmak, oluþmasý muhtemel tehlikeli durumlar için gerekli tedbirleri almak ve istenmeyen durumlarý en kýsa sürede gidermek,
hak ve yükümlülüklerine sahiptir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Petrol Sicili
Kayýt Düzeni, Tescil ve Ýlan
Petrol sicili kayýt düzeni
MADDE 12 – (1) Genel Müdürlük petrol haklarýna iliþkin olarak bir sicil tutar. Sicil kayýtlarý petrol haklarýna iliþkin baþvurular, arama ruhsatý, iþletme ruhsatý ve araþtýrma izni ile bunlar üzerinde yapýlacak devirler her türlü kayýt ve konulacak þartlar, haklar ve kýsýtlar Genel Müdürlüðün belirleyeceði usulde tutulur.
Petrol sicilinin geçerliliði ve belgelerin muhafazasý
MADDE 13 – (1) Petrol
sicil kayýtlarý elektronik ortamda tutulur. Petrol sicilindeki kayýtlar aleni olup aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. Petrol haklarýnýn edinilmesi esnasýnda ve sonrasýnda Genel Müdürlüðe verilen belgeler, petrol hakkýnýn sona ermesinden itibaren araþtýrma izinlerinde üç yýl, arama ruhsatýnda beþ yýl, iþletme ruhsatýnda ise on yýl süre ile muhafaza edilir. Bu sürelerin sonunda ilgili mevzuat hükümlerine göre iþlem yapýlýr.
(2) Hak
sahiplerine hakkýn niteliðini ve geçerliliðini gösteren, ek-15, ek-16 ve ek-17’de yer alan formlara uygun Genel Müdürlükçe onaylanmýþ belge verilir.
(3) Genel Müdürlükçe tescil edilmiþ bir petrol hakký sahibinin sermayesinde kontrolün deðiþimine yol açabilecek her türlü hisse devir iþlemleri Bakanlýðýn ön iznine tabidir. Petrol hakký sahibi þirketin sermayesinde kontrol deðiþimine yol açacak bu gibi durumlarda hisse devrinin taraflarý ayný anda konu ile ilgili olarak Genel Müdürlüðe gerekçeleri belirtilmek suretiyle müracaat eder. Genel Müdürlük gerekli deðerlendirmeleri yaparak kendi görüþünü de bildirmek suretiyle Bakan onayýna sunar. Talebin, Bakan tarafýndan uygun görülmesi halinde ilgili þirketlere teblið edilir. Ön iznin alýnmasýný müteakip sermaye kontrol deðiþimine iliþkin devirler altmýþ gün içinde ilgili þirketlerce gerçekleþtirilerek gerekli belgeler Genel Müdürlüðe gönderilir.
Ýlan
edilecek hususlar ve tebligat
MADDE 14 – (1) Resmî Gazete’de ilan edilecek hususlar þunlardýr:
a) Açýk olan bir arama sahasýna yapýlan ilk arama ruhsat baþvurusu,
b) Ýþletme ruhsat baþvurusu,
c) Araþtýrma izni, arama ruhsatý ve iþletme ruhsatý veriliþine iliþkin kararlar,
ç) Kamulaþtýrma ve kullanma haklarýna iliþkin alýnan kararlar,
d) Arama ve iþletme ruhsatlarý süre uzatýmlarý,
e) Açýk artýrmaya çýkarýlacak iþletme sahalarýna iliþkin hususlar,
f)
Ruhsatlardaki terk, kýsmi terk ve ilave baþvurularý ve nihayetlenmeleri,
g) Ruhsatlarýn devri ve bunlar üzerinde tesis edilecek hak ve kýsýtlamalara iliþkin kararlar,
ð) Genel Müdürlükçe yayýmlanmasý uygun görülen diðer hususlar.
Yukarýdaki hususlar baþvuru ya da karardan itibaren on beþ gün içerisinde Resmî Gazete’de ilan edilir. Ýlanlarýn Resmî Gazete’de yayýmlanma tarihi baþvuru ya da hakkýn geçerlilik tarihi sayýlýr.
(2) Genel Müdürlükçe bu Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri uyarýnca Resmî Gazete’de ilan edilen arama ruhsatý ve iþletme ruhsatý verilmesine ya da reddine iliþkin kararlar yerleþik temsilci ve/veya müþterek temsilciye teblið edilir. Yapýlan bu tebligat petrol hakký sahibine yapýlmýþ sayýlýr.
(3) 7201 sayýlý Tebligat Kanununun 7/a maddesine göre elektronik yolla da tebligat yapýlabilir. Elektronik yolla yapýlan tebligat, muhatabýn elektronik adresine ulaþtýðý tarihi izleyen beþinci günün sonunda yapýlmýþ sayýlýr.
BEÞÝNCÝ BÖLÜM
Araþtýrma Ýzni, Arama ve Ýþletme Ruhsatý
Araþtýrma
iznine iliþkin usul
ve esaslar
MADDE 15 – (1) Araþtýrma izni için talepte bulunulmasý halinde Genel Müdürlük ve baþvuru sahibi arasýnda Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen hususlarý gerçekleþtirmek üzere Genel Müdürlük tarafýndan hazýrlanacak bir sözleþme kapsamýnda araþtýrma izni verilir.
(2) Yapýlacak sözleþmenin içeriðinde; izin süresi, araþtýrmacý tarafýndan yapýlacak saha faaliyetlerinin niteliði, yöntemi ve uygulama programý, izin sahibinin hak ve yükümlülükleri, izin verilen alandaki verilmiþ ya da verilecek petrol haklarýnýn korunmasý ve önceliðine iliþkin hususlar ile izin kapsamýnda elde edilecek saha verilerinin bir kopyasýnýn Genel Müdürlüðe ne kadar sürede ve nasýl teslim edileceði, verilerin yurt dýþýna ihracý ve mutabýk kalýnacak diðer hususlar yer alýr.
(3) Genel Müdürlük araþtýrmacýyla yaptýðý sözleþmenin yürürlük tarihinden itibaren otuz gün içerisinde araþtýrma iznine konu olan bölgenin bir baþka arama ya da iþletme ruhsatýný içermesi durumunda ruhsat sahibine ilgili sözleþme hakkýnda bilgi verir.
(4) Talep
sahibi, araþtýrma sahasýnýn hektarý baþýna bir defaya mahsus olmak üzere elli kuruþ öder. Bu ücret Kanunun 5 inci maddesindeki düzenleme doðrultusunda her yýl Genel Müdürlükçe yeniden belirlenir. Alýnacak ücret sözleþme imzalanmadan önce altmýþ günlük deðerlendirme süresi bitmeden Genel Müdürlüðün baðlý olduðu ilgili saymanlýk hesabýna ödenir ve ödemeye iliþkin belge Genel Müdürlüðe verilir. Belirtilen sürede ödemenin yapýlmamasý durumunda baþvuru sahibi talebinden vazgeçmiþ sayýlýr.
Arama ruhsatýna iliþkin usul ve esaslar
MADDE 16 – (1) Arama
ruhsatý kara ve deniz
olmak üzere iki bölgede verilir. Kýyý çizgisi iki bölgenin doðal sýnýrýný oluþturur. Ruhsat süreleri karalarda beþ, denizlerde ise sekiz yýldýr. Bu süreler ruhsatlardaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydýyla Kanunun 6 ncý maddesinde yer alan hükümler doðrultusunda belirtilen sürelerle uzatýlabilir.
(2) Arama
ruhsatlarýnýn asgari ve azami büyüklükleri Kanunun 6 ncý maddesinin ikinci ve üçüncü fýkralarýnda düzenlendiði þekilde kara ve karasularý içerisinde 1/50.000 ölçekli paftalar ve bu paftalar içerisindeki 1/25.000 ölçekli paftalar, karasularý dýþý münhasýr ekonomik bölgelerde ise 1 derecelik alanlar ile bu alanlar içerisinde kalan 1/100.000 ölçekli paftalar ile sýnýrlýdýr.
(3) Ruhsatlarýn birbiri ile komþuluðunda; kýyýlarda kýyý çizgisi, karasularý içi ile karasularý dýþýndaki alanlarda; 20/5/1982 tarihli ve 2674 sayýlý Karasularý Kanunu ve 29/5/1982 tarihli ve 82/4742 sayýlý Bakanlar Kurulu Kararý ile belirlenen sýnýrlar, diðer yerlerde ise ruhsat alanlarýnýn kuzey-güney ve doðu-batý yönündeki kendi pafta ve derece kenarlarý esas alýnýr.
(4) Petrol hakký sahibinin süre bitiminden en az altmýþ gün önce süre uzatýmý talep etmesi halinde, ruhsatýn önceki dönemlerinde taahhüt edilen iþ ve yatýrým programýnýn gerçekleþme durumu dikkate alýnarak, Kanunun 6 ncý maddesinin altýncý ve yedinci fýkralarýnda belirtilen sürelerle iþ ve yatýrým programýný ve buna karþýlýk gelen teminatýný vermesi þartýyla, süre uzatýmý yapýlabilir.
(5) Arama
ruhsatý müracaatýnda Genel Müdürlüðe iþ ve yatýrým programý taahhüt edilir. Verilecek iþ programýnda; evvelce baþvuru sahasýnda varsa yapýlmýþ çalýþmalarýn derlenmesi ve yorumlanmasý, gravite, manyetik, sismik çalýþmalarý, detay saha jeolojisi, jeokimya, sondaj çalýþmalarýna iliþkin bilgiler verilir. Bu bilgilerde çalýþmanýn miktarý, süresi ve birim maliyetlere yer verilerek yatýrým teminatýna esas olacak toplam yatýrým miktarý belirlenir. Söz konusu çalýþmalarla ilgili beyan edilen yatýrým tutarýnýn gerçekçi olmadýðýnýn tespit edilmesi durumunda Genel Müdürlük baþvuru sahibinden petrol endüstrisinin gerektirdiði bilgi ve teknoloji kullanýmýný da içerecek þekilde güncel uygulamalarda ortaya çýkan birim fiyatlar üzerinden toplam yatýrým tutarýnýn düzeltilmesini talep eder. Düzeltilmeyen iþ ve yatýrým programý deðerlendirmeye alýnmayarak gerekçesi ile birlikte baþvuru sahibine iade edilir.
Petrol bulgusu ve keþif
MADDE 17 – (1) Arama
sondajý sýrasýnda tespit edilen petrol bulgusu sonrasýnda gerekli üretim testleri yapýlýr. Arama kuyusunda test üretimi sonucunda iþletmeye elveriþli bir petrol birikiminin bulunmasý halinde keþif bildirimi ek-18’deki forma uygun olarak Genel Müdürlüðe yapýlýr.
(2) Genel Müdürlük, keþif bildirimi ile birlikte verilecek bilgi ve
belgeleri inceleyerek; keþif bildirimi sonrasý yapýlan üretimin izlenmesi, kuyuda uzun süreli akýþ ve basýnç testlerinin yapýlmasý ve bunun sonucunda keþfedilen petrol birikiminin ticari olarak iþletilip iþletilmeyeceðine en geç altý ay içinde karar vererek keþfi tescil eder veya reddeder. Keþif tescil iþlemi yapýlmadýkça iþletme ruhsatý baþvurusunda bulunulamaz.
(3) Keþfin tescil edilmesiyle birlikte arayýcý üretime devam etmek, iþletme ruhsatýna esas teþkil etmek üzere petrollü sahayý geliþtirmek ve ürettiði petrolü satmakla yükümlüdür. Bu kapsamda arayýcý petrollü sahada gerçekleþtireceði tespit çalýþmalarýnýn detaylý bir programýný keþif tescil tarihinden itibaren en geç altý ay içerisinde Genel Müdürlüðe verir.
(4) Petrol hakký sahibinin talebi halinde, keþif tescili yapýlan arama ruhsatýnýn Kanunda yer alan azami süresinin yukarýdaki üçüncü fýkrada belirtilen iþlemlerin yapýlmasýna yetmemesi durumunda Kanunun 6 ncý maddesinin sekizinci fýkrasýnda belirtilen ilave süre uzatýmý verilebilir.
Ýþletme
ruhsatýna iliþkin usul
ve esaslar
MADDE 18 – (1) Ýþletme ruhsatý keþif tescili Genel Müdürlükçe onaylanmýþ ve hudutlarý tespit edilmiþ belirli bir petrollü arazi için verilir. Ýþletme ruhsatýnýn büyüklüðü, baþvuruda verilecek bilgilerin deðerlendirilmesi sonucunda, petrol rezervuarýnýn yüzey izdüþümünü içine alacak þekilde belirlenir.
(2) Ýþletme ruhsatýnýn büyüklüðü 1/50.000 ölçekli pafta içerisinde kalmak þartý ile 1/25.000 ölçekli paftalarda devlet ve bölge sýnýrlarý haricinde doðu-batý, kuzey-güney yönlü dörtkenardan oluþacak þekilde petrollü arazinin büyüklüðü dikkate alýnarak belirlenir. Ýþletme ruhsatý dýþýnda kalan alan süresinin sonuna kadar arama ruhsatý olarak devam eder. Arama ruhsatýnýn süresinin bitiminde bu alan Kanunda belirtilen
ruhsatlandýrma usullerine göre yeniden arama ruhsatýna konu edilir.
(3) Arama
ruhsatýndan doðan iþletme ruhsatý almak için keþif tescili yapýlmýþ petrollü arazi için Genel Müdürlüðe müracaatta bulunulur. Usulüne uygun olarak yapýlan baþvurular altmýþ gün içinde sonuçlandýrýlýr.
(4) Ýþletme ruhsatý sahanýn rezerv, ekonomik ömrü, üretim programý ve verilecek iþ ve yatýrým programý dikkate alýnarak yirmi yýl için verilir. Ýþletmecinin ruhsat alanýnda üretimini mücbir sebepler dýþýnda kesintisiz olarak sürdürmesi esastýr. Aksi takdirde Kanunun 24 üncü maddesindeki hükümler uygulanýr.
(5) Ýþletme ruhsatýnda ekonomik olarak üretimin devam etmesi ve hak sahibi tarafýndan verilecek üretim programýnýn uygun görülmesi halinde ruhsat süresi onar yýlý geçmemek üzere iki kez uzatýlabilir.
(6) Ýþletmeci, Kanunun 8 inci maddesinin altýncý fýkrasýnýn öngördüðü boru hattý inþa izni almak üzere sahip olduðu petrollü saha içerisinde gereken toplama hatlarýyla, en yakýn rafineriye, ana iletim boru hattýna veya satýþ noktalarýna kadar inþa edilecek baðlantý hatlarý için ek-19’da belirtilen bilgi ve belgeler ile Genel Müdürlüðe baþvurur. Genel Müdürlük, doksan gün içerisinde baþvuruyu sonuçlandýrýr.
(7) Komþu ruhsatlarda olan petrol iþlemlerinin birleþtirilmesi ile israfýn önleneceði, üretimin ve verimin artacaðý, maliyetlerin azalacaðý durumlarda; iþletmeciler, petrol iþlemlerini birleþtirebilirler. Bu maksatla kendi aralarýnda yaptýklarý operatörlük anlaþmasý ile Genel Müdürlüðe baþvururlar. Genel Müdürlüðün uygun bulmasý halinde petrol iþlemleri birleþtirilebilir.
(8) Ayný rezervuarýn birden fazla ruhsatta yer almasý veya ihtilaf olmasý durumunda öncelikle ruhsat sahiplerinin aralarýnda anlaþmasý istenir. Rezervuarýn ruhsatlardaki uzanýmýnýn belirlenmesi, taraflarýn üzerinde uzlaþacaðý uzman bir kuruluþ tarafýndan yapýlýr. Elde edilen sonuca uygun olarak, Genel Müdürlüðün bilgisi dâhilinde rezervin paylaþýmý belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Bildirimler
Bildirim esaslarý
MADDE 19 – (1) Ýlgili mevzuat uyarýnca yapýlacak bildirimler, petrol hakký sahibinin kanuni temsilcileri ya da vekilleri tarafýndan yazýlý olarak ve/veya elektronik ortamda yapýlýr. Bildirimlerde, bildirime konu olan araþtýrma izni ile arama ve iþletme ruhsatý, bildirimin konusu ve bildirimde bulunan petrol
hakký sahibinin adý/unvaný ile imzasýnýn yer almasý gereklidir.
(2) Bildirime
iliþkin yazý veya eklerinde yabancý dille yazýlmýþ bilgi ve belgelerin yer almasý halinde, bunlarýn noterlere baðlý yeminli tercüme bürolarýnca yapýlmýþ Türkçe tercümelerine de yer verilir.
(3)
Bildirimlerin zamanýnda gönderilmemesi veya eksik olarak gönderilmesi halinde Kanunun 23 üncü maddesinin ikinci fýkrasý gereðince iþlem yapýlýr.
Bildirim türleri
MADDE 20 – (1) Genel Müdürlüðe yapýlacak bildirimler, dönemsel veya oluþuma baðlý olarak yapýlýr. Yapýlacak bildirimlerde ve bildirim eklerinin hazýrlanmasýnda, “Bildirim Ekleri” içeriði esas alýnýr.
a) Dönemsel bildirimler
1) Yýllýk faaliyet raporu: Araþtýrýcý, arayýcý ve iþletmeciler her bir izin veya ruhsat bazýnda geçmiþ takvim yýlýnda yapmýþ olduklarý petrol iþlemlerini bir rapor halinde takip eden yýlýn ilk kýrk beþ günü içinde ek-20, ek-21, ek-22 ve ek-23’te yer alan forma uygun þekilde ayrý ayrý hazýrlayarak Genel Müdürlüðe verir.
2) Yýllýk faaliyet programý: Araþtýrýcý, arayýcý ve iþletmeciler bir sonraki yýl içinde her bir izin veya ruhsat bazýnda yapacaklarý araþtýrma, üretim ve ruhsat alýmýnda verilmiþ iþ programýna ilave varsa arama faaliyetleri ile ilgili
programý, yýlýn ilk kýrk beþ günü içinde ek-24 ve ek-25’te yer alan forma uygun þekilde ayrý ayrý hazýrlayarak Genel Müdürlüðe verir.
3) Aylýk faaliyet raporu: Araþtýrýcý, arayýcý ve iþletmeciler her bir izin veya ruhsat bazýnda her takvim ayý içinde yapmýþ olduklarý petrol iþlemlerini bir rapor halinde takip eden ayýn ilk on beþ iþ günü içinde ek-26, ek-27’de yer alan forma uygun þekilde ayrý ayrý hazýrlayarak Genel Müdürlüðe gönderir.
4) Aylýk atýk su tahliye raporu: Petrol iþlemlerinden oluþan atýk suyun tahliyesine iliþkin aylýk bilgileri ek-28’de yer alan forma uygun þekilde takip eden ayýn ilk on beþ iþ günü içinde hazýrlayarak Genel Müdürlüðe gönderir.
5) Devlet
hissesi beyannamesi: Arayýcý ve iþletmeciler, ek-29 ve ek-30’da yer alan forma uygun olarak oluþturduðu beyanname ile doðal gaz için satýþ faturalarýnýn aslýna uygun olarak bir kopyasýný, ham petrol için ise saha bazýnda piyasa fiyatý hesaplama tablolarýný üretimin yapýldýðý ayý takip eden ayýn yirminci günü mesai bitimine kadar Genel Müdürlüðe teslim eder. Ayrýca doðal gaza iliþkin satýþ anlaþmalarýnýn aslýna uygun bir kopyasýný da anlaþmayý takip eden ay, beyanname ile birlikte Genel Müdürlüðe verir.
6) Haftalýk sondaj raporu: Araþtýrýcý, arayýcý ve iþletmeciler bir önceki hafta içinde yapmýþ olduklarý sondaj iþlemlerini bir rapor halinde takip eden haftanýn ilk iþ günü içinde ek-31’de yer alan forma uygun þekilde hazýrlayarak Genel Müdürlüðe gönderir. Gerekli görülmesi halinde Genel Müdürlük sondaj operasyonunun nitelik ve seyrine göre günlük rapor isteyebilir. Bu þekilde istenecek günlük raporlar da haftalýk bilgi formuna uygun þekilde düzenlenir veya bu amaçla yeni form oluþturulabilir.
b) Oluþuma baðlý bildirimler
1) Kuyu programý ve sondaj baþlama bildirimi: Petrol hakký sahibi þirketler, açacaklarý veya yeniden giriþ yapacaklarý her kuyu için operasyonlarýn baþlamasýndan en geç on iþ günü öncesinden, ek-32’de yer alan forma uygun þekilde hazýrlayacaðý sondaj programýný Genel Müdürlüðe gönderir. Sondajýn baþlanacaðýna dair bildirim, üç gün öncesinden Genel Müdürlüðe gönderilir.
2) Kuyu
tamamlama raporu: Araþtýrma, arama, üretim ve tespit kuyularýna ait ek-33’te yer alan forma uygun þekilde hazýrlanan "Kuyu Tamamlama Raporu" ile sondaj
esnasýnda ve sonrasýnda ek-37’deki kriterlere göre alýnan her türlü karot, kýrýntý ve numune örnekleri ile analiz raporlarý kuyunun tamamlanmasýný takip eden altmýþ gün içerisinde Genel Müdürlüðe gönderilir.
3) Terk raporu:
Terk, kýsmi terk, fesih
veya sürenin bitimi dolayýsýyla sona eren arama ruhsatýnýn ilgili olduðu saha üzerinde veya bu sahaya faydalý olmak üzere sahanýn dýþýnda yapýlan araþtýrma ile arama sahasý içinde yapýlan bütün arama iþlemine ait bilgi ve belgeler ek-34’te yer alan forma uygun þekilde bir asýl ve bir suret hazýrlanarak, hakkýn sona ermesinden itibaren altmýþ gün içerisinde Genel Müdürlüðe gönderilir.
4) Petrol
bulgusu bildirimi: Arama kuyusunda bir petrol varlýðýna rastlanmasý durumunda ek-36’da yer alan forma uygun þekilde Genel Müdürlüðe bildirilir.
5) Keþif bildirimi: Arama kuyusunda bir petrol
bulgusundan sonra yapýlan üretim testleri sonucunda ticari bir üretim yapýlabileceðinin tespit edilmesi halinde ek-18’de yer alan forma uygun þekilde en geç otuz gün içerisinde Genel Müdürlüðe bildirilir.
6) Tehlikeli
fiil bildirimi: Bir petrol iþlemini tehdit eden þartlar oluþtuðunda, petrol hakký sahibi ortaya çýkan tehlikeli fiili öncelikle ve ivedilikle Genel Müdürlüðe ve etkilenebilecek diðer petrol hakký sahiplerine aldýðý tedbirlerle birlikte bildirir.
(2) Petrol hakký sahibi veya yüklenicisi yahut bunlarýn tesis sorumlusu gizlilik derecesi olduðu gerekçesiyle Genel Müdürlüðe bilgi ve belge vermekten imtina edemez.
YEDÝNCÝ BÖLÜM
Devir ve Hak
Tesisi, Kamulaþtýrma ve Kullanma
Hakký
Devir ve hak tesisine iliþkin usul
ve esaslar
MADDE 21 – (1) Arama ve
iþletme ruhsatý, taþýnmazlar üzerinde yapýlabilecek sözleþmelere ve petrol haklarýnýn kullanýlmasýný gerektiren haklarýn tesisine konu olabilir ve hisselere bölünebilir.
(2) Genel Müdürlük, petrol hakkýnýn gerektirdiði sorumluluk ve yükümlülükleri yerine getirmede, Kanunun amacý doðrultusunda mali ve teknik güç ve tecrübesini yetersiz gördüðü þahýslar adýna yapýlmak istenilen bir hakkýn devrine veya takyidine iliþkin iþlemlerin yapýlmasý istemini reddedebilir.
(3) Yukarýdaki birinci fýkrada sayýlan petrol haklarýna birden çok kiþi sahipse veya bu petrol haklarýndan birinin kullanýlmasýný gerektiren bir hakkýn ayrý bir sahibi varsa, bunlardan birinin Kanunun 6, 9,
10, 11, 15, 16, 18, 19 ve 22 nci maddelerine ve aþaðýdaki dördüncü fýkraya aykýrý davranýþý halinde, aykýrýlýðýn Kanundan doðan sonuç ve yaptýrýmlarý, hak sahiplerine, aralarýndaki anlaþmalara ve uymakta kusurlu olup olmadýklarýna bakýlmaksýzýn uygulanýr. Kanundan ve bu Yönetmelikten doðan borç ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden doðacak sonuçlar ve yaptýrýmlar, petrol hakký sahiplerine hisseleri ve haklarýnýn kapsamý oranýnda uygulanýr.
(4) Arama ve iþletme ruhsatý ile bunlardan doðan petrol haklarýndan birine, bu haklar üzerinde tesis edilen bir hakka, birden çok þahsýn sahip olabilmesi için bunlarýn ayný þahsý müþterek temsilci göstermeleri zorunludur.
Kamulaþtýrma ve
kullanma hakkýna iliþkin usul
ve esaslar
MADDE 22 – (1) Kamulaþtýrma ve kullanma hakkýna iliþkin her türlü baþvuru ek-13 formda belirtilen belgelerle Kanun ve bu
Yönetmelik hükümlerine göre Genel Müdürlüðe yapýlýr. Bakanlýkça verilecek kamulaþtýrma kararý kamu yararý niteliðindedir ve müteakip iþlemler 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayýlý Kamulaþtýrma Kanunu hükümlerine göre yürütülür.
(2) Kullanma
hakkýna konu olan arazi
Hazineye ait veya devletin hüküm ve tasarrufu altýnda ise Genel Müdürlükçe uygun görülen talepler iþlemin sonuçlandýrýlmasý bakýmýndan gereði için Maliye Bakanlýðýna gönderilir.
(3) Kamulaþtýrýlan taþýnmazýn mülkiyeti Hazineye, kullanma hakký kamulaþtýrma bedelini ödeyen petrol hakký sahibine ait olur. Kullanma hakký, kira sözleþmesi hariç olmak üzere tapu siciline kaydedilmek suretiyle petrol
hakký sahibi adýna yapýlýr. Bunlar araþtýrma izni, arama ve iþletme ruhsatýnýn bir parçasý olup izin ve ruhsat süresince devam eder.
(4) Hazinenin özel mülkiyetindeki taþýnmazlarýn veya Devletin hüküm ve tasarrufu altýndaki yerlerin petrol arama ve iþletme faaliyetleri dýþýnda Maliye Bakanlýðýnca kiraya verilebilmesi için Genel Müdürlüðün ve ruhsat sahibinin görüþü alýnýr.
SEKÝZÝNCÝ BÖLÜM
Açýk Artýrma ile Ruhsatlandýrma, Terk ve Sahaya Ýlave,
Tesislerin Kaldýrýlmasý ve Devredilmesi
Açýk artýrma ile
ruhsatlandýrmanýn usul ve
esaslarý
MADDE 23 – (1) Müzayede ile arama ve iþletme ruhsatý verilmesi:
a) Genel Müdürlük arþivlerindeki petrol faaliyetlerinden elde edilen
mevcut yeraltý verilerinin incelenmesi neticesinde, petrol varlýðý açýsýndan yüksek potansiyele sahip olduðu deðerlendirilen ruhsatsýz alanlarda, arama ruhsatý Kanunun 7 nci maddesindeki baþvuru ve ruhsatlandýrma usulünden farklý olarak müzayede usulü ile verilebilir. Müzayede kararý Genel Müdürlükçe verilir. Açýk artýrmaya iliþkin teklifler Genel Müdürlükçe hazýrlanacak teknik þartname çerçevesinde yatýrýmcýlarýn bu saha için verecekleri iþ programý ve yatýrým tekliflerinin yarýþtýrýlmasýyla yapýlýr.
b) Ýþletme hakký sona eren saha, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklýðýnýn talep etmemesi halinde iþletme ruhsatý verilmek üzere Bakan onayý alýndýktan sonra açýk artýrmaya çýkarýlabilir. Açýk artýrmaya konu edilen saha üzerinde bulunan ve üretimin devamlýlýðý açýsýndan gerekli olan tüm yeraltý ve yerüstü tesislerinin envanteri, iþletmeci tarafýndan iþletme hakký sona ermeden bir yýl önce Genel Müdürlüðe istediði bedelleriyle birlikte bildirir. Genel Müdürlük bu tesis ve ekipmanlarý müzayede þartnamesi kapsamýna alýr.
c) Birinci fýkranýn (a) ve (b) bentlerinde yer alan ruhsatlandýrmaya iliþkin açýk artýrma iþlemleri aþaðýdaki fýkralarda belirtildiði þekilde Genel Müdürlük tarafýndan yapýlýr.
(2) Ýhale komisyonunun oluþumu çalýþma usul ve esaslarý Bakanlýkça belirlenir.
(3) Sahalarýn açýk artýrmaya çýkarýlmasý, tekliflerin kabul edileceði son günden en az otuz gün önce Genel Müdürlüðün web sayfasýnda ve Resmî Gazete’de ilan edilir. Gerekli görülmesi halinde ise yurt dýþýnda da ilan edilebilir.
(4) Ýlanda; teklif mektubunun verilebileceði son gün, saat, yer, zarar ziyan teminat tutarý, sahanýn jeolojisi, paftasý, koordinat bilgileri, þartnamenin ve sahayla ilgili yeraltý ve yer üstü verilerinin Genel Müdürlükte görülebileceði, bunlarýn kopyalarýnýn çýkarýlabileceði, postadaki gecikme ve kayýplardan Genel Müdürlüðün sorumlu olmayacaðý, teklif mektuplarýnýn açýlacaðý gün, saat ve yere iliþkin bilgiler bulunur. Ayrýca ihale komisyonunun ihaleyi yapýp yapmamakta serbest olacaðý ile komisyonun gerekli göreceði diðer hususlar açýkça belirtilir.
(5) Artýrma kapalý zarf usulüyle yapýlýr. Teklif mektubu zarf içine konur, zarf mühürlenir ve üzerine teklif verenin adý ve adresi yazýlýr.
a) Teklif
mektubuna, sahalarýn pafta ve koordinatlarý, þartnamenin kabul edildiðini bildiren bir beyan ile Devlete saðlayacaðý ekonomik yarar yazýlýr. Teklif mektuplarý Genel Müdürlüðe elden verilebileceði gibi ikinci bir zarfa konulduktan sonra iadeli
taahhütlü olarak da gönderilebilir.
b) Teklif
sahibi, teklif mektuplarýnýn verilebileceði son saate kadar önceki teklifinden daha uygun bir teklif verebilir.
(6) Teklif
verme süresinin bitiminden
sonra geliþ sýralarýna göre numaralandýrýlan teklif mektuplarý zimmetle ihale komisyonu baþkanýna verilir. Ýlan edilen süreden sonra gelen tekliflerin tamamý bir tutanakla belirlenir ve iþleme alýnmaz.
(7) Teklif
mektuplarýnýn açýlmasý ve sonrasýnda yapýlacak iþlemler;
a) Teklif
mektuplarýnýn açýlmasý için belirlenen gün ve saatte, zarflar açýlmadan önce, geliþ tutanaklarý okunarak ihale komisyonu üyelerince imza edilir ve zarflar numara sýrasýyla açýlarak içeriði incelenir.
b) Ýhale komisyonu, teklifin mevzuata uygunluðunu, isteklinin önceki çalýþmalarýnda mevzuata uyup uymadýðýný, deneyimini, mali gücünü, baþvuru sýrasýný ve Devlete saðlayacaðý ekonomik yararý göz önünde tutarak, teklifleri deðerlendirmeye alýr ve otuz gün içerisinde sonuçlandýrýr. Müzayedeyi kazanan þirkete bu Yönetmelikte öngörülen süre içerisinde Kanunun 22 nci maddesinin sekizinci fýkrasýnda belirtilen teminatý yatýrmasý istenir. Teminatý yatýrmamasý durumunda bir sonraki hak sahibinin teklifi deðerlendirmeye alýnabilir.
c) Ruhsatlandýrmaya iliþkin hükümler, Kanun ve bu Yönetmeliðin ilgili maddeleri doðrultusunda yürütülür.
Terk, sahaya ilave, tesislerin kaldýrýlmasý ve
devredilmesi
MADDE 24 – (1) Petrol
hakký sahibi arama, iþletme ruhsatýný ve araþtýrma iznini Kanunun 11 inci maddesinin birinci fýkrasýnda belirlenen süreler içerisinde terk edebilir. Terk öncesinde terk baþvurusu ile birlikte arazide bulunan yeraltý ve yer üstü tesislerinin envanteri ve ayrýntýlý vaziyet planlarý verilir. Bu ekipman ve tesislerde araziden ne þekilde ve hangi sürede kaldýrýlacaðý ek-34’teki forma uygun olarak Genel Müdürlüðe sunulur. Ýþletme ruhsatý hariç, terk edilecek alanlarda yer alan tesisler petrol
hakký sahibi tarafýndan hakkýn sona erdiði tarihe kadar kaldýrýlýr.
(2) Kullanma
haklarýnýn sona ermesi ile birlikte petrol hakký sahibi araziyi ticari faaliyete konu edilmemek
kaydýyla eski haline
getirir. Petrol hakký sahibi hakkýnýn sona erdiði tarihten itibaren altý ay içinde araziden taþýnýr ve taþýnmazlarý kaldýrmadýðý takdirde, bunlarýn mülkiyeti arazi sahibine intikal eder.
(3) Petrol hakký sahibi, üzerinde iþlem yaptýðý arazinin maliki veya zilyedi bulunan kiþiye, araziye, o yerdeki tesislere verdiði zararý ve bu kiþinin mahrum kaldýðý ürün bedelini veya iþletme kazancýný tam olarak tazmin etmekle ve ödemekle mükelleftir. Söz konusu zararýn, petrol hakký sahibinin Genel Müdürlükteki zarar ziyan teminatýndan karþýlanabilmesi için mahkemeden kesinleþmiþ kararýn ibraz edilmesi gerekir. Varsa bakiye zarar petrol
hakký sahibi tarafýndan karþýlanýr.
(4) Süresi biten iþletme ruhsatlarýnýn devri þu þekilde yapýlacaktýr:
a) Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklýðýna verilecek veya müzayedeye çýkarýlacak iþletme ruhsatlarýnda üretimin devamlýlýðý açýsýndan gerekli olan tüm yeraltý ve yerüstü tesis ve ekipmanlarý için mevcut iþletmecinin talep ettiði bedel üzerinden iþletmeyi devralacak yeni hak sahibine teklif Genel Müdürlükçe iletilir. Takdir edilecek bedel içerisinde kuyularda üretim ve çevre emniyeti için kuyu açma ve tamamlama programý dâhilinde kullanýlan muhafaza borularý bedeli dikkate alýnmaz.
b) Komisyon en
az beþ üyeden oluþur. Komisyonda devreden ve devralan taraflar birer üye ile temsil edilir. Komisyonun çalýþma usul ve esaslarý Bakanlýk tarafýndan belirlenir.
c) Bedel takdir
komisyonu en az üç katýlýmcýyla toplanýr, kararlarýný üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðuyla alýr. Mazereti nedeniyle toplantýya katýlamayan asil üye yerine yedek üye katýlýr. Kararlarda çekimser kalýnamaz.
ç) Takdir komisyonun tespit ettiði bedel üzerinde anlaþma saðlanamamasý halinde mevcut tesis ve ekipmanlar Kanunun 11 inci
maddesinin dördüncü fýkrasý gereðince Bakanlýða bedelsiz olarak devredilir. Bu durumda iþletme sahasýndaki üretimin azalmasýna veya durmasýna sebep olabilecek tesis ve ekipmanlarýn sahadan kaldýrýlmasýna iliþkin taraflarca bir teklifte bulunulamaz. Bakanlýk, yeni hak sahibinin otuz gün içerisinde talep etmesi halinde takdir komisyonunun
tespit ettiði bedel ile devir iþlemini gerçekleþtirir. Yeni hak sahibi takdir edilen bedelle
tesisleri almayý istememesi halinde iþletme ruhsat talebinden vazgeçmiþ sayýlýr. Bu durumda iþletme ruhsatý yeniden müzayedeye açýlýr. Müzayede iþlemi sonuçlandýrýlýp ruhsat yeni hak sahibine devredilinceye kadar
Bakanlýk üretimin devamýnýn saðlanmasý için gerekli tedbirleri alýr.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Mali Yükümlülükler ve Teminatlar
Teminatýn türü
MADDE 25 – (1) Kanunun
6, 7 ve 22 nci maddelerine göre petrol hakký sahipleri tarafýndan, ek-51’deki forma uygun olarak bankalarca düzenlenecek ve teminat tutarý belirtilen teminat mektubunun Genel Müdürlüðe verilmesi zorunludur. Verilecek teminat mektuplarýnýn süresiz verilmesi esastýr.
Zarar ve ziyan teminatý
MADDE 26 – (1) Baþvurular arasýndan uygun bulunarak ruhsat verilmesine karar
verilen baþvuru sahibi, petrol
iþlemi sýrasýnda ortaya çýkabilecek zarar ve ziyana karþýlýk gelen teminat tutarýný her bir araþtýrma izni, arama ve iþletme ruhsatý alýnmasýndan önce vermek zorundadýr. Bakanlar Kurulu’nun aþaðýda belirtilen oranlarda deðiþiklik yapmasý halinde evvelce verilmiþ olan teminatlar, petrol hakký sahiplerince iki ay içerisinde yeni oranlara uygun hale getirilir. 492
sayýlý Kanun uyarýnca Maliye Bakanlýðýnca her yýl yeniden belirlenen 8 sayýlý tarifesinin (IV) no.lu “Petrol Ýþlemleri” bölümünde yer alan “I. Petrol Sicil Ýþlemleri” ve “II. Ruhsatlar” baþlýklarý altýnda belirtilen tutarlar esas alýnarak hesaplanan toplam tutar üzerinden;
a) Araþtýrma izinlerinde; hektar baþýna araþtýrma izin tescil harcýnýn on binde beþi,
b) Arama
ruhsatlarýnda; hektar baþýna arama ruhsat tescil harcýnýn binde biri,
c) Ýþletme ruhsatlarýnda; hektar baþýna iþletme ruhsat tescil harcýnýn binde beþi,
oranlarýnda teminat alýnýr.
(2) Bir petrol
iþleminin doðuracaðý hasarýn bedelinin petrol hakký sahibinden daha önce alýnan zarar ziyan teminatý ile karþýlanamayacaðýnýn tespiti halinde; petrol hakký sahibinden zararý tazmin etmesi istenir. Bu konuda yapýlan talebin gereðini, petrol hakký sahibi kendisine tebligatýn yapýlmasýndan itibaren derhal yerine getirir. Buna uymayan
petrol hakký sahibinin araþtýrma izni, arama ve
iþletme ruhsatý iptal edilir.
(3) Genel Müdürlük, bir tehlikeli fiilin oluþtuðunu öðrendiði andan itibaren olaya müdahil olur, gerekiyorsa yerinde tetkik ve
incelemede bulunarak yapýlan çalýþmalar rapor haline getirilir. Yapýlan inceleme neticesinde petrol hakký sahibinden, petrol iþlemlerinin derhal durdurulmasý istenebileceði gibi fiilin durumuna göre bazý tedbirlerin alýnmasý da istenebilir. Tehlikeli fiilin önlenmesi için petrol hakký sahibine fiilin durumuna göre doksan güne kadar süre verilebilir. Petrol hakký sahibi tarafýndan tehlikeli fiilin verilen süre içinde durdurulamadýðý durumlarda Genel Müdürlükçe deðerlendirme yapýlarak kýrk beþ güne kadar ek süre verilebilir. Bilahare, tehlikeli fiilin önlenmesi ile ilgili iþlemlerin yapýlýp yapýlmadýðý kontrol edilir. Yapýlan kontrol sonucu gerekli tedbirlerin alýnmadýðý ve zararýn karþýlanmadýðýnýn tespiti halinde; Genel Müdürlük masrafý petrol hakký sahibine ait olmak üzere zararý tamir ve tazmin ettirir. Bu maksatla öncelikle söz konusu zararýn giderilmesi petrol hakký sahibinden istenir. Petrol hakký sahibinin zararý doðrudan karþýlamamasý halinde Genel Müdürlüðe önceden verilmiþ olan teminat mektubu kullanýlýr. Bu teminatýn yetmemesi halinde petrol hakký sahibinin Genel Müdürlükte bulunan diðer kaynaklarý bu amaçla kullanýlýr.
(4) Petrol hakkýnýn son bulmasý halinde bu durum Resmî Gazete’de ilan edilir. Genel Müdürlükçe petrol iþlemi esnasýnda oluþan herhangi bir zarar ve ziyan tespit edilmemiþse veya ilandan itibaren bir yýl içinde üçüncü þahýslarca bu konuda yetkili bir mahkeme kararýyla hak iddiasýnda bulunulmamýþsa bir yýlýn sonunda teminat hak sahibine iade edilir.
(5) Zarar ve
ziyanýn oluþtuðu durumlarda hasarýn tazmininden sonra teminatýn arta kalan kýsmý iade edilir.
(6) Petrol hakký sahibi terk edilen sahaya iliþkin yaptýðý çalýþmalara ait bilgileri ve raporlarý bildirimlerde tariflenen formlara uygun bir þekilde ve zamanýnda Genel Müdürlüðe vermedikçe zarar ziyan teminatý iade edilmez.
Yatýrým teminatý
MADDE 27 – (1) Arama
ruhsat baþvurusu sahibi,
Kanunun 7 nci maddesinde sözü edilen iþ programý için taahhüt edilen yatýrým tutarýna karþýlýk gelen miktarda teminat vermek zorundadýr. Ýþ ve yatýrým programý yýllýk bazda ayrýntýlý bir þekilde hazýrlanýr. Yýllýk iþ programlarýnýn toplamýný karþýlayacak miktardaki teminat bir seferde alýnýr.
(2) Kanunun 6
ncý maddesindeki
arama ruhsatýnýn süre uzatýmlarý ile Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen arama
sahasýna yapýlacak ilaveler için verilecek yeni bir iþ programý için taahhüt edilen yatýrým tutarýna karþýlýk gelen miktardaki teminat, petrol hakký sahiplerince ayrýca verilir.
Teminatlarýn iadesi
MADDE 28 – (1) Ýþ ve yatýrým programlarý karþýlýðý alýnan teminatlarýn iadesinde iþ programlarýnýn fiili gerçekleþme oranlarý dikkate alýnýr;
a) Ýþ ve yatýrým programýnýn gerçekleþtirilmesi öncelikle petrol hakký sahibinin bildirimleri üzerinden deðerlendirilir.
b) Genel Müdürlüðe sunulan bildirimlerin deðerlendirme için yeterli bulunmamasý durumunda petrol hakký sahibinden ilave bilgi ve belgeler istenir. Petrol
hakký sahibi istenen
bilgi ve belgeleri ivedilikle sunmak zorundadýr.
c) Yukarýda belirtilen bildirim, ilave istenen bilgi ve
belgelerden karar vermek için yeterli kanaatin oluþmamasý halinde yerinde tetkik ve inceleme yapýlýr.
(2) Kanunda tanýmlanan mücbir sebepler dýþýnda, arayýcýnýn her bir yýla iliþkin iþ ve yatýrým programýnýn tamamýný gerçekleþtirmesi halinde buna karþýlýk gelen teminat tutarý iade edilir.
(3) Yýllýk iþ programýnýn kýsmen gerçekleþtirilmesi durumunda; iþ ve yatýrým programýnýn gerçekleþtirilmeyen kýsmýna karþýlýk gelen teminat tutarý hak sahibine yazýlý olarak bildirilir ve Genel Müdürlük tarafýndan irat kaydedilir. Geri kalan kýsým iade edilir. Ancak hak sahibinin programýn gerçekleþmeyen kýsmýna karþýlýk gelen teminat tutarýnýn kendisine bildirilmesini müteakiben söz konusu tutarý on beþ gün içerisinde Bakanlýða hizmet veren muhasebe birimi nezdinde açýlacak hesaba yatýrmasý halinde, o yýla ait teminat petrol hakký sahibine iade edilir.
(4) Bir arama
ruhsatýnýn süresinin uzatýmý için verilen teminat, süre uzatýmý sonunda iþ programýnýn tümüyle gerçekleþtirilmesi halinde iade edilir. Uzatým süresi içinde programýn yerine getirilmemesi ya da kýsmen yerine getirilmesi veya program yerine
getirilmeden ruhsatýn terki veya feshi durumlarýnda teminatýn varsa kalan kýsmý irat kaydedilir.
(5) Arama
ruhsatýnýn süresinin sona ermesi, terk veya fesih sonucu düþmesi durumunda baþlangýçta verilmiþ olan yatýrým teminatýnýn iþ programýnýn gerçekleþtirilmeyen kýsmýna karþýlýk gelen tutarý irat kaydedilerek kalaný iade edilir.
ONUNCU BÖLÜM
Devlet Hissesi
Usul ve Esaslarý
Devlet hissesi usul ve esaslarý
MADDE 29 – (1) Devlet
hissesi, petrol hakký sahibi tarafýndan üretilen petrolden, Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen oranlar ve
esaslar çerçevesinde alýnýr. Devlet hissesi nakden ödenir.
(2) Üzerinden Devlet hissesi alýnacak petrol, petrol sanayinde kullanýlan usullerle ve ham petrol için varil, doðal gaz için de metreküp birimleriyle ölçülür.
(3) Üzerinden Devlet hissesi alýnacak petrol, hak sahibinin kusuru dýþýnda, Genel Müdürlükçe kabul edilen nedenlerle ölçülememiþ veya ölçülemeyecek durumdaysa, basýnç düþümü, üretim düþümü veya petrol, gaz ve su dengesi ya da diðer saðlýklý ve kabul edilebilir yöntemlerden biriyle veya bu yöntemlerin bir arada uygulanmasýyla tahmin olunur.
(4) Hak
sahibinin arama ve iþletme sahalarý ile ilgili olarak yaptýðý arama, geliþtirme, üretim faaliyetlerinde, daha çabuk, daha verimli, sonuç olarak daha fazla üretim yapmak amacýyla, ayný veya diðer bir hazne tabakasýna enjeksiyon amacýyla yeraltýna bastýðý, buharlaþma ile zorunlu olarak havaya býraktýðý veya yaktýðý petrolden, zayi petrolden ve petrol iþlemlerinde kullanýlan petrolden Devlet hissesi alýnmaz. Devlet hissesi alýnmayacak zayi petrol miktarý üretimin binde beþini aþamaz. Ancak petrol hakký sahibi üretim esnasýnda, Devletin doðal kaynaklarýnýn iyiniyetle ve en verimli biçimde iþletilmesi için petrol sanayinde geçerli önlemleri almak zorundadýr. Bu önlemlerin alýnmamasý nedeniyle kayýp oluþtuðu Genel Müdürlükçe tespit edildiði takdirde bu þekilde oluþan zayi petrolden, Devlet hissesi alýnýr.
(5) Devlet
hissesi tahakkuk dönemi bir aydýr. Devlet hissesi üretim yapýlan her saha için ayrý ayrý tahakkuk ettirilir.
(6) Tahakkuk
ettirilecek Devlet hissesi tutarý Devlet hissesi tahakkuk dönemi içinde her arama veya iþletme sahasýnda yapýlan üretimin sekizde birinin piyasa fiyatýyla çarpýlmasý suretiyle hesaplanýr.
(7) Petrol hakký sahibi, Devlet hissesi beyannamesini üretimin gerçekleþtiði ayý takip eden ayýn ilk yirmi günü içinde Genel Müdürlüðe verir. Genel Müdürlük, beyannameleri en geç verildiði ayýn sonuna kadar tahakkuk ettirir. Petrol hakký sahibinin vermesi gereken beyannameyi, Devlet
hissesinin tahakkuk ettiði ayýn yirmisinden sonra vermesi durumunda Kanunun 23 üncü maddesinin ikinci fýkrasýnýn (f) bendine, tahakkuk döneminden sonra vermesi durumunda ise Kanunun 9 uncu
maddesinin yedinci fýkrasýna göre iþlem yapýlýr.
(8) Beyan üzerine yapýlan Devlet hissesi tahakkukundan sonra maddi
delillere veya yasal ölçülere dayanýlarak belirlenen farklar üzerinden, Genel Müdürlükçe ikmalen Devlet hissesi tarhiyatý yapýlýr. Bu tarhiyatýn tebliði üzerine ilgililer Bakana itiraz edebilirler. Ýtiraz, uyuþmazlýða konu olan tutarýn tahsilini durdurur. Bakan, otuz gün içinde itirazý haklý bulursa yapýlan iþlemi düzelttirir.
(9) Devlet
hissesi petrol hakký sahibinin gelir veya kurumlar vergisi yönünden baðlý olduðu vergi dairesine bir defada ödenir. Ödemeye iliþkin belgenin aslý, ödemeyi takip eden beþ iþ günü içinde Genel Müdürlüðe ulaþtýrýlýr.
(10) Bakanlýðýn talebi halinde, Devlet hissesi ayni olarak ödenebilir. Üreticinin tanklarýndan Devlet hesabýna teslim edilecek ham petrol, bu tanklarda altmýþ günlük bir süre için ücret alýnmaksýzýn depolanýr. Bu durumda kuyu baþýndan depolanacak yere kadar yapýlacak nakliye masraflarý petrol hakký sahibi þirkete aittir. Bu süreden çok bekletilen petrol için üretici, piyasa fiyatýný ödeyerek bu petrole kendisi tasarruf eder. Altmýþ günlük ücretsiz depolama süresi, petrol hakký sahibinin petrolün teslime hazýr bulundurulduðuna iliþkin bildiriminin Genel Müdürlüðe ulaþtýðý tarihte baþlar.
(11) Devlet
hissesi tahsilinde, 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun hükümleri uygulanýr.
(12) Yeraltý doðal gaz depolama faaliyeti kapsamýnda;
a) Ýþletmecinin üretmiþ olduðu ya da dýþarýdan temin ettiði gazý kendi petrol rezervuarlarýnda depolama faaliyetleri ile ilgili Genel Müdürlükten izin alýr.
b) Ýþletmeci ilgili sahanýn depolama kapasitesini, rezervuar basýncýný, rezervuardaki üretilemeyecek gazý, kullanýlacak yastýk gazýný, enjekte edilen ve geri üretim gaz miktarlarý ile ilgili bilgileri Genel Müdürlüðe bildirir.
c) Yeraltý doðal gaz depolamasý için izin alýnmýþ saha araþtýrma, arama ve üretim faaliyetlerine kapatýlýr.
ç) Yeraltýna depolama amaçlý temin edilen doðal gazýn enjekte edilmesi ve geri üretim iþlemleri sonucunda rezervuardaki potansiyel gazýn üretimini arttýrdýðý miktar üzerinden ve gazýn iþlenmesi sonucunda elde edilen ham petrolden de
devlet hissesi alýnýr.
d) Ýþletmecinin yeraltý doðal gaz depolama faaliyetleri kapsamýnda açacaðý sondajlar ve bu faaliyetler ile ilgili kullanacaðý malzeme ve ekipmanlar petrol iþlemleri dýþýnda deðerlendirilir.
(13) Petrol
hakký sahibi, Genel Müdürlüðün üretim sahasýndaki brüt ve net üretim bilgilerini anlýk olarak elektronik ortamda izleyebileceði þekilde gerekli otomasyon sistemini kurmak ve iþletmekle yükümlüdür.
(14) Kuyubaþý, kompresör ve jeneratörlere giden hatta ve flare hattýna ayrý ayrý ölçüm sayaç cihazlarý konulmasý ve elde edilen verilerin aylýk olarak Genel Müdürlüðe sunulmasý zorunludur.
ONBÝRÝNCÝ BÖLÜM
Vergilendirme, Ýndirimler ve Deðerleme
Vergilendirmeye iliþkin usul ve esaslar
MADDE 30 – (1) Kanunun
vergilendirmeyle ilgili hükümleri saklý kalmak koþuluyla 31/12/1960 tarihli ve 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu, 13/6/2006 tarihli ve 5520
sayýlý Kurumlar Vergisi Kanunu, vergi, resim ve harçlara iliþkin diðer mevzuat ile 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun hükümleri, bunlarýn ek ve deðiþiklikleri, petrol hakký sahipleri hakkýnda da uygulanýr.
(2) Bu Yönetmeliðin vergilendirmeye iliþkin genel hükümleri petrol hakký sahibinin yalnýz petrol iþlemlerine iliþkin faaliyetlerine ve bunlarýn sonuçlarýna uygulanýr. Petrol hakký sahibinin petrol iþlemleri dýþýnda kalan faaliyetlerine genel hükümler uygulanýr. Petrol hakký sahibi petrol iþlemleri ile bunlar dýþýndaki faaliyetleri birlikte yapýyorsa, petrol iþlemleri için muhasebe kayýtlarýný alt hesap bazýnda ayrý tutar ve vergilendirilir.
(3) Petrol iþleminden elde edilen hâsýlatýn banka ve finans kurumlarýnda veya diðer þekilde deðerlendirilmesinden elde edilen gelirler, makine ve
techizat satýþ ve kiralanmasýndan ile kur farkýndan elde edilen gelirler de petrol iþlemlerinden elde edilmiþ sayýlýr. Ancak belirtilen bu ilave gelirlerin sermaye
mevcutlarýndan sayýlabilmesi için bu gelirlerin petrol iþlemlerinde kullanýlmasý þartý aranýr.
(4) Ýki veya daha çok petrol hakký sahibinin Genel Müdürlüðün onayý ile petrol iþlemlerini birleþtirmeleri halinde, bunlar kendi baþýna ve kendi adýna faaliyette bulunuyorlarmýþ gibi ayrý ayrý vergiye tabi olurlar.
(5) Petrol iþlemlerinden elde edilen kazançlar Kurumlar Vergisine tabidir. Petrol hakký sahibi, ayrýca 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapýlmasý gereken vergi tevkifatýný yapmak ve beyan etmek zorundadýr.
(6) Vergiye
tabi safi kazanç, Kanunun 12 nci maddesindeki indirimler ve bu Yönetmelikte belirtilen esaslar da göz önünde tutulmak suretiyle 5520 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanununa göre hesaplanýr.
(7) Petrol hakký sahibinin ödemekle mükellef olduðu kurumlar vergisiyle 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapýlmasý gereken vergi tevkifatý toplamý, safi kazancýn % 55’ini geçemez.
(8) Devlet
hissesi hariç olmak üzere, petrol hakký sahibinin petrol iþlemi için yapmýþ olduðu yatýrýmlara tekabül eden sermayesi karþýlýðýnda üretimden elde edeceði gelirler, dar mükellefiyet esasýnda vergilendirilen yabancý kurumlar için sermayenin cari kur üzerinden geri alýnmasýna kadar; tam mükellefiyet esasýnda vergilendirilen yerli kurumlar için ise yapýlan yatýrým maliyeti itfa yoluyla gidere dönüþtürülene kadar, 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre itfa payý olarak addolunurlar.
(9) Petrol hakký sahiplerinin mülga 6326 sayýlý Kanuna göre geçmiþ yýllarda yabancý para cinsinden ithal etmiþ olduðu fakat halen transferi gerçekleþmemiþ sermayeden kalan miktarlara da yukarýdaki yedinci fýkra hükümleri uygulanýr.
Ýndirimler
MADDE 31 – (1) Petrol
hakký sahibi, Türk Petrol Kanunu ile 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanununun kabul ettiði giderleri, vergilendirme dönemi ile ilgili olmak ve tahakkuk etmiþ bulunmak kaydýyla gayrisafi kazancýndan indirebilir.
(2) Bakanlýkça onaylanan arama giderleri, sondaj ferî giderleri ve ülke ekonomisi yönünden verimli olmayan kuyularýn açýlma ve terk giderlerinin aktifleþtirilmesi ihtiyaridir. Bu kapsamda petrol hakký sahibi tarafýndan yapýlan arama giderleri, sondaj ferî giderleri ve üretim bakýmýndan ekonomik olmayan kuyularýn açýlma ve terk giderleri dýþýndaki ekonomik deðerin maliyeti ile bu ekonomik deðerin elde edilmesi ve üzerindeki tesisatýn kurulmasýna ait masraflar petrol hakký sahibinin tercihi doðrultusunda gider yazýlarak veya aktifleþtirilerek amortisman yolu ile itfa olunur. Sermaye
hesabýna alýnarak aktifleþtirilen bu giderler için uygulanacak amortisman oranlarý 213 sayýlý Kanunun 316 ncý maddesi hükmüne kýyasla her petrollü arazi için ayrý ayrý olmak üzere, rezerv durumu da dikkate alýnarak Bakanlýk ve Maliye Bakanlýðýnca müþtereken tespit edilir. Ancak, petrollü arazinin, petrol üretiminden baþka bir amaca tahsis edilmiþ bulunan kýsmýnýn maliyet ve kýymeti ile petrol iþleminin sona erdiði tarihte bu petrollü arazinin petrol hakký sahibi bakýmýndan haiz olduðu bakiye deðer amortisman oranýndan indirilir.
ONÝKÝNCÝ BÖLÜM
Ýktisadi Kýymetlerin Deðerinin ve Sermayenin Belirlenmesi
Sermaye
MADDE 32 – (1) Petrol
hakký sahibi tarafýndan petrol iþlemlerinde kullanýlan ithal edilen nakdi fonlar ve bunlara ait haklar
ile sermaye mevcutlarý esasýnýn bir bölümü olan malzeme ve diðer kýymetlerin deðeri için Genel Müdürlükçe “kýymet tespit kararý” alýnýr.
(2) Ekonomik ömrü bir yýldan az olan sarf malzemeleri hariç olmak üzere, diðer malzemelerin devir ve ihraç edilmeleri durumunda, söz konusu malzemenin o günkü rayiç deðeri esas alýnarak beyan edilir. Genel Müdürlük gerekli durumlarda malzemenin rayiç deðerini tespite yetkilidir.
(3) Genel Müdürlükçe tespiti yapýlan nakdi fon, malzeme ve diðer kýymetler toplamýndan, harice yapýlan transferlerle, hariçte tutulan satýþ gelirlerinin indirilmesi sonucu elde edilen tutar,
petrol hakký sahibinin sermayesini oluþturur.
(4) Petrol hakký sahipleri, petrol iþlemlerinde kullandýklarý nakdi fon, malzeme ve diðer kýymetlerin nitelik ve deðerlerini gösteren beyannameyi;
a) Nakdi
fonlarda döviz alým belgesinin alýndýðý tarihten itibaren otuz gün içinde,
b) Malzeme için gümrük giriþ tarihinden itibaren en geç altý ay içinde,
c) Diðer kýymetlerde ise ödemenin yapýldýðý tarihten itibaren en geç altý ay içinde,
ek-38’de yer alan forma uygun olarak düzenleyip Genel Müdürlüðe verir.
(5) Türkiye’ye ithal edilen nakdi fonlar ve buna müteallik haklarýn tescili için Genel Müdürlüðe verilen ithal beyannamelerine eklenmesi gereken
ve dövizini Türk parasýna tahvil ettirdiði banka tarafýndan düzenlenen döviz alým belgelerinin aslýna “Türkiye’de petrol iþlemlerinde kullanýlmak için yurt dýþýndan ithal edilen döviz” ibaresinin yazýlý ve banka tarafýndan onaylanmýþ olmasý gerekir.
(6) Bir petrol
hakký sahibi bizzat
veya bir temsilcisi veya Genel Müdürlükçe kabul edilmiþ bir yüklenicisi vasýtasýyla kendi adýna Türkiye’deki petrol iþlemlerinde kullanýlmak üzere ithal ettiði nakdi fonlar dýþýnda kalan ve sermaye mevcutlarý esasýnýn bir bölümünü oluþturan malzeme ve diðer kýymetlerin tayin ve tespit edilebilmesi için petrol hakký sahibinin vereceði ithal beyannamesi ek-38’de yer alan forma uygun olarak düzenlenir.
(7) Ýthal beyannamelerine iliþkin verilen faturalardan kapsamý açýkça belirtilmeyenlerin tescili yapýlmaz.
(8) Kýymet tespit kararý alýnmýþ malzemenin devir ve ihraçlarýnda:
a) Ýthal edilen sermaye olarak beyan edilen
malzemelerin ihraç veya devredilmesi halinde, petrol hakký sahibince malzemelerin ithal tarihini içeren tenzil beyannamesine ihraç ve devir listeleri eklenir.
b) Petrol hakký sahibince devir alýnan malzemenin ithal edilen sermaye olarak tescil
edilebilmesi için ithal beyannamesini gümrükteki devir iþlemlerinin yapýldýðý tarihten itibaren otuz gün içinde Genel Müdürlüðe verilir, bu beyannameye devir müsaadeleri, listeleri ve ödeme belgeleri eklenir.
c) Devralan ve
devreden þirketlerin tescil
ve tenzil beyannamelerini ayný süre içinde Genel Müdürlüðe vermeleri gerekir, tenzil beyannamesi verilmediði sürece tescil iþlemleri yapýlmaz.
ç) Tescil iþlemlerinde gümrük devrinin yapýldýðý tarihteki T.C. Merkez Bankasý döviz alýþ kuru esas alýnýr.
(9) Ýthal edilen nakdi fonlar ile diðer kýymetlere istinaden yapýlan tescil iþlemlerine iliþkin devir ve tenzil yapýlamaz.
(10) Diðer Kýymetlerin tescilinde:
a) Merkez
masraflarý:
1) Yabancý sermayeli þirketin merkezi tarafýndan ödenen ve ek-39 formda belirtilen giderler sermaye
tesciline konu olur.
2) Akredite baðýmsýz denetim kuruluþlarý tarafýndan þirketin Türkiye’deki petrol iþlemi için merkez ofisinde yapýlan harcamalar incelenerek rapora baðlanýr. Rapor merkezin bulunduðu ülkenin Türk konsolosluðuna tasdik ettirilir ve Genel Müdürlüðe sunulur. Ancak beyan edilen merkez ofis çalýþma harcamalarýnýn, Türkiye’deki ofis çalýþma harcamalarýnýn yüzde ellisini aþan kýsmý dikkate alýnmaz.
3) Petrol hakký sahibi þirketler, bedeli merkezleri tarafýndan ödenecek hizmetler için hizmetin petrol iþlemleriyle ilgili olduðunun tespiti ve maliyetinin incelenmesi açýsýndan yapacaklarý hizmet sözleþmelerini Genel Müdürlüðe verir. Petrol hakký sahibi þirket ile ayný merkeze baðlý ve baþka ülkelerde yerleþik þirketlerle yapacaðý hizmet sözleþmeleri de merkez masrafý olarak deðerlendirilir.
4) Merkez
masrafý niteliðindeki giderlerin “ithal tarihleri” merkezin Türkiye Þubesi adýna kestiði fatura tarihidir.
b) Yüklenici þirketlere yapýlan ödemeler:
1) Petrol hakký sahibi þirketler yüklenici þirketlerle yapmýþ olduklarý yüklenicilik sözleþmeleri ile yurtiçi ve yurtdýþýnda yaptýrýlacak olan danýþmanlýk, laboratuar, müþavirlik, sismik verilerin deðerlendirilmesi ve benzeri içeriðe haiz hizmet sözleþmelerini Genel Müdürlüðe verir. Bu hizmetler ile ilgili yapmýþ olduklarý giderler için ithal edilen sermaye olarak tescil talebinde
bulunabilir. Verilecek olan ithal beyannamelerine; yapýlan hizmeti ve net bedelini gösteren fatura ile ödeme belgesi eklenir.
2) Hizmet
bedellerinin “ithal tarihi” ödemenin fiilen yapýldýðý tarihtir.
3) Ödemenin yapýldýðý banka tarafýndan düzenlenen asýl belge üzerinde yapýlan ödemenin hangi fatura ile ilgili olduðunun belirtilerek, “Türkiye’de petrol iþlemlerinde kullanýlmak üzere, yurt dýþýndan ithal edilen döviz ile ödenmiþtir” ibaresinin yazýlý olmasý ve banka tarafýndan onaylanmasý gerekir.
4) Petrol iþlemlerinde kullanýlmak üzere Türkiye’ye ithal edilen ekonomik kýymetlerden diðer kýymetler içinde yer alan hizmet bedellerinin tescil
edilebilmesi için yaptýrýlacak hizmetlerin
sözleþmeye baðlanarak Genel Müdürlükçe uygun görülmesi ve tescili talep edilen hizmet bedellerinin,
sözleþmede hükme baðlanan süreler içinde yaptýrýlmýþ olmasý gerekir.
(11) Petrol iþlemleri için alýnan hizmetler (kitap, dergi, posta, malzeme sevk
masraflarý vb) ithal edilen
sermaye olarak tescil edilebilir. “Ýthal tarihi” ödemenin fiilen yapýldýðý tarihtir.
(12) Hizmet
bedellerinin avans veya peþin ödendiði durumlarda “ithal tarihi” yapýlan hizmete ait fatura tarihidir.
(13) Türkiye’de geçici görev yapmak üzere merkez ofisten görevlendirilen personelin yapacaklarý ulaþým, konaklama ve yevmiye masraflarýnýn ithal edilen sermaye olarak tescil edilebilmesi için seyahatin doðrudan petrol iþlemleri ile ilgili olduðu, personelin hangi tarihte Türkiye’ye gelip hangi tarihte ayrýlacaðý, nerede ve ne tür iþte ne kadar müddetle istihdam edileceði, her ithal beyannamesi için ayrý ayrý belirtilir.
(14) Ýnceleme sýrasýnda gerekli görülecek diðer belgeler, istenildiði tarihten itibaren otuz gün içinde Genel Müdürlüðe verilir.
(15) Genel Müdürlük petrol hakký sahibi tarafýndan verilen beyannameleri inceleyerek veriliþ tarihinden itibaren doksan gün içinde karara baðlar.
(16) Ekonomik ömrünü tamamlamýþ hurda malzemelerin sadece kamu kuruluþlarýna bedelsiz olarak devri halinde malzeme üzerindeki vergi ve resim istisnasý devam eder. Bu bedelsiz devre iliþkin olarak petrol hakký sahibinin ithal edilen sermaye mevcutlarýna iliþkin herhangi bir düzeltme yapýlmaz. Ýthal tarihi itibariyle on yýllýk malzemeler için de bu hüküm uygulanýr.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Petrol Satýþlarýndan Doðan Gelir
Petrol ihraç gelirleri
MADDE 33 – (1) Petrol
hakký sahibi þirketlerin, ihraç ettikleri petrolden saðladýðý geliri yurt dýþýnda muhafaza etmeleri halinde, bu gelir petrol iþlemi için yapmýþ olduðu yatýrýmlara tekabül eden sermayesinden veya varsa bu sermayesini aþan net kýymetlerinden mahsup edilir.
(2) Petrol hakký sahibi, ihraç ettiði petrol miktarýný ve saðlanan hâsýlatýn döviz tutarýný ve Türk Lirasý karþýlýðýný, gümrük bilgilerini ve buna iliþkin diðer belgeleri üçer aylýk dönemler itibariyle Genel Müdürlüðe bildirir.
(3) Petrol hakký sahibinin elde ettiði ihracat bedeli gelirlerinin tasarrufu, 7/8/1989
tarihli ve 89/14391 sayýlý Bakanlar Kurulu Kararý eki Türk Parasý Kýymetini Koruma Hakkýnda 32 Sayýlý Karar ve anýlan Karara dayanýlarak çýkarýlan mevzuat hükümlerine tabidir.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sermaye
Transferleri
Transferler
MADDE 34 – (1) Petrol
hakký sahibi, petrol iþlemlerinden elde ettiði gelirinin, yurt dýþýna transferi için örneði ek-40’ta yer alan forma uygun olarak hazýrladýðý transfer beyannamesini Genel Müdürlüðe verir.
(2) Petrol hakký sahibinin yurt dýþýna transfer edeceði nakdi fonlardan; ödenmesi gereken fakat henüz ödenmemiþ bulunan vergi, resim, harç ve Devlet hissesi için gerekli kýsým indirilir. Bu kýsmýn nakdi fonlar toplamýndan büyük olmasý halinde nakden transfer yapýlamaz.
(3) Petrol hakký sahibinin tescil edilmiþ sermayesine karþýlýk yapacaðý transferlerde ithal edilen döviz cinsi esas alýnýr.
(4) Petrol hakký sahibi, Genel Müdürlüðe baþvurarak transfer edilebilecek sermayesini aþan net kýymetlerini cari yýl içerisinde üçer aylýk dönemler itibariyle transfer edebilir. Süresi içinde yapýlmayan transfer talepleri bir sonraki beyan döneminde yapýlabilir. Kurumlar vergisi beyannamesinin veriliþini takiben vereceði nihai transfer beyannamesi Genel Müdürlükçe incelenerek üçer aylýk dönemlerde cari yýl içinde yapmýþ olduðu transferlerden mahsup edilir. Mahsup edilemeyen
tutarlar gelecek dönemlerde yapýlacak transferlerden mahsup edilir. Mahsuplaþma yapýlamadýðý takdirde fazla transfer edilen miktar geri
getirilir. Mahsuplaþma tarihi, nihai transfer beyannamesinin son gününü takip eden bir aylýk süredir. Petrol hakký sahibi sermayesini aþan net kýymetlerinin transferinin mahsuplaþmasýna iliþkin taahhütnameyi ilk transfer müracaatý esnasýnda Genel Müdürlüðe sunar.
(5) Petrol hakký sahibinin ayrýntýlarý transfer beyannamesinde gösterilen transfer istekleri, Genel Müdürlükçe incelenir ve en geç altmýþ gün içinde karara baðlanýr. Ýnceleme sonucunda transferinin yapýlmasý uygun görülen nakdi fonlar ve buna ait haklar için Genel Müdürlükçe transfer izni verilir ve petrol hakký sahibinin beyannamesinde gösterdiði ya da göstereceði bankaya gerekli talimat yazýyla verilir ve yazýnýn bir örneði petrol hakký sahibine de iletilir. Genel Müdürlükçe transfer izni verilen miktar petrol hakký sahibince vergiden muaf olarak ve baþka bir kurumun iznine tabi olmaksýzýn harice transfer edilebilir.
(6) Transfer iþlemleri, T.C. Merkez Bankasý mevzuatý ve Türk Parasý Kýymetini Koruma Hakkýnda 32 Sayýlý Karar ve anýlan Karara dayanýlarak çýkarýlan Yönetmelik, Teblið ve Genelgelerde yer alan hükümler çerçevesinde yapýlýr.
(7) Petrol hakký sahibi, Türkiye’deki faaliyet ve iþlemlerinden elde ettiði geliri ve tescil edilmiþ sermayesini, Genel Müdürlüðün onayý ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bankalar veya özel finans kurumlarý aracýlýðý ile yurt dýþýna cari kur üzerinden serbestçe transfer edebilir. Transferin yapýlmasýn |