|
TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ DİSİPLİN KANUNU
Kanun No. 6413 Kabul
Tarihi: 31/1/2013
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; Türk Silahlı Kuvvetlerinde
etkin bir disiplin sisteminin tesisi, muhafazası ve idamesine ilişkin usul
ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Mülki idare amirlerinin Jandarma Genel
Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli ile ilgili mülki
görevlerinden doğan yetkileri saklı kalmak kaydıyla bu Kanun; askeri hâkimler
hariç subaylar, astsubaylar, uzman jandarmalar, uzman erbaşlar, sözleşmeli
erbaş ve erler, erbaş ve erler ile askeri öğrencileri kapsar.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Amir: Kadro ve kuruluş yönünden bağlı olunan
kimse ile amir olarak yetkilendirilmiş olan diğer kişileri,
b) Disiplinsizlik: Bu Kanuna göre disiplin cezası
ile cezalandırılan fiil ve hâlleri,
c) Disiplin amiri: Bu Kanunla disiplin cezası
vermeye yetkili kılınmış ilk amiri,
ç) Disiplin amirleri: Disiplin amiri ile üst disiplin
amirlerini,
d) Disiplin cezası: Disiplinsizlik nedeniyle
yetkili kişi veya kurullar tarafından verilen ve bu Kanunda gösterilmiş
olan yaptırımları,
e) Disiplin soruşturması: Disiplinsizlik yapan
personel hakkında karar vermek amacıyla disiplin amirleri tarafından
yapılan veya yaptırılan araştırma ve incelemeyi,
f) Tahkikat: Disiplin cezasının belirlenmesi de
dâhil olmak üzere, disiplin kuruluna sevk edilen personel hakkında yapılan
tüm faaliyetleri,
g) Üst disiplin amirleri: Disiplin amirinin kadro
ve kuruluş yönünden bağlı bulunduğu ve disiplin cezası vermeye yetkili
sıralı amirleri,
ifade
eder.
(2) Bu Kanunda tanımlanmamış kavram ve terimler
için, 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri İç Hizmet Kanunundaki tanımlar esas alınır.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Disiplinsizliğin oluşması ve disiplin
cezalarının niteliği
MADDE 4 – (1) Disiplinsizlik; bu Kanunda ayrıca hüküm
bulunmayan hâllerde, kasten veya taksirle işlenebilir.
(2) Aynı fiil nedeniyle bu Kanunda yazılı disiplin
cezalarından birden fazlası verilemez.
(3) Bir fiilin birden fazla disiplinsizlik teşkil
etmesi hâlinde ağır olan disiplin cezası verilir.
(4) Bir fiilin diğer kanunlar kapsamında idari
yaptırıma bağlanmış olması, aynı fiile bu Kanun kapsamında disiplin cezası
verilmesine engel teşkil etmez.
(5) İlave hizmet ve görev yükümlülüğü sonucunu
doğuran disiplin cezaları kapsamında, kamu veya hizmet yararına olmayan
keyfî görevler verilemez.
Disiplin soruşturması veya tahkikatın
adli soruşturma veya kovuşturmadan bağımsızlığı
MADDE 5 – (1) Herhangi bir fiilden dolayı ilgili hakkında
yapılan adli soruşturma veya kovuşturma, aynı fiilden dolayı ayrıca
disiplin soruşturması ve tahkikat yapılmasını, disiplin cezası verilmesini
ve bu cezanın yerine getirilmesini engellemez.
Takdir hakkının kullanımı
MADDE 6 – (1) Bu Kanunla disiplin cezası vermeye
yetkilendirilmiş kişi ve kurullar, disiplin cezası uygulanması ile ilgili
takdir haklarını ölçülü, adaletli ve hakkaniyetli bir şekilde kullanırlar.
(2) Takdir hakkı mutlaka gerekçeli olarak
kullanılır.
(3) Takdir hakkı kullanılırken;
a) Disiplinsizliğin işleniş biçimi,
b) Disiplinsizliğin işlendiği zaman ve yer,
c) Disiplinsizliğin askeri hizmete olumsuz
etkisinin ağırlığı,
ç) Meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığı,
d) Disiplinsizlik yapan personelin kast veya
taksire dayalı kusurunun ağırlığı,
e) Disiplinsizlik yapan personelin daha önceki
disiplin durumu,
f) Disiplinsizlik yapan personelin samimi ikrarı ve
gösterdiği pişmanlık,
gibi
hususlar göz önüne alınır.
(4) İtiraz üzerine yetkili makamlar tarafından
verilen kararlar hariç olmak üzere, hiçbir idari makam tarafından, disiplin
cezası ile ilgili takdir hakkının kaldırılması sonucunu doğuran bir karar
verilemez veya uygulama yapılamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Disiplin
Amirlerinin Görev ve Yetkileri
Disiplin soruşturması ve yetkiler
MADDE 7 – (1) Maiyetinden birinin disiplinsizlik teşkil
edebilecek bir fiilini veya mesleğe aykırı tutum ve davranışını herhangi
bir şekilde öğrenen disiplin amirleri, olayın araştırılması gerektiğine
kanaat getirirse, yazılı olarak görevlendireceği soruşturmacılar
vasıtasıyla ya da şahsen disiplin soruşturması yapar.
(2) Disiplin soruşturmacısı olarak tek bir kişi
görevlendirilebileceği gibi en az üç kişiden oluşan bir heyet de
görevlendirilebilir.
(3) Disiplin soruşturması, Genelkurmay Başkanınca
gerek görülmesi hâlinde, Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde bu amaçla
kurulmuş birimde görevli personel eliyle de yürütülebilir.
(4) Heyet başkanı hariç olmak üzere gerek görülmesi
hâlinde, hakkında disiplin soruşturması yapılacak kişiden rütbe veya
kıdemce daha aşağıda heyet üyeleri görevlendirilebilir.
(5) Disiplin soruşturmacıları ve heyeti,
kendilerini görevlendiren disiplin amiri adına; disiplin soruşturmasıyla
ilgili bilgi ve belgeleri toplama, savunma alma, tanık dinleme, bilirkişi
görevlendirme, keşif yapma, hâkim veya savcı kararı gerektirmeyen
durumlarda kriminal inceleme yaptırma da dâhil
olmak üzere her türlü inceleme yapma ve ilgili makamlarla yazışma yetkisini
haizdir.
Disiplin amirinin disiplin cezası
verme yetkisi
MADDE 8 – (1) Disiplinsizliği tespit edilen personele
disiplin amiri tarafından bu Kanundaki esaslara uygun olarak disiplin
cezası verilir.
(2) Bu Kanunda belirlenmiş olan disiplinsizliklere
nitelik ve ağırlıkları itibarıyla benzer eylemlerde bulunanlara, eylemleri
adli veya askeri suç teşkil etse dahi aynı neviden disiplin cezaları
verilebilir.
(3) Disiplin amiri olabilmek için;
a) Amir konumunda olunması,
b) Disiplin cezası verilecek personelden rütbe veya
kıdemce büyük olunması,
c) Disiplin cezası verilecek kişinin subay,
astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaş statüsünde olması hâlinde, ilgili
mevzuata göre bu personele sicil verme yetkisinin bulunması,
gerekir.
(4) Disiplin amirlerinin verebilecekleri cezalar
ekli (1) sayılı çizelgede gösterilmiştir.
(5) Daha üst rütbeli bir kadroya vekâleten atanan
veya görevlendirilenler, vekâlet ettikleri kadroda gösterilen rütbenin
sahip olduğu disiplin cezasına ilişkin yetkileri kullanır.
(6) Disiplin cezasının tebliğinden önce
disiplinsizlik yapan personelin disiplin amiri değişmiş ise, disiplin cezası
verme yetki ve sorumluluğu yeni disiplin amirine geçer.
(7) Disiplin cezası verme yetkisi bulunmayan
amirler, kendilerine bağlı personelin disiplinsizlikleri hakkında disiplin
amirine başvurabilir.
Üst disiplin amirlerinin disiplin
cezası verebileceği hâller
MADDE 9 – (1) Bu Kanunda belirlenmiş istisnalar hariç,
aşağıdaki hâllerde disiplin soruşturması yapma ve disiplin cezası verme
görev ve yetkisi üst disiplin amirleri tarafından da kullanılabilir:
a) Disiplinsizlik, daha ağır bir disiplin cezası
verilmesi amacıyla kendisine iletilmiş veya kendisi tarafından buna gerek
görülmüşse
b) Disiplinsizliğe bizzat şahit olmuşsa
c) Disiplinsizlik, resmî saygınlığına ve makamına
karşı işlenmişse
ç) Disiplinsizlik, emri altında bulunan çeşitli
kıta, karargâh ve kurumlara bağlı birden fazla kişi tarafından işlenmişse
d) Bu Kanuna göre cezalandırılması zorunlu olan bir
disiplinsizlik, bilinmesine rağmen kendinden önceki disiplin amirleri
tarafından cezasız bırakılmışsa
(2) Birinci fıkra kapsamındaki yetkilerin üst
disiplin amirlerince kullanılmaması durumunda, disiplin cezası verme görev
ve yetkisi disiplin amiri tarafından kullanılır.
Disiplin amirlerinin ikaz ve disiplin
eğitimine alma yetkisi
MADDE 10 – (1) Amirlerin; maiyetine hatalarını göstermesi,
maiyetini eleştirmesi, sözlü veya yazılı olarak ikazı disiplin cezası
sayılmaz.
(2) Disiplin amirleri, disiplin yönünden
eğitilmesine ve ıslah edilmesine katkı sağlamak amacıyla maiyetine ilave
görev ve sorumluluklar verebilir. Verilecek görev ve sorumluluklar; işlenen
fiilin niteliğine, personelin statüsüne, rütbesine ve makamına uygun ve
ölçülü olur. Bu kapsamda verilen görevler hizmete yönelik emir olarak kabul
edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Subay,
Astsubay, Uzman Jandarma ve Uzman Erbaşlar ile Sözleşmeli Erbaş ve Erler Hakkında Uygulanacak Cezalar ve Cezalandırmayı Gerektiren Disiplinsizlikler
Disiplin cezaları
MADDE 11 – (1) Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman
erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında verilebilecek disiplin cezaları
ağırlık derecesine göre aşağıda belirtilmiştir:
a) Uyarma
b) Kınama
c) Hizmete kısmi süreli devam
ç) Aylıktan kesme
d) Hizmet yerini terk etmeme
e) Oda hapsi
f) Silahlı Kuvvetlerden ayırma
(2) Uyarma, kınama, hizmete kısmi süreli devam ve
aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; hizmet yerini terk
etmeme ve oda hapsi cezaları disiplin kurulları ve disiplin amirleri
tarafından; Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası yüksek disiplin kurulları
tarafından verilir.
Disiplin cezalarının yerine getirilme
şekilleri
MADDE 12 – (1) Uyarma cezası; personele, görevinin icrasında
veya hâl ve hareketlerinde daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile
bildirilmesidir.
(2) Kınama cezası; personele, görevinin icrasında
veya hâl ve hareketlerinde kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
(3) Hizmete kısmi süreli devam cezası; disiplin
cezası verilen personele mesai sonrasında günde üç saati ve her hâlde saat
24.00’ü geçmeyecek şekilde, kadro görevinde veya kadro görevi dışında
statüsüne uygun askeri hizmetlerin yaptırılmasıdır. Ceza, tatil günleri
dışında yerine getirilir ve cezanın yerine getirilmesi esnasında personel
hizmette sayılır. Cezanın yerine getirilme şekline ilişkin hususlar, cezayı
veren disiplin amiri tarafından ilgiliye tebliğ edilir.
(4) Aylıktan kesme cezası; disiplin cezası verilen
personelin, sosyal güvenlik mevzuatına göre hesaplanan prime esas kazanç
tutarından ekli (1) sayılı çizelgede belirtilen oranlarda kesinti
yapılmasıdır. Ceza, aylığı tahakkuk ettiren birimce personelin aylığından kesilmek
suretiyle yerine getirilir. Aylıktan kesme tam lira üzerinden yapılır ve
kuruşlar dikkate alınmaz.
(5) Hizmet yerini terk etmeme cezası; personelin
mesai bitiminden sonra görev yaptığı yerden ayrılmayıp resmî daire, kışla,
eğitim alanları ile sair yerlerdeki hizmetine devam etmesidir. Bu ceza
disiplin amirleri tarafından ekli (1) sayılı çizelgeye göre; disiplin
kurulları tarafından dört ila on güne kadar verilebilir. Ceza verilen
personel için uygun bir yatma yeri tahsis edilir. Tatil günlerinde cezanın
yerine getirilmesine ara verilir. Cezanın yerine getirilmesi sırasında,
hizmete ilişkin hâller hariç, günde toplam bir saati geçmemek üzere
ziyaretçi kabul edilebilir.
(6) Oda hapsi cezası; bu amaçla tahsis edilecek
hapis odasında yerine getirilir. Hapis odalarının kapısında nöbetçi
bulundurulur. Oda hapsi cezası alan personel, cezanın yerine getirilmesi
süresince emir veremez ve genel hizmet yapamaz. Ceza;
a) Seferberlik ve savaş zamanında;
1) Bu Kanunda belirlenmiş tüm disiplinsizlik
hâllerinde disiplin amirleri tarafından ekli (1) sayılı çizelgeye göre
verilebilir.
2) Bu Kanuna göre hizmet yerini terk etmeme cezası
ile cezalandırılmayı gerektiren disiplinsizlik hâllerinde, disiplin
kurulları tarafından on günden otuz güne kadar verilebilir.
b) Barış zamanında; Türk karasuları dışında bulunan
gemilerde görev yapan personele, sadece buralarda bulunduğu süre içinde
işledikleri ve hizmet yerini terk etmeme cezası ile cezalandırılmayı
gerektiren disiplinsizlikler için gemi komutanı tarafından, 14 üncü maddede
belirlenmiş esaslar çerçevesinde verilebilir.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası
MADDE 13 – (1) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası, personelin
tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin
kesilmesi veya durumuna göre sözleşmesinin feshedilmesi sonucunu doğurur.
Bu cezayı alanlar, seferberlik ve savaş hâlleri haricinde Türk Silahlı
Kuvvetlerinde herhangi bir şekilde görev alamazlar.
(2) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası; kuvvet
komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik
Komutanlığında oluşturulacak yüksek disiplin kurulları tarafından verilir
ve ilgili kuvvet komutanı, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik
Komutanının onayı ile yerine getirilir. General ve amiraller hakkında ise
Genelkurmay Başkanlığında teşkil edilecek yüksek disiplin kurulu tarafından
verilir ve yerine getirilir.
(3) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası; disiplin
amirlerinden en az ikisinin teklifi üzerine yüksek disiplin kurulları
tarafından verilebileceği gibi, eldeki bilgi ve belgelere göre yüksek
disiplin kurulları tarafından resen de verilebilir. Genelkurmay Başkanının
eldeki bilgi ve belgelere ya da gerekli görmesi üzerine yaptırdığı disiplin
soruşturması sonucuna göre hakkında bu cezanın verilmesine kanaat getirdiği
personelin dosyaları bir karar verilmek üzere doğrudan yetkili yüksek
disiplin kuruluna sevk edilir.
(4) Kuvvet komutanlıkları ile Jandarma Genel
Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında teşkil edilecek yüksek
disiplin kurulları; kurmay başkanının başkanlığında personel, istihbarat ve
harekât başkanları, personel ve tayin dairesi başkanları, adli müşavir veya
hukuk müşaviri, kıdem, sicil ve personel yönetimi ile ilgili şube müdüründen
oluşur. Genelkurmay Başkanlığı Yüksek Disiplin Kurulu; Genelkurmay
Başkanının başkanlığında kuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı,
Genelkurmay İkinci Başkanı, Genelkurmay Personel Başkanı ve Genelkurmay
Adli Müşavirinden oluşur. Yüksek disiplin kurullarında kararlar oy çokluğu
ile alınır. Oylar dağılırsa, hakkında tahkikat yapılanın en çok aleyhinde
olan oy, çoğunluk elde edilinceye kadar kendisine daha yakın olan oya tabi
olur.
(5) Yüksek disiplin kurulları; gerekli gördükleri
takdirde, ilgilinin özlük dosyasını ve her nevi evrakı incelemeye, ilgili
birlik, kurum ve karargâhlardan bilgi almaya, hâkim veya savcı kararı
gerektirmeyen durumlarda kriminal inceleme
yaptırma da dâhil olmak üzere her türlü inceleme yaptırmaya, tanık ve
bilirkişi dinlemeye, keşif yapmaya veya yaptırmaya yetkilidirler.
(6) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasının
verilmesine ilişkin sürecin; disiplin amirlerinin teklifi ile başlatılması
hâlinde süreci başlatan disiplin amiri tarafından, diğer durumlarda ise
yetkili komutanlıklar vasıtası ile yüksek disiplin kurulları tarafından
hakkında karar verilecek personelin savunması alınır. Yazılı savunma
haricinde, yüksek disiplin kurulu tarafından gerek görülmesi veya
personelin talepte bulunması hâlinde personel sözlü olarak da ifade vermeye
çağrılabilir. Firar ve izin tecavüzü gibi ilgilinin bulunamaması nedeniyle
savunma almayı imkânsız hâle getiren zorunlu hâller ile 21 inci madde
gereğince verilecek Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasında savunma alınmaz.
(7) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası alan yedek
subaylar, ilgili kanunlara göre belirlenen kalan askerlik hizmetlerini er
rütbesi ile tamamlarlar.
(8) Türk Silahlı Kuvvetlerinde sözleşmeli statü ile
görev yapan personelin sözleşmelerinin feshine ilişkin özel kanunlarındaki
hükümler ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma ve çıkarmaya ilişkin diğer
kanunlarda düzenlenmiş hükümler saklıdır.
Cezanın ağırlaştırılması ve disiplin
amirlerinin takdir hakkı
MADDE 14 – (1) Disiplinsizliğin işlendiği tarihten geriye
doğru; iki yıl içinde aynı disiplinsizlikten dolayı disiplin cezası alınmış
olması veya bir yıl içinde aynı derece cezayı gerektiren başka
disiplinsizliklerden dolayı iki defa ceza alınmış olması hâllerinde,
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası hariç, bir derece ağır ceza verilir.
(2) Disiplin amirleri, personelin; olumlu hizmet,
sicil ve disiplin safahatı ile eylemin niteliğini göz önüne alarak bir
derece hafif ceza uygulayabilir.
(3) Disiplin amirleri, uyarma, kınama ve hizmete
kısmi süreli devam cezalarını gerektiren disiplinsizliklerinden dolayı
personeline disiplin cezası vermeyebilir.
(4) Maiyetinden birinin hizmet yerini terk etmeme
cezasını gerektiren disiplinsizliğini tespit eden disiplin amiri; yetkisi
dâhilinde disiplin cezası verebileceği gibi, hizmet, sicil ve disiplin
safahatı ile eylemin niteliğini göz önüne alarak bu personeli disiplin
kuruluna da sevk edebilir.
(5) Barış zamanında, Türk karasuları dışındaki
gemilerde hizmet yerini terk etmeme cezası gerektiren bir disiplinsizlik
yapan personele, eylemin niteliği ve disipline olan olumsuz tesiri göz
önüne alınarak gemi komutanı tarafından hizmet yerini terk etmeme cezası
yerine ekli (1) sayılı çizelgeye uygun olarak oda hapsi cezası verilebilir.
Verilen bu cezanın karasuları dışında yerine getirilemeyen kısmı hizmet
yerini terk etmeme cezası olarak yerine getirilir.
Uyarma cezasını gerektiren
disiplinsizlikler
MADDE 15 – (1) Uyarma cezasını gerektiren disiplinsizlikler
şunlardır:
a) Emri mütalaa etmek: Usulüne uygun olarak
kendisine verilmiş olan bir emir üzerine; emrin uygun olmadığı, yanlış
verildiği, yapılamayacağı ve benzeri şekillerde amirini alenen eleştirmek
veya amire karşı itirazda bulunmaktır. Amir tarafından karar verilene kadar
astın fikrini savunması veya emrin kanunsuz olduğu hususundaki kanaatini belirtmek
için amire yaptığı itiraz, bunları yaparken oluşabilecek diğer
disiplinsizlikler saklı kalmak kaydıyla bu kapsamda disiplinsizlik teşkil
etmez.
b) Görevde kayıtsızlık: Görevdeyken, yetkili
makamlar tarafından izin verilen durumlar haricinde görevle veya askeri
hizmetle ilgisi olmayan işlerle uğraşmaktır.
c) Hizmet dışındayken amir veya üste saygısızlık:
Hizmet dışında, bilinen ve tanınan amir veya üstlere karşı saygısızlık
teşkil edebilecek fiillerde bulunmaktır.
ç) Mesai çizelgesine uymamak: Özürsüz veya izinsiz
olarak, mesaiye geç gelmek veya erken ayrılmak veya günlük mesai
çizelgesine riayet etmemektir.
d) Kılık ve kıyafeti bozuk olmak: Kılık ve kıyafet
ile ilgili olarak nizamlarda ve önceden belirlenmiş kurallara riayet
etmemektir.
e) Usulsüz müracaat veya şikâyette bulunmak:
Türkiye Büyük Millet Meclisine yapılan müracaatlar hariç olmak üzere, kanun
ve nizamlarla belirlenmiş usul ve kurallara riayet etmeden yazılı, sözlü
veya elektronik olarak müracaat veya şikayette
bulunmaktır.
f) İsraf etmek: Yetkili makamlarca belirlenmiş
tasarruf tedbirlerine riayet etmemek veya kullanımına sunulan kamu
kaynağının harcanmasında gösterilmesi gereken makul seviyedeki özeni
göstermemektir.
g) Saygısız davranmak: Aynı rütbe veya kıdemde
bulunulan ya da amir veya maiyet ilişkisi içinde olunmayan kişilere söz ve
hareketlerle sataşmak veya kötü muamelede bulunmaktır.
ğ) Başkalarını kötülemek: Amirleri, üstleri veya
çalışma arkadaşları hakkında ve onların bulunmadığı ortamlarda, onların
işlem, eylem ve kişilikleri hakkında kötüleyici veya konuştuğu kişilerde
kötü intiba yaratacak tarzda olumsuz sözler söylemektir.
h) Askeri nezaket kurallarına uymamak: Nizamlarla
belirlenmiş olan askeri görgü, protokol ve davranış kurallarına aykırı bir
biçimde tavır ve davranışlarda bulunmaktır.
ı) Hizmet haricinde yalan söylemek: Amir veya üstü
tarafından denetim ve gözetim sorumluluğu kapsamında sorulan sorulara
kasten doğru yanıt vermemektir.
i) Selamlama yapmamak: Selamlama ile ilgili olarak
nizamlarla belirlenmiş kurallara riayet etmemektir.
j) Zamana riayet etmemek: Belirli zamanda yapılması
gereken faaliyetlerde özürsüz olarak geç kalmaktır.
k) Mesai dışında aşırı alkol kullanımı: Mesai
dışında sivil veya üniformalı olarak aşırı alkol alarak kişisel veya
kurumsal imaj kaybı oluşturacak olumsuz davranışlarda bulunmaktır.
l) Görev dönüşü tekmil vermemek: Verilmiş bir emrin
icrası veya sonuçları hakkında emri verene bilgi vererek müteakip
emirlerini almamaktır.
m) Kişisel ve çevre temizliğine dikkat etmemek:
Askeri hizmet esnasında belirlenmiş olan kişisel veya çevre temizliği ile
ilgili kurallara riayet etmemektir.
n) Kendini geliştirmede yetersiz kalmak: Görevini
etkin olarak yapabilmesini sağlayacak bilgi ve görgünün kazanılmasında
göstermesi gereken gayreti göstermemektir.
Kınama cezasını gerektiren
disiplinsizlikler
MADDE 16 – (1) Kınama cezasını gerektiren disiplinsizlikler
şunlardır:
a) Amir veya üste nezaketsizlik: Hizmette veya
hizmete ilişkin hâllerde amir veya üste karşı saygısızlık teşkil edecek
nitelikte olmayan ancak askeri nezaket, protokol ve terbiye kurallarına
aykırılık teşkil eden fiillerde bulunmaktır. Askeri nezaket, protokol ve
terbiye kurallarının astlara veya maiyete önceden ilan veya tebliğ olunması
veya bu disiplinsizliği yapan kişinin makam ve rütbesi itibarıyla bu
kuralları biliyor olması gerektiğinin objektif olarak kabul görmesi hâlinde
disiplin cezası verilebilir.
b) Meslek etiğine aykırı davranışta bulunmak:
Önceden ilan veya tebliğ edilmiş olan mesleki etik davranış kurallarına
aykırı şekilde tavır ve davranışlarda bulunmaktır.
c) Küfürlü konuşmak: Aynı rütbe veya kıdemdeki
arkadaşlarına veya astlarına karşı, terbiye ve adaba uygun olmayan sözlerle
konuşmaktır.
ç) Askeri silsileyi bozarak hareket etmek: Müsaade
edilmediği hâlde veya durumun gerektirdiği hâller haricinde, herhangi bir
talebini askeri silsileye riayet etmeyerek doğrudan daha üst amirlerine
iletmektir.
d) Uygun olmayan hitaplarda bulunmak:
Çevresindekilere; nizamlar, emirler ve askeri teamüller ile belirlenmiş
olan hitap şekilleri haricinde hitaplarda bulunmaktır.
e) Sorumluluktan kaçmak: Kanun ve nizamlar ile
kendisine tevdi edilmiş görevlerin gerektirdiği sorumluluğu üstlenmekten
imtina ettiğini gösterecek tavır ve davranışlarda bulunmaktır.
f) Askeri eşyayı uygun kullanmamak: Hizmete
tahsisli bir askeri eşyayı düzgün ve talimatlara uygun kullanmayarak onun
zarar görmesine veya aşırı yıpranmasına sebebiyet vermektir.
g) Sağlığın korunması kurallarına uymamak: Sağlığın
korunması veya salgın ve bulaşıcı hastalıkların önlenmesi için yetkili
makamlarca yürürlüğe konulmuş tedbirlere uymamak veya hizmet verdiği
ortamdaki kişilerin sağlığını tehlikeye düşürecek fiillerde bulunmaktır.
Hizmete kısmi süreli devam cezasını
gerektiren disiplinsizlikler
MADDE 17 – (1) Hizmete kısmi süreli devam cezasını gerektiren
disiplinsizlikler şunlardır:
a) Üste saygısızlık: Hizmette veya hizmete ilişkin
hâllerde üste gösterilmesi gereken saygıyı kasıtlı olarak göstermemek veya
yetkili olduğu durumlarda üstün yapmış olduğu ikaz, tenkit veya muahezeyi
saygı ile kabul edip dinlememektir.
b) Görev yerini izinsiz terk etmek: Kıtasından veya
görev yerinden yirmi dört saati geçmeyecek şekilde kaçmak veya kabul
edilebilir bir mazereti olmaksızın mesaiye bir tam mesai günü gelmemektir.
c) Temaruz: Bazı isteklerini yerine getirmek,
kişisel bir menfaat sağlamak, görev veya sorumluluktan kaçmak gibi
amaçlarla hastalığını abartmak veya olmadığı hâlde bir rahatsızlığı varmış
gibi göstererek sağlık kuruluşlarına sevkini sağlamak suretiyle günlük
mesainin bir kısmına katılmamaktır.
ç) Uygunsuz davranışlarda bulunmak: Türk Silahlı
Kuvvetlerine ve temsil ettiği makam, rütbe veya statünün onur ve vakarına
uygun olmayan fiillerde bulunmaktır.
d) Ketum davranmamak: Görevi ile ilgili gizli
olmayan ancak açıklanmaması gereken bir bilgiyi yetkisiz kişilerin
öğrenebileceği bir şekilde açıklamaktır.
Aylıktan kesme cezasını gerektiren
disiplinsizlikler
MADDE 18 – (1) Aylıktan kesme cezasını gerektiren
disiplinsizlikler şunlardır:
a) Amire saygısızlık: Hizmette veya hizmete ilişkin
hâllerde amire gösterilmesi gereken saygıyı kasıtlı olarak göstermemek veya
amirin yapmış olduğu ikaz, tenkit veya muahezeyi saygı ile kabul
etmemektir.
b) Yalan söylemek: Askeri hizmete ilişkin veya
görevle ilgili konu ve durumlarda amirlere veya bilgi vermekle yükümlü
olduğu kişi ve makamlara kasıtlı olarak gerçeğe aykırı ve yanlış beyanda
bulunmaktır.
c) Hizmetle ilgisi olmayan emir vermek: Maiyetine
hizmetle ilgisi olmayan emir vermektir.
ç) Maiyetinin gözetiminde ihmal göstermek:
Astlarının ve emri altındakilerin denetim, kontrol ve gözetiminde ihmal
göstermektir.
d) Ayrımcılık yapmak: Görevdeyken dil, ırk, renk,
cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle
ayrım yaparak işlem tesis etmek ve bu suretle görev yerinde huzursuzluğa
neden olmaktır.
e) Yasak edilen yerlere girmek: Resmî üniforma ile
genelev, kumarhane, meyhane, bar ve benzeri yerler ile girilmesi garnizon
komutanlıklarınca yasaklanmış diğer yerlere girmektir.
f) Kayırma talep etmek: Özlük hakları ile ilgili ya
da başka bir kişisel menfaat temini için başkalarını aracı koyup, öncelik
ve ayrıcalık talep etmektir.
g) Maiyetinden hediye kabul etmek: Maiyetinde
çalışan personel tarafından verilen ve makul bir seviyenin üstünde maddi
değeri olan bir hediyeyi kişisel menfaat elde etmek amacıyla kabul
etmektir.
ğ) Hizmetteyken siyasi içerikli konuşmak: Mesai
içerisinde veya hizmete ilişkin durumlarda siyasi içerikli konuşmalar
yapmaktır.
h) Yasaklanmış faaliyetlere katılmak: Yetkili
makamlarca yasaklanmış olan toplantı, gösteri, yürüyüş ve benzeri
faaliyetlere iştirak etmektir.
ı) İzinsiz olarak garnizonu terk etmek: İzinli
olmadığı hâlde görev yaptığı garnizon hudutlarını terk etmektir.
i) Ulaşım güvenliğini ihlal etmek: İzin, istirahat,
hava değişimi, terhis ve benzeri nedenlerle görev yerine gidiş ve
dönüşlerde terörle mücadele kapsamında emredilen yol güzergâhının dışına
çıkmak, belirlenen günler dışında seyahat etmek veya yapılan planlamaya
aykırı seyahat etmektir.
Hizmet yerini terk etmeme cezasını
gerektiren disiplinsizlikler
MADDE 19 – (1) Hizmet yerini terk etmeme cezasını gerektiren
disiplinsizlikler şunlardır:
a) Emre itaatsizlik: Kasıtlı olarak hizmete ilişkin
bir emri tam yapmamak ya da değiştirerek veya sınırını aşmak suretiyle
yapmaktır.
b) Kısa süreli kaçmak: Kıtasından veya görev
yerinden yedi günü aşmayacak ve bu süre içinde kendiliğinden gelecek
şekilde kaçmak veya mesaiye gitmemektir.
c) İzin süresini geçirmek: İzin, istirahat veya
hava değişimi süresini yasal veya kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın
altı günü aşmayacak ve bu süre içinde kendiliğinden gelecek şekilde
geçirmektir.
ç) Hizmete mahsus eşyaya zarar vermek: Harp
malzemesini veya hizmete tahsis edilmiş bir askeri eşyayı; kasıt, ihmal
veya tedbirsizlik sonucu kaybetmek veya hasara uğramasına sebebiyet
vermektir.
d) Hediye istemek veya borç almak: Maiyetinden veya
astlarından hediye istemek veya her ne şekilde olursa olsun borç almaktır.
e) Maiyetinin disiplinsizliği hakkında soruşturma
yapmamak: Maiyeti tarafından işlenen bir disiplinsizliği öğrenmesine rağmen
ceza vermeme takdir yetkisinin bulunduğu hâller dışında kasten disiplin
soruşturması yapmayarak disiplinsizliği örtbas etmektir.
f) Asta kötü muamele yapmak: Astına, askeri usul ve
kurallar dışında kötü davranmak, eziyet amacıyla hizmetini lüzumsuz yere
güçleştirmek veya başkaları tarafından kötü muamelede bulunulmasına
müsamaha göstermektir.
g) Nöbet talimatına aykırı hareket etmek: Maddi bir
zarar doğmasına sebebiyet vermeyecek şekilde, ilgili mevzuat kapsamındaki
nöbet görevlerini yaparken, nöbet yerini terk etmek veya belirlenmiş ve
tebliğ edilmiş olan nöbet talimatındaki kurallara aykırı hareket etmektir.
ğ) Hoşnutsuzluk yaratmak: Çalıştığı mesai ortamında
söz veya fiilleri ile hizmetin yerine getirilmesini olumsuz yönde
etkilemektir.
h) Tahrik: Asker kişileri, amirlerine veya
üstlerine karşı itaatsizliğe, saygısızlığa, mukavemet göstermeye veya müessir
fiil işlemeye tahrik veya teşvik etmektir.
ı) Sarhoşluk: Tıbbi raporla ispatlanmak veya
gizlenemeyecek derecede olmak şartıyla, göreve sarhoş gelmek veya
görevdeyken alkollü içki içmektir.
i) Kumar oynamak: Askeri mahâl
içinde kumar oynamaktır.
j) Yasak edilen malzemeyi bulundurmak: Kıta,
karargâh ve kurumlarda ya da görev esnasında bulundurulması veya
kullanılması emirle yasak edilen cep telefonu, bilgisayar, radyo, teyp,
fotoğraf makinesi gibi görüntü, ses ve benzeri verileri ve bilgileri
kaydeden, depolayan veya ileten her türlü cihaz ve aletler ile aksamlarını
bulundurmak veya kullanmaktır.
k) İzinsiz üyelik: Meslek kuruluşları, dernek ve
vakıf üyelikleri ile spor kulüplerinin faal üyeliklerine izin almaksızın
girmektir.
l) Disiplin cezasının yerine getirilmesine karşı
gelmek: Yetkili kişi veya organlar tarafından verilen disiplin cezalarının,
idari yaptırımların veya disiplinsizlik nedeniyle verilen görev ve
sorumlulukların gereğinin yerine getirilmesine karşı çıkmak ve bu kapsamda
yapılması zorunlu olan görev ve yükümlülükleri tam olarak yerine getirmemektir.
m) Kavga etmek: Meşru savunmaya ilişkin şartlar
saklı kalmak kaydıyla, askeri mahâl içerisinde,
fiilen birisine vurmaktır.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasını
gerektiren disiplinsizlikler
MADDE 20 – (1) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasını
gerektiren disiplinsizlikler şunlardır:
a) Aşırı borçlanmak ve borçlarını ödeyememek:
Nafaka, trafik kazası, doğal afet, personelin öngöremeyeceği şekilde ülke
genelinde yaşanan olağanüstü ekonomik dalgalanmalar, ani devalüasyonlar,
sağlık ve tedavi giderleri ile kefillik ve benzeri zorunluluk hâlleri hariç
olmak üzere, aşırı derecede borçlanmaya düşkün olmak ve bu borçlarını
ödememeyi alışkanlık hâline getirmektir.
b) Ahlaki zayıflık: Görevine, sosyal ve aile
yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara düşkün olmak
veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin itibarını sarsacak şekilde yüz kızartıcı,
utanç verici veya toplumun genel ahlak yapısına aykırı fiillerde
bulunmaktır.
c) Hizmete engel davranışlarda bulunmak: Devletin
ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin itibarına zarar verecek nitelikte tutum ve
davranışlarda veya ağır suç veya disiplinsizlik teşkil eden fiillerde
bulunmaktır.
ç) Gizli bilgileri açıklamak: Yetkisi olmadığı
hâlde, devletin güvenliği ile iç ve dış siyasi yararlarına ilişkin elde
ettiği gizli bilgileri yetkisiz kişi ve kuruluşlara vermek, ulaştırmak veya
açıklamaktır.
d) İdeolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere
karışmak: Siyasi partilere girmek, ideolojik veya siyasi faaliyetlere
karışmak, ideolojik veya siyasi amaçlarla disiplini bozucu tavır ve
davranışlarda bulunmaktır.
e) Uzun süreli firar etmek: Geçerli bir mazereti
olmaksızın kesintisiz olarak bir yıldan fazla süre ile izin süresini
geçirmek veya firar hâlinde bulunmaktır.
f) Disiplinsizliği alışkanlık hâline getirmek:
Disiplini bozucu tavır ve davranışlarda bulunmayı alışkanlık hâline
getirmek veya aldığı disiplin cezalarına rağmen ıslah olmamaktır.
g) İffetsiz bir kimse ile evlenmek veya böyle bir
kimse ile yaşamak: İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek
evlenen veya evlilik bağını devam ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında
bulundurmakta veya karı koca gibi herhangi bir kimse ile nikahsız
olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmektir.
ğ) Gayri tabii mukarenette bulunmak: Bir kimseyle
gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla
yaptırmaktır.
Disiplin ceza puanına bağlı olarak
ayırma cezası verilmesi
MADDE 21 – (1) Aşağıda belirtilen durumlar disiplinsizliği
alışkanlık hâline getirme olarak kabul edilir ve sözleşmeli subay ve
astsubaylar hariç subaylar, astsubaylar ve uzman jandarmalar hakkında
ayırma cezası verilir.
a) En son alınan disiplin cezasının kesinleştiği
tarihten geriye doğru son bir yıl içinde on sekiz disiplin cezası puanı
veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam on iki defa veya daha fazla
disiplin cezası almak.
b) En son alınan disiplin cezasının kesinleştiği
tarihten geriye doğru son beş yıl içinde otuz beş disiplin cezası puanı
veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam yirmi beş defa veya daha
fazla disiplin cezası almak.
(2) Birinci fıkra kapsamında ceza puanlarının
hesaplanması ekli (2) sayılı çizelgeye göre yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Askeri Öğrenciler Hakkında Uygulanacak Cezalar ve Cezalandırmayı
Gerektiren
Disiplinsizlikler
Askeri öğrenciler hakkında
verilebilecek cezalar
MADDE 22 – (1) Askeri öğrencilere disiplin amirleri tarafından
ekli (1) sayılı çizelgeye uygun olarak verilebilecek disiplin cezaları
ağırlık derecesine göre aşağıda belirtilmiştir:
a) Kınama
b) İzinsizlik
(2) Kınama cezası; öğrencinin, disiplinsizlik
teşkil eden davranışlarda bulunduğunun somut olarak tespit edilmesi ve
bunun yazı ile bildirilmesidir.
(3) İzinsizlik cezası; öğrencinin, hafta sonu
tatilinden faydalandırılmamasıdır.
Askeri öğrencilere ceza verilmesini
gerektiren disiplinsizlik hâlleri
MADDE 23 – (1) Kendilerine kanun, nizam ve emirlerle verilmiş
görev ve sorumlulukları yerine getirmeyen veya uyulması zorunlu olan
kurallara uymayan veya yasaklanan fiilleri yapan askeri öğrencilere durumun
niteliğine ve ağırlık derecesine göre disiplin cezası verilir.
(2) Askeri öğrencilerin disiplinsizlik teşkil
edebilecek fiilleri ve bu fiillere verilebilecek disiplin cezalarının
türleri ve miktarı, disiplin amirlerinin kimler olacağı, disiplin puanları,
disiplinsizliklerde düşülecek disiplin ceza puanları ile disiplin
cezalarına bağlı idari işlemler yönetmelikle tespit edilir. Yönetmelikte
aynı tür cezayı gerektiren eylemler bakımından fiillerin nitelikleri göz
önüne alınarak farklı disiplin ceza puanları öngörülebilir.
Askeri öğrenciler hakkındaki özel
kanun hükümleri
MADDE 24 – (1) Askeri öğrenciler hakkında, bu Kanuna aykırı
olmayan özel kanunlarındaki hükümler saklıdır.
ALTINCI BÖLÜM
Erbaş ve Erler Hakkında Uygulanacak Cezalar ve Cezalandırmayı
Gerektiren
Disiplinsizlikler
Erbaş ve erler hakkında verilebilecek
cezalar
MADDE 25 – (1) Erbaş ve erlere disiplin amirleri tarafından
verilebilecek cezalar ağırlık derecesine göre aşağıda belirtilmiştir:
a) İzinsizlik
b) İlave hizmet yükleme
c) Oda hapsi
ç) Hizmetten men
(2) İzinsizlik, ilave hizmet yükleme ve oda hapsi
cezaları disiplin amirleri tarafından; hizmetten men cezası ise disiplin
kurulları tarafından verilir.
Disiplin amirlerince verilen disiplin
cezalarının yerine getirilme şekilleri
MADDE 26 – (1) İzinsizlik cezası, erbaş ve erin hafta sonu
tatilinden faydalandırılmamasıdır.
(2) İlave hizmet yükleme cezası; erbaş ve erin,
mesai içinde, mesai sonrasında veya hafta sonu tatil günlerinde, nöbet
hizmeti dâhil askeri hizmetlerde veya disiplinsiz davranışının ıslah
edilmesine katkı sağlayacağı değerlendirilen ve bu kapsamda cezayı veren
disiplin amirleri tarafından belirlenen bir vazifede aralıklı veya sürekli
olarak ve günde sekiz saatten fazla olmamak üzere görevlendirilmesidir.
(3) Oda hapsi cezası; bu amaçla tahsis edilecek
hapis odasında yerine getirilir. Hapis odalarının kapısında nöbetçi
bulundurulur. Oda hapsi cezası alan erbaş ve erler, cezanın yerine
getirilmesi sırasında gerektiğinde askeri hizmetlerde kullanılabilirler.
Ceza;
a) Seferberlik ve savaş zamanında, erbaş ve erlere;
1) Disiplin amirleri tarafından ekli (1) sayılı
çizelgeye göre verilebilir.
2) Bu Kanuna göre hizmetten men cezası ile
cezalandırılmayı gerektiren disiplinsizlik hâllerinde disiplin kurulları
tarafından on günden otuz güne kadar verilebilir.
b) Barış zamanında; Türk karasuları dışında bulunan
gemilerde görev yapan erbaş ve erlere sadece buralarda bulundukları süre
içinde işledikleri disiplinsizlikler nedeniyle, disiplin amirleri
tarafından 27 nci maddede belirlenmiş olan esaslar
çerçevesinde verilebilir.
(4) Hizmetten men cezası; disiplinsizlik yapan
erbaş ve erin, bozulan disiplinin yeniden tesis edilmesi amacıyla günlük
hizmetten uzaklaştırılmasıdır. Bu ceza, disiplin kurulları tarafından yedi
günden az olmamak üzere on beş güne kadar bu süre dâhil, bu Kanunun
dördüncü bölümünde yer alan aylıktan kesme ile hizmet yerini terk etmeme
cezalarını gerektiren disiplinsizlik hâllerinde verilebilir. Ceza alan
erbaş ve erler, ceza süresince mesai çizelgesindeki eğitim faaliyetlerine iştirak
ettirilmezler; ancak müşterek idari vazifelerin ifasında veya ihtiyaç
duyulan askeri hizmetlerde görevlendirilebilirler.
Disiplin amirlerince
cezalandırılabilecek disiplinsizlikler ve disiplin amirlerinin takdir hakkı
MADDE 27 – (1) İzinsizlik ve ilave hizmet yükleme cezaları;
bu Kanunun dördüncü bölümünde yer alan uyarma, kınama veya hizmete kısmi
süreli devam cezası gerektiren disiplinsizlik hâlleri ile nitelik ve
ağırlıkları itibarıyla bunlara benzer diğer eylemlerin yapılması hâlinde
verilir.
(2) Birinci fıkra uyarınca verilecek disiplin
cezalarının türü ve miktarı; erbaş ve erin hizmet ve disiplin safahatı ile
eylemin niteliği göz önüne alınarak disiplin amirleri tarafından takdir
edilir. Disiplin amirleri, erbaş ve erin olumlu hizmet safahatını dikkate
alarak disiplin cezası vermeyebilir.
(3) Hizmetten men cezası veya seferberlik ve savaş
hâllerinde disiplin kurulları tarafından oda hapsi cezası verilmesini
gerektiren disiplinsizlikler; erbaş ve erin olumlu hizmet ve disiplin
safahatı göz önüne alınarak disiplin amirleri tarafından yetkisi
dâhilindeki izinsizlik veya ilave hizmet yükleme cezalarından birisi de
verilebilir. Bu durumda, erbaş ve erler disiplin kuruluna sevk edilmezler.
(4) Barış zamanında Türk karasuları dışındaki
gemilerde herhangi bir disiplinsizlik yapan erbaş ve ere, eylemin niteliği
ve disipline olan olumsuz tesiri göz önüne alınarak disiplin amiri
tarafından ekli (1) sayılı çizelgeye uygun olarak oda hapsi cezası
verilebilir. Verilen bu cezanın karasuları dışında yerine getirilemeyen
kısmı ilave hizmet yükleme cezası olarak yerine getirilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Disiplin
Cezaları Dışındaki İdari Yaptırımlar ve Disiplin Cezalarının Etkileri
Geçici olarak kontrol altına alma
tedbiri
MADDE 28 – (1) Ekli (1) sayılı çizelgede oda hapsi cezası
vermeye yetkili kılınmış disiplin amirleri, diğer kanunlar ile verilmiş
yakalama yetkisi haricinde aşağıdaki durumlardan birisi bulunduğunda veya
benzer bir amaçla emri altındakileri geçici olarak kontrol altına almaya
veya aldırmaya yetkilidir:
a) Firar veya izin tecavüzündeyken yakalanarak
birliğine teslim edilenlerin adli makamlar önüne çıkarılması
b) Kendisine, başkalarına veya çevresine ya da
hizmete ait bir eşyaya zarar vereceği açık bir şekilde belli olanların bu
durumunun engellenmesi
c) Ciddi şekilde bozulan disiplinin yeniden tesis
edilmesi
ç) Askeri mahâlde bulunan
sarhoş kişinin sarhoşluğun etkisi geçinceye kadar kontrol altında
tutulmasının gerekmesi
(2) Kontrol altında bulundurma, bu amaç için
hazırlanacak mekânlarda ve yirmi dört saati geçmeyecek şekilde uygulanır.
Tedbir süresinin on iki saati geçmesi hâlinde, personelin yakınlarına ve
bir üst disiplin amirine disiplin amiri tarafından en kısa sürede bilgi
verilir.
(3) Kontrol altına alınan kişi ile ilgili olarak
durumun gerektirdiği tedbirler, disiplin amirlerince alınır veya alınması
sağlanır.
Geçici olarak görevden uzaklaştırma
ve görev yerini değiştirme tedbiri
MADDE 29 – (1) Disiplinsizlik veya suç teşkil edebilecek bir
fiili nedeniyle hakkında yapılan inceleme ve araştırmanın emniyetli ve
sıhhatli olarak devam etmesi amacıyla, görevi başında kalmasında sakınca
görülecek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya sözleşmeli
erbaş ve erler idari izinli sayılarak görevinden geçici olarak
uzaklaştırılabilir.
(2) Geçici olarak görevden uzaklaştırma kararı;
sıralı disiplin amirlerinden birisinin veya disiplin soruşturmacılarının
teklifi üzerine ya da doğrudan disiplin amiri konumundaki asgari tugay ve
eşiti ile daha üst seviyedeki birlik, karargâh veya kurum amirleri
tarafından, on beş iş gününe kadar verilebilir. İhtiyaç duyulması hâlinde
bu süre bir katına kadar artırılabilir.
(3) Görevden uzaklaştırma tedbiri; süresi sonunda
başka bir işleme gerek kalmadan ortadan kalkacağı gibi, gerek görülmesi
veya görevden uzaklaştırmaya neden olan fiilin herhangi bir suç veya
disiplinsizlik teşkil etmediğinin anlaşılması hâlinde kararı veren disiplin
amiri tarafından sürenin tamamlanmasından önce de kaldırılabilir. Görevden
ayrı kalınan süre hizmetten sayılır. Bu süre içinde ilgili personelin asker
kişi sıfatı devam eder, ancak emir veremez.
(4) Yapılan soruşturma sonunda, görevine devam
etmesinde kendisi veya birliği açısından sakıncalar bulunduğuna karar
verilen subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş
ve erin başka bir göreve atanması, kısa süreliğine görevden uzaklaştırmaya
yetkili makamlar tarafından ilgili personeli atamaya yetkili makama teklif
edilebilir. Atamaya yetkili makam tarafından, resen veya yapılan teklifin
uygun görülmesi üzerine, ilgili personel zamana bağlı olmaksızın bulunduğu
garnizonda veya başka garnizonda durumuna uygun başka bir kadroya ya da
komutanlık emrine atanır.
Disiplin cezalarının idari işlemlere
etkisi
MADDE 30 – (1) Disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlara
ilişkin bilgi ve belgeler, ilgililerin şahsi dosyalarına konularak muhafaza
edilir ve kayıt altına alınır.
(2) Subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar
ile sözleşmeli erbaş ve erlere verilen disiplin cezalarına ilişkin evrakın
birer sureti personelin mensubu olduğu kuvvet komutanlıklarına, Jandarma
Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilir.
(3) Disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlar,
nitelik ve niceliklerine uygun olarak; personel hakkında yapılacak sicil,
terfi, atama, ayırma, ilişik kesme, sözleşme feshi, özellikli görevlere
seçim ve benzeri idari işlemlerde göz önünde bulundurulur.
Disiplin kurulları tarafından verilen
cezaların idari etkileri
MADDE 31 – (1) Disiplin kurulları tarafından verilen
hizmetten men cezası ile oda hapsi cezaları, yedek subaylar ile erbaş ve
erlerin askerlik hizmet sürelerine eklenir ve bu kişiler o süre kadar geç
terhis edilir. Hizmet süresini uzatma sonucunu doğuran cezalar ilgilinin
askerlik şubesine bildirilir.
(2) Yükümlülük süresinin uzaması hâlinde, personele
özlük hakları, statüsüne uygun olarak ödenmeye devam olunur.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Disiplin Kurulları ve Disiplin Subayı
Kuruluş
MADDE 32 – (1) Bu Kanunla verilen görevleri yapmak üzere,
asgari tugay (Deniz ve Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı ve
Sahil Güvenlik Komutanlığında eşiti) veya ihtiyaç duyulması hâlinde daha
alt seviyedeki birlik, karargâh ve kurumlarda bir disiplin kurulu teşkil
edilir.
(2) Disiplin kurullarının teşkil edileceği birlik,
karargâh ve kurumlar, hizmet ihtiyacı göz önüne alınarak ilgili kuvvet
komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı
tarafından belirlenir. Genelkurmay Başkanlığı ve Millî Savunma Bakanlığına
doğrudan bağlı birlik, karargâh ve kurumların hangisinde disiplin kurulları
teşkil edileceği Genelkurmay Başkanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı
tarafından belirlenir.
(3) Aynı garnizonda; birden fazla disiplin kurulu
kurulması gereken kıta komutanlığı, karargâh ve kurum amirlikleri
bulunursa, yeteri kadar disiplin kurulu kurulması ile yetinilebilir.
(4) Disiplin kurullarının yetki alanı ilgili kuvvet
komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı
tarafından belirlenir. Birden fazla kuvvete mensup birliklerin bulunduğu
garnizonlardaki görev ve yetkiye ilişkin hususlar ilgili kuvvet
komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığının
teklifi üzerine Genelkurmay Başkanlığınca belirlenir.
Disiplin kurullarının oluşumu
MADDE 33 – (1) Disiplin kurulları; asgari binbaşı rütbesinde
bir başkan ile meslekte beş yılını tamamlamış, başkandan kıdemsiz bir subay
ve bir astsubay üye olmak üzere, disiplinsizlik yapan personelin astı
olmayan toplam üç kişiden oluşur. Kurulun başkan ve üyeleri teşkilatında
kurulduğu komutan veya askeri kurum amiri tarafından her yılın aralık
ayında bir yıllığına görevlendirilir. Kurul üyeleri, zorunlu nedenler hariç
görev süresi içinde değiştirilmezler. Görev süresi bitenler yeniden
görevlendirilebilir.
(2) Başkan veya üyelerin olmadığı zamanlarda görev
yapmak üzere asıl üye sayısı kadar yedek üye bulunur. Başkanın olmadığı
zamanlarda en kıdemli üye başkan olur. Başkan ve üyeler tahkikat süresi
içinde disiplinsizlik yapan personelin ve birbirlerinin en yakın amiri
olamazlar.
(3) Subayların tahkikatında astsubay üye yerine
görev yapmak üzere ayrıca bir subay üye belirlenir ve görevlendirilir.
Disiplinsizlik yapanın astı konumunda olan üyelerin yerine yedek üyelerden,
yedek üyeler arasında da uygun nitelikte personel bulunmuyor ise birlik
veya kurum içerisinden geçici görevlendirme yapılır.
(4) Disiplin kurullarının yetkisine giren
birliklerde bu Kanunda yazılı nitelikte başkan ve üye yoksa veya mevcut
olanların görevlerini yapmalarına kanuni engeller bulunursa, uygun
nitelikte başkan ve üyelerin seçimi ve görevlendirmesi için en yakın kıta komutanı
veya askeri kurum amirine başvurulur.
Disiplin kurullarının rütbe yönünden
yetkisi
MADDE 34 – (1) Teşkilatında disiplin kurulu kurulan komutan
veya askeri kurum amiri hakkındaki disiplin tahkikatı bir üst komutanlık
veya askeri kurum amiri teşkilatında kurulan disiplin kurulunda yapılır.
Ancak general ve amiraller hakkındaki tahkikat Genelkurmay Başkanlığı
Disiplin Kurulunda yapılır.
Disiplin subayı, niteliği ve
görevleri
MADDE 35 – (1) Teşkilatında disiplin kurulu kurulan
komutanlıklar veya askeri kurum amirlikleri ile Millî Savunma Bakanlığında
bir disiplin subayı bulunur.
(2) Disiplin subayı, yardımcılığı kaldırılan askeri
hâkim sınıfına mensup subaylar arasından atanabilir. Askeri hâkim sınıfına
mensup disiplin subayları, komutanlık ve askeri kurum amirliklerinin aynı
zamanda hukuk müşaviridir. Teşkilatında adli müşavir bulunan kıta
komutanlığı ve askeri kurum amirliklerinde, disiplin subaylığı görevi, bu
adli müşavir veya görevlendireceği yardımcılarından biri tarafından
yapılır.
(3) Askeri hâkim sınıfına mensup subaylar arasından
atanmış olan disiplin subayının veya bu görevi yapan adli müşavir veya
yardımcısının bulunmaması yahut görevini yapmasını engelleyici sebeplerin
bulunması hâlinde, disiplin subaylığı görevi atama veya görevlendirme suretiyle
diğer sınıflara mensup subaylar tarafından yapılır. Atama yapılmaması
hâllerinde disiplin subayı, teşkilatında disiplin kurulu kurulan komutan
veya askeri kurum amiri ile Millî Savunma Bakanı tarafından kıtada en az
bir yıl hizmet görmüş olan ve taksirli suçlar dışında bir suçtan hükümlü bulunmayan
subaylar arasından görevlendirilir.
(4) İhtiyaç duyulması hâlinde, bir subay veya
astsubay disiplin subayı yardımcısı olarak görevlendirilebilir veya
atanabilir. Ayrıca, disiplin subaylıklarında ve disiplin kurullarında yazı
işleri müdürü ve tutanak kâtipliği yapmak üzere yeteri kadar personel de
görevlendirilir.
(5) Disiplin subayının görevleri aşağıda
belirtilmiş olup, disiplin subayı bu görevlerinden dolayı teşkilatında
bulunduğu komutana ve Millî Savunma Bakanına karşı sorumludur:
a) Teşkilatında bulunduğu komutana adli ve disiplin
konularında danışmanlık yapmak
b) Disiplin kurulunun yapacağı işlemleri koordine
etmek
c) Adli konular ile ilgili yazışma ve diğer idari
işlemleri yürütmek
ç) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak
Disiplin kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 36 – (1) Disiplin kurulu, bu Kanunda belirtilmiş diğer
görevlerinin yanı sıra;
a) Disiplin amirlerince sevk edilmesi hâlinde;
subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve
erlerin hizmet yerini terk etmeme cezası gerektiren disiplinsizliklerine
ilişkin tahkikatı yapmak veya yaptırmak ve hizmet yerini terk etmeme cezası
ile cezalandırmakla,
b) Disiplin amirlerince sevk edilmesi hâlinde;
erbaş ve erlerin hizmetten men cezası gerektiren disiplinsizliklerine
ilişkin tahkikatı yapmak veya yaptırmak ve hizmetten men cezası ile
cezalandırmakla,
görevli
ve yetkilidir.
(2) Seferberlik ve savaş hâli müddetince işlenen ve
disiplin kurullarının görevine giren disiplinsizliklere; hizmet yerini terk
etmeme veya hizmetten men cezası yerine, aynı esaslarla ve bu Kanunda
belirlenen sürelerle oda hapsi cezası verilir.
(3) Disiplin kurulu,
yapacağı tahkikatın her safhasında istem üzerine veya gerek görmesi
durumunda; ilgililerin özlük dosyasını ve her nevi evrakı incelemeye,
ilgili kıta, karargâh, kurum veya amirlerden bilgi almaya, belge istemeye,
tanık ve bilirkişi dinlemeye, keşif yapmaya, hâkim veya savcı kararı
gerektirmeyen durumlarda kriminal inceleme
yaptırma da dâhil olmak üzere, tahkikatı aydınlatacak her türlü idari
işlemi yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir.
Yapılacak tahkikat usulü
MADDE 37 – (1) Disiplin kuruluna sevk edilmesi gereken
disiplinsizliklere ilişkin disiplin soruşturma evrakı, disiplin amiri
kanaat raporu da eklenerek yetkili disiplin kurulunun bulunduğu yerdeki
disiplin subaylığına, disiplinsizliğin öğrenilmesinden itibaren en geç otuz
gün içinde gönderilir.
(2) Disiplin subayı tarafından yapılan inceleme
sonunda;
a) Adli veya askeri mahkemelerin görevine giren bir
suçun işlendiğinin tespit edilmesi hâlinde dosyanın bir suretinin görevli
mercie gönderilmesine,
b) Disiplin kurulunun görev alanına girmeyen bir
disiplinsizlik tespit edilmesi hâlinde, gerekçesi ile birlikte evrakın
ilgili disiplin amirine iade edilmesine,
teşkilatında disiplin kurulu kurulan komutan veya askeri kurum amirinin onayıyla
karar verilir.
(3) Dosyanın disiplin kurulunda görüşülmesine
teşkilatında disiplin kurulu kurulan komutan veya askeri kurum amirinin
onayıyla karar verilmesi hâlinde; disiplinsizlik yapan personele, hakkında
iddia olunan hususlar, dosyanın disiplin kurulunda görüşülmesinden önce
disiplin subayı tarafından hazırlanacak bir yazı ile bildirilir.
(4) Disiplin kurulu,
gerekli tebligatların ve hazırlığın yapılmasının ardından teşkilatında
kurulduğu komutan veya amirin emri ile toplanır.
(5) Disiplin kuruluna sevk edilen personel;
tahkikatın gizliliğini, üçüncü şahıs ve makamların özel bilgileri ile
şeref, haysiyet ve güvenliğini, gizli ve özel nitelikteki bilgileri
korumaya yönelik olanların dışındaki soruşturma evrakının tamamını
inceleme, tanık dinletme ve disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak
savunma yapma hakkına sahiptir.
(6) Tahkikat ile ilgili disiplin kurulu
toplantılarında disiplin subayı ile tutanak kâtibinin bulunması şarttır.
(7) Tahkikat ile ilgili oturumların yönetimi ve
disiplininin sağlanması disiplin kurulu başkanına aittir.
Tahkikat sonucu verilecek karar
MADDE 38 – (1) Disiplin kurulu tahkikat sonucunda; disiplin
cezası verilmesine yer olmadığına veya disiplin cezası verilmesine yahut
kurulun yetkisizliğine karar verebilir.
(2) Yapılan tahkikat sonucunda fiilin disiplin
kurulunun görev alanına giren başka bir disiplinsizlik teşkil ettiği
anlaşılırsa buna uygun olarak disiplin cezası tayin edilir.
(3) Disiplin kurullarında kararlar oy çokluğu ile
alınır. Oylar dağılırsa, hakkında tahkikat yapılanın en çok aleyhinde olan
oy, çoğunluk elde edilinceye kadar kendisine daha yakın olan oya tabi olur.
(4) Disiplin kurulu
kararlarının gerekçesinde, disiplinsizliğin oluştuğunu veya oluşmadığını
gösteren unsurlar ile ceza miktarının tayininde esas alınan hususlar
gösterilir. Karar, başkan ve üyeler tarafından imzalanır ve ilgililere
tebliğ edilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Zamanaşımı, Savunma Hakkı, Disiplin Cezalarına İtiraz, İdari ve
Yargısal Denetim ile Cezanın Yerine Getirilmesi
Zamanaşımı
MADDE 39 – (1) Disiplin amirleri tarafından, disiplinsizliğin
kendileri tarafından öğrenilmesinden itibaren bir ay ve her hâlde disiplin
cezasını gerektiren fiil ve hâllerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl
geçtikten sonra disiplin cezası verilemez. Fiil, inceleme ve araştırma
yapmayı gerektirmiş ise, bir ay içerisinde inceleme ve araştırmaya başlanmış
olmak ve altı ayı geçmemek kaydıyla, inceleme ve araştırma için geçen süre
bir aylık süreye dâhil edilmez.
(2) Disiplin kurullarında yapılan tahkikatlarda,
fiilin disiplin amiri tarafından öğrenilmesinden itibaren altı ay ve her
hâlde disiplin cezasını gerektiren fiil ve hâllerin işlendiği tarihten
itibaren iki yıl geçtikten sonra disiplin cezası verilemez.
(3) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasını
gerektirecek durumun oluştuğunun disiplin amirleri tarafından tespit
edilmesinden itibaren bir yıl ve her hâlde disiplin cezasını gerektiren
fiil ve hâllerin işlendiği tarihten itibaren beş yıl geçtikten sonra aynı
sebeple yüksek disiplin kurulu tarafından ceza verilemez.
(4) Fiilin disiplin cezasını gerektirdiği savcılık,
mahkeme, disiplin kurulu tarafından anlaşılırsa, yukarıdaki fıkralarda
belirtilen zamanaşımı süreleri, bu konu ile ilgili karar veya hükmün
kesinleşerek evrakın yetkili makama iade edildiği tarihten itibaren başlar.
(5) Fiilin hatalı olarak vasıflandırıldığı veya
düzeltilebilir bir şekil noksanlığı bulunduğu gerekçeleriyle disiplin
cezasının mahkeme tarafından iptal edilmesi durumunda, kararın kesinleştiği
tarihteki yetkili disiplin kurulu veya disiplin amiri, kararın tebliğinden
itibaren ceza verme yetki ve sorumluluğu kapsamında yeniden değerlendirme
yapar.
Savunma hakkı
MADDE 40 – (1) Bu Kanunun 13 üncü maddesinin altıncı
fıkrasında düzenlenen istisna haricinde disiplin amirleri veya disiplin
kurulları tarafından savunma alınmadan disiplin cezası verilemez.
(2) İsnat olunan hususlar ile savunma için verilen
süre açıkça ve yazılı olarak ilgiliye bildirilir. Üç iş gününden az ve on
iş gününden fazla olmamak üzere verilecek süre içinde savunmasını yapmayan
personel savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Savunması istenen kişinin
talebi hâlinde, toplamda on iş gününü geçmeyecek şekilde savunma için ilave
süre verilebilir.
Disiplin amirleri tarafından verilen
cezalara itiraz ve cezanın kesinleşmesi
MADDE 41 – (1) Disiplin amirleri tarafından verilen disiplin
cezalarına karşı, cezanın tebliğ edilmesinden itibaren üç iş günü içinde
itiraz edilebilir. İtiraz, bir üst disiplin amirine yazılı olarak yapılır.
Süresi içinde itiraz edilmez ise ceza kesinleşir.
(2) Cezanın tebellüğünden kasıtlı olarak imtina
edilmesi hâlinde bu durum en az iki imzalı bir tutanakla tespit edilir.
Tutanağın tutulduğu tarih tebliğ tarihi sayılır.
(3) İtiraz, yetkili üst disiplin amiri tarafından
beş iş günü içinde karara bağlanır. İlave inceleme yapılmasının gerekli
olduğu durumlarda bu süre bir katına kadar uzatılabilir.
(4) İtiraz haklı görülürse, itirazı inceleyen üst
disiplin amiri verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir.
İtiraz haklı görülmez ise ret olunur. Karar itiraz edene tebliğ edilerek
kesinleşir.
Disiplin kurulu kararlarına karşı
itiraz ve cezanın kesinleşmesi
MADDE 42 – (1) Disiplin kurulu tarafından verilen kararlara
karşı tebliğinden itibaren beş iş günü içinde, teşkilatında disiplin kurulu
kurulan komutan veya askeri kurum amiri ile hakkında karar verilen kişi
tarafından bir üst komutanlığın disiplin kuruluna iletilmek üzere itiraz
edilebilir. Süresi içinde itiraz edilmez ise ceza kesinleşir.
(2) Millî Savunma Bakanlığı ile Genelkurmay
Başkanlığı teşkilatında kurulan disiplin kurulunun kararlarına karşı
yapılan itirazı, hükme katılanlardan daha kıdemli olan başkan ve üyelerden
kurulan yeni bir kurul inceler. Ancak, uygun nitelikte başkan ve üye
bulunmazsa, en yüksek komuta makamından itibaren sıra ile aşağı derecedeki
komuta mevkilerinde bulunan subaylar başkan ve üye olarak görevlendirilir.
(3) İtiraz üzerine üst komutanlık disiplin
kurulunun disiplin subayı, dosyanın kendisine ulaşmasından itibaren beş iş
günü içinde gerekli incelemeyi yapar ve mütalaası ile birlikte dosyayı
disiplin kuruluna sevk eder. Disiplin kurulu en geç on iş günü içinde
dosyayı inceleyerek kararını verir. Üst komutanlık disiplin kurulu gerekli
gördüğü tahkikatın yapılmasını isteyebilir veya tahkikatı kendisi
yapabilir. Bu hâlde tahkikat için geçecek süre on iş günlük süreye dâhil
değildir.
(4) Üst komutanlık disiplin kurulu itirazı yerinde
görürse yeni kararı kendisi verir. Aksi hâlde itirazı reddeder. İtiraz
üzerine verilen kararlar kesindir.
Yargı denetimi
MADDE 43
– (1) Yüksek disiplin kurulları
tarafından verilen Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezaları ile subay,
astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ile sözleşmeli erbaş ve erler
hakkında disiplin amirleri veya disiplin kurulları tarafından barış
zamanında verilmiş olan aylıktan kesme, hizmet yerini terk etmeme ve oda
hapsi cezalarına karşı Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde iptal davası
açılabilir.
(2) Dava açma süresi, cezanın kesinleşmesinden
itibaren başlar. Ancak Türk karasuları dışındaki gemilerde verilen
cezalarda, dava açma süresi karasuları dışında işlemez.
Cezanın yerine getirilme zamanı
MADDE 44 – (1) Disiplin cezaları kesinleşmesini müteakip
yerine getirilir.
(2) Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası hariç olmak
üzere zorunluluk hâllerinde cezanın yerine getirilmesinin sonraya
bırakılmasına veya ara verilerek yerine getirilmesine disiplin amirleri
tarafından karar verilebilir. Ancak bu süre hiçbir şekilde cezanın
kesinleşmesinin ardından bir yılı geçemez. Cezanın sonraya bırakılmasına
karar verilmesi cezaya bağlı idari işlem ve sonuçları ertelemez.
ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Değiştirilen ve yürürlükten
kaldırılan hükümler
MADDE 45 – (1) 16/6/1927 tarihli ve
1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununun 23 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Yedek subaylık hizmetleri sırasında, tabi
oldukları disiplin mevzuatına göre Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası
alanlar.”
(2) 21/6/1927 tarihli ve
1111 sayılı Askerlik Kanununun;
a) 77 nci maddesinin
üçüncü fıkrasında yer alan “disiplin mahkemesi” ibaresi “disiplin kurulu”
olarak değiştirilmiştir.
b) 80 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Firar ve izinsiz olarak geçen müddetler, herhangi
bir mahkemenin hükmettiği hapis cezaları ve Türk Silahlı Kuvvetleri
Disiplin Kanununda hizmetten sayılmayacağı açık olarak belirtilmiş disiplin
cezaları muvazzaf ve yedek hizmetlerinden sayılmaz.”
(3) 22/5/1930 tarihli ve
1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun;
a) 82 nci maddesinin
başlığı “Amir veya üstü tehdit” ve 84 üncü maddesinin başlığı “Yalan yere
şikâyet” şeklinde değiştirilmiştir.
b) 96 ncı maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 96 – Umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya
sair teşhir vasıtalarıyla veyahut seferberlikte sözle arkadaşlarını
hoşnutsuzluğa kışkırtan, üç aydan beş seneye kadar hapsolunur.”
c) 18 inci maddesi, 19 uncu maddesi, 82 nci maddesinin birinci fıkrası, 84 üncü maddesinin
ikinci fıkrası, 93 üncü maddesinin ikinci fıkrası, 117 nci
maddesinin ikinci fıkrası, 150 nci, 151 inci ve
162 ila 191 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmış ve 137 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kısa hapis
veya” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
(4) 4/1/1961 tarihli ve
211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 115 inci maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
(5) 16/6/1964 tarihli ve
477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç
ve Cezaları Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci
cümlesinde yer alan “Disiplin mahkemesi” ibaresi “Disiplin mahkemesi savaş
zamanında” şeklinde değiştirilmiştir.
(6) 27/7/1967 tarihli ve
926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun;
a) 36 ncı maddesinin
beşinci fıkrasının (4) numaralı bendinin (cc) alt
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“cc) Taksirli suçlar
hariç olmak üzere, yukarıdaki bentlerde belirtilen suçların dışındaki
suçlardan, toplam olarak 21 gün ve daha fazla hapis, oda hapsi veya hizmet
yerini terk etmeme cezası ile mahkûm veya cezalandırılmış olmaması,”
b) 109 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, (a) ve (b)
bentlerinde sayılan suçların dışındaki suçlardan ve disiplinsizliklerden
toplam olarak yirmi bir gün ve daha fazla hapis, oda hapsi veya hizmet
yerini terk etmeme cezası ile mahkûm olmak veya cezalandırılmak.”
c) 50 nci ve 94 üncü
maddelerinin birinci fıkralarının birinci cümlelerinde yer alan
“disiplinsizlik, ahlaki durum” ibaresi madde metinlerinden çıkarılmış ve 50
nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 94
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
(7) 4/7/1972 tarihli ve
1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 21 inci maddesinin
üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler,
Yüksek Askeri Şuranın kararları ile disiplinsizlik nedeniyle verilen
disiplin cezaları ve diğer idari yaptırımlar yargı denetimi dışındadır.
Ancak; Yüksek Askeri Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle
emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararına ve askeri disiplin
ile ilgili kanunlarda yargıya açık olduğu belirtilmiş olan disiplin
cezalarına karşı yargı yolu açıktır.”
(8) 17/11/1983 tarihli ve
2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununun 19 uncu maddesinin dördüncü
fıkrasının (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“h) Taksirli suçlar hariç olmak üzere yukarıdaki
bentlerde sayılanların dışındaki suçlardan veya disiplinsizliklerden toplam
olarak yirmi bir gün ve daha fazla hapis, oda hapsi veya hizmet yerini terk
etmeme cezası ile hükümlü olmamak veya cezalandırılmamak.”
(9) 18/3/1986 tarihli ve
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun;
a) 6 ncı maddesinin
birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “disiplin ve” ibaresi madde
metninden çıkarılmıştır.
b) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına beşinci
cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ayrıca, kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği
ile ruh ve sinir hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç
gösteren hastalığa yakalananlar, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek
lüzum üzerine, toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi,
istirahat veya hava değişimine tabi tutulabilir ve bunların da ilişikleri
kesilmez.”
c) 12 nci maddesinin
dördüncü fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Son olarak verilen de dahil
olmak üzere, kararın kesinleştiği tarihten itibaren geriye doğru son bir
yıl içinde toplamda otuz gün ve daha fazla oda hapsi veya hizmet yerini
terk etmeme cezasına mahkûm olanların veya en son aldığı disiplin
cezasından geriye doğru son bir yıl içinde en az iki disiplin amirinden
toplam sekiz defa veya daha fazla disiplin cezası alanların,”
(10) 28/5/1988 tarihli ve
3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının
ikinci cümlesinde yer alan “disiplin ve” ibaresi madde metninden
çıkarılmış, 15 inci maddesi ile 16 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (c), (d) ve (e) bentleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(11) 24/5/1989 tarihli ve
3563 sayılı Harp Akademileri Kanununun;
a) 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, yukarıdaki
fıkralarda sayılanların dışındaki suçlardan veya disiplinsizliklerden
toplam olarak 21 gün ve daha fazla hapis, oda hapsi veya hizmet yerini terk
etmeme cezası ile mahkum olanlar veya
cezalandırılanlar,”
b) 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinin (1) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentlerinde sayılan suçlardan mahkum olanlar,
taksirli suçlar hariç olmak üzere mahkemeler, disiplin kurulları veya
disiplin amirlerince toplam 7 gün ve daha fazla hapis, oda hapsi veya
hizmet yerini terk etmeme cezası ile mahkum olanlar veya cezalandırılanlar,
giriş ile ilgili nitelikleri haiz olmadıkları tespit edilenler,”
(12) 13/6/2001 tarihli ve
4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay
ve Astsubaylar Hakkında Kanunun;
a) 12 nci maddesinin
altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra, yedinci
fıkrasındaki “yurtdışı sürekli görevler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve
aylıksız izinler” ibaresi eklenmiştir.
“926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu
hükümlerine göre aylıksız izin alan sözleşmeli subay ve astsubayların
sözleşme süreleri, kullandıkları aylıksız izin süresi kadar uzatılır.”
b) 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (f) ve (k)
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“f) Son olarak verilen de dahil
olmak üzere, kararın kesinleştiği tarihten itibaren geriye doğru son bir
yıl içinde toplamda otuz gün ve daha fazla oda hapsi veya hizmet yerini
terk etmeme cezasına mahkum olmak veya en son aldığı disiplin cezasından
geriye doğru son bir yıl içinde en az iki disiplin amirinden toplam sekiz
defa veya daha fazla disiplin cezası almak.”
“k) Sözleşmenin yapılmasını müteakip;
1) Barışta ve savaşta, görevini icra ederken veya
görevi dolayısıyla bir saldırıya, kazaya uğrayan ya da bir meslek
hastalığına yakalananlar,
2) Kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile
ruh ve sinir hastalıkları gibi sağlık kurulları raporlarında uzun süreli
bir tedaviye ihtiyaç gösterdiği belirtilen bir hastalığa yakalananlardan,
toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya
hava değişimine tabi tutulanlar,
3) Tedavi kurumlarında yatarak tedavi olanlar ile
aylıklı veya aylıksız doğum izni alanlar,
hariç
olmak kaydıyla, bir sözleşme yılı içinde alınan hava değişimi, istirahat ve
benzeri sıhhi izin süresi toplamı doksan günü geçmek.”
(13) 10/3/2011 tarihli ve
6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununun 6 ncı
maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendi ile sekizinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“c) En son aldığı disiplin cezasından geriye doğru
son bir yıl içinde en az iki disiplin amirinden toplam sekiz defa veya daha
fazla disiplin cezası almak.”
“(8) Sözleşmenin yapılmasını müteakip;
a) Barışta ve savaşta, görevini icra ederken veya
görevi dolayısıyla bir saldırıya, kazaya uğrayan ya da bir meslek
hastalığına yakalananlar,
b) Kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile
ruh ve sinir hastalıkları gibi sağlık kurulları raporlarında uzun süreli
bir tedaviye ihtiyaç gösterdiği belirtilen bir hastalığa yakalananlardan,
toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya
hava değişimine tabi tutulanlar,
hariç
olmak üzere, sözleşmeli erbaş ve erlerin hava değişimi ve istirahat
süresinin toplamı, istirahat ve hava değişiminin başladığı tarihten geriye
doğru son bir yıl içerisinde (yatarak tedavi olma süreci hariç) üç ayı
geçemez. Sürenin hesaplanmasına en son alınan hava değişimi ve istirahat
süresi dahil edilir. Hava değişimi ve istirahat
süresi üç ayı geçenlerin sözleşmeleri feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri
ile ilişikleri kesilir.”
MADDE 46 – 21/6/1927 tarihli ve 1111
sayılı Askerlik Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 51 – Geçici 46 ncı
madde kapsamında olup fiilen askerlik hizmetine başlamamış olanlardan;
anılan maddede öngörülen miktarın yarısını ödemek suretiyle başvurusu kabul
edilenler ile şartları taşıdığı hâlde 15/6/2012
tarihine kadar başvuruda bulunmamış olanlardan kalan miktarı veya tamamını
bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde defaten
ödeyenler temel askerlik eğitimine tabi tutulmaksızın askerlik hizmetini
yerine getirmiş sayılırlar.
Fiili askerlik hizmetine 1076 sayılı Yedek Subay ve
Yedek Askeri Memurlar Kanunu uyarınca başladıktan sonra herhangi bir
nedenle bu Kanun kapsamından çıkarılarak noksan hizmetli olarak aranan
yükümlüler, istekleri hâlinde diğer şartları taşımaları ve bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde 30.000 Türk Lirası
parayı defaten ödemeleri şartıyla geçici 46 ncı
maddeden istifade ettirilirler.”
MADDE 47 – 21/4/2004 tarihli ve 5143
sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İlk Nasıp İstihkakına İlişkin Kanuna
aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6 – Hâlen görevde bulunan personele
teçhizat tabancası olarak tahsis edilen silahlardan, kaydı silinenler ile
eski ve/veya ateş gücü düşük ve teknolojik ve/veya ekonomik ömrünü
dolduranların yerine, bunların iade edilmesi kaydıyla, günün ve görevin
şartlarına uygun bir tabancanın verilmesine ilgili kuvvet komutanlıkları (Jandarma
Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil)
yetkilidir.”
Diğer kanunlardaki hükümler
MADDE 48 – (1) Barışta; diğer mevzuatta 477 sayılı Kanuna
yapılan atıflar bu Kanuna, disiplin mahkemelerine yapılan atıflar ise
disiplin kurullarına yapılmış sayılır.
Yönetmelik
MADDE 49 – (1) Disiplin soruşturması ve tahkikat usul ve
esasları, disiplin cezalarının verilmesi ve yerine getirilmesine ilişkin
usul ve esaslar ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususlar Millî
Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılan
yönetmelikler ile düzenlenir.
Geçiş dönemi
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yerine
getirilmekte olan oda ve göz hapsi cezalarının infazına derhâl son verilir.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; disiplin
mahkemelerinde bulunan ve kararı kesinleşmemiş dosyalar otuz gün içinde
disiplin amirine iade edilir. Disiplin amiri, bu Kanun hükümleri
çerçevesinde yeniden değerlendirme yapar. Bu kapsamda yapılacak
değerlendirmeler açısından zamanaşımı, fiilin 477 sayılı Kanun uyarınca
tabi olduğu zamanaşımı süresini aşamaz.
(3) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte devam
etmekte olan disiplin soruşturmaları hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.
(4) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kurulu
bulunan disiplin mahkemeleri, 49 uncu maddede öngörülen yönetmelik
yürürlüğe girinceye kadar disiplin kurulu olarak bu Kanun hükümlerine göre
faaliyetlerine devam eder. Söz konusu yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar
926 sayılı Kanunun, bu Kanunun 45 inci maddesinin altıncı fıkrasının (c)
bendi ile yürürlükten kaldırılan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Subay, astsubay, uzman jandarma,
uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında daha önceden verilmiş
cezaların değişmesi ve yerine getirilmesi
GEÇİCİ MADDE
2 – (1) Her bir disiplin suçu,
disiplin kabahati ve disiplin tecavüzü için ayrı ayrı
dikkate alınmak üzere; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce görevdeki
subaylar, astsubaylar, uzman jandarmalar, uzman erbaşlar ile sözleşmeli
erbaş ve erler hakkında disiplin mahkemeleri ve disiplin amirlerince
verilen uyarı cezaları uyarma cezasına, aylık kesilmesi cezaları aylıktan
kesme cezasına, oda ve göz hapsi cezaları ise aynı sürelerde hizmet yerini
terk etmeme cezasına dönüştürülür ve kayıtlarda buna göre düzeltmeler
yapılır.
Askeri öğrenciler hakkında daha
önceden verilmiş cezaların değişmesi ve yerine getirilmesi
GEÇİCİ
MADDE 3 – (1) Her bir disiplin
suçu, disiplin kabahati ve disiplin tecavüzü için ayrı ayrı
dikkate alınmak üzere; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce disiplin
mahkemeleri ve disiplin amirleri tarafından verilen uyarı cezaları kınama
cezasına, oda hapsi cezaları ise ceza süresinin yarısı kadar izinsizlik
cezasına dönüştürülür ve kayıtlarda buna göre düzeltmeler yapılır. Sadece cezanın yerine getirilmesinde dikkate
alınmak üzere, on iki günün üzerindeki oda hapsi cezaları altı hafta sonu
izinsizlik cezası sayılır.
(2) 23 üncü maddenin ikinci fıkrasında düzenlenen
yönetmelik yayımlanıncaya kadar, askeri öğrenciler hakkında ceza puanları
hariç olmak üzere ilgili mevzuatlarında yer alan uyarı cezaları kınama, oda
hapsi cezaları ise ceza süresinin yarısı kadar izinsizlik cezası olarak
uygulanır.
Erbaş ve erler hakkında daha önceden
verilmiş cezaların değişmesi, yerine getirilmesi ve yükümlülük süresine
etkileri
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Her bir disiplin suçu, disiplin kabahati ve
disiplin tecavüzü için ayrı ayrı dikkate alınmak
üzere; silah altındaki erbaş ve erler hakkında bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce disiplin amirleri tarafından
verilen oda hapsi cezaları ceza süresinin yarısı kadar izinsizlik cezasına,
sıra harici hizmet cezaları ceza süresinin yarısı kadar ilave hizmet
yükleme cezasına dönüştürülür. On dört günün üzerindeki oda hapsi cezaları
yedi hafta sonu izinsizlik cezası sayılır.
(2) Her bir disiplin suçu için ayrı ayrı dikkate alınmak üzere, erbaş ve erler hakkında bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce disiplin mahkemeleri tarafından
verilmiş oda hapsi cezaları hizmetten men cezasına dönüştürülür. On beş
günün üzerindeki oda hapsi cezaları on beş gün hizmetten men cezası
sayılır.
Disiplin cezalarının etkisi
GEÇİCİ
MADDE 5 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten önce disiplin mahkemeleri tarafından yedek subaylar ile
erbaş ve erlere verilmiş ve infazı tamamlanmış olan cezalar ve yukarıdaki
geçici hükümlere göre infazı tamamlanan oda hapsi cezaları, askerlik hizmet
süresinden sayılmaz ve bu kişiler her bir disiplin suçu için en fazla on
beş gün olmak üzere infaz edilen süre kadar geç terhis edilirler.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce disiplin
amirleri veya disiplin mahkemeleri tarafından verilmiş ve infaz edilmiş
disiplin cezalarına bağlı olarak yapılmış idari işlemler aynen muhafaza
olunur.
(3) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce
alınmış olan disiplin cezaları, bu Kanunun 21 inci maddesi kapsamındaki
puanlandırmada dikkate alınmaz.
Yürürlük
MADDE 50 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 51 –
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
15/2/2013
(1) sayılı Disiplin Amirlerinin Ceza
Yetkilerini Gösteren Çizelge
|
|
Uyarma
|
Kınama
|
Hizmete
kısmi süreli devam
|
Aylıktan
kesme
|
Hizmet
yerini terk etmeme
|
İzinsizlik
|
İlave
hizmet yükleme
|
Oda hapsi
(Savaşta veya barışta yalnızca karasuları dışındaki gemilerde)
|
|
Cezalandırılacak
personelin
rütbesi
----------------------
Ceza
verecek rütbe
ve makam
|
As. Öğr. ve Erb./Er
hariç herkese
|
Sb., Astsb., Uzm. J., Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Er ile As. Öğr.
|
Sb., Astsb., Uzm. J., Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Er
|
Sb., Astsb., Uzm. J., Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Er
|
Sb., Astsb., Uzm. J., Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Er
|
As. Öğr.
|
Erb./Er
|
Erb./Er
|
Sb., Astsb., Uzm. J., Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Er
|
Erb./Er
|
|
Uzm. Erb., Söz. Erb. ve Erb.
(Müfrez görev yaptıkları sürece)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1 hafta
sonu tatili
|
1 gün
|
-
|
-
|
|
Uzm. J., Asteğmen, Teğmen, Astsb. Çvş., Astsb.
Kd. Çvş.
|
Verebilir
|
Verebilir
|
-
|
-
|
-
|
1 hafta
sonu tatili
|
2 hafta
sonu tatiline kadar
|
2 güne
kadar
|
-
|
1 gün
|
|
Astsb. Çvş. ve Astsb.
Kd. Çvş. hariç astsubaylar ile üsteğmen ve yüzbaşı
|
Verebilir
|
Verebilir
|
2 güne
kadar
|
1/20’ye
kadar
|
1 gün
|
2 hafta
sonu tatiline kadar
|
3 hafta
sonu tatiline kadar
|
5 güne
kadar
|
1 gün
|
3 güne
kadar
|
|
Bnb., Yb.
|
Verebilir
|
Verebilir
|
4 güne
kadar
|
1/16’ya
kadar
|
2 güne
kadar
|
3 hafta
sonu tatiline kadar
|
4 hafta
sonu tatiline kadar
|
8 güne
kadar
|
3 güne
kadar
|
7 güne
kadar
|
|
Albay
|
Verebilir
|
Verebilir
|
6 güne
kadar
|
1/12’ye
kadar
|
2 güne
kadar
|
4 hafta
sonu tatiline kadar
|
5 hafta
sonu tatiline kadar
|
10 güne
kadar
|
5 güne
kadar
|
10 güne
kadar
|
|
Tümg./Tüma., Tuğg./Tuğa.
|
Verebilir
|
Verebilir
|
8 güne
kadar
|
1/10’a
kadar
|
3 güne
kadar
|
5 hafta
sonu tatiline kadar
|
6 hafta
sonu tatiline kadar
|
12 güne
kadar
|
7 güne
kadar
|
12 güne
kadar
|
|
Korg./Kora. ve üstü, Millî Savunma Bakanı, İçişleri Bakanı
|
Verebilir
|
Verebilir
|
10 güne
kadar
|
1/8’e
kadar
|
3 güne
kadar
|
6 hafta
sonu tatiline kadar
|
7 hafta
sonu tatiline kadar
|
14 güne
kadar
|
8 güne
kadar
|
14 güne
kadar
|
(2) sayılı Disiplin Ceza Puanlarını
Gösteren Çizelge
|
CEZANIN CİNSİ
|
CEZA PUANI
|
|
Uyarma
|
1
|
|
Kınama
|
1,5
|
|
Hizmete kısmi süreli devam
|
2
|
|
Aylıktan kesme
|
3
|
|
Hizmet yerini terk etmeme (Disiplin
amiri tarafından verilen)
|
3,5
|
|
Hizmet yerini terk etmeme (Disiplin
kurulu tarafından verilen)
|
4,5
|
|
Oda hapsi (Disiplin amiri tarafından
verilen)
|
4
|
|
Oda hapsi (Disiplin kurulu tarafından
verilen)
|
4,5
|
|