|
Başbakanlık (Gümrük Müsteşarlığı)’tan:
TÜRKİYE -
ŞİLİ SERBEST TİCARET ANLAŞMASI ÇERÇEVESİNDEKİ
MENŞE
KÜMÜLASYON SİSTEMİ KAPSAMI TİCARETTE EŞYANIN
TERCİHLİ
MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE
1 –
(1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti arasında
imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının, iki taraflı menşe kümülasyonu
esasına dayanan Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği
Yöntemlerine İlişkin Ekinin uygulanmasına dair usul ve esasları düzenler.
Kapsam
MADDE
2 –
(1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti arasında
imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının 10 uncu maddesinde belirtilen
“Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin
Ek V”in uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE
3 –
(1) Bu Yönetmelik, 2/7/1993 tarihli
ve 485 sayılı Gümrük Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi ile 1 inci maddede belirtilen Eke
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
4 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti
ile Şili Cumhuriyeti arasında mevcut, 2 nci maddede belirtilen Serbest
Ticaret Anlaşmasını,
b) Eşya: Hem madde hem de
ürünü,
c) EUR.1 dolaşım belgesi:
Menşeli ürünlerin Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmesini sağlamak üzere
gümrük idareleri veya Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlarca usulüne
uygun olarak düzenlenip gümrük idarelerince vize edilen, örneği Ek-III'te
yer alan menşe ispat belgesini,
ç) EUR.1 dolaşım belgesi
başvuru formu: İhracatçı veya yetkili kanuni temsilcisi tarafından EUR.1
dolaşım belgesi talep edilmek üzere doldurulması gereken, örneği Ek-III'te
yer alan Formu,
d) Fabrika çıkış fiyatı: Ürün
için Taraf ülkelerden birinde, nihai işçilik veya işlemin
gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya fabrika çıkışı itibariyle ödenen,
kullanılan bütün madde kıymetlerinin dahil edilmiş olduğu, elde edilmiş
ürünün ihracında geri ödenmiş veya ödenecek yurt içi vergilerin tenziliyle
bulunan fiyatı,
e) Fasıllar ve pozisyonlar: Bu
Yönetmelikte Armonize Sistem veya AS olarak geçen, Armonize Mal Tanımı ve
Kodlama Sistemini oluşturan nomanklatürde kullanılan fasıllar ve
pozisyonları (dört haneli kodlar),
f) Fatura beyanı: İhracatçı
tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde
belirtilen, ilgili ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda
tanımlayan metni Ek-IV’te yer alan, usulüne uygun olarak yapılan beyanı,
g) Gümrük idareleri: Türkiye’de
Gümrük Müsteşarlığı’nı ve Şili’de Ulusal Gümrük İdaresi’ni,
ğ) Gümrük kıymeti: Gümrük
Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci maddesinin Uygulanmasına
Dair Gümrük Kıymetine İlişkin 1994-Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmasına göre
tespit edilen kıymeti,
h) İmalat: Montaj veya özel
işlemler de dahil olmak üzere her türlü işçilik veya işleme tabi tutmayı,
ı) Katma değer: Fabrika çıkış
fiyatından, eşyaya dahil edilen diğer Taraf ülke menşeli her bir maddenin
gümrük kıymetinin veya bu kıymetin bilinmemesi veya tespit edilememesi
halinde Taraf ülkelerde madde için ödendiği doğrulanabilir ilk fiyatın
çıkarılması ile bulunan değeri,
i) Madde: Ürünün imalatında
kullanılan herhangi bir girdi, hammadde, parça veya aksamlar ve
benzerini,
j) Maddelerin kıymeti:
Kullanılan menşeli olmayan maddelerin ithalatı esnasındaki gümrük
kıymetini, bunun bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde ise Taraf
ülkelerden birinde maddeler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı,
k) Menşe ispat belgesi: EUR.1
dolaşım belgesi veya fatura beyanını,
l) Menşeli madde kıymeti: (j)
bendindeki tanıma uygun olarak, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan,
bu tür maddenin gümrük kıymetini,
m) Müsteşarlık: Gümrük
Müsteşarlığını,
n) Sevkiyat: Bir ihracatçıdan
bir alıcıya birlikte gönderilen ya da ihracatçıdan alıcıya sevkinde tek bir
sevk evrakı kapsamında yer alan veya böyle bir evrakın olmaması halinde tek
bir fatura kapsamına giren ürünleri,
o) Sınıflandırma: Ürün veya
maddelerin belirli bir pozisyon altında sınıflandırılmasını,
ö) Taraf ülkeler: Türkiye
Cumhuriyeti ve Şili Cumhuriyetini,
p) Ülkeler: Karasuları da dahil
olmak üzere ülkeleri,
r) Ürün: Bilahare başka bir
imalatta da kullanılması söz konusu olsa bile, imal edilmiş ürünü,
s) Yetkili makam: Türkiye’de
Gümrük Müsteşarlığı’nı ve Şili’de Uluslararası Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü’nü
(DIRECON),
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Menşeli
Ürün Kavramının Tanımı ve Şartları
Menşe kuralı
MADDE
5 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, aşağıda belirtilen ürünler Taraf
ülkelerden biri menşeli kabul edilirler:
a) 7 nci maddede belirtildiği
şekilde, tamamen ilgili Taraf ülkede elde edilen ürünler,
b) 8 inci maddede belirtildiği şekilde,
ilgili Taraf ülkede yeterli işçilik veya işleme tabi tutulmuş olmaları
kaydıyla, tamamen elde edilmemiş maddeler ihtiva ederek anılan Taraf ülkede
elde edilmiş ürünler.
İkili menşe kümülasyonu
MADDE
6 – (1)
Şili menşeli maddeler, Türkiye’de elde edilen bir ürün içine dahil
edildikleri takdirde, Türkiye menşeli kabul edilir. Söz konusu maddelerin 9
uncu maddede belirtilenlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmiş
olmaları koşuluyla, yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olma şartı
aranmaz.
(2) Türkiye menşeli maddeler,
Şili’de elde edilen bir ürün içine dahil edildikleri takdirde, Şili menşeli
kabul edilir. Söz konusu maddelerin 9 uncu maddede belirtilenlerin ötesinde
bir işçilik veya işlemden geçmiş olmaları koşuluyla, yeterli işçilik veya
işlemden geçmiş olma şartı aranmaz.
(3) Birinci ve ikinci fıkralar
uyarınca bir Taraf Ülkede yapılan bir imalat işleminde, sadece diğer Taraf
ülke menşeli maddeler kümülasyona tabi tutulabilir olup, söz konusu işlemde
üçüncü ülkeler menşeli maddelerin kullanılması halinde, bunların Ek-II'de
yer alan listede belirtilen şartlar uyarınca yeterli derecede işçilik veya
işlem görmesi gerekir.
Tamamen elde edilmiş ürünler
MADDE
7 –
(1) Aşağıda belirtilen ürünlerin tamamen Taraf ülkelerden birinde elde
edilmiş oldukları kabul edilir:
a) Kendi topraklarından veya
deniz yataklarından çıkarılan mineral ürünler,
b) Taraf ülkede hasat edilen
bitkisel ürünler,
c) Taraf ülkede doğmuş ve
yetiştirilmiş canlı hayvanlar,
ç) Taraf ülkede yetiştirilmiş
canlı hayvanlardan elde edilen ürünler,
d) Taraf ülkede avcılık veya
balıkçılıkla elde edilen ürünler,
e) Taraf ülke karasuları
dışında kendi gemileri tarafından denizden elde edilen balıkçılık ürünleri
ve diğer ürünler,
f) Münhasıran (e) bendinde
atıfta bulunulan ürünlerden, kendi fabrika gemilerinin bordasında üretilen
ürünler,
g) Yalnızca hammaddelerin geri
kazanımına veya atık olarak kullanımına elverişli olan o ülkede toplanmış
kullanılmış maddeler,
ğ) Taraf ülkede yapılan imalat
işlemleri sonucu ortaya çıkan atık ve hurdalar,
h) Kendi karasuları dışındaki
deniz toprağı veya deniz toprağı altı ile ilgili münhasır işletme haklarına
sahip olmaları kaydıyla deniz toprağı veya deniz toprağı altından çıkarılan
ürünler,
ı) Münhasıran (a) ila (h)
bentlerindeki ürünlerden üretilmiş eşya.
(2) Birinci fıkranın (e) ve (f)
bentlerinde geçen kendi gemileri ve kendi fabrika gemileri tabirleri
sadece:
a) Bir Taraf ülkede kayıtlı
veya tescilli,
b) Anılan Taraf ülke bayrağı
altında seyreden,
c) En az % 50’sine bu Taraf
ülke vatandaşları tarafından sahip olunan veya idare merkezinin Taraf
ülkelerden birinde bulunduğu, müdür veya müdürlerinin, yönetim veya
denetleme kurulu başkanı ve bu kurullar üyelerinin çoğunluğunun anılan
Taraf ülke vatandaşı olduğu ve ilaveten ortaklık veya limited şirket
durumunda sermayesinin en az yarısının Taraf ülkelere veya bunların kamu
kuruluşları veya vatandaşlarına ait olduğu bir şirket tarafından sahip
olunan,
ç) Yönetici ve yetkilileri
anılan Taraf ülke vatandaşı olan,
d) Mürettebatının en az % 75’i
anılan Taraf ülke vatandaşı olan
gemiler ve fabrika gemileri
için kullanılır.
Yeterli işçilik veya işlem görmüş ürünler
MADDE
8 –
(1) 5 inci maddeye göre tamamen elde edilmemiş ürünler, Ek-II'de yer alan
listede belirtilen şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede
işçilik veya işlem görmüş olarak kabul edilir. Ek-II'de yer alan listede
belirtilen şartlar, Anlaşma kapsamındaki tüm ürünler için, bu ürünlerin
imalatında kullanılan menşeli olmayan maddeler üzerinde yapılması gerekli
işçilik ve işlemleri gösterir ve sadece bu maddelerle ilişkili olarak
geçerlidir. Aynı şekilde söz konusu listede o ürün için belirtilen şartları
yerine getirerek menşe statüsü kazanmış bir ürün, başka bir ürünün
imalatında kullanıldığı durumda, onun bileşiminde yer aldığı ürüne tatbiki
mümkün şartlar kendisine uygulanmaz ve bu malların imalatında kullanılmış
olabilecek menşeli olmayan maddeler dikkate alınmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
duruma rağmen, listede belirtilen şartlar uyarınca bir ürünün imalatında
kullanılmaması gereken menşeli olmayan maddeler, ancak;
a) Toplam kıymetlerinin, ürünün
fabrika çıkış fiyatının % 10'unu geçmemesi,
b) Menşeli olmayan maddelerin
azami değeri olarak listede verilmiş olan yüzdelerin, bu bendin uygulanması
suretiyle aşılmaması
şartı ile kullanılabilir.
(3) İkinci fıkra hükümleri,
Armonize Sistemin 50 ila 63 üncü fasıllarındaki ürünlere uygulanmaz.
(4) Birinci ve ikinci fıkra
hükümleri, üretim sırasında gerçekleştirilen işlem veya işçiliğin 9 uncu
madde hükümlerine göre yetersiz sayılmadığı hallerde uygulanır.
Yetersiz işçilik veya işlem
MADDE
9 –
(1) 8 inci maddede belirtilen koşulların sağlanıp sağlanmadığına
bakılmaksızın, ikinci fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki
işlemler menşeli ürün statüsü verilmesi için yetersiz işçilik veya işlem
olarak kabul edilir:
a) Havalandırma, yayma,
kurutma, soğutma, tuz veya kükürtdioksit veya başka sulu çözeltilere
yerleştirme, hasarlı kısımları ayırma gibi, nakliyat ve depolama süresince
eşyanın iyi şartlarda muhafazasını sağlamaya yönelik koruyucu işlemler,
b) Ambalaj ayırma ve
birleştirme,
c) Yıkama, temizleme, toz,
oksit, yağ, boya veya diğer tabakalardan arındırma,
ç) Dokuma kumaşları ütüleme
veya presleme,
d) Basit boyama ve cilalama
işlemleri,
e) Tahıl ve pirinci kabuklarından
ayırma, kısmi veya tam beyazlatma, parlatma ve perdahlama,
f) Şeker renklendirme veya
şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri,
g) Meyvelerin, kuruyemişlerin
ve sebzelerin kabuklarını soyma, çekirdeklerini çıkarma, zarlarını
ayıklama,
ğ) Keskinleştirme, basit bileme
veya basit kesme,
h) Maddelerden setler oluşturma
dahil, eleme, kalburdan geçirme, sıraya koyma, tasnifleme, kalibrasyon,
eşleştirme,
ı) Basit şişeleme, tenekeye
veya beherlere koyma, torbalama, sandıklama, kutulama, karton veya tahta
üzerine yerleştirme ve tüm diğer basit paketleme işlemleri,
i) Ürün veya paketler üzerine
marka, etiket, logo ve diğer benzeri ayırt edici işaretleri yapıştırma veya
basma işlemleri,
j) Farklı türde olmalarına
bakılmaksızın ürünlerin basit karıştırılma işlemleri,
k) Tamamlanmış bir ürün
oluşturmak üzere parçaların basit montajı veya ürünlerin parçalarına
ayrılması,
l) Yegane amacı eşyanın
yüklenmesini kolaylaştırmak olan faaliyetler,
m)
(a) ila (k) bentlerinde belirtilen işlemlerden iki veya daha fazlasının bir
arada yapılması,
n) Hayvan kesimi.
(2) Belirli bir ürüne uygulanan
işçilik veya işlemin birinci fıkra hükümleri çerçevesinde yetersiz kabul
edilip edilmeyeceğine karar verilirken, Taraf ülkelerde gerçekleştirilen
işlemlerin tümü bir arada mütalaa edilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Nitelendirme
Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar, Aksam,
Setler ve
Etkisiz Unsurlar
Nitelendirme birimi
MADDE
10 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında nitelendirme birimi, AS nomanklatürünü
kullanmak suretiyle sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul
edilen belirli bir üründür. Buna göre;
a) Muhtelif maddelerin montajı
veya gruplandırılmasından oluşan bir ürün, Armonize Sistemde tek bir pozisyonda
sınıflandırıldığında, bu ürün bir bütün olarak nitelendirme birimidir.
b) Bir sevkiyat, Armonize
Sistemde aynı pozisyon içinde sınıflandırılan, belli sayıda aynı üründen
oluşuyorsa, her bir ürün bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanışı sırasında
münferiden değerlendirilir.
(2) Armonize Sistemin (5)
sayılı Genel Kuralı çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne
dahil ediliyorsa, menşeinin tespiti açısından da dahil edilir.
Aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam
MADDE
11 –
(1) Bir cihaz, makine, alet veya
aracın parçası beraberinde teslim edilen, normal olarak, bir cihazın bölümü
durumundaki ve fiyata dahil edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura
edilmemiş olan aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam; söz konusu cihaz,
makine, alet veya araç içinde mütalaa edilir.
Setler
MADDE
12 –
(1) Armonize Sistemin (3) sayılı Genel Kuralında tanımlanan setler,
kendisini meydana getiren tüm ürünler menşeli ürün ise, o ülke menşeli
olarak addedilir. Ancak, bir set menşeli ve menşeli olmayan ürünlerden
müteşekkil ise, menşeli olmayan ürünlerin kıymetinin setin fabrika çıkış
fiyatının %15'ini geçmemesi koşuluyla, set bir bütün olarak menşeli kabul
edilir.
Etkisiz unsurlar
MADDE
13 –
(1) Bir ürünün menşeli olup olmadığını belirlemek için, imalatında
kullanılabilecek;
a) Enerji ve yakıtın,
b) Tesis ve teçhizatın,
c) Makine ve aletlerin,
ç) Ürünün nihai bileşimine
girmeyen ve girmesi amaçlanmayan eşyanın
menşeini belirlemek gerekmez.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Ülkesel
Gereklilikler
Ülkesellik ilkesi
MADDE
14 –
(1) İkinci ve üçüncü bölümde yer alan menşe statüsü kazandırılmasına
ilişkin koşullar, Taraf ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine
getirilir.
(2) Taraf ülkelerden birinden
başka bir ülkeye ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde,
geri gelen eşyanın ihraç edilmiş bulunan eşya ile aynı olduğu, söz konusu
ülkede bulunma veya ihraç edilme süresi içerisinde iyi koşullarda muhafaza
edilmeleri için gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi
tutulmadığı hususları yetkili makamları tatmin edecek şekilde ispat edilmediği
takdirde menşeli olmadığı kabul edilir.
Doğrudan nakliyat
MADDE
15 –
(1) Anlaşma hükümlerinde sağlanan tercihli muamele sadece, bu Yönetmeliğin
gerekliliklerini yerine getirmiş, Taraf ülkeler arasında doğrudan
nakledilen ürünler için uygulanır. Bununla beraber ürünler, aktarılması
veya geçici depolanması yoluyla, ancak transit geçtiği veya depolandığı
ülkenin gümrük yetkililerinin gözetimi altında olmaları ve boşaltma, tekrar
yükleme veya iyi koşullarda muhafaza etmeye yönelik işlemler dışında bir işlemden
geçmemiş olmaları koşullarıyla, gerektiğinde başka ülkeler üzerinden
nakledilebilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan
hükümlerin yerine getirildiğinin, ithalatçı ülkenin gümrük yetkililerine
ispatı, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı yoluyla yapılır:
a) İhracatçı ülkede düzenlenmiş
transit ülkesi geçişini kapsayan tek bir sevk evrakı,
b) Transit ülkesinin gümrük
yetkililerince düzenlenen, ürünlerin tam bir tanımını veren, boşaltma ve
tekrar yükleme tarihlerini ve uygulanabildiği durumlarda kullanılan gemi
veya diğer nakil araçlarının adlarını belirten ve transit ülkesi içinde
hangi koşullarda kalmış olduğunu belgeleyen bir belge,
c) (a) veya (b) bendindeki
belgelerin temin edilememesi halinde ikame kanıtlayıcı belgeler.
Sergiler
MADDE
16 –
(1) Taraf ülkelerin birinden bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen
ve sergi sonrasında diğer Taraf ülkeye ithal edilmek üzere satılan menşeli
ürünler, yetkili makamların;
a) İhracatçının bu ürünleri
Taraf ülkelerin birinden serginin düzenlendiği ülkeye naklettiği ve burada
sergilediği,
b) Ürünlerin aynı ihracatçı
tarafından diğer Taraf ülkedeki bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna
verildiği,
c) Ürünlerin sergi süresi
içinde veya sergiden hemen sonra, sergilenmek üzere gönderildiği durumunu
koruyarak sevk edildiği,
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere
gönderildikleri andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir
amaçla kullanılmadığı
hususlarında tatmin edilmesi
kaydıyla, ithallerinde Anlaşma hükümlerinden yararlanır.
(2) Altıncı, yedinci,
sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci bölüm hükümlerine uygun olarak
düzenlenen veya hazırlanan menşe ispat belgesi, normal usullere uygun
olarak ithalatçı ülke gümrük yetkililerine ibraz edilir. Bu belge üzerinde
serginin adı ve adresi belirtilir. Gerektiği takdirde ürünlerin durumu ve
sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler
istenebilir.
(3) Birinci fıkra, yabancı ürün
satmak üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda özel amaçla düzenlenmemiş
olan, açık olduğu süre içinde ürünün gümrük denetimi altında kaldığı her
türlü ticaret, sanayi, tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi
gösteri veya teşhirlerine uygulanır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Geri Ödeme
veya Muafiyet
Gümrük vergilerinde geri ödemenin veya muafiyetin yasaklanması
MADDE
17 –
(1) Altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci bölüm
hükümlerine uygun olarak menşe ispat belgesi düzenlenen veya hazırlanan
Taraf ülkelerden biri menşeli ürünlerin imalatında kullanılan menşeli
olmayan maddeler, Taraf ülkelerde her ne türde olursa olsun gümrük
vergilerinin geri ödenmesine veya bunlardan muafiyete tabi değildir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
yasak;
a) Taraf ülkelerden herhangi
birinde imalatta kullanılan maddelere uygulanabilen gümrük vergisi veya eş
etkili vergilerin kısmen veya tamamen iadesi veya muaf tutulması veya
ödenmemesi yönündeki her türlü düzenlemeye,
b) Ürünlerin söz konusu
maddelerden elde edilip ihraç edildiği ve dahilde kullanım için
alıkonmadığı hallerde,
c) Birinci fıkrada ve (a)
bendinde belirtilen iade, muafiyet veya geri ödemelerin açıkça veya aynı
etkiyi doğuracak şekilde geçerli olduğu durumlarda
uygulanır.
(3) Bir menşe ispat belgesi
kapsamındaki ürünlerin ihracatçısı, menşeli olmayan maddeler kullanılarak
üretilen ilgili ürünlere geri ödeme sağlanmadığını ve bu maddelere
uygulanabilen tüm gümrük vergileri ile eş etkili vergilerin fiilen
ödendiğini ispat eden tüm geçerli belgeleri gümrük yetkililerinin talebi
üzerine herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazır olmak zorundadır.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü
fıkra hükümleri, 10 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ambalajlara,
11 inci maddede belirtilen aksesuar, yedek parça ve aksama ve 12 nci
maddede belirtilen set halindeki ürünlere, menşeli olmadıkları durumlarda
uygulanır.
(5) Birinci, ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkra hükümleri, yalnızca Anlaşmanın uygulandığı türden maddeler
için geçerlidir. Ayrıca bu hükümler, Anlaşma hükümleri uyarınca ihracatta
uygulanabilen tarım ürünleri için ihracat iadesi sisteminin işlemesine
engel teşkil etmez.
ALTINCI
BÖLÜM
Eşyanın
Menşeinin İspatı
Menşe ispat belgeleri
MADDE
18 –
(1) Taraf ülkelerden biri menşeli ürünler, diğer Taraf ülkeye ithal
edilmeleri sırasında, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı üzerine
Anlaşmadan yararlanır:
a) Örneği Ek-III'te yer alan
EUR.1 dolaşım belgesi,
b) Metni Ek-IV’te yer alan
Fatura beyanı.
(2)
Birinci fıkra hükümlerine rağmen, bu Yönetmelik çerçevesinde menşeli
ürünler, 36 ncı maddede belirtilen durumlarda, birinci fıkrada belirtilen belgelerden
herhangi birisinin ibraz edilmesine gerek bulunmaksızın Anlaşmadan
yararlanır.
Fatura beyanı
MADDE
19 –
(1) Fatura beyanı; 38 inci madde çerçevesinde bir Onaylanmış İhracatçı
tarafından veya toplam kıymeti 6000 Euro'yu geçmeyen menşeli ürünler ihtiva
eden bir veya daha fazla kaptan müteşekkil bir sevkiyat için herhangi bir
ihracatçı tarafından hazırlanabilir.
(2) Fatura beyanı, söz konusu
ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olarak kabulü ve bu Yönetmeliğin
diğer hükümlerinin yerine getirilmesi halinde hazırlanabilir.
(3) Fatura beyanında bulunan
ihracatçı, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin
yerine getirilmiş olduğunu kanıtlayan ilgili tüm belgeleri, ihracatçı
ülkenin yetkili makamlarının talebi üzerine herhangi bir anda ibraz etmeye
hazırlıklı olur.
(4) Fatura beyanı, ihracatçı
tarafından, metni Ek-IV'te yer alan, Anlaşmada aynı ekte belirtilen
dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuatıyla uyumlu olan
beyanın, fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerine
daktilo edilmesi, ıstampa ile damgalanması veya basılması suretiyle
hazırlanır. Beyan el yazısı ile de yapılabilir; bu takdirde, mürekkeple ve
matbaa harfleriyle yazılır.
(5) Fatura beyanı, ihracatçının
kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını ihtiva eder. Ancak, 38 inci
madde çerçevesinde onaylanmış ihracatçıdan, kendi adıyla hazırlanmış
herhangi bir fatura beyanının kendi el yazısıyla imzalanmış addedilerek tüm
sorumluluğu üzerine aldığına dair yazılı bir taahhütnameyi ihracatçı
ülkenin yetkili makamlarına vermiş olması koşuluyla, böyle bir beyanı
imzalama şartı aranmaz.
(6) Bir fatura beyanı,
ihracatçı tarafından, kapsadığı ürünlerin ihracatı esnasında veya
ithalatından itibaren iki yıl içinde ithalatçı ülkede ibrazı koşuluyla,
ihracattan sonra da hazırlanabilir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
EUR.1
Dolaşım Belgelerinin Düzenlenmesi ve Vize İşlemleri
EUR.1 dolaşım belgesinin şekli, basımı ve dağıtılması
MADDE
20 –
(1) EUR.1 dolaşım belgeleri Ek-III'te belirlenen form ve niteliklere uygun
olarak ve seri numaraları verilerek Müsteşarlık veya Müsteşarlıkça
yetkilendirilen kuruluşlarca bastırılır ve ihtiyaca göre dağıtılır.
(2) EUR.1 dolaşım belgeleri
yalnızca ihracatçı veya ihracatçının gümrük beyannamesini imzalamakla
yetkili kanuni temsilcisi tarafından, örneği Ek-III’te yer alan EUR.1
dolaşım belgesi ile başvuru formunun bu Yönetmeliğe uygun olarak
doldurulması suretiyle yazılı başvurusu üzerine düzenlenir.
EUR.1 dolaşım belgesinin doldurulması
MADDE
21 –
(1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri EUR.1 dolaşım belgelerini
ve EUR.1 dolaşım belgesi başvuru formlarını, bu belgelerin arka sayfasında
yazılı kurallara uygun olarak doldurur.
(2) Bu maddenin birinci fıkrası
hükümlerine göre;
a) Belgeler Anlaşmada
belirtilen dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri
çerçevesinde doldurulur.
b) Belgeler yazı makinesi veya
elle doldurulabilir. Elle doldurulmaları halinde mürekkepli kalem ve matbaa
harfleri kullanılır.
c) Belge üzerinde silinti ve
birbiri üzerine yazılmış sözcük ve ilaveler bulunamaz ve değişiklikler
doğru olmayan kayıtların üzeri çizilerek, gerekli düzeltmelerin eklenmesi
suretiyle yapılır. Bu şekilde yapılan düzeltmelerin belgeyi düzenleyen kişi
tarafından imzalanması ve gümrük idaresi tarafından tasdik edilmesi
gerekir.
ç) Belgelerde kayıtlı her bir
maddeye sıra numarası verilir ve madde aralarında boşluk bırakılmaz. Son
kaydın hemen altına sonradan bir ilave yapılmasını önlemek üzere yatay bir
çizgi çekilerek, kullanılmayan yerler çapraz bir çizgiyle iptal edilir.
d) Belgelerde kayıtlı eşyanın,
tanınmalarına olanak verecek kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir
tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak
ayrıntılı bir biçimde beyan edilir.
(3) İhracatçılar veya yetkili
kanuni temsilcilerinin, EUR.1 dolaşım belgesi başvuru formlarının arka
yüzünde yer alan İhracatçı Beyanında belirtilen hususları yer ve tarih
göstererek imza ile teyid etmeleri gerekir.
(4) İhracatçı beyanı eşyanın
menşeinin tespitini teminen, ihracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri
tarafından; eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan maddelere
uygulanan işlem ve işçiliğin, Ek-II'de yer alan listede belirtilen şartları
sağladığı hususları ile eşyanın imalatında kullanılan Taraf ülkeler menşeli
maddeler ve bu maddeler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikleri
belirtilecek şekilde, eksiksiz olarak doldurulur ve bu hususları
destekleyici belgeler ibraz edilir.
İhracatçının ibraz yükümlülüğü
MADDE
22 –
(1) EUR.1 dolaşım belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, bu
Belgeleri düzenleyecek gümrük idarelerinin veya Müsteşarlıkça
yetkilendirilen kişi veya kuruluşların talep edebileceği, söz konusu ürünün
menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş
olduğunu tevsik eden ilgili bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür.
Başvurunun değerlendirilmesi
MADDE
23 –
(1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri tarafından 20 nci madde
hükümlerine uygun olarak doldurulan ve imzalanan başvuru formları ile belgeler
gümrük idarelerine veya Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara
verilir.
(2) Gümrük idareleri veya
Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar, başvuru formları ile
EUR.1 dolaşım belgelerinin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını
kontrol edip, belgede kayıtlı eşyanın 4 veya 5 inci madde hükümleri
gereğince Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda, ihracata ait
diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli
işlemleri tamamlar.
EUR.1 dolaşım belgesinin gümrük idaresince incelenmesi
MADDE
24 –
(1) Gümrük idareleri, 23 üncü madde hükümleri çerçevesinde başvurunun
değerlendirilmesini müteakip;
a) Dolaşım belgelerinin bu
Yönetmelikteki şartlara uygun olup olmadığını, özellikle ürünün tanımı için
ayrılmış bulunan boşluğun her türlü sahte ilaveler yapılması imkanını
ortadan kaldıracak şekilde doldurulup doldurulmadığını,
b) İhraç konusu eşyanın cins,
nevi, nitelik ve miktar itibariyle dolaşım belgesindeki kayıtlara uygun
olup olmadığını,
c) İhraç konusu eşyanın menşeli
olduğunu veya sayıldığını
ürün
ve imalatında kullanılan girdilere ait diğer evrakın yanısıra, nakliyeciler
tarafından verilen kara, demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin
konşimento, manifesto, yük senetleri, fatura ve beyannameye eklenen diğer
belgeleri ve gerektiğinde muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç
konusu eşyayı 7/10/2009 tarihli ve 27369 Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle
kontrol eder.
(2) Bu şekilde dolaşım
belgelerinin kontrolü yapıldıktan sonra 25 inci madde hükümleri uyarınca
vize işlemine geçilir.
EUR.1 dolaşım belgesinin vize edilmesi
MADDE
25 –
(1) İhracatçılar tarafından vize edilmek üzere ibraz olunan, usulüne uygun
olarak doldurulmuş EUR.1 dolaşım belgeleri, 23 ve 24 üncü maddeler uyarınca
yapılacak değerlendirme ve incelemelerin uygun sonuç vermesi halinde gümrük
idarelerince vize edilir.
(2) Dolaşım belgelerinin gümrük
idaresince vize edilmesini talep etme hakkı, bizzat ihracatçıya veya gümrük
beyannamelerini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisine aittir. Yetkili
olmayan kimseler tarafından yapılan vize talepleri, gümrük idaresince
reddedilir.
(3) Dolaşım belgelerinin gümrük
vizesine ayrılmış (11) numaralı kutusunun doğru olarak ve noksansız doldurulması
şarttır. Yanlış veya noksan yapılan vize işlemi belgeyi geçersiz kılar ve
sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder.
(4) Gümrük idareleri, dolaşım
belgesindeki (11) numaralı vize kutusuna; gümrük beyannamesinin tarihi,
sayısı ve gümrük idaresinin açık posta adresini, yazı makinesi veya
mürekkepli kalemle ve matbaa harfleriyle okunabilecek şekilde olmasına özen
göstererek yazar ve idarenin okunabilir mührünü işaretli bölümdeki yere
basarak, tarih, imza ve kaşe koymak suretiyle vize işlemini tamamlar.
(5) EUR.1 dolaşım belgesi
Anlaşma ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak gümrük
idaresinin vizesi ile hüküm ifade edeceğinden, düzenlenme işlemi vize ile
tamamlanmış olur.
(6) Düzenlenen EUR.1 dolaşım
belgesi fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda ihracatçıya
verilmek üzere hazır bulundurulur.
(7) Biri beyaz üzerine yeşil
meneviş zeminli, dördü beyaz olan beş nüshalık takım halindeki dolaşım
belgesinin nüshalarının hangi birimlere verileceğini Müsteşarlık belirler.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM
EUR.1
Dolaşım Belgelerinin Sonradan Verilmesi,
İkinci
Nüsha Düzenlenmesi ve Değiştirilmesi
EUR.1 dolaşım belgesinin ihracattan sonra verilmesi
MADDE
26 –
(1) 25 inci madde hükümlerine istisna olarak, EUR.1 dolaşım belgeleri;
hata, istenmeyerek yapılan ihmal veya özel durumlar nedeniyle ihraç anında
düzenlenmemiş olması veya EUR.1 dolaşım belgesinin düzenlenmiş, ancak
teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususu, gümrük
idarelerine veya Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara tatmin
edici bir şekilde ispat edilmesi halinde ait olduğu ürünün ihracından sonra
düzenlenebilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
durumlarda ihracatçı eşyanın cinsi, nevii, niteliği ve miktarını, ambalaj
şeklini, marka ve numaralarını, işaretlerini, çıkış işleminin yapıldığı
gümrük idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek
yazılı talepte bulunur. Söz konusu eşya için ihraç sırasında EUR.1 dolaşım
belgesi verilmediğini veya EUR.1 dolaşım belgesinin ithalatçı ülke yetkili
makamlarınca teknik nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte
yazılı olarak beyan eder. Usulüne uygun olarak doldurulmuş EUR.1 dolaşım
belgesi ve başvuru formunu imzalayıp talep yazısına ekler.
(3) Bu maddede belirtilen
şartları yerine getiren ihracatçının talebi ilgili gümrük idareleri veya
Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar tarafından incelenir.
Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile
varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda,
ihracatçının beyanına tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde EUR.1
dolaşım belgesi verilir ve vize edilir.
(4) İhracattan sonra verilen
EUR.1 dolaşım belgelerinin (7) numaralı Gözlemler kutusuna,
a) TR : SONRADAN VERİLMİŞTİR,
b) EN :
ISSUED RETROSPECTIVELY
c)
ES : EMITIDO A POSTERIORI
ibarelerinden
birisi yazılır.
(5) İhracatçı ülke yetkili
makamlarınca düzenlenen ve bu ibarelerden birini taşıyan EUR.1 dolaşım belgeleri,
ithalatçı ülke yetkili makamlarınca kabul edilir.
Teknik nedenlerle EUR.1 dolaşım belgesinin reddi
MADDE
27 – (1)
EUR.1 dolaşım belgesi bu Yönetmelikte öngörülen şekilde düzenlenmemiş ise
teknik nedenlerle reddedilebilir. Aşağıda belirtilen;
a) EUR.1 dolaşım belgesinin,
ebat veya renk olarak örnekten önemli derecede farklı olması, seri numarası
bulunmaması, resmi olarak öngörülen dillerden birinde basılmaması gibi
öngörülen form dışında bir form kullanılarak düzenlenmesi,
b) EUR.1 dolaşım belgesinde (4)
numaralı kutu gibi doldurulması zorunlu kutulardan birinin doldurulmaması,
c) EUR.1 veya EUR-MED dolaşım
belgesinin (11) numaralı kutusunun mühürlenip imzalanmaması, EUR.1 dolaşım
belgesinin yetkili olmayan bir makam tarafından onaylanması,
ç) EUR.1 dolaşım belgesi vize
edilirken kullanılan mührün 40 ıncı hükümleri uyarınca örneği gönderilmeyen
yeni bir mühür olması,
d) İbraz edilen EUR.1 dolaşım
belgesinin orijinal olmayıp fotokopi veya suret olması,
e) EUR.1 dolaşım belgesinin (2)
veya (5) numaralı kutusuna Anlaşmaya taraf olmayan ülkelerden birinin
yazılması,
gibi teknik nedenlerle kabul
edilmeyen EUR.1 dolaşım belgeleri sonradan düzenlenebilir.
(2) Teknik nedenlerle
reddedilen EUR.1 dolaşım belgesi, üzerine BELGE KABUL EDİLMEMİŞTİR ibaresi
yazılarak, hangi nedenlerle kabul edilmediği de belirtilerek sonradan
düzenlenen yeni bir EUR.1 dolaşım belgesi alması için ithalatçıya iade
edilir. Ancak, gümrük idareleri gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra
kontrol amacıyla veya hile yapıldığından şüphe edilmesi halinde reddedilen
EUR.1 dolaşım belgesinin bir kopyasını saklayabilir.
EUR.1 dolaşım belgesinin ikinci nüsha düzenlenmesi
MADDE
28 –
(1) EUR.1 dolaşım belgesinin çalınma, kaybedilme ve hasar görmesi
hallerinde ihracatçı, ilk belgeyi düzenleyen gümrük idaresine veya
Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara başvurarak belgenin
ikinci bir nüshasının düzenlenmesini talep edebilir.
(2) Gümrük idareleri,
kendilerinde bulunan ve ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait belgelere ve ilk
belgeye uygun olarak düzenlendiğini tespit ettikten sonra ikinci nüsha
Belgenin vize işlemini yapar.
(3) Ancak, gümrük vizesi
kutusuna vize tarihi olarak hüküm ifade etmek üzere, ilk dolaşım belgesinin
vize tarihi ve seri numarası yazılır.
(4) Bu şekilde düzenlenen
ikinci nüsha belgelerin (7) numaralı Gözlemler kutusuna,
a) TR : İKİNCİ NÜSHADIR,
b) EN :
DUPLICATE,
c) ES : DUPLICADO
ibarelerinden birisi yazılır.
EUR.1 dolaşım belgesinin değiştirilmesi
MADDE
29 –
(1) Menşeli ürünler Taraf ülkelerden birinin yetkili makamının kontrolü
altında iken, ürünün tamamının veya bir bölümünün bulunduğu Taraf ülke
içinde başka bir yere gönderilmesi gerektiği durumda, gönderilecek kısım
için asıl belge yerine geçmek üzere bir veya birden çok müfrez EUR.1
dolaşım belgesi düzenlenir ve durum esas EUR.1 dolaşım belgesi üzerine
işaret edilir.
(2) Müfrez EUR.1 dolaşım
belgesi düzenlenme talebi eşyayı kontrol altında bulunduran gümrük
idaresine yazılı olarak yapılır. İlgili idare tarafından gerekli her türlü
inceleme yapılarak bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması halinde talep
yerine getirilir.
(3) Düzenlenen müfrez belge
Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında EUR.1 dolaşım belgesi olarak kabul
edilir.
(4) Esas EUR.1 dolaşım
belgesinin tarih ve seri numarası müfrez belgenin veya belgelerin (7)
numaralı Gözlemler kutusuna yazılır, aslına ve tüm nüshalarına MÜFREZ MENŞE
İSPAT BELGESİDİR kaşesi basılır.
(5) Gümrük idaresi, esas menşe
ispat belgesi ile buna dayanılarak düzenlenen yeni belgenin veya belgelerin
beyaz nüshasını muhafaza eder.
DOKUZUNCU
BÖLÜM
İbraz
Menşe ispat belgesinin geçerliliği
MADDE
30 –
(1) EUR.1 dolaşım belgesi, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren on
ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz
edilmesi gerekir.
(2) Fatura beyanı, ihracatçı
tarafından hazırlanış tarihinden itibaren on ay geçerli olur ve bu süre
zarfında ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilmesi gerekir.
(3) İthalatçı ülkenin yetkili
makamlarına ibraz edilecek menşe ispat belgeleri, istisnai durumlar
nedeniyle, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen sürelerden sonra da,
uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.
(4) Diğer geç ibraz hallerinde,
ithalatçı ülkenin yetkili makamı, eşyanın belirtilen son tarihten önce
gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.
(5) Menşe ispat belgelerinin
ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması için, bu sürenin
bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı
veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından
yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir.
(6) İlgili gümrük idaresi
durumu bağlı olduğu Başmüdürlüğe intikal ettirir. İlgili Başmüdürlük konuyu
inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine kanaat getirir ve
ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise Belgelerin süresini en
çok bir ay uzatabilir.
(7)
Türkiye ile Şili arasındaki ticarette ithalatçı tarafın iç mevzuatına uygun
olmak kaydıyla tercihli rejim ayrıca, ürünlerin ithal edildikleri tarihte
tercihli rejimden yararlanmaya uygun olduklarını gösteren bir menşe ispat
belgesi sunulması halinde, uygulanabildiği hallerde vergilerin geri
ödenmesi suretiyle ithalat beyannamesinin kabul tarihinden itibaren iki yıl
içerisinde tanınabilir.
Menşe ispat belgelerinin ibrazı
MADDE
31 –
(1) Menşe ispat belgeleri, gümrük mevzuatı ve ilgili mevzuat gereğince
ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilir. Söz konusu yetkili
makam, menşe ispat belgelerinin tercümesini talep edebilir. Ayrıca idare
beyannameye ek olarak, ithalatçıdan eşyanın Anlaşmanın koşullarına
uygunluğunu gösteren yazılı bilgi ve belgeleri talep edebilir.
(2) Eşyanın tercihli rejiminden
yararlanmasını teminen ibrazı gereken menşe ispat belgelerinin, bu belgeyle
ilgili eşyanın fiili ithalinden evvel veya fiili ithali sırasında ibraz
edilememesi ve ilgili ithalatçı tarafından eşyanın bekletilmeden ithalinin
istenilmesi durumunda, tercihli rejim uygulanmaz ve indirimsiz vergi
nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler kesin olarak tahsil
edilir. Ancak bu kabil eşyanın fiili ithalini müteakip süreleri içerisinde,
usulüne uygun menşe ispat belgeleri işlemi yapan gümrük idaresine ibraz
olunduğu takdirde; ibraz olunan menşe ispat belgesinin ithal edilen eşyaya
ait olduğunun gümrük beyannamesi ve ekleri belgelerle karşılaştırılarak
anlaşılması ve belgenin geçerlilik süresinin geçirilmemiş olduğunun tespiti
kaydıyla, tercihli vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları ile
tercihsiz vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark
mükelleflerine iade edilir.
Parçalar halinde ithalat
MADDE
32 –
(1) İthalatçının talebi üzerine ve Müsteşarlıkça belirlenen şartlara
binaen, Armonize Sistemin 2(a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş
veya monte edilmemiş halde olan ve Armonize Sistemin XVI ncı ve XVII nci
Bölümlerinde ya da 7308 ve 9406 no’lu pozisyonlarında yer alan ürünlerin,
parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek bir menşe
ispat belgesi, ilk parçanın ithalatı esnasında gümrük idaresine
verilecektir.
Tevsik edici belgeler
MADDE
33 –
(1) Aşağıda sayılan belgeler, bir EUR.1 dolaşım belgesi veya fatura beyanı
kapsamındaki ürünlerin Taraf ülkelerden biri menşeli olduğu ve bu Yönetmeliğin
diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla, 19
uncu maddenin üçüncü fıkrasında ve 22 nci maddede belirtilen belgeler
arasındadır:
a) İhracatçı veya tedarikçi
tarafından, söz konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen
işlemleri belgeleyici nitelikte; örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde
yer alan doğrudan deliller,
b) Taraf ülkelerden birinde
düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan maddelerin menşe
statüsünü tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
c) Taraf ülkelerden birinde
düzenlenmiş veya hazırlanmış, maddeler üzerinde bu ülkelerde yapılan
işçilik veya işlemi tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
ç) Kullanılan maddelerin menşe
statüsünü tevsik etmek üzere, Taraf ülkelerden birinde bu Yönetmelik hükümleri
uyarınca düzenlenmiş veya hazırlanmış EUR.1 dolaşım belgeleri veya fatura
beyanları.
Menşe ispat belgeleri ve tevsik edici belgelerin muhafazası
MADDE
34 –
(1) Yürürlükteki kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak üzere,
a) EUR.1 dolaşım belgesi
düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, 22 nci maddede belirtilen
belgeleri,
b) Fatura beyanında bulunan
ihracatçı, bu beyanın bir nüshasını ve 19 uncu maddenin üçüncü fıkrasında
belirtilen belgeleri,
c) EUR.1 dolaşım belgesini
düzenleyen gümrük idaresi veya Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya
kuruluşlar, 20 nci maddede belirtilen Başvuru Formunu ve başvuru sırasında
firma tarafından kendilerine sunulan diğer tüm vesaiki,
ç) İthalatçı ülkenin yetkili
makamları, kendilerine ibraz edilen EUR.1 dolaşım belgeleri ve fatura
beyanlarını
en az üç yıl muhafaza eder.
Farklılıklar ve şekli hatalar
MADDE
35 –
(1) Menşe ispat belgelerindeki beyanlar ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine
getirmek amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler
arasında küçük farklılıkların bulunması, belgenin gümrüğe sunulan ürünlere
tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu menşe
ispat belgelerinin geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) Menşe ispat belgeleri
üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu
olmayan, daktilo hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin
reddedilmesini gerektirmez.
ONUNCU
BÖLÜM
Menşe
İspatından Muafiyet
Ticari mahiyette olmayan eşya
MADDE
36 –
(1) Küçük paketler halinde gerçek kişilerden gerçek kişilere gönderilen
veya yolcuların zati ya da hediyelik eşyasının bir bölümünü oluşturan eşya;
ticarete konu olmamaları, bu
Yönetmelik gereklerini yerine getirdiklerinin beyan edilmesi ve bu beyanın
doğruluğu hakkında şüphe bulunmaması halinde menşe ispat belgesi
istenmeksizin menşeli ürünler olarak kabul edilir. Posta yoluyla gelen
eşyada beyan, Posta Gümrük Beyannamesi (CN22/CN23 belgesi) veya bu belgeye eklenen bir kağıt
üzerinde yapılabilir.
(2) Alıcıların, yolcuların veya
ailelerinin şahsi kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın
tabiatı ve miktarı itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise,
ticari ithalat olarak kabul edilmez.
(3) Ayrıca, birinci ve ikinci
fıkradaki ürünlerin toplam kıymetinin, küçük paketler halindeki eşyada 500
Euro’yu, yolcu zati ve hediyelik
eşyasında 1200 Euro’yu geçmemesi gerekir.
ONBİRİNCİ
BÖLÜM
Euro ile
İfade Edilen Tutarlar
Euro karşılıklarının tespiti
MADDE
37 –
(1) 19 uncu madde ile 36 ncı madde hükümlerinin uygulanmasında, eşyanın
Euro dışında bir para birimi üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, Taraf
ülkelerin ulusal para birimleri cinsinden ifade edilen Euro tutarına eşit
tutarlar, Taraf ülkelerin her biri tarafından yıllık olarak sabitlenir.
(2) Bir sevkiyat, ilgili ülkede
sabitlenen tutara göre, faturanın düzenlendiği para birimine atıf yapılmak
suretiyle, 19 uncu madde ile 36 ncı madde hükümlerinden yararlanır.
ONİKİNCİ
BÖLÜM
Basitleştirilmiş
İşlemler
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin verilmesi
MADDE
38 –
(1) Taraflar arasındaki ticarette aşağıdaki hükümler çerçevesinde
basitleştirilmiş işlem uygulanması mümkündür;
a) Müsteşarlık;
1) Sık sık EUR.1 dolaşım
belgesi düzenlenmesini gerektiren sevkiyat yapan,
2) Eşyanın menşe statüsünün ve
bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirildiğinin saptanması için gerekli
her türlü teminatı gümrük idarelerine veren,
3) Vergi ve gümrük mevzuatı ile
ilgili ciddi ve mükerrer suç işlememiş olan,
4) Gümrük idarelerinin
faaliyetlerini denetlemesine imkan verecek kayıtlara sahip olan
gerçek ve tüzel kişilere,
eşyanın kıymetine bakılmaksızın örneği Ek-IV’te yer alan Fatura beyanını
hazırlayabilmesi konusunda Onaylanmış İhracatçı yetkisi verebilir.
(2) Müsteşarlık,
basitleştirilmiş işlem uygulamasını teminen yetki belgesi verilmesi ve
yetkinin Onaylanmış İhracatçı tarafından kullanımının izlenmesine ilişkin
usulleri belirler.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin iptali
MADDE
39 –
(1) Onaylanmış ihracatçıların bu Yönetmelikteki hükümlere aykırı hareket
etmeleri ya da verilen yetkide öngörülen koşullara uymamaları veya bu
koşulların ortadan kalkması halinde, cezai hükümler saklı kalmak üzere
verilen yetki Müsteşarlıkça geçici olarak geri alınabilir veya iptal
edilebilir.
ONÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Yetkili
Makamlar Arasında Karşılıklı İşbirliği
Mühür ve adreslerin iletilmesi
MADDE
40 –
(1) Taraf ülkelerin yetkili makamları, kendi idarelerinde EUR.1 dolaşım
belgesi vize ederken kullandıkları mühürlerin örnek baskılarını, EUR.1
dolaşım belgelerinin ve fatura beyanlarının kontrolünden sorumlu yetkili
makamlarının adreslerini birbirlerine iletir.
Karşılıklı yardım
MADDE
41 –
(1) Taraf ülkeler, yetkili makamları vasıtasıyla birbirlerine EUR.1 dolaşım
belgeleri veya fatura beyanlarının geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer
alan bilgilerin doğruluğunun kontrolünde yardımcı olur.
Sonradan kontrol talebi
MADDE
42 –
(1) İthalatçı ülke yetkili makamları, EUR.1 dolaşım belgeleri ve fatura
beyanlarının sonradan kontrolünü talep edebilir.
(2) İthalatçı ülke yetkili
makamı, ihracatçı ülke yetkili makamınca verilen EUR.1 dolaşım belgeleri ve
fatura beyanlarının gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin
bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü
ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeleri sonradan kontrol talebi ile
25 inci madde hükümleri çerçevesinde vizeyi yapan ihracatçı ülke yetkili
makamına geri gönderir.
(3) İthalatçı ülke yetkili
makamları, EUR.1 dolaşım belgesi ve fatura ile eğer ibraz edilmiş ise
fatura beyanını, yahut bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde
araştırmanın gerekçelerini de belirterek ihracatçı ülkenin yetkili
makamlarına geri gönderir. Menşe ispat belgesinde yer alan bilgilerin doğru
olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol
talebini desteklemek üzere gönderilir.
Sonradan kontrol işlemleri
MADDE
43 –
(1) Menşe İspat Belgelerinin kontrol talebi, bu belgelerin Müsteşarlığa
gönderilmesi suretiyle yapılır.
(2) EUR.1 dolaşım belgelerinin
kontrol talebi; (13) numaralı kutunun, EUR.1 dolaşım belgesine ilişkin
kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamının adı ve açık
posta adresi, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleri ile
yazılarak doldurulması suretiyle yapılır.
(3) Kontrol talebinde bulunulan
yer ve tarih belirtilip mühür, imza ve kaşe koymak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol talebinin incelenmesi
MADDE
44 –
(1) Kontrol, ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından yapılır. Bu amaçla,
ihracatçı ülke yetkili makamı, her türlü delil talep etme ve ihracatçının
hesaplarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri yapabilme
yetkisine sahiptir.
(2) İhracatçı ülke yetkili
makamları EUR.1 dolaşım belgelerinin kontrol sonucunu (14) numaralı bölümü
aşağıdaki şekilde doldurmak suretiyle belirtir:
a) Birinci veya ikinci
maddelerden uygun olanın önüne (x) işareti konur,
b) Kontrolü yapan yetkili
makamın adı ve kontrol tarihi yazılır,
c) Okunabilir mühür, imza ve
kaşe koymak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol sonuçları
MADDE
45 –
(1) Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamı,
kontrol sonucundan en kısa zamanda haberdar edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında,
belgelerin gerçek olup olmadığı, söz konusu ürünlerin Taraf ülkelerden biri
menşeli olarak kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer
hükümlerine uygun olup olmadığı hususları açıkça belirtilir.
(3) İthalatçı ülke yetkili
makamına ibraz edilen EUR.1 dolaşım belgesinin sonradan kontrol işlemine
tabi tutulması halinde, söz konusu belge kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile
tercihli vergisi arasındaki fark kadar nakit veya teminat mektubu alınarak,
eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen
dolaşım belgelerinin, ihracatçı ülke yetkili makamınca doğruluğunun teyidi
yapılarak geri gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri
iade edilir.
(4) Makul şüphe durumlarında,
on ay içinde cevap alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun
ya da ürünlerin gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli
bilginin bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili
makamları, istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma
hükümlerinin uygulanmasını reddedebilir.
Anlaşmazlıkların çözümü
MADDE
46 –
(1) Bu Yönetmelik esasları çerçevesinde yapılacak uygulamada meydana
gelecek tereddüt ve anlaşmazlıklar, bu Yönetmeliğe ilişkin işlemlerin
yürütülmesiyle görevli kuruluşlarca Müsteşarlığa iletilir.
(2) Bu tereddüt ve anlaşmazlıklardan
42 ila 45 inci maddelerde belirtilen sonradan kontrol işlemlerine ilişkin
olup, Taraf ülkeler yetkili makamlarınca kendi aralarında çözümlenemeyenler
veya 1 inci maddede belirtilen Anlaşmalar eki “Menşeli Ürünler Kavramının
Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokol”ün yorumlanmasında
ortaya çıkan sorunlar Ortak Komiteye sunulur.
(3) İthalatçı ile ithalatçı
ülkenin yetkili makamları arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, bu
ülkenin mevzuatı çerçevesinde çözüme bağlanır.
ONDÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Cezalar
Cezalar
MADDE
47 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında, 27/10/1999 tarihli
ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu ile yürürlükteki ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
ONBEŞİNCİ
BÖLÜM
Serbest
Bölgeler
Serbest bölgeler
MADDE
48 –
(1) Taraf ülke yetkili makamları, nakliyeleri esnasında kendi ülkesi içinde
bulunan bir serbest bölgeyi kullanan ve bir menşe ispat belgesi kapsamında
ticarete konu olan eşyanın başka eşyayla değiştirilmemesinin veya hasara
uğramasını önleyici normal işlemler dışındaki herhangi bir işleme tabi
tutulmamasının temini konusundaki her türlü tedbiri alır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine
istisna olarak, Taraf ülkelerden biri menşeli herhangi bir ürün, bir menşe
ispat belgesi kapsamında bir serbest bölgeye ithal edilir ve bir işçilik
veya işlemden geçirildiği takdirde, tatbik edilmiş olan işçilik veya
işlemin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması koşuluyla, ihracatçının
talebi üzerine yeni bir EUR.1 dolaşım belgesi, ilgili gümrük idaresi veya
Müsteşarlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar tarafından düzenlenir.
ONALTINCI
BÖLÜM
Transit
Haldeki veya Antrepodaki Eşyaya İlişkin Geçici Hükümler
Transit haldeki veya antrepodaki eşya
MADDE
49 –
(1) Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti arasında imzalanmış olan
Anlaşma kapsamında bu Yönetmelik hükümlerine uygun olan ve bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte transit halinde olan ya da Türkiye’de veya
Şili’de antrepolarda veya serbest bölgelerde geçici depolanan eşyaya,
ithalatçı ülkenin yetkili makamına söz konusu tarihten itibaren on ay
içinde, eşyanın 15 inci madde hükümleri çerçevesinde doğrudan nakledilmiş
olduğunu gösteren belgelerle beraber ihracatçı ülkenin yetkili makamları
tarafından sonradan verilmiş bir EUR.1 Dolaşım Belgesinin sunulması
kaydıyla, bu Yönetmelik hükümleri tatbik edilebilir.
ONYEDİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Diğer hususlar
MADDE
50 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması bakımından bu Yönetmelikte yer
almayan hususlar hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile Gümrük
Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE
51 –
(1) Bu Yönetmelik 1/3/2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
52 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan
yürütür.
Ekleri için tıklayınız.
|