TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ
KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun
No. 6170 Kabul
Tarihi: 2/3/2011
MADDE 1 − 26/6/2001 tarihli ve
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun 3 üncü maddesinin (c),
(g), (j) ve (l) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“c) Araştırma ve Geliştirme
(AR-GE): Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden
oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yazılım dahil
yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için
sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları,”
“g) Yenilik: Sosyal ve ekonomik
ihtiyaçlara cevap verebilen mevcut pazarlara başarı ile sunulabilecek ya da
yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün ya da mal, hizmet, uygulama,
yöntem veya iş modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve süreçlerin
neticelerini,”
“j) Kurucu
Heyet: Bölgenin içinde veya bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite
veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsü ve
diğer kuruluş temsilcilerinden oluşan, Bölge yönetici şirketi kuruluşuna
kadar geçen süreçte ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde Bölgenin kurulması
ile ilgili tüm iş ve işlemlerden sorumlu heyeti,”
“l) Yazılım:
Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer
cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri
yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod
listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli
bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin
tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm
hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü,”
“m) AR-GE Personeli: AR-GE
faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri,
n) Araştırmacı: AR-GE
faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün,
süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili
projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları,
o) Teknisyen: Mühendislik, fen
ve sağlık bilimleri alanında yüksek öğrenim görmüş ya da meslek lisesi veya
meslek yüksekokullarının teknik, fen ve
sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi
kişileri,
p) Destek Personeli: AR-GE
faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici,
teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli,
r) Yazılımcı Personel: Yazılım
olarak tanımlanan süreçte çalışıp program geliştiren, üreten, alanında
yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personeli,
s) Kuluçka Merkezi (İnkübatör): Özellikle genç ve yeni işletmeleri
geliştirmek amacıyla; girişimci firmalara ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara
erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden
sağlandığı yapıları,
t) Teknoloji Transfer Ofisi
(TTO): Teknoloji
geliştiricisi AR-GE kurum ve kuruluşları ile teknoloji
kullanıcısı sanayi şirketleri veya diğer teknoloji ya da AR-GE kurum ve
kuruluşları arasında bilgilendirme, koordinasyon, araştırmayı yönlendirme,
yeni AR-GE şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliği geliştirme, fikri mülkiyet haklarının
korunması, pazarlanması, satılması, fikri mülkiyetin satışından elde edilen
gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet gösteren yapıyı,
u) Teknolojik Ürün: Toplumsal
ihtiyaçları karşılamak ve yaşam standardını yükseltmek amacıyla nitelikli
işgücü tarafından bilimsel bilgi ve teknolojik araştırmalar kullanılarak
ortaya çıkarılan, var olandan belirgin bir şekilde farklılık gösteren,
katma değeri ve rekabet edebilirliği yüksek ürünü,”
MADDE 2 − 4691 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 4 − Bölge ile
ilgili başvurular Kurucu Heyet tarafından yapılır. Başvuruları
değerlendirmek üzere Bakanlık Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel
Müdürünün başkanlığında, Maliye Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı,
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı,
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve
Bakanlık tarafından belirlenecek teknoloji konusunda faaliyet gösteren bir
özel kuruluştan birer temsilcinin katılımı ile Değerlendirme Kurulu
oluşturulur.
Bakanlar Kurulu, Değerlendirme
Kurulunun uygun görüşü ve Bakanlığın teklifiyle Bölge kuruluşu ile Bölgeye
ek alan katılmasına ya da Bölge sınırı değişikliğine karar verir. Bu
kararlar Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer.
Bölgelerdeki planlama sürecinde
imar planları ve değişiklikleri, parselasyon planları ve değişiklikleri,
çıkacak yönetmeliğe uygun olarak Bölgenin yönetici şirketince hazırlanır ve
Bakanlık tarafından onaylanarak yürürlüğe girer. Kesinleşen imar planları,
bilgi için ilgili kurumlara gönderilir. Arazi ve bina temini, planlama ve
projelendirme, alt yapı ve üst yapının inşası ile ilgili harcamalar
yönetici şirkete aittir.
Teknik sorumluluğu yönetici
şirket tarafından belirlenecek proje müellifi ve fenni mesule ait olmak
üzere 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu
hükümlerine uygun olarak hazırlanan veya hazırlattırılan uygulama projeleri
Bakanlık tarafından onaylanır.
Bakanlık tarafından onaylanarak
yürürlüğe giren uygulama imar planına göre; arazi kullanımı, yapı ve tesislerin
projelendirilmesi, inşası ile ilgili ruhsat ve izinler, 3194 sayılı Kanun
hükümlerine uygun olarak Bakanlık tarafından verilir.
Bölgelerde ihtiyaç duyulacak
araziler 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre sağlanabilir.
Bölge alanları içinde yer alan
üniversite arazileri, bu üniversitelerin uygun görüp izin vermeleri
durumunda, mülkiyeti ilgili üniversitede kalmak kaydıyla Bölgenin yönetici
şirketine tahsis edilebilir. Bu durum diğer kamu kurum ve
kuruluşlarına ait
araziler için de geçerlidir. Bölge içerisinde yer alan
Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında
bulunan taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni
verilmesinin talep edilmesi halinde, Maliye Bakanlığı tarafından yönetici
şirket lehine ilk beş yılı bedelsiz olarak,
devam eden yıllar için yatırım konusu taşınmazın emlak vergi
değerinin binde ikisi karşılığında irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma
izni verilir. İrtifak hakkı tesis edilen ve kullanma izni verilen bu
taşınmazlar üzerinde yapılacak faaliyetlerden hasılat
payı alınmaz. Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
ve irtifak hakkı veya kullanma izni bedelini, Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığınca belirlenen sosyo-ekonomik
gelişmişlik sıralamasına göre iller itibarıyla farklılaştırmaya veya sıfıra
kadar indirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Bölge kurulması için öngörülen
alanda veya Bölgenin bulunduğu ilin sınırları içinde üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü veya kamu AR-GE merkez veya enstitüsünün bulunması ve
yörede yeterli AR-GE, sanayi potansiyelinin
bulunması ve finansal yeterlilik şartı aranır. AR-GE sanayi potansiyeli ve
finansal yeterlilik kriterleri yönetmelikle
belirlenir.
Bölge olarak belirlenen
araziler hiçbir şekilde başka amaçlarla kullanılamaz.”
MADDE 3 − 4691 sayılı Kanunun 5 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 5 − Bölgenin
yönetimi ve işletmesinden sorumlu yönetici şirketin kurucuları arasında,
Bölgenin içinde veya bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya
yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsü bulunur.
Yönetici şirkete ayrıca,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalar ve borsalar, Türkiye
Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna bağlı
odalar, birlikler ve federasyonlar, yerel yönetimler, bankalar ve finansman
kurumları, yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri, AR-GE ve teknoloji
geliştirme ile ilgili vakıf, kooperatif ve dernekler, ilgili kamu kuruluşları ve ihracatçı
birlikleri kurucu ya da sonradan ortak olabilir.
Yerel yönetimler, başkaca bir
işleme gerek kalmaksızın kendi meclis kararına binaen yönetici şirkete
ortak olabilir.
Yabancı özel hukuk tüzel
kişileri 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan
Yabancı Yatırımlar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yönetici
şirkete iştirak edebilir.
Yönetim Kurulu tarafından
yönetici şirket genel müdürlüğü üst yönetimine atanacaklarda aranacak
nitelikler yönetmelikle belirlenir.
Yönetici
şirket; Bölgeye ait planlama ve projelendirmenin yapılması, gerekli alt
yapı ve üst yapı hizmetleri ile Bölge için gerekli her türlü hizmetlerin
yürütülmesi, kuluçka merkezi ve teknoloji transfer ofislerinin kurulması,
Bölgenin bu Kanun ve ilgili yönetmeliklerde gösterilen amaca uygun olarak
yönetilmesi, girişimcilerin ve üçüncü şahısların buna aykırı
davranışlarının önlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması ile yükümlüdür.
Kamu yararı kararı, yönetici
şirketin başvurusu üzerine Bakanlıkça verilir.
Bakanlık, Bölgede bu Kanunda
belirtilen amacın dışında faaliyet gösteren yönetici şirketi uyarır ve
belirli bir süre vererek, amacına uygun faaliyette bulunulmasını ister. Bu
sürenin sonunda, yönetici şirketin, amacı doğrultusunda faaliyet
göstermediğinin tespit edilmesi durumunda, Bakanlık görevli mahkemeye
başvurarak mevcut yönetici şirketin yönetim kurulu üyelerinin görevlerinin
sona erdirilmesini, şirketin yönetimi için kayyum tayin edilmesini ve
yönetici şirketin tasfiyesini ister. Yönetici şirketin tasfiyesine
mahkemece karar verilmesi halinde, şirket ve yöneticilerin hak ve
yükümlülükleri ile sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, Bakanlık, yönetici
şirketin mülkiyetinde olan Bölgeye ait araziyi ve üzerindeki taşınmazları
kamulaştırır ve Bölgenin yönetimini başka bir yönetici şirkete verebilir.
Yönetici şirket kuruluşu ve
Bölgeye ait imar planlarının onaylanmak üzere Bakanlığa sunulması işlemleri
Bölge kuruluş kararının Resmi Gazetede yayımı tarihinden itibaren bir yıl
içerisinde sonuçlandırılır. Bu işlemlerin bu süre içerisinde tamamlanmaması
halinde, Kurucu Heyet süre uzatımı
için Bakanlığa müracaat eder. Bakanlık uygun görmesi halinde bir defaya
mahsus olmak üzere en fazla altı ay ek süre verebilir. Bu ek süre
içerisinde gerekli düzenlemelerin yapılmaması durumunda, Bakanlar Kurulunun
Bölgenin ilanına ilişkin kararı hüküm ve sonuçları ile birlikte ortadan
kalkar.
Yönetici şirket ortaklarından;
üniversiteler, yüksek teknoloji enstitüleri ya da kamu AR-GE merkez veya
enstitüleri, yönetici şirkete taahhüt ettikleri sermaye payını döner
sermaye gelirlerinden ödeyebilir.
Yönetici şirket, üçer aylık
dönemler halinde kendisine ve Bölgede bulunan girişimcilerin faaliyetlerine
ilişkin bilgileri yönetmelikte belirlenecek usul ve esaslara uygun olarak
Bakanlığa göndermekle yükümlüdür.
Yönetici şirket, her türlü
hesap ve işlemlerini yıllık olarak 1/6/1989
tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali
Müşavirlik Kanununa göre yetkilendirilmiş yeminli mali müşavire inceletir.
Yeminli mali müşavir, düzenlediği denetim raporunun birer örneğini aynı
süre içinde yönetici şirkete ve Bakanlığa gönderir.
Yönetici şirket, her yılın
sonunda kendisine ve Bölgede yer alan AR-GE faaliyetinde bulunan
işletmelere sağlanan destek ve muafiyetlerin etki değerlendirmesini yapar
ve bu konuda düzenlenen raporun bir örneğini Bakanlığa gönderir.”
MADDE 4 − 4691 sayılı Kanunun 7 nci
maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve ikinci
fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “araştırmacı” ibaresinden sonra
gelmek üzere “ve idari” ibaresi eklenmiştir.
“Yönetici şirkette ve Bölgede
yer alan faaliyetlerde yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre personel
istihdam edilir. Bölgelerde 4875 sayılı Kanun, 27/2/2003
tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve
ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı
AR-GE personeli çalıştırılabilir.”
MADDE 5 − 4691 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 8 − Bölgelerin
kurulması için gerekli alt yapı, idare binası ve kuluçka merkezi inşası ile
AR-GE ve yenilik faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe
yürütülen veya yürütülecek kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi
hizmetleri ve teknoloji işbirliği programları ile ilgili
giderlerin, yönetici
şirketçe karşılanamayan kısmı,
yardım amacıyla Bakanlık
bütçesine konulan ödenekle sınırlı olmak üzere karşılanabilir.
İşletmeler, Bölgede başlatıp
sonuçlandırdıkları AR-GE projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün
üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın
izin vermesi şartıyla Bölge içerisinde yapabilirler. Söz konusu yatırıma
konu olan teknolojik ürünün üretim izin belgeleri, ilgili kurum ve kuruluş
tarafından Bakanlık görüşü alınarak, öncelikle verilir. Bu yatırımlara ilişkin faaliyetler, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
gereğince tutulması zorunlu defterlerde, yatırım yapan işletmelerin Bölgede
yürüttükleri AR-GE faaliyetlerinden ayrı olarak izlenir. Bu yatırımlar
nedeniyle Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde edilecek
kazançlar Bölge dışında faaliyet gösteren işletmelerin ve bunların
personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirilir.
Yönetici şirket, bu Kanunun
uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlardan ve yapılan işlemlerden
dolayı damga vergisi ve harçtan muaftır. Atık su arıtma tesisi işleten
Bölgelerden, belediyelerce atık su bedeli alınmaz.
Bu maddenin uygulamasına
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 6 − 4691 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 10 − Bu Kanun
kapsamına giren Bölgelerdeki faaliyetlerde; 10/12/2003
tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 3/12/2010
tarihli ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı
Devlet İhale Kanunu ile 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 7 − 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Yönetici şirketlerin bu Kanun
uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar ile Bölgede faaliyet
gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu
Bölgedeki yazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları
31/12/2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
Bölgede çalışan; AR-GE ve
destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, 31/12/2023
tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Muafiyet kapsamındaki destek
personeli sayısı AR-GE personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Yönetici
şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin Bölgede
fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Ancak, Bölgelerde yer alan
girişimcilerin yürüttükleri AR-GE projesi kapsamında çalışan AR-GE
personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin
onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı
gelir vergisi kapsamı dışında tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret
miktarı, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak hazırlanacak
yönetmelikle belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında
geçirilen sürenin Bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit
edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna
ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.”
MADDE 8 − 4691 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3 − Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanunun amacına uygun biçimde
kurulmuş olan Bölgeler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir
yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirir. Süresi içinde
durumlarını Kanuna uygun hale getirmeyenler hakkında Kanunun 5 inci maddesi
hükümleri uygulanır.”
MADDE 9 − Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 10 − Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
11/3/2011
|