Sağlık
Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
HİJYEN
EĞİTİMİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; gıda üretim ve perakende iş yerlerinde, insani tüketim
amaçlı sular ile doğal mineralli suları üreten iş yerlerinde ve insan
bedenine temasın söz konusu olduğu temizlik hizmetlerinin verildiği iş
yerlerinde çalışanlara yönelik hijyen eğitimi programlarının planlanmasına,
eğitimlerin verilmesine, iş yeri sahibinin, işletenlerin ve çalışanların bu
konudaki sorumluluklarına, bu iş yerlerinde çalışmaya engel bulaşıcı
hastalıkların ve cilt hastalıklarının belirlenmesine ve bu hastalıkların
iyileşme hâlinin tespitine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik aşağıda belirtilen iş kollarını kapsar:
a) Gıda üretim ve perakende iş yerleri.
b) İnsani tüketim amaçlı sular ile doğal mineralli
suların üretimini yapan iş yerleri.
c) Kaplıca, hamam, sauna, berber, kuaför, dövme ve
pirsing yapılan yerler, masaj ve güzellik salonları ve benzeri yerler.
ç) Otel, motel, pansiyon ve misafirhane gibi yerler.
d) Komisyon tarafından hijyen eğitimi verilmesi uygun
görülen diğer iş kolları.
(2) Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamındaki iş
yerlerinde çalışan kişiler için mecburi olan gıda hijyeni eğitim konularını
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun
127 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlıklar: Gıda, Tarım ve Hayvancılık, İçişleri,
Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlıklarını,
b) Belge: Hijyen eğitimlerini alan kişilere Genel
Müdürlüğe bağlı öğretim kurumlarınca verilen kurs bitirme belgesini,
c) Eğitim: Halk sağlığının korunması amacıyla, her iş
koluna uygun olarak verilecek hijyen eğitimini,
ç) Genel Müdürlük: Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu
Öğrenme Genel Müdürlüğünü,
d) Hijyen: Her iş kolunun özelliğine göre çalışanın
kendisinin ve halkın sağlığını tehlikeye sokmayacak biçimde hizmet
vermesini sağlamak amacıyla yapılacak uygulamaların ve alınan temizlik
önlemlerinin bütününü,
e) Komisyon: Eğitimleri planlamak üzere Genel Müdürlük
bünyesinde oluşturulan komisyonu,
f) Perakende iş yerleri: Ana dağıtım merkezleri, hazır
yemek hizmeti, iş yeri ve kurum yemekhaneleri, restoranlar ve diğer benzeri
gıda hizmetlerinin sunulduğu yerler, dükkânlar, toptan satış yerleri,
süpermarket dağıtım merkezleri dâhil olmak üzere son tüketiciye satış ve
dağıtım noktasında gıdanın işlenmesi, muameleye tabi tutulması veya
depolanması ve benzeri hizmetlerin verildiği iş yerlerini
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Belge
Verilmesi, Hijyen Eğitimi, Komisyon Kurulması ve Eğitimlerin Planlanması
Belge alan
kişilerin çalıştırılması
MADDE 5 – (1) Bu
Yönetmeliğin kapsadığı iş yerlerinde, Genel Müdürlük tarafından verilen
belgeye sahip olmayan kişiler çalıştırılamaz. İş yeri sahipleri ve
işletenleri, çalışanlarının hijyen eğitimi almasından ve belgeli olarak
çalıştırılmasından birinci derecede sorumludur. Bizzat çalışmaları
durumunda iş yeri sahipleri ve işletenleri de bu eğitimi almaya mecburdur.
Eğitimlerin
veriliş şekli
MADDE 6 – (1)
Eğitimler, Genel Müdürlüğe bağlı öğretim kurumları tarafından verilir. İş
yeri sahipleri ve işletenleri, komisyonca belirlenen usul ve esaslar
çerçevesinde bu eğitimleri çalışanlarına kendi imkânlarıyla da verebilir.
(2) Genel Müdürlük, iş kollarının özelliğine göre
komisyonca belirlenen eğitim içeriklerinin eğitim formatına uygun olarak
ülke genelinde verilmesini sağlar. Eğitimler sekiz saatten az olamaz.
(3) Genel Müdürlüğe bağlı öğretim kurumlarınca,
katılımcılara eğitim sonunda e-yaygın sistemi üzerinde kurs bitirme belgesi
verilir. Belgeler, kişi hizmet verdiği sürece geçerli kabul edilir.
(4) Genel Müdürlük, eğitim ile ilgili yapacağı
masrafları karşılamak üzere eğitime katılanlardan ücret talep edebilir.
Kurslarda, uygulama yapılması gerekir ise uygulama sırasında
kullanılabilecek şahsi malzemeler katılımcılar tarafından tedarik edilir.
Komisyon
kurulması, komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 7 – (1) Genel
Müdürlük bünyesinde, eğitimlerin planlanması için iş kollarının
gruplandırmasını yapmak, iş kollarının yapısına uygun olarak eğitimleri planlamak
ve iş kollarının durumuna göre eğitim içeriğini belirlemek üzere bir
komisyon kurulur.
(2) Komisyon, Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen
bir üyenin başkanlığında aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Bakanlıklarca görevlendirilecek birer üye.
b) Sağlık Bakanlığınca belirlenecek bir tıbbi
mikrobiyoloji uzmanı, bir enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji
uzmanı, bir halk sağlığı uzmanı, bir deri ve zührevi hastalıkları uzmanı.
c) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenecek
bir veteriner hekim ve bir gıda mühendisi/ziraat mühendisi (gıda veya süt
bölümü mezunu).
ç) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Esnaf
ve Sanatkârları Konfederasyonundan birer temsilci.
(3) Komisyon, iş kollarının gruplandırmasını yaparak iş
koluna göre eğitim konularını ve sürelerini; eğitimlerin, iş yeri
sahiplerince veya işletenlerince verilmesi durumunda ise eğitimlere ve
belgelendirme işlemlerine ait usul ve esasları belirler.
(4) Komisyon yılda en az bir kez toplanır. Kararlar,
salt çoğunlukla alınır.
(5) Komisyonun sekretarya hizmetleri Genel Müdürlükçe
yürütülür.
Eğitim
konuları
MADDE 8 – (1)
Eğitimlerin içerikleri, hijyen ilkelerine uyulmaması sebebiyle halk sağlığı
açısından risk oluşturduğu bilinen virüslerin, bakterilerin, parazitlerin,
mantarların ve diğer enfeksiyon etkenlerinin genel özelliklerini, bulaşma
yollarını, hangi iş kolunda nasıl bulaşmalar olabileceğini veya halk
sağlığının nasıl tehdit göreceğini, hastalık belirtilerini ve korunma
yollarını ihtiva edecek şekilde komisyonca belirlenir.
(2) Eğitimlerin içeriğinde, iş kolunun özelliğine göre
hijyen ve temizlik ilkeleri ile komisyonca bilgi verilmesinde fayda görülen
başka etkenler ve konular da yer alır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Çalışmaya
engel teşkil eden hastalıklar
MADDE 9 – (1)
Aşağıda belirtilen hastalıkları bulunanlar iyileşme hâlini/bulaştırıcılığın
olmadığını raporla belgeleyene kadar bu Yönetmelik kapsamındaki iş
yerlerinde çalışamaz ve çalıştırılamazlar:
a) Gıda ile taşınabilen bir hastalığı olan veya bu
hastalığın taşıyıcısı durumundaki kişiler ile ishali bulunanlar.
b) Vücudun görünür kısımlarında açık/enfekte yara, deri
enfeksiyonu ve benzeri halkta tiksintiye yol açabilecek deri lezyonları
bulunanlar; cüzzam, frengi ve verem hastalığına yakalananlar.
c) 30/5/2007 tarihli ve 26537 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları
Yönetmeliğinde yer alan, hijyen ilkelerine uyulmadığı durumlarda halk
sağlığı açısından problem oluşturabilecek hastalığı bulunanlar.
(2) Çalışanlar, hastalıkları konusunda işverene bilgi
vermekle yükümlüdür.
İyileşme
hâlinin belirlenmesi
MADDE 10 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamında bulunan iş yerlerinde çalışmaya engel hastalığı
bulunanlar, hastalıklarının iyileştiğini/bulaştırıcılığın olmadığını
gösteren tabip/uzman tabip raporunu ibraz etmeleri durumunda çalışabilir
veya çalıştırılabilirler.
Denetim ve
müeyyideler
MADDE 11 – (1) Her iş
kolunun izin, onay, kayıt, ruhsatlandırma ve benzeri hizmetlerini yürüten
Bakanlık veya mahalli idare, bu Yönetmelikte belirtilen iş yerlerinin, 5
inci, 9 uncu ve 10 uncu maddelerde belirtilen yükümlülükleri yerine getirip
getirmediğini denetler. Bu maddelerde belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyenler hakkında, durumu bu maddelere uygun bulunmayan çalışanların
her biri ayrı ayrı aykırılıklar olarak değerlendirilir ve 1593 sayılı Umumi
Hıfzıssıhha Kanununun 282 nci maddesine göre işlem yapılır.
Eğitim
hazırlık süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan iş yerlerinin
sahipleri ve işletenleri, Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonraki bir yıl
içinde çalışanlarının Yönetmelikte belirtilen eğitimleri almalarını sağlar.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık, İçişleri ve Sağlık Bakanları yürütür.
|