Adalet
Bakanlığından:
HÜKÜMLÜ VE
TUTUKLULARIN ÖDÜLLENDİRİLMESİ
HAKKINDA
YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların
ödüllendirilmesine ilişkin usul ve esaslar ile bu ödüllerden yararlanmanın
kapsam ve şartlarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, ceza infaz kurumlarında bulunan tüm hükümlü ve tutukluları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza
ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 51 inci maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: Ceza ve Tevkifevleri
Genel Müdürlüğünü,
c) Kanun: 13/12/2004 tarihli ve
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu,
ç) Kurul: İdare ve Gözlem Kurulunu,
d) Kurum: Kapalı ve açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitimevlerini,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Ödüllendirmeye
İlişkin Temel İlkeler ve Denetim
Temel
ilkeler
MADDE 5 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak aşağıdaki ilkelere uyulur:
a) Hükümlü ve tutukluların ödüllendirilmesi ile
ulaşılmak istenen temel amaç; bu kişilerin yeniden sosyalleşmesini sağlamak
suretiyle insan haklarına saygılı, hukukî ve toplumsal kurallara bağlı
bireyler olmalarını teşvik etmektir.
b) Hükümlü ve tutuklulara; ırk, dil, din, mezhep,
milliyet, renk, cinsiyet, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî
görüşleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayrım
yapılamaz ve sırf bu nedenlerle ayrıcalık tanınamaz.
c) Hükümlü ve tutuklulara ödül verilirken bunların bir
hak değil, teşvik esaslı ayrıcalık olarak verilebileceği göz ardı edilemez.
ç) Hükümlü ve tutuklulara; işledikleri suçun türü,
koşullu salıverilme tarihi, kişisel özellikleri ve ihtiyaçları, bedensel ve
psikolojik yapısı, eğitim durumu ve mesleği göz önünde bulundurularak en
uygun ödül verilir ve bu karar ilgiliye bildirilir.
d) Ödüllendirmede; kurumun fizikî yapısı, personel
sayısı, malî ve sosyal imkânları ile mevcut doluluk durumu dikkate alınır.
e) Hükümlü ve tutuklulara, gerekli şartları taşımaları
hâlinde aynı anda birden fazla ödül verilebilir.
f) Aynı odada kalan veya ortak etkinliklere katılan
hükümlü ve tutuklulara, gerekli şartları taşımaları hâlinde birlikte
yararlanabilecekleri bir ödül verilebilir.
g) Hükümlü ve tutuklular hakkında disiplin
soruşturmasına başlanılması veya ödüllendirilen tutum ve davranışlarının
ortadan kalkması hâlinde ödüllendirme kararı Kurul tarafından derhâl geri
alınır ve bu karar ilgiliye tebliğ edilir.
ğ) Hükümlü ve tutuklular, kuruma kabul işlemleri
sırasında bu Yönetmelikte yer alan düzenlemeler hakkında bilgilendirilir.
Ödül
uygulamalarının denetimi
MADDE 6 – (1) Kurul
tarafından verilen ödüllerin türleri ve kimlere verildiği ile ödüllendirme
gerekçelerini içeren aylık listeler yapılacak denetimlere imkân verecek
şekilde özel bir klasörde saklanır.
(2) Kurul kararlarına karşı infaz hâkimliğine şikâyet ve
infaz hâkimliği kararlarına karşı ağır ceza mahkemesine itiraz yolu
açıktır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Ödül
Türleri ve Uygulanma Esasları
Ödül
türleri
MADDE 7 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara;
a) Kapalı ceza infaz kurumlarındaki evli hükümlü ve
tutuklulara, kurum personelinin yakın nezareti olmaksızın eşleri ile mahrem
görüşme,
b) Haftalık açık veya kapalı ziyaret süresini uzatma,
c) Kapalı ziyaret yerine açık ziyaret yapma,
ç) Üst üste kullanılmayan ziyaret sürelerini toplu
olarak kullanma,
d) Haftalık telefonla görüşme sayı veya süresini
artırma,
e) Sosyal, kültürel veya sportif etkinliklerden
öncelikli ve daha uzun süreli yararlanma,
f) Haftalık harcama miktarını yarı oranında artırma,
g) Tek kişilik odada televizyon bulundurma,
ğ) Hediye,
h) Takdir belgesi,
ı) Tavsiye mektubu,
ödülü
verilebilir.
(2) Çocuk hükümlü ve tutuklulara, yukarıda sayılanlar
yanında anne ve babasıyla veya vasisi ile kurum personelinin yakın nezareti
olmaksızın aile görüşmesi yapma ödülü verilebilir.
Ödüllendirilebilecek
tutum ve davranışlar
MADDE 8 – (1)
Disiplin cezası almamış veya kaldırılmış hükümlü ve tutuklulardan aşağıda
sayılan tutum ve davranışların bir veya birkaçını sergileyenler, diğer
davranış türlerine de açıkça aykırı davranmamaları hâlinde ödüllendirilebilir:
a) Tutum ve davranışları ile diğer hükümlü ve
tutuklulara iyi örnek olmak,
b) İyileştirme faaliyetlerine geçerli mazeret dışında
sürekli ve etkin bir şekilde katılarak kişisel gelişim göstermek,
c) İş, eğitim ve öğretim faaliyetlerine geçerli mazeret
dışında sürekli katılarak üstün başarı göstermek,
ç) Kurumdaki kişisel ve ortak kullanım alanları ile bu
yerlerde bulunan eşyaların temizlik, düzen ve korunmasına azami özen
göstermek,
d) Kurum içi ya da dışındaki sosyal, kültürel veya
sportif faaliyetlere sürekli ve etkin bir şekilde katılarak kişisel gelişim
göstermek,
e) Kurum işleyişini sürdürmek için gerekli olan kurum iç
hizmetlerinin yerine getirilmesinde istekli olmak ve üstün gayret
göstermek,
f) Uyuşturucu, alkol veya sigara bağımlısı olup da bu
bağımlılıktan kurtulmak için kurumca yürütülen eğitim veya tedavi
programlarına katılarak bu konuda gelişim göstermek,
g) Kurum asayiş ve düzenini tehlikeye düşürebilecek
hukuka aykırı bir eylemin ortaya çıkarılmasını sağlamak.
Ödüllendirmede
yetkili merci
MADDE 9 – (1)
Hükümlü ve tutukluların ödüllendirilmesi ile verilecek ödülün türüne,
sayısına, süresine veya geri alınmasına Kurul tarafından Ek-1’de yer alan
form doldurulmak suretiyle karar verilir.
Ödüllendirme
usulü
MADDE 10 – (1) Kurul,
resen veya kurumda görev yapan servislerin teklifi üzerine ilgililerin
ödüllendirilmesine karar verebilir.
(2) Kurul, ödül verilecek hükümlü ve tutukluları ayda en
az bir kez yapacağı toplantıda oy çokluğuyla kararlaştırır ve ödülün
niteliğine göre uygun şekilde ilgililere bildirir.
(3) Ödülün geri alınmasını gerektiren şartların ortaya
çıkması hâlinde Kurul, henüz uygulanmamış veya hâlen uygulanmakta olan
ödülün derhâl geri alınmasına karar vererek ilgiliye bildirir.
(4) Hükümlü ve tutuklulara verilen ve geri alınan
ödüller kayıt altına alınarak bir sureti ilgililerin şahsî dosyalarında
saklanır.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Eş ve Aile
Görüşmesi Ödülü
Eş
görüşmesi ödülü
MADDE 11 – (1) Kapalı
ceza infaz kurumundaki hükümlü ve tutuklulara, en geç üç ayda bir kez olmak
üzere, üç saatten yirmi dört saate kadar eşleriyle kurumun bu tür
ziyaretler için ayrılan bölümünde ve personelin yakın nezareti olmaksızın
mahrem şekilde eş görüşmesi ödülü verilebilir.
Eş
görüşmesi ödülü ile ilgili genel hükümler
MADDE 12 – (1) Eş
görüşmesi için kuruma gelen ziyaretçilerden; Türk vatandaşı olanların
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını içeren resimli bir kimlik belgesini,
yabancı uyruklu olanların ise pasaport veya yerine geçebilecek bir kimlik
belgesi ile birlikte hükümlü veya tutuklu ile evli olduğunu ispatlayan
Türkçe tercüme edilmiş resmî onaylı belgeyi göstermesi zorunludur.
(2) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile bir kez eş
görüşmesi ödülü verebilir.
(3) Cinsel saldırı, cinsel istismar veya aile içi şiddet
suçu işlemiş hükümlü ve tutuklular ile eş görüşmesi ödülü verilmesinin
hükümlü, tutuklu veya eşi açısından riskli görüldüğü diğer durumlarda
kurumda bulunan veya başka kurumlardan temin edilen psiko-sosyal
yardım servisi personeli eşlerle öncelikle ayrı ayrı
görüşür. Gerekli hâllerde eşlerle birlikte de görüşme yapılabilir. Görüşme
sonucunda hazırlanacak değerlendirme raporunun Kurul tarafından dikkate
alınması zorunludur.
(4) Aynı kampüs veya kurumda
barındırılan hükümlü veya tutuklu eşlerin bu ödülden yararlanmaları için
her ikisi hakkında da ayrı ayrı ödüllendirme
kararı verilmesi gerekir.
Eş
görüşmesi ödülünün süresi
MADDE 13 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara, en erken ayda bir en geç üç ayda bir, üç saatten
yirmi dört saate kadar eş görüşmesi ödülü verilebilir.
(2) İlk görüşmenin süresi üç saat olarak belirlenir. Bu
süre; hükümlü veya tutuklunun tutum ve davranışları, kurumun fizikî yapısı,
personel sayısı ve mevcut doluluk durumu dikkate alınarak kademeli şekilde
yirmi dört saate kadar artırılabilir.
(3) Eş görüşmesi, dini ve milli bayramlar ile Bakanlık
tarafından açık görüşme izni verilen özel günlerde yapılamaz.
(4) Eş görüşmesinin gün ve saati, kurumun fizikî yapısı,
personel sayısı ve mevcut doluluk durumu ile hükümlü ve tutukluların
talepleri dikkate alınarak 09:00 ilâ 17:00
saatleri arasında başlayacak şekilde belirlenir.
(5) Görüşme tarihi ve saati, başkalarının haberdar
olamayacağı uygun vasıtalarla, hükümlü veya tutuklunun eşine haber
verebileceği makul bir süre önce kendisine bildirilir.
(6) Kurumdan kaynaklanan bir sebeple veya hükümlü,
tutuklu ya da eşinin kabul edilebilir bir mazereti nedeniyle görüşmenin
planlanan gün ve saatte gerçekleşmemesi hâlinde kurum idaresi tarafından
başka bir tarih belirlenir.
Eş
görüşmesinde alınacak güvenlik tedbirleri
MADDE 14 – (1) Eş
görüşmesinin güvenli bir şekilde yapılabilmesi için görüşmenin
mahremiyetini ihlâl etmeyecek tüm tedbirler alınır. Görüşme odası giriş
kapısının dış kısmını gösterecek şekilde kamera koyularak görüntüler kayıt
altına alınabilir.
(2) Görüşme odası ve eklentileri her görüşme öncesi ve
sonrasında görevli personel tarafından aranır.
(3) Görüşme süresinin sona ermesi, çağrı butonuna
basılması veya acil müdahale gereken hâller dışında görüşme odasına
girilemez.
(4) Görüşme odası ve eklentilerinde, 17/6/2005
tarihli ve 25848 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ceza İnfaz Kurumlarında
Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik ile bu Yönetmelikte
belirtilenler dışında başka eşya bulundurulamaz.
Eş
görüşmesinde alınacak sağlık tedbirleri
MADDE 15 – (1) Kurum,
hükümlü ve tutuklular ile eşlerini, koruyucu sağlık tedbirleri ve kurumsal
temizlik koşulları konusunda yazılı olarak bilgilendirir. Bu konuda
hazırlanmış olan afiş ve broşür benzeri bilgilendirici materyaller hükümlü
ve tutukluların kolayca erişebileceği yerlerde bulundurulur.
(2) Hepatit veya HIV gibi kan ya da cinsel yolla
bulaşabilecek bir hastalığı olduğu kurumca bilinen hükümlü veya tutuklunun
eşi, sağlık personeli tarafından yazılı olarak bilgilendirilir.
(3) Eş görüşmesi kapsamında kuruma gelen ziyaretçiden
ikinci fıkrada yazılı türden bir hastalık taşıyıp taşımadığı konusunda
hükümlü veya tutukluyu bilgilendireceği yönünde yazılı beyanı alınır.
(4) Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve
Maddeler Hakkında Yönetmelikte geçen sağlık, temizlik ve kişisel kullanıma
ilişkin malzemeler ile gerektiğinde bunların tek kullanımlık olanları,
ayrıca ilaç niteliği taşımayan doğum kontrol ürünleri kurum kantininden
satın alınabilir veya kurum idaresi tarafından imkânlar dâhilinde ilgili
kurum ve kuruluşlardan temin edilebilir.
(5) Görüşme odası ve eklentilerinin düzen ve
temizliğinden görüşmeden yararlanan hükümlü veya tutuklu sorumludur.
Eş
görüşmesi sırasında iaşe
MADDE 16 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara, görüşme saatlerine rastlayan öğünlere ilişkin
iaşeler eş görüşmesi öncesinde kumanya olarak verilir.
(2) Hükümlü ve tutuklular, eş görüşmesi öncesinde kurum
kantininden satın aldığı gıda maddelerini görüşme odasında bulundurabilir.
Aile
görüşmesi ödülü
MADDE 17 – (1) Çocuk
hükümlü ve tutuklulara, en geç iki ayda bir kez olmak üzere, üç saatten
yirmi dört saate kadar ana ve babası veya vasisi ile kurumun bu tür
ziyaretler için ayrılan bölümünde ve personelin yakın nezareti olmaksızın
aile görüşmesi ödülü verilebilir.
(2) Aile görüşmesinin süresi, çocuk hükümlü ve
tutuklunun işlediği suçun türü, koşullu salıverilme tarihi, kişisel
özellikleri ve ihtiyaçları, bedensel ve psikolojik yapısı ile eğitim durumu
dikkate alınarak belirlenir.
(3) Aile görüşmesi, dini ve milli bayramlar ile Bakanlık
tarafından açık görüşme izni verilen özel günlerde de yaptırılabilir.
(4) Bu Yönetmeliğin 12 ilâ 16 ncı
maddelerinde düzenlenen ve aile görüşmesi ile uzlaşır nitelikte olan hükümleri,
çocuk hükümlü ve tutuklular bakımından da uygulanır.
Eş ve aile
görüşmesi sırasında kurallara uyulmaması
MADDE 18 – (1)
Hükümlü ve tutuklu veya ziyaretçi tarafından bu Yönetmelik ve diğer ilgili
mevzuatta düzenlenen kurallara uyulmaması hâlinde görüşmeye derhâl son
verilebileceği gibi bu husus sonraki ödül değerlendirmelerinde de dikkate
alınır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Diğer
Ödüller
Haftalık
ziyaret süresinin uzatılması ödülü
MADDE 19 – (1)
Haftalık ziyaret süresinin uzatılması ödülü verilen hükümlü ve tutukluların
açık veya kapalı ziyaret süresi iki saate kadar uzatılabilir.
(2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü
olanlar da Kanunun 25 inci maddesine uygun olacak şekilde bu ödülden
yararlanabilir.
(3) Kurul, açık veya kapalı ziyaretten hangisinin ne
kadar süreyle uzatılacağını ödüllendirme kararında açıkça belirtir.
(4) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla üç
kez ziyaret süresini uzatabilir.
Kapalı
ziyaret yerine açık ziyaret yaptırılması ödülü
MADDE 20 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara kapalı ziyaret yerine açık ziyaret yaptırılması
ödülü verilebilir.
(2) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla üç
kapalı ziyaretin uygun zamanlarda açık olarak yapılmasına karar verebilir.
Kullanılmayan
ziyaret sürelerinin birleştirilmesi ödülü
MADDE 21 – (1) Hükümlü
ve tutukluların üst üste kullanmadıkları en fazla üç haftalık ziyaret
süresi toplu olarak kullandırılabilir.
(2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü
olanlar da Kanunun 25 inci maddesine uygun olacak şekilde bu ödülden
yararlanabilir.
(3) Kurul, birleştirilen ziyaret izni ödülünün süresi
ile açık veya kapalı şekilde yapılacağı hususlarını ödüllendirme kararında
açıkça belirtir.
Telefonla
görüşme süresi veya sayısının artırılması ödülü
MADDE 22 – (1)
Hükümlü ve tutukluların haftalık telefonla görüşme süresi veya sayısı iki
katına kadar artırılabilir.
(2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü
olanlar da Kanunun 25 inci maddesine uygun olacak şekilde bu ödülden
yararlanabilir.
(3) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla üç
kez telefonla görüşme süresini iki katına kadar artırabilir veya görüşme
sayısını ikiye çıkarabilir.
Sosyal,
kültürel ve sportif etkinliklerden yararlanma ödülü
MADDE 23 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara; sosyal, kültürel veya sportif etkinliklerden
öncelikli olarak veya bir hafta için programlanmış sürenin en fazla iki
katına kadar yararlandırılması ödülü verilebilir.
(2) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla üç
kez bu ödülün uygulanmasına karar verebilir.
Haftalık
harcama miktarının artırılması ödülü
MADDE 24 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara, haftalık harcama miktarının yarı oranında
artırılması ödülü verilebilir.
(2) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla üç
kez haftalık harcama miktarının yarı oranında artırılmasına karar
verebilir.
Tek kişilik
odada televizyon bulundurma ödülü
MADDE 25 – (1) Ortak
yaşam alanlarında bulunan televizyon dışında hükümlü ve tutuklulara,
kaldığı tek kişilik odada televizyon bulundurma ödülü verilebilir.
(2) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile en fazla altı
aya kadar bu ödülün uygulanmasına karar verebilir.
(3) Tek kişilik odalarda ödül olarak bulundurulabilecek
televizyon, hükümlü veya tutuklu tarafından kurum kantininden satın
alınabilir.
Hediye
verilmesi
MADDE 26 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara, kişisel özellikleri ile özel ilgi ve becerileri
dikkate alınmak suretiyle ödül olarak bir hediye verilebilir.
(2) Hediye, para veya ekonomik değer taşıyan bir eşya
olabileceği gibi manevi değeri olan bir eşya da olabilir.
(3) Hediyenin maddî değeri, hükümlü ve tutukluların
kurumdaki haftalık harcama miktarının yarısını geçemez.
(4) Hediye olarak verilen para veya eşyanın bedeli;
Bakanlık bütçesi dışındaki resmî veya özel kurum ve kuruluşlardan alınan
bağışlardan karşılanabileceği gibi 13/7/2005
tarihli ve 25874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hükümlü ve Tutukluların
Emanete Alınan Kişisel Paralarının Kullanımına Dair Yönetmeliğin 12 nci maddesi kapsamında Eğitim Kurulunun kararı ile
emanet para faizinden de karşılanabilir.
(5) Kurul, her bir ödüllendirme kararı ile sadece bir
hediye verebilir.
Takdir
belgesi verilmesi
MADDE 27 – (1)
Hükümlü ve tutuklulara ödül olarak takdir belgesi verilebilir.
(2) Takdir belgesi, hükümlü veya tutuklunun rızası
alınmak kaydıyla, kurum personeli ile hükümlü ve tutukluların huzurunda
törenle verilebilir ve söz konusu belge ailesine veya istediği başka bir
kişiye gönderilebilir.
(3) Takdir belgesinin verilmesi için tören düzenlenmesi
hâlinde hükümlü veya tutuklunun talebi ve kurum müdürünün onayıyla
ilgilinin eşi, annesi, babası, kardeşi ve çocukları törene katılabilir.
Tavsiye
mektubu verilmesi
MADDE 28 – (1) Hükümlü
ve tutuklulara, salıverilme sonrasında kamu veya özel sektör nezdinde
yapacağı iş başvurularında kullanmak üzere ödül olarak tavsiye mektubu
verilebilir.
(2) Tavsiye mektubu, hükümlü ve tutukluların
salıverilmesi sırasında verilebileceği gibi iş arama izni sırasında
kullanılmak üzere de verilebilir.
(3) Tavsiye mektubunda Cumhuriyet başsavcısı ve kurum
müdürünün imzası bulunur.
ALTINCI
BÖLÜM
Son
Hükümler
Yürürlük
MADDE 29 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 30 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.
Eki için tıklayınız.
|