|
Sağlık
Bakanlığından:
HASTA VE
ÇALIŞAN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASINA DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı; 2 nci madde kapsamındaki
tüm sağlık kurumlarında, hasta ve çalışan güvenliği için güvenli hizmet
sunumu ve güvenli bir ortam sağlanmasına, hizmet sunumunda kalitenin artırılmasına,
sağlık kurumunda hasta ve çalışanlar için muhtemel risklerin
belirlenmesine, bu risklerin giderilmesi için uygun yöntem ve tekniklerin
belirlenmesine ve hizmet içi eğitimler ile güvenli hizmet sunumu ve güvenli
çalışma ortamının sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik usul ve
esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik kamu, üniversite ve özel sektör ikinci ve üçüncü basamak sağlık
kurumlarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık
Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f)
bentlerine, 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Çalışan: Hizmetin, resmî veya özel sağlık
kurumlarında, sağlık hizmetinin verilmesine iştirak eden bütün sağlık
meslekleri mensuplarını ve sağlık meslekleri mensubu olmasa bile sağlık hizmetinin
verilmesine sorumlu olarak iştirak eden ve hizmetin verilmesine destek
sağlayan kimseleri,
c) Daire Başkanlığı: Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığını,
ç) Değerlendirici: Daire Başkanlığı tarafından
görevlendirilen Hizmet Kalite Standartlarının sağlık kurumlarındaki
etkinliğini değerlendiren kişiyi,
d) Değerlendirme: Daire Başkanlığı tarafından sağlık
kurumlarında Hizmet Kalite Standartlarının etkinliğinin ölçülmesi
faaliyetini,
e) Hasta: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı
bulunan kimseyi,
f) Hasta ve çalışan güvenliği: Sağlık hizmeti sunumunda
hasta ve çalışanların zarar görmesine yol açabilecek her türlü işlem ve
süreçler ile ilgili alınacak tedbir ve iyileştirme uygulamalarına yönelik faaliyetleri,
g) Hizmet Kalite Standartları (HKS): Daire Başkanlığı
tarafından sağlık kurumlarının hizmet sunumuna yönelik hazırlanan
standartları,
ğ) Sağlık kurumu: Kamu,
üniversite ve özel sektör ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarını,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Temel
Esaslar, Hasta ve Çalışan Güvenliği Uygulamaları
Temel
esaslar
MADDE 5 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları; bu Yönetmelik hükümleri
doğrultusunda uygulama yapmak, hasta ve çalışan güvenliğini sağlamaya
yönelik gerekli faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla, kendi iç
düzenlemelerini yapmak ve tedbirleri almakla yükümlüdür. Sağlık kurumları,
hasta ve çalışan güvenliğine ilişkin tedbirleri alırken ve düzenlemeleri
yaparken Daire Başkanlığınca hazırlanan ve Bakanlığın resmî internet
sayfasında yayımlanan Hizmet Kalite Standartlarını esas alır.
Hasta
güvenliği uygulamaları
MADDE 6 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve
doğrulanması,
b) Hastaya uygulanacak girişimsel işlemler için hastanın
rızasının alınması,
c) Sağlık hizmeti sunumunda iletişim güvenliğinin
sağlanması,
ç) İlaç güvenliğinin sağlanması,
d) Kan ve kan ürünlerinin transfüzyon güvenliğinin
sağlanması,
e) Cerrahi güvenliğin sağlanması,
f) Hasta düşmelerinin önlenmesi,
g) Radyasyon güvenliğinin sağlanması,
ğ) Engelli hastalara yönelik düzenlemelerin yapılması,
hususlarında gerekli
tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
Çalışan
güvenliği uygulamaları
MADDE 7 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Çalışan güvenliği programının hazırlanması,
b) Çalışanlara yönelik sağlık taramalarının yapılması,
c) Engelli çalışanlara yönelik düzenlemelerin yapılması,
ç) Çalışanların kişisel koruyucu önlemleri almasının
sağlanması,
d) Çalışanlara yönelik fiziksel saldırıların önlenmesine
yönelik düzenleme yapılması,
hususlarında gerekli
tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
Hasta ve
çalışan güvenliği ortak uygulamaları
MADDE 8 – (1) Bu
Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumları;
a) Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesi ile ilgili
olarak;
1) Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesine yönelik bir
programın hazırlanması,
2) Hastane enfeksiyonlarının
izlenmesine yönelik sürveyans çalışmalarının
yapılması,
3) El hijyeninin sağlanmasına
yönelik düzenlemelerin yapılması,
4) İzolasyon önlemlerinin alınması,
5) Temizlik, dezenfeksiyon ve sterilizasyon
uygulamalarının gerçekleştirilmesi,
b) Laboratuvar güvenliği ile
ilgili olarak;
1) Biyogüvenlik düzeyine göre
gerekli önlemlerin alınması,
2) Laboratuvarda çalışılan
testlerin kalite kontrol çalışmalarının yapılması,
3) Panik değerlerin bildiriminin sağlanması,
c) Radyasyon güvenliği ile ilgili olarak; tanı ve tedavi
amaçlı radyoaktif madde kullanılan alanlarda koruyucu önlemlerin alınması,
ç) Renkli kod uygulamaları ile ilgili olarak;
1) Mavi kod uygulamasının yapılması,
2) Pembe kod uygulamasının yapılması,
3) Beyaz kod uygulamasının yapılması,
d) Güvenlik raporlama sistemi ile ilgili olarak;
1) Güvenlik raporlama sisteminin kurulması,
2) Bildirimi yapılacak olayların asgari ilaç güvenliği,
transfüzyon güvenliği, cerrahi güvenlik, hastaların düşmesi, kesici delici
alet yaralanmaları, kan ve vücut sıvıları ile temas konularını kapsaması,
3) Bildirimi yapılan olaylar ile ilgili düzeltici ve
önleyici faaliyetlerin uygulamaya konulması,
e) Eğitimler ile ilgili olarak; sağlık kurumlarında
görevli tüm çalışanlara, hasta ve çalışan güvenliği konusunda eğitimlerin
verilmesi,
f) Komitelerin kurulması ile ilgili olarak;
1) Hasta güvenliği komitesi,
2) Çalışan güvenliği komitesi kurulması,
hususlarında gerekli
tedbirleri alır ve düzenlemeleri yapar.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Sorumluluk
MADDE 9 – (1) Bu
Yönetmelikte yer alan usul ve esasların kesintisiz ve etkin bir şekilde
uygulanması, uygulama sırasında tespit edilen sorun ve aksaklıkların giderilmesi
için gerekli tedbirlerin alınması, uygulamanın takip edilmesi ve
değerlendirilmesi, ilgili sağlık kurumunun en üst amirinin
sorumluluğundadır.
Değerlendirme
MADDE 10 – (1)
Bakanlık bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kurumlarını hasta ve çalışan
güvenliği açısından değerlendirir. Sağlık kurumlarının değerlendirilmesi
sürecinde Hizmet Kalite Standartları kullanılır. Değerlendirmeler
değerlendiriciler tarafından yılda en az bir defa Hizmet Kalite
Standartlarından seçilecek bölümler üzerinden yapılır. Sağlık kurumlarının
bu kapsamda değerlendirilen bölümlerde yer alan hasta ve çalışan güvenliği
ile ilgili standartlardan 100 üzerinden en az 80 puan alması gerekmektedir.
Bakanlık bu puanı artırmaya yetkilidir.
(2) Hasta ve Çalışan Güvenliği Değerlendirme Puanı
aşağıdaki şekilde hesaplanır:
[HKS’de Değerlendirilen
Bölümlerden Elde Edilen Hasta ve Çalışan Güvenliği Puan Toplamı / (HKS’de Değerlendirilen Bölümlerdeki Hasta ve Çalışan
Güvenliği Puan Toplamı – HKS’de Değerlendirilen
Bölümlerdeki Hasta ve Çalışan Güvenliği Standartlarından Değerlendirme Dışı
Bırakılan Puan Toplamı)]x100
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
|