Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
BULAŞICI
HAYVAN HASTALIKLARI İLE MÜCADELEDE UYGULANACAK
GENEL
HÜKÜMLERE İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, hayvan ve hayvansal ürünlerden insan ve hayvanlara
geçebilen hastalıklardan korunma ve bulaşıcı hayvan hastalıkları ile
mücadelede uygulanacak genel esas ve usulleri tespit etmektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, hayvan sağlığını korumaya, bulaşıcı hayvan hastalıklarıyla
mücadeleye ve bu hususta her türlü tedbiri almaya dair yapılacak genel iş
ve işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 4 ve 43 üncü
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,
b) Bulaşmadan şüpheli hayvan: Hastalığın hiç bir
belirtisini, göstermemekle beraber, hastalığı almış olduğu kabul edilen
hayvanları,
c) Gözetim: Herhangi bir hayvancılık işletmesinin,
işletmecisinin veya bunların faaliyetlerinin dikkatli bir şekilde
gözlemlenmesini,
ç) Gözetim bölgesi: Hastalık çevresinde, koruma
bölgesini de içine alacak biçimde, koruma bölgesi dışında hastalığın
yayılmasını önlemek için gerekli ön tedbirlerin uygulandığı ve hastalığın
etkileyebileceği tüm türlerin sağlık durumunun dikkatlice izlendiği
bölgeyi,
d) Hastalıktan şüpheli hayvan: Açık ve tam olmayan
hastalık belirtisi gösteren hayvanları,
e) Hayvan sahibi: Hayvanların mülkiyet hakkını üzerinde
bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi,
f) Hayvan sahibi vekili: Noterlikçe düzenlenmiş belge
ile kendisine yetki verilmiş olan kişiyi,
g) Hayvansal ürün: İnsan tüketimine sunulan hayvansal
gıda, hayvansal yan ürün ve üreme ürünleri dâhil tüm hayvansal ürünleri,
ğ) Hayvansal yan ürün: Yetiştiricilikte kullanılmayacak
olan sperma, ovum, embriyo dahil,
insanlar tarafından tüketimi amaçlanmayan hayvan kökenli ürünler veya
hayvanların bütün vücut veya parçaları ile artıklarını,
h) İl/ilçe müdürlüğü: İl gıda, tarım ve hayvancılık
müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerini,
ı) Karantina: Bulaşıcı bir hayvan hastalığına yakalanmış
hayvanların, hastalığın yayılmasının önlenmesi için geçici olarak
diğerlerinden ayrılması biçiminde alınan önlemi,
i) Kordon: Hayvan hastalığı görülen alanın gözetim
altında tutulması, giriş ve çıkışların kontrol altına alınmasını,
j) Koruma bölgesi: Hayvan hastalığının ve zararlı
organizmanın yayılmasını önlemek amacıyla hastalık görülen alanın
çevresinde oluşturulan ve gerektiğinde insan hareketlerinin kısıtlanması
dâhil, canlı hayvan, bitki, hayvansal ve bitkisel ürünlerin hareketlerinin
kısıtlandığı bölgeyi,
k) Korunmuş bölgeler: 5996
sayılı Kanun kapsamında yer alan, bir veya birden fazla bölgede yerleşik
olan, bir veya birden fazla zararlı organizmanın o bölge için endemik
olmadığı, çevre koşulları söz konusu zararlı organizmanın yerleşmesine
uygun olmasına rağmen, o bölgede yerleşmemesi için korunan veya bu
bölgelerde bulunmalarına rağmen eradikasyona tâbi tutulan ve bu koşulların
sağlandığı Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre uygun sörvey sonuçları ile kanıtlanarak tanınan, düzenli ve
sistematik olarak izlenen, söz konusu organizmanın o bölgede ortaya çıkması
durumunda bildirimi zorunlu olan ve özel önlem alınan bölgeleri,
l) Mahalli idari makam: Belediyeleri, il özel
idarelerini ve muhtarlıkları,
m) Resmi veteriner hekim: Bakanlık adına görev yapan
Bakanlık personeli veteriner hekimi,
n) Serbest veteriner hekim: 9/3/1954
tarihli ve 6343 sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner
Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair
Kanunda belirtilen şartları haiz veteriner hekimleri,
o) Silahlı Kuvvetler: Türk Silahlı Kuvvetlerini,
ö) Tazminat: Tazminatlı hastalıklar listesinde yer alan hastalık
nedeniyle tazminat ödenmesine karar verilen hayvanlar ile tazminatlı
hastalığa bağlı olarak imhasına karar verilen ürün, yem, madde ve
malzemelerin imha, nakliye ve dezenfeksiyonu için ödenecek bedeli,
p) Tecrit: Hasta ve hastalıktan şüpheli hayvanların
sağlıklı hayvanlardan ayrılması, temas etmelerinin önlenmesi,
r) Üreme ürünleri: Hayvanların üremesinde kullanılan
sperma, ovum, embriyo ve kuluçkalık yumurtayı,
s) Veteriner biyolojik ürünleri: Hayvanlarda aktif veya
pasif bağışıklık oluşturmak, bağışıklığın seviyesini ölçmek veya hastalık
teşhisi için hazırlanmış aşı, serum gibi ürünler ile teşhis kitlerini,
ş) Veteriner tıbbî ürünleri: Hayvana uygulanmak ya da
hayvan için kullanılmak amacıyla tüm üretim aşamalarından geçerek kullanıma
hazır hâle getirilmiş etkin madde ihtiva eden ürünleri ve veteriner
biyolojik ürünleri,
t) Yardımcı sağlık personeli: Bakanlık adına ve resmi
veteriner hekim sorumluluğunda görev yapan Bakanlık personeli veteriner
sağlık tekniker ve teknisyenlerini,
u) Yerel kıymet takdir komisyonu: Tazminat ödenecek
hayvanların bedellerini mahalli rayice göre tespit edecek komisyonu,
ü) Yetkilendirilmiş veteriner hekim: Bakanlıkta görevli
veteriner hekimler dışında, verilecek resmî görevleri yürütmek üzere
Bakanlık tarafından yetki verilen veteriner hekimi,
v) Yetkili otorite: İl/ilçe müdürlüklerini,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Hastalık
İhbarı
Hastalık
ihbarı
MADDE 5 – (1)
Bulaşıcı hayvan hastalığı ya da sebebi belli olmayan hayvan ölümlerinden
haberdar olan hayvan sahipleri ve bakıcıları, veteriner hekimler ile
muhtarlar, köy korucuları, celepler, çobanlar, gemi kaptanları, istasyon ya
da gümrük memur veya idarecileri gibi ilgililer durumu yetkili otoriteye
ihbar etmek zorundadır.
Hastalık
çıkan bölgelere yakın çevrede ihbar şekli
MADDE 6 – (1)
Bulaşıcı hayvan hastalığının yaygın olarak hüküm sürdüğü bölgelere yakın
yerlerde bir hayvanın hastalanması veya ölmesi halinde dahi hayvan sahibi,
hayvan sahibi vekili ve bakıcısı, köy muhtarı, korucusu, çobanı veya
celepler ile muayene eden veteriner hekimler yetkili otoriteye haber vermek
zorundadır.
Silahlı
Kuvvetlere ait hayvanlardaki hastalık çıkışında yapılacak işlemler
MADDE 7 – (1) Silahlı
Kuvvetlere ait hayvanlarda çıkan hastalığın adı, çıkış zamanı, hasta ve
ölen hayvan sayısı, nereden bulaştığı, sirayete maruz hayvan sayıları,
hastalığın söndürülmesi için alınan tedbirler yetkili otoriteye bildirilir.
(2) Silahlı Kuvvetlere ait hayvanlarda çıkan
hastalıkların mücadelesi ve hastalığın söndürülmesi, Bakanlıkça belirlenen
usul ve esaslara göre Silahlı Kuvvetlerce yapılır.
(3) Silahlı Kuvvetlere ait hayvanlarda çıkan hastalığın
söndürülmesi için ilgili komutanlıkça Yetkili Otoriteden yardım istendiği
takdirde mevcut imkanlara göre aşı, serum,
biyolojik madde yardımı yapılır; resmi veteriner hekim ve diğer ilgili
personel görevlendirilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Hastalık
Çıkışında Alınacak Genel Tedbirler
Resmi
veteriner hekim gelinceye kadar yapılacak işlemler
MADDE 8 – (1) Bir
yerde bulaşıcı hayvan hastalığının çıktığı ihbar edildiğinde, resmi
veteriner hekim hastalık çıkan yere gelinceye kadar o yerdeki idari
makamlar, belediye yahut köy ihtiyar heyeti ölen hayvanları resmi veteriner
hekimin muayenesi için muhafaza altına alır. Hasta hayvanları ayrı bir
yerde, sağlam hayvanları başka bir yerde bulundurur. Hasta hayvanların
bulunduğu yere giriş ve çıkışları önler. Hastaların temas ettiği ve
hastalara ait her çeşit eşya, hayvan yemi ve hayvan maddelerinin dışarıya
çıkarılmasını yasaklar. Hasta hayvanların bakımı için bir kişi
görevlendirilir. Görevli kişinin dışında tecrit mahalline hiç kimsenin
girmesine izin verilmez.
Tecrit
edilen hayvanların bakımı
MADDE 9 – (1)
Bulaşıcı hayvan hastalığı nedeniyle tecrit edilen hayvanların suları ve
yiyecekleri o mahalde bulunan ve dışarıyla temas ettirilmeyen kaplarla verilir.
Hastalıklı yerden hayvan çıkarılmaz; buraya başka yerden hayvan sokulmaz.
Ölen
hayvanlara yapılacak işlem
MADDE 10 – (1)
Hastalık çıkan yere resmi veteriner hekim gelinceye kadar ölen hayvanlar
muayene için muhafaza altına alınır. Ölen hayvanın kokuşması halinde, bu
hayvanların derileri yüzülmeden ve uygun bir şekilde nakledilerek diğer
hayvanların temas etmeyeceği, akarsulardan uzak, yeraltı sularını
kirletmeyecek şekilde en az iki metre derinliğindeki çukurlara kireçlenerek
gömülmeleri veya yakılmaları mahalli idari makamlar tarafından sağlanır.
Resmi
veteriner hekimin hastalık yerine gitmesi, koruma ve gözetim bölgesinin
tespiti
MADDE 11 – (1) Bir
yerde salgın hayvan hastalığı çıktığını haber alan resmi veteriner hekim en
seri vasıta ile en geç 24 saat içinde hastalık yerine gider. İl yahut ilçe
müdürü gerekli vasıtayı temin etmekle yükümlüdür. Hastalık yerine gidilmesi
için il veya ilçe müdürlüğünün imkanlarının
yeterli olmadığı durumlarda mülki ve mahalli idare makamları gereken her
türlü kolaylığı ve yardımı göstermeye mecburdur.
(2) Salgın hayvan hastalığı çıkışlarında resmi veteriner
hekim kordon konulması amacıyla koruma ve gözetim bölgesinin sınırlarını
belirler ve durumu bir raporla Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonuna bildirir.
Kordon ve
karantinada mülki amirin sorumluluğu
MADDE 12 – (1) Hayvan
Sağlık Zabıtası Komisyonu kararına göre hastalık bölgesine konulan kordon
ve karantinanın yürütülmesi ve korunması köylerde bekçi ve korucular ile
mahalli jandarma, il ve ilçelerde ise polis ve belediye zabıtası tarafından
sağlanır. Mülki amir kordon ve karantinanın yürütülmesi için gerekli bütün
tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hastalık
yerinin ilanı
MADDE 13 – (1)
Hastalıklı hayvanlar ile bulaşmadan şüpheli hayvanların, hayvansal
ürünlerin ve bulaşmaya vasıta olacak eşyanın kordon altından veya tecrit
edildikleri yerden çıkarılmalarını önlemek için hastalık sahası belirlenerek
mahalli vasıtalarla ilan edilir. İlan edilen hastalık sahasının sınırlarını
belirlemek için giriş-çıkış noktalarına hayvan hastalığının işareti olarak
hastalığın adı yazılı levhalar dikilir.
Kordon ve
tecrit mahallerindeki giriş-çıkış yasağı
MADDE 14 – (1) Kordon
ve tecrit mahallerinde giriş-çıkış yasağı olan haller şunlardır:
a) Kordon altından veya tecrit yerlerinden hastalıklı, hastalıktan
veya bulaşmadan şüpheli hayvanlar ile hayvansal ürünlerin ve bulaşmaya
vasıta olabilecek eşya ve yemlerin çıkarılmasına izin verilmez.
b) Kordon altındaki yer ile tecrit mahallerine, çıkan
hastalığa hassas hayvanların girişine izin verilmez.
c) Kordon altında bulunan yerdeki mezbaha ve kombinaya
kesilmek üzere getirilen hayvanların girişine izin verilir. Kesilmeyen
hayvanların kordon dışına çıkışına müsaade edilmez.
ç) Kordon altındaki sahadan veya tecrit yerinden izinsiz
hayvan çıkarıldığında hayvanlara el konularak karantina ve bakımı
sahiplerine ait olmak üzere 21 gün süre ile karantinaya alınır. Karantina
sonunda sağlam oldukları anlaşılanlar masrafı sahibine ait olmak üzere
temizlik ve dezenfeksiyona tabi tutulduktan sonra sahibine teslim edilir.
Hasta veya bulaşmadan şüpheli hayvanların etinden istifade edilmesinde
sakınca yoksa, kesilmek ve tüm masrafları sahibine
ait olmak üzere, en yakın mezbahaya sevk edilir.
d) Kordon altından veya tecrit edildikleri yerden
kesilmek üzere hayvanların çıkarılması gerektiği hallerde hastalığı takiple
görevli resmi veteriner hekime müracaat edilir. Resmi veteriner hekim
durumu inceler ve bir raporla tespit eder. Uygun görürse kesime sevk kararı
verir.
e) Kesime sevkine karar verilen hayvanlar kordon
altından veya tecrit edildikleri yerden kapalı ve dışarı ile teması olmayan
vasıtalara yüklenir. Hayvanlar kesim yerine varıncaya kadar bulundukları
vasıtadan indirilmez. Yem artıkları, eşyaları ve gübreleri bir yerde
toplanarak imha edilir. Kullanılabilir durumdaki eşyalar dezenfekte
edilerek sahiplerine verilir. Hayvanların kesildikten sonra derileri
dezenfeksiyona tabi tutulur. İmhası gerekli organlar imha edilir. Kesim
yapılan yer dezenfekte edilip yıkandıktan sonra
başka hayvanların kesimine müsaade edilir.
f) Hayvanların sevkinde kullanılan vasıtalar resmi
veteriner hekim nezaretinde dezenfekte edilir.
Dezenfeksiyonu yapılmayan vasıtaların hareketine izin verilmez.
g) Kordon altından veya tecrit yerinden kesilmek üzere
mezbahaya sevk edilecek hayvanlar şap hastalığına yakalanmış ise nakil
vasıtalarının kapalı ve hastaların akıntılarını sızdırmayacak yapılışta
olması zorunludur. Kesilen hastalıklı hayvanların başları, memeleri ve
ayakları derhal imha edilir. Derileri dezenfeksiyona tabi tutulur.
ğ) Kordon bölgesinden hastalığa tutulabilecek hayvanlara
ait maddelerin dışında kalan ve resmi veteriner hekimin gerekli gördüğü
tedbirler alındıktan sonra çıkarılmasına izin verdiği maddeler
çıkarılabilir.
h) Kordon bölgesinden izinsiz hayvan maddesi
çıkarılamaz. Çıkarılanlara bir tutanağa istinaden el konularak, masrafları
sahibine ait olmak üzere laboratuar muayeneleri yapılır. Laboratuar
sonuçlarına göre hastalıklı ve bulaşmadan şüpheliler imha edilir, diğerleri
serbest bırakılır.
Tecrit yeri
MADDE 15 – (1)
Hastalık çıkan yerlerde hasta ve hastalıktan şüpheli hayvanlar sahipleri
tarafından tecrit edilmek zorundadır.
(2) Köy ihtiyar heyeti veya belediyeler hasta ve
hastalıktan şüpheli sahipsiz hayvanların diğer hayvanlarla temas etmemesi
için ahır, ağıl gibi kapalı veya etrafı çeşitli şekilde ihata edilmiş açık
tecrit yeri temin etmekle yükümlüdür. Buraya konulan sahipsiz hayvanlar
hakkında resmi veteriner hekim tarafından karar verilinceye kadar, iaşe masrafları
köy ihtiyar heyeti veya belediyeler tarafından temin edilir.
Tecrit
yerine giriş-çıkışlar
MADDE 16 – (1) Hasta
ve hastalıktan şüpheli hayvanların bulunduğu yere resmi veteriner hekim ve
bakıcı dışında kimse giremez. Resmi veteriner hekim giriş ve çıkış için
fenni tedbirleri almakla yükümlüdür.
Bölgesel
salgın hastalıklarda giriş ve çıkış yasağı
MADDE 17 – (1) Bir
bölgede hastalık salgın bir hal aldığı zaman hayvan sağlık zabıtası
komisyonu kararı ile bölgedeki iskele, istasyon ve hava alanları, genel
geçiş yolları, hayvan park, pazar ve panayırları hastalığın söndürülmesine
kadar kısmen veya tamamen aynı hastalığa hassas hayvanlara kapatılır.
Kesilmek üzere mezbaha ve diğer kesim yerlerine nakledilecek hayvanların
bölgeye girmesine veya çıkmasına izin verilir.
Kordonun
kaldırılması
MADDE 18 – (1) Kordon
altına alınan yerlerdeki hayvanların sağlık durumları resmi veteriner
hekimler tarafından kontrol edilir. Hastalığın söndüğü ve bulaşma
tehlikesinin yok olduğu anlaşıldığında resmi veteriner hekim kordonun
kaldırılmasını hayvan sağlık zabıtası komisyonuna bir raporla teklif eder.
Hayvan sağlık zabıtası komisyonu bu rapora göre her hastalık nev'ine ait kordon müddeti sonunda kordonun
kaldırılmasına karar verir. Resmi veteriner hekim hastalıklı yerde gerekli
temizlik ve dezenfeksiyonu yaptırır. Kordonun kaldırıldığı Bakanlığa ve
diğer illere bildirilir. Hastalığı takiple görevli resmi veteriner hekimin
düzenlediği hastalık sönüş raporu Bakanlığa gönderilir.
Kordon
sahasındaki sürülerin hareket ve bakımı
MADDE 19 – (1) Kordon
altında bulunan yerlerde, hastalığa hassas olan sürülerin bir biriyle temas
etmesine izin verilmez. Bu sürülerin kordon mıntıkası dışına çıkarılması
yasaktır.
(2) Resmi veteriner hekim hastalık tamamen söndükten
sonra kordonun kaldırılmasını takiben sürülerin hareketine müsaade eder.
Kordon altındaki yerlerdeki sürülerin bakım ve iaşe masrafları sahipleri
tarafından karşılanır.
Kordon
sahasındaki toplu barınaklarda hareket
MADDE 20 – (1) Kordon
sahası içinde bulunan park, pazar, borsa, panayır ve sergi gibi hayvanların
toplu bulunduğu yerler ve yollar, çıkan hayvan hastalığına hassas olan
hayvanlara kapatılır. Buralarda bulunan istasyon ve iskelelerden hastalığa
hassas bulunan hayvanların çıkmasına izin verilmez. Kesilmek üzere resmi
veteriner hekimin izin vermesi halinde istasyon ve iskeleden hayvan girişine
izin verilir. Bulaşmaya sebep olabilecek ot, saman ve benzeri hayvan
yemlerinin kordon sahasından dışarı çıkarılması yasaktır. Çıkarılanlara el
konularak imha edilir.
Hayvanların
imhası
MADDE 21 – (1)
Hastalık nedeniyle ölen ya da öldürülen hayvanların imhası il ve ilçelerde
belediye başkanı, köylerde muhtar tarafından görevlendirilen kişilerce
resmi veteriner hekim nezaretinde yapılır. Ölen ya da öldürülen hayvanlar
gömülür, yakılır veya kimyevi maddelerle imha edilir. Yapılan işlemlere
dair tanzim edilen tutanak il veya ilçe müdürlüğünde muhafaza edilir.
Gömülme
yeri
MADDE 22 – (1)
Hastalık çıkan yerlerde hastalıktan ölen, öldürülen ve imha edilecek
hayvanlar için belediye ve köy ihtiyar heyeti su, yol ve meskenlerden uzak
gömülme yerleri tespit etmekle yükümlüdürler.
Temizlik ve
dezenfeksiyon
MADDE 23 – (1)
Hastalık çıkan yerlerde bulaşmaya vasıta olabilecek eşya ve maddelerden
temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi mümkün olanlar
temizlenir ve dezenfekte edilir. Mümkün olmayanlar yakılarak imha edilir.
Eşya ve maddelerin temizlik ve dezenfeksiyonu sahipleri tarafından Bakanlık
il veya ilçe müdürlüklerince temin olunan dezenfektanlarla resmi veteriner
hekimin gözetiminde yapılır.
Hayvanların
hastalıklı yerlerden geçirilmesi
MADDE 24 – (1) Mahalli
hayvan sağlık zabıtası komisyonlarınca hastalıklı olduğu ilan edilen
yerlerden veteriner sağlık raporu olsa bile, o hastalığa hassas hayvanların
geçirilmeleri yasaktır. Ancak hastalıklı yerlerden geçirilmelerinde zaruret
olan hayvanlar için sahipleri veya nakliyecileri en yakın Bakanlık il veya
ilçe müdürlüğünden izin alır. Hastalıklı yerlerden geçirilmesine izin
verilen hayvanların geçişi tamamlanıncaya kadar resmi veteriner hekim
denetler.
(2) Hastalıklı yerlerden geçirilmesine izin verilen
hayvanların bu yerde vasıtalardan indirilmesine müsaade edilmez. İndirilen
hayvanlar bulundukları yerde 21 gün karantinaya alınır. Karantina sonunda
resmi veteriner hekimince sağlam oldukları tespit edilenlerin kapalı
vasıtalar içinde hastalıklı yerden çıkarılmasına müsaade edilir. Hastalıklı
yerlerden geçirilen hayvanlara hastalıklı bölgedeki su ve yemler verilmez.
Veteriner
tıbbi ürünlerin uygulanması
MADDE 25 – (1) Hayvan
hastalıklarının teşhisi maksadı ile veteriner biyolojik ürün kullanılması
gereken durumlarda uygulamalar resmi veteriner hekimler ile Bakanlıkça
yetkilendirilmiş veteriner hekimler tarafından yapılır. Uygulama sonuçları
tatbikatı yapan veteriner hekim tarafından bir raporla il veya ilçe
müdürlüğüne bildirilir. İl veya ilçe müdürlüğü ihbarı ve takibi mecburi bir
hastalık teşhis olunduğunda gerekli işlemleri yapar.
(2) Bakanlıkça ihbarı zorunlu olarak tespit ve ilan
edilen hastalıklardan birinin çıkışında hastalıkla mücadele, tedavi ve
koruma amacı ile aşı, serum ve ilaç uygulaması resmi veteriner hekim,
yetkilendirilmiş veteriner hekim veya onların sorumluluğunda yardımcı
sağlık personeli tarafından yapılır.
(3) Hastalık tehlikesi görülen yerlerde veya evvelki
yıllarda hastalık çıkmış mahallerde koruyucu aşılama ve ilaçlamalar
Bakanlığın vereceği program ve emirlere göre resmi veteriner hekimler,
yetkilendirilmiş veteriner hekimler, serbest veteriner hekimler veya
bunların sorumluluğunda yardımcı sağlık personeli tarafından yapılır.
(4) Bakanlıkça ihbarı zorunlu olarak tespit ve ilan
edilen hastalıklara karşı koruyucu aşılama yapacak serbest veteriner
hekimler, aşılamadan önce aşılama yeri ve zamanını, aşı uygulanacak hayvan nev'i ve sayılarını il/ilçe müdürlüklerine bildirir.
Serbest veteriner hekimler uyguladıkları aşıları Bakanlık veri tabanına 10
gün içerisinde işler. Bu süre içerisinde serbest veteriner hekimlerce
sisteme kayıt edilmemiş aşı uygulamaları, uygulanmamış kabul edilir.
(5) Serbest veteriner hekimler yaptıkları aşılamaların
cinsini, yerini, tarihini, hayvan nev'i ve
sayılarını her ayın ilk haftasında il/ilçe müdürlüklerine bildirmekle
yükümlüdür.
(6) Serbest veteriner hekimler almış oldukları aşıları
usulüne uygun olarak nakletmek, muhafaza için işyerlerinde soğutucu
bulundurmak ve prospektüsünde yazılı şekilde
saklamak ve uygulamak zorundadır. Bu hususlar il/ilçe müdürlüğünce
denetlenir.
(7) İhbarı zorunlu hastalıklara karşı tedavi veya
koruyucu amaçla resmi veteriner hekim, yetkilendirilmiş veteriner hekim ya
da yardımcı sağlık personeli tarafından yapılacak Bakanlıkça programlanmış
aşı, serum ve ilaç uygulamalarını hayvan sahipleri yaptırmaya mecburdur.
Hayvan sahipleri bu maksatla gerekli araç ve gereçleri temin eder ve resmi
veteriner hekimin alınmasını istediği tedbirleri alır. Aşı, serum ve ilaç
uygulamaları resmi veteriner hekimin tespit edeceği yerde veya ayrı ayrı yerlerde yapılır.
(8) İhbarı mecburi hastalıklarla diğer hayvan
hastalıklarına karşı mücadele için, tedavi veya koruyucu olarak resmi
veteriner hekim, yetkilendirilmiş veteriner hekim veya sorumluluğundaki
yardımcı sağlık personeli tarafından hayvanlara uygulanan aşı, serum ve
ilaç tatbikatı için hayvan başına sahiplerince Bakanlıkça tespit edilmiş
olan ücret ödenir. Aşı, serum ve ilaç tatbikatı sonucu hayvan sahiplerinden
alınan ücret için, Bakanlıkça düzenlenmiş ve sadece aşı, serum veya ilaç
uygulandığını belirtir belge niteliğini taşıyan bir makbuz, tatbikatı yapan
tarafından hayvan sahibi, hayvan sahibi vekili veya bakıcısına verilir.
Bakanlık emri veya programına göre hastalıklarla mücadele, tedavi ve
koruyucu maksatla veya hayvan sahibinin isteği üzerine yapılan aşı, serum
ve ilaç uygulama ücreti uygulamayı yapana aittir.
(9) Hayvancılık işletmelerinde görev yapan sözleşmeli
veteriner hekimler aşı uygulaması yapabilmek için aşağıdaki hususlara uyar.
a) Kendilerini istihdam eden hayvan sahibi veya vekili
ile yaptıkları sözleşmede aşı uygulamaları yapacaklarına dair hüküm
bulunur.
b) İmzaladıkları sözleşme örneği ile veteriner hekimler
odasına üye olduklarına dair belgeyi il/ilçe müdürlüklerine ibraz eder.
c) İşletmede yapacakları koruyucu aşılama ve ilaçlamayı,
uygulama öncesinde il/ilçe müdürlüklerine bildirilir.
ç) Uygulanacak aşılar Bakanlıkça onaylanmış ve halen
sahada sirküle olan suşlara
karşı bağışıklık oluşturmak üzere üretilmiş olmalıdır.
d) Uyguladıkları aşılamaları her ayın ilk haftasında
il/ilçe müdürlüklerine bildirir.
e) Uyguladıkları aşılamaları TÜRKVET/KKKS veri tabanına
uygulamadan sonraki 10 gün içerisinde kayıt eder.
f) Almış oldukları aşıları usulüne uygun olarak
nakleder, muhafaza için işletmelerinde soğutucu bulundurur, prospektüsünde yazılı şekilde saklar ve uygular.
g) İl müdürlüğünce yapılan denetlemelerde yapılan
uygulamalara ait belgeler ibraz edilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Hastalıklarla
Mücadele ve Denetim
Korunmuş
bölgelerde uygulama
MADDE 26 – (1)
Bakanlık bir ya da daha fazla bölgede yok ettiği ya da yok etmeyi
hedeflediği hayvan hastalığı oluşturan zararlı organizmaların, o bölgede
görülmesini önlemek için bazı hayvan türlerinin belirlenen korunmuş bölgeye
girişine yasaklama veya kısıtlama getirebilir.
(2) Bakanlıkça hayvan hastalıkları ile mücadele
kapsamında bazı hayvan türleri için oluşturulan korunmuş bölgelere,
Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar dışında sevk edilen hayvanlar, tüm
masrafları sahibene ait olmak üzere en yakın mezbahada doğrudan kesime sevk
edilir.
(3) Bakanlıkça hastalıktan ari
olarak belirlenen korunmuş bölgelerde yer alan hayvancılık işletmelerinde
bulunan hayvanların tümü Bakanlık veri tabanında kayıtlı olmalıdır.
Bakanlık veri tabanında kayıtlı olmayan hayvanlar Bakanlıkça belirlenen usul
ve esaslar dışında korunmuş bölgeye sevk edilmiş kabul edilerek tüm
masrafları sahibine ait olmak üzere en yakın mezbahada doğrudan kesime sevk
edilir.
Mahalli
idarelerin yükümlülüğü
MADDE 27 – (1) İl özel
idareleri ve belediyeler hayvan hastalıkları ile mücadele için mali imkanlarını ve hayvan varlığını göz önüne alarak her yıl
bütçelerine yeterli miktarda ödenek koymak ve mücadeleye katılmak zorundadır.
(2) Bakanlık il veya ilçe müdürlüğü yıl içinde
uygulayacağı mücadele programları veya çıkan salgın ve bulaşıcı hayvan
hastalığının söndürülmesinde gerekli aşı, ilaç, alet, dezenfektan, malzeme
ve taşıma masrafları ile geçici olarak çalıştırılması gerekli olan personel
giderlerinin ve akaryakıt bedelinin bütçe imkanlarına
göre özel idare ve belediye bütçelerinden temin edilmesi için mülki idare
amirine ihtiyaç bildirir. Mülki idare amirleri, özel idare ve belediyelerin
mali imkanları ölçüsünde hayvan hastalıkları ile
mücadeleye katılmalarını sağlamakla yükümlüdür.
(3) Hayvan hastalıkları ile yapılacak mücadeleye özel
idare ve belediyelerin katılma şekilleri hayvan sağlık zabıtası
komisyonunca tespit edilir. İl özel idareleri ve belediyeler kuduz
vakalarında mali imkan, vasıta ve personeli ile
hastalığın söndürülmesi çalışmalarına iştirak etmek zorundadır.
Hayvan
sağlığı danışma komisyonu
MADDE 28 – (1) Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanının veya Müsteşarının başkanlığında Bakanlıkça
seçilecek üyelerden meydana gelen Hayvan Sağlığı Danışma Komisyonu
kurulabilir. Komisyonda incelenecek konulara göre üniversite, kamu ve özel
sektör mensupları ile mesleki kuruluş temsilcileri de komisyonda üye olarak
görevlendirilebilir. Gıda ve Kontrol Genel Müdürü kurulun sekreteryasını yürütür.
Hayvan
sağlık zabıtası komisyonları
MADDE 29 – (1) Hayvan
sağlığını korumak, bulaşıcı hayvan hastalıkları ile mücadele etmek, ülke
içindeki hayvan hareketleri ile hayvan ve maddelerinin sevkine dair
tedbirleri tespit etmek ve uygulamaya konulmasını sağlamak üzere hayvan
sağlık zabıtası komisyonları aşağıda belirlenmiş üyelerin katılımı ile
kurulur.
a) İl hayvan sağlık zabıtası
komisyonu; vali veya görevlendireceği vali yardımcısı başkanlığında,
belediye başkanı, il emniyet müdürü, il jandarma komutanı, ticaret ve
ziraat odaları başkanları, il sağlık müdürü, bakanlık il müdürü, hayvan
sağlığı, yetiştiriciliği ve su ürünleri şube müdürü, bir il daimi encümen
üyesi ve ticaret borsası bulunan illerde ticaret borsası başkanı ve bir
resmi veteriner hekimi,
b) İlçe hayvan sağlık zabıtası komisyonu; kaymakam
başkanlığında belediye başkanı, ilçe emniyet müdürü, ilçe jandarma
komutanı, ilçe sağlık grup başkanı, ilçe müdürü, resmi veteriner hekim ve
ziraat odası başkanı,
c) Belde hayvan sağlık zabıtası komisyonu; resmi
veteriner hekim başkanlığında, belde belediye başkanı ve mahalle
muhtarları,
ç) Köy hayvan sağlık zabıtası komisyonu; resmi veteriner
hekim başkanlığında, köy muhtarı, ihtiyar heyeti ve köyün bekçi veya
korucusu.
(2) Hayvan sağlık zabıtası komisyonlarının toplanma ve
karar alma usulleri ile görevleri şunlardır.
a) Hayvan sağlık zabıtası komisyonları ihbarı zorunlu
hastalıklardan birinin çıkışında resmi veteriner hekimin düzenlediği
hastalık çıkış raporu üzerine veya il/ilçe müdürünün teklifini görüşmek
için başkan tarafından derhal toplantıya çağrılır.
b) Hayvan sağlık zabıtası komisyonunda kararlar oy
çokluğu ile alınır. Çekimser oy verilmez. Oy eşitliğinde komisyon
başkanının oyu doğrultusunda karar alınır. Komisyonun aldığı kararların
uygulanması ile ilgili hususlar resmi veteriner hekimce denetlenir.
c) Tazminat ödenecek hastalıklar kapsamında
yetiştiriciye ödenecek tazminatı belirlemek için kurulan Yerel Kıymet
Takdir Komisyonuna katılmak üzere, hastalığın il ya da ilçede oluşuna göre
vali/vali yardımcısı ya da kaymakam tarafından il veya ilçe hayvan sağlık
zabıtası komisyonu üyelerinden biri görevlendirilir.
ç) Hayvan sağlık zabıtası komisyonları mahallince
yapılması mümkün olmayan husus ve ihtiyaçlarını bir üst hayvan sağlık
zabıtası komisyonuna bildirir. İl hayvan sağlık zabıtası komisyonu en üst
komisyondur.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
İdari
yaptırımlar
MADDE 30 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar hakkında 5996 sayılı Kanununun
ilgili hükümlerine göre idari yaptırımlar uygulanır.
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
|