Gümrük
ve Ticaret Bakanlığından:
TÜRKİYE –
GÜNEY KORE SERBEST TİCARET ANLAŞMASI
ÇERÇEVESİNDEKİ
TİCARETTE EŞYANIN TERCİHLİ
MENŞEİNİN
TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti ile Kore Cumhuriyeti arasında
imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasına ek, iki taraflı menşe kümülasyonu esasına dayanan Menşe Kuralları ve Menşe
İşlemlerine İlişkin Protokol’ün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Kore Cumhuriyeti arasında imzalanan
Serbest Ticaret Anlaşmasına ek “Menşe Kuralları ve Menşe İşlemlerine
İlişkin Protokol”ün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 3/6/2011
tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2 nci
maddesi ile 1 inci maddede belirtilen Protokole dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte yer alan;
a) Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Kore Cumhuriyeti
arasında mevcut, 2 nci maddede belirtilen Serbest
Ticaret Anlaşmasını,
b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nı,
c) Eşya: Girdi, ürün veya malları,
ç) Fabrika çıkış fiyatı: Ürün için Taraf ülkelerden
birinde nihai işçilik veya işlemin gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya
fabrika çıkışı itibariyle ödenen veya ödenebilir, kullanılan bütün girdi
fiyatlarının dahil edilmiş olduğu, elde edilmiş
ürünün ihracında geri ödenen veya ödenebilecek yurtiçi vergilerin
tenziliyle bulunan fiyatı,
d) Fasıllar, pozisyonlar ve alt pozisyonlar: Armonize
Sistemi (AS) oluşturan nomanklatürde kullanılan
fasılları (iki haneli kodlar),
pozisyonları (dört haneli kodlar) ve alt pozisyonları (altı haneli
kodlar),
e) Girdi: Ürün imalatında kullanılan herhangi bir madde,
hammadde, parça veya aksam ve benzerlerini,
f) Gümrük idareleri: Türkiye’de Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı’nı ve Kore’de "Strateji ve Maliye Bakanlığı" ile
"Kore Gümrük Servisi"ni,
g) Gümrük kıymeti: Gümrük Kıymeti Anlaşması'na göre
tespit edilen kıymeti,
ğ) İmalat: Yetiştirme, balıkçılık, büyütme, avcılık,
montaj veya özel işlemler de dahil olmak üzere her
türlü işçilik veya işleme tabi tutmayı,
h) Menşe beyanı: İhracatçı tarafından fatura, teslimat
notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde belirtilen, ilgili ürünlerin
teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan metni ek-3’te yer
alan, usulüne uygun olarak yapılan beyanı,
ı) Menşe ispat belgesi: Menşe beyanını,
i) Menşeli olmayan girdilerin kıymeti: Kullanılan
menşeli olmayan girdilerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymeti veya bunun
bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde Taraf ülkelerden birinde
girdiler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı,
j) Menşeli girdilerin kıymeti: (i) bendindeki tanıma
uygun olarak, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan, bu tür girdi
kıymetini,
k) Sevkiyat: Ya bir ihracatçıdan bir alıcıya aynı anda
gönderilen ya da ihracatçıdan alıcıya sevkinde tek bir sevk evrakı
kapsamında yer alan veya böyle bir evrakın olmaması halinde tek bir fatura
kapsamına giren ürünleri,
l) Sınıflandırılmış: Ürün veya girdilerin belirli bir
fasıl, pozisyon ve alt pozisyon altında sınıflandırılmasını,
m) Taraf ülkeler: Türkiye Cumhuriyeti ve Kore
Cumhuriyeti’ni,
n) Ülkeler: Karasuları da dahil
olmak üzere ülkeleri,
o) Ürün: Bilahare başka bir imalat işleminde girdi
olarak kullanılması söz konusu olsa bile imal edilmiş ürünü,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Menşeli
Ürün Kavramının Tanımı ve Koşulları
Menşeli
ürünler
MADDE 5 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında, aşağıda belirtilen ürünler Taraf ülkelerden
biri menşeli kabul edilirler:
a) 7 nci maddede belirtildiği
şekilde, tamamen ilgili Taraf ülkede elde edilen ürünler,
b) 8 inci maddede belirtildiği şekilde, ilgili Taraf
ülkede yeterli işçilik veya işleme tabi tutulmuş olmaları kaydıyla, tamamen
elde edilmemiş girdiler ihtiva ederek anılan Taraf ülkede elde edilmiş
ürünler,
c) Taraf ülkelerden birinde, münhasıran bu Yönetmelik
uyarınca menşeli olarak nitelendirilen girdilerden elde edilen ürünler.
Menşe kümülasyonu
MADDE
6 – (1) 5 inci madde hükümlerine halel gelmeksizin, diğer
Taraf ülke menşeli girdiler içerecek şekilde Taraf ülkelerden birinde elde
edilen ürünler, gerçekleştirilen işlem veya işçilik 9 uncu maddede
belirtilenlerin ötesine geçmiş ise o Taraf ülke menşeli kabul edilirler. Bu
girdilerin yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olmaları gerekmez.
Tamamen
elde edilmiş ürünler
MADDE 7 – (1) 5 inci
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi hükümleri açısından, aşağıda
belirtilen ürünlerin tamamen Taraf ülkelerden birinde elde edilmiş
oldukları kabul edilir:
a) Taraf ülke topraklarından veya deniz yataklarından
çıkarılan mineral ürünler,
b) Taraf ülkede yetiştirilen ve hasat edilen bitkisel
ürünler,
c) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar,
ç) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı
hayvanlardan elde edilen ürünler,
d) 1) Taraf ülkenin kara sınırları dahilinde
avcılık ve tuzaklamayla veya iç sularında ya da karasularında gerçekleştirilen
balıkçılıkla elde edilen ürünler,
2) Balıkların, kabukluların ve yumuşakçaların Taraf
ülkede doğduğu ve yetiştirildiği su kültürü ürünleri,
e) Taraf ülke karasuları dışında kendi gemileri
tarafından denizden elde edilen balıkçılık ürünleri ve diğer ürünler,
f) Münhasıran (e) bendinde atıfta bulunulan ürünlerden,
kendi fabrika gemilerinin bordasında üretilen ürünler,
g) Kendi karasuları dışındaki deniz toprağı veya deniz
toprağı altı ile ilgili münhasır işletme haklarına sahip olmaları kaydıyla
deniz toprağı veya deniz toprağı altından çıkarılan ürünler,
ğ) Yalnızca hammaddelerin geri kazanımına veya atık
olarak kullanımına elverişli olan o ülkede toplanmış kullanılmış mallar,
h) Taraf ülkede yapılan imalat işlemleri sonucu ortaya
çıkan atık ve hurdalar,
ı) Taraf ülkelerden birinde münhasıran bu fıkrada atıfta
bulunulan ürünlerden imal edilmiş ürünler.
(2) Birinci fıkranın (e) ve (f) bentlerinde geçen kendi
gemileri ve kendi fabrika gemileri tabirleri sadece;
a) Bir Taraf ülkede kayıtlı olan,
b) Bir Taraf ülke bayrağı altında seyreden,
c) 1) En az yüzde 50'si Taraf ülkelerden birinin
vatandaşlarına ait olan veya
2) Yönetim ve iş merkezleri Taraf ülkelerden birinde
olan ve en az yüzde 50'sine Taraf ülkelerden birinin, bunların kamu
kurumlarının veya vatandaşlarının sahip olduğu şirketlere ait olan,
gemiler ve fabrika
gemileri için kullanılır.
Yeterli
işçilik veya işlem görmüş ürünler
MADDE 8 – (1) 5 inci
maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri açısından, tamamen elde
edilmemiş ürünler, ek-2’de veya ek-2a’da yer alan listede belirtilen
şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede işçilik veya işlem
görmüş olarak kabul edilir. Ek-2'de veya ek-2a’da yer alan listede
belirtilen şartlar, Anlaşma kapsamındaki tüm ürünler için, bu ürünlerin
imalatında kullanılan menşeli olmayan girdiler üzerinde yapılması gerekli
işçilik ve işlemleri gösterir ve sadece bu girdilerle ilişkili olarak
geçerlidir. Bu nedenle;
a) Menşeli olmayan girdilere uygulanan yeterli işçilik
ve işlem sonucunda menşeli bir ürün elde edilirse ve bu ürün müteakiben bir
başka ürünün imalatında kullanılırsa bu ürünlerin içerdiği menşeli olmayan
girdiler dikkate alınmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilen duruma rağmen, listede
belirtilen şartlar uyarınca bir ürünün imalatında kullanılmaması gereken
menşeli olmayan girdiler ancak;
a) Toplam kıymetlerinin, ürünün fabrika çıkış fiyatının
% 10'unu geçmemesi,
b) Menşeli olmayan girdilerin azami değeri olarak
listede verilmiş olan yüzdelerin, bu bendin uygulanması suretiyle
aşılmaması,
şartı ile
kullanılabilir.
(3) İkinci fıkra hükümleri, Armonize Sistemin 50 ila 63
üncü fasıllarındaki ürünlere uygulanmaz.
(4) Bu madde hükümleri, üretim sırasında
gerçekleştirilen işlem veya işçiliğin 9 uncu madde hükümlerine göre
yetersiz sayılmadığı hallerde uygulanır.
Yetersiz
işçilik veya işlem
MADDE 9 – (1) 8 inci
maddede belirtilen koşulların sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, ikinci
fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki işlemler menşeli ürün
statüsü verilmesi için yetersiz işçilik veya işlem olarak kabul edilir:
a) Havalandırma, yayma, kurutma, soğutma, tuz veya kükürtdioksit veya başka sulu çözeltilere yerleştirme,
hasarlı kısımları ayırma gibi, nakliyat ve depolama süresince eşyanın iyi
şartlarda muhafazasını sağlamaya yönelik koruyucu işlemler,
b) Ambalajlamayı değiştirme, ambalaj ayırma ve
birleştirme,
c) Yıkama, temizleme, toz, oksit, yağ, boya veya diğer
tabakalardan arındırma,
ç) Dokuma kumaşları ütüleme veya presleme,
d) Basit boyama ve cilalama işlemleri,
e) Tahıl ve pirinci kabuklarından ayırma, kısmi veya tam
beyazlatma, parlatma ve perdahlama,
f) Şeker renklendirme veya şeker tatlandırma veya şeker
topaklarını biçimlendirme işlemleri, kristal şekerin kısmen veya tamamen
öğütülmesi,
g) Meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin kabuklarını
soyma, çekirdeklerini çıkarma, zarlarını ayıklama,
ğ) Keskinleştirme, basit bileme veya basit kesme,
h) Maddelerden setler oluşturma dahil, eleme, kalburdan
geçirme, sıraya koyma, tasnifleme, kalibrasyon
veya eşleştirme,
ı) Basit şişeleme, tenekeye veya beherlere koyma,
torbalama, sandıklama, kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve
tüm diğer basit paketleme işlemleri,
i) Ürün veya paketler üzerine marka, etiket, logo ve diğer benzeri ayırt edici işaretleri yapıştırma
veya basma işlemleri,
j)
Farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin basit karıştırılma
işlemleri, şekerin herhangi bir
girdiyle
karıştırılması,
k) Tamamlanmış bir ürün oluşturmak üzere parçaların
basit montajı veya ürünlerin parçalarına ayrılması,
l) Test işlemleri veya kalibrasyonlar,
m) (a) ila (l) bentlerinde belirtilen işlemlerden iki
veya daha fazlasının bir arada yapılması,
n) Hayvan kesimi.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Nitelendirme
Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar, Aksam,
Setler,
Etkisiz Unsurlar ve Muhasebesel Ayrım
Nitelendirme
birimi
MADDE 10 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında nitelendirme birimi, AS nomanklatürünü kullanmak suretiyle sınıflandırma
yapılırken temel birim olarak kabul edilen üründür. Buna göre;
a) Muhtelif maddelerin montajı veya gruplandırılmasından
oluşan bir ürün, AS’de tek bir pozisyonda sınıflandırıldığında,
bu ürün bir bütün olarak nitelendirme birimidir.
b) Bir sevkiyat, AS’de aynı
pozisyon içinde sınıflandırılan, belli sayıda aynı üründen oluşuyorsa her
bir ürün bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanışı sırasında münferiden
değerlendirilir.
(2) AS’nin (5) sayılı Genel Kuralı çerçevesinde ambalaj,
sınıflandırma açısından ürüne dahil ediliyorsa, menşeinin
tespiti açısından da dahil edilir. Eğer ürün menşeliyse, ambalaj da menşeli
olarak kabul edilir.
Aksesuarlar,
yedek parçalar ve aksam
MADDE 11 – (1) Bir ürünle birlikte teslim edilen, normal
olarak, bir cihazın bölümü durumundaki ve fiyata dahil
edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura edilmemiş olan aksesuarlar,
yedek parçalar ve aksam; söz konusu ürün içinde mütalaa edilir.
Eşya
setleri
MADDE 12 – (1) AS’nin (3) sayılı Genel Kuralında tanımlanan setler,
kendisini meydana getiren tüm ürünler menşeli ürün ise ve hem set hem de
ürünler bu Yönetmelikteki diğer tüm uygulanabilir gereklilikleri karşılıyor
ise o ülke menşeli olarak addedilir. Ancak bir set menşeli ve menşeli
olmayan ürünlerden müteşekkil ise menşeli olmayan ürünlerin kıymetinin
setin fabrika çıkış fiyatının %15'ini geçmemesi koşuluyla, set bir bütün
olarak menşeli kabul edilir.
Etkisiz
unsurlar
MADDE 13 – (1) Bir
ürünün menşeli olup olmadığını belirlemek için, imalatında
kullanılabilecek;
a) Enerji ve yakıt,
b) Tesis ve teçhizat,
c) Makine ve aletler,
gibi, ürünün
nihai bileşimine girmeyen ve girmesi amaçlanmayan eşyanın menşeini
belirlemek gerekmez.
Girdilerin
muhasebesel ayrımı
MADDE 14 – (1) Bir
ürünün imalatında kullanılan, aynı ve birbirleri yerine geçebilen menşeli
ve menşeli olmayan girdiler, depolama sırasında menşelerine göre fiziksel
olarak ayrıştırılır.
(2) Bir
ürünün imalatında kullanılan, aynı ve birbirleri yerine geçebilen menşeli
ve menşeli olmayan girdilerin stoklarının ayrı tutulması önemli maliyetler
ve somut güçlükler doğurduğunda, üretici stokların yönetiminde "muhasebesel
ayrım" adı verilen yöntemi kullanabilir.
(4)
Muhasebesel ayrım yöntemi, ürünlerin imal edildiği Taraf ülkede uygulanan
genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre uygulanır ve kaydı tutulur.
(6)
Taraf ülkelerden biri, bu maddede belirlenen stok yönetimi yönteminin
uygulanmasını, gümrük idaresince verilecek bir ön izne tabi tutabilir. Bu
durumda, gümrük idaresi bu izni, gerekli görebileceği her türlü koşula
bağlı olarak verebilir; iznin kullanımını izler ve her ne suretle olursa
olsun, yararlananın, izni uygunsuz kullandığı veya bu Yönetmelikte
belirlenen diğer herhangi bir koşulu yerine getirmediği her durumda geri
alabilir.
Ülkesel
Gereklilikler
Ülkesellik
ilkesi
MADDE 15 – (1) 5 ila
15 inci maddelerde yer alan menşe statüsü kazanılmasına ilişkin koşullar, 6
ncı madde ve bu maddenin üçüncü fıkrası hükümleri
saklı kalmak üzere, Taraf ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine getirilir.
(2) Taraf ülkelerden birinden taraf olmayan bir ülkeye
ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde;
a) Geri gelen eşyanın, ihraç edilmiş eşya ile aynı
olduğu,
b) Taraf olmayan ülkede bulunma veya ihraç edilme süresi
içerisinde, iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların
ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı,
gümrük idaresini
tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde, 6 ncı
madde hükümleri saklı kalmak üzere, menşeli olmadığı kabul edilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra
hükümlerine halel gelmeksizin, Taraf ülkeler belirli eşyayı, bu eşya Kore
Cumhuriyeti dışında işçilik veya işleme tabi tutulmuş olsa dahi, bu işlem
veya işçilik Kore Cumhuriyeti’nden ihraç edilen ve sonrasında tekrar ithal
edilen girdiler üzerinde yapıldığında ve işlem veya işçiliğin Taraf
ülkelerce belirlenecek Kore Yarımadası’ndaki hariçte işleme bölgelerinde
yapılmış olması koşuluyla, menşeli olarak kabul ederler. Kore Yarımadası’ndaki
hariçte işleme bölgeleri, ilgili Komite tarafından belirlenmelerinin
ardından Bakanlıkça ayrıca duyurulur.
Doğrudan
nakliyat
MADDE 16 – (1)
Anlaşma hükümlerinde sağlanan tercihli muamele sadece bu Yönetmeliğin
gerekliliklerini yerine getirmiş, Taraf ülkeler arasında doğrudan
nakledilen ürünler için uygulanır. Bununla beraber, tek bir sevkiyat kapsamı
ürünler, aktarılması veya geçici depolanması yoluyla, ancak transit geçtiği
veya depolandığı ülkede serbest dolaşıma girmemiş olmaları ve boşaltma,
tekrar yükleme veya iyi koşullarda muhafaza etmeye yönelik işlemler dışında
bir işlemden geçmemiş olmaları koşullarıyla, gerektiğinde başka ülkeler
üzerinden nakledilebilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan hükümlerin yerine
getirildiğinin, ithalatçı ülkenin gümrük yetkililerine ispatı, aşağıdaki
belgelerden birinin, o ülkede geçerli usullere uygun olarak ibrazı yoluyla
yapılır:
a) Menşeli ürünlerin, taraf olmayan ülkelerde
aktarılmaları veya depolanmaları ile bağlantılı koşulları ispatlayan bir
belge,
b) İhracatçı ülkede düzenlenmiş transit ülkesi geçişini
kapsayan tek bir sevk evrakı,
c) Transit ülkesinin gümrük yetkililerince düzenlenen,
ürünlerin tam bir tanımını veren, boşaltma ve tekrar yükleme tarihlerini ve
uygulanabildiği durumlarda kullanılan gemi veya diğer nakil araçlarının
adlarını belirten ve transit ülkesi içinde hangi koşullarda kalmış olduğunu
belgeleyen bir belge.
Sergiler
MADDE 17– (1) Taraf
ülkelerin birinden bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen ve sergi
sonrasında diğer Taraf ülkeye ithal edilmek üzere satılan menşeli ürünler,
gümrük idarelerinin;
a) İhracatçının bu ürünleri Taraf ülkelerin birinden
serginin düzenlendiği ülkeye naklettiği ve burada sergilediği,
b) Ürünlerin aynı ihracatçı tarafından diğer Taraf ülkedeki
bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna verildiği,
c) Ürünlerin sergi süresi içinde veya sergiden hemen
sonra, sergilenmek üzere gönderildiği durumunu koruyarak sevk edildiği,
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri andan
itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla
kullanılmadığı,
hususlarında tatmin
edilmesi kaydıyla, ithallerinde Anlaşma hükümlerinden yararlanır.
(2) 18 ila 25 inci maddeleri hükümlerine uygun olarak
hazırlanan menşe ispat belgesi, ithalatçı ülke gümrük idarelerine o ülkede
geçerli usullere uygun olarak ibraz edilir. Bu belge üzerinde serginin adı
ve adresi belirtilir. Gerektiği takdirde ürünlerin durumu ve
sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler
istenebilir.
(3) Birinci fıkra, yabancı ürün satmak üzere kurulmuş
işyeri veya mağazalarda özel amaçla düzenlenmemiş olan, açık olduğu süre
içinde ürünlerin gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi,
tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösteri veya teşhirlerine
uygulanır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Eşyanın
Menşeinin İspatı
Menşe
beyanı
MADDE 18 – (1) Bir Taraf ülke menşeli ürünler diğer Taraf
ülkeye ithalatlarında, bundan sonra “menşe beyanı” olarak atıfta bulunulan,
söz konusu ürünleri teşhis edilmelerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda
tanımlayan bir fatura, teslimat notu veya başka herhangi bir ticari belge
üzerinde ihracatçı tarafından bulunulan bir beyan şeklindeki menşe ispat
belgesi temelinde, bu Anlaşma’nın tercihli tarife uygulamasından
faydalanırlar. Menşe beyanının
metni ek-3’te yer almaktadır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine rağmen, bu Yönetmelik
çerçevesinde menşeli ürünler, 26 ncı maddede
belirtilen durumlarda, birinci fıkrada belirtilen menşe beyanının ibraz
edilmesine gerek bulunmaksızın Anlaşmadan yararlanır.
Menşe
beyanının hazırlanma koşulları
MADDE 19 – (1) İkinci fıkra hükümlerine halel gelmeksizin, söz
konusu ürünlerin herhangi bir Taraf ülke menşeli olduğunun kabulü ve bu
Yönetmeliğin diğer koşullarının sağlanması halinde, bir menşe beyanı
hazırlanabilir.
(2)
Menşe beyanında bulunan ihracatçı, ihracatçı Taraf ülkenin gümrük
idaresinin talebi üzerine, menşe beyanının bir kopyasını ve iç mevzuat
uyarınca, tedarikçilerin veya üreticilerin beyanları dahil,
ilgili ürünlerin menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer koşullarının
yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden tüm ilgili vesaiki her an ibraz
etmeye hazırlıklı olur. Bu amaçla, anılan gümrük idaresi, ihracatçıların
veya üreticilerin hesap kayıtlarını denetleme ya da gerekli gördükleri
diğer kontrolleri yapma yetkisine sahiptirler.
(3) Menşe beyanı, ihracatçı tarafından İngilizce
olarak, ek-3'te verilen metnin fatura, teslimat notu veya başka bir ticari
belge üzerine daktilo edilmesi, ıstampa ile damgalanması veya basılmasıyla
ve ihracatçı Taraf ülkenin iç hukuku uyarınca hazırlanır. Eğer beyanda el
yazısı kullanılırsa, büyük harflerle ve mürekkeple yazılır. Türkiye’den
yapılan ihracat işlemlerinde, sonradan kontrole tabi tutulması halinde
süreci kolaylaştırmak amacıyla, menşe beyanı metninin sonuna ihracatın gerçekleştirildiği
gümrük idaresinin
adı “Customs Office of Export - …”
şeklinde ilave edilir.
(4)
Menşe beyanları ihracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını
taşır.
(5) Bir
menşe beyanı, ihracatçı tarafından ait olduğu ürünlerin ihracatı sırasında
veya ait olduğu ürünlerin ithalatından itibaren iki yıl veya ithalatçı
Taraf ülkenin mevzuatında belirtilen süre içerisinde ithalatçı Taraf ülkeye
ibrazı koşuluyla, ihracattan sonra hazırlanabilir.
Tercihli tarife uygulamasının talep
edilmesi ve menşe beyanının ibrazı
MADDE 20 – (1)
Menşe beyanları ithalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresine, tercihli tarife
uygulanmasının talep edilmesine yönelik olarak o ülkede geçerli usullere
uygun şekilde ibraz edilir. İthalatçı gümrük idaresi gerek gördüğü hallerde
ithalat beyannamesine, ithalatçının ürünlerin bu Yönetmelikte yer verilen
koşulları karşıladığına dair yazılı beyanının eklenmesini talep edebilir.
(2)
İthalatçı, ithalat esnasında bir menşe beyanına sahip olmaması durumunda,
menşe beyanını ya da tercihli menşei ispatlayıcı başka belgeleri ve gerek
görülen hallerde, ürünün ithalatına ilişkin diğer benzeri belgeleri,
ithalatçı Taraf ülkenin yasal mevzuatına uygun olarak, daha sonra da ibraz
edebilir.
(3) Bir
menşe beyanı, ihracatçı Taraf ülkede düzenlenmesinden itibaren oniki ay geçerlidir ve bu süre zarfında ithalatçı Taraf
ülkenin gümrük idaresinden tercihli tarife uygulanması talep edilebilir.
(4)
Üçüncü fıkrada belirtilen son ibraz tarihinden sonra ithalatçı Taraf
ülkenin gümrük idaresine ibraz edilen menşe beyanları, bu belgelerin
belirlenmiş son tarihe kadar ibraz edilememesinin istisnai durumlardan
kaynaklandığı hallerde, ithalatçı Taraf ülkenin yasal mevzuatı uyarınca
tercihli tarife uygulanması amacıyla kabul edilebilir.
(5)
İthalatçı Taraf ülkenin gümrük idaresi, dördüncü fıkrada belirtilenler
haricindeki geç ibraz hallerinde menşe beyanlarını, ürünlerin belirtilen
son tarihten önce sunulmuş olmaları kaydıyla, o ülkenin usullerine uygun
olarak kabul edebilir.
Tercihli
tarife uygulamasının reddedilmesi
MADDE 21 –
(1) Menşe beyanı;
a) 16 ncı maddede
belirtilen doğrudan nakliyat gerekliliklerinin yerine getirilmemesinden,
b) Baştan gümrük idaresini yanıltmak suretiyle
ithal edilmiş olan ürünler için sonradan sunulmasından,
c) Taraf olmayan bir ülkenin ihracatçısınca
hazırlanmış olmasından veya
ç) İthalatçı Taraf ülkenin mevzuatında belirtilen
süre içerisinde ithalatçı gümrük idaresine sunulamamasından
ötürü
geçersiz olarak addedilebilir. Tercihli tarife uygulaması ancak bu hallerde
menşe beyanının sonradan kontrole tabi tutulmasına gerek kalmaksızın
reddedilebilir.
Parçalar
halinde ithalat
MADDE
22 –
(1) İthalatçının talebi üzerine ve Bakanlıkça belirlenen şartlara binaen, AS’nin 2(a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş
veya monte edilmemiş halde olan ve AS’nin XVI ncı ve XVII nci Bölümlerinde
ya da 7308 ve 9406 no’lu pozisyonlarında yer alan
ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek
bir menşe beyanı, ilk parçanın ithalatı esnasında gümrük idaresine verilir.
Destekleyici
belgeler
MADDE 23 – (1)
Aşağıda sayılan belgeler, bir menşe beyanı kapsamındaki ürünlerin Taraf
ülkelerden biri menşeli olduğu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine
getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla, 19 uncu maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen belgeler arasındadır:
a) İhracatçı, tedarikçi veya imalatçı tarafından, söz
konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici
nitelikte; örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde yer alan doğrudan
deliller,
b) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya
hazırlanmış, imalatta kullanılan girdilerin menşe statüsünü tevsik eden, iç
mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
c) Taraf ülkelerden birinde düzenlenmiş veya hazırlanmış,
girdiler üzerinde bu ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik eden, iç
mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
ç) Kullanılan girdilerin menşe statüsünü tevsik etmek
üzere, Taraf ülkelerden birinde bu Yönetmelik hükümleri uyarınca
düzenlenmiş veya hazırlanmış menşe beyanları,
d) 15 inci maddenin uygulanmasıyla söz konusu maddenin
gerekliliklerinin sağlandığını kanıtlayan, Taraf ülkelerin toprakları
dışında gerçekleştirilen işçilik veya işleme ilişkin uygun deliller.
Menşe
beyanları ve tevsik edici belgelerin muhafazası
MADDE 24 – (1) Menşe
beyanında bulunan ihracatçı, bu beyanın bir nüshasını ve 15 inci maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen belgeleri, yürürlükteki kanunlarda öngörülen
süreler saklı kalmak üzere, en az
beş yıl muhafaza eder.
(2) İthalatçı, ithalatçı Taraf ülkenin yasaları ve
mevzuatı uyarınca ithalatla ilgili tüm kayıtları tutar.
(3) Bir ithalatçı ya da ihracatçı, birinci ve ikinci
fıkrada belirtilen kayıtları yazılı olarak muhafaza edebileceği gibi, hızlı
erişime imkan veren dijital, elektronik, optik
veya manyetik herhangi bir ortamda da muhafaza edebilir.
Farklılıklar
ve şekli hatalar
MADDE 25 – (1) Menşe
beyanlarındaki ifadeler ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek
amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında
küçük farklılıkların bulunması, bu belgenin gümrük idaresine sunulan
ürünlere tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu
menşe beyanlarının geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) Menşe beyanları üzerindeki
ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, daktilo
hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin reddedilmesini gerektirmez.
ALTINCI
BÖLÜM
Menşe
İspatından Muafiyet
Ticari
mahiyette olmayan eşya
MADDE 26 – (1) Küçük
paketler halinde gerçek kişilerden gerçek kişilere gönderilen veya
yolcuların zati ya da hediyelik eşyasının bir bölümünü oluşturan eşya;
ticarete konu olmamaları, bu Yönetmelik gereklerini yerine getirdiklerinin
beyan edilmesi ve bu beyanın doğruluğu hakkında şüphe bulunmaması halinde
menşe beyanı istenmeksizin menşeli ürünler olarak kabul edilir. Posta
yoluyla gelen eşyada beyan, bir posta gümrük beyannamesi veya bu belgeye
eklenen bir kağıt üzerinde yapılabilir.
(2) Alıcıların, yolcuların veya ailelerinin şahsi
kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın tabiatı ve miktarı
itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise ticari ithalat olarak
kabul edilmez.
(3) Ayrıca, birinci ve ikinci fıkradaki ürünlerin toplam
kıymetinin, Türkiye’ye ithalatta küçük paketler halindeki eşyada 500
Euro’yu, yolcu zati ve hediyelik
eşyasında 1200 Euro’yu; Kore Cumhuriyeti’ne ithalatta ise hem küçük
paketler halindeki eşya hem de yolcu zati ve hediyelik eşyasında 1000 ABD
Doları’nı geçmemesi gerekir.
(4) Ürünlerin Euro’dan veya ABD Doları’ndan başka bir
para birimi üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, Euro veya ABD Doları
olarak ifade edilen tutara eşit olup ulusal para cinsinden ifade edilen
tutarlar, ithalatçı Taraf ülkede uygulanan geçerli kur oranı uyarınca
belirlenir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Yetkili
Makamlar Arasında Karşılıklı İşbirliği
Karşılıklı
yardım
MADDE 27 – (1) Taraf
ülkeler, gümrük idareleri vasıtasıyla birbirlerine menşe beyanlarının
geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun
kontrolünde yardımcı olur.
(2) Taraf ülkelerin gümrük idareleri, menşe beyanlarının
kontrolünden sorumlu yetkili makamlarının adreslerini birbirlerine iletir.
Sonradan
kontrol talebi ve işlemleri
MADDE 28 – (1)
İthalatçı ülke gümrük idaresi, menşe beyanlarının gerçekliği veya eşyanın
gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi
olduğunda veya sondaj usulü ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeyi
veya bir kopyasını, gerektiğinde araştırmanın gerekçelerini de belirterek,
sonradan kontrol talebi ile ihracatçı ülke gümrük idaresine geri gönderir.
(2) Menşe beyanında yer alan bilgilerin doğru olmadığı
kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini
desteklemek üzere gönderilir.
(3) Menşe beyanlarının kontrol talebi, bu belgelerin
Bakanlığa (Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü) gönderilmesi
suretiyle yapılır.
(4) Kontrol, ihracatçı ülke gümrük idaresi tarafından
yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke gümrük idaresi, her türlü delil talep
etme ve ihracatçının hesap kayıtlarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer
kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir.
Sonradan
kontrol sonuçları
MADDE 29 – (1)
Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamı, kontrol
sonucundan, tüm bulgular ve gerçekler de dahil
olmak üzere, en kısa zamanda haberdar edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında, belgelerin gerçek olup
olmadığı, söz konusu ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olarak kabul
edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun olup
olmadığı hususları açıkça belirtilir.
(3) İthalatçı ülke yetkili makamına ibraz edilen
beyanının sonradan kontrol işlemine tabi tutulması halinde, söz konusu
belge kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark
kadar nakit veya teminat mektubu alınarak eşyanın gümrük işlemleri
tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen dolaşım belgelerinin,
ihracatçı ülke yetkili makamınca doğruluğunun teyidi yapılarak geri
gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri iade edilir.
(4) Makul şüphe durumlarında, on ay içinde cevap
alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun ya da ürünlerin
gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli bilginin
bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili makamları,
istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin
uygulanmasını reddedebilir.
(5)
İhracatçı Taraf ülkenin gümrük idaresince belirlenecek koşullar
çerçevesinde, ithalatçı Taraf ülkenin gümrük yetkilileri, ihracatçı Taraf
ülkenin gümrük idaresince gerçekleştirilen menşe kontrolünde gözlemci
olarak hazır bulunabilir.
Anlaşmazlıkların
çözümü
MADDE 30 – (1) Bu
Yönetmelik esasları çerçevesinde yapılacak uygulamada meydana gelecek
tereddüt ve anlaşmazlıklardan Taraf ülkelerin gümrük idarelerinin
arasındaki danışmalar suretiyle çözümlenemeyenler, Anlaşma çerçevesinde
kurulan Gümrük Komitesi’ne sunulur.
(3) İthalatçı ile ithalatçı ülkenin yetkili makamları
arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, bu ülkenin mevzuatı
çerçevesinde çözüme bağlanır.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Üçüncü
ülkelerde düzenlenmiş faturalar
MADDE 31 – (1) İthalatçı Taraf ülke gümrük
idaresi, satış faturasının üçüncü bir ülkede yerleşik bir şirket tarafından
veya söz konusu şirketin hesabına çalışan bir ihracatçı tarafından
düzenlendiği durumlarda da, eşyanın bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine
getirmesi koşuluyla, menşe beyanlarını kabul edebilir.
Cezalar
MADDE 32 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında, 27/10/1999
tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile yürürlükteki ilgili diğer mevzuat
hükümleri uygulanır.
Serbest
bölgeler
MADDE 33 – (1) Taraf
ülke yetkili makamları, nakliyeleri esnasında kendi ülkesi içinde bulunan
bir serbest bölgeyi kullanan ve bir menşe beyanı kapsamında ticarete konu
olan ürünlerin başka ürünlerle değiştirilmemesinin veya hasara uğramasını
önleyici normal işlemler dışındaki herhangi bir işleme tabi tutulmamasının
temini konusundaki her türlü tedbiri alır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine istisna olarak, Taraf
ülkelerden biri menşeli herhangi bir ürün, bir menşe beyanı kapsamında bir
serbest bölgeye ithal edildiği ve bir işçilik veya işlemden geçirildiği
takdirde, tatbik edilmiş olan işçilik veya işlemin bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olması koşuluyla, yeni bir menşe beyanı düzenlenebilir.
Transit
haldeki veya antrepodaki eşya
MADDE
34 –
(1) Anlaşma kapsamında bu Yönetmelik hükümlerine uygun olan ve bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte transit halinde olan ya da Taraf
ülkelerde antrepolarda veya serbest bölgelerde geçici depolanan eşyaya,
ithalatçı ülkenin yetkili makamına söz konusu tarihten itibaren on iki ay
içinde, eşyanın 16 ncı madde hükümleri
çerçevesinde doğrudan nakledilmiş olduğunu gösteren belgelerle beraber,
sonradan düzenlenmiş bir menşe beyanının sunulması kaydıyla, bu Yönetmelik
hükümleri tatbik edilebilir.
Diğer
hususlar
MADDE 35 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerinin uygulanması bakımından bu Yönetmelikte yer almayan
hususlar hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Gümrük Yönetmeliğinin
ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 36 – (1) Bu
Yönetmelik 1/5/2013 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 37 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|