Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:
EVCİL
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI VE
SÜRDÜRÜLEBİLİR
KULLANIMI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; Türkiye’de bulunan evcil hayvan genetik kaynakları
kapsamında, bu kaynakların korunması ve sürdürülebilir kullanımı ile ilgili
usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 10 uncu
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve
kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Alt komite: Evcil hayvan genetik kaynaklarının
korunması ve sürdürülebilir kullanımı ile ilgili olarak Ulusal Komitenin
belirleyeceği uzmanlardan oluşturulan geçici komiteyi,
b) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,
c) Evcil hayvan genetik kaynakları: Türkiye'de
yetiştiriciliği yapılan evcil hayvan türlerine ait; ırk, tip, hat, ekotip ve toplulukları,
ç) Genel Müdürlük: Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar
Genel Müdürlüğünü,
d) Hayvan gen bankası: Embriyo, sperma, ovum, hücre, doku, DNA ve diğer hayvansal genetik
materyallerin yapay yöntemlerle ve ağırlıklı olarak dondurularak koruma
altına alındığı yeri,
e) HGK: Evcil hayvan genetik kaynaklarını,
f) HGK çalışma grubu: Hayvancılık ve Su Ürünleri Daire
Başkanlığı bünyesinde oluşturulan, hayvan genetik kaynakları ile ilgili iş
ve işlemlerden sorumlu Genel Müdürlük birimini,
g) Koordinatör: HGK Ulusal Koordinatörünü,
ğ) Koruma: HGK’nın
korunmasını,
h) Sürdürülebilir kullanım: HGK’nın
arz, talep, ekonomik, teknik ve teknolojik olanaklarının geliştirilerek,
nakdi destekleme olmaksızın yetiştirilip, uzun dönemde çeşitliliklerinin
azalmasına yol açmayacak şekilde ve oranda kullanımını,
ı) Ulusal Komite: Evcil Hayvan Genetik Kaynaklarını
Koruma Ulusal Komitesini,
i) Tavsiye komisyonları: Ulusal Komitenin belirleyeceği
konularda çözüm, planlama ve uygulama önerileri oluşturmak üzere ilgili
uzmanlardan oluşturulan sürekli komisyonları,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
HGK Çalışma
Grubu Görevleri,
Ulusal
Komite ve Tavsiye Komisyonlarının Kuruluşu, Çalışma Esasları ve Görevleri
HGK çalışma
grubunun görevleri
MADDE 4 – (1)
Korunma ve sürdürülebilir kullanım ile ilgili iş ve işlemler Genel
Müdürlüğün HGK çalışma grubu tarafından yürütülür.
(2) HGK çalışma grubunun görevleri aşağıda
belirtilmiştir.
a) HGK’nın tanımlanması,
dökümünün yapılması, risk ve eğilimlerinin belirlenip izlenmesi, koruma ve
sürdürülebilir kullanımı, politika, kurum ve altyapı geliştirme
çalışmalarının yürütülmesi için gerekli eşgüdümü sağlar.
b) HGK’nın mevcut tüm
yöntemlerle canlı olarak ve gen bankalarında korunması ve
sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla tedbirler alır.
c) Korumada karşılaşılan sorunları belirler ve önceliklendirir. Ulusal Komite ve ilgili tavsiye
komisyonu ile birlikte çözüm önerileri geliştirir, uygulamaya koyar ve
denetler.
ç) Uluslararası platformlarda Bakanlığı temsilen, Genel
Müdürlük sorumluluğundaki görevleri yürütür, ülke raporlarını hazırlar,
teknik işbirliği sağlar, gelişmeler hakkında ilgili paydaşları
bilgilendirir, çalışma konularında ilgili birim, kurum ve kuruluşlar
arasında eşgüdüm ve işbirliği sağlar.
d) Eğitime yönelik gereksinim ve konularını belirler ve
yurt içi veya yurt dışı eğitimleri organize eder.
e) HGK ve korumanın kamuoyuna tanıtımı, benimsetilmesi,
yetiştirici katkı ve desteğinin sağlanması amacıyla her türlü yayım
faaliyetini düzenler.
f) Ulusal Komite toplantı gündemi ve ilgili bilgi ve
belgeleri olağan toplantılarda toplantı tarihinden en az otuz gün,
olağanüstü toplantılarda ise en az onbeş gün
önceden üyelere gönderir.
Ulusal
Komitenin kuruluşu
MADDE 5 – (1) Ulusal
Komite Bakanlık ilgili Müsteşar Yardımcısı başkanlığında ve aşağıda
belirtilen üyelerden oluşur.
a) Bakanlık ilgili birimlerinden sekiz temsilci,
1) Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğünden; Genel Müdür, ilgili Genel Müdür Yardımcısı, Hayvancılık ve
Su Ürünleri Araştırmaları Dairesi Başkanı ve Koordinatör,
2) Hayvancılık Genel Müdürlüğünden ilgili Genel Müdür
Yardımcısı,
3) Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünden ilgili Genel
Müdür Yardımcısı,
4) Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünden ilgili Genel
Müdür Yardımcısı,
5) Tarım Reformu Genel Müdürlüğünden ilgili Genel Müdür
Yardımcısı.
b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığından bir temsilci,
c) Orman ve Su İşleri Bakanlığından bir temsilci,
ç) Ziraat ve veteriner fakültelerinden altı temsilci,
d) TÜBİTAK’tan bir temsilci,
e) İlgili meslek kuruluşlarından üç temsilci,
f) İlgili sivil toplum kuruluşlarından üç temsilci.
Ulusal
Komitenin çalışma esasları
MADDE 6 – (1) Ulusal
Komitenin çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir:
a) Ulusal komite, Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere
yılda iki kez olağan olarak, gerektiğinde Bakanlığın daveti veya üyelerin
en az 1/3’ünün Genel Müdürlüğe yazılı olarak toplantı talebinde bulunması
halinde olağanüstü olarak toplanır.
b) Ulusal komite, toplam üye sayısının en az 2/3’ü ile
toplanır.
c) Kararlar, toplantıya katılan üyelerin 2/3 çoğunluğu
ile alınır.
Ulusal
Komitenin görevleri
MADDE 7 – (1) Ulusal
Komitenin görevleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Koruma faaliyetleri ile ilgili ilkeleri, hedefleri ve
politikaları belirlemek,
b) Önceki dönem çalışmalarını değerlendirmek ve sonraki
dönem çalışma programını yapmak,
c) Uygulamada karşılaşılan sorunlar ile ilgili çözüm
önerileri hazırlamak,
ç) Koruma ve HGK’nın
yetiştirilmesi faaliyetleri ile ilgili araştırma ve eğitim çalışmalarında
ana hedefleri belirlemek,
d) Koruma amaçlı olarak, hayvan varlığının envanteri, tespiti, değerlendirilmesi ve hedeflere
ulaşılabilmesi için önerilerde bulunmak,
e) Gerektiğinde, HGK’nın
koruma ve sürdürülebilir kullanımı ile ilgili konularda tavsiye
komisyonları ve alt komiteler oluşturmak ve bu komisyon ve komitelerin
çalışma konularını belirlemek,
f) HGK’nın yurt içi ve yurt
dışı kullanımı, ithalatı ve ihracatı ile ilgili kararlar almak.
Tavsiye
komisyonlarının kuruluşu
MADDE 8 – (1)
Tavsiye komisyonları; Ulusal Komite tarafından koruma ve sürdürülebilir
kullanım ana başlığı altında gerekli görülen konularda ve belirlenecek en
az üçer üyeden oluşmak üzere ve Bakanlık oluruyla oluşturulur.
Tavsiye
komisyonlarının çalışma esasları
MADDE 9 – (1)
Tavsiye komisyonlarının çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir.
a) Tavsiye komisyonları, HGK çalışma grubu
koordinasyonunda yılda bir kez Şubat ayında olağan, en az iki komisyon
üyesinin kararı ile olağanüstü olarak toplanır.
b) İlk toplantıda kapalı oylama ile en çok oy alan üye,
tavsiye komisyonu başkanı olarak seçilir.
c) Her tavsiye komisyonu çalışma yöntemini kendisi
belirleyebilir.
ç) Tavsiye komisyonları, toplam üye sayısının en az
2/3’ü ile toplanır.
d) Tavsiye komisyonlarının kararları, toplantıya katılan
üyelerin çoğunluğu ile alınır.
e) Tavsiye komisyonlarının görüşleri rapor halinde
Ulusal Komiteye sunulur.
Tavsiye
komisyonlarının görevleri
MADDE 10 – (1)
Tavsiye komisyonlarının görev konuları Ulusal Komite tarafından belirlenir.
(2) Görevli olduğu konuda; Bakanlığa ve Ulusal Komiteye
danışmanlık yapar ve önerilerde bulunur.
(3) Ulusal Komite tarafından görevlendirildiği
hususlardaki faaliyetler ile ilgili mevcut durumu tespit ederek ilkeleri,
hedefleri ve çalışma esaslarını belirler. Etkin uygulama tekniklerini
saptar ve değerlendirir, karşılaşılan sorunlar ve bunların çözümleri ile
ilgili rapor hazırlar, görüş geliştirir ve hedeflere ulaşılabilmesi için
Ulusal Komiteye önerilerde bulunur.
(4) Bir sonraki toplantının gündemini oluşturur ve
yapılacak çalışmaları belirler.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Uygulama ve
Uluslararası İşbirliği
Uygulama
MADDE 11 – (1) Onaya
sunulacak Ulusal Komite tavsiye kararları Bakanlığa bildirilir. Bakanlığın
onayı ile yürürlüğe girer.
Uluslararası
işbirliği
MADDE 12 – (1) Koruma
altına alınan HGK’nın yurt dışına çıkarılması ile
yabancı kişi ve kuruluşların bu kaynaklar üzerinde yapacakları çalışmalar;
mevzuata uygunluğa, Ulusal Komitenin tavsiyesine ve Bakanlığın iznine
bağlıdır.
(2) Genel Müdürlük, HGK’nın
korunması ile ilgili uluslararası kuruluşlarının faaliyetlerine katılarak
Bakanlığın bu kuruluşlar nezdinde temsil edilmesini sağlar. Bu kuruluşlar
ile işbirliği halinde araştırma, eğitim ve bilimsel faaliyetler
gerçekleştirebilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 13 – (1) 21/6/2003 tarihli ve 25145 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Hayvan Gen Kaynaklarının Korunması Hakkında Yönetmelik
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
|