|
POSTA
HİZMETLERİ KANUNU
Kanun No. 6475 Kabul
Tarihi: 9/5/2013
BİRİNCİ
KISIM
Genel
Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; ülke genelinde posta
hizmetlerinin kaliteli, sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir
ücretle, etkin, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak
üzere posta sektörünün serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve
şeffaflığı sağlanmış bir sektör oluşturulması ve bu sektörde düzenleme ve
denetimin gerçekleştirilmesi ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim
Şirketinin kuruluşu, yapılanması, faaliyet konuları ve hizmetlerinin
yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Kanun; posta gönderilerinin kabulü,
toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimine ilişkin işlem ve
hizmetlerin sunulması, yetkilendirme, tarife ilkeleri ve hizmet şartlarının
tespit edilmesi, sektörde düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi,
bunlara ilişkin yaptırımların belirlenmesi ile Posta ve Telgraf Teşkilatı
Anonim Şirketinin kuruluşu, yapılanması, faaliyet konuları ve hizmetlerinin
yürütülmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Adres bilgi kayıt sistemi: 25/4/2006
tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve ilgili mevzuatı saklı
kalmak kaydıyla, gerçek kişilerin rızası alınarak gerçek ve tüzel kişiler
ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait fiziki ve elektronik adreslerin, reklam
ve tanıtım amacıyla PTT hizmetlerinden yararlananlara ücret karşılığı
kullandırılmasına yönelik olarak oluşturulan PTT’ye ait veri tabanını,
b) Bakan: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanını,
c) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığını,
ç) Basılmış kâğıt: Herhangi bir kâğıt, karton veya
başka bir madde üzerine el, makine veya fotoğraf gibi baskı tekniği
kullanılarak hazırlanan her türlü gazete, dergi, kitap, süreli veya süresiz
birbirinin aynı olan yayın, broşür, katalog, fotoğraf, fotoğraf kapsayan
albüm, gravür, plan, harita gibi yazı, resim veya şekil taşıyan adresli
veya adressiz, kişisel haberleşme niteliği bulunmayan gönderiyi,
d) Değer konulmuş veya sigortalı gönderi: Kaybı,
çalınması veya hasara uğraması hâlinde gönderici tarafından kabulde beyan
edilen değere kadar tazminat istenebilen gönderiyi,
e) Değerli kâğıt: PTT’ce kullanılan ve bir değer
ifade eden her türlü pul ve filatelik malzemeyi,
f) Etkin piyasa gücü: Hizmet sağlayıcısının, ilgili
pazarda, tek başına ya da diğer hizmet sağlayıcılarla birlikte,
rakiplerinden ve kullanıcılarından fark edilir bir şekilde bağımsız olarak
hareket edebilmesine imkân sağlayan ekonomik gücü,
g) Evrensel posta hizmeti: Belirlenmiş ilke ve
kurallar çerçevesinde, bir posta hizmetinin coğrafi alan farkı gözetilmeksizin
ülke sınırları içerisinde tüm kullanıcılar için karşılanabilir ücretlerle
kesintisiz olarak sağlanmasını,
ğ) Evrensel posta hizmet sağlayıcısı: Evrensel
posta hizmetini yetki belgesi uyarınca yürütmekle yetkili kılınan hizmet
sağlayıcısını,
h) Evrensel posta hizmet yükümlüsü: Evrensel posta
hizmetini görev sözleşmesi uyarınca sağlamakla yükümlü kılınan hizmet
sağlayıcısını,
ı) Görev sözleşmesi: PTT’nin posta hizmetlerini
sunmak üzere hak ve yükümlülüklerini belirleyen sözleşmeyi,
i) Görme engellilere özgü yazı: İster kişisel
haberleşme, ister genel nitelikte yazılar şeklinde olsun, görme engellilere
özgü işaretleri taşıyan maddeler veya seslendirilmiş kayıtları ihtiva eden
gönderiyi,
j) Haberleşme gönderisi: Kitap, katalog, gazete ve
süreli yayınlar hariç herhangi bir fiziksel araç üzerine yazılan veya
elektronik ileti şeklinde hazırlanan, gönderici tarafından gönderi üzerinde
belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi gereken telgraf da dâhil her türlü
gönderiyi,
k) Havale: Göndericinin PTT iş yerlerine veya
cihazlarına yatırdığı ya da yurt dışından gönderdiği paranın alıcı olarak
gösterdiği kişiye ödenmesi, bir posta çeki hesabına işlenmesi veya posta
çeki hesap sahibinin hesabındaki paradan belirttiği kadarının alıcı olarak
gösterdiği bir üçüncü kişiye veya kendisine ödenmesi yönünde PTT’yi muhatap
alarak verdiği emri,
l) Hizmet sağlayıcısı: PTT’yi ve bu Kanun
hükümlerine göre posta sektöründe faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş
13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanununun 124 üncü maddesinin ikinci fıkrasında sayılan sermaye
şirketlerini,
m) İlgili pazar: Ülkenin tümünde veya bir bölümünde
sunulmakta olan belirli bir posta hizmeti ve onunla yüksek derecede ikame
edilebilen diğer posta hizmetlerinden oluşan pazarı,
n) Kayıtlı gönderi: Kabulünden teslimine kadar
kayda tabi tutulan gönderiyi,
o) Kullanıcı: Hizmet sağlayıcıları tarafından
verilen hizmetlerden gönderici veya alıcı olarak faydalanan gerçek veya
tüzel kişiyi,
ö) Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
p) Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
r) Net satış: Hizmet sağlayıcısının belirli bir
dönemde posta hizmetlerinden elde ettiği gelirlerden, yapılan indirimler ve
iadeler düşüldükten sonra mali müşavir veya vergi dairesi onaylı gelir
tablosundaki satışlar başlığında ayrıntılı olarak belirtilen, hesap
ayrıştırması yapılamadığı durumda gelir tablosundaki net satışlar başlığı
altında belirtilen tutarı,
s) Özel hizmet: Müşteri talepleri doğrultusunda ek
olarak verilen hizmetleri,
ş) Parasal posta hizmeti: Yurt dışı ve yurt içi
havale, posta çeki, yapılacak anlaşmalar kapsamında vergi dâhil her türlü tahsilat ve ödeme, bilet ve her türlü ticari ürünün
fiziki ve elektronik ortamda satışı, döviz alım ve satım işlemleri yapmayı
ve Hazine bonosu, tahvil, hisse senedi ve değerli kâğıtların alım
satımlarına, sigortacılık işlemlerine ve her türlü şans oyunlarına aracılık
etmeyi,
t) Posta çeki işlemleri: PTT iş yerlerinde veya
elektronik ileti şeklinde çek hesabı açtıran kişilerce bir miktar paranın
hesabına borç kaydı suretiyle kendisine veya üçüncü bir kişiye ödenmesi ya
da üçüncü kişinin hesabına alacak kaydedilmesi hususunda PTT tarafından
belirlenen yöntemlerle gerçekleştirilen işlemleri,
u) Posta gönderisi: Göndericinin bizzat kendisi
veya talimatıyla, üzerinde belirtilen yer ve adrese, gönderi türüne ve özel
hizmetine göre teslim edilen haberleşme gönderileri ile kitap, katalog,
gazete ve süreli yayınları, görme engellilere özgü yazıları, ticari değeri
olsun veya olmasın eşya içeren en fazla beş kilogram
ağırlığa veya elli desimetreküp hacme sahip posta maddesi ile posta
kolisi veya kargosunu,
ü) Posta kolisi veya kargosu: Hizmet sağlayıcısı
aracılığıyla yollanan ve kapsamında haberleşme niteliği taşıyan yazılar bulunmayan
en fazla otuz kilogram ağırlığa veya üç yüz
desimetreküp hacme sahip her türlü maddeyi,
v) Posta sektörü: Hizmet sağlayıcılarından oluşan
sektörü,
y) PTT: Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim
Şirketini,
z) PTT acenteliği: PTT tarafından faaliyet konuları
ile ilgili, sınırları özel hukuk hükümlerine göre belirlenen sözleşmelere
dayanılarak gerçek ya da tüzel kişilere hizmet gördürülen PTT iş yerlerini,
aa) PTT
iş yeri: Acentelikler de dâhil PTT tarafından faaliyetlerini yürütmek
amacıyla kurulan birimi,
bb)
Tarife: Hizmet sağlayıcılarının, posta hizmetinin sunulması karşılığında
kullanıcılardan veya diğer hizmet sağlayıcılarından farklı adlar altında
alabilecekleri ücretleri gösteren listeyi,
cc)
Tebligat: 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı
Tebligat Kanunu ile diğer kanunlara göre tebliğ için posta veya elektronik
posta yoluyla iletilen gönderiyi,
çç)
Telgraf: Elektronik haberleşme şebekeleri üzerinden cihazlar aracılığıyla
iletilen yazılı metni,
dd)
Temel ücret: Kurul tarafından belirlenen yurt içi en düşük ağırlıktaki
haberleşme gönderisinin ücretini,
ee)
Yetki belgesi: Posta hizmetlerinin tamamının veya bir kısmının sunulması
veya yürütülmesi için gerekli olan altyapının sağlanması ve işletilmesine
yetki tanıyan, posta hizmetlerine özel, belirli hak ve yükümlülükleri
içeren ve Kurul tarafından belirlenen bedel karşılığında verilen belgeyi,
ff)
Yönetim Kurulu: PTT Yönetim Kurulunu,
ifade
eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Kurumun
Posta Sektörüne İlişkin Görev ve Yetkileri
Görev ve yetkiler
MADDE 4 – (1) Kurumun posta sektörüne ilişkin görev ve
yetkileri şunlardır:
a) Bakanlıkça belirlenecek politika ve stratejilere
uygun olarak kullanıcılara, güvenilir, kesintisiz ve karşılanabilir bir
ücretle posta hizmetleri verilmesini teminen
gerekli düzenlemeleri yapmak
b) Yetki belgelerinin kapsamı, süresi ve şekli ile
ücretlerini belirlemek, yetki belgesi vermek, onaylamak, uygulamayı
denetlemek, bu hususta gereken iş ve işlemleri yürütmek ve mevzuatta
öngörülen tedbirleri almak
c) Tarifelerin onaylanması, izlenmesi ve
denetlenmesine ilişkin yöntemler ile tarifelerin alt ve üst sınırları ile
bunların uygulama usul ve esaslarını belirlemek
ç) Posta hizmetlerinde millî güvenlik, kamu düzeni
ve genel sağlığın korunmasını teminen ilgili
idari birimlerle iş birliği yaparak gerekli tedbirleri almak, posta yoluyla
gönderilmesi yasak maddeler ile kabulü şarta bağlı gönderiler için
düzenlemeler yapmak
d) Eşitlik, şeffaflık ve posta tekeli dışındaki
alanda rekabetin sağlanması amacıyla hizmet sağlayıcılarının belirlenmiş ilke
ve kurallara uymalarını sağlamak, faaliyetlerinin yetkilendirme hüküm ve
şartlarına uygunluğu ile işletme ve muhasebe kayıtlarını denetlemek veya
denetletmek
e) Yönetmeliklere, yetki belgesi hüküm ve
şartlarına, görev sözleşmesine, Kurul kararlarına ve tarifelere aykırı
davranıldığı durumlarda idari para cezası vermek, yetki belgelerini belirli
süreyle geri almak veya iptal etmek
f) Hizmet sağlayıcıları ile kullanıcıları
ilgilendiren ve gizliliği bulunmayan Kurul kararlarını, Kurul tarafından
belirlenen usullere göre kamuoyuna duyurmak
g) Kurumun görev alanı kapsamında hizmet
sağlayıcıları arasında ortaya çıkan ve Kuruma intikal eden ihtilafların
çözümüne ilişkin gerektiğinde uzlaştırma prosedürünü
işletmek, uzlaşma sağlanamadığı takdirde ilgili taraflar arasında aksi
kararlaştırılıncaya kadar geçerli olmak üzere gerekli kararları almak
ğ) Posta sektöründeki gelişmeleri takip etmek, bu
sektörün gelişimini teşvik etmek amacıyla gerekli araştırmaları yapmak veya
yaptırmak, bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği hâlinde
çalışmak ve raporlar hazırlamak
h) Uluslararası kurum ve kuruluşların sektöre
ilişkin düzenleme ve uygulamalarını takip etmek, değerlendirmek ve gerekli
kararları almak
ı) Kullanıcıların şikayetlerini
değerlendirmek ve gereken tedbirleri almak
i) Görevlerini yerine getirirken, gerekli gördüğü
her türlü bilgi ve belgeyi, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişilerden istemek veya yerinde inceleme yapmak
j) Posta sektörü ile ilgili denetleme, inceleme ve
soruşturma işlemlerini yürütmek ve yetkisi dâhilindeki yaptırımları
uygulamak
k) Evrensel posta hizmetinin belirlenen ulusal veya
uluslararası standartlara uygun olarak yürütülmesine ilişkin faaliyetleri
izlemek, denetlemek ve gerekli tedbirleri almak
l) Posta sektöründe rekabeti tesis etmeye ve
korumaya, rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulamaların
giderilmesine yönelik düzenlemeleri yapmak
m) Posta sektöründe ortaya çıkan rekabet
ihlallerini denetlemek, yaptırım uygulamak, mevzuatta öngörülen hâllerde
posta sektöründe rekabet ihlallerine ilişkin konularda gerektiğinde Rekabet
Kurumundan görüş almak
n) Posta sektöründe kullanıcı menfaatlerinin
korunmasına yönelik gerekli her türlü düzenlemeleri yapmak
o) Yetki belgesi sahiplerinin sahip olması gereken
mali ve mesleki yeterlik şartları ile bu hizmet için kurulması gereken
asgari altyapıyı belirlemek
ö) Bu Kanun ile verilen görev ve yetkilere ilişkin
yönetmelik, tebliğ ve diğer hukuki düzenlemeleri yapmak ve gerekli görülen
kararları almak
(2) Kurum, uzmanlık veya özel ve teknik bilgi
gerektiren iş ve işlemlerini, ihtiyaç duyulması hâlinde başka kurum ve
kuruluşlar eliyle ya da hizmet satın almak suretiyle yaptırabilir.
(3) Kurum gerektiğinde diğer kamu kurum ve
kuruluşlarından denetim konusunda uzman personel talep edebilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Posta
Hizmetleri
Posta hizmetleri
MADDE 5 – (1) Posta gönderilerinin kabulü, toplanması,
işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini kapsayan posta hizmetleri, bu Kanun
hükümlerine göre faaliyet gösteren hizmet sağlayıcıları tarafından yerine
getirilir.
Posta tekeli
MADDE 6 – (1) Aşağıdaki hizmetler evrensel posta hizmet
yükümlüsünün tekelindedir:
a) Temel ücret göz önünde bulundurularak Kurumun
önerisi ve Bakanlığın teklifi ile Bakanlar Kurulu tarafından ağırlığı veya ücreti
belirlenen yurt içi ve yurt dışı haberleşme gönderilerinin kabulü,
toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
b) 4/1/1961 tarihli ve 213
sayılı Vergi Usul Kanununun elektronik tebliğe ilişkin hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, 7201 sayılı Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki
elektronik ortam dâhil her türlü tebligatın kabulü, toplanması, işlenmesi,
sevki, dağıtımı ve teslimi.
c) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta
hizmetleri.
ç) Postada alınacak ücretleri gösteren posta
pulları, kişisel pul, anma pulları, posta kartları ve ilk gün zarflarının
bastırılıp satışa çıkarılması.
(2) Birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenmiş
olan ağırlık ve ücret limiti gönderi içerisindeki haberleşme mahiyetindeki
maddeye ilişkindir. Reklam, tanıtım, broşür gibi maddelerin ilavesi
suretiyle ağırlığın aşılması veya değişik promosyon
ve iskonto usulleri uygulanarak ücret limitinin
dışına çıkılması posta tekelinin ihlali sayılır.
(3) Posta tekelini ihlal edenler, bu ihlal
kapsamındaki gönderiler için evrensel posta hizmet yükümlüsünce belirlenen
posta ücretinin on katı tutarında meblağı evrensel posta hizmet yükümlüsüne
tazminat olarak ödemekle yükümlüdür. Bu tazminat, evrensel posta hizmet
yükümlüsüne irat kaydedilir. Bu kapsamda tespit edilen gönderiler, evrensel
posta hizmet yükümlüsü tarafından gecikmeksizin alıcısına sevk edilir.
Posta tekeli ihlali hakkındaki yaptırımlara ilişkin diğer mevzuat hükümleri
saklıdır.
Posta hizmetlerinin gizliliği ve
güvenliği
MADDE 7 – (1) Hizmet sağlayıcıları ile posta hizmetlerinde
çalışanlar veya herhangi bir şekilde posta hizmetleri ile ilgili bilgiye
sahip olanların, bu bilgileri ve posta hizmetleri ile ilgili ilişkileri
açığa vurmaları, gönderileri açmaları, içlerinde ne olduğunu araştırmaları,
üçüncü kişilere bilgi vermeleri veya herhangi birinin bunları yapmasına
neden olmaları, gönderileri zapt veya yok etmeleri yasaktır.
(2) Hizmet sağlayıcıları, yürüttüğü hizmetlerle
ilgili olarak gerekli güvenlik önlemlerini almakla yükümlüdür.
(3) Posta gönderileri, kanunla yetkili kılınan
merciler dışındaki kişilerce alıkonulamaz, açılamaz ve içeriği
araştırılamaz.
Yanlışlıkların düzeltilmesi
MADDE 8 – (1) Hizmet sağlayıcıları tarafından posta
hizmetleri karşılığında kullanıcılardan alınan ücret ve her türlü tahsilat ile hesaplarda yanlışlık yapıldığının tespit
edilmesi hâlinde eksik alınan paralar tahsil edilir veya fazla alınan
paralar iade edilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Yetkilendirme
Posta hizmetleri için yetkilendirilme
MADDE 9 – (1) Posta hizmeti verilebilmesi veya bunun için
gerekli altyapının kurulup işletilebilmesi için Kurum tarafından bu hususta
yetkilendirilmiş olmak gerekir.
(2) Yetkilendirme, yetki belgesi verilmesi yoluyla
yapılır. Yetki belgesi almak isteyen şirketler faaliyete başlamadan önce
Kurum düzenlemeleri çerçevesinde Kuruma başvuruda bulunur.
(3) PTT, bu Kanun çerçevesinde yurt içi ve yurt
dışında posta hizmetlerini yürütmeye ve gerekli altyapıyı kurmaya
yetkilidir. PTT’nin söz konusu yetkiye ilişkin hak ve yükümlülükleri Kurum
ile imzalanacak görev sözleşmesi ile belirlenir. Bu sözleşme damga vergisi
ve harçtan müstesnadır.
(4) Yetki belgesinin ücreti, kapsamı, süresi ve
şekli ile yetki belgesi sahiplerinin sahip olması gereken mali ve mesleki
yeterlik şartları, bu hizmet için kurulması gereken asgari altyapıya
ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle
belirlenir.
(5) Yetki belgesi, sahipleri dışında kullanılamaz.
Ancak, yetki belgesi Kurumun onayı ile yetki belgesi alma şartlarını haiz
olanlara devredilebilir.
(6) Kurum, yetkilendirme taleplerini, gerekli
şartların sağlanamaması nedeniyle veya millî güvenlik, kamu düzeni ve genel
sağlık gerekçeleri ile reddedebilir.
(7) Yetki belgesi, hizmet sağlayıcısının
faaliyetlerinin mevzuata aykırı olması durumunda Kurum tarafından
belirlenen usul ve esaslara göre iptal edilebilir.
(8) Kurum, millî güvenlik, kamu düzeni ve genel
sağlık gereklerinden kaynaklanan sebeplerin tespiti hâlinde, şirketlerin
posta sektöründe faaliyete geçmelerini veya posta hizmeti sağlamalarını
engelleyebilir.
(9) Posta sektöründe hizmetin belirlenen ilke ve
kurallar dâhilinde verilememesinden kaynaklanan zarar ve hasarın kimin
tarafından ve ne şekilde karşılanacağı hususu yetki belgesinde ve görev
sözleşmesinde belirtilir.
(10) Hizmet sağlayıcılarınca bu Kanun kapsamında Kurumdan
alınan yetki belgesi, 26/9/2011 tarihli ve 655
sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 10/7/2003 tarihli ve 4925
sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük
Kanunu ile 6102 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuat kapsamında alınması
gereken yetki belgelerinin alınması zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Yetkilendirme ücretinin tahsili
MADDE 10 – (1) Kurum tarafından belirlenen yetkilendirme ücretleri,
evrensel posta hizmeti payı saklı kalmak kaydıyla, genel bütçeye gelir
kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimine yatırılır. Zamanında
ödenmeyen yetkilendirme ücretleri, Kurumun bildirimi üzerine, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ilgili vergi dairesince tahsil
olunur.
İdari ücretler
MADDE 11
– (1) Kurum; pazar analizi, posta
sektörüne ilişkin düzenlemelerin hazırlanması ve uygulanması, hizmet
sağlayıcıların denetlenmesi, piyasanın kontrolü, uluslararası iş birliği,
uyumlaştırma ve standardizasyon çalışmaları ve diğer faaliyetleri ile her
türlü idari giderlerinden kaynaklanan masraflara katkı amacıyla hizmet
sağlayıcılarının bir önceki yıl net satışlarının binde 5’ini geçmemek
üzere, uluslararası yükümlülükler de dikkate alınarak hizmet
sağlayıcılarından idari ücret alır. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
(2) Tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde
belirlenen sürede idari ücretlerin hizmet sağlayıcılar tarafından
ödenmemesi hâlinde 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirlenen usule
göre hesaplanan gecikme zammı oranı kadar faiz uygulanır. Hizmet
sağlayıcılarından alınacak idari ücretlerden süresinde ödenmeyenler,
Kurumun bildirimi üzerine 6183 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ilgili vergi
dairesi tarafından tahsil edilir ve Kuruma gelir kaydedilir.
(3) Kurum, idari maliyeti ve toplanan idari ücreti
gösteren yıllık rapor yayımlar.
Hizmet sağlayıcılarının
yükümlülükleri
MADDE 12 – (1) Hizmet sağlayıcılarının yükümlülükleri
şunlardır:
a) Teşkilat birimlerini, mevzuatın öngördüğü defter
ve kayıtlarını denetime hazır bulundurmak, Kurum tarafından talep
edildiğinde denetime açmak ve Kurumun faaliyetlerini yerine getirebilmesi
için ihtiyaç duyacağı her türlü bilgi ve belgeyi zamanında Kuruma vermek
b) Kişisel veri ve bilgilerin gizliliğinin
korunması yükümlülüklerine uymak
c) Yetki belgesine konu her hizmet için ayrı hesap
ve kayıt tutmak
ç) Sermaye şirketlerinin ortaklık yapılarında
toplamda yüzde 10 veya daha fazla bir sermaye payı değişimi, halka açık
şirketlerde ise doğrudan veya dolaylı yönetim hakimiyeti
değişikliği, birleşmeleri veya herhangi bir tüzel kişinin katılımıyla
genişlemesi, kontrolün değişmesi, satış, devir veya diğer düzenlemeler ile
tüzel kişilik yapısında meydana gelen değişiklikler için Kurum onayı almak
d) Can ve mal güvenliğini tehdit eden veya tehlike
arz eden her türlü faaliyetin oluşumunun engellenmesi için gerekli
tedbirleri almak ve alınan tedbirleri Kuruma bildirmek
e) Bu Kanun hükümleri uyarınca posta sektöründe
verimli, istikrarlı ve ekonomik bir sistem oluşturmak suretiyle posta
gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki ve dağıtımını rekabet
ortamına uygun olarak sağlamak
f) Çevreye zarar vermemek için gerekli tedbirleri
almak
g) Millî güvenlik ile kamu düzeni gereklerine ve
acil durum ihtiyaçlarına öncelik vermek
ğ) Mevzuatın ve Kurul kararlarının gereklerini
yerine getirmek
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Evrensel
Posta Hizmeti Esasları
Evrensel posta hizmeti ilkeleri
MADDE 13 – (1) Evrensel posta hizmetinin gerçekleştirilmesi
amacıyla yapılan düzenlemelerde aşağıdaki ilkeler göz önüne alınır:
a) Posta hizmetinin etkin, verimli, kaliteli,
süratli bir şekilde ve karşılanabilir bir ücretle ülkenin her yerinde
sunulması
b) Bakanlık tarafından istisna tutulan durumlar
haricinde, herkesin evrensel posta hizmetlerinden yararlanmasının
sağlanması ve posta hizmetinin haftada beş iş gününden az olmamak kaydıyla
verilmesi
c) Posta hizmetine ilişkin uluslararası
sözleşmelerde belirtilen boyutlarda ve ağırlığı iki kilograma kadar olan
posta gönderileri ile yirmi kilograma kadar olan posta koli veya
kargolarının kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve tesliminin
sağlanması
ç) Kayıtlı ve değer konulmuş veya sigortalı
gönderilere ilişkin hizmetlerin verilmesi
d) Posta gönderilerinin kaybı, çalınması veya
hasarı hâlinde sorumluluk üstlenilmesi
e) Posta hizmetlerinin sunulmasında dil, ırk, renk,
cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle herhangi
bir ayrım yapılmaması
f) Genel ahlak ve sağlık kurallarına uyulması ve
millî güvenlik ile kamu düzeni gereklerine ve acil durum ihtiyaçlarına
öncelik verilmesi
g) Olağanüstü hâller haricinde hizmete ara
verilmemesi ve hizmetin durdurulmaması
ğ) Sosyal desteğe ihtiyacı olanların evrensel posta
hizmetinden yararlanabilmesine yönelik tedbirlerin alınması
Evrensel posta hizmetinin kapsamı
MADDE 14 – (1) Evrensel posta hizmeti;
a) İki kilograma kadar olan posta gönderilerinin,
b) Yirmi kilograma kadar olan posta koli veya
kargolarının,
c) Basılmış kâğıtların,
ç) Görme engellilere özgü yazıların,
kabulü,
toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini kapsar.
(2) Evrensel posta hizmetinin kapsamı; ülkenin
coğrafi, sosyal, kültürel, ekonomik, ticari şartları göz önünde
bulundurularak Kurumun görüşlerini alarak Bakanlıkça yapılacak teklif
üzerine Bakanlar Kurulunca yeniden belirlenebilir.
(3) Görme engellilere özgü yazı içeren gönderiler,
özel hizmet ücretleri hariç, posta ücretinden muaftır.
Evrensel posta hizmeti gelirleri ve
tahsili
MADDE 15 – (1) Evrensel posta hizmeti gelirleri ve tahsil
esasları aşağıda belirtilmiştir:
a) Hizmet sağlayıcılarınca; cari yılda üçer aylık
dönemlerde geçici kurumlar vergisi kapsamında vermiş oldukları beyanname
ekinde yer alan ve gelir tablosunun net satışlar kısmında belirtilen
tutardan şirketin posta hizmetlerinden elde ettiği net satış hasılatına isabet eden miktarın yüzde 2’si geçici
kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı takip eden ayın sonuna kadar,
b) Kurumca, bu Kanun uyarınca posta hizmetlerine
ilişkin verilen idari para cezalarının yüzde 20’si tahsil edildiği ayı
takip eden ayın sonuna kadar,
Bakanlığa bildirilir. Bu meblağlar aynı süre
içinde, Bakanlığın merkez muhasebe birimi hesabına aktarılır ve bütçeye
evrensel posta hizmeti gelirleri adı altında gelir olarak kaydedilir.
Ayrıca, Kurumca bu Kanun kapsamında yapılan yetkilendirme nedeniyle merkez
muhasebe birimi hesabına yatırılan yetkilendirme ücretinin yüzde 25’i
yatırıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar bütçeye evrensel posta hizmeti
gelirleri adı altında gelir olarak kaydedilir.
(2) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen süre
içinde ödenmeyen tutarlar, Bakanlığın ilgili vergi dairesine yapacağı
başvuru üzerine, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.
Vergi dairelerince yapılan tahsilatlar ertesi ayın
sonuna kadar Bakanlığın merkez muhasebe birimi hesabına aktarılır.
Süresinde ödenmeyen katkı paylarına, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine
göre gecikme zammı uygulanır.
(3) Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada belirtilen
oranları iki katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye veya
kanuni oranlarına getirmeye yetkilidir.
(4) Evrensel posta hizmet yükümlüsü ya da
sağlayıcılarının evrensel hizmet sağlama yükümlülükleri nedeniyle ortaya
çıkan evrensel posta hizmetinin net maliyeti ile bu kapsamda yapılacak
diğer harcamaları karşılamak için Bakanlık bütçesinde her yıl evrensel
posta hizmet gelirleri tahmini kadar ödenek öngörülür. Evrensel posta
hizmetleri için ödenek ihtiyacı bu hizmet gelirleri tahmininden fazla
olması hâlinde yeterli ödenek Bakanlık bütçesinde öngörülür. Bu amaçla
konulan ödenek münhasıran, bu Kanunla Bakanlığa verilen görevlerin yerine
getirilmesi için kullanılır.
(5) Evrensel posta hizmeti gelirlerinin tahsili ve
giderlerin yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ile Maliye
Bakanlığının müştereken hazırlayacağı yönetmelikle belirlenir.
Evrensel posta hizmetinin net
maliyeti ve bildirimi
MADDE 16 – (1) Evrensel posta hizmetinin net maliyeti;
evrensel posta hizmet yükümlüsü ya da sağlayıcısının, hizmetleri evrensel
posta hizmeti kapsamında karşılamadığı zaman ile evrensel posta hizmet
yükümlüsü ya da sağlayıcısı olarak karşıladığı zamanki net maliyetleri
arasındaki fark esas alınarak hesaplanır. Ancak, evrensel posta hizmetinin
net maliyetinin hesaplanmasında, hizmet sağlayıcılarının evrensel posta
hizmet yükümlüsü ya da sağlayıcısı olması dolayısıyla elde edeceği diğer
gelirler de göz önüne alınarak değerlendirme yapılır. Evrensel posta hizmet
yükümlülüğünün getirdiği ilave maliyet yükünü ortaya çıkaran bu hesaplama
net maliyetler üzerinden yapılır. Bu amaçla evrensel posta hizmet yükümlüsü
tekele tabi ve tekel dışı gönderiler için ayrı hesap tutmak zorundadır.
(2) Evrensel posta hizmet yükümlüsü veya sağlayıcıları
her yılın sonunda evrensel posta hizmeti kapsamındaki hizmetleri
karşılamanın net maliyetini Bakanlığa bildirir.
(3) Bakanlık, net maliyetin gerçekleşip
gerçekleşmediğine dair evrensel posta hizmet yükümlüsünü ve evrensel posta
hizmet sağlayıcısını denetler veya masrafları evrensel posta hizmeti
gelirlerinden karşılanmak üzere bağımsız denetçiler tarafından
denetlenmesini sağlar, evrensel posta hizmetinin net maliyetini onaylar ve
gerçekleşen net maliyeti öder.
ALTINCI
BÖLÜM
Tarifeler, Kullanıcıların
Korunması ve Rekabetin Sağlanması
Tarifeler ve kullanıcıların korunması
MADDE 17 – (1) Tarifelerin uygulanması ve kullanıcıların
korunmasına ilişkin usul ve esaslar şunlardır:
a) Hizmet sağlayıcısı, yetki belgesi çerçevesinde
sunmaya yetkili olduğu hizmetler için tarife hazırlamak, kullanıcılar
nezdinde tarifelere ilişkin hususların adil ve şeffaf olmasını sağlamak
zorundadır.
b) Tarifeler, Kurum tarafından belirlenen alt ve
üst sınırlar ile posta hizmetlerinin sunulmasında uygulanacak tarifelere
ilişkin ilgili mevzuat ve 7/12/1994 tarihli ve
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak
kaydıyla serbestçe belirlenir.
c) Tarifelerin, benzer konumdaki kullanıcılar
arasında haklı nedenlerin varlığı dışında ayrım gözetilmeksizin
düzenlenmesi, adil ve şeffaf olması, sunulan posta hizmetlerine ilişkin
maliyetleri yansıtması, yıkıcı veya aşırı fiyatları da içerecek şekilde
rekabetin engellenmesi, bozulması veya kısıtlanmasına neden olacak
ücretleri ihtiva etmemesi, bir hizmetin maliyetinin diğer bir hizmetin
ücreti yoluyla desteklenmesi veya karşılanmasına yol açacak şekilde belirlenmemesi
esastır.
ç) Tarifelerin, teknolojik gelişmeyi ve yeni
teknolojilerin karşılanabilir ücretlerle kullanılmasına olanak veren
yatırımları teşvik edecek nitelikte olması esastır.
d) Kullanıcı menfaatlerinin gözetilmesi ve posta
sektöründe rekabetin tesisi amacıyla Kurum tarafından etkin piyasa gücüne
sahip hizmet sağlayıcılarına tarifelerin onaylanması, düzenlenmesi,
izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin yükümlülükler getirilebilir.
(2) Millî güvenlik ile kamu düzeni gereklerine ve
acil durum ihtiyaçlarına ait düzenlemeler, ilgili bakanlıkların ihtiyaçları
ve görüşleri dikkate alınarak Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu
kararıyla belirlenir.
(3) Tarifelerin onaylanması, uygulanması,
bildirimi, ilanı, izlenmesi ve denetlenmesi ile kullanıcıların korunmasına
ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
Rekabetin sağlanması
MADDE 18 – (1) Kurum, 4054 sayılı Kanun hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, posta sektöründe rekabete aykırı davranış ve uygulamaları
resen veya şikâyet üzerine incelemeye, soruşturmaya ve rekabetin tesisine
yönelik gerekli gördüğü tedbirleri almaya, görev alanına giren konularda
bilgi ve belgelerin sağlanmasını talep etmeye yetkilidir.
(2) Rekabet Kurulu, posta sektörüne ilişkin olarak
yapacağı inceleme ve tetkiklerde, birleşme ve devralmalara ilişkin olarak
vereceği kararlar da dâhil olmak üzere posta sektörüne ilişkin olarak
vereceği kararlarda, Kurumun görüşünü ve Kurumun yapmış olduğu düzenleyici
işlemleri dikkate alır.
YEDİNCİ
BÖLÜM
İdari
Yaptırımlar ve Dava Hakkı
İdari yaptırımlar
MADDE 19
– (1) Kurum; mevzuata ve
yetkilendirme şartlarına aykırılık hâlinde hizmet sağlayıcılarına bir
önceki takvim yılındaki net satışlarının yüzde 3’üne kadar idari para
cezası uygulamaya, millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu hizmetinin gereği
gibi yürütülmesi ve kanunlarla getirilen hükümlerin uygulanması amacıyla
gerekli tedbirleri almaya, üç aydan az olmamak üzere altı aya kadar posta
hizmeti faaliyetini durdurmaya veya yetkilendirmeyi iptal etmeye
yetkilidir.
(2) Kurum, mevzuata ve yetkilendirme şartlarına
aykırı davranan hizmet sağlayıcısının faaliyete yeni başlamış olması
hâlinde bin liradan bir milyon liraya kadar idari para cezası ile bu
Kanunda belirtilen diğer idari yaptırımları uygulamaya yetkilidir.
(3) Kabulü yasak olan maddeleri postayla
gönderenler ile 7 nci madde hükümlerine aykırı
hareket edenlere gönderi ücretinin beş yüz katı tutarında idari para cezası
uygulanır.
(4) 26/9/2004 tarihli ve
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 124 üncü ve 132 nci
maddeleri kapsamına giren suçların hizmet sağlayıcılarının çalışanlarınca
işlenmesi hâlinde verilecek cezalar iki katına kadar artırılır.
(5) Yetki belgesi almaksızın posta hizmeti
verenlerin tesisleri Kurumun talebi üzerine o yer mülki amirince
kapatılarak faaliyetlerine son verilir.
(6) Yetki belgesi almaksızın posta hizmeti verenler
hakkında bin günden on bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
(7) Kurum tarafından yetki belgesi iptal edilen
hizmet sağlayıcıları ve bu hizmet sağlayıcılarının hisselerinin en az yüzde
20’sine sahip ortakları ile tüzel kişiliği idareye yetkili kişilere ve
bunlar tarafından kurulmuş şirketlere iptal sebepleri göz önünde bulundurularak
üç yıla kadar yeniden yetki belgesi verilmez.
(8) Kurum tarafından verilen idari para cezaları
hiçbir şekilde cezayı ödeyen hizmet sağlayıcısı tarafından hazırlanacak
tarifelerde maliyet unsuru olarak yer alamaz.
(9) Kurum tarafından verilen idari para cezaları
tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma ödenir. Bu süre içinde
ödenmeyen idari para cezaları, Kurumun bildirimi üzerine ilgili vergi
dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Tahsil edilen
idari para cezalarının yüzde 20’si, 15 inci maddenin birinci fıkrasının (b)
bendi uyarınca bütçeye evrensel posta hizmeti gelirleri adı altında gelir
kaydedildikten sonra, kalan kısmın yüzde 50’si Kurum hesaplarına aktarılır,
yüzde 50’si ise genel bütçeye gelir kaydedilir.
(10) Bu maddenin uygulanmasına ve bu Kanunda
öngörülen yükümlülüklerin hizmet sağlayıcıları tarafından yerine
getirilmemesi hâlinde uygulanacak idari para cezalarına ve diğer idari
tedbirlere ilişkin hususlar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
Dava hakkı
MADDE 20 – (1) Kurumun her türlü idari karar, eylem ve
işlemleri ile idari yaptırım kararlarına karşı yetkili idare mahkemesinde
dava açılabilir. Kurum kararlarına karşı açılan her türlü dava öncelikli
işlerden sayılır.
(2) Kurum tarafından açılacak davalarda teminat
aranmaz.
İKİNCİ
KISIM
Posta ve
Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi
BİRİNCİ
BÖLÜM
Kuruluş,
Faaliyet Konuları ve Nitelikleri
Kuruluş
MADDE 21 – (1) Bu Kanun ile kuruluş ve tescile ilişkin
hükümleri hariç olmak üzere 6102 sayılı Kanun ve özel hukuk hükümlerine
tabi Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi unvanı altında bir anonim
şirket kurulmuştur.
(2) PTT’nin sermayesinin tamamı Hazineye aittir.
Hazine Müsteşarlığının mülkiyet hakkı ile kâr payı hakkı saklı kalmak üzere
ve kamunun pay sahipliğinden kaynaklanan bütün mali hakları Hazine
Müsteşarlığında kalmak kaydıyla Hazine Müsteşarlığının PTT’deki pay
sahipliğine dayanan oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkileri
Bakanlık tarafından kullanılır. Bu hak ve yetkilerin kullanımına ilişkin
her türlü mali ve hukuki sorumluluk Bakanlığa aittir.
(3) PTT, bu Kanun ve 6102 sayılı Kanunun bu Kanuna
aykırı olmayan hükümlerine göre Kalkınma Bakanlığının görüşü ve Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın uygun görüşü alınarak hazırlanan esas
sözleşmesinin Genel Kurul tarafından onaylanmasını müteakip yapılacak
tescil ve ilan ile faaliyete geçer. Esas sözleşmede yapılacak
değişikliklerde Kalkınma Bakanlığının görüşü ve Hazine Müsteşarlığının
bağlı olduğu Bakanın uygun görüşü aranır. 6102 sayılı Kanunun ayni ve nakdî
sermayesinin vaz’ına müteallik hükümleri ile 414
üncü madde hükmü PTT hakkında uygulanmaz.
(4) 16/7/1965 tarihli ve
697 sayılı Ulaştırma ve Haberleşme Hizmetlerinin Olağanüstü Hallerde ve
Savaşta Ne Suretle Yürütüleceğine Dair Kanun ile millî güvenlik ve kamu
düzeni gerekleri ve sıkıyönetim ve seferberlik hâllerinde posta
hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin özel kanunların hükümleri saklıdır.
Faaliyet konuları ve nitelikleri
MADDE 22 – (1) PTT; yurt içinde ve yurt dışında her türlü
taşımacılık hizmetlerini de içerecek şekilde posta, koli, kargo ve lojistik
hizmetleri, pul basımı ve satımı, denetlemeye ilişkin hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı
Bankacılık Kanununa tabi olmaksızın, anılan Kanun kapsamında belirtilen
faaliyet konuları ile ilgili olarak bankalarla yapacağı sözleşmeler
doğrultusunda bankalara destek hizmeti, parasal posta hizmeti, ödeme
hizmeti sunma, adres bilgi kayıt sistemi ve elektronik sertifika hizmet
sağlayıcılığı, elektronik ortam dâhil her türlü tebligat ve telgraf
hizmetine ilişkin faaliyetler ile esas sözleşmesinde belirlenen diğer
faaliyetleri yürütür.
(2) PTT, 2/4/1987 tarihli
ve 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet
Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine tabidir.
(3) PTT’nin teşkilatı, sermaye miktarı, hisseleri,
hesapları ve kârın dağıtımına ilişkin esaslar esas sözleşmesinde
gösterilir.
(4) PTT’nin yurt içinde ve yurt dışında şirket
kurma veya kurulu bulunan şirketlere ortak olmasına ilişkin usul ve esaslar
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
(5) PTT, uluslararası birlik ve kuruluşların
çalışmalarında, işletmeci olarak posta sektörünü temsil etmeye ve protokol
yapmaya yetkilidir.
İKİNCİ
BÖLÜM
Teşkilatlanma
Teşkilat
MADDE 23 – (1) PTT’nin organları şunlardır:
a) Genel Kurul
b) Yönetim Kurulu
c) Genel Müdürlük
Genel Kurul
MADDE 24 – (1) Genel Kurul; yıllık faaliyet raporu ile
bilanço ve kâr zarar hesaplarını inceleyerek Yönetim Kurulunun ibrasını karara
bağlar. Genel Kurul ayrıca, bu Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 6102
sayılı Kanun ve ilgili kanunlarda belirtilen görevleri yapar ve yetkileri
kullanır.
Yönetim Kurulu
MADDE 25 – (1) Yönetim Kurulu, Genel Müdür dâhil beş üyeden
oluşur. Dört üye Bakanın, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu
Bakanın teklif ettiği adaylar arasından Genel Kurul tarafından atanır.
(2) Yönetim Kurulu üyeliklerine atanacakların 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununda yer alan memur olarak atanacaklarda aranan nitelikleri haiz
olması şarttır. Görev süresi sona eren üyeler tekrar atanabilir.
(3) Yönetim Kurulu karar organı olup, PTT’yi idare,
ilzam ve idari ve adli merciler nezdinde temsil eder ve PTT’nin temsil ve
idaresinden Genel Kurula karşı sorumludur. Yönetim Kurulu 6102 sayılı
Kanun, esas sözleşme ve Genel Kurulca verilen yetkilerin yanı sıra
aşağıdaki yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir:
a) İş yerlerinde kabul edilen gönderilerin kabul ve
teslim şartları ile türünü ve sınıfını belirlemek
b) Sunulan tüm hizmetlerin ücretlerini ve ödeme
esaslarını belirlemek
c) Yurt içinde ve yurt dışında lüzum göreceği
yerlerde iş yeri açılmasına, kapatılmasına ve faaliyet alanıyla ilgili
uluslararası oluşumlara katılmaya karar vermek
ç) Pul satıcılıkları ve acentelik hizmetlerinin
karşılığında alınacak komisyon veya diğer ödemeleri belirlemek
d) Posta pulları, posta kartları ile ilk ve özel
gün zarfları bastırmaya ve satışa çıkarmaya karar vermek
e) Faaliyet ve hizmet alanlarına ilişkin olarak gerçek
ve tüzel kişilerle sözleşmeler imzalanması veya ortaklıklar kurulmasına,
postaların ayrım ve dağıtım işleri için hizmet satın alınmasına karar
vermek
f) PTT’nin daha etkin ve verimli çalışması için
personel ücreti ve diğer hususlarla ilgili performans kriterlerini
belirlemek
g) Genel Kurulun onayına sunulmak üzere, PTT’nin
stratejik planına uygun olarak Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının
görüşünü alarak, PTT’nin mali ve mali olmayan performans hedeflerini
hazırlamak ve Genel Kurul tarafından onaylanan işletme bütçesini Kalkınma
Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığına iletmek
ğ) Yurt içinde ve yurt dışında şirket kurulması
veya kurulu bulunan şirketlere ortak olunması ve bu şirketlerin devrine
ilişkin usul ve esasların belirlenmesi hakkında Bakanlığa görüş bildirmek
h) Faaliyetlerin etkin bir şekilde yürütülebilmesi
için gerekli organizasyonu ve çalışma usullerini tespit etmek ve Genel
Müdürlükçe hazırlanan yönetmelik ve yönergeleri onaylamak
(4) PTT Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyelerine,
her yıl Yüksek Planlama Kurulu tarafından PTT için belirlenen miktarı
aşmayacak şekilde Genel Kurul tarafından tespit edilen miktarlarda aylık
ücret ve diğer ödemeler yapılabilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu üyelerinin
mali haklarını belirlerken performans hedefleri gerçekleşmelerini de
dikkate alır. Yönetim Kurulu üyeliği görevi 31/5/2006
tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa
göre zorunlu olarak sigortalı olmayı gerektirmez ve Yönetim Kurulu Başkan
ve üyelerine bu fıkra gereğince ödenen ücretler sigorta primine esas
kazanca dâhil edilmez.
(5) Yönetim Kurulu sınırlarını açıkça belirlemek
şartıyla yetkilerinden bir kısmını Genel Müdüre devredebilir. Ancak, yetki
devri Yönetim Kurulunun sorumluluğunu kaldırmaz.
(6) PTT Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyelerinin
görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanmaları, ilgili
Bakanın iznine bağlı olup, bu konuda 2/12/1999
tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması
Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Genel Müdürlük
MADDE 26 – (1) Genel Müdürlük; Genel Müdür, genel müdür
yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.
(2) Genel Müdürlüğün teşkilat yapısı ve hizmet
birimleri esas sözleşmeyle düzenlenir.
(3) Genel Müdür, Genel Kurulca atanır.
(4) Genel Müdür, Yönetim Kurulunun
devredilemeyeceğini belirterek verdiği yetkiler hariç, sınırlarını açıkça
belirlemek şartıyla, yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir.
Ancak, yetki devri Genel Müdürün sorumluluğunu kaldırmaz.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Personel
Statüsü
Sözleşmeli personel
MADDE 27 – (1) PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer
kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari
hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir.
(2) Kamu Personel Seçme Sınavına katılanlar arasından
seçilecek olan sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama,
görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden
alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin
hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle
düzenlenir.
(3) Sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve
diğer mali ve sosyal hakları ile sözleşme esasları Yönetim Kurulunca
belirlenir. Ancak, avukat vekâlet ücreti hariç, aylık ücret, her türlü
sosyal yardım, zam, tazminat, ödenek ve diğer adlar altında yapılan bütün
ödemelerin aylık ortalaması, Yüksek Planlama Kurulunca PTT için tespit
edilen üst sınırı aşamaz.
(4) PTT lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri
nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil olunan avukat vekâlet
ücretlerinin dağıtılması 26/9/2011 tarihli ve 659
sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde
Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerine göre yapılır.
(5) Sözleşmeli personel, sosyal güvenlikleri
bakımından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi hükümlerine tabidir. Bu personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve
esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Ücretler,
Sorumluluk ve Uygulama Alanı
Ücretler
MADDE 28 – (1) PTT’nin faaliyetlerine ilişkin ücretlerin tam
ve peşin olarak alınması esastır. Ancak, Yönetim Kurulu gerekli gördüğü
takdirde farklı ödeme esasları belirleyebilir.
Sorumluluk, başvuru hakkı ve
zamanaşımı
MADDE 29
– (1) Hizmet akdiyle görev yapan
işçiler hariç diğer PTT çalışanları ve acenteleri, PTT’nin paralarına ve
para hükmündeki evrak ve senetlerine ve diğer mevcutlarına karşı
işledikleri suçlar ile bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge
ve defterleri üzerinde işledikleri suçlar ve ifa ettikleri görevlerinden
doğan suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır.
(2) PTT hizmetleri ile ilgili olarak herhangi bir
talepte bulunmak ve PTT’nin sorumlu olduğu hâllerde dava etme hakkı o
hizmetten yararlanana aittir.
(3) PTT hizmetleri ile ilgili olarak talepte
bulunma ve dava açma hakkı faaliyet konusu işlemin tesisi tarihinden
itibaren bir yılın sonunda zamanaşımına uğrar. Bu süre, PTT’ye başvuru ile
kesilir ve yapılan inceleme ve araştırmaların sonucunun ilgililere
bildirildiği tarihte kesildiği yerden yeniden başlar. Bu süre yeni bir
başvuru ile tekrar kesilmez.
(4) PTT anlaşmazlık konusu olmayan posta hizmetine
ait evrakı iki yıl saklamak zorundadır. Ancak mahkemeye, icra dairesine ve
kanunla yetkili kılınmış mercilere başvurulduğunun tebliğ edilmesi hâlinde,
anlaşmazlık konusu evrak ihtilaf sonuçlanıncaya kadar saklanır.
(5) Mahkemeye, icraya ve kanunla yetkili kılınmış
mercilere başvurulması hâlinde zamanaşımı süresi hariç genel hükümler
uygulanır.
Uygulama alanı
MADDE 30 – (1) Uluslararası anlaşmalarda aksine bir hüküm
bulunmadıkça bu Kanun hükümleri uluslararası posta işlerinde de uygulanır.
ÜÇÜNCÜ
KISIM
Çeşitli
Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Değiştirilen
ve Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Değiştirilen ve yürürlükten
kaldırılan hükümler ile atıflar
MADDE 31 – (1) 2/3/1950 tarihli ve
5584 sayılı Posta Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer mevzuatta 5584
sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
(2) 5/4/1983 tarihli ve
2813 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun Kuruluşuna İlişkin
Kanunun;
a) 8 inci maddesinin ikinci fıkrasına “mesleki ve
elektronik haberleşme” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya posta
hizmetleri” ibaresi eklenmiş, üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve yedinci fıkrasına “özellikle de herhangi bir
telekomünikasyon şirketinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve PTT veya
posta sektöründe faaliyet gösteren bir şirkette” ibaresi eklenmiştir.
“Kurul Başkanıyla, telsiz hizmetlerini temsil eden
bir üye, telekomünikasyon hizmetlerini temsil eden bir üye ve posta
hizmetlerini temsil eden bir üye Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanının göstereceği iki kat üye adayı arasından atanır.”
b) Eki (I) sayılı cetvele, ekli listede yer alan
kadrolar ihdas edilerek eklenmiştir.
(3) 8/6/1984 tarihli ve
233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye
ekli listenin “B – Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)” bölümünde yer alan
“Türkiye Cumhuriyeti Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü (P.İ.)” ibaresi
listeden çıkarılmıştır. Diğer mevzuatta mülga T.C. Posta ve Telgraf
Teşkilatı Genel Müdürlüğüne yapılan atıflar PTT’ye yapılmış sayılır.
(4) 4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun geçici 4 üncü maddesinin beşinci
fıkrasının ikinci cümlesine “Bu Kanunun 3 üncü maddesinin (g) bendinde yer
alan parasal limit,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Posta ve Telgraf
Teşkilatı Anonim Şirketinin anılan bent kapsamındaki mal ve hizmet alımları
ile” ibaresi eklenmiştir.
İKİNCİ
BÖLÜM
Geçici ve
Son Hükümler
Yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, bir yıl
içinde yürürlüğe konulur. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe
konuluncaya kadar mevcut yönetmelikler ile diğer düzenlemelerin bu Kanuna
aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Posta hizmetlerini temsil eden Kurul
üyesinin atanması
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
iki ay içinde 2813 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre posta hizmetlerini
temsilen Kurula bir üye atanır. Kurulda telekomünikasyon hizmetlerini temsilen
bulunan üyelerden görev süresi ilk sona eren üyenin görevi sona erinceye
kadar, Kurul sekiz üye olarak çalışmaya devam eder. Kurulda
telekomünikasyon hizmetlerini temsilen bulunan üyelerden görev süresi ilk
sona eren üyenin yerine atama yapılmaz ve bu kadro başka bir işleme gerek
kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
Görev sözleşmesi
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Görev sözleşmesi bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren iki ay içinde düşüncesi alınmak üzere Danıştaya
gönderilir. Danıştayın iki ay içinde düşüncesini
bildirmesini müteakip, görev sözleşmesi PTT ile Kurum arasında imzalanarak
yürürlüğe girer.
(2) Evrensel posta hizmet yükümlülüğü, görev
sözleşmesi imzalanıncaya kadar, PTT tarafından yürütülür.
Devir
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Mülkiyeti mülga T.C. Posta ve Telgraf
Teşkilatı Genel Müdürlüğüne ait taşınır ve taşınmazlar, her türlü araç,
gereç, malzeme, yazılım ve donanımlar, her türlü sözleşmeler ve kredi anlaşmaları,
her türlü fikrî ve sınai haklar ile sair hak,
alacak ve borçları ile personeli, tescil ve ilanı müteakip PTT’ye
devredilmiş sayılır. Devirle ilgili tereddütleri gidermeye Bakanlık
yetkilidir.
(2) PTT’nin yeniden yapılanması ile ilgili veya bu
madde kapsamında düzenlenecek kâğıtlar damga vergisinden, yapılacak
işlemler harçlardan, bu Kanun çerçevesinde yapılacak taşınır ve taşınmaz
intikalleri veraset ve intikal vergisinden müstesnadır.
(3) Mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel
Müdürlüğünün leh ve aleyhine açılmış ve açılacak davalarda ve icra
takiplerinde PTT taraf olarak kabul edilir.
Mevcut personel
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte mülga
T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan;
a) 657 sayılı Kanuna tabi memurların,
b) 22/1/1990 tarihli ve
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele tabi kadrolu
personelin,
c) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II)
sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin,
ç) İş sözleşmesi ile görev yapan işçilerin,
mevcut
statüleri ile PTT’de istihdamlarına devam olunur.
(2) Birinci fıkrada belirtilen personelin;
avukatlık vekâlet ücreti dâhil özlük ve mali hakları aynen korunur.
Personel statüsü değişikliği
GEÇİCİ
MADDE 6 – (1) Mülga T.C. Posta ve Telgraf
Teşkilatı Genel Müdürlüğünde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendine tabi olarak çalışan ve mevcut statülerinde PTT’de
istihdamına devam olunan personel ile işçi statüsünde istihdam edilen
personelden isteyenler Yönetim Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde bu
Kanunda tanımlanan sözleşmeli personel statüsüne geçirilebilir, geçmek
istemeyenler ile geçmesi uygun görülmeyenlerin tabi olduğu mevzuatına göre
istihdamına devam olunur.
(2) Geçici 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a),
(b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmakta iken birinci fıkra kapsamında
sözleşmeli personel statüsüne geçirilenlerden;
a) 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi
uyarınca haklarında 8/6/1949 tarihli ve 5434
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulananların
sözleşmeli olarak atandıkları tarihten başlayarak otuz gün içinde 5510
sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre
sigortalı olma talebinde bulunmamaları hâlinde, emekli kesenekleri
kendilerince, kurum karşılıkları PTT tarafından karşılanmak suretiyle 5434
sayılı Kanun ile ilgileri devam ettirilir. Bu şekilde 5434 sayılı Kanunla
ilgileri devam ettirilenlerin emeklilik hak ve yükümlülüklerinin
tespitinde, önceden emeklilik hak ve yükümlülüklerine esas alınmakta olan
kadro, görev veya pozisyonları aynı şekilde dikkate alınmaya devam olunur.
Ayrıca, bu şekilde ilgi devamında geçen süreleri kıdem aylıklarının
hesabında dikkate alınır ve bunların emeklilik keseneğine esas aylık
kazanılmış hak aylık derece ve kademeleri de genel hükümler çerçevesinde
yükseltilmeye ve ilerletilmeye devam olunur. 5510 sayılı
Kanunun geçici 4 üncü maddesi gereğince 5434 sayılı Kanuna göre emekli
keseneği ve kurum karşılığı ödenenlerden 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı olma talebinde
bulunanların sigorta primleri ile sosyal güvenliğe ilişkin diğer hak ve
yükümlülükleri ise 5510 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre belirlenir
ve geçici 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri
kapsamında geçmiş hizmet süreleri, iş sonu tazminatına hak kazanmada ve
hesabında dikkate alınır.
b) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
sonra göreve başlayan ve aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendi kapsamında sigortalı sayılmak suretiyle sigorta primine esas
kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenenler ise
taleplerine bakılmaksızın 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır.
(3) İşçi statüsünde istihdam edilmekte iken bu
madde kapsamında sözleşmeli personel statüsüne geçirilenlerin İş Kanununa
tabi olarak geçirdikleri hizmet süreleri, yıllık izin sürelerinin
tespitinde dikkate alınır. Bunların, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihteki yıl içinde hak kazandığı hâlde henüz
kullanamadığı yıllık ücretli izin süresi ile bir önceki yılda yazılı olarak
talepte bulunduğu hâlde kullanılmasına izin verilmeyen yıllık ücretli izin
süreleri sözleşmeli personel statüsüne geçirildikten sonraki iki yıl içinde
kullanılması kaydıyla saklı tutulur ve kendilerine kullanılmamış yıllık
ücretli izin süreleri sebebiyle bir ücret ödenmez. Bu şekilde
sözleşmeli personel statüsüne geçirilenlere iş mevzuatına göre herhangi bir
tazminat ödenmez. Bu personelin önceden kıdem tazminatı ödenmiş süreleri
hariç, kıdem tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, 657 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere
ilişkin usul ve esaslarda belirtilen iş sonu tazminatına hak kazanmada ve
hesabında dikkate alınır. Bunlara, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten
önce ilave tediye veya ikramiye ödenmiş olması hâlinde ödenen tutarların bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki çalışılmayan günlere tekabül
eden kısmı geri alınır.
Emeklilik
GEÇİCİ
MADDE 7 – (1) Mülga T.C. Posta ve
Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde istihdam edilen 657 sayılı Kanuna tabi
memur veya 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı
cetvele tabi personelden emekli aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlardan
bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde emeklilik
başvurusunda bulunanların emekli ikramiyeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarih itibarıyla;
a) Yaş haddinden emekliliğine bir yıldan daha az
süre kalanlar hariç olmak üzere, yaş haddinden emekliliğine en fazla üç yıl
kalanlar için yüzde 25,
b) Yaş haddinden emekliliğine üç yıldan fazla beş
yıldan az kalanlar için yüzde 30,
c) Yaş haddinden emekliliğine beş yıl ve daha fazla
kalanlar için yüzde 40,
fazlasıyla ödenir.
(2) Emekli aylığı bağlanması şartlarını 2013 yılı
sonuna kadar haiz olacaklara, bu hakkı kazandıkları tarihten itibaren üç ay
içinde emeklilik başvurusunda bulunmaları hâlinde emekli ikramiyeleri yüzde
40 fazlasıyla ödenir.
(3) Bu madde uyarınca yapılan emeklilik başvurularında
emeklilik tarihi olarak daha sonraki bir tarih gösterilemez, başvurular
herhangi bir kayda bağlanamaz ve geri alınamaz. Bu kapsamda emekli olan
personel, emekli oldukları tarihten itibaren beş yıl süreyle PTT’de
istihdam edilemez.
Ağırlık ve ücret belirlenmesi
GEÇİCİ MADDE 8 – (1) 6 ncı maddenin
birinci fıkrasının (a) bendine göre Bakanlar Kurulu tarafından yurt içi ve
yurt dışı haberleşme gönderileri ile ilgili ağırlık ve ücret belirleninceye
kadar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuatın ilgili
hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Genel Kurul
GEÇİCİ MADDE 9 – (1) PTT A.Ş.’nin ilk
Genel Kurulu oluşuncaya kadar, Bakanlık bu Kurulun görevlerini yapar ve
yetkilerini kullanır.
Mevcut işlerin yürütülmesi
GEÇİCİ MADDE 10 – (1) Bu Kanun ile PTT’ye verilen görev ve
hizmetler, görev sözleşmesi imzalanıncaya kadar mülga T.C. Posta ve Telgraf
Teşkilatı Genel Müdürlüğü organları ve personeli tarafından yürütülmeye
devam olunur.
Yürürlük
MADDE 32 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
22/5/2013
LİSTE
KURUMU :
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU
TEŞKİLATI
: MERKEZ
İHDAS
EDİLEN KADROLARIN
SINIFI UNVANI DERECESİ ADEDİ
GİH Kurul
Üyesi 1
1
GİH Daire
Başkanı 1
1
GİH Bilişim
Uzmanı 5
8
GİH Bilişim
Uzman Yardımcısı 9 30
TOPLAM 40
|