Adalet Bakanlýðýndan:
HUKUK UYUÞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK
KANUNU YÖNETMELÝÐÝ
BÝRÝNCÝ KISIM
Genel Hükümler
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliðin amacý; arabuluculuk yoluyla hukuk uyuþmazlýklarýnýn çözümlenmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile
arabuluculuk eðitimi verecek kuruluþlarýn denetlenmesi, eðitimin süresi, içeriði ve standartlarý ile ilgili hususlarý ve yapýlacak olan yazýlý ve uygulamalý sýnavýn ilke ve kurallarýnýn belirlenmesi ile arabulucular sicilinin düzenlenmesi ve arabulucularda aranacak koþullarla, arabulucularýn denetlenmesi ve izlenmesi ile ilgili hususlarý ve Arabuluculuk Daire Baþkanlýðý ile Arabuluculuk Kurulunun çalýþma usul ve esaslarýný düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 7/6/2012 tarihli
ve 6325 sayýlý Hukuk Uyuþmazlýklarýnda Arabuluculuk Kanununun uygulama alanýný, arabuluculuk eðitimi verecek kuruluþlarýn denetlenmesi, eðitimin süresi, içeriði ve standartlarý ile ilgili hususlarý ve yapýlacak olan yazýlý ve uygulamalý sýnavýn ilke ve kurallarýnýn belirlenmesi ile arabulucular sicilinin düzenlenmesi, arabulucularda aranacak koþullar ile arabulucularýn denetlenmesi ve izlenmesi ile ilgili hususlarý ve Arabuluculuk Daire Baþkanlýðý ile Arabuluculuk Kurulunun çalýþma usul ve esaslarýný kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, Hukuk Uyuþmazlýklarýnda Arabuluculuk Kanununun 19 uncu maddesinin
ikinci fýkrasý, 22 nci maddesi, 31 inci
maddesinin sekizinci fýkrasý ile 36 ncý maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Arabulucu:
Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlýkça düzenlenen arabulucular siciline kaydedilmiþ bulunan gerçek kiþiyi,
b) Arabuluculuk:
Sistematik teknikler uygulayarak, görüþmek ve müzakerelerde bulunmak amacýyla taraflarý bir araya getiren, onlarýn birbirlerini anlamalarýný ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini saðlamak için aralarýnda iletiþim sürecinin kurulmasýný gerçekleþtiren, uzmanlýk eðitimi almýþ olan tarafsýz ve baðýmsýz bir üçüncü kiþinin katýlýmýyla ve ihtiyarî olarak yürütülen uyuþmazlýk çözüm yöntemini,
c) Arabulucu
Bilgi Sistemi: Arabulucularýn elektronik ortamda iþlem yapabilmelerini saðlayan sistemi,
ç) Bakanlýk: Adalet Bakanlýðýný,
d) Büro: Arabulucunun iþlerini yürüttüðü yeri,
e) Daire Baþkanlýðý: Adalet Bakanlýðý Hukuk Ýþleri Genel Müdürlüðü bünyesinde kurulan Arabuluculuk Daire Baþkanlýðýný,
f) Eðitim kuruluþlarý sicili: Arabuluculuk eðitimi verme izni alan eðitim kuruluþlarýnýn kaydedildiði sicili,
g) Elektronik
liste: Arabuluculuk eðitimi verme izni alan eðitim kuruluþlarýnýn isminin elektronik ortamda tutulduðu listeyi,
ð) Elektronik ortam: Biliþim sistemi ve biliþim aðýndan oluþan toplam ortamý,
h) Genel Müdürlük: Adalet Bakanlýðý Hukuk Ýþleri Genel Müdürlüðünü,
ý) Kanun: Hukuk Uyuþmazlýklarýnda Arabuluculuk Kanununu,
i) Kurul:
Arabuluculuk Kurulunu,
j) Sýnav
kurulu: Yapýlacak yazýlý ve uygulamalý sýnavý yönetmek ve sonuçlandýrmak üzere baþkan, asil ve yedek üyelerden oluþan kurulu,
k) Sicil:
Arabulucular sicilini,
l) Tarife:
Arabuluculuk Daire Baþkanlýðý tarafýndan yýllýk olarak hazýrlanan ve Kurul tarafýndan onaylanan Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini,
m) Teftiþ Kurulu Baþkanlýðý: Adalet Bakanlýðý Teftiþ Kurulu Baþkanlýðýný,
n) Uygulamalý sýnav: Yazýlý sýnavda baþarýlý olanlara yapýlacak uygulama sýnavýný,
o) Yazýlý sýnav: Arabuluculuk eðitiminin bitiminde yapýlacak yazýlý sýnavý,
ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Arabuluculuðun Temel Ýlkeleri
Ýradi olma
ve eþitlik
MADDE 5 – (1) Taraflar,
arabulucuya baþvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandýrmak veya bu süreçten vazgeçmek konusunda tamamen serbest olup, öncelikle uyuþmazlýðý arabuluculuk yoluyla sonuçlandýrma konusunda anlaþýrlar. Taraflar, hiçbir þekilde zorla bu sürecin içine dahil edilemeyecekleri
gibi her aþamada uyuþmazlýðý arabuluculuk yoluyla çözmekten de vazgeçebilirler.
(2) Taraflar,
gerek arabulucuya baþvururken gerekse süreç boyunca eþit haklara sahiptirler. Taraflardan biri arabuluculuk
sürecinin dýþýnda býrakýlamayacaðý gibi söz hakký da diðerine göre kýsýtlanamaz.
Gizlilik
MADDE 6 – (1)
Taraflarca aksi kararlaþtýrýlmadýkça arabulucu, arabuluculuk faaliyeti çerçevesinde kendisine sunulan veya diðer bir þekilde elde ettiði bilgi ve belgeler ile diðer kayýtlarý gizli tutmakla yükümlüdür.
(2)
Arabuluculuk faaliyeti sýrasýnda fotoðraf çekilemez, ses ve görüntü kaydý yapýlamaz.
(3) Gizlilik
kuralýna aykýrý hareket eden arabulucunun; hukuki ve cezai
sorumluluðu saklý olup, sicilden silinmesine de karar verilebilir.
(4) Gizlilik
kuralýna uyma yükümlülüðü, arabulucunun yanýnda çalýþan kiþiler ile denetim ve gözetiminde ilgili mevzuatý çerçevesinde staj yapanlarý da kapsar.
(5) Aksi
kararlaþtýrýlmamýþsa, taraflar ve varsa vekilleri de birinci fýkrada belirtilen gizlilik kuralýna uymakla yükümlüdür. Ayný þekilde, Bakanlýk ve Kurul görevlileri yönünden de bu yükümlülük geçerlidir.
Beyan veya belgelerin kullanýlamamasý
MADDE 7 – (1) Taraflar,
arabulucu veya arabuluculuða katýlanlar da dâhil olmak üzere üçüncü bir kiþi, uyuþmazlýkla ilgili olarak hukuk davasý açýldýðýnda yahut tahkim yoluna baþvurulduðunda, aþaðýdaki beyan veya belgeleri delil olarak ileri süremez ve bunlar hakkýnda tanýklýk yapamaz:
a) Taraflarca
yapýlan arabuluculuk daveti
veya bir tarafýn arabuluculuk faaliyetine katýlma isteði.
b) Uyuþmazlýðýn arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarca ileri sürülen görüþler ve teklifler.
c) Arabuluculuk
faaliyeti esnasýnda, taraflarca ileri sürülen öneriler veya herhangi bir vakýa veya iddianýn kabulü.
ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayýsýyla hazýrlanan belgeler.
(2) Birinci fýkra hükmü, beyan veya belgenin þekline bakýlmaksýzýn uygulanýr.
(3) Birinci fýkrada belirtilen bilgilerin açýklanmasý mahkeme, hakem veya herhangi bir idari makam tarafýndan istenemez. Bu beyan veya belgeler, birinci fýkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuþ olsa dahi hükme esas alýnamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafýndan emredildiði veya arabuluculuk süreci sonunda varýlan anlaþmanýn uygulanmasý ve icrasý için gerekli olduðu ölçüde açýklanabilir.
(4) Bir, iki ve
üçüncü fýkralar, arabuluculuðun konusuyla ilgili olup olmadýðýna bakýlmaksýzýn, hukuk davasý ve tahkimde uygulanýr.
(5) Birinci fýkrada belirtilen sýnýrlamalar saklý kalmak koþuluyla, hukuk davasý ve tahkimde ileri sürülebilen deliller, sadece arabuluculukta sunulmalarý sebebiyle kabul edilemeyecek deliller hâline gelmez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arabulucularýn Hak ve Yükümlülükleri
Tarafsýzlýk
MADDE 8 – (1)
Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürütürken tarafsýz davranmak zorunda olup, tarafsýzlýðý hakkýnda þüpheye yol açacak tutum ve davranýþta bulunamaz.
Unvanýn kullanýlmasý
MADDE 9 – (1) Sadece
sicile kayýtlý olan arabulucular, arabulucu unvanýný ve bu unvanýn saðladýðý yetkileri kullanma hakkýna sahiptirler.
(2) Arabulucu,
arabuluculuk faaliyetine baþlamadan önce bu unvanýný taraflara bildirmek zorundadýr.
Ücret ve
masraflarýn
istenmesi
MADDE 10 – (1) Arabulucu
yapmýþ olduðu faaliyet karþýlýðý ücret ve masraflarý isteme hakkýna sahiptir. Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talep edebilir.
(2) Aksi
kararlaþtýrýlmadýkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sona erdiði tarihte yürürlükte bulunan Tarifeye göre belirlenir ve ücret ile masraf, taraflarca eþit olarak karþýlanýr.
(3) Arabulucu,
arabuluculuk sürecine iliþkin olarak belirli kiþiler için aracýlýk yapma veya belirli kiþileri tavsiye etmenin karþýlýðý olarak herhangi bir ücret talep edemez. Bu yasaða aykýrý olarak tesis edilen iþlemler batýldýr.
Taraflarla görüþme ve
iletiþim
kurulmasý
MADDE 11 – (1)
Arabulucu, taraflarýn her biri ile ayrý ayrý veya
birlikte görüþebilir ve iletiþim kurabilir. Taraflar bu görüþmelere vekilleri aracýlýðý ile de katýlabilirler.
(2) Arabulucu,
taraflarla görüþülerek iletiþim kurulduðuna, arabuluculuk faaliyetine baþlandýðýna, bu faaliyete iliþkin iþlem ve eylemlerin doðru bir biçimde uygulandýðýna ve nihayetinde arabuluculuk faaliyetinin sona
erdirildiðine yönelik fiili durum ve aþamalarý belgelendirir; belge arabulucu, taraflar veya vekillerince
imzalanýr. Taraflar veya
vekillerince imzalanmaz ise sebebi belirtilmek sureti ile sadece arabulucu
tarafýndan imzalanýr.
Görevin özenle ve
tarafsýz biçimde
yerine getirilmesi
MADDE 12 – (1) Arabulucu
görevini özenle, tarafsýz bir biçimde ve bizzat kendisi yerine getirmek zorunda
olup, bu görevini kýsmen dahi olsa bir baþkasýna devredemez.
(2) Arabulucu
olarak görevlendirilen
kimse, tarafsýzlýðýndan þüphe edilmesini gerektirecek önemli hâl ve þartlarýn varlýðý veya bu hâl ve þartlarýn sonradan ortaya çýkmasý hâlinde taraflarý bilgilendirmekle yükümlüdür. Bu açýklamaya raðmen taraflar, arabulucudan görevi üstlenmesini birlikte talep ederlerse, arabulucu bu
görevi üstlenebilir yahut üstlenmiþ olduðu görevi sürdürebilir.
(3) Arabulucu,
taraflar arasýnda eþitliði gözetmekle yükümlüdür.
(4) Arabulucu,
bu sýfatla görev yaptýðý uyuþmazlýk ile ilgili olarak açýlan davada, daha sonra, hâkimlik, hakemlik ve bilirkiþilik yapamayacaðý gibi avukat olarak da görev üstlenemez.
Reklam yasaðý
MADDE 13 – (1)
Arabulucularýn iþ elde etmek için reklam sayýlabilecek her türlü giriþim ve eylemde bulunmalarý, internet sitelerinde, tabelalarýnda ve basýlý kâðýtlarýnda arabulucu, avukat ve akademik unvanlarýndan baþka sýfat kullanmalarý yasaktýr. Ayrýca arabulucular, ülke içinde iþbirliði yaptýklarý ve baþka kentlerdeki arabulucularý, arabulucu bürolarýný; irtibat bürosu ve benzeri tanýmlarla, iþbirliðini genelleþtirecek ve süreklilik kazandýracak biçimde açýklayamazlar, duyuramazlar.
(2)
Arabulucunun açacaðý internet sayfasýnýn alan adý, sadece arabulucunun adý soyadý ve unvanýný içerebilir.
(3) Arabulucu;
iþ saðlama amacýna yönelik olacak ve haksýz rekabete yol açacak þekilde, özel amaçlý arama motorlarýna, rehberlerine, listelerine, veri tabanlarýna ve benzerlerine kayýt olamaz, kayýt edilmesine rýza gösteremez. Ancak, iþ saðlama amacýna yönelik olmamak ve haksýz rekabete yol açmamak kaydýyla, internet sayfasýný özel amaçlý arama motorlarýna kayýt edebilir, anahtar kelime olarak da; sadece adý soyadý ve unvaný ile bulunduðu þehrin adýný kullanabilir.
(4) Arabulucu,
internet kullanýcýlarýný kendi sitesine yönlendirecek þekilde internet kýsa yollarý kullanýlmasýna izin veremez ve reklam yapamaz.
(5) Tabela ve
basýlý kâðýtlarda; sadece birinci fýkrada belirtilen unvanlar, birlikte çalýþma hâlinde; “arabuluculuk bürosu” ibaresi ile büronun bulunduðu kat ve büro veya daire numarasý, telefon numarasý, internet adresi ve elektronik posta adresi
bilgileri yer alabilir. Bunlarýn dýþýndaki bir unvana, deyime, þekle, ambleme ve Türkçe dýþýnda yabancý dillerde ifade edilen þekil, iþaret, resim, fotoðraf ve benzerlerine yer verilemez.
(6) Tabela,
bina cephelerine, büro balkonu ve pencerelerine, büronun bulunduðu binanýn giriþ kapýsýnýn yanýna, giriþ holü veya koridoruna, büro giriþ kapýlarýnýn yanýna asýlabilir. Ancak; birden fazla tabela asýlamaz. Tabela yerine ýþýklý pano kullanýlamaz, tabela ýþýk verici donaným ile süslenemez. Tabelada en çok iki renk kullanýlabilir.
(7) Dýþ cephe tabelasýnýn boyutu 100 cm x 150 cm’ yi geçemez.
Taraflarýn aydýnlatýlmasý
MADDE 14 – (1)
Arabulucu, arabuluculuk faaliyetinin baþýnda, taraflarý arabuluculuðun esaslarý, süreci ve hukuki sonuçlarý hakkýnda, þahsen ve doðrudan aydýnlatmakla yükümlüdür. Ancak, bu yükümlülüðü yerine getirirken tarafsýzlýðý hakkýnda þüpheye yol açacak tutum ve davranýþlardan kaçýnýr.
(2) Arabulucu,
taraflarý arabuluculuk
yoluyla çözümlenen hukuki uyuþmazlýklar ve arabuluculuk faaliyeti sonucunda taraflarýn anlaþmaya varmasý durumunda düzenlenecek olan ve mahkemesince þerh verilmesi ile birlikte ilam niteliðinde belge hâlini kazanan, anlaþma belgesinin nitelik ve hukuki sonuçlarý hakkýnda özellikle bilgilendirir.
Belge saklama yükümlülüðü
MADDE 15 – (1)
Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi hâlinde, arabulucu, bu faaliyete iliþkin kendisine yapýlan bildirimi, tevdi edilen ve elinde bulunan
belgeleri ve düzenlenen tutanaðý beþ yýl süre ile saklamak zorundadýr.
(2) Arabulucu,
arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlediði son tutanaðýn birer örneðini taraflara verir. Bu tutanaðýn bir örneðini arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden
itibaren bir ay içinde Genel Müdürlüðe de gönderir.
Aidat ödenmesi
MADDE 16 – (1)
Arabuluculardan sicile kayýtlarýnda giriþ aidatý ve her yýl için de yýllýk aidat alýnýr. Aidatlar peþin olarak Maliyeye ödenir.
(2) Aidatlar,
her yýl için Maliye Bakanlýðý tarafýndan ilan edilen yeniden deðerleme oranýnda artýþ yapýlarak Kurul tarafýndan belirlenir.
(3) Giriþ aidatý ve yýllýk aidatlar genel bütçeye gelir kaydedilir.
(4) Yýllýk aidat her yýlýn ocak ayý sonuna kadar ödenir.
(5) Aidatlarýn ödendiðine dair belgelerin bir örneði ilgililerince en geç bir ay içinde Genel Müdürlüðe gönderilir.
ÝKÝNCÝ KISIM
Özel Hükümler
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Arabuluculuk
Faaliyeti
Arabulucuya baþvuru
MADDE 17 – (1) Taraflar
dava açýlmadan önce veya davanýn görülmesi sýrasýnda arabulucuya baþvurma konusunda anlaþabilirler. Mahkeme de taraflarý arabulucuya baþvurmak konusunda; arabuluculuðun esaslarý, süreci ve hukuki sonuçlarý hakkýnda aydýnlatýp, arabuluculuk yoluyla uyuþmazlýðýn çözülmesinin sosyal, ekonomik ve psikolojik açýdan faydalarýnýn olabileceðini hatýrlatarak onlarý teþvik edebilir.
(2) Aksi
kararlaþtýrýlmadýkça, taraflardan birinin arabulucuya baþvuru teklifine otuz gün içinde olumlu cevap verilmez ise bu teklif reddedilmiþ sayýlýr.
Arabulucunun seçilmesi
MADDE 18 – (1) Baþkaca bir usul kararlaþtýrýlmadýkça arabulucu veya arabulucular taraflarca seçilir.
Arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi
MADDE 19 – (1)
Arabulucu, seçildikten sonra taraflarý en kýsa sürede ilk toplantýya davet eder.
(2) Taraflar,
emredici hukuk kurallarýna aykýrý olmamak kaydý ile arabuluculuk usulünü serbestçe kararlaþtýrabilirler.
(3) Taraflarca
kararlaþtýrýlmamýþsa arabulucu; uyuþmazlýðýn niteliðini, taraflarýn isteklerini ve uyuþmazlýðýn hýzlý bir þekilde çözümlenmesi için gereken usul ve esaslarý göz önüne alarak arabuluculuk faaliyetini yürütür.
(4) Keþif, bilirkiþiye baþvurma ve tanýk dinleme gibi niteliði gereði yargýsal bir yetkinin kullanýmý olarak sadece hâkim tarafýndan yapýlabilecek iþlemler arabulucu tarafýndan yapýlamaz.
(5) Arabulucu,
sürecin yürütülmesi sýrasýnda, taraflara hukuki tavsiyelerde bulunamaz; bir çözüm önerisi ya da öneriler kataloðu
geliþtirip, bunu onlara
empoze edemeyeceði gibi, müzakereler sýrasýnda geliþtirilen bir çözüm önerisi üzerinde anlaþmaya varmalarý için de onlarý zorlayamaz. Ancak, taraflardan birisinin, uyuþmazlýðýn çözümü baðlamýnda, sunmuþ olduðu bir önerinin, arabulucu tarafýndan, diðer tarafa iletilmesi ve onun bu konudaki beyanýnýn alýnmasý bu kapsamda mütalaa edilemez.
(6) Dava açýldýktan sonra taraflarýn birlikte arabulucuya baþvuracaklarýný beyan etmeleri hâlinde yargýlama, mahkemece üç ayý geçmemek üzere ertelenir. Bu süre, taraflarýn birlikte baþvurusu üzerine bir defaya mahsus olmak üzere üç aya kadar uzatýlabilir.
(7) Taraflar
arabuluculuk müzakerelerine bizzat veya arabuluculuk konusunda özel yetki verilmiþ vekilleri aracýlýðý ile katýlabilirler.
(8)
Arabulucular, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden de faaliyetlerini yürütebilirler.
(9)
Arabulucular, yargý organlarý ve elektronik altyapýsýný tamamlamýþ kamu kurum ve kuruluþlarý ile bilgi ve belge alýþveriþini elektronik ortamda yapabilirler.
Arabuluculuk sürecinin baþlamasý ve sürelere etkisi
MADDE 20 – (1)
Arabuluculuk süreci, dava açýlmadan önce arabulucuya baþvuru hâlinde, taraflarýn ilk toplantýya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasýnda sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaþmaya varýlýp bu durumun bir tutanakla belgelendirildiði tarihten itibaren iþlemeye baþlar. Dava açýlmasýndan sonra arabulucuya baþvuru hâlinde ise bu süreç, mahkemenin taraflarý arabuluculuða davetinin taraflarca kabul edilmesi veya taraflarýn arabulucuya baþvurma konusunda anlaþmaya vardýklarýný duruþma dýþýnda mahkemeye yazýlý olarak beyan ettikleri ya da duruþmada bu beyanlarýnýn tutanaða geçirildiði tarihten itibaren iþlemeye baþlar.
(2)
Arabuluculuk sürecinin baþlamasýndan sona ermesine kadar geçirilen süre, zamanaþýmý ve hak düþürücü sürelerin hesaplanmasýnda dikkate alýnmaz.
Arabuluculuðun sona ermesi
MADDE 21 – (1) Aþaðýda belirtilen hâllerde arabuluculuk faaliyeti sona erer:
a) Taraflarýn uyuþmazlýk konusu üzerinde anlaþmaya varmasý.
b) Taraflara
danýþýldýktan sonra arabuluculuk için daha fazla çaba sarf edilmesinin gereksiz olduðunun arabulucu tarafýndan tespit edilmesi.
c) Taraflardan
birinin karþý tarafa veya arabulucuya, arabuluculuk faaliyetinden çekildiðini bildirmesi.
ç) Taraflarýn anlaþarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi.
d) Uyuþmazlýðýn arabuluculuða elveriþli olmadýðýnýn veya 4/12/2004 tarihli
ve 5271 sayýlý Ceza Muhakemesi
Kanunu gereðince uzlaþma kapsamýna girmeyen bir suç ile ilgili olduðunun tespit edilmesi.
(2)
Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflarýn anlaþtýklarý, anlaþamadýklarý veya arabuluculuk faaliyetinin nasýl sonuçlandýðý bir tutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafýndan düzenlenecek bu belge, arabulucu, taraflar veya
vekillerince imzalanýr. Belge taraflar veya vekillerince imzalanmazsa, sebebi belirtilmek
sureti ile sadece arabulucu tarafýndan imzalanýr.
(3)
Arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen tutanaða, faaliyetin sonuçlanmasý dýþýnda hangi hususlarýn yazýlacaðýna taraflar karar verir. Arabulucu, bu tutanak ve
sonuçlarý konusunda taraflara gerekli açýklamalarý yapar.
(4)
Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi hâlinde, arabulucu, bu faaliyete iliþkin kendisine yapýlan bildirimi, tevdi edilen ve elinde bulunan
belgeleri, ikinci fýkraya göre düzenlenen tutanaðý beþ yýl süre ile saklamak zorundadýr. Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlediði son tutanaðýn birer örneðini taraflara da verir. Bu tutanaðýn bir örneðini arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden
itibaren bir ay içinde Genel Müdürlüðe gönderir.
(5) Arabulucu,
arabuluculuk sürecinde hukuki ve fiili sebeplerle görevini yapamayacak hale gelirse, taraflarýn üzerinde anlaþtýðý yeni bir arabulucu ile süreç kaldýðý yerden devam ettirilebilir. Önceki yapýlan iþlemler geçerliliðini korur.
(6)
Arabuluculuk süreci sýrasýnda taraflardan
birinin ölümü hâlinde, arabuluculuk faaliyeti sona erer.
Taraflarýn anlaþmasý
MADDE 22 – (1) Arabuluculuk
faaliyeti sonunda varýlan anlaþmanýn kapsamý taraflarca belirlenir, anlaþma belgesi düzenlenmesi hâlinde, bu belge taraflar ve arabulucu tarafýndan imzalanýr.
(2) Taraflar,
arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaþmaya varýrlarsa, bu anlaþma belgesinin icra edilebilirliðine iliþkin þerh verilmesini talep edebilirler. Dava açýlmadan önce arabuluculuða baþvurulmuþsa, anlaþmanýn icra edilebilirliðine iliþkin þerh verilmesi, asýl uyuþmazlýk hakkýndaki görev ve yetki kurallarýna göre belirlenecek olan mahkemeden talep edilebilir.
Davanýn görülmesi sýrasýnda arabuluculuða baþvurulmasý durumunda ise anlaþmanýn icra edilebilirliðine iliþkin þerh verilmesi, davanýn görüldüðü mahkemeden talep edilebilir. Bu þerhi içeren anlaþma, ilam niteliðinde belge sayýlýr.
(3) Ýcra edilebilirlik þerhinin verilmesi, çekiþmesiz yargý iþidir ve buna iliþkin inceleme dosya üzerinden de yapýlabilir. Ancak arabuluculuða elveriþli olan aile hukukuna iliþkin uyuþmazlýklarda inceleme duruþmalý olarak yapýlýr. Bu incelemenin kapsamý anlaþmanýn içeriðinin arabuluculuða ve cebrî icraya elveriþli olup olmadýðý hususlarý ile sýnýrlýdýr. Anlaþma belgesine icra edilebilirlik þerhi verilmesi için mahkemeye yapýlacak olan baþvuru ile bunun üzerine verilecek kararlara karþý ilgili tarafýndan istinaf yoluna gidilmesi hâlinde, maktu harç alýnýr. Taraflar anlaþma belgesini icra edilebilirlik þerhi verdirmeden baþka bir resmî iþlemde kullanmak isterlerse, damga vergisi de maktu
olarak alýnýr.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Arabulucular
Sicili
Arabulucular sicilinin tutulmasý
MADDE 23 – (1) Özel hukuk uyuþmazlýklarýnda arabuluculuk yapma yetkisini kazanmýþ kiþilerin sicilleri, sicil numarasý verilmek suretiyle, Daire Baþkanlýðýnca tutulur.
(2) Sicilde kiþinin ad ve soyadý, doðum tarihi, mesleði, iþ adresi ve akademik unvaný gibi þahsi bilgileri yer alýr. Ayrýca, kiþi ister ve bildirirse arabuluculukla ilgili özel çalýþma ve uzmanlýk alanlarý da sicilinde yer alabilir. Bu bilgiler, Daire Baþkanlýðý tarafýndan Genel Müdürlüðün internet sitesinde duyurulur.
(3) Arabulucu,
sicilde yer alan kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü deðiþikliði bir ay içinde varsa belgesi ile birlikte Genel Müdürlüðe bildirmek zorundadýr. Bu deðiþiklikler ile ilgili olarak Daire Baþkanlýðý tarafýndan elektronik ortamda gerekli düzeltmeler yapýlýr.
(4) Daire Baþkanlýðý, arabulucular hakkýnda ayrýca þahsi sicil dosyasý tutar. Þahsi sicil dosyasýna arabulucunun kimliði, öðrenim ve meslek durumu, bildiði yabancý dil, meslekî eserleri ve yazýlarý, aile durumu, disiplin ve ceza soruþturmasý ve sonuçlarý, baþka görevlerde geçen hizmet gibi hususlara iliþkin belgeler ile diðer belgeler konulur.
Arabulucular siciline kayýt olma þartlarý
MADDE 24 – (1) Sicile
kayýt, ilgilinin Daire
Baþkanlýðýna yazýlý olarak baþvurmasý ve þartlarý taþýdýðýnýn anlaþýlmasý üzerine yapýlýr.
(2) Ýlgili baþvuru sýrasýnda 23 üncü maddenin ikinci fýkrasýnda belirtilen þahsi bilgilerini içeren belgeler ile arabuluculuk eðitimini tamamladýðýný gösterir baþarý belgesinin aslý veya onaylý örneðini de sunmakla yükümlüdür.
(3) Arabulucular
siciline kaydedilebilmek için;
a) Türk vatandaþý olmak,
b) Mesleðinde en az beþ yýllýk kýdeme sahip hukuk fakültesi mezunu olmak,
c) Tam
ehliyetli olmak,
ç) Kasten iþlenmiþ bir suçtan mahkûm olmamak,
d) Arabuluculuk
eðitimini tamamlamak
ve Bakanlýkça yapýlan yazýlý ve uygulamalý sýnavda baþarýlý olmak,
gerekir.
(4) Kesinleþmiþ bir disiplin kararý sonucunda meslekten veya kamu görevinden çýkarýlmýþ olan kimse, diðer þartlarý taþýsa bile üçüncü fýkranýn (b) bendindeki þart yönüyle meslek erbabý sayýlmaz. Bu durumda olanlar lehlerine verilmiþ bir yargý kararý olmadýkça sicile kayýt olamazlar.
(5) Baþvuru tarihi itibarý ile fiilen avukatlýk mesleðini veya bir kamu görevini ifa etmeyen baþvuru sahiplerinin, arabuluculuk mesleðini yapmalarýna ruhen ve bedenen engel bir hâllerinin bulunmadýðýný saðlýk kuruluþlarýndan alacaklarý raporlarla belgelendirmeleri gerekir.
(6) Sicile kayýt için baþvuruda bulunacak kiþinin fiilen yürütmekte olduðu asýl mesleðinin ilgili mevzuatýnda, arabuluculuk faaliyetini yürütmesine engel bir hüküm bulunmamalýdýr.
(7) Sicile kayýt için baþvuruda bulunan kiþi, üçüncü fýkranýn (b) bendindeki þartý taþýdýðýný ve beþinci fýkrada bahsedilen saðlýk durumunu düzenlenme tarihi itibarý ile altý aydan daha eski tarihli olmayan belgelerle
ispatlamak zorundadýr.
(8) Üçüncü fýkrada sayýlan sicile kayýt þartlarýný taþýdýðý anlaþýlan ve belgelerinde eksiklik bulunmayan baþvuru sahiplerinin sicile kayýtlarýnýn yapýlacaðý hususu ile þartlarý taþýmadýðý anlaþýlan veya verilen bir aylýk süreye raðmen eksik belgelerini sunmayan baþvuru sahiplerinin sicile kayýtlarýnýn yapýlamayacaðý hususunda Daire Baþkanlýðýnca baþvuru tarihinden veya eksik belgenin ikmalinden
itibaren iki ay içinde karar verilir. Bu
kararlar ilgilisine de teblið edilir. Bu kiþiler belge eksikliklerini ikmal ettiklerinde
yeniden sicile kayýt için baþvuruda bulunabilirler.
(9) Arabulucu,
sicile kayýt tarihinden
itibaren faaliyetine baþlayabilir.
(10) Arabulucu,
üçüncü fýkrada sayýlan þartlarla ilgili olarak kendisine ait bilgilerde
meydana gelen her türlü deðiþikliði bir ay içinde varsa belgesi ile birlikte Genel Müdürlüðe bildirmek zorundadýr. Bu deðiþiklikler ile ilgili olarak Daire Baþkanlýðý tarafýndan sicilde ve elektronik ortamda gerekli düzeltmeler yapýlýr.
Arabulucular sicilinden silinme
MADDE 25 – (1)
Arabuluculuk için aranan koþullarý taþýmadýðý hâlde sicile kaydedilen veya daha sonra bu koþullarý kaybeden arabulucunun kaydý Daire Baþkanlýðýnca silinir. Arabulucunun ölümü hâlinde de ayný iþlem yapýlýr.
(2) Silinme iþleminden önce, arabulucunun yazýlý savunmasý alýnýr. Arabulucu, yazýlý savunmada bulunmasý için kendisine yapýlan yazýlý bildirimin tebliðinden itibaren on günlük süre içinde savunmasýný vermek zorundadýr. Tebliðden imtina eden veya bu süre içinde savunmada bulunmayan arabulucu savunma hakkýndan vazgeçmiþ sayýlýr.
(3) Daire Baþkanlýðý, Kanunun öngördüðü yükümlülükleri önemli ölçüde veya sürekli yerine getirmediðini tespit ettiði arabulucuyu yazýlý olarak uyarýr; uyarýya uyulmamasý hâlinde, bu Yönetmelikte öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde denetim yaptýrýp, arabulucunun ikinci fýkra uyarýnca savunmasýný da aldýktan sonra, gerekirse adýnýn sicilden silinmesini Kuruldan talep eder. Kurul
tarafýndan sicilden
silinmeye yönelik bir karar verilirse Daire Baþkanlýðýnca bu karar ilgilisine teblið edilir.
(4) Arabulucu,
sicilden kaydýnýn silinmesini her
zaman isteyebilir. Bu durumda olanlar sýnav þartlarý dýþýndaki þartlarý haiz ise yeniden sicile kayýt yaptýrabilirler.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Eðitim, Sýnav ve Denetim
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Arabuluculuk Eðitimi ve Eðitim Kuruluþlarý
Arabuluculuk eðitimi
MADDE 26 – (1) Arabuluculuk eðitimi, hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra beþ yýllýk meslekî kýdem kazanmýþ kiþiler tarafýndan alýnan, arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi ile ilgili temel bilgileri, iletiþim becerileri, müzakere ve uyuþmazlýk çözüm yöntemleri, psikoloji ile diðer teorik ve pratik bilgileri içeren ve arabuluculuðun yerine getirilmesi için gerekli olan bilgi ve becerilerin kazanýlmasýný amaçlayan eðitimi ifade eder.
(2) Arabulucu
olacak kiþilere asgari otuzaltý saati teorik ve oniki
saati uygulamalý olmak üzere toplam kýrksekiz saat
arabuluculuk eðitimi verilir.
(3) Teorik eðitimin altý saati (a) bendinde belirtilen arabuluculuk için gerekli olan temel hukuk bilgisinin, otuz saati
ise (b) bendinde belirtilen arabuluculuk için gerekli olan teknik bilginin ve becerinin
verilmesinden oluþur.
a) Arabuluculuk
için gerekli olan
temel hukuk bilgisi eðitimi; arabuluculuða elveriþli alanlar, yargýlama aþamasýnda arabuluculuða baþvurulmasý hâlinde dikkat edilmesi gereken hususlar,
arabuluculuk müzakereleri sonunda yapýlmasý gereken iþlemler ile bir anlaþmanýn ortaya çýkmasý hâlinde bu anlaþmanýn düzenlenmesi ve hukuki niteliði gibi hususlarý kapsar.
b) Teknik bilgi
eðitimi; iletiþim becerileri ve beden dili, müzakere yöntemleri, toplantý yönetimi, psikoloji, geliþim psikolojisi, kiþilik, davranýþ bozukluklarý, öfke kontrolü ve sosyal psikoloji ile sorun çözme becerileri, uyuþmazlýk analizi ve uyuþmazlýk çözümünde uygulanacak yöntemler, arabuluculuk süreci ve arabuluculukta uyulmasý gereken etik kurallar gibi arabuluculuða yönelik eðitimleri içerir.
(4) Uygulama eðitimi; adaylarýn bireysel ve gruplar hâlinde sistematik teknikleri kullanma becerilerini
geliþtirmelerini saðlayacak örnek uyuþmazlýk çözüm çalýþmalarý ile uygulama gözetimi faaliyetlerini içerir. Bu kapsamda; eðitim alanlardan örnek bir uyuþmazlýk senaryosu ortaya koymalarý ve arabuluculuk yöntemini kullanarak uyuþmazlýðý çözüme kavuþturmalarý, akabinde eðitmenlerle birlikte grup deðerlendirmeleri yapmalarý beklenir.
(5)
Arabuluculara, arabuluculuk eðitim izni verilen kuruluþlarca teorik ve uygulamalý, toplam sekiz saatten az olmamak üzere yýlda en az bir defa yenileme eðitimi verilir. Arabulucular her yýl verilen bu sekiz saatlik eðitime katýlmak zorundadýrlar.
(6) Eðitime katýlanlarýn, belgeye dayalý ve eðitim kuruluþlarýnca kabul edilen haklý bir mazeretleri olmadýkça arabuluculuk eðitimi süresince verilen ders ve çalýþmalara katýlýmlarý zorunludur. Eðitim kuruluþlarýnca, adaylarýn derslere devam durumunu gösteren çizelge düzenlenir ve kabul edilebilir haklý bir mazereti bulunmaksýzýn derslerin 1/12’sine devam etmeyenlerin eðitim programýyla iliþiði kesilir.
Arabuluculuk eðitimi baþarý belgesi
MADDE 27 – (1) Eðitim kuruluþlarý, eðitimlerini baþarý ile tamamlayan kiþilere en geç bir ay içinde arabuluculuk eðitimini tamamladýklarýna dair bir belge verirler.
Eðitim
kuruluþlarýna izin
verilmesi
MADDE 28 – (1)
Arabuluculuk eðitimi üniversitelerin hukuk fakülteleri, Türkiye Barolar Birliði veya Türkiye Adalet Akademisi tarafýndan verilir. Bu kuruluþlar Bakanlýktan izin alarak eðitim verebilirler. Ýzin verilen eðitim kuruluþlarýnýn listesi elektronik ortamda yayýmlanýr.
(2) Ýzin için yazýlý olarak baþvurulur. Baþvuru sadece aile hukuku uyuþmazlýklarý, ticarî uyuþmazlýklar ve iþçi-iþveren uyuþmazlýklarý gibi belirli alanlarda arabuluculuk eðitimi verilmesine yönelik olabilir. Baþvuruda; eðitimin içeriði ve sürelerini kapsar þekilde eðitim programý, eðiticilerin sayýsý, unvanlarý ve uzmanlýklarý ile yeterlikleri ve eðitim programýnýn finansman kaynaklarý ile eðitim verilecek mekanlar
hakkýnda gerekçeli ve yeterli bilgiler verilir.
(3) Baþvuruda sunulan belgelere dayalý olarak, eðitimin amacýna ulaþacaðý, eðitimin yapýlacaðý mekanlarýn uygunluðu ve eðitim kuruluþlarýnda eðitim faaliyetinin devamlýlýðýnýn saðlanacaðý tespit edilirse, ilgili eðitim kuruluþuna en çok üç yýl için geçerli olmak üzere izin verilir. Ýzin verilen eðitim kuruluþu, eðitim kuruluþlarý siciline kaydedilir.
(4) Ýki ve üçüncü fýkralarda belirtilen nitelikleri taþýmadýðý anlaþýlan eðitim kuruluþunun baþvurusu, baþvuru talebinin Bakanlýða ulaþtýðý tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek reddedilir ve karar ilgilisine
teblið edilir. Bakanlýkça iki ay içinde karar verilemediði takdirde talep reddedilmiþ sayýlýr.
(5) Ýzin süresi uzatýlmayan veya izni iptal edilen eðitim kuruluþu, eðitim kuruluþlarý sicilinden ve elektronik listeden silinir. Bu eðitim kuruluþuna ait belgeler dosyasýnda saklanýr.
Ýzin süresinin
uzatýlmasý
MADDE 29 – (1)
Sicile kayýtlý olan bir eðitim kuruluþu kayýt süresinin bitiminden en erken bir yýl ve en geç üç ay önce, eðitim kuruluþlarý sicilindeki kaydýnýn geçerlilik süresinin uzatýlmasýný yazýlý olarak talep edebilir. Eðitim kuruluþunun 30 uncu maddeye göre sunduðu raporlardan, arabuluculuk eðitiminin baþarýlý þekilde devam ettiðinin anlaþýldýðý ve 31 inci maddede belirtilen sebeplerin bulunmadýðý hâllerde, verilmiþ bulunan iznin geçerlilik süresi her defasýnda üç yýl uzatýlabilir. Eðitim kuruluþu, süresi içinde yaptýðý baþvuru hakkýnda karar verilinceye kadar listede kayýtlý kalýr.
(2) Ýzin süresinin uzatýlmasýna iliþkin talepler, talebin Bakanlýða ulaþtýðý tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek karara baðlanýr ve karar ilgilisine teblið edilir.
Daire Baþkanlýðýna bilgi
verme yükümlülüðü
MADDE 30 – (1) Eðitim kuruluþlarý, her yýl ocak ayýnda bir önceki yýl içinde gerçekleþtirdikleri eðitim faaliyetinin kapsamý, içeriði ve baþarýsý konusunda Daire Baþkanlýðýna bir rapor sunar.
(2) Rapor
sunmayan eðitim kuruluþuna yazýlý ihtarda bulunularak bir aylýk süre verilir. Ýhtarda, raporun verilen süreye raðmen sunulmamasý hâlinde eðitim verme izninin iptal edileceði hususu belirtilir.
Eðitim
kuruluþuna
verilen iznin iptali
MADDE 31 – (1) Aþaðýdaki hâllerde eðitim kuruluþuna verilmiþ olan izin, Bakanlýðýn talebi üzerine Kurul tarafýndan iptal edilir:
a) Ýzin verilebilmesi için aranan þartlardan birinin ortadan kalkmýþ veya mevcut olmadýðýnýn tespiti.
b) Eðitimin yeterli þekilde verilemediðinin tespiti.
c) Arabuluculuk
eðitimi baþarý belgesi düzenlenmesinde sahtecilik veya önemli hatalar yapýlmasý.
ç) 30 uncu maddedeki rapor verme yükümlülüðünün yapýlan ihtara raðmen yerine getirilmemesi.
d) Eðitim faaliyetinin devamlýlýðýnýn saðlanmadýðýnýn tespiti.
(2) Eðitim kuruluþunun yazýlý talebi üzerine Kurulca her zaman eðitim izninin iptaline karar verilebilir.
(3) Eðitim izninin iptaline iliþkin talepler, Kurulun yapacaðý ilk toplantýda deðerlendirilerek karara baðlanýr.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Sýnav, Sýnav Kurulunun Oluþumu ve Görevleri
Sýnavlar
MADDE 32 – (1)
Arabuluculuk eðitimini tamamlayanlarýn sicile kayýt olabilmeleri için bu Yönetmeliðe uygun olarak yapýlacak yazýlý ve uygulamalý sýnavlarda baþarýlý olmalarý zorunludur.
(2) Baþarýlý olanlarýn sýnav sonuçlarý, sicile kayýt iþlemleri tamamlanýncaya kadar geçerliliðini korur.
Sýnavlarýn yeri, þekli ve günü
MADDE 33 – (1) Yazýlý sýnav, yýlda iki kez, uygulamalý sýnav ise yazýlý sýnav sonuçlarý açýklandýktan sonra yapýlýr. Uygulamalý sýnava katýlacaklar yazýlý sýnavýn sonucuna göre belirlenir. Sýnavlarýn yapýlacaðý yer, tarih ve saat Daire Baþkanlýðýnca belirlenir.
(2) Sýnavlarýn yeri, tarihi ve saati Genel Müdürlüðün internet sayfasýnda yayýmlanmak suretiyle duyurulur.
Sýnavlarýn konusu
MADDE 34 – (1) Yazýlý ve uygulamalý sýnav, 26 ncý
madde uyarýnca arabuluculuk eðitimi sýrasýnda verilen konularý kapsar.
Sýnav
kurulu ve oluþumu
MADDE 35 – (1) Yazýlý ve uygulamalý sýnavý yönetmek üzere Genel Müdürlük bünyesinde, Arabuluculuk Daire Baþkanýnýn baþkanlýðýnda, bir psikolog ve Kurulun Bakanlýk dýþýndan görevlendirilen üyeleri arasýndan en az birisi arabulucu olmak kaydý ile Kurul tarafýndan gizli oyla seçilecek üç üyenin katýlýmý ile beþ kiþilik sýnav kurulu oluþturulur. Seçimde alýnan oylarýn sayýsýna göre en çok oy alandan baþlanmak üzere önce asýl, sonra yedek üye olarak seçilmiþ olanlar tespit edilir. Oylarda eþitlik halinde ad çekilir. Seçilen üyelerin görev süreleri seçildikleri yýl ile sýnýrlýdýr. Kurul tarafýndan asil üyelerin seçildiði usulle ve ayný sayýda yedek üyeler de belirlenir.
(2) Sýnav kurulunun seçimle belirlenen üyeleri dýþýndaki asil üyelerinin hukuki veya fiilî sebeplerle sýnav kuruluna katýlamamasý hâlinde, yerlerine yedek üye olarak görevlendirilen kiþiler katýlýr.
(3) Sýnav
kurulu üye tam sayýsý ile toplanýr ve en az üç oy ile karar alýr. Sýnav kurulunun sekretarya hizmetleri Daire Baþkanlýðýnca yürütülür.
(4) Sýnav kurulunun baþkan ve üyeleri, kendilerinin veya eþlerinin üçüncü derece de dahil olmak üzere kan veya kayýn hýsýmlarýnýn katýldýklarý sýnavlarýn, sýnav kurulunda görev alamazlar. Bu durumda sýnav kuruluna yedek üyeler katýlýr.
Sýnav
kurulunun görevleri
MADDE 36 – (1) Sýnav kurulu, sýnavlarýn düzenli þekilde yürütülmesi, sýnavlarýn süresinin, puanlama esaslarýnýn ve uygulamalý sýnava katýlacaklarýn belirlenmesi, yazýlý sýnavla ilgili sorularýn ve uygulamalý sýnavla ilgili senaryolarýn arabuluculuk eðitimi veren eðitim kuruluþlarýna hazýrlattýrýlmasý, hazýrlanan senaryolarýn sýnava girenlerce icra edilmesinin saðlanmasý, sýnava girenlerin bilgi, beceri ve davranýþlarýnýn gözlemlenerek sergilenen performansa göre uygulamalý sýnav baþarý puanlarýnýn tespit edilmesi ve ilaný, sýnav tutanaklarýnýn düzenlenmesi ile sýnavlarla ilgili evrakýn Daire Baþkanlýðýna teslim edilmesi iþlerini ve sýnavlara iliþkin diðer iþleri yürütür.
Sýnav baþvuru
mercii ve þekli
MADDE 37 – (1) Yazýlý sýnava girmek isteyenlerin, Ek-1’deki Arabulucu Sýnavý Baþvuru Formunu doldurarak, T.C. kimlik numarasý, adli sicil beyaný ve arabuluculuk eðitimini tamamladýðýný gösteren baþarý belgesi ile hukuk fakültesi mezunu ve mesleðinde en az beþ yýllýk kýdeme sahip olduðunu gösterir belgelerin asýllarý veya onaylý suretleri ile birlikte son baþvuru günü mesai bitimine kadar Daire Baþkanlýðýna veya bulunduklarý yer aðýr ceza merkezindeki Cumhuriyet baþsavcýlýðýna baþvurmalarý gerekir.
(2) Baþvuru ile ilgili diðer hususlar sýnav ilanýnda belirtilir.
Baþvuru
formunun incelenmesi
MADDE 38 – (1) Baþvuru formu, ilgilinin yazýlý sýnava girebilme hakkýný taþýyýp taþýmadýðýnýn tespiti açýsýndan incelenir.
(2) Baþvuru formundaki sorularýn bir veya birkaçýný cevapsýz býrakanlar ile sýnava girebilme hakkýný taþýmadýðý tespit edilenlerin baþvurularý reddedilip, bu durum kendilerine bildirilir.
(3) Yazýlý sýnava girebilme hakkýný taþýyanlara iliþkin gerekli bilgiler, sýnavý yapacak kuruma iletilir. Sýnava giriþ ve kimlik belgesi ilgili kurumca baþvurana gönderilir.
Sýnavlarýn yapýlýþý
MADDE 39 – (1) Yazýlý sýnav, klasik veya test usulü þeklinde yapýlýr.
(2) Bu sýnav, Ölçme, Seçme ve Yerleþtirme Merkezi Baþkanlýðý, Türkiye ve Orta-Doðu Amme Ýdaresi Enstitüsü veya yükseköðretim kurumlarý arasýndan Bakanlýkça belirlenecek bir kuruluþa yaptýrýlabilir.
(3) Uygulamalý sýnav; sýnav kurulunun huzurunda ve hazýrlatýlan senaryolardaki uyuþmazlýklarýn, sýnava girenlerce, uyuþmazlýk çözme ve arabuluculuk adýmlarý izlenerek çözüme kavuþturulmasýnýn saðlanmasý þeklinde uygulamalý olarak yapýlýr.
Sýnavlarda
baþarý puaný
MADDE 40 – (1) Yazýlý ve uygulamalý sýnavlarda ayrý ayrý olmak üzere her bir sýnavdan yüz üzerinden en az yetmiþbeþ
puan alanlar baþarýlý sayýlýrlar.
(2) Uygulamalý sýnavda baþarýlý sayýlmak için sýnav kurulu üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri notlarýn aritmetik ortalamasýnýn en az yetmiþbeþ
puan olmasý gereklidir.
Sýnavlarýn sonuçlarýnýn açýklanmasý ve itiraz
MADDE 41 – (1) Daire Baþkanlýðý, yazýlý sýnav sonuçlarýný, sýnav sonuçlarýnýn kendisine intikal ettiði, uygulamalý sýnav sonuçlarýný da, sýnav kurulunca sýnav sonuçlarýnýn bildirildiði tarihten itibaren bir ay içinde ilan eder.
(2) Ýlgililer, yazýlý sýnav sonuçlarýnýn ilanýndan itibaren yedi gün içinde Daire Baþkanlýðýna yazýlý olarak itiraz edebilirler.
(3) Baþkanlýk tarafýndan yazýlý sýnav ile ilgili itirazlar yazýlý sýnavý yapan kuruma yedi gün içinde bildirilir. Ýtiraz sonuçlarý da ilgililere ayný süre zarfýnda Baþkanlýkça yazýlý olarak bildirilir.
(4) Yazýlý sýnava yapýlan itirazlar, sýnavý yapan kurum tarafýndan karara baðlanýr.
(5) Yapýlan yazýlý sýnavlarda hatalý sorulara tekabül eden puanlar eþit þekilde diðer sorulara daðýtýlýr. Ancak, sorularýn yüzde beþinden fazlasýnýn hatalý olduðunun ikinci fýkrada belirtilen süre içinde yapýlan itirazlar üzerine veya herhangi bir þekilde tespit edilmesi hâlinde, yazýlý sýnav iptal edilir ve en kýsa sürede yeni sýnav yapýlýr.
Uygulamalý sýnava katýlamama
MADDE 42 – (1) Sýnava gireceklerden geçerli mazeretleri sebebi ile uygulamalý sýnava katýlamayanlarýn müracaatlarý üzerine, sýnav kurulunca mazeretlerinin kabulüne karar verilenler için o dönem yapýlan uygulamalý sýnav günleri içinde baþka bir uygulamalý sýnav günü belirlenir ve kendilerine bildirilir.
Sýnavlarýn geçersiz sayýlmasý
MADDE 43 – (1) Sýnava girenlerden;
a) Ýzin almadan sýnav salonu veya yerini terk edenler,
b) Sýnavlarda kopya çekenler veya kopya çekmeye teþebbüs edenler,
c) Sýnavlarda kopya verenler veya kopya vermeye teþebbüs edenler,
ç) Kendi yerine baþkasýnýn sýnavlara girmesini saðlayanlar,
d) Sýnavlarýn düzenine aykýrý davranýþta bulunanlar,
hakkýnda tutanak düzenlenir ve bunlarýn sýnavlarý geçersiz sayýlýr.
(2) Sýnavý kazananlardan baþvuru formunda gerçeðe aykýrý beyanda bulunduðu tespit edilenlerin sýnavlarý da geçersiz sayýlýr. Bu durumda olanlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar. Ayrýca gerçeðe aykýrý beyanda bulunduðu tespit edilenler hakkýnda idari ve yasal iþlemler yapýlýr.
Sýnavlarda
baþarýsýz kabul
edilme
MADDE 44 – (1) Sýnava baþvuranlardan;
a) Yapýlan sýnavlarda yetmiþbeþ
puandan daha düþük puan alanlar,
b) Sýnavlarý geçersiz sayýlanlar,
c) Sýnavlara katýlmayanlar,
baþarýsýz kabul
edilirler.
Tekrardan sýnav hakký
MADDE 45 – (1) 43 üncü maddenin birinci fýkrasýnýn (a) bendi gereðince sýnavlarý geçersiz sayýlanlar ile 44 üncü maddenin birinci fýkrasýnýn (a) ve (c) bentleri gereðince sýnavlarda baþarýsýz kabul edilenler, sýnavlara tekrardan girebilme hakkýna sahiptirler.
Sýnav evrakýnýn saklanmasý ve imhasý
MADDE 46 – (1) Sýnavý kazananlara ait sýnav baþvuru evraký, ilgili olduðu þahsi sicil dosyasýna konulur. Kaybedenlere ait sýnav baþvuru evraký ise sýnav sonuçlarýnýn ilanýndan itibaren altý ay içinde talep etmeleri hâlinde iade edilir. Belirtilen sürede iade edilmeyen evrak tutanak ile imha edilir.
Ancak, idari yargý yoluna baþvuranlar hakkýndaki evrakýn muhafazasýna dava sonuçlanýncaya kadar devam
edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetim
Denetim usulü
MADDE 47 – (1) Daire Baþkanlýðý, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediðini, yasak uygulama ve davranýþlarýn bulunup bulunmadýðýný ve amaç dýþýnda faaliyet gösterilip gösterilmediðini tespit etmek amacý ile arabulucularý, arabuluculuk bürolarýný ve arabuluculuk eðitim izni verilen kuruluþlarý denetim görevlileri aracýlýðý ile denetler.
(2) Eðitim izni verilen kuruluþlarýn denetimi iki yýlda bir yapýlýr.
(3) Ýhbar veya þikâyet üzerine arabulucular ve arabuluculuk bürolarý ile eðitim izni verilen kuruluþlar her zaman denetlenebilir.
Denetim görevlileri
MADDE 48 – (1)
Arabuluculuk hizmetlerinin yürütülmesine iliþkin tüm iþlem ve uygulamalarýn, arabuluculuk eðitim kuruluþlarýnýn ve arabulucularýn denetim iþlerinde görevlendirilmek üzere Genel Müdürlükte yeterli sayýda denetim görevlisi istihdam edilir.
(2) Denetim görevlileri, adalet uzmaný olarak çalýþanlar arasýndan beþ yýl süreyle görev yapmak üzere Genel Müdürlükçe görevlendirilir.
(3) Denetim görevlilerine yapacaklarý denetim iþleri yönünden Teftiþ Kurulu Baþkanlýðý tarafýndan gerekli eðitimler verilir.
(4) Denetim görevlilerinin görev süreleri, iþin gerektirdiði ölçüde ve kendilerinin ortaya koyduklarý performansa göre yeniden uzatýlabilir.
Denetimin kapsamý
MADDE 49 – (1) Eðitim kuruluþlarý;
a) Eðitim hizmetlerinin Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine ve amacýna uygun olarak yürütülüp yürütülmediði,
b) Faaliyet
izinlerinin ve eðitim görevlilerinin çalýþma izinlerinin
mevcut ve geçerli olup olmadýðý,
c) Görev alanlarýna uygun olarak hareket edilip edilmediði,
ç) Eðitim programlarýnýn usulüne uygun olarak hazýrlanýp hazýrlanmadýðý, yeterli olup olmadýðý ve bu programlarýn eðitim süresince gerektiði þekilde ve eksiksiz olarak uygulanýp uygulanmadýðý,
d) Kayýt ve defterlerin usulüne uygun olarak tutulup tutulmadýðý,
yönünden
denetlenir.
(2)
Arabulucular ve arabuluculuk bürolarý;
a) Kanun ve bu
Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edilip edilmediði,
b) Kanun ve bu
Yönetmelikle tanýnan haklarýn amaç dýþýnda kötüye kullanýlýp kullanýlmadýðý,
c) Kanun ve bu
Yönetmeliðin öngördüðü yükümlülüklere aykýrý hareket edilip edilmediði,
yönünden
denetlenir.
Denetim sonucunun izlenmesi
MADDE 50 – (1) Denetim
sonucunda denetim görevlilerince bir rapor düzenlenir. Düzenlenen bu raporun bir sureti denetlenen kuruluþ veya büronun arþivinde muhafaza edilir, diðer sureti de Daire Baþkanlýðýna sunulur.
(2) Denetim
sonucunda tespit edilen eksiklikler duruma göre denetim görevlilerince veya Daire Baþkanlýðýnca ilgili kiþi ve kuruluþlara yazýlý bir þekilde bildirilerek bu eksikliklerin giderilmesi için eksikliðin niteliðine göre uygun bir süre verilir. Verilen süre sonunda eksiklikler giderilmediði takdirde veya denetim sonucu, konusu suç teþkil eden uygulamalar tespit edildiðinde idari ve yasal iþlemlere baþlanýr.
(3) Amacý dýþýnda faaliyet gösterdiði veya suç iþlediði tespit edilen arabulucu veya eðitim kuruluþlarý hakkýnda 25 ve 31 inci maddeler ile bu Yönetmeliðin ilgili diðer hükümleri uyarýnca iþlem yapýlýr.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Teþkilat
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Daire Baþkanlýðý
Daire Baþkanlýðý
MADDE 51 – (1) Daire
Baþkanlýðý, bir daire baþkaný, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diðer personelden oluþur.
(2) Daire Baþkanlýðý nezdinde, Kanun ve bu Yönetmelikle verilen arabuluculuk faaliyetleri ile
ilgili görevleri yerine
getirmek üzere; Arabuluculuk
Hizmetleri Bürosu, Sicil Bürosu ve Eðitim Bürosu gibi bürolar baþta olmak üzere hizmetin gereklerine uygun olarak yeterli sayýda bürolar oluþturulur.
Daire Baþkanlýðýnýn görevleri
MADDE 52 – (1) Daire Baþkanlýðýnýn görevleri genel olarak þunlardýr:
a) Arabuluculuk
hizmetlerinin düzenli ve verimli olarak yürütülmesini saðlamak.
b)
Arabuluculukla ilgili yayýn yapmak, bu konudaki bilimsel çalýþmalarý teþvik etmek ve desteklemek.
c) Kurulun çalýþmasý ile ilgili her türlü karar ve iþlemi yürütmek ve görevleri ile ilgili bakanlýk, diðer kamu kurum ve kuruluþlarý, üniversiteler, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý, kamu yararýna çalýþan vakýf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kiþilerle iþbirliði yapmak.
ç) Arabuluculuk kurumunun tanýtýmýný yapmak, bu konuda kamuoyunu bilgilendirmek, ulusal
ve uluslararasý kongre, sempozyum ve seminer gibi bilimsel
organizasyonlarý düzenlemek veya
desteklemek.
d) Ülke genelinde arabuluculuk uygulamalarýný izlemek, ilgili istatistikleri tutmak ve yayýmlamak.
e) Arabuluculuk
eðitimi verecek
kuruluþlar tarafýndan bu amaçla yapýlan baþvuru ile eðitim kuruluþlarý sicilindeki kaydýn geçerlilik süresinin uzatýlmasý talebinin karara baðlanmasýný Bakanlýðýn onayýna sunmak, arabuluculuk eðitimi verecek eðitim kuruluþlarýný listelemek ve elektronik ortamda yayýmlamak.
f) Arabulucu
sicilini tutmak, sicile kayýt taleplerini karara baðlamak, 25 inci maddenin bir ve dördüncü fýkralarý kapsamýnda arabulucunun sicilden silinmesine karar vermek
ve bu sicilde yer alan kiþilere iliþkin bilgileri elektronik ortamda duyurmak.
g) Arabulucular
tarafýndan arabuluculuk
faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanaklarýn kayýtlarýný tutmak ve birer örneklerini saklamak.
ð) Görev alanýna giren kanun ve düzenleyici iþlemler hakkýnda inceleme ve araþtýrma yaparak Genel Müdürlüðe öneride bulunmak.
h) Yýllýk faaliyet raporunu ve izleyen yýl faaliyet planýný hazýrlayarak Kurulun bilgisine sunmak.
ý) Yýllýk Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini hazýrlamak.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Arabuluculuk
Kurulu ve Görevleri
Arabuluculuk Kurulu
MADDE 53 – (1) Kurul aþaðýdaki üyelerden oluþur:
a) Hukuk Ýþleri Genel Müdürü.
b) Arabuluculuk
Daire Baþkaný.
c) Hâkimler ve Savcýlar Yüksek Kurulu tarafýndan hukuk mahkemelerinde görev yapmakta olan birinci sýnýfa ayrýlmýþ hâkimler arasýndan seçilecek iki hâkim.
ç) Türkiye Barolar Birliðinden üç temsilci.
d) Türkiye Noterler Birliðinden bir temsilci.
e) Yükseköðretim Kurulu tarafýndan seçilen özel hukuk alanýndan bir öðretim üyesi.
f) Adalet Bakaný tarafýndan seçilecek üç arabulucu.
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliðinden bir temsilci.
ð) Türkiye Esnaf ve Sanatkârlarý Konfederasyonundan bir temsilci.
h) Türkiye Adalet Akademisi Eðitim Merkezi Müdürü.
(2) Baþkan ihtiyaca göre Kurul toplantýlarýna uzman kiþileri çaðýrabilir.
(3) Kurul baþkaný Hukuk Ýþleri Genel Müdürüdür. Genel Müdürün bulunmadýðý toplantýlarda Baþkanlýk görevi Arabuluculuk Daire Baþkaný tarafýndan yerine getirilir.
(4) Kurul, mart
ve eylül aylarýnda olmak üzere yýlda en az iki kez toplanýr. Ayrýca, Baþkanýn veya en az beþ üyenin talebiyle Kurul her zaman toplantýya çaðrýlabilir.
(5) Kurul en az
on kiþi ile toplanýr.
(6) Kurul üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðu ile karar alýr. Karara muhalif kalan üyelerin görüþlerini yazýlý olarak sunma haklarý vardýr. Karara muhalif üyeler, muhalefet gerekçelerini en geç on gün içinde Kurul baþkanlýðýna ibraz ederler.
(7) Eðitim kuruluþlarýnýn eðitim izinlerinin iptaline iliþkin taleplerin deðerlendirilip karara baðlandýðý Kurul görüþme ve oylamalarýna, hakkýnda karar verilecek eðitim kuruluþu temsilcisi olarak görev yapan Kurul üyeleri katýlamazlar.
(8) Mazeretsiz
olarak art arda iki toplantýya katýlmayan üyenin üyeliði düþer. Üyeliði düþen kiþinin yerine, kalan süreyi tamamlamak üzere kurum veya kuruluþunca yeni bir üye görevlendirilir. Üyenin istifasý veya ölümü hâlinde de ayný hüküm geçerlidir.
(9) Kurulun
Bakanlýk dýþýndan görevlendirilen üyelerinin görev süresi üç yýldýr. Görev süresi dolan üyeler yeniden görevlendirilebilir. Eski kurulun görevi yeni kurul oluþuncaya kadar devam eder.
(10) Kurulun gündemi Daire Baþkanlýðýnca belirlenip, Kurul toplantýsýndan beþ gün önce Kurul üyelerinin iletiþim adreslerine elektronik posta yoluyla gönderilir. Gündem dýþý konular da Kurulda görüþülebilir.
(11) Kurulun
sekretaryasý Daire Baþkanlýðýnca yürütülür.
(12) Kurul üyelerine çalýþmalarý karþýlýðýnda ayrýca bir ücret ödenmez. Ancak, kurulun toplanacaðý yer dýþýnda baþka bir yerden katýlan Kurul üyelerinin gündelik, yol gideri, konaklama ve diðer zorunlu giderleri 10/2/1954
tarihli ve 6245 sayýlý Harcýrah Kanunu hükümlerine göre Bakanlýkça karþýlanýr.
Kurulun görevleri
MADDE 54 – (1) Kurulun görevleri þunlardýr:
a) Arabuluculuk
hizmetlerine iliþkin temel ilkeler ile arabuluculuk meslek kurallarýný belirlemek.
b) Arabuluculuk
eðitimine ve eðitim kuruluþlarýnýn nitelikleri ile çalýþma usul ve esaslarýna yönelik ilke ve standartlar ile arabuluculuk eðitimi sonunda yapýlacak olan sýnava iliþkin temel ilke ve standartlarý tespit etmek.
c) Arabulucularýn denetimine iliþkin kurallarý belirlemek.
ç) Kanuna göre çýkarýlmasý gereken ve Genel Müdürlük tarafýndan hazýrlanan yönetmelik taslaklarýna, gerekirse deðiþiklik yaparak son þeklini vermek.
d) Eðitim kuruluþlarýnýn eðitim izinlerini iptal etmek.
e) 25 inci
maddenin üçüncü fýkrasý kapsamýnda arabulucunun sicilden silinmesine karar vermek.
f) Arabulucularýn ödeyecekleri sicile kayýt aidatýný ve yýllýk aidatlarý tespit etmek.
g) Arabuluculuk
Asgari Ücret Tarifesini
gerekiyorsa deðiþiklik yapmak
suretiyle onaylamak.
ð) Daire Baþkanlýðý tarafýndan yürütülecek faaliyetlerin etkinliðini artýrmak üzere tavsiyelerde bulunmak.
h) Daire Baþkanlýðýnýn yýllýk faaliyet raporu ve planý hakkýnda görüþ bildirmek.
ý) Daire Baþkanlýðýnýn faaliyet planýnda yer alan konularla ilgili kurum ve kuruluþlarýn uygulamaya saðlayabileceði katkýlarý belirlemek.
i) Arabuluculuk
hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak gerek Daire Baþkanlýðýnca bildirilen gerekse re’sen
öðrenilen genel ve önemli sorunlarý görüþüp, çözüm önerilerinde bulunmak.
BEÞÝNCÝ KISIM
Çeþitli ve Son Hükümler
Sýnav
kurulunda geçici olarak
görev alma
GEÇÝCÝ MADDE 1 – (1) 35 inci maddenin birinci fýkrasý uyarýnca oluþturulacak sýnav kurulunda görev alacak arabulucunun yerine, ilk yýl için Kurulun Bakanlýk dýþýndan görevlendirilen ve arabulucu olmayan üyeleri arasýndan seçim yapýlýr.
Adalet uzman yardýmcýlarýnýn geçici
olarak görevlendirilmesi
GEÇÝCÝ MADDE 2 – (1) 48 inci maddenin ikinci fýkrasýna göre denetim görevlisi olarak görevlendirilmek üzere yeterli sayýda adalet uzmaný atanana kadar, adalet uzman yardýmcýlarý da denetim görevlisi olarak görevlendirilebilirler.
Yürürlük
MADDE 55 – (1) Bu Yönetmelik 22/6/2013
tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 56 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakaný yürütür.
Yönetmeliðin eki için týklayýnýz
|