Avrupa
Birliği Bakanlığından:
AVRUPA
BİRLİĞİ EĞİTİM VE GENÇLİK PROGRAMLARI MERKEZİ
BAŞKANLIĞININ
BÜTÇE VE MUHASEBE YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi
Başkanlığının gelir, gider ve muhasebe usulleri ile diğer malî konulara
ilişkin esas ve usullerini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, Başkanlık bütçesinin hazırlanması ve Başkanlık bütçesi ile
program hesaplarının uygulanması, kontrolü, muhasebesi ve raporlanmasına
ilişkin esas ve usuller ile bunlara ilişkin görev, yetki ve sorumlulukları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 19/6/1994 tarihli ve 540 sayılı Devlet
Planlama Teşkilatı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin ek 2 nci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Avrupa Birliği mali mevzuatı: Avrupa Birliği genel
bütçesine uygulanacak cari döneme ilişkin mali düzenlemeleri,
b) Bakan: Avrupa Birliği Bakanını,
c) Bakanlık: Avrupa Birliği Bakanlığını,
ç) Başkan: Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları
Merkezi Başkanını,
d) Başkanlık: Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik
Programları Merkezi Başkanlığını,
e) Başkanlık bütçesi: Başkanlığın idari giderleri,
Program katılım bedelleri ve ilave Program katkılarına ilişkin giderler ile
karşılığı gelir tahminlerini gösteren ve bunların uygulanmasına izin veren
belgeyi,
f) Değerlendirme komitesi: Program kurallarına göre
uygunluk ve içerik değerlendirmesi yapılan hibe başvurularının nihai
değerlendirmesini yapan ve hibe tahsis tekliflerini Başkan onayına sunan
Başkanlık bünyesinde oluşturulmuş komiteyi,
g) Genel Koordinatör: Destek Birimleri Genel
Koordinatörünü,
ğ) Genel Koordinatörlük: Destek Birimleri Genel
Koordinatörlüğünü,
h) Gerçekleştirme görevlisi: Harcama yetkilisinin
talimatı üzerine, harcama sürecinde, her türlü gideri, kanıtlayıcı
belgelerine dayanarak ve usulüne uygun olarak gerçekleştirmekten sorumlu
yönetici ve harcama sürecinde yer alan personeli,
ı) Harcama yetkilisi: Harcamaların yapılması ile yetkili
kılınmış Başkan veya yetkisini devrettiği personeli,
i) Hibe tahsis kararı: Değerlendirme Komitesinin hibe
tahsis tekliflerine ilişkin Başkanlık onayını,
j) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
k) Komite: Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları
Yönlendirme ve İzleme Komitesini,
l) Koordinatör: Bütçe ve Finansman Koordinatörünü,
m) Koordinatörlük: Bütçe ve Finansman Koordinatörlüğünü,
n) Muhasebe yetkilisi: Muhasebe hizmetlerinin yönetimi
ile kayıtların tutulmasından ve yetkili mercilere bilgi verilmesinden
sorumlu yöneticiyi,
o) Ödeme/iade emri belgesi (ÖEB/İEB): Başkanlık
bütçesinden ve program hesabından yapılacak ödemeleri veya daha önce
yapılan ödemelere ilişkin iade emirlerini düzenleyen belgeyi,
ö) Program: Avrupa Birliği ile eğitim, gençlik ve
bunlarla ilgili diğer alanlarda işbirliğini geliştirmek amacıyla düzenlenen
ve kapsamı uluslararası anlaşma veya sözleşmelerle belirlenmiş olan
faaliyetleri,
p) Program hesabı: Program faaliyetlerinin yürütüldüğü,
izlendiği ve raporlandığı hesapları,
r) Program hibe anlaşması: Komisyonca belirlenen program
dönemlerinde, ülke merkezli faaliyetlerin ve idari giderlere yönelik
katkıların yönetim usullerini belirleyen, Başkanlık ile Komisyon arasındaki
mutabakat çerçevesinde hükme bağlayan anlaşmayı,
s) Ulusal ajanslar rehberi: Komisyon tarafından Avrupa
Birliği Eğitim ve Gençlik Programlarına ilişkin ülke merkezli faaliyetlerin
yürütülmesinde Ulusal Ajansların uyması gereken usul ve esasları içeren ve
Komisyon ile imzalanan program hibe anlaşmalarının eki olan rehberi,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Başkanlık
Kaynaklarının Yönetimi ve Bütçe
Finansman kaynaklarının
yönetimi
MADDE 5 – (1)
Başkanlık faaliyetleri için tahsis edilen kaynaklar, iktisadilik, etkinlik
ve verimlilik ilkelerine uygun ve hesap verilebilirlik esasına göre
yönetilir.
(2) Başkanlığın faaliyetleri için ulusal katkı olarak
merkezi yönetim bütçesinden, uluslararası katkı olarak Avrupa Birliği
fonlarından idari giderlere tahsis edilmek üzere aktarılan kaynaklar ile
programların yürütülmesi ve yönetimi bu kaynakların gereklerine uygun
olarak ayrı esas ve usullere tabidir. Başkanlık faaliyetlerine ilişkin mali
işlemler, ulusal mevzuat ve Avrupa Birliğinden sağlanan hibe kaynaklarının
kullanımına yönelik düzenlemelere,
program hesabına ilişkin tüm mali işlemler ise program hibe
anlaşmaları ve proje sözleşme hükümlerine göre yürütülür.
Başkanlık
bütçe yapısı
MADDE 6 – (1)
Başkanlık bütçesi, Başkanlığın idari giderleri, Program katılım bedelleri
ve ilave Program katkılarına ilişkin giderler ile karşılığı gelir
tahminlerinden oluşur.
(2) Başkanlık faaliyetleri için tahsis edilen mali
kaynaklar, kurumsal, işlevsel ve ekonomik sonuçların görülmesini
sağlayacak, gelir ve giderlerin ekonomik ve mali analiz yapılmasına imkan verecek, hesap verilebilirliği ve saydamlığı temin
edecek şekilde finansmanın kaynağına göre sınıflandırılır. Harcamalar
finansman kaynağının tabi olduğu düzenlemeler çerçevesinde
gerçekleştirilir. Yabancı kaynağın harcama usul ve esaslarının
belirlenmediği hallerde Başkanlığın düzenleyici işlemlerine göre uygulama
yapılır.
(3) Finansman kaynağına göre sınıflandırma, finansman
kaynağının ulusal katkı veya Komisyon ile eş finansmandan oluşup oluşmama
esasına göre yapılır.
(4) Eş finansman esasına göre elde edilen gelirler,
münhasıran program faaliyetlerine yönelik giderler için kullanılır.
(5) Başkanlığın gelir ve gider bütçesi, analitik bütçe
sistemine paralellik arz eden finansman ve ekonomik sınıflandırmaya göre
hazırlanır ve uygulanır.
(6) Yabancı paraya endeksli bütçe gelir ve giderleri,
bütçede Türk Lirası olarak gösterilir ve tutarların hesaplanmasında yılı
Yatırım Genelgesi çerçevesinde uygulanan ve kamuoyuna duyurulan kur esas
alınır.
Bütçe
ilkeleri
MADDE 7 – (1)
Başkanlık bütçesinin hazırlanmasında ve uygulanmasında aşağıdaki ilkelere
uyulur:
a) Gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır.
b) Tüm gelir ve giderler bütçede gayri safi olarak
gösterilir.
c) Gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının
raporlanmasında açıklık, doğruluk ve malî saydamlık esas alınır.
ç) Bütçe, yıllık çalışma programlarında yer alan
politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde ve fayda-maliyet analizine
göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.
d) Bütçede, bütçeyi ilgilendirmeyen hususlara yer
verilmez.
e) Bütçeyle verilen harcama yetkisi, ilgili mevzuatta
düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılır.
f) Ödenekler, belirli amaçları gerçekleştirmek üzere
tahsis edilir. Tahsis edilen ödenekten fazla harcama yapılamayacağı gibi
ödeneği bulunmayan bir harcama da yapılamaz.
g) Bütçe, görevlilerin hesap verebilmelerini sağlayacak
şekilde uygulanır.
(2) Bütçe, yetkili organlarca kabul edilmedikçe veya
onaylanmadıkça uygulanamaz.
Bütçe
giderleri
MADDE 8 – (1) Bütçe
giderleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:
a) Personel giderleri,
b) Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri,
c) Mal ve hizmet alımı giderleri,
ç) Faiz giderleri,
d) Cari transferler,
e) Sermaye giderleri,
f) Sermaye transferleri,
g) Borç verme.
Bütçe
gelirleri
MADDE 9 – (1) Bütçe
gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:
a) Merkezi yönetim bütçesi mali katkısı,
b) Komisyon mali katkısı,
c) Faiz gelirleri,
ç) Bağış ve yardımlar,
d) Geri kazanılan gelirler,
e) Ret ve iadeler,
f) Tahsil edilmesi gelir niteliğinde olan diğer
gelirler.
Bütçenin
hazırlanma süreci
MADDE 10 – (1) Bütçe
tekliflerinin zamanında hazırlanabilmesi için tüm hizmet birimleri, üç yıllık
birim gelir ve gider tahminlerini gerekçeleri ile birlikte Mayıs ayının
sonuna kadar Koordinatörlüğe bildirir. Gider tahmini bildiriminde, geçmiş
yılın gerçekleşmeleri ile talep edilen ödenek tutarları harcama kalemleri
itibariyle gösterilir, ayrıca bütçe yılı ve önceki yıl bütçesi arasında
meydana gelen artış ve eksilişler gerekçeleri ile birlikte açıklanır.
(2) Koordinatörlük, Başkanlığın gelecek üç yıla ilişkin
gelir ve gider tahminlerini içeren çok yıllı bütçe taslağını hazırlar ve
Bakanlık bütçesine konacak merkezi yönetim bütçesi katkı tutarlarını, Orta
Vadeli Programın yayımlanmasını takiben Bakanlığa bildirir.
(3) Bütçe hazırlık sürecinde esas alınan kuru belirleyen
Yatırım Genelgesinin, Bakanlığa bildirilen merkezi yönetim bütçesi
katkısından sonra yayımlanması halinde, hazırlık sürecinde geçerli olan
Yatırım Genelgesinde belirtilen kur esas alınır. Genelgenin yayımlanmasını
takiben yenilenen kur esas alınarak revize bütçe taslağı hazırlanır ve
merkezi yönetim bütçesi katkı tutarları Bakanlığa bildirilir. Merkezi
yönetim bütçe hazırlık sürecinde, yenilenen bütçe katkı tutarları esas
alınır.
(4) Bütçe hazırlık sürecinde esas alınan kur ile yabancı
para cinsinden giderin gerçekleşmesi arasında olumsuz kur farkı oluşması
halinde ilave gider tutarı Bakanlıktan talep edilir. Olumlu kur farkı
neticesinde oluşan ilave gelir ise bir sonraki yıl bütçesine devredilir.
(5) Koordinatörlük, cari hesap döneminin
gerçekleşmelerini, ilgili birimlerin önerilerini ve bütçe gelir kalemlerindeki
değişiklikleri de göz önünde bulundurarak bütçe teklifinde gerekli
düzeltmeleri yapar.
(6) Hazırlanan Başkanlık bütçesi, Komitenin onayına
sunulur. Komite tarafından onaylanan bütçe en geç 31 Aralık tarihine kadar
Bakan onayına sunulur. Başkanlık bütçesinin mali yılbaşında yürürlüğe
girmesi için Bakan onayının alınması gerekir.
(7) Başkanlık bütçesi uygulanmak üzere yılı bütçe
uygulama talimatı ile birlikte birimlere gönderilir.
Ödeneklerin
kullanımı
MADDE 11 – (1)
Bütçedeki ödenekler, Başkanlıkça yapılacak nakit planına göre kullanılır.
Personel giderleri dışındaki harcama kalemlerinin ne kadarının ne zaman
kullanılacağına, Başkanlığın gelir durumunu göz önünde bulundurarak harcama
yetkilisi karar verir.
(2) Başkanlık bütçesinde yer alıp, programlara katılım
payı olarak konulan ödeneklerden, hibe anlaşma ve sözleşmeleri gereğince
ilgili kurum veya kuruluşun hesabına aktarılacak olan tutarların süresi
içerisinde ödenmesi için gerekli tedbirler alınır.
(3) Programlara iştirak edilmesi halinde, yapılacak
ödemeler, bütçe gideri olarak muhasebeleştirilir. Program süresi sonunda Başkanlık
bütçesine iade edilen tutarlar ise, gelir olarak muhasebe kayıtlarına
yansıtılır.
(4) Bütçede ödeneği olmayan bir harcama yapılamaz ve
taahhüde girilemez.
Ödenek
aktarımları ve ek ödenek
MADDE 12 – (1) Bütçe
kalemleri arasında Başkana verilecek aktarma yetkisi, her yılın bütçesinde
gösterilir.
(2) Başkanlık Bütçesinde belirli bir amaçla konulmuş
ödeneğin bulunmadığı ya da ilgili harcama kalemlerine konulmuş ödeneklerin
yeterli olmadığı hallerde Başkan tarafından ek ödenek talebinde bulunulur.
Ek ödenek tahsisatı için Komite ve Bakan onayı alınması esastır.
Zorunlu
giderlerdeki artışlar
MADDE 13 – (1)
Mevzuattaki değişiklikler veya düzenlemeler uyarınca Başkanlık personelinin
ücretleri, ek ödemeleri, sosyal yardımları ve diğer mali haklarında meydana
gelecek farklılıkların ve yeni yükümlülüklerin, doğrudan doğruya veya
dolaylı olarak Başkanlık personeline ve gider bütçesine yansıtılması işlemi
Başkan onayıyla yerine getirilir.
Gelecek
yıllara yaygın yüklenmeler
MADDE
14 –
(1) Yılı bütçesinde ödeneği bulunması kaydıyla, satın alma suretiyle
edinilmesi ekonomik olmayan her türlü makine-teçhizat, cihaz ve taşıtların
kiralanması veya finansal kiralama suretiyle temini; temizlik, yemek,
geçici süreli personel, koruma ve güvenlik ile personel taşıma hizmetleri,
bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile plan, proje, etüt ve
müşavirlik hizmetleri, süreli ve süresiz yayın alımları, süresi üç yılı
geçmemek üzere harcama yetkilisinin onayıyla gelecek yıllara yaygın
yüklenmeye girişilebilir.
Ödenemeyen
giderler ve emanet hesapları
MADDE 15 – (1) Malî
yıl içinde ödeme emri belgesine bağlandığı halde, hak sahibinin talep
etmemesi veya başka nedenlerle ödenemeyen tutarlar, bütçeye gider yazılarak
emanet hesaplarına alınır ve buradan ödenir. Ancak, emanet hesaplarına
alınmış ve 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk
Borçlar Kanununun genel hükümleri çerçevesinde zamanaşımı süresi dolmuş
olanlar bütçeye gelir kaydedilir. Bu şekilde gelir kaydedilen tutarlar geri
ödenmez.
Bağış ve
diğer katkılar
MADDE 16 – (1)
Başkanlığa yapılan nakdi bağışlar, Başkanın uygun görüşü üzerine, Başkanlık
bütçesinde açılacak bir tertibe gelir, harcamalarda kullanılmak üzere
açılacak bir tertibe de ödenek kaydedilir.
Yapılan bağışlar aynı zamanda belgelendirilmek suretiyle muhasebe
kayıtlarına alınır.
(2) Başkanlık faaliyetlerini desteklemeye yönelik olarak
yapılan ayni veya nakdi katkılar, katkıyı sağlayan taraf ile yapılan
protokol hükümleri çerçevesinde yürütülür.
Program
hesabı
MADDE 17 – (1)
Program hesabı; hukuki dayanağı, kapsamı, süresi, finansmanı, uygulama usul
ve esasları imzalanan program hibe anlaşması ile oluşur. Her bir program
açılacak ayrı hesapta izlenir. Program hesabı, sağlanan fonun kullanımı,
hesabın işleyişi, muhasebesi ve raporlanması amacına yöneliktir.
Program
hesabı ödeme ve iadeleri
MADDE 18 – (1)
Program hesabı kapsamında iki tür ödemenin yapılması esastır. Bunlar, hibe
konusu faaliyetin gerçekleşmesinden önce yapılan avans niteliğindeki ön
ödeme ve faaliyet sonrası ilgili raporların değerlendirilmesi neticesinde
yapılan nihai ödemedir. Ancak,
program kurallarında veya hibe yararlanıcısı ile yapılan sözleşmede öngörülmesi
halinde, yararlanıcıya program kurallarının öngördüğü şartlarda ön ödeme
niteliğinde ara ödeme yapılabilir.
(2) Hibe tahsis kararı ve sözleşmesi bulunmayan
hibelerin ön ödemesi ve yararlanıcı tarafından sunulması zorunlu raporları
sunulmayan hibelerin nihai ödemesi hiçbir şekilde yapılmaz; ön ödeme
yapılmış ise geri alınır.
(3) Nihai hibe tutarının gerçekleşen ön ödeme tutarından
az olması halinde aradaki fark yararlanıcıdan tahsil edilir.
İlave
program katkısı
MADDE 19 – (1)
Program anlaşmaları ile sağlanan fonlardan karşılanamayan hibe talepleri,
bu amaçla Başkanlık bütçesine konacak ilave program katkısı ödeneği ile
karşılanabilir. Bu kapsamda sağlanan
katkı, ilgili program hesabına ilave edilir ve program hesabının tabi
olduğu usul ve esaslara göre yönetilir. Ancak, uygun raporlama sağlanabilmesi
için muhasebe kayıtları ayrı tutulur ve ödeme ve iade işlemleri ayrı bir
banka hesabı vasıtasıyla gerçekleştirilir.
(2) Başkanlık bütçesinden programlara aktarılan ilave
katkı aktarıldığı sırada gider, harcanmayan kısmın ve faiz gelirinin
Başkanlık bütçesine iadesi işleminde ise gelir kaydedilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Harcama
Süreci ve Ön Mali Kontrol
Harcama
yetkisi ve sorumluluk
MADDE 20 – (1)
Başkanlık bütçesinden veya program hesabından harcama yapılabilmesi için
harcama talimatı verilmesi gerekir. Harcama talimatlarında hizmet
gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği,
gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin
bilgiler yer alır. Başkan harcama yetkilisi olup, sınırlarını açıkça
belirtmek kaydıyla harcama yetkisini yazılı olarak birim yöneticilerine devredebilir. Harcama yetkisinin devredilmesi, idarî
sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
(2) Harcama yetkilisi veya kendisine harcama yetkisi
devredilen birim yöneticileri, verecekleri harcama talimatlarının bu
Yönetmelik ve diğer düzenlemelere uygun olmasından, ödeneklerin etkili,
ekonomik ve verimli kullanılmasından sorumludur.
Giderin
gerçekleştirilmesi ve gerçekleştirme görevlileri
MADDE 21 – (1)
Bütçeden bir giderin yapılabilmesi için belirlenmiş usul ve esaslara uygun
olarak işin yaptırıldığının veya mal veya hizmetin alındığının veya
gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması
ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Gerçekleştirme
görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin
alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve
ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yerine getirirler.
Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli
tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince
imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
(2) Giderlerin hak sahibine ödenmesi için harcamayı
kanıtlayıcı belgelerin usulüne uygun olarak elde edilmesi ve giderlerin
hesaplanmasından gerçekleştirme görevlileri sorumludur.
(3) Gerçekleştirme görevlileri, program hesaplarına
ilişkin ödeme, iade ve diğer mali işlemler için gerekli belgelerin program
anlaşmaları ile belirlenen usul ve esaslarda hazırlanması görevini
yürütürler.
Ön malî
kontrolün kapsamı ve kontrol yetkisi
MADDE
22 –
(1) Ön Malî Kontrol, Başkanlık gelir, gider, varlık ve yükümlülükleri ile
program hibe anlaşmaları ile sağlanan fonlara ilişkin malî karar ve
işlemlerinin, Başkanlık bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek
tutarı, program hesapları, program kuralları ve diğer malî mevzuat
hükümlerine uygunluğu ve kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir
şekilde kullanılması yönlerinden yapılan kontroldür.
(2) Ön malî kontrol, harcamayı gerçekleştiren birim
tarafından yapılan kontroller ile Koordinatörlük tarafından yapılan
kontrollerden oluşur.
(3) Koordinatörlükte ön malî kontrol görevini
yürütenler, kontrolünü gerçekleştirdikleri malî işlem sürecinde görev
alamazlar.
(4) Program hibe anlaşmaları ile sağlanan mali
kaynaklara ilişkin işlemlerin ön mali kontrolü, ilgili program hibe
anlaşmaları ve ekleri ile belirlenen kurallar çerçevesinde düzenlenir.
(5) Ön mali kontrole tabi tutulacak mali karar ve
işlemler tür, tutar ve konu itibariyle Başkanlığın risk değerlendirmesi
sonucunda belirlenir.
Ön mali
kontrolün niteliği
MADDE 23 – (1) Ön
malî kontrol sonucunda uygun görüş verilip verilmemesi, danışma ve önleyici
niteliği haiz olup, malî karar ve işlemlerin harcama yetkilisi tarafından
uygulanmasında bağlayıcı değildir.
(2) Malî karar ve işlemlerin ön malî kontrole tâbi
tutulması ve ön malî kontrol sonucunda uygun görüş verilmiş olması, harcama
yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan
kaldırmaz.
Ön malî
kontrol süreci
MADDE 24 – (1) Ön
mali kontrol harcamayı gerçekleştiren birimde süreç kontrolü şeklinde
yapılır. Süreç kontrolünde, her bir işlem daha önceki işlemlerin kontrolünü
içerecek şekilde tasarlanır ve uygulanır. Malî işlemlerin yürütülmesinde
görev alanlar, yapacakları işlemden önceki işlemleri de kontrol ederler.
Harcama yetkilileri hiyerarşik olarak kendisine en yakın yöneticileri
arasından bir veya daha fazla sayıda gerçekleştirme görevlisini ödeme emri
belgesi düzenlemekle görevlendirir. Ödeme emri belgesini düzenlemekle
görevlendirilen gerçekleştirme görevlileri, ödeme emri belgesi ve eki
belgeler üzerinde ön malî kontrol yaparlar.
(2) Harcamayı gerçekleştiren birim dışında ön malî
kontrole tâbi malî karar ve işlemler, kontrol edilmek üzere Koordinatörlüğe
gönderilir. Görevli personel tarafından kontrol edilen işlemler hakkında
görüş yazısı düzenlenir ve harcamayı gerçekleştiren birime gönderilir.
(3) Harcamayı gerçekleştiren birimde ve Koordinatörlükte
yapılan kontrol sonucunda, malî karar ve işlemin uygun görülmesi halinde,
dayanak belgenin üzerine “Kontrol edilmiş ve uygun görülmüştür” şerhi
düşülür veya yazılı görüş düzenlenir.
(4) Malî karar ve işlemin uygun görülmemesi halinde ise
nedenleri açıkça belirtilen bir görüş yazısı yazılarak kontrole tâbi karar
ve işlem belgeleri eklenmek suretiyle ilgili birimine gönderilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Muhasebe ve
Raporlama
Mali işlem
ve muhasebe yetkisi
MADDE 25 – (1) Tahsilatlar, ödemeler, iadeler ve hesaben
yapılan tüm mali işlemler ile bunların belgelendirilmesi, hesaplara kaydı
ve raporlanması muhasebe hizmetleridir.
(2) Koordinatör, muhasebe yetkilisi olarak muhasebe
hizmetlerine ilişkin bu Yönetmelikte belirtilen görevlerin yürütülmesinden
yetkili ve sorumludur. Koordinatör muhasebe hizmetlerinin yerine
getirilmesinde yeteri kadar muhasebe yetkili yardımcısı görevlendirir.
(3) Muhasebe yetkilisi yardımcıları, mali işlemlere ilişkin kayıtlarının tam,
doğru ve usulüne uygun olarak tutulmasını ve raporlanmasını, bu bilgilerin
saydam ve erişilebilir olmasını sağlamakla görevlidir. Muhasebe yetkilisi yardımcıları
koordinatör tarafından verilen görevlerin zamanında, tam ve doğru olarak
yapılmasından sorumludur.
(4) Koordinatör, muhasebe hizmetlerinin usulüne uygun
olarak yerine getirilip getirilmediğini gözetmekle yükümlüdür.
Görevler
ayrılığı
MADDE 26 – (1)
Harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile muhasebe yetkilisi görevi
aynı kişide birleşemez.
Muhasebe
yetkilisinin kontrol sorumlulukları
MADDE 27 – (1)
Muhasebe yetkilisi ve yardımcıları, ödemeye ilişkin belgeler üzerinde;
a) Yetkililerin imzalarını,
b) Ödemenin çeşidine göre ilgili mevzuatında belirlenen
belgelerin tamam olmasını,
c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,
ç) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,
kontrol etmekle
yükümlüdür.
(2) Muhasebe yetkilisinin,
maddi hataya ilişkin sorumlulukları, bir mali işlemin
muhasebeleştirilmesine dayanak teşkil eden karar, onay, sözleşme, hakediş raporu, nihai rapor, bordro, fatura, alındı ve
benzeri belgeler üzerinde gelir, alacak, gider ya da borç tutarlarında hata
olması, oransal veya aritmetik
işlemlerde hata, ilgili hesaplara noksan veya fazla kaydedilmek suretiyle
yapılan ödeme ve göndermelerle sınırlıdır.
(3) Belgelerde, alınan mal veya hizmet ya da yapılan iş
miktar veya tutarında veya kullanılan ödeneklerde, hata veya eksiklik
bulunması halinde durum, muhasebe birimince ilgili birime iletilir, gerekli
düzeltmeler yapıldıktan sonra ödeme yapılır.
(4) Herhangi bir nedenle, muhasebe açısından kaydın
uygun görülmediği hususlara ilişkin ihtilafın ilgili birimler arasında
çözülememesi halinde, harcama yetkilisi nihai kararını yazılı olarak
bildirir ve işlem buna göre gerçekleştirilir.
Ödemelerde
öncelik sırası
MADDE 28 – (1) Nakit
mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde ödemeler, muhasebe
kayıtlarına alınma sırasına göre gerçekleştirilir. Ancak, bu ödemelerin
yapılması sırasında sırasıyla;
a) Kanunları gereğince ödenmesi gereken vergi, resim,
prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara,
b) Tarifeye bağlı ödemelere,
c) İlama bağlı borçlara,
ç) Ödenmemesi halinde temerrüt faizi doğacak ödemelere,
d) Ödenmesi talep edilen emanet hesaplardaki tutarlara,
öncelik verilir.
(2) Nakit mevcudunun yeterli olması durumunda ödemeler,
ödeme belgelerinin Koordinatörlük kayıtlarına giriş sırasına göre yapılır.
Ödeme belgesi ve eki belgede eksik veya noksan tespit edilerek tamamlanmak
üzere ilgili birime iade edilen ödeme, tamamlanarak mali birim kayıtlarına
girdikten sonra, tutarı, yeni giriş sırasına göre ödenir.
Ödemelerde
işlem sırası
MADDE 29 – (1) Her
türlü gider ve hibelere ilişkin ödeme ve iade işlemleri aşağıda belirtilen
biçimde yapılır:
a) Harcama yetkilisi hiyerarşik olarak kendisine en
yakın üst kademe yöneticileri arasından bir veya daha fazla sayıda
gerçekleştirme görevlisini ödeme/iade emri belgesi düzenlemekle
görevlendirir.
b) Gerçekleştirme görevlisinin imzaladığı ödeme/iade
talep belgesi harcama yetkilisinin onayına sunulur.
c) Harcama yetkilisi tarafından onaylanarak kesinleşmiş
olan ödeme emri, ödenmek, iade emri ise iade yazısı yazılmak ve ilgili
muhasebe kaydı yapılmak üzere Koordinatörlüğe gönderilir.
ç) ÖEB/İEB ve eki belgeler
üzerinde; gerçekleştirme görevlisi ve harcama yetkilisi ile diğer
görevlilerin imzası, ödemeye/iadeye ilişkin belgelerin tam olup olmadığı,
hesaplamalarda maddi hata bulunup bulunmadığı ve hak sahibinin/borçlunun
kimliğine ilişkin bilgilerin doğruluğu kontrol edilerek gerekli muhasebe
işlemi yapılır ve Banka Ödeme Emri/İade Bildirim Yazısı hazırlanır. Eksik veya hatalı olan talep
ve eki belgeler, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere, gerekçeleriyle
birlikte harcamayı gerçekleştiren birime yazılı olarak gönderilir. Hata
veya eksiklikleri tamamlanarak tekrar muhasebe birimine gönderilenler, en
kısa zamanda incelenerek muhasebeleştirilir ve ödeme/iade işlemi
gerçekleştirilir.
d) Banka Ödeme Emrinin/İade Bildirim Yazısının muhasebe
yetkilisi ve Genel Koordinatör tarafından imzalanması ve
muhatabına gönderilmesi ile ödeme/iade süreci tamamlanmış olur.
Ödeme şekli
MADDE 30 – (1)
Başkanlık tüm ödeme işlemlerini banka hesap transferleri aracılığıyla yapar.
(2) Program hesabına ilişkin ödemeler program hibe
anlaşmaları ile belirlenen para birimi üzerinden yapılır. Başkanlık bütçesinden yapılan
harcamalarda ise harcamanın niteliğine göre Türk Lirası veya yabancı para
cinsinden ödeme yapılır.
(3) Türk Lirası hesaplarından yabancı para cinsinden
yapılan ödemelerde, ilgili hesabın bulunduğu bankanın ödeme tarihindeki
döviz satış kuru esas alınır.
Ödemelerde
aranacak kanıtlayıcı belgeler
MADDE 31 – (1)
Başkanlık bütçesinden yapılacak giderlere ilişkin ödemelerin, ödeme
karşılığında alınan fatura veya fatura yerine geçen belgelere
dayandırılması esas olup, bunun dışında Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri
Yönetmeliği hükümleri kıyasen uygulanır.
(2) Ayrıca harcamaya esas teşkil eden Başkanlık onayı, şartnameler,
sözleşmeler, biniş kartları, görevlendirme yazıları, dekont,
talimat, resmi yazı, vekaletname, senet ve ödemeye ilişkin gerekli diğer
yasal belgeler de ödeme emri belgesine eklenir.
(3) Program faaliyetlerine ilişkin ÖEB ve İEB ekinde
bulunması gerekli belgeler hususunda program anlaşmaları ve eklerinde
belirtilen kurallar uygulanır.
(4) Kanıtlayıcı belgeler giderlere esas teşkil eder;
ancak, bu belgelerin içeriğinden ve doğruluğundan muhasebe yetkilisi
sorumlu değildir.
Avans
işlemleri
MADDE 32 – (1) Ödeme
işlemlerinin tamamlanması beklenemeyecek kadar ivedi olan giderler için
harcama yetkilisince belirlenen özel ya da tüzel kişiye avans verilebilir.
Avanslar mümkün olan en asgari seviyede belirlenir. Avansa ilişkin işlemler
ödeneğin finansman kaynağının tabi olduğu düzenlemeler çerçevesinde
gerçekleştirilir.
(2) Harcama yetkilisi tarafından adına veya hesabına
geçici olarak para ve diğer kıymetleri alma yetkisi verilen mutemetler,
aldığı avansa ilişkin harcama belgelerini, en geç avansın alındığı tarihi
izleyen bir ay içinde Koordinatörlüğe vermek ve üzerindeki avans bakiyesini
bekletmeksizin nakden Başkanlığın ilgili hesabına iade etmek zorundadır.
Ancak, Başkanlığın veya Başkanlık personelinin iştirak ettiği fuar, kongre,
seminer, eğitim ve toplantı gibi faaliyetlerde herhangi bir ödemenin avans
şeklinde yapılmasının zorunlu olması halinde, ilgili faaliyetin bittiği
tarih itibariyle bir ay içerisinde avansın kapatılması gerekir.
(3) Süresi içinde iade edilmeyen avans bakiyeleri geçici
aktif hesaplara alınır ve ilgilinin ilk ücret ve ödeneğinden kesilerek
tahsil edilir.
(4) Personel dışında verilen ve süresinde mahsup
edilemeyen avanslara ilişkin alacakların hakediş
veya teminattan karşılanamaması halinde yasal takibat başlatılır.
(5) Bir iş için verilen avans, yalnız o iş için
harcanır.
(6) Program hesaplarından hibe olarak yapılan ön
ödemeler bu madde kapsamı dışındadır.
(7) Finansman kaynağının tabi olduğu harcama usulleri
gereği mal ve hizmet alımları kapsamında yapılan avans ödemeleri bu madde
kapsamı dışında olup finansman kaynağının tabi olduğu düzenlemeler
çerçevesinde gerçekleştirilir.
Kullanılacak
defterler ve kayıt düzeni
MADDE 33 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında aşağıdaki defterler kullanılır:
a) Yevmiye defteri,
b) Büyük defter,
c) Yardımcı hesap defterleri.
(2) Bu defterlerin tanımı ve işlevi aşağıdaki
şekildedir:
a) Yevmiye defteri: Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi
gereken işlemlerin yevmiye tarihi, müteselsil numara sırasıyla ve maddeler
hâlinde düzenli olarak yazıldığı defterdir. Yevmiye defterine açılış kaydı
yapıldıktan sonra, günlük işlemler muhasebeleştirme belgelerine dayanılarak
kaydedilir.
b) Büyük defter: Büyük defter, yevmiye defterinde kayda
geçirilmiş olan işlemleri usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak
bu hesaplarda toplayan defterdir. İşlemler yevmiye tarih ve numara sırasına
göre yevmiye defterine kaydedildikten sonra, aynı yevmiye tarih ve numarası
ile her bir hesap için açılan büyük defterin ilgili sayfalarına tasnifli
olarak kaydedilir.
c) Yardımcı hesap defterleri: Yardımcı hesap defterleri,
hesap planını oluşturan hesaplara ait bilgilerin ayrıntı bazında kaydına
mahsus olarak tutulan defterlerdir.
Yevmiye
sistemi, muhasebeleştirme belgeleri ve açılış kayıtları
MADDE 34 – (1)
Muhasebe işlemleri, yevmiye tarihi, müteselsil sıra numarasına göre ve
maddeler hâlinde önce yevmiye defterine kaydedilir; buradan da usulüne göre
büyük defter ve yardımcı hesap defterlerine sistemli bir şekilde dağıtılır.
(2) Muhasebe işlemleri tahakkuk esaslı muhasebe
sistemine göre gerçekleştirilir.
(3) Muhasebeleştirme belgelerinin yevmiye tarih ve
numarası sütunlarına, gerçekleşen işlemlerin kayda geçirildikleri tarih ile
hesap döneminin başında "1" den başlayıp, hesap döneminin sonuna
kadar devam eden birer numara verilir. Yevmiye defteri, büyük defter ve
yardımcı hesap defterleri kayıtlarında bu yevmiye tarih ve numaraları esas
alınır.
(4) Gerçekleşen işlemler muhasebeleştirme belgeleriyle
ilgili hesaplara kaydedilir. Belge olmadan kayıt yapılmaz. Bir hesabın
borcuna kaydedilen tutar mutlaka başka bir hesap ya da hesapların alacağına
kaydedilir. Yevmiye defterinde her zaman borç-alacak eşitliği bulunur.
(5) Ödeme ve iade emri belgeleri muhasebeleştirme
belgesi olarak kullanılır. Bunların dışındaki muhasebe işlemlerinde 31/12/2005 tarihli ve 26040 sayılı Resmi Gazete’nin 3
üncü mükerrerinde yer alan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği
ekinde belirlenmiş olan belgelerden, yürütülen malî iş ve işlemlere uygun
olanlar kullanılır.
(6) Malî yılın başında, bir önceki hesap dönemi kapanış
bilançosu ve dipnotları esas alınarak açılış bilançosu düzenlenir. Açılış
bilançosuna dayanılarak, açılış yevmiyesinin
kayıtlarını sağlamak üzere bilançodaki tutarlar, düzenlenecek "1"
yevmiye numaralı muhasebe işlem fişiyle ilgili hesaplara borç ve alacak
kaydedilir. Açılış kaydına ilişkin muhasebe işlem fişine, açılış
bilançosunun bir nüshası eklenir. Açılış kaydına esas tutarlar, ilgili
hesap için açılacak büyük defter ve yardımcı hesap defterlerine
aktarıldıktan sonra yılı işlemlerinin kaydına başlanır.
Hesap planı
MADDE 35 – (1) Hesap
planı, Başkanlığın bünyesinde ve işlemlerine uygun hesapların bir sistem
içinde gruplanmasıyla oluşan cetveldir.
(2) Başkanlıkta uygulanacak olan hesap planı, 3/5/2005 tarihli ve 2005/8844 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile kabul edilen Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde öngörülen
hesap planı esas alınarak düzenlenir. Ancak Avrupa Birliği mevzuatının
gerekleri ile Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin çelişmesi halinde
Avrupa Birliği Komisyonuna rapor verilme zorunluluğu ve Başkanlığın genel
yönetim kapsamında olmaması nedeniyle Avrupa Birliği mali mevzuatı
uygulanır.
(3) Programlara ilişkin hesap planı Avrupa Birliği mali
mevzuatı ve program hibe anlaşmalarından kaynaklanan yükümlülüklere uygun
bir şekilde düzenlenir. Başkanlık, program kaynaklarının programlarla
ilgili işlemlerini, gelir kaynaklarını ve harcamaları yansıtmak için
yeterli kayıtları ve hesapları, Komisyonla imzalanan anlaşmalarda öngörülen
muhasebe sistemi ve hesap planına göre düzenleyerek bilgisayar ortamında
tutar.
Hesap
dönemi
MADDE 36 – (1)
Başkanlık bütçesinde hesap dönemi takvim yılıdır. Program hesaplarında ise
hesap dönemi program hibe anlaşmasında ilgili Program için açıkça
belirtilen süredir. Ancak program hesapları, hibe iadelerinin tamamı iade
alınana veya ilgili alacaktan feragat edilene kadar açık tutulur.
Mali
işlemlere ilişkin belgelerin muhafazası
MADDE 37 – (1)
Koordinatörlük, kendisine teslim edilen ve muhasebeleştirilen belgeleri, bu
işe uygun arşivlerde düzgün olarak ilgili mevzuatının öngördüğü sürelerde
muhafaza etmek ve istendiğinde ibraz etmekle yükümlüdür.
Kayıt şekli
MADDE 38 – (1)
Başkanlık bütçesi kayıtları Türk Lirası, program hesaplarının kayıtları
ise, Program hibe anlaşmasında öngörülen para birimi cinsinden tutulur.
(2) Muhasebe işlemlerine ilişkin tüm kayıtlar bilgisayar
ortamında tutulur.
Mali
raporlar
MADDE 39 – (1)
Başkanlık bütçesi ve program faaliyetlerine ilişkin program hibe anlaşması
veya ilgili mevzuatı gereğince düzenlenmesi zorunlu olan mali raporlar,
Koordinatörlük tarafından hazırlanır ve mevzuatında belirlenen sürelerde
ilgili mercilere sunulur.
(2) Program faaliyetleri ile bütçe uygulama sonuçlarının
doğru ve güvenilir şekilde raporlanması ve izlemeye yönelik araçların
geliştirilmesi amacıyla Koordinatörlükte yönetim bilgi sistemleri kurulması
ve işletilmesi amacıyla gerekli önlemler alınır.
Kesin hesap
MADDE 40 – (1)
Başkanlık bütçesine ilişkin olarak bilanço ve gelir tablosunun
çıkarılmasından sonra, hesap dönemine ilişkin kesin hesap cetveli,
Koordinatörlük tarafından hazırlanır. Kesin hesap cetveli, Başkan
tarafından bir sonraki yılın bütçesi ile birlikte Komite ve Bakan onayına
sunulur.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Amortisman
MADDE 41 – (1)
Başkanlık tarafından satın alınan taşınmaz mallar, taşıtlar, demirbaş,
mefruşat, araç-gereç ve teçhizat gibi Kuruma ait iktisadi kıymetler için
her yıl vergi kanunlarında öngörülen usul ve esaslara göre amortisman ayrılır.
(2) Kullanılamaz hale gelen, başka kurumlara tahsis
edilen ve her ne sebeple olursa olsun Başkanlığın kayıtlarından çıkarılan amortismana tabi maddi duran varlıkların muhasebe
kayıtlarına yansıtılması için ilgili birim tarafından yazılı olarak
Koordinatörlüğe bildirilmesi gerekir.
Banka
hesaplarının yönetimi
MADDE 42 – (1) Başkanlığın
bütün kaynakları bankalar nezdinde Başkanlık adına açılan hesaplarda
tutulur.
(2) Bankada vadesiz hesapta tutulabilecek azami para
miktarı ile bankadan yapılabilecek ödemelerin sınırı muhasebe yetkilisinin
teklifi, Genel Koordinatörün uygun görüşü ve harcama yetkilisinin onayı ile
tespit edilir.
(3) Muhasebe yetkilisi, banka mevcudunun yapılacak
ödemelere uygunluğunu kontrol eder ve banka hesap bakiyeleri konusunda
harcama yetkilisini ve Genel Koordinatörü düzenli aralıklarla
bilgilendirir.
(4) Banka hesabı açılması, kapatılması ve hesaplar arası
aktarım işlemleri, muhasebe yetkilisi, Genel Koordinatör ve harcama
yetkilisinin imzası ile gerçekleştirilir.
Başkanlığın
ortak olduğu projeler
MADDE 43 – (1)
Başkanlık, Komisyon veya Komisyonun yetki verdiği kurumlar veya diğer
kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen projelere ortak olabilir. Proje
finansmanına ilişkin olarak öngörülen eş finansman tutarı kadar Başkanlık
Bütçesine ödenek konur.
(2) Proje kapsamındaki faaliyetler ile projenin
finansmanı, bütçesi, süresi, raporlaması ve uygulama esasları proje
anlaşması veya sözleşmesi ve eklerinde belirtilir.
Yurt içi ve
yurt dışı geçici görevlendirmelere ilişkin genel esaslar
MADDE 44 – (1) Yurt
içi ve yurt dışı görevlendirmelere ilişkin gündelik, yol ve konaklama
giderleri 26/12/2003 tarihli ve 2003/6667 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik
Programları Merkezi Başkanlığı İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin 35 inci
maddesinde belirtilen hükümlere göre ödenir.
(2) Başkanlık tarafından organize edilen veya maliyeti
Başkanlık tarafından karşılanan her türlü toplantı veya eğitim faaliyeti
(hizmet içi eğitim dahil) kapsamında personelin geçici görevli
olarak organizasyona iştirak etmesi ve bu kapsamda katılımcılara sunulan
hizmetlerden faydalanması halinde, almış olduğu konaklama hizmeti
karşılığında gündeliğinin yarısı oranında kesinti yapılır. Bunun dışında harcırahta herhangi bir
kesinti yapılmaz.
(3) Yurt içi ve yurt dışı geçici görevlendirmelerde,
konaklama yapılmayan günler için tam gündelik ödenir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 45 – (1) 30/4/2004 tarihli ve 25448 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı
Bütçe ve Muhasebe Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
yürürlükten kaldırılmıştır.
Sözleşmeye
bağlı harcamaların gerçekleştirilmesi
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
sözleşmeye bağlanmış olan harcamalar, eş finansman kodlu ödeneklerin tabi
olduğu düzenlemeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
Yürürlük
MADDE 46 – (1) Bu
Yönetmelik 15/3/2013 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 47 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Avrupa Birliği Bakanı yürütür.
|