|
Maliye
Bakanlığından:
VERGİ USUL
KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO:
421)
1. Giriş
1.1. Elektronik
fatura kullanımına ilişkin usul ve esasları belirleyen ve 5/3/2010 tarihli ve 27512 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 397) ile anonim ve limited şirketlerin elektronik fatura oluşturmalarına,
alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmelerine izin
verilmiştir. 28/6/2012 tarihli ve 28337 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan 397 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Tebliği (Sıra No: 416) ile de
4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci
maddesi kapsamında fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere elektronik
fatura uygulamasından yararlanma hakkı tanınmıştır.
1.2. Diğer
taraftan, 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Vergi
Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı
yayımlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve
esaslar belirlenerek elektronik defter kullanımına izin verilmiştir.
1.3. Mükelleflerin
vergi kanunlarına uyumlarının artırılması ile kayıt dışılığın izlenerek
önlenmesi amacıyla, elektronik fatura kullanma ve elektronik defter tutma
zorunluluğu getirilmesi bu Tebliğin konusunu teşkil etmektedir.
2. Yetki
2.1. 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
birinci fıkrasının 1 inci bendinde, Maliye Bakanlığının mükellef ve meslek
grupları itibarıyla muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, aynı Kanuna
göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını
veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve
ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya;
bedeli karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü kişilere bastırıp dağıtmaya
veya dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya, bu defter ve belgelere
tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, yine aynı
Kanuna göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve
düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
2.2. Vergi Usul
Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının 3 üncü bendinde Maliye Bakanlığının, tutulması ve düzenlenmesi
zorunlu defter, kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik
bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması
hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak
defter ve kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle
görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye, bu konuda
uygulama usul ve esaslarını belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
2.3. Öte yandan
aynı Kanunun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci
fıkrası ile Maliye Bakanlığı; elektronik defter, kayıt ve belgelerin
oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve
belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına
ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve
düzenlenmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken
bilgileri internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim
araç ve ortamında Maliye Bakanlığına veya Maliye Bakanlığının gözetim ve
denetimine tâbi olup, kuruluşu, faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları
Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenecek olan özel
hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi
aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve
esasları tespit etmeye, aynı Kanun kapsamına giren işlemlerde elektronik
imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkili
kılınmıştır. Söz konusu fıkrada ayrıca, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi
kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin
elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğu; Maliye
Bakanlığının, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge
ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye
yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
3.
Elektronik Defter ve Elektronik Fatura Zorunluluğu
3.1.
Kapsama Giren Mükellefler
3.1.1. Yukarıda
yer verilen yetkilere istinaden Bakanlığımızca aşağıda sayılan mükellef
gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dâhil
olma zorunluluğu getirilmiştir.
a) 4/12/2003 tarihli ve 5015
sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar
ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi
itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
b) 6/6/2002 tarihli ve 4760
sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları
imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan
mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış
hasılatına sahip olanlar.
3.1.2. Bu Tebliğ
kapsamında zorunluluk getirilen mükelleflerden mal alan 10/12/2003
tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli
cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu
kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma ve elektronik
defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır.
3.1.3. Bu Tebliğ
veya 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında
elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin birbirlerine
yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için elektronik fatura
düzenlemeleri zorunludur.
3.1.4. Elektronik
Fatura Uygulamasından yararlanan kayıtlı kullanıcıların güncel listesi www.efatura.gov.tr internet adresinden yayımlanacaktır.
3.1.5. Elektronik
Fatura Uygulamasından yararlanan mükellefler fatura düzenlemeden önce
muhatabın www.efatura.gov.tr internet adresinde
yer alan kayıtlı kullanıcı listesine kayıtlı olup olmadığını kontrol
edecekler, kayıtlı kullanıcı ise elektronik fatura, kayıtlı kullanıcı
değilse kâğıt fatura düzenleyeceklerdir.
3.1.6. Bu Tebliğ
kapsamındaki mükelleflerden mal veya hizmet alan ve belirlenen hadlerin
altında kalan mükelleflerin de istemeleri halinde elektronik defter ve
elektronik fatura uygulamalarından yararlanabilecekleri tabiidir.
3.2.
Elektronik Fatura ve Elektronik Deftere Geçiş Süresi
3.2.1. 3.1. bölümde
yer alan zorunluluk kapsamına giren mükelleflerin;
a) Elektronik fatura uygulamasına 2013 takvim yılı (1/9/2013 tarihi itibariyle Gelir İdaresi Başkanlığı’na
başvurulması gerekmektedir.)
b) Elektronik defter uygulamasına ise 2014 takvim yılı
(Elektronik defter yazılımlarını kendi geliştiren mükelleflerin 1/9/2014 tarihi itibariyle elektronik defter test
süreçlerini başarı ile tamamlamış olmaları gerekmektedir.)
içerisinde geçmeleri
zorunludur.
4. 397 Sıra
Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Yapılan Değişiklikler
4.1. 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin üçüncü bölümünün son paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Elektronik Fatura uygulamasına kayıtlı olan
mükelleflerin birbirlerinden aldıkları mallar ve sağladıkları hizmetler
için 1/9/2013 tarihinden itibaren elektronik
fatura göndermeleri ve almaları zorunludur. Elektronik fatura uygulamasına
kayıtlı olan mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olmayan
mükelleflere yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için genel hükümler
çerçevesinde kağıt fatura düzenlemeye devam
edeceklerdir.”
4.2. 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 5.1.1. bölümünün ilk
paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki iki paragraf eklenmiştir.
“Bununla birlikte mükellefler, elektronik fatura
gönderme ve alma işlemlerini teknik yeterliliğe sahip, Başkanlıktan özel entegrasyon izni almış mükelleflerin bilgi işlem sistemi
vasıtasıyla da gerçekleştirebilirler. Özel entegrasyon
izni almak isteyen mükellefler e-Fatura Uygulamasına başvuru için gerekli
belgelerin yanında özel entegrasyon talebini içeren bir dilekçe ve ekinde
Özel Entegrasyon Bilgi İşlem Sistem Raporu (BİS) ile Başkanlığa başvuru yapacaklardır. Özel entegrasyon
yapmak isteyen mükelleflerin www.efatura.gov.tr
internet adresinde yayımlanan kılavuzlara uygun bilgi işlem altyapısını
kurmaları zorunludur. Başkanlık özel entegrasyon
yapan mükellefler için ilave yükümlülük belirlemeye ve istediğinde ulusal
ve uluslararası standartlara uyma zorunluluğu getirmeye yetkilidir. Mükellefin,
elektronik fatura gönderip alma işlemini özel entegrasyon
izni alan mükelleflere ait bilgi işlem sistemi vasıtasıyla
gerçekleştirmesi, muhafaza ve ibraz ödevlerini ortadan kaldırmaz.
Elektronik fatura gönderip alma işleminde kullanılan bilgi işlem sistemi
yazılım ve donanım alt yapısının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde
ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde bulunması
zorunludur. Özel entegrasyon izni alan
mükelleflerin listesi www.efatura.gov.tr internet
adresinden yayımlanacaktır.
Bilgi işlem sistemi yurt dışından yönetilen
mükelleflerin elektronik fatura uygulamasından entegrasyon
yöntemiyle yararlanma konusundaki durumları yapacakları başvuru üzerine
Başkanlıkça değerlendirilerek elektronik fatura gönderip almalarına izin
verilebilecektir.”
4.3. 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6. bölümünün üçüncü
paragrafının sonuna gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu yükümlülük, elektronik faturaların üçüncü kişiler
nezdinde muhafaza edilmesi durumunda muhafaza eden için de yasal süreler
içinde geçerlidir.”
4.4. 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 6. bölümünün dördüncü paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, beşinci ve altıncı paragraflar
eklenmiştir.
“Mükelleflere ait elektronik faturaların yine
mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması esas olup üçüncü
kişiler nezdinde de elektronik saklama yapılabilecektir. Başka
mükelleflerden elektronik saklama hizmetinin alınması mükelleflerin
elektronik faturalarının muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
Elektronik faturaların muhafazasının Türkiye Cumhuriyeti sınırları
içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde
yapılması zorunludur. Bu zorunluluk yurt dışında ikincil bir arşivleme
yapılmasına engel teşkil etmez.
Başka mükelleflere ait elektronik faturaları saklama
hizmeti verenler elektronik fatura uygulamasını bilgi işlem sistemlerinin entegrasyonu yöntemiyle kullanmak zorundadır. Elektronik
Fatura Saklama Hizmeti verecek mükelleflerin Başkanlığa “Elektronik Fatura
Saklama Hizmeti Başvuru Formu ve Taahhütnamesi” ile başvuru yaparak saklama
izni almaları zorunludur. Bu amaçla başvuru yapacak mükelleflerin başvuru
dilekçesi ekinde Bilgi İşlem Sistem Raporunu (BİS) göndermesi
gerekmektedir. Başkanlıktan elektronik fatura saklama hizmeti izni almadan
saklama yapılması Başkanlık nezdinde hüküm ifade etmez. Saklama izni alan
mükelleflerin listesi www.efatura.gov.tr internet
adresinden yayımlanacaktır. Saklama koşulları ve saklama hizmeti verecek
mükellefin uyması gereken diğer kurallar www.efatura.gov.tr
internet adresinde yayımlanacaktır.
Gerekli görülen durumlarda, elektronik fatura saklama
hizmeti verenlerden elektronik fatura bilgilerine ilişkin olarak
belirlenecek standartlara uygun üretilecek raporların ibrazı, elektronik
fatura saklama hizmeti verenlere ait bilgi işlem sistem veya sistemlerine
sürekli erişimin sağlanması sureti ile istenebilir. Bu kapsamda, ifade
edilen erişimin sağlanması için kullanılacak yöntem ve teknolojiler ile
ibraz yükümlülüğünün yerine getirilmesi ile ilgili süreçler www.efatura.gov.tr adresinde açıklanır. Elektronik fatura
saklama hizmeti verenlerin bilgi işlem sistemine erişim ile ilgili yetki,
sektör, mükellef veya faaliyet hacimleri itibarıyla kullanılabilir.
Başkanlık elektronik fatura saklama hizmeti veren mükellefler için ilave
yükümlülük belirlemeye ve istediğinde ulusal ve uluslararası standartlara
uyma zorunluluğu getirmeye yetkilidir. Maliye Bakanlığı gerek görmesi
halinde, bu Tebliğde belirlenen esaslar ile sınırlı olmak üzere, başka
mükelleflere ait elektronik faturaları saklama hizmeti verenlerin bilgi
işlem sistemlerini denetleme yetkisine sahiptir.”
5.
Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar
5.1. 397 Sıra
Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında bilgi işlem
sistemlerinin entegrasyonu yöntemiyle elektronik
fatura uygulamasından yararlanan mükellefler, sistemlerini kesintisiz 7 gün
24 saat fatura ve ilgili mesajları alabilir ve gönderebilir halde açık
tutmak zorundadırlar. Mücbir sebepler dışında bu zorunluluğa uymayan
mükelleflerin entegrasyon izinleri iptal edilecek
olup, elektronik fatura uygulamasını sadece portal
yöntemiyle kullanabileceklerdir.
5.2. Bilgi işlem
sistemlerinin entegrasyonu yöntemiyle elektronik
fatura uygulamasından yararlanan mükellefler, sistemleri üzerinde
yapacakları bakım, onarım, gözden geçirme vb. işlemler nedeniyle
sistemlerine erişim kesintiye uğrayacak ise bu kesintiden önceki üç işgünü
içerisinde hangi tarihte ve ne kadar süreyle sistemlerinin kesintiye
uğrayacağını Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmekle yükümlüdürler. Kesinti
süresi hiçbir surette iki günü aşamaz.
5.3. Elektronik
fatura ve elektronik deftere ilişkin olarak bu Tebliğ ile getirilen
zorunluluklara uymayanlar hakkında, Vergi Usul Kanununun ceza hükümleri
tatbik olunur.
5.4. Elektronik
fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik
fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura
düzenleyemezler; düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu
faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.
5.5. Elektronik
fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükelleflerin
elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükellefler tarafından
gönderilen elektronik faturaları almaları zorunludur. Bu zorunluluğa
uymayan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerinde
belirtilen fatura almayan mükelleflere tatbik olunan cezai hükümlerin
uygulanacağı tabiidir.
5.6. Bu Tebliğ
ile elektronik defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler kâğıt
ortamında defter tutamazlar. Bu mükellefler kâğıt ortamında defter tutmaları
halinde hiç defter tutmamış sayılırlar.
6. Yürürlük
6.1. Bu Tebliğ,
yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girer.
Tebliğ olunur.
|