18 Ocak 2013  CUMA

Resmî Gazete

Sayý : 28532

YÖNETMELÝK

Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýndan:

ÝÞ SAÐLIÐI VE GÜVENLÝÐÝ KURULLARI

HAKKINDA YÖNETMELÝK

BÝRÝNCÝ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar

Amaç

MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliðin amacý, iþ saðlýðý ve güvenliði ile ilgili çalýþmalarda bulunmak üzere iþ saðlýðý ve güvenliði kurullarýnýn hangi iþyerlerinde kurulacaðý ve bu kurullarýn oluþumu, görev ve yetkileri, çalýþma usul ve esaslarý ile birden çok kurul bulunmasý halinde kurullar arasýnda koordinasyon ve iþbirliði yöntemlerini belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu kapsamýna giren, elli ve daha fazla çalýþanýn bulunduðu ve altý aydan fazla süren sürekli iþlerin yapýldýðý iþyerlerini kapsar.

Dayanak ve tanýmlar

MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik, 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununun 22 ve 30 uncu maddelerine göre düzenlenmiþtir.

(2) Bu Yönetmeliðin uygulanmasý bakýmýndan çalýþan, iþveren, kurul ve çalýþan temsilcisi ve benzeri kavramlar 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununda tanýmlandýðý gibidir.

ÝKÝNCÝ BÖLÜM

Genel Hükümler

Ýþverenin yükümlülüðü

MADDE 4 (1) Elli ve daha fazla çalýþanýn bulunduðu ve altý aydan fazla süren sürekli iþlerin yapýldýðý iþyerlerinde iþveren, iþ saðlýðý ve güvenliði ile ilgili çalýþmalarda bulunmak üzere kurul oluþturur.

(2) Altý aydan fazla süren asýl iþveren-alt iþveren iliþkisinin bulunduðu hallerde;

a) Asýl iþveren alt iþverenin çalýþan sayýlarý ayrý ayrý elli ve daha fazla ise asýl iþveren ve alt iþveren ayrý ayrý kurul kurar. Ýþ saðlýðý ve güvenliði faaliyetlerinin yürütülmesi ve kurullarca alýnan kararlarýn uygulanmasý konusunda iþbirliði ve koordinasyon asýl iþverence saðlanýr.

b) Bir iþyerinde sadece asýl iþverenin çalýþan sayýsý elli ve daha fazla ise bu durumda kurul asýl iþverence kurulur. Kurul oluþturma yükümlülüðü bulunmayan alt iþveren, kurul tarafýndan alýnan kararlarýn uygulanmasý ile ilgili olarak koordinasyonu saðlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

c) Alt iþverenin çalýþan sayýsý elli ve daha fazla, asýl iþverenin çalýþan sayýsý ellinin altýnda ise iþyerinde kurul alt iþverence oluþturulur. Asýl iþveren alt iþverenin oluþturduðu kurula iþbirliði ve koordinasyonu saðlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

ç) Asýl iþveren ve alt iþverenin çalýþan sayýlarý ayrý ayrý ellinin altýnda ve toplam çalýþan sayýsý elliden fazla bulunduðu durumlarda ise koordinasyon asýl iþverence yapýlmak kaydýyla, asýl iþveren ve alt iþveren tarafýndan birlikte bir kurul oluþturulur. Kurulun oluþumunda üyeler 6 ncý maddeye göre her iki iþverenin ortak kararý ile atanýr.

(3) Asýl iþveren alt iþveren iliþkisi bulunmayan ve ayný çalýþma alanýnda birden fazla iþverenin bulunmasý ve bu iþverenlerce birden fazla kurulun oluþturulmasý hâlinde iþverenler, birbirlerinin çalýþmalarýný etkileyebilecek kurul kararlarý hakkýnda diðer iþverenleri bilgilendirir.

(4) Ýþverenler, iþ saðlýðý ve güvenliði mevzuatýna uygun kurul kararlarýný uygular.

Kurulun kurulacaðý diðer iþyerleri

MADDE 5 (1) Ýþverene baðlý, fabrika, müessese, iþletme veya iþletmeler grubu gibi birden çok iþyeri bulunduðu hallerde elli ve daha fazla çalýþanýn bulunduðu her bir iþyerinde ayrý ayrý kurul kurulur.

(2) Birinci fýkrada belirtilen durumlarda ihtiyaç duyulmasý halinde kurullar arasýnda koordinasyon ve bilgi alýþ veriþi iþverence saðlanýr. Ýþveren, birden çok iþyerinin her birinde kurulacak kurullarýn çalýþma usullerini düzenlemek, iþ ve görüþ birliðini saðlamak amacýyla bu iþyerlerine ait iþ saðlýðý ve güvenliði ile ilgili raporlarýn, en az üç ayda bir, ilgili teknik eleman ve uzmanlarca incelenmesini saðlar. Ayrýca bu raporlarý göz önünde tutarak alýnmasý gereken tedbirleri tespit eder ve uygulanmasýný saðlar.

Kurulun oluþumu

MADDE 6 (1) Kurul aþaðýda belirtilen kiþilerden oluþur:

a) Ýþveren veya iþveren vekili,

b) Ýþ güvenliði uzmaný,

c) Ýþyeri hekimi,

ç) Ýnsan kaynaklarý, personel, sosyal iþler veya idari ve mali iþleri yürütmekle görevli bir kiþi,

d) Bulunmasý halinde sivil savunma uzmaný,

e) Bulunmasý halinde formen, ustabaþý veya usta,

f) Çalýþan temsilcisi, iþyerinde birden çok çalýþan temsilcisi olmasý halinde baþ temsilci.

(2) Kurulun baþkaný iþveren veya iþveren vekili, kurulun sekreteri ise iþ güvenliði uzmanýdýr. Ýþ güvenliði uzmanýnýn tam zamanlý çalýþma zorunluluðu olmayan iþyerlerinde ise kurul sekretaryasý; insan kaynaklarý, personel, sosyal iþler veya idari ve mali iþleri yürütmekle görevli bir kiþi tarafýndan yürütülür.

(3) Bu maddenin birinci fýkrasýnýn (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde gösterilen üyeler iþveren veya iþveren vekili tarafýndan atanýrlar.

(4) Birden fazla iþ güvenliði uzmaný ve iþyeri hekiminin bulunduðu iþyerlerinde iþveren tarafýndan görevlendirme yapýlýr. Ýþ güvenliði uzmanýnýn görevlendirilmesinde o iþyerinin tehlike sýnýfýna uygun uzmanlar arasýndan birisi görevlendirilir.

(5) Bu maddenin birinci fýkrasýnýn (e) bendinde belirtilen üye o iþyerindeki formen, ustabaþý veya ustalarýn yarýdan fazlasýnýn katýlacaðý toplantýda açýk oyla seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde iþveren tarafýndan atanýr.

(6) Bu maddenin birinci fýkrasýnýn (e) ve (f) bentlerinde sözü geçen kurul üyelerinin ayný usullerle yedekleri seçilir.

(7) 4 üncü maddenin ikinci fýkrasýnýn (ç) bendine göre kurulacak kurullarda üyeler ve kurul sekreteri asýl iþveren ve alt iþveren tarafýndan ortak kararla atanýr.

Eðitim

MADDE 7 (1) Ýþveren tarafýndan, kurulun üyelerine ve yedeklerine iþ saðlýðý ve güvenliði konularýnda eðitim verilmesi saðlanýr. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eðitimleri asgari aþaðýdaki konularý kapsar;

a) Kurulun görev ve yetkileri,

b) Ýþ saðlýðý ve güvenliði konularýnda ulusal mevzuat ve standartlar,

c) Sýkça rastlanan iþ kazalarý ve tehlikeli vakalarýn nedenleri,

ç) Ýþ hijyeninin temel ilkeleri,

d) Ýletiþim teknikleri,

e) Acil durum önlemleri,

f) Meslek hastalýklarý,

g) Ýþyerlerine ait özel riskler,

ð) Risk deðerlendirmesi.

(2) Asýl iþveren alt iþveren iliþkilerinde ortak kurul oluþumunda eðitimden her iki iþveren birlikte sorumludur.

Görev ve yetkiler

MADDE 8 (1) Kurulun görev ve yetkileri þunlardýr;

a) Ýþyerinin niteliðine uygun bir iþ saðlýðý ve güvenliði iç yönerge taslaðý hazýrlamak, iþverenin veya iþveren vekilinin onayýna sunmak ve yönergenin uygulanmasýný izlemek, izleme sonuçlarýný rapor haline getirip alýnmasý gereken tedbirleri belirlemek ve kurul gündemine almak,

b) Ýþ saðlýðý ve güvenliði konularýnda o iþyerinde çalýþanlara yol göstermek,

c) Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliðine iliþkin tehlikeleri ve önlemleri deðerlendirmek, tedbirleri belirlemek, iþveren veya iþveren vekiline bildirimde bulunmak,

ç) Ýþyerinde meydana gelen her iþ kazasý ve iþyerinde meydana gelen ancak iþ kazasý olarak deðerlendirilmeyen iþyeri ya da iþ ekipmanýnýn zarara uðratma potansiyeli olan olaylarý veya meslek hastalýðýnda yahut iþ saðlýðý ve güvenliði ile ilgili bir tehlike halinde gerekli araþtýrma ve incelemeyi yapmak, alýnmasý gereken tedbirleri bir raporla tespit ederek iþveren veya iþveren vekiline vermek,

d) Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði eðitim ve öðretimini planlamak, bu konu ve kurallarla ilgili programlarý hazýrlamak, iþveren veya iþveren vekilinin onayýna sunmak ve bu programlarýn uygulanmasýný izlemek ve eksiklik görülmesi halinde geri bildirimde bulunmak,

e) Ýþyerinde yapýlacak bakým ve onarým çalýþmalarýnda gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarýný kontrol etmek,

f) Ýþyerinde yangýn, doðal afet, sabotaj ve benzeri tehlikeler için alýnan tedbirlerin yeterliliðini ve ekiplerin çalýþmalarýný izlemek,

g) Ýþyerinin iþ saðlýðý ve güvenliði durumuyla ilgili yýllýk bir rapor hazýrlamak, o yýlki çalýþmalarý deðerlendirmek, elde edilen tecrübeye göre ertesi yýlýn çalýþma programýnda yer alacak hususlarý deðerlendirerek belirlemek ve iþverene teklifte bulunmak,

ð) 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununun 13 üncü maddesinde belirtilen çalýþmaktan kaçýnma hakký talepleri ile ilgili acilen toplanarak karar vermek,

h) Ýþyerinde teknoloji, iþ organizasyonu, çalýþma þartlarý, sosyal iliþkiler ve çalýþma ortamý ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlý ve genel bir önleme politikasý geliþtirmeye yönelik çalýþmalar yapmak.

(2) Kurul üyeleri bu Yönetmelikle kendilerine verilen görevleri yapmalarýndan dolayý haklarý kýsýtlanamaz, kötü davranýþ ve muameleye maruz kalamazlar.

Çalýþma usulleri

MADDE 9 (1) Kurul inceleme, izleme ve uyarmayý öngören bir düzen içinde ve aþaðýdaki esaslarý göz önünde bulundurarak çalýþýr.

a) Kurullar ayda en az bir kere toplanýr. Ancak kurul, iþyerinin tehlike sýnýfýný dikkate alarak, tehlikeli iþyerlerinde bu sürenin iki ay, az tehlikeli iþyerlerinde ise üç ay olarak belirlenmesine karar verebilir.

b) Toplantýnýn gündemi, yeri, günü ve saati toplantýdan en az kýrk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir. Gündem, sorunlarýn ve varsa iþ saðlýðý ve güvenliðine iliþkin projelerin önem sýrasýna göre belirlenir. Kurul üyeleri gündemde deðiþiklik isteyebilirler. Bu istek kurulca uygun görüldüðünde gündem buna göre deðiþtirilir.

c) Ölümlü, uzuv kayýplý veya aðýr iþ kazasý halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olaðanüstü toplantýya çaðýrabilir. Bu konudaki tekliflerin kurul baþkanýna veya sekreterine yapýlmasý gerekir. Toplantý zamaný, konunun ivedilik ve önemine göre tespit olunur.

ç) Kurul toplantýlarýnýn günlük çalýþma saatleri içinde yapýlmasý asýldýr. Kurulun toplantýlarýnda geçecek süreler günlük çalýþma süresinden sayýlýr.

d) Kurul, üye tam sayýsýnýn salt çoðunluðu ile iþveren veya iþveren vekili baþkanlýðýnda toplanýr ve katýlanlarýn salt çoðunluðu ile karar alýr. Çekimser oy kullanýlamaz. Oylarýn eþitliði halinde baþkanýn oyu kararý belirler. Çoðunluðun saðlanamadýðý veya baþka bir nedenle toplantýnýn yapýlmadýðý hallerde durumu belirten bir tutanak düzenlenir.

e) Her toplantýda, görüþülen konularla ilgili alýnan kararlarý içeren bir tutanak düzenlenir. Tutanak, toplantýya katýlan baþkan ve üyeler tarafýndan imzalanýr. Ýmza altýna alýnan kararlar herhangi bir iþleme gerek kalmaksýzýn iþverene bildirilmiþ sayýlýr. Ýmzalý tutanak ve kararlar sýrasýyla özel dosyasýnda saklanýr.

f) Toplantýda alýnan kararlar gereði yapýlmak üzere ilgililere duyurulur. Ayrýca çalýþanlara duyurulmasý faydalý görülen konular iþyerinde ilân edilir.

g) Her toplantýda, önceki toplantýya iliþkin kararlar ve bunlarla ilgili uygulamalar hakkýnda baþkan veya kurulun sekreteri tarafýndan kurula gerekli bilgi verilir ve gündeme geçilir.

(2) Kurulca iþyerinde ilân edilen kararlar iþverenleri ve çalýþanlarý baðlar.

(3) Kurul, 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanununun 13 üncü maddesinde belirtilen çalýþmaktan kaçýnma hakký taleplerinde birinci fýkranýn (a) bendine göre belirlenen süre dikkate alýnmaksýzýn acilen toplanýr. Toplantýda alýnan karar çalýþan ve çalýþan temsilcisine yazýlý olarak teblið edilir.

Ýþverenin veya iþveren vekilinin kurula iliþkin genel yükümlülüðü

MADDE 10 (1) Ýþveren veya iþveren vekili, kurul için gerekli toplantý yeri, araç ve gereçleri saðlar.

(2) Ýþveren veya iþveren vekili, kurulca hazýrlanan toplantý tutanaklarýný, kaza ve diðer vakalarýn inceleme raporlarýný ve kurulca iþyerinde yapýlan denetim sonuçlarýna ait kurul raporlarýný, iþ müfettiþlerinin incelemesini saðlamak amacýyla, iþyerinde bulundurur.

Kurulun yükümlülüðü

MADDE 11 (1) Kurullar, yapacaklarý tekliflerde, bulunacaklarý tavsiyelerde ve verecekleri kararlarda iþyerinin durumunu ve iþverenin olanaklarýný göz önünde bulundururlar.

(2) Kurul üyeleri, görevleri nedeniyle iþyerlerinin yapým ve üretim teknikleri, ticari sýrlarý ve ekonomik durumlarý hakkýnda gördükleri ve öðrendiklerini gizli tutmak zorundadýrlar.

(3) Kurullar, iþ saðlýðý ve güvenliði yönünden teftiþ yapmaya yetkili Bakanlýk iþ müfettiþlerine iþyerlerinde yapacaklarý teftiþ ve incelemelerde kolaylýk saðlamak ve yardýmcý olmakla yükümlüdür.

Çalýþanlarýn yükümlülüðü

MADDE 12 (1) Çalýþanlar saðlýk ve güvenliðin korunmasý ve geliþtirilmesi amacýyla iþ saðlýðý ve güvenliði kurullarýnca konulan kurallar, yasaklar ile alýnan karar ve tedbirlere uymak zorundadýrlar.

(2) Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði tedbirlerinin belirlenmesi, uygulanmasý ve alýnan tedbirlere uyulmasý hususunda çalýþanlar kurullarla iþbirliði yaparlar.

(3) Kurullar tarafýndan alýnan kararlar veya uygulamada karþýlaþtýklarý güçlükler hakkýnda çalýþanlar çalýþan temsilcileri aracýlýðý ile kurula bilgi verirler.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlükten kaldýrýlan mevzuat

MADDE 13 (1) 7/4/2004 tarihli ve 25426 sayýlý Resmî Gazetede yayýmlanan Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kurullarý Hakkýnda Yönetmelik yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.

Geçiþ hükmü

GEÇÝCÝ MADDE 1 (1) 6 ncý madde uyarýnca oluþturulacak kurulda, mezkûr maddenin birinci fýkrasýnýn (b) ve (c) bentlerinde sayýlanlarýn bulundurulma zorunluluðu Kanunun 38 inci maddesinde belirtilen sürelere uygun olarak aranýr.

(2) Bu Yönetmeliðin yayýmý tarihinden önce iþyerlerinde oluþturulmuþ olan iþ saðlýðý ve güvenliði kurullarýnca alýnan kararlarýn geçerliliði devam eder.

Yürürlük

MADDE 14 (1) Bu Yönetmelik yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.

Yürütme

MADDE 15 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný yürütür.