|
Posta
ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünden:
PTT KARGO
VE KURYE GÖNDERİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, kargo ve kurye gönderileri ile yurt dışı koli ve acele
posta gönderilerinin Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından
kabul, işleme, sevk, dağıtım, teslim ve sorumluluğa ilişkin usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından kargo ve
kurye gönderileri ile yurt dışı koli ve acele posta gönderilerinin kabul
edilmesi, ücretlendirilmesi koşul ve nitelikleri ile işletmeye ilişkin
esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 2/3/1950 tarihli ve 5584 sayılı Posta
Kanunu ve 27/3/1973 tarihli ve 7/6156 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla
kabul edilen Posta Tüzüğü ile Dünya Posta Birliği Kararları İcra Tüzüğü’ne
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Adresten alma: Belirtilen adresten gönderinin kabul
edilmesi hizmetini,
b) Alıcı: Gönderinin,
teslimi istenen ve gönderi üzerinde açık adı, soyadı, unvanı ve adresi
gösterilen gerçek veya tüzel kişiler ile gönderiyi almaya hakkı ve yetkisi
bulunan vekil, mutemet, veli, vasi, kayyum, müdür, hizmetçi ile alıcıyla
birlikte oturan, görünüşüne nazaran on sekiz yaşından aşağı olmayan ve
bariz bir surette ehliyetsiz bulunmayan aile efradından birini,
c) Alıcının kendisine verilecek: Alıcısından başkasına
teslim edilmemesi istenen hizmeti,
ç) Alma haberi hizmeti: Gönderilerin hangi tarihte kime
teslim edildiğinin alma haberi kartı ile göndericisine bildirilmesi
hizmetini,
d) Alma haberi kartı: Alma haberli gönderilerin hangi
tarihte kime teslim edildiğini gösterir belgeyi,
e) Başmüdürlük: PTT Başmüdürlükleri ile Posta İşleme ve
Dağıtım Başmüdürlüklerini,
f) Değer konulmamış gönderi: Kapsamları için bir değer
gösterilmeden postaya verilen gönderileri,
g) Değer konulmuş gönderi: Kapsamı için kabulde bir
değer beyan edilen, kaybı, çalınması veya kapsam eksikliği halinde gönderici
tarafından beyan edilen değere kadar tazminat istenebilen kargo gönderisi
ile yurt dışı kolileri,
ğ) Genel Müdürlük: PTT Genel Müdürlüğünü,
h) Gönderi: Kargo ve kurye gönderileri ile yurtdışı koli
ve acele posta gönderilerini,
ı) Gönderici: Gönderiyi alıcısına ulaştırmak üzere
PTT’ye teslim eden ve gönderi üzerinde adı, soyadı, unvanı ile adresi
bulunan gerçek veya tüzel kişileri,
i) Görme Komisyonu: Gönderilerin yollanması ve teslim
alınmasında veya gönderilere ait taşıma kaplarının düzenlenmesi ve
açılmasında oluşturulan en az iki personelden oluşan komisyonu,
j) İşleme merkezi: Gönderiler ile bunlara ilişkin
postaların alınıp işlenmesi, sevkini ve dağıtımını yapan PTT işyerini,
k) Kabul formu: Gönderici, alıcı ad ve adresleri ile
gönderiye ilişkin diğer bilgileri içeren belgeyi,
l) Kargo gönderisi: Kapsamında eşya, dosya, doküman veya
evrak bulunan belli bir ağırlık ve hacim üzerinde bulunan ve PTT tarafından
kabul edilen yurt içi varışlı gönderiyi,
m) Kontrollü teslim: Gönderici talebine istinaden teslim
esnasında gönderi kapsamının alıcı tarafından kontrol edilerek teslim
alınmasını,
n) Konutta teslim: PTT işyerinde teslim edilmek üzere
postaya verildikten sonra talep üzerine gönderilerin adreste teslim
edilmesi hizmetini,
o) Kurye gönderisi: Kapsamında haberleşme maddesi,
dosya, doküman, evrak veya eşya bulunan belli bir ağırlık ve hacme kadar
PTT tarafından kabul edilen yurt içi varışlı gönderiyi,
ö) Merkez: PTT Merkezi, Posta Dağıtım ve Toplama
Merkezi, Kargo İşleme Merkezi ile Posta İşleme Merkezini,
p) Nitelikli kurye gönderisi: Kapsamı Genel Müdürlükçe
belirlenen yurt içi varışlı kurye gönderisini,
r) Normal çalışma saatleri dışında kabul: Kabul
işyerinin mesai saatleri dışında gönderilerin kabul edilmesi hizmetini,
s) Normal çalışma saatleri dışında teslim: Dağıtım
işyerinin mesai saatleri dışında gönderilerin teslim edilmesi hizmetini,
ş) Ödeme şartlı: Gönderici tarafından kapsamı için bir
bedel karşılığı gönderinin alıcıya teslim edilmesi ve tahsil edilen bedelin
kendisine ulaştırılmasını talep ettiği ek hizmeti,
t) Postrestant: Alıcının adresi gösterilmeyerek,
alıcının adından sonra sadece postrestant ifadesi ve varış yeri gösterilen
ve alıcıların başvurusu üzerine PTT işyerinde teslim edilen gönderileri,
u) Port Paye (PP) abonesi:
Standart bakımından birbirinin aynısı olan ve aynı ücret uygulanan, çok
sayıda ve sürekli olarak avans karşılığında postaya gönderi veren gerçek
veya tüzel kişilerle bunların vekil veya mutemetlerini,
ü) PTT: Posta ve Telgraf Teşkilatını,
v) PTT işyeri: PTT Merkez, Posta Dağıtım ve Toplama
Merkezi, Kargo İşleme Merkezi, Posta İşleme Merkezi ile PTT Şube ve
Acenteliklerini,
y) PTT işyerinde teslim: Alıcı adresi olarak herhangi
bir PTT işyeri gösterilen gönderilerin PTT işyerinde teslim hizmetini,
z) PTT kargomatik:
Gönderilerin kabul ve tesliminde kullanılan personelsiz makineyi,
aa) Sigortalı
gönderi: Kapsamı için kabulde bir değer beyan edilen, kaybı, çalınması veya
kapsam eksilmesi halinde gönderici tarafından beyan edilen değere kadar
tazminat istenebilen kurye gönderisini,
bb) Şehir içi
ekspres kurye gönderisi: Kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman,
evrak veya eşya bulunan belli bir ağırlık ve hacime
göre kabul edildiği aynı ilin merkez ilçesi veya ilçeleri şehir içi dağıtım
alanında ya da aynı ilçenin kendi şehir içi dağıtım alanında alıcılarına
teslim edilen gönderiyi,
cc) Tevdi
listesi: Gönderinin PTT tarafından kabul edildiğini gösterir alındı yerine
kullanılan listeyi,
çç) Uçak:
Yurt dışı kolilerin uçakla yollanması hizmetini,
dd) Ücret
tarifesi: Yürürlükte bulunan Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi ile Yurt Dışı
Koli Ücret Tarifesini,
ee) Ücreti
alıcıdan tahsil: Yollama ücretinin alıcısından tahsilini,
ff) Üçüncü
kişi: Gönderici ile alıcının veya bunların yerine sayılabileceklerin
dışında kalan kişileri,
gg) VIP kargo
gönderisi: Sevk ve dağıtımı öncelikli olarak yapılan kargo gönderisini,
ğğ) Yurt dışı
APG: En hızlı posta taşımacılığı ve dağıtımı ile alıcısına ulaştırılan yurt
dışı acele posta gönderisini,
hh) Yurt dışı
koli: Kapsamında eşya bulunan yurt dışı varışlı gönderiyi,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Gönderilerin
Türleri, Kabul Şartları ve Gönderici Talimatı
Gönderilerin
türleri
MADDE 5 – (1) Kargo
ve kurye gönderileri kargo, VIP kargo, kurye, nitelikli kurye, şehir içi
ekspres kurye, yurt dışı koli ve yurt dışı APG’den
oluşmaktadır.
Gönderilerin
kabul şartları
MADDE 6 – (1)
Gönderilerin kabul edilebilmeleri için;
a) 5584 sayılı Posta Kanunu ve Posta Tüzüğü ile Dünya
Posta Birliği Kararlarında belirtilen yasak olan maddeleri kapsamaması,
b) Yollama şekline ve taşıma araçlarına göre saptanan
ağırlık ve boyutlara uygun olması,
c) Türüne ve ek hizmetine uygun olarak ambalaj edilmiş
olması,
ç) Kabul formu, alındı ve tevdi listesinin usulüne uygun
olarak doldurulmuş olması,
gerekir.
(2) Yurt dışı varışlı gönderinin yollama şekli,
istenebilecek ek hizmetleri ve gönderi kapsamının kabul edilebilirliği
varış ülkesince belirlenir.
Gönderilerin
kabulü
MADDE 7 – (1)
Gönderiler, bu Yönetmelikte belirtilen kabul şartlarına göre kabul edilir.
Gönderi türleri itibari ile ağırlık, boyut ve hacim hadleri ücret
tarifesinde gösterilir.
(2) Gönderilerin ağırlığı, boyutu, hacmi ile tür ve ek
hizmetine bağlı olarak hangi PTT işyerlerince kabul ve teslim edileceği,
hangi gönderilerin gönderici adresinden kabul edileceği hususu Genel
Müdürlükçe belirlenir.
(3) Kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman, evrak
veya eşya bulunan maddeler yurt içi varışlı kurye gönderisi olarak kabul
edilir. Şehir içi ve şehirlerarası varışlı olmasına göre, bu gönderilere
farklı ücret uygulanabilir.
(4) Kapsamında kişiye özel bilgi içeren banka kartları,
pasaport, ruhsat, kimlik belgesi gibi üçüncü kişilerin eline geçmesi
halinde göndericisi veya alıcısı aleyhine ya da zararına kullanılabilecek
türden maddeler bulunan ve Genel Müdürlük tarafından uygun görülen
gönderiler, yurt içi varışlı nitelikli kurye gönderisi olarak kabul edilir.
Bu gönderiler sigortalı gönderiler gibi işleme tabi tutulur.
(5) Kapsamında haberleşme
maddesi, dosya, doküman, evrak veya eşya bulunan maddeler aynı ilin merkez
ilçesi veya ilçeleri şehir içi dağıtım alanında ya da aynı ilçenin kendi
şehir içi dağıtım alanında kabul saatine bağlı olarak kabul edildiği gün
içerisinde alıcılarına teslim edilmek üzere şehir içi ekspres kurye
gönderisi olarak kabul edilir. Kabul saatine bağlı olarak aynı
gün alıcısına ulaştırılamayacak gönderiler, göndericinin kabul etmesi
halinde ihtirazi kayıtla kabul edilir.
(6) Kapsamında eşya, dosya, doküman veya evrak bulunan
ve ücret tarifesinde gösterilen ağırlık, boyut ve hacim üzerindeki maddeler,
yurt içi varışlı kargo gönderisi olarak kabul edilir. Bu gönderilere şehir
içi ve şehirler arası varışlı olmasına göre farklı
ücret uygulanabilir.
(7) Altıncı fıkrada belirtilen kargo gönderisinin sevk
ve dağıtımının öncelikli olarak yapılmasının istenmesi durumunda bu türdeki
yurt içi gönderiler VIP kargo olarak kabul edilir.
(8) Yurt dışına en süratli bir şekilde gönderilmek
istenen ve kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman, evrak veya eşya
bulunan maddeler yurt dışı APG olarak kabul edilebilir. Bu hizmete açık
ülkeler ve ülkeler itibariyle ağırlık ve boyut limitleri ücret tarifesinde
gösterilir.
(9) Yurt dışına gönderilmek istenen ve kapsamında eşya
bulunan maddeler, yurt dışı koli olarak, acele yollanmak istenen koliler
yurt dışı uçak, diğerleri yurt dışı yüzey kolisi olarak kabul edilir.
Yollama şekline göre bu hizmete açık ülkeler ve ülkeler itibariyle ağırlık
ve boyut limitleri ücret tarifelerinde gösterilir.
(10) PTT kargomatik
vasıtasıyla yapılan kabul işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Genel
Müdürlükçe belirlenir.
Gönderilerin
ağırlık, boyut ve hacimleri
MADDE 8 – (1)
Gönderilerin ağırlık, boyut ve hacimleri, uygulanan ek hizmete, kabul ve
teslim yerine, taşıma araç cinslerine göre tespit edilir ve ücret
tarifesinde gösterilir.
(2) Gönderilerin bir yüzü 14x9 cm’den,
tomar halinde ise uzun kenarı 10 cm’den az
olamaz.
(3) Adli makamların gönderileri ile suç aletlerini
kapsayan gönderilerin kabulünde ağırlık, boyut ve hacim şartı aranmaz.
Değer
konulmuş ve sigortalı gönderiler
MADDE 9 – (1)
Gönderici tarafından kapsamları için değer gösterilerek postaya teslim
edilen kurye gönderileri sigortalı, kargo gönderileri ile yurtdışı koliler,
değer konulmuş olarak kabul edilir.
Kolay
kırılır ve çabuk bozulur gönderiler
MADDE 10 – (1) Kolay
kırılır ve çabuk bozulur gönderiler, PTT tarafından uygun görülen yerler
arasında kabul edilebilir. Bu tür gönderilere kabul memurunca “Dikkat
Kırılacak Eşya” veya “Çabuk Bozulur Madde” ibareli uyarı etiketi
yapıştırılır.
Servis
gönderileri
MADDE 11 – (1)
PTT'nin kendi işleri ile ilgili olarak yurt içi ve yurt dışına gönderdiği
gönderiler, servis işareti ile gönderilir.
Ek hizmet
türleri
MADDE 12 – (1)
Gönderiler, Adresten Alma, Konutta Teslim, Alma Haberli, Alıcının Kendisine
Verilecek, Ödeme Şartlı, Kontrollü Teslim, Postrestant, Ücreti Alıcıdan
Tahsil, Uçak, Normal Çalışma Saatleri Dışında Kabul ve Teslim ek hizmetli
olarak kabul edilir. Gönderi türü
itibariyle istenebilecek ek hizmetler ücret tarifesinde gösterilir. Adreste
Teslim ücreti ile kabul edilen gönderilere Postrestant ek hizmeti
istenemez.
(2) Konutta Teslim, Postrestant ve Normal Çalışma
Saatleri Dışında Teslim ek hizmetlerini alıcı da isteyebilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen ek hizmet
türlerinden hangilerinin yurtdışı koli ve APG’lere
uygulanacağı varış ülkesince belirlenir.
Gönderici
talimatı
MADDE 13 – (1)
Gönderinin, alıcısına teslim edilememesi durumunda uygulanacak işlemin,
gönderici tarafından kabul formunda açıkça belirtilmesi ve imzalanması
gerekir. Gönderici; kabul esnasında gönderisinin alıcısına teslim
edilememesi halinde, aşağıda belirtilen talimatlardan birini isteyebilir.
a) Tarafına, bir teslim edilememe haberinin
gönderilmesi,
b) Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen
gün içinde alınmazsa geri yollanması,
c) İlk alıcıya teslim edilmek üzere alıcının yeni
adresine tekrar yollanması,
ç) Aynı yerdeki başka bir alıcıya teslim edilmesi veya
başka bir yerde oturan başka birine yollanması,
d) Kendi hesabına satılması,
e) Terk edilmiş sayılması,
f) Yurt dışı varışlı gönderiler için (b), (ç) ve (e)
bentlerinde belirtilen talimatlar yanında, gönderisinin yüzey veya uçakla
derhal tarafına iade edilmesi.
(2) Ücreti alıcıdan tahsil ek hizmetli gönderiler için
terk edilmiş sayılması talimatı verilemez.
(3) Göndericinin bulunduğu yere geri gelen gönderiler,
teslim alınmadan talimat ile bir başka adrese gönderilemez.
(4) Birinci fıkrada belirtilen talimatların hangi
gönderi türlerine uygulanacağı ve bu talimatlar dışındaki isteklerin
uygulanıp uygulanmayacağı Genel Müdürlükçe belirlenir. Yurt dışı varışlı
gönderiler için verilebilecek talimatlar varış ülkesince belirlenir.
(5) Gönderinin teslim edilemediğinin göndericiye
bildirilmesi halinde gönderici, herhangi bir PTT işyeri aracılığıyla varış
PTT işyerine talimat verebilir. Göndericinin, teslim edilemeyen gönderisi
ile ilgili talimat verebilmesi için gönderisine ait alındıyı göstermesi
istenir ve alındının ibrazı halinde talimatı alınır. Alındının arkasına
yazılan talimat gönderici tarafından imzalanır ve tarih damgası basılır.
Sözleşmesi bulunan göndericiler, alındı belgesi ibraz etmeden elektronik
ortamda da çıkış ya da varış PTT işyerlerine talimat verebilir.
(6) Gönderici, birinci fıkranın (a) bendine göre
kendisine bilgi verilmesi halinde, diğer bentlerde belirtilen işlemlerden
birini veya gönderisinin aynı alıcıya bir defa daha götürülmesini
isteyebilir.
(7) Gönderici, gönderisinin teslim edilememesi halinde
haber verilmesini ikinci defa isteyemez. Bu takdirde gönderi geri
gönderilir.
(8) Birinci fıkranın (b) bendine göre talep edilecek
süre, gönderinin varış yerinde bekleme süresini geçemez.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Tertip ve
Ambalaj, Adreslerin Yazılması
Tertip ve
ambalaj
MADDE
14 –
(1) Gönderilerin kabul edilebilmesi için ambalajının gönderi kapsamının
ağırlığına, niteliğine ve taşıma şekline uygun, içindeki maddeyi baskıdan
koruyacak, elden ele geçmeler sırasında kapsamını bozmayacak ve içinden
herhangi bir şey düşmeyecek, sızmayacak veya çıkarılamayacak, kişileri
yaralamayacak, canlı sağlığını tehdit etmeyecek, diğer gönderilere zarar
vermeyecek, hasara uğratmayacak ve müdahale edilmiş izlenimi bırakmayacak
şekilde kapatılmış ve ambalaj edilmiş olması gerekir.
Ambalajlamada
özel kurallar
MADDE 15 – (1) Özel
olarak ambalaj edilmesi gereken maddeler ve bunların ambalaj şekilleri
aşağıda belirtilmiştir.
a) Cam eşya veya kolay kırılabilir diğer eşyalar; taşıma
sırasında birbirine veya kutunun iç kenarlarına sürtünmesini veya
çarpmasını önleyecek tarzda, içlerine kağıt, talaş
veya benzeri koruyucu maddeler doldurulmuş ve beslenmiş olarak madenden,
tahtadan, dayanıklı plastik maddeden veya sağlam karton kutularla ambalaj
edilir.
b) Sıvı ve kolayca sıvılaşabilen maddeler için iki kap
kullanılır. Birinci kap sızdırmaz şekilde kapalı şişe, çömlek, kavanoz,
teneke veya plastik kutu ve benzeri ile ikinci kap maden, tahta, plastik
veya sağlam karton kutudan oluşturularak iki kap arası yeterli miktarda
talaş, pamuk veya uygun herhangi bir koruyucu ve emici madde ile beslenir.
c) Taşınması daha az sakıncalı olan merhem, sıvı sabun, reçine
ve benzerleri gibi güç sıvılaşabilen yağlı maddeler ve ipekböceği tohumları
için de iki ambalaj kullanılır. Bunlar kutu, bez torba, plastik ve benzeri
maddeden yapılmış ilk ambalaja konulur. Bu ambalaj tahta, plastik, madeni
veya yeterince dayanıklı bir maddeden yapılmış ikinci bir ambalaj içine
yerleştirilir.
ç) Anilin mavisi ve benzeri boyayıcı kuru tozlar;
dayanıklı ve sızdırmaz teneke veya plastik kutulara ve bunlar da ayrıca
tahtadan, dayanıklı plastik maddeden veya sağlam oluklu kartondan yapılmış
ikinci bir kutuya konulur ve bu iki ambalaj arasına emici ve koruyucu başka
maddeler yerleştirilir.
d) Boyayıcı olmayan kuru tozlar; maden, tahta, dayanıklı
plastik madde veya kartondan kap, kutu, torbaya bunlar da yukarıda sayılan
maddelerin birinden yapılmış ikinci sağlam bir ambalaja yerleştirilir.
e) İlgili Bakanlıklarca gönderilmesine izin verilen ve
tehlikeleri önlenmiş bulunan arı, ipekböceği ve sülükler ile canlı
böcekler, kapsamı korunacak ve kişiler için tehlike oluşturmayacak şekilde
ambalaj edilir. Bu tür gönderilerin üzerine canlı hayvan-live animals ibaresini
taşıyan etiket yapıştırılır veya bu ibare belirgin bir şekilde elle
yazılır.
f) Selüloitten yapılmış her türlü maddelerle, yanabilen
filmler ağızları sıkıca kapatılmış teneke veya plastik kutulara ve bu
kutular da oynamayacak şekilde bir başka kutuya yerleştirilir. Üzerlerine
ve yollama kağıtlarına “Selüloitdir,
ateşten ve ışıktan uzak tutulacaktır.” ibaresini taşıyan etiket
yapıştırılır veya bu ibare belirgin bir şekilde elle yazılır.
g) Radyoaktif maddeleri gönderebilecek yetkili kurumlar
Genel Müdürlükçe bildirilir. Radyoaktif madde kapsayan gönderilerin
üzerlerine; radyoaktif madde-radioactive material ibaresini taşıyan ve ambalajın çıkış yerine
iadesi halinde üzeri resen çizilecek olan beyaz renkte bir etiket
yapıştırılır. Bu gönderiler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının
tavsiyelerine uygun olarak ambalajlanır. Göndericinin, iç ambalaj üzerinde
kendi ad ve adresi ile birlikte gönderi kapsamını da belirtmesi gerekir.
(2) Kapsamında
acil ilaç veya numunelik kimyasal madde bulunan gönderiler, birinci fıkrada
belirtildiği gibi ambalajlanmakla beraber, kabul formu ve ambalaj üzerine
belirgin şekilde acil ilaç veya numunelik kimyasal madde ibaresi yazılır
veya varsa buna ait etiket yapıştırılarak kabul edilir.
Ambalajsız
kabul etme
MADDE 16 – (1)
Aşağıda yazılı olan hallerde gönderiler ambalajsız olarak kabul edilebilir:
a) Ayrılıp dağılmayacak şekilde iç içe giren veya bir
araya getirilen maddeler,
b) Ticarette ambalaj edilmeleri mutat olmayan tek bir
parçadan ibaret maddeler.
Değer
konulmamış gönderilerin tertip ve ambalajı
MADDE 17 – (1)
Ambalajı bez torba veya çuval olan gönderilerin ağızları, kapsamına
müdahaleye izin vermeyecek şekilde emniyet aparatıyla kapatılır.
(2) Ambalajı bez torba veya çuval olmayan değer
konulmamış gönderiler hariç olmak üzere diğer gönderilere Genel Müdürlükçe
uygun görüldüğü durumlarda aparat takılır.
Değer
konulmuş veya sigortalı gönderilerin tertip ve ambalajı
MADDE 18 – (1) Değer
konulmuş veya sigortalı olarak postaya verilmek istenen gönderiler için 14
üncü, 15 inci ve 16 ncı maddelerde belirtilen
ambalaj kuralları uygulanmakla beraber, kullanılacak ambalaj, emniyet
aparatı veya malzemesi ile kapama usulü Genel Müdürlükçe belirlenir.
Adli tıp
gönderilerinin ambalajı
MADDE 19 – (1) Adli
makamlar tarafından tahlil ve incelenmek amacıyla adli tıp ve benzeri
yerlere gönderilen maddelerin kabul edilebilmeleri için, bu maddelerin 14
üncü ve 15 inci maddelerde öngörülen kurallara uygun olarak ambalajlanması
gerekir.
(2) Ayrıca;
a) Gönderilecek örnek maddeler fiziksel özelliklerine
uygun naylon, plastik, bez torba, şişe, kavanoz veya madeni kutu gibi
ambalaj içine konur.
b) Gönderilecek ambalajın türü fark etmeksizin, örnek
maddeler mutlaka naylon torba içerisine konur.
c) Gönderilerin boş kalan yerleri, uygun dolgu malzemesi
konulmak suretiyle doldurulur.
ç) Adli tıp gönderileri değer gösterilmeden postaya
verilse dahi, değer konulmuş veya sigortalı gibi tertip ve ambalaj edilerek
emniyete alınır ve değer konulmuş veya sigortalı gibi işleme tabi tutulur.
Adreslerin
yazılması
MADDE
20 –
(1) Gönderi üzerine veya bu gönderilere bağlanacak etiketlere, alındı veya
tevdi listesine, kabul formuna, yurt içi gönderilerde gönderici ve alıcının
adı, soyadı, varış yeri adı, posta kodu ile birlikte kendisini bulmaya
yarayacak adres bilgileri tam ve okunaklı bir şekilde; yurt dışı
gönderilerde ise varış ülkesinin adı mutlaka latin
harfleri ile gönderici tarafından yazılır. Gönderilerde
göndericinin adı, soyadı ve tam adresinin yazılması zorunludur.
Gönderilerin adresleri silinti, kazıntı veya ilave yapılmadan ve
silinmeyecek veya dağılmayacak şekilde yazılır.
(2) Varış yeri adı ile aynı veya benzeri başka yerler
bulunduğunda veya gönderilerin ilçeden daha küçük bir yere gönderilmesi
halinde, adreste varış yerinin altına veya yanına bağlı bulunduğu il ve
ilçe adı yazılır. Yurt içinde Türkçe’den başka
dillerde yazılı adresler taşıyan gönderiler kabul edilmez. Üzerlerinde
birden fazla alıcı ad veya adresi bulunan, aynı alıcıya ait birden fazla
teslim yeri gösterilen ya da alıcı adresleri rumuzla yahut ad ve
soyadlarının baş harfleriyle yazılan gönderiler de kabul edilmez. Özel
sözleşmeli müşterilerin gönderileri üzerinde birden fazla alıcı ve adres
bulunabilir.
(3) Ambalaj, zarf veya etiket üzerinde servise ait yazı
ve işaretlerin yazılması ile etiketlerin yapıştırılması için yeterli alanın
bulunması zorunludur.
(4) Yurt içinde herhangi bir adrese gönderilmek üzere
postaya verilmek istenen, ancak gönderici adresi olarak yurt dışında bir
adres gösterilen gönderiler kabul edilmez.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Kabul
İşleminin Kontrolü
Kabul
kontrol işlemleri
MADDE
21 –
(1) Kabul formu, alındı veya tevdi listesi üzerinde gönderici ve alıcının
ad ya da unvanları ile adres ve telefon, GSM, e-posta gibi iletişim
bilgileri ile ek hizmet ve gönderici talimatının bulunup bulunmadığı,
gönderi kapsamında bulunan eşyanın türü ve miktarını gösterir ayrıntılı
dökümünün kabul formu, alındı veya tevdi listesi üzerine yazılıp
yazılmadığı kontrol edilir ve varsa eksiklikleri tamamlattırılır.
(2) Köy dağıtımına tabi veya mutemet vasıtasıyla teslim
edilecek ya da içlerine serbestçe girilemeyecek yerlere kargo ve kurye
gönderisi yollanmak isteniyorsa, gönderinin gecikmesinde PTT’nin sorumlu
olmayacağı kabul sırasında açıklanıp kabul formu, alındı veya tevdi listesi
üzerine göndericinin imzası alınarak ihtirazı kayıtla kabul edilir.
(3) Kapsamında haberleşme niteliğinde yazı ya da doküman
bulunan kurye gönderilerinin kapalı olarak getirilmesi halinde de kabulü
yapılır.
(4) Sigortalı veya değer konulmuş, ödeme şartlı ya da
yasak madde bulunduğundan kuşku duyulan gönderiler ile Cumhurbaşkanı,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan, Bakanlar, Siyasi Parti
Genel Başkanları, Genel Kurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarına yollanan
gönderilerin tamamının kontrol edilmesi zorunludur.
(5) Kapsamında eşya bulunan bütün gönderilerin
kapsamları kontrol edilmekle birlikte, resmi kurumlar ile kapsamında 5584
sayılı Posta Kanununun 41 inci maddesinde belirtilen yasaklara uymayı yazılı
olarak taahhüt eden tüzel kişi ve ticaret unvanıyla çalışan gerçek kişiler
tarafından yollanan gönderilerin kapsamları açılmadan kabul edilir. Bu
durumda sorumluluk resmi kurum ve tüzel kişiliği birinci dereceden yetkili
kişiye ya da gerçek kişiye aittir.
(6) Yurt dışına yollanan gönderiler için göndericiler
tarafından gümrük beyannamesi doldurulur.
Kabul
işlemleri
MADDE 22 – (1) Kabul
edilen gönderiler için göndericiye alındı belgesi verilir. Çok sayıda toplu
olarak postaya verilen gönderiler, usulünce iki nüsha olarak düzenlenen
toplu gönderiler tevdi listesi veya kabul listesine kaydedilir. Bu
gönderiler, tevdi veya kabul listesine tarih damgası tatbik edildikten
sonra imzalanarak bir nüshası göndericiye verilir.
Değer
konulmuş veya sigortalı gönderilerin kabulü
MADDE 23 – (1)
Göndericiler tarafından konulan değer veya sigorta bedeli, ambalajın adres
bulunan yüzeyine, ayrıca kabul formu, alındı veya tevdi listesinde değerli
veya sigortalı kelimesinin altına veya yanına rakam ve yazı ile Türk
Lirası; yurt dışı gönderilerde ise Özel Çekme Hakkı veya konvertibl
para cinsinden biriyle silinti, kazıntı ve ilave yapılmadan mürekkeple veya
yazı makinesi ile yazılır. Kullanılacak para birimi Genel Müdürlükçe
belirlenir.
(2) Gönderiler, zarf veya kutu içerisinde verilecek ise
zarf veya kutunun ek yerleri ile kabul formuna, kabul veya tevdi listesinin
düşünceler bölümüne gönderici imzası alınarak emniyet bandı yapıştırılır.
(3) Gönderiler, özel emniyet zarfı ya da poşeti
içerisinde gönderilecek ise özel emniyet zarfının ya da poşetinin seri
numarası kabul formu, alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne yazılır.
(4) Gönderilerin bez torba içerisinde verilmesi halinde,
torba ağzına emniyet aparatı takılır. Kabul formu üzerinde gönderici imzası
bölümüne, alındı ya da tevdi listesinin ilgili bölümüne emniyet aparatının
numarası yazılır. Adli gönderiler, ilgili mevzuatı gereği kapama ya da
bağlama şekliyle kabul edilir.
Adresten
kabul
MADDE 24 – (1) Genel
Müdürlükçe belirlenen ağırlık, boyut ve hacme kadar olan gönderiler,
göndericinin isteği üzerine belirtilen adresten tarifesinde belirtilen
ücret alınarak kabul edilir. Kabul formu, alındı ve tevdi listesi üzerinde
gönderici adresinden kabul hizmetli olduğu gösterilir.
(2) Özel sözleşmeye dayalı müşteriler ve resmi kurumlar
hariç diğer müşteriler tarafından postaya verilecek değer konulmuş veya
sigortalı gönderiler ile kapsamında ticari eşya bulunan yurt dışı varışlı
gönderilerin kabul işlemi PTT işyerinde yapılır.
Adreste
teslim edilecek gönderilerin kabulü
MADDE 25 – (1) Genel
Müdürlükçe belirlenen ağırlık, boyut ve hacime
kadar adreste teslim edilecek olan gönderilerin kabulünde, tarifesinde
gösterilen ücret alınır.
PTT
işyerinde teslim edilecek gönderilerin kabulü
MADDE 26 – (1) PTT
işyerinde teslim edilecek gönderilerin kabulünde, ücret tarifesinde
gösterilen ücret alınır. Kabul formu, alındı veya tevdi listesi üzerinde
“PTT İşyerinde Teslim” hizmetli olduğu gösterilir.
(2) Kabul formu, alındı veya tevdi listesi üzerinde ise;
alıcının ad ya da unvanı ile birlikte adres yerine “PTT İşyerinde Teslim”
hizmetli olduğu ibaresi ve alıcının telefon numarası veya e-posta adresi
göndericiye yazdırılır. Ayrıca telefon ücreti alınmaz. Telefon numarası
veya e-posta adresi belirtilmeyen “PTT İşyerinde Teslim” hizmetli gönderiler
kabul edilmez.
Gidiş dönüş
ücretli gönderilerin kabulü
MADDE 27 – (1) Gidiş
dönüş ücretleri, kabul işyerince tarifesine göre alınır.
(2) Kabul işyerince “Gidiş Dönüş Ücretlidir” ibaresi;
adres etiketi, alındı veya tevdi listesi ile gönderilerin ambalajı üzerine
yazılır. Ayrıca gönderi üzerindeki bu ibareye tarih damgası tatbik edilir.
(3) Dönüşte kabul barkodu ile birlikte getirilen
gönderilerin kabulü, ücret alınmadan diğer gönderilerde uygulanan usule
göre yapılır. Alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne PTT işyerince
tarih ve kabul numarasıyla “Dönüş ücreti peşin alınmıştır.” ibaresi
yazılır.
(4) Dönüşte ilk kademe ağırlığı derecesinde bir ağırlık
fazlalığı var ise ağırlık farklılığı dikkate alınmaz.
(5) Kabulden sonra ücret tarifesinde değişiklik olması
halinde, dönüşte ücret farkı talep edilmez.
Ek hizmetli
gönderilerin kabulü
MADDE 28 – (1) Ek
hizmetli gönderilerin kabulü aşağıda belirtilmiştir.
a) Alma haberi hizmeti: Alma haberli gönderilerin kabulü
esnasında düzenlettirilerek gönderilerin ambalajı üzerine düşmeyecek
şekilde iliştirilen alma haberi kartı, gerektiğinde varış merkezince de
düzenlenir. Kabul işlemi tamamlanan gönderilerin alma haberi kartı üzerine
barkot, varsa ödeme, değer ve sigorta bedeli de yazılarak çıkış merkezi
damgası basılır. Gönderinin alma haberli olduğu kabul formu, alındı veya
tevdi listesinin ilgili bölümünde gösterilir. Alma haber kartlarının iadesi
kayıtlı olarak yapılır.
b) Ödeme şartlı hizmeti: Ödeme şartlı gönderilerin
kabulünde ödenmesi şart koşulan bedel, kabul formu ve alındının ilgili
bölümüne rakam ve yazıyla, alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne
sadece rakamla ödeme şartlı olduğu belirtilerek yazılır. Ayrıca, tahsil
edilecek ödeme şart bedelinin yatırılacağı posta çeki numarası veya havale
edilecek PTT işyeri kabul formuna, alındı listesine, tevdi listesine ve
ambalaj üzerine yazdırılır.
c) Alıcının kendisine verilecek hizmeti: Alma haberli
olmak kaydıyla alıcısının kendisine verileceği üzerinde belirtilen
gönderiler, alıcıların bizzat kendisine teslim edilir. Bu hizmet ayrıca,
kabul formu, alındı veya tevdi listesi ile alma haber kartı üzerine
yazılır.
ç) Konutta teslim hizmeti: Gönderi postaya verildikten
sonra gönderici veya alıcının talebi halinde uygulanır.
d) Kontrollü teslim hizmeti: Kontrollü teslim hizmetli
gönderilerin kabulünde, kabul formu üzerinde özel işaretler bölümü ile
alındı veya tevdi listesi ve ambalaj üzerine kontrollü teslim ifadesi
yazılır. Gönderiler kapsam kontrolü yapılarak teslim edilir.
e) Ücreti alıcıdan tahsil hizmeti: Ücreti alıcıdan
tahsil hizmetli gönderilerin kabulünde, kabul formu üzerinde özel işaretler
bölümü ile alındı veya tevdi listesi ve ambalaj üzerine ücreti alıcıdan
tahsil edilecektir ifadesi yazılır. Gönderinin alınmaması veya iadesi
hallerinde kabul ve iade ücretlerinin gönderici tarafından ödeneceğine dair
yazılı ve imzalı beyanı alınır.
(2) Postrestant hizmeti:
a) Postrestant ek hizmetli olduğu kabul formundaki özel
işaretler bölümünde, alındı ve tevdi listesinde gösterilir.
b) Yurt dışı gönderilerin postrestant ek hizmet ücreti
varış ülkesince alınır.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen ek hizmet
türlerinden hangilerinin yurtdışı varışlı gönderilerde uygulanacağı, yurt
dışı anlaşmalara göre belirlenir.
Gönderilerin
kabulünde uygulanacak özel işlemler
MADDE 29 – (1) PTT
işyeri olmayan yerlerde, değer konulmuş olmamak ve ağırlığı ile boyutları
Genel Müdürlükçe belirlenen limitleri aşmamak şartıyla postaya verilmek
istenen gönderiler, köy dağıtıcıları tarafından kapsamı görülerek, tartılıp
ve ölçülerek kabul edilir. Köy dağıtıcıları, sefer sırasında kabul
edecekleri gönderilerde kullanılmak üzere yanlarında gönderi kabul formu
bulundurur.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Ücretlendirme
ve Ücret Ödeme Yöntemi
Ücretlendirme
işlemi
MADDE 30 – (1)
Gönderilerin ücretlendirilmesi, gönderinin türüne, ağırlığına veya hacmine,
değer konulmuş veya sigortalı olup olmadığına ve istenilen ek hizmetleri
dikkate alınarak, ücret tarifesine göre yapılır.
(2) Gidiş dönüşlü gönderilerde, gönderinin türüne ve
tarifesine göre gidiş dönüş ücreti alınır.
(3) Ücretler, genel olarak peşin alınmakla birlikte,
sözleşmeye dayalı gönderiler ile ücreti alıcıdan tahsil edilecek ek
hizmetli gönderilerin ücretleri, sözleşme şartlarına veya gönderici
taahhüdüne istinaden peşin olarak alınmayabilir. Gönderilerden alınacak
ücretler, sözleşme hükümleri ile belirlenebilir.
Ücret ödeme
yöntemi
MADDE 31 – (1)
Gönderilerin, ek hizmet ücretleri dâhil ücret tarifesine göre tahakkuk eden
toplam ücreti; nakit, kredi kartı, posta çeki hesabı, posta pulu, resmi pul,
PP abonesi olarak veya ücret ödeme makinesinden geçirilerek ve/veya vinyet
ya da beyaz kağıda ücret tatbiki alınmak suretiyle
tahsil edilir.
(2) PTT’ye ait tüm servis gönderileri ile
Cumhurbaşkanının adını veya Cumhurbaşkanlığı başlığını taşıyan yurtiçi
kargo ve kurye gönderileri ücretsiz olarak kabul edilir.
(3) Ücreti alıcıdan tahsil edilecek kargo ve kurye
gönderilerinin ücretleri, teslim merkezince tahsil edilerek ilgili hesaba
aktarılır.
Tekrar
yollama ve iade ücreti
MADDE 32 – (1)
Herhangi bir şekilde göndericisine iade edilen kurye gönderilerinden iade
ücreti alınmaz. Ancak alıcı adresinin il bazlı
olarak veya alıcı adının değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan ya da
teslim edilen kurye gönderilerinden tarifesinde belirtilen ücret alınır.
Sigortalı olarak tekrar yollanan kurye gönderilerinden sigortalama ücreti
ayrıca alınır.
(2) Herhangi bir şekilde göndericiye geri verilmek üzere
iade edilen, alıcı adresinin il bazlı olarak veya
alıcı adının değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan ya da teslim edilen
koli ve kargo gönderilerinden tarifesinde belirtilen ücret alınır. Değer
konulmuş olarak tekrar yollanan kargo gönderileri ile yurtdışı kolilerden
değerlendirme ücreti ayrıca alınır.
(3) Yanlışlıkla bir yere gelmiş olan ya da zorlayıcı
sebeplerle varış yerine götürülmeyerek geri çevrilen gönderiler ile onbaşı
dâhil onbaşıya kadar olan asker ve jandarma eratına gönderilenlerin tekrar
yollanması veya iade edilmesi durumunda tekrar yollama ve değerlendirme
ücreti alınmaz.
(4) Yurt içinde değer konulmuş veya sigortalı olarak
kabul edilmesi gereken maddeler, değer konulmamış veya sigortasız olarak
kabul edilmez. Herhangi bir
işyerinde bu tür madde kapsadığı ve değer konulmamış veya sigortasız olduğu
görülen gönderiler için bir tutanak düzenlenir ve kapsam değeri gönderi
üzerine yazılarak imzalanır. Teslim sırasında gönderi üzerine yazılacak
değere göre iki kat değerlendirme ücreti alınır. İade edilmesi veya tekrar
yollanması halinde iki kat değerlendirme ücreti ile varsa tekrar yollama
ücreti ve değerlendirme ücreti göndericiden alınır.
(5) Ücreti alıcıdan tahsil ek hizmeti ile kabul edilen
gönderinin alınmaması veya iadesi halinde kabul ve iade ücretleri
göndericiden alınır.
(6) Gidiş dönüş ek hizmetli olarak kabulü yapılmış
gönderilerin teslim edilemeyerek iade edilmesi ve göndericinin de talep
etmesi halinde dönüş ücreti iade edilir ve varsa iade ücreti tahsil edilir.
(7) Gönderici, alıcısına teslim edilemediğinden veya
başka sebeplerle geri gelen gönderilere tahakkuk eden ücretleri ödemekle
yükümlüdür. Gönderici tarafından tahakkuk eden ücretlerin bekleme süresi
içerisinde ödenmemesi halinde göndericiye içindekilerin satılacağı yönünde
yazılı bildirimde bulunulur. Yazılı bildirimde bulunulamaz veya bildirimde
bulunulmasına rağmen onbeş gün içerisinde gönderici
ücreti ödemez ise gönderi teslim edilmeyerek içindekiler satılır ve
alacaklara mahsup edilir. Bakiye alacak kaldığı takdirde genel hükümlere
göre tahsil edilir. İdare, alacağından fazla bakiye elde ettiği takdirde 58
inci maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapılır.
(8) Teslim işyerine gelen
yurt dışı çıkışlı değer konulmuş ve ödeme şartlı tüm gönderiler ile
kapsamında eşya bulunan gümrüklenmiş gönderilerin herhangi bir nedenle
alıcılarına teslim edilemeyerek iade işlemine tabi tutulması veya başka bir
ülkeye sevkinin istenmesi hallerinde bekleme süreleri dikkate alınır ve
varsa ardiye ücretine esas teşkil edecek süre belirtilir. Gönderiler,
PTT tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin olarak alınan gümrüğe sunma
ücreti ile gümrük vergileri belirtilerek gümrükle olan ilişiğin kesilmesi
için gümrüklemeyi yapan merkeze veya antrepoya gönderilir. Gümrükleme
merkezlerince, süresi içerisinde alıcıları tarafından alınmayanlar veya
diğer sebeplerden dolayı iade edilmesi ya da başka bir ülkeye gönderilmesi
gerekenlerin listesi yapılarak bir yazı ile gümrük idaresine verilir.
Gümrük idaresinin izni alındıktan sonra yurt dışına gönderilmek üzere
alıp-verme merkezine gönderilir.
(9) Yurt dışından gelen değer konulmamış bir gönderiden
gümrükleme merkezince yapılan kontrol sırasında kapsamında para, altın,
gümüş, platin, işlenmiş veya işlenmemiş değerli taşlar gibi elinde
bulunduranın faydalanabileceği maddeler çıktığında değerlendirme ücreti
alınarak teslim edilir. Teslim alınmaması veya iadesinin talep edilmesi halinde
Gümrük İdaresinden izin alınarak varış ülkesinin kabul şartları
doğrultusunda değer konulmuş olarak iade edilir.
Ardiye
ücreti
MADDE 33 – (1) PTT
tarafından belirtilen süre içinde PTT işyerinden alınmayan kargo
gönderileri ile yurt dışı koliler, ardiye ücretine tabi tutulur.
(2) Ardiye ücretinin hesaplanmasında aşağıdaki esaslar
dikkate alınır.
a) Haber kâğıdının bırakıldığı veya iletildiği
durumlarda ikinci haber kâğıdının bırakıldığı veya iletildiği günden
itibaren; postrestant, posta abone kutusu adresliler ve bekletilmeleri yazı
ile istenenlerin ise geliş tarihinden başlamak üzere ücret tarifesinde
belirtilen sürenin bitiminde teslim alınmadığı takdirde bu gönderilerden
ücret tarifesinde yazılı ardiye ücreti alıcı veya göndericiden alınır.
b) Ardiye ücretine esas gün sayısı, kargo gönderisi ile
yurt dışı kolinin bekleme süresi ve gönderici veya alıcının yazılı olarak
belirttiği süre ile sınırlıdır. Varış yerinde bekleme süresi sonunda idari
personelinin ihmali nedeniyle iade edilmeyen gönderilerin normal bekleme
süresinin bitimini takip eden günden itibaren işlemiş ardiye ücreti kusurlu
personelden tahsil edilir.
c) Alıcının kusuru olmamak şartıyla, yurt dışından gelen
koli ve APG’lerden, gümrükleme veya ithalle
ilgili diğer işlemlerin yapılması sebebiyle geçecek günler için ardiye
ücreti alınmaz.
ç) Alıcısına teslim edilemeyen gönderilerin ardiye
ücreti göndericiden alınır.
d) Onbaşı dahil onbaşıya kadar
olan asker ve jandarma eratına gönderilen kargoların belirtilen süre içinde
ilgililerce varış ve çıkış yerlerinde teslim alınmamalarından dolayı ardiye
ücreti alınmaz.
e) Geliş tarihinden sonra ücret tarifesinin ardiye
ücretlerinde yapılacak değişiklikler alıcı veya göndericilere yansıtılmaz.
Kabulden
sonra alınacak ücretler
MADDE 34 – (1)
Gönderilerin kabulünden sonra alınacak tüm ücretler makbuz veya alındı
belgesi yanında talep etmeleri halinde fatura ile tahsil edilir.
ALTINCI
BÖLÜM
Dağıtım,
Teslim İşlemleri ve Bekleme Süreleri
Dağıtım ve
teslim işlemleri
MADDE
35 –
(1) Adreste teslim edilecek gönderiler öncelikle alıcılarına ve varsa vekil
ya da mutemetlerine, bunların bulunmaması halinde gönderiyi alma hakkı ve
yetkisi bulunan vekil, mutemet, veli, vasi, kayyum, müdür, hizmetçi ile
alıcıyla birlikte oturan, görünüşüne nazaran on sekiz yaşından aşağı
olmayan ve bariz bir surette ehliyetsiz bulunmayan aile efradından birine
kimlik tespiti yapılarak imza karşılığı teslim edilir.
(2) PTT işyerinde teslim edilecek gönderiler,
alıcılarına ya da yasal temsilcilerine kimlikleri tespit edilerek imza karşılığı
teslim edilir. Gönderileri teslim alan, alıcının kendisinden başkası ise
alıcının yasal temsilcisi olduğuna dair resmi ve geçerli belgeyi ibraz
etmek zorundadır.
(3) Kontrollü teslim ek hizmetli hariç, gönderinin
tesliminden önce varsa tahakkuk eden ücretler ile ödeme şartlı olanların
bedelleri kendilerinden tahsil edilir.
(4)Yurt dışından gelen gümrük kontrolüne tabi gönderiler
alıcısına gümrük işlemleri tamamlanmadan teslim edilmez.
(5) Gönderinin teslimi için adrese ilk defa gidildiğinde
kimsenin bulunmaması halinde gönderinin adrese tekrar getirileceği hakkında
birinci haber kâğıdı bırakılır veya diğer iletişim kanallarıyla haber
verilir. Bir sonraki dağıtım günü tekrar dağıtıma çıkarılır ve alıcı yine
adreste bulunmaz ise ikinci haber kâğıdı bırakılmak veya diğer iletişim
kanallarıyla haber verilmek suretiyle gönderisini almak üzere alıcı, ilgili
PTT işyerine davet edilir.
(6) Alıcısına kolayca ulaşılamayan veya içerisine
serbestçe girilemeyen yerler adresli gönderiler aşağıdaki şekilde teslim edilir.
a) Resmi daire,
dernek, kurum, şirket gibi tüzel kişiler adına gelen gönderiler bu
kurumların atadıkları mutemet ya da yetkililerine, bu yerde çalışanlar
adına gelenler de kendilerine, o anda bulunmaması halinde müdür ya da
amirlerinden birisine,
b) İçlerine serbestçe girilemeyen fabrika, atölye, maden
ocakları, otel, hastane, okul, öğrenci yurtları, ceza ve tutukevleri gibi
yerlerde bulunanlar adına gelen gönderiler hemen ulaşılması durumunda
alıcıların kendilerine, ulaşılamaması durumunda mutemetlerine,
c) Subay ve erler adına gelen gönderiler, alıcıların
kendilerine veya usulü dairesinde tayin edilmiş birlik mutemetlerine,
kimlikleri tespit
edilip, sıfatları belirtilerek teslim edilir.
(7) PTT işyerinde teslim veya postrestant ek hizmetli
olarak kabul edilen gönderiler ile alıcılarının adreslerinde bulunamaması
sebebiyle teslim edilemeyen ve en yakın işyerine ihbarlanan gönderiler,
alıcının veya göndericinin yazılı talebi üzerine ücret tarifesinde
belirtilen ücretini ödemek kaydıyla adreste teslim edilir.
(8) Ücret tarifesinde belirtilen ek ücret alınmak
kaydıyla kabul edilen kolay kırılır ve çabuk bozulur işaretli gönderiler,
teslim esnasında alınması gereken ücretleri varsa tahsil edildikten sonra
alıcı imzasının alınmasını müteakip kapsamları kontrol edilerek teslim
edilir.
Teslimde
ihtirazı kayıt
MADDE 36 – (1) Teslim
sırasında alıcı, şüpheli bir hal bulunduğunu ileri sürerek gönderi
kapsamının tespitini isterse, teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan;
ödeme şartlı olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten
sonra bu isteği dağıtım sahasında alıcı haricinde bir tanık huzurunda
açılarak yerine getirilir. Gönderinin dış görünümü itibari ile açılıp,
kapatılmış veya hasar izi taşıyıp taşımadığı belirtilmek suretiyle alıcının
ve tanık huzurunda açılan gönderilerden çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen
düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi
alıcısına verilir ve tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
(2) PTT işyerinde teslim
edilecek gönderi, alıcının isteği doğrultusunda açılmak istendiğinde
teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması halinde
ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten sonra alıcıyla birlikte en az
üç kişiden oluşacak komisyon huzurunda açılarak, çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen
düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın
bir nüshası gönderi alıcısına verilir ve tahsil edilen ödemeli bedeli iade
edilmez.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında bahsi
geçen hallerde PTT’nin sorumluluğunu gerektiren hasar veya eksiklik gibi
bir durum ortaya çıktığı veya gönderici ya da alıcı tarafından bu tür bir
iddiada bulunulduğu takdirde gönderici ya da alıcı, gönderi ambalajını ve
içerisindeki şikayete konu eşyayı PTT'ye vermek
zorundadır. Hasar veya eksiklik saptandığı takdirde, PTT tarafından gerekli
inceleme veya soruşturma yapılır.
(4) Taşıma sırasında hasara uğramış olup, tekrar ambalaj
edilmiş olan gönderilerin durumu hakkında gönderici veya alıcıya teslimden
önce bilgi verilir ve alıcı isterse, ödeme şartlı gönderilerde şart edilen
bedel alınmadan önce, komisyon huzurunda açılıp kapsamı kendisine
gösterilir. Bu durum bir tutanakla tespit olunur. Alıcı bu tür gönderileri
teslim alıp almamakta serbesttir.
(5) Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler, teslimden
önce ve alıcının huzurunda açılarak kapsam kontrolü yapıldıktan sonra varsa
tahakkuk eden ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri alıcıdan tahsil
edilir.
Gönderilerin
varış yerinde bekleme süresi
MADDE 37 – (1) Geldiği
alıcıya haber kağıdı veya diğer iletişim
kanallarıyla bildirilen kargo gönderileri ile yurt dışı koliler, haber
verildiği tarihin ertesi gününden itibaren alınmak üzere PTT işyeri
adresliler dâhil otuz gün, kurye gönderileri ile yurt dışı APG’ler yedi gün bekletilir. Gönderici ve alıcının
talebi halinde bu süre uzatılabilir ya da kısaltılabilir.
(2) Alıcıya, geldiği haber kağıdı
veya diğer iletişim kanalları yoluyla bildirildiği halde alınmayan
gönderiler, birinci fıkrada belirtilen süre sonunda gönderici adresinin
bulunduğu yere veya gümrük kontrolüne tabi ise ilgili gümrükleme merkezine
veya antrepoya geri gönderilir.
(3) Gönderici, kargo gönderilerinin teslim edilemediğini
kendisine bildirilmesini isterse bekleme süresi, teslim edilememe haberinin
düzenlendiği veya iletildiği tarihten başlayarak kargo gönderileri için
otuz gün, kurye gönderileri için onbeş günden
fazla olamaz. Gönderici, teslim edilememe bilgisine bekleme süresi içinde
karşılık vermez ise bu süre sonunda geri gönderilir.
(4) Alıcının adres bırakmaksızın başka yere gitmiş
olduğu tespit edilirse veya alıcının adresi yanlış yahut alıcı gösterilen
adreste bilinmiyorsa veya gönderiyi kabul etmiyorsa, gönderici talimatı da
bulunmuyorsa gönderi bekletilmeksizin geri gönderilir.
(5) Başka bir yere taşınmış olan ve yeni adresi bilinen
kimseler adına gelen gönderilerin, alıcısının yazılı bir isteği yoksa
gönderici talimatına göre işlem yapılır. Gönderici talimatı veya alıcının
yazılı isteği yoksa gönderi bekletilmeksizin iade edilir.
(6) Postrestant adresiyle gelen gönderiler, geldikleri
tarihten başlayarak altmış günün sonunda alınmazsa çıkış yerine geri
gönderilir.
(7) Bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenilen
gönderiler, postrestant adresli gönderiler gibi işleme tabi tutulur.
(8) Posta abone kutusu adresiyle gelen kargo gönderileri
ile yurt dışı koliler, geldikleri tarihten başlayarak otuz günün sonunda,
kurye gönderileri ile yurt dışı APG’ler yedi
günün sonunda teslimi sağlanamazsa geri gönderilir.
(9) Ödeme şartlı gönderilerin alıcı adresine
bakılmaksızın bekleme süreleri onbeş günden fazla
olamaz.
(10) Alıcısı ölmüş olan veya bekleme süresi içinde
alıcısı ölen gönderiler mirasçılarına teslim edilmez. Bu tür gönderiler
için gönderinin yasal mirasçılara verilmesi ya da iadesi hususunda
göndericinin isteği sorularak alınacak cevaba göre işlem yapılır. Cevap
verme süresi otuz günü geçtiği takdirde iade işlemi gerçekleştirilir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Yasaklar
Haberleşme
niteliğindeki yazılarda yasaklar
MADDE 38 – (1) Kargo
gönderileri ile yurt dışı koli içlerine, kapsamına ilişkin satış fişi,
fatura, irsaliye, makbuz, alındı, kullanım kılavuzu gibi doküman haricinde
açık olsa bile mektup veya haberleşme niteliğinde yazılar konulması
yasaktır. Ayrıca, haberleşme niteliğindeki yazılar kargo gönderileri ile
yurt dışı kolilerin ambalajlarına yazılamaz. Kabul esnasında kapsamında
veya ambalajında haberleşme niteliğinde yazılar veya mektup bulunduğu
görülen kargo gönderileri ile yurt dışı koliler kabul edilmez. Bunların
kabulden sonra görülmesi halinde açık ve kapalı mektuplardan ve
haberleşmeye dair yazılar taşıyan diğer kağıtlardan
ağırlıklarına göre iki kat mektup ücreti alınır. Bu yazıların tahta, kumaş,
kitap ve benzeri maddelerin üzerlerinde, sargı veya ambalajlarında
bulunması halinde ise bunlardan kayıtsız bir mektubun ilk ağırlık
kademesine göre iki kat posta ücreti alınır.
(2) Kurye gönderileri ile yurt dışı APG’ler
hakkında birinci fıkrada belirtilen hükümler uygulanmaz.
Yasak
maddeler
MADDE 39 – (1)
Gönderilerin içinde aşağıdaki maddelerin gönderilmesi yasaktır.
a) Tabiat ve mahiyetleri veya ambalajları dolayısıyla
kişileri tehlikeye düşürebilecek, posta gönderilerini kirletebilecek veya
bozabilecek, parlayıp alevlenebilecek veya patlayabilecek nitelikte bulunan
tehlikeli maddeler,
b) Bozulabilecek biyolojik maddelerle radyoaktif
maddeler,
c) Afyon, morfin, kokain ve esrar gibi uyuşturucu
maddeler,
ç) Üzerinde hakaret veya tezyif edici adres, yasak
lakap, unvan ve deyimlerle genel edep ve töreye uymayan veya güvenliği
bozucu ve suçu teşvik edici işaret, resim ve yazılar taşıyan gönderiler,
d) Kanun, tüzük ve kararlarla alınması, satılması,
taşınması veya elden ele geçmesi yasak edilen her türlü maddeler,
e) Canlı hayvanlar ve böcekler,
f) Kurutulmuş veya başka suretle muhafazası sağlanmış
olanlar dışındaki cansız hayvanlar ve böcekler,
g) Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler dışında
kalan gönderiler içine kağıt para, elinde
bulunduranın faydalanabileceği her türlü değerli kağıtlar, madeni para,
altın, platin ve gümüş külçeleriyle değerli taşlar veya bunlardan yapılmış
eşya ve mücevher gibi değerli maddeler.
Yasak
maddelerde istisnalar
MADDE 40 – (1)
Gönderilerin içinde;
a) Tıbbi ve fenni bir amaçla gönderilen ve
göndericilerin bu gibi yollamalara izinli bulundukları resmi belgelerle
belirtilen afyon, morfin ve kokain gibi uyuşturucular,
b) Arı, ipek böceği, sülük gibi ilgili Bakanlıklarca
gönderilmesine yazılı izin verilen canlı böcekler,
c) Resmi kurumlarca
incelenmek üzere adli tıbba gönderilen insan, hayvan organ veya salgıları
ile suç aletleri, tehlike ve zararları önlenmiş, canlının veya maddenin
özelliğine uygun ambalaj edilmiş gönderilerin, resmi olmayan kurumlar
tarafından gönderilmek istenmesi halinde resmi kurumlardan alınan yetki
belgesi aslının kabul merkezinde alıkonulmak, kurum adı ile yetki belgesi
tarih ve numarasının kabul formu ile ambalajı üzerine de yazılmak üzere,
kabul edilir.
(2) Uçakla taşınan yurt içi ve yurt dışı gönderilerde
hava taşımacılığı kuralları ile sevk yoluna bakılmaksızın yurt dışı
gönderilerde ayrıca ilgili ülke veya posta idarelerinin belirlemiş
oldukları yasak, sınırlandırma ve istisnalar dikkate alınır.
Resmi daire
ve kuruluşlar için özellik arz eden maddelerin kabulü
MADDE 41 – (1) Adli
Tıp ve sağlık kurumlarına tahlil veya incelenmek amacıyla gönderilmek
istenen insan, hayvan organ ve salgıları gibi fena koku ve mikrop
yayabilecek maddeler istisna olarak kabul edilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen maddeler, resmi kurum ve
kuruluşlar yanında yetkilendirilmiş özel kurum ve kuruluşlarca da
gönderilebilir. Resmi kurum ve kuruluşlar dışında birinci fıkrada
belirtilen yerlere yollanacak bu tür maddelerin kabulü için resmi
dairelerin her defasında yazılı izni istenir.
(3) Birinci fıkrada belirtilen maddelerin gönderiler
içinde kabul edilebilmesi için, ambalajda genel ve özel kurallara uyulmakla
birlikte aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur.
a) Gönderilecek örnekler, ilgili kurumca belirlenen özel
ambalaj yanında genel ambalajlama kuralları da dikkate alınarak, ambalajın
boş kalan yerlerine muhtelif dolgu malzemesi kullanılarak sabitlenir. Dış
ambalaj üzerine bozulabilir, kokan maddedir veya açılması tehlikelidir gibi
ibareler taşıyan bir etiket yapıştırılır ya da bu ibareler göze çarpacak
büyüklükte gönderi üzerine yazılır.
b) Değer konulmuş veya sigortalı olmasa bile, değer
konulmuş veya sigortalı gönderilere ilişkin ambalaj koşullarına ayrıca
uyulur.
(4) Herhangi bir nedenle yolda akan veya fena koku yayan
bu gönderiler için tutanak düzenlenerek derhal mahalli mülki idare amirine
bilgi verilir ve mülki amirin görevlendireceği ilgili kurum ve kuruluşun
temsilcisi ile PTT personeli tarafından oluşturulacak komisyon alınacak
karara göre işlem yapılır.
(5) Adli makamlar tarafından Adli Tıp ve benzeri yerlere
gönderilen gönderiler herhangi bir nedenle yolda akar veya fena koku
yayarsa görüldükleri yerde bir tutanak düzenlenir ve tutanağın bir nüshası
ile birlikte en yakın Cumhuriyet savcılığına teslim edilir. Bu tutanağın
bir örneği gönderici adli makama verilmek üzere çıkış işyerine yollanır.
Yasak
maddelere uygulanacak işlem
MADDE 42 – (1)
Kapsamında yasak maddeler bulunan, üzerlerinde hakaret veya tezyif edici
adres, yasak lakap, unvan ve deyimlerin yazılı olduğu gönderiler kabul
edilmez. Yanlışlıkla kabul edilmiş olanlar hakkında, tespit edildikleri
yerde Posta Tüzüğünün 123 üncü maddesine göre işlem yapılır.
PTT’nin
kabule mecbur olmadığı maddeler
MADDE 43 – (1) PTT
kolayca kırılabilecek, tabiatları gereğince kolayca bozulabilecek ve hasara
uğrayabilecek ve fena kokular yayabilecek maddeleri kabule mecbur değildir.
Gerektiğinde bu tür maddeler için özel ambalaj şartları tespit edilerek
tebliğ edilir.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM
Sorumluluk
PTT’nin
sorumluluğu
MADDE 44 – (1) PTT,
gönderilerin kabulünden teslimine kadar geçecek süreçte Posta Kanunu, Posta
Tüzüğü, Dünya Posta Birliği Kararları İcra Tüzüğü, ikili anlaşmalar ve bu
Yönetmelikte belirtilen hallerde ve ancak belirlenen hadler içinde
sorumludur.
(2) Gönderilere ilişkin yapılan sözleşmelerde belirtilen
sorumluluk hükümleri saklıdır.
(3) Tabiat ve mahiyetleri bakımından hasar, kırılma,
bozulma, kokma tehlikesi kuvvetli olan maddelerin gönderilmesinde, zararın
bu yüzden ileri geldiği kabul olunur. Ancak gönderme sırasında alınacak
özel tedbir için ek ücret alınmış ise PTT sorumludur.
(4) Türkiye'den gönderilen bir posta gönderisinin
milletlerarası sözleşme ve uzlaşmalara göre sorumluluk kabul eden yabancı
bir memlekette kaybolması veya hasara uğraması halinde PTT ilgili yabancı
memleketin vereceği tazminat derecesinde sorumludur.
Sorumluluktan
kurtulma
MADDE 45 – (1) PTT,
a) Zarar veya hasar, zorlayıcı sebeplerden veya
göndericinin yetersiz ambalaj kullanması, gönderilerin usulsüz tertip
edilmesi gibi göndericinin kusurundan ileri gelirse,
b) Zarar veya hasar, gönderinin içindeki maddenin
tabiatından kaynaklanırsa,
c) Gönderinin içinde yasak maddeler varsa,
ç) Zorlayıcı ve mücbir sebeplerle kayıtların ve
belgelerin elden çıkması yüzünden gönderinin sahibine verildiğini ispat
mümkün olmuyorsa ve sorumluluk da başka suretle tespit edilemiyorsa,
d) Değer konulmuş ve sigortalı gönderilerin içinde
değerli bir şey bulunmadığı veya gönderiye hile ile gerçek değerinden fazla
değer gösterildiği anlaşılırsa,
e) Gönderici, gönderilerinin postaya verildiği tarihin
ertesi gününden başlayarak kanuni süre içinde başvurmamış olursa,
sorumluluk taşımaz.
(2) Hak sahibi tarafından, itirazsız kabul edilen
gönderilerden PTT sorumlu değildir. Teslim alındıktan sonra zarar ve hasar
hakkında yapılan başvurular kabul edilmez.
(3) PTT, bu Yönetmelik hükümlerine göre yok ettiği veya
yetkili makamlara teslim ettiği gönderilerden dolayı sorumlu değildir.
Göndericinin
sorumluluğu
MADDE 46 – (1)
Taşınması kabul edilmeyen maddelerin yollanması veya kabul şartlarına
uyulmaması nedeniyle gönderilerin hizmet sunumundan kaynaklanan bir kusur
olmaksızın diğer gönderilere, görevli personele veya üçüncü şahıslara
vereceği zararlardan gönderici sorumludur.
DOKUZUNCU
BÖLÜM
Tazminatlar
ve Başvuru Hakları
Tazminat
için başvurma hakkı ve zamanaşımı
MADDE 47 – (1) Kabul
edilen her gönderi için, hak aramak veya tazminat istemek ya da dava hakkı
göndericinindir. Gönderici bu hakkını alıcıya devredebilir. Göndericinin bu
hakkını alıcıya devrettiğini bildiren yazı alıcı tarafından verilirse, PTT
bu belgedeki imzanın tasdikini isteyebilir.
(2) Alıcı, içi çalınmış veya hasara uğramış gönderileri
teslim alırken ihtirazi kayıt ileri sürmüşse ve
yapılan tespitte de PTT'nin sorumluluğu ortaya çıkmışsa, tazminat alma
hakkı kendisine geçer. Bu durumda tazminat alıcıya ödenir.
(3) Başvurma hakkı gönderinin kabul edildiği tarihin
ertesi gününden başlayarak yurt içi gönderilerde bir yıl
sonunda, yurt dışı gönderilerde ise gönderi türüne bağlı olarak
Dünya Posta Birliği Kararları ve posta idareleri ile yapılan ikili
anlaşmalarda belirtilen süre sonunda zaman aşımına uğrar. Yurt dışı
gönderiler için bu süreler Genel Müdürlükçe ayrıca duyurulur. Bu süreler
içinde PTT'ye veya mahkemeye başvurulursa süre kesilir. Bununla beraber
başvurma üzerine yapılan inceleme veya araştırma sonucunun ilgililere
bildirildiği tarihten itibaren yeni bir süre başlar ve süre yeni bir
başvuru ile tekrar kesilmez.
(4) PTT, kendisine başvurulması veya mahkeme yahut
icraya başvurulduğunun tebliği hallerinde, lüzumlu kayıt ve belgeleri
anlaşmazlığın çözümüne kadar saklar. Ancak anlaşmazlık konusu ile ilgili
olmayan posta servisine ait evrakı iki yıldan fazla süre ile saklamak
zorunluluğu bulunmamaktadır.
Tazminat
isteklerinin sonuçlandırılması
MADDE 48 – (1)
Göndericinin veya gerektiğinde alıcının tazminat istekleri, zarar veya hasarın
kesin bir surette anlaşılmasından sonra sonuçlandırılır.
(2) PTT, araştırma ve soruşturmaları altı ay içinde
bitiremediği takdirde, haklı olmadığının anlaşıldığında geri vereceğini
taahhüt eden hak sahibine tazminatı öder. PTT tazminatı ödemeden önce lüzum
görürse hak sahibinden tazminat haddi içinde kanuni teminat isteyebilir. Bu
teminatı veremeyenlere tazminatın ödenmesi soruşturma sonuna bırakılır.
(3) Hak sahibi, verileceği kendisine tebliğ edilen
tazminatı tebliğ tarihinden başlayarak yurt içi gönderilerde iki yıl, yurt
dışı gönderilerde bir yıl içinde alabilir.
(4) Müşterilerle yapılan özel sözleşmelerde
tazminatların hangi aşamada ödeneceği ayrıca belirlenebilir.
Değer
konulmamış ve sigortalanmamış gönderilerin tazminat miktarı
MADDE 49 – (1) Değer
konulmamış veya sigortalanmamış gönderilerin kaybolması, içindeki eşyanın
tamamının veya bir kısmının çalınması veya hasara uğraması hallerinde
tazminat ödenir.
(2) Yurt içi değer konulmamış veya sigortalanmamış kargo
ve kurye gönderileri için ödenebilecek tazminat, ek hizmetler haricindeki
sadece ağırlık ve boyutuna göre kabul ücretinin on katından fazla, taahhütlü mektuplar için ödenen taahhüt
ücretinin elli katından az olamaz.
(3) Değer konulmamış veya sigortalanmamış ödeme şartlı
gönderilerin kaybı, hasarı veya kapsam eksikliği halinde ikinci fıkraya
göre tazminat ödenir. Ödeme bedeli tahsil edilmeksizin gönderinin alıcısına
teslim edilmesi halinde şart koşulan bedel ödenir.
(4) Ödenecek tazminatın tespitinde, gönderinin kabul
edildiği yerdeki ve zamandaki gerçek değeri ve hasar halinde ise uğradığı
zarar derecesi göz önünde bulundurulur.
(5) Yurt dışı koliler ve APG’lere,
Dünya Posta Birliği Kongresi Kararlarının Posta Kolilerine İlişkin Anlaşma
hükümleri çerçevesinde ağırlık esasına göre ya da yabancı posta idareleri
ile yapılan ikili anlaşmalar çerçevesinde belirlenen limitler dahilinde tazminat ödenir.
(6) Yurt içi ve yurt dışı gönderilere ilişkin tazminat
ödemelerinde gerçekleşmemiş kârlar veya dolaylı zararlar dikkate alınmaz.
Değer
konulmuş ve sigortalı gönderilerin tazminat miktarı
MADDE 50 – (1) Değer
konulmuş veya sigortalı gönderilerin kaybolması, içindeki eşyanın tamamının
veya bir kısmının çalınması veya hasara uğraması hallerinde ödenecek
tazminatın en yüksek tutarı konulan değer miktarıdır. Ancak, hasar veya
eksiklik söz konusu olduğu takdirde hasar veya eksiklik derecesinde
tazminat ödenir.
(2) PTT'ce, gönderilen gönderilerin içindeki eşyanın
kabul edildiği tarihte konmuş olan değerden daha az değerde olduğu ispat
edilirse, bu değere göre tazminat ödenir.
(3) Kaybolan, çalınan veya hasara uğrayan gönderilerde
kanun yoluyla hükümsüzlendirilmesi mümkün olan
kâğıtlar bulunuyorsa, PTT'nin bu kağıtları hükümsüzlendirme yoluna gidebilmesi için hak sahibinin
alacağı tazminat bedeline kadar olan hakkını PTT'ye bırakması gerekir.
PTT’ye bırakmadığı ya da kendisi hükümsüzlendirmeye
gitmediği takdirde ödenecek tazminat, değer konulmamış gönderilerde olduğu
gibidir. Ayrıca, hükümsüzlendirme işlemi
gerçekleşinceye kadar herhangi bir tazminat ödenmez. Hükümsüzlendirmeden
dolayı yapılmış masraflar PTT İdaresince karşılanır, tazminat ile birlikte
kusurlusuna rücu edilir.
(4) Sözleşmelerle, gönderilerde oluşabilecek zarara
ilişkin özel düzenlemelere yer verilebilir.
(5) Değer konulmuş veya sigortalı ve ödeme şartlı
gönderilerin kaybı, hasarı veya kapsam eksikliği halinde birinci fıkraya
göre tazminat ödenir. Ödeme bedeli tahsil edilmeksizin gönderinin alıcısına
teslim edilmesi halinde şart koşulan bedel ödenir.
Tazminat
miktarının artırılması isteği
MADDE 51 – (1) Hak
sahibi, belirtilen miktardan daha az tazminat istemiş olursa, kendisine o
miktarda tazminat ödenir.
(2) Tazminat miktarının sonradan artırılması için
yapılan istekler kabul edilmez.
Geri
verilecek posta ücretleri
MADDE 52 – (1) Kabul
saati, sevk yolu, işleme ve dağıtım zamanına göre verilen süre içerisinde
alıcısına ulaştırılamayan kargo ve kurye gönderilerinin kabulde alınan
ücretleri, göndericinin talebi halinde iade edilir.
(2) Tazminat ödenen gönderilerden kaybolmuş veya
içindekilerin tamamı çalınmış ya da hasara uğramış olanlar için alınmış
olan ücretler de ayrıca geri verilir. Ancak, tazminat değer konulmuş ve
sigortalı gönderiler için ödenecekse, alınmış olan değerlendirme ücreti
geri verilmez.
(3) Gönderilerin içindeki eşyadan bir kısmı çalınmış
veya hasara uğramış ise alınan ücretler geri verilmez.
(4) Gönderici tarafından geri alma isteğinde bulunulması
üzerine göndericisine teslim edilen gönderilerden kabulde alınmış ücretler
iade edilmez. Çıkış yerinden sevk edilmiş, kargo gönderilerinden ayrıca
tarifesine göre iade ücreti alınır. Yurt dışı varışlı koli ve APG’ler, çıkış yerinde iken geri alındığı veya yurt
dışına çıkarılmadan geri çevrildiği takdirde ağırlık ya da hacme ve sevk
yoluna göre tahakkuk ettirilecek yurt içi ücretler alıkonularak geri kalanı
göndericiye iade edilir.
Tazminat
verildikten sonra bulunan gönderiler
MADDE 53 – (1)
Tazminat verildikten sonra gönderilerin bulunması halinde, verilen tazminat
geri alınarak gönderi hak sahibine teslim edilir. İçindekilerin bir kısmının
bulunması veya eksiklik ya da bozukluk hallerinde geri alınacak tazminattan
bu eksiklik veya bozukluğa isabet eden bedel indirilir.
(2) Gönderilerin bulunduğuna dair bilginin verildiği
tarihten başlayarak, üç ay içinde ilgili gelip bunu almazsa, bütün hakları
PTT'ye geçer. Ancak, bulunan gönderilerde bir eksiklik veya bozukluk
bulunmaz ve buna değerinden fazla tazminat verilmiş olduğu anlaşılırsa,
genel hükümlere dayanarak verdiği fazla tazminatı ilgiliden isteyebilir.
Tazminat
hakkının mirasçılara geçmesi
MADDE 54 – (1)
Ölenlerin tazminata ilişkin hakları, 48 inci maddede belirtilen süre
içerisinde başvurmaları şartıyla mirasçılarına geçer.
Üçüncü
kişiler aleyhine başvurma
MADDE 55 – (1)
Tazminatın ödenmiş olması, PTT'nin üçüncü kişiler aleyhine başvurma hakkını
kaldırmaz.
(2) PTT'nin vermek zorunda olduğu tazminat bedellerini,
her zaman için sebep olanlardan almaya hakkı vardır. Hak sahibi tazminat
istemez veya hakkını herhangi bir suretle kaybederse kusurludan alınan
paralar, istek beklenmeksizin kendisine iade edilir.
Elde kalma
MADDE 56 – (1)
Gönderiler, alıcısına veya iade halinde göndericisine herhangi bir sebeple
teslim edilemediği takdirde elde kalmış sayılır.
PTT'ye terk
edilen gönderiler
MADDE 57 – (1)
Gönderici, gönderilerin herhangi bir şekilde alıcısına teslim edilememesi
halinde PTT'ye terk edilmiş sayılmasını isteyebilir. Bu işlemin hangi tür
gönderilere uygulanacağı Genel Müdürlükçe belirlenir. Bu isteğin kabul
formu, alındı veya tevdi listesi ile gönderiler üzerinde gösterilmiş olması
ve gönderici tarafından imzalanması gerekir.
(2) Gönderici, teslim edilememe haberi düzenlenmesi
sonucunda da gönderisinin terk edilmiş sayılmasını isteyebilir. Bu takdirde
PTT işyerince onaylanmış imzasının bulunması istenir.
(3) Alıcısına teslim edilemeyerek gönderici adresinin
bulunduğu yere geri gelen kargo gönderileri ve yurt dışı koliler için
göndericisinin PTT'ye terk etme hakkındaki isteği kabul edilmez. Gönderici
tarafından alınmayan bu tür gönderilere 60 ıncı
maddede belirtilen işlemler uygulanır.
(4) PTT'ye terk edilen yurt içi gönderiler ile gümrük
vergisinden muaf yurt dışı gönderiler iade edilmez ve varış yerinde 60 ıncı maddeye göre işlem yapılır.
(5) Terk edilen gönderiler için ardiye ücreti ile diğer
ücretler tahakkuk ettirilmez.
Gönderici
hesabına satılacak gönderiler
MADDE 58 – (1)
Gönderici, gönderilerin herhangi bir şekilde alıcısına teslim edilememesi
halinde kendi hesabına satılmasını, gönderiler üzerinde ve kabul formunun
özel yerinde belirtmiş ve imza etmişse veya teslim edilmeme haberi üzerine
bu yolda bir talimatta bulunmuşsa gönderiler hakkında varış yerinde 60 ıncı maddede belirtilen hükme göre işlem yapılır.
(2) Gönderilerin satışından sonra bedellerinden varsa
alınması gereken ücretler çıkarılır ve kalanı havale veya posta çeki ücreti
de düşülmek suretiyle göndericiye yollanır. Satıştan sağlanan para ile
yapılan kesintiler, havale veya posta çeki gönderme formunun özel yerinde
belirtilir.
İçinde
bozulan veya çabuk bozulacak maddeler bulunan gönderiler
MADDE 59 – (1)
Gideceği yere ulaşmadan yahut alıcısına teslim edilmeden bozulacağı
anlaşılan gönderiler, varış veya gerektiğinde ara PTT işyerlerinde
kurulacak en az üç kişilik bir görme komisyonu tarafından açılarak ilgili
diğer komisyon eliyle gönderici hesabına derhal satılır. Bu konuda
düzenlenecek tutanağın bir örneği göndericiye verilmek üzere çıkış işyerine
gönderilir.
(2) Satıştan elde edilen bedel 58 inci maddede
belirtilen şekilde göndericiye yollanır. İçinde satılması mümkün olmayan
veya satılamayan bozulmuş ya da bozulmaya yüz tutmuş maddeler bulunan
gönderiler, görüldüğü PTT işyerinde kurulacak en az üç kişilik kurul önünde
yok edilerek tutanak düzenlenir ve tutanağın bir sureti göndericiye yollanır.
Geri gelen
gönderiler
MADDE 60 – (1)
Alıcılarına herhangi bir şekilde teslimi sağlanamadığından gönderici
adresinin bulunduğu işyerine geri gelen gönderiler varsa ardiye ve
tarifesinde belirtilen diğer ücretler alınmak suretiyle göndericiye teslim
edilir.
(2) Gönderici bulunamadığı veya kendisine haber
verilemediği takdirde PTT işyerinde gönderilerin geri geldiği üç ay süre
ile ilan edilir.
(3) İlanın asıldığı tarihten başlayarak üç aylık süre
içinde gönderici başvurmamış olursa gönderiler Başmüdürlüğe yollanır.
Başmüdürlük bu tür gönderileri Başmüdürlük adına bir işyerine yollanmasını
isteyebilir. Başmüdürlüklerde veya gönderinin yollandığı işyerinde Başmüdür
tarafından seçilecek dört kişilik bir kurul tarafından açılarak içlerinde
göndericisini bulmaya yarayabilecek bir kayıt bulunan gönderilerin
göndericisi araştırılarak ona göre işlem yapılır.
(4) Kurul tarafından açılan gönderilerin içlerindekiler
ayrıntılı şekilde tespit edilir. Bunlar para ise emanete alınır, değilse
aynı kurul tarafından değer tespiti yapılarak satılır.
(5) Gönderilerden PTT'nin alacağı varsa, çıkan paradan
veya satış bedelinden bu miktar düşülerek kalanı gönderici adına emanet
hesabına alınır.
(6) Gönderici, gönderilerin postaya verildiği tarihin
ertesi gününden başlayarak üç yıllık süre içinde gönderi bedelini
istemediği takdirde, bu para ve bedeller emanet hesabından çıkarılarak
gelir kaydedilir.
(7) Göndericisi bulunamadığından satılan gönderilerden
elde edilen bedeller gönderici tarafından alınmadıkça PTT'nin eksik kalmış
alacakları aranmaz.
ONUNCU
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 61 – (1) 28/7/2002 tarihli ve 24829 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yurtiçi ve Yurtdışı Acele Posta Servisi Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 62 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 63 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürü yürütür.
|