|
Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE
KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, işyerindeki risklerin önlenmesinin veya yeterli
derecede azaltılmasının, teknik tedbirlere dayalı toplu korunma ya da iş
organizasyonu veya çalışma yöntemleri ile sağlanamadığı durumlarda
kullanılacak kişisel koruyucu donanımların özellikleri, temini, kullanımı
ve diğer hususlarla ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar.
(2) Bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen kişisel koruyucu
donanımları kapsamaz.
a) Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini
korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar,
b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale
faaliyetlerinde kullandıkları ekipman,
c) Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve
Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı gibi kamu düzeninin sağlanmasına
yönelik kurumların faaliyetlerinde kullandıkları kişisel koruyucular,
ç) Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular,
d) Spor ekipmanı,
e) Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman,
f) Riskleri ve istenmeyen durumları saptayan ve ikaz
eden taşınabilir cihazlar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik;
a) 20/6/2012 tarihli ve 6331
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak,
b) 30/11/1989 tarihli ve
89/656/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifi ve 21/12/1989 tarihli ve
89/686/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifine paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Kişisel koruyucu donanım: 29/11/2006
tarihli ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım
Yönetmeliği esas alınmak üzere;
1) Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve
güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan
tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı
yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,
2) Kişiyi bir veya birden fazla riske karşı korumak
amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya
malzemeden oluşmuş donanımı,
3) Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacı
olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir
veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi,
4) Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir
şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla
kullanılan değiştirilebilir parçalarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İşverenin Yükümlülükleri
Genel kural
MADDE 5 – (1)
Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korunmayı sağlayacak teknik
önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği, tam
olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılır. Kişisel koruyucu
donanım, iş kazası ya da meslek hastalığının önlenmesi, çalışanların sağlık
ve güvenlik risklerinden korunması, sağlık ve güvenlik koşullarının
iyileştirilmesi amacıyla kullanılır. İşveren, toplu korunma tedbirlerine,
kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik verir.
Genel
hükümler
MADDE 6 – (1)
Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanımı ile ilgili olarak
aşağıdaki hususlara uyulur;
a) İşyerinde kullanılan kişisel koruyucu donanım,
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tasarlanır ve
üretilir. Tüm kişisel koruyucu donanımlar;
1) Kendisi ek risk oluşturmadan ilgili riski önlemeye
uygun olur.
2) İşyerinde var olan koşullara uygun olur.
3) Kullananın ergonomik gereksinimlerine ve sağlık
durumuna uygun olur.
4) Gerekli ayarlamalar yapıldığında kullanana tam uyar.
5) Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamına giren
ürünlerde uygun şekilde CE işareti ve Türkçe kullanım kılavuzu bulundurur.
b) Birden fazla riskin bulunduğu ve çalışanın bu
risklere karşı aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımı kullanmasını
gerektiren durumlarda, bir arada kullanılmaya uygun olan ve bir arada
kullanıldığında söz konusu risklere karşı koruyuculuğu etkilenmeyen kişisel
koruyucu donanımlar seçilir.
c) Kişisel koruyucu donanımların kullanım şartları ve
özellikle kullanılma süreleri; riskin derecesi, maruziyet
sıklığı, her bir çalışanın iş yaptığı yerin özellikleri ve kişisel koruyucu
donanımın performansı dikkate alınarak belirlenir.
ç) Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel
koruyucu donanımların, zorunlu hallerde birden fazla kişi tarafından
kullanılmasını gerektiren durumlarda, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü önlem alınır.
d) İşyerinde, her bir kişisel koruyucu donanım için, bu
maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hususlarla ilgili yeterli bilgi
bulunur ve bu bilgilere kolayca ulaşılabilir.
e) Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından
ücretsiz verilir, imalatçı tarafından sağlanacak kullanım kılavuzuna uygun
olarak bakım, onarım ve periyodik kontrolleri yapılır, ihtiyaç duyulan
parçaları değiştirilir, hijyenik şartlarda
muhafaza edilir ve kullanıma hazır bulundurulur.
f) İşveren, kişisel koruyucu donanımları hangi risklere
karşı kullanacağı konusunda çalışanı bilgilendirir.
g) İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı
konusunda uygulamalı olarak eğitim verilmesini sağlar.
ğ) Kişisel koruyucu donanımlar, istisnai ve özel
koşullar hariç, sadece amacına uygun olarak kullanılır.
h) Kişisel koruyucu donanımlar çalışanların kolayca
erişebilecekleri yerlerde ve yeterli miktarlarda bulundurulur.
(2) Kişisel koruyucu donanımlar talimatlara uygun olarak
kullanılır, bakımı ve temizliği yapılır. Talimatlar çalışanlar tarafından
anlaşılır olmak zorundadır.
Kişisel
koruyucu donanımların değerlendirilmesi ve seçimi
MADDE 7 – (1)
İşveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve
güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken kişisel koruyucu donanımı
belirler.
(2) İşyerinde kullanılacak kişisel koruyucu donanımlar aşağıda
belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak değerlendirilir;
a) İşveren, kişisel koruyucu donanımları seçmeden önce,
koruyucuların bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin
(a) ve (b) bentlerindeki şartlara uygun olup olmadığını değerlendirir. Bu
değerlendirme aşağıdaki hususları içerir;
1) Diğer yöntemlerle önlenemeyen risklerin analiz ve
değerlendirmesi,
2) Kişisel Koruyucu Donanımın kendisinden
kaynaklanabilecek riskler göz önünde bulundurularak, bu maddenin (a)
bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen risklere karşı etkili
olabilecek özelliklerinin tanımlanması,
3) Seçilecek kişisel koruyucu donanımın özellikleri ile
bu maddenin (a) bendinin (2) numaralı alt bendine göre belirlenen
özelliklerin karşılaştırılması.
b) Kişisel koruyucu donanımın herhangi bir parçasında
değişiklik yapıldığı takdirde bu maddenin (a) bendindeki değerlendirme
yeniden yapılır.
Kullanım
kuralları
MADDE 8 – (1) 5, 6
ve 7 nci maddelerde belirtilen koşulları sağlayan
kişisel koruyucu donanımlar, Ek-3’te belirtilen işlerde ve benzeri işlerde,
toplu korunma yöntemleri ile risklerin önlenemediği veya tam olarak
sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılır. Ek-1’de örneği verilen tabloya
göre riskler değerlendirilir ve çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden
kişisel koruyucu donanım kullanılması gereken durumlar belirlenir. İşveren
Ek-2’de belirtilen kişisel koruyucu donanımlardan gerekli olanları sağlar.
Çalışanların bu kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları
için her türlü önlemi alır.
(2) Çalışanlar, 6331 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine
uygun olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve
işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda kendilerine sağlanan
kişisel koruyucu donanımları doğru kullanmakla, korumakla, uygun yerlerde
ve uygun şekilde muhafaza etmekle yükümlüdür.
(3) Çalışanlar kişisel koruyucu donanımda gördükleri
herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirirler. Arızalı bulunan
kişisel koruyucu donanımlar arızalar giderilmeden ve gerekli kontrolleri
yapılmadan kullanılmaz. Çalışanlara verilen kişisel koruyucu donanımlar her
zaman etkili şekilde çalışır durumda olur, temizlik ve bakımı yapılır ve
gerektiğinde yenileri ile değiştirilir. Kişisel koruyucu donanımlar her
kullanımdan önce kontrol edilir.
Çalışanların
bilgilendirilmesi
MADDE 9 – (1)
İşveren, kişisel koruyucu donanımların kullanımı esnasında alınması gereken
sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında çalışanlara ve temsilcilerine bilgi
verir.
Çalışanların
görüşlerinin alınması ve katılımının sağlanması
MADDE 10 – (1)
İşveren, bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen konularda 6331 sayılı
Kanunun 18 inci maddesi hükümleri gereğince çalışanların veya
temsilcilerinin görüşlerini alır ve katılımlarını sağlar.
(2) İşveren, destek elemanları ile çalışan
temsilcilerinin, kullanılması gereken kişisel koruyucu donanımların
belirlenmesi konularında önceden görüşlerinin alınmasını sağlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 11 – (1) 11/2/2004 tarihli ve 25370 sayılı Resmî Gazete`de
yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|